Search

Długookresowe (35 lat) badania transformacji strefy brzegowej zbiornika na Wiśle we Włocławku pozwalają przedstawić kolejne stadia (etapy) jej ewolucji: 1) narastania tempa przekształcania, 2) zmiennego spadku tempa przekształcania, 3) dynamicznej równowagi. Stadia te można uznać za typowe dla zbiorników nizinnych, dolinnych, średniej wielkości (20-100 km2 powierzchni i pojemności 0,1-1,0 km3), o małych wahaniach stanów wody (rocznych amplitudach ≤ 1 m, a dobowych 10-20 cm)., It was estimated, that the above-mentioned state of the dynamic balance might be disturbed within longer periods of high water levels and a concurrent intensive wave motion during the periods of increased rainfall. It was the case in 2001, especially in February 2002 when extremely intensive rainfall in two consecutive years 2001 (827 mm) – the highest level over a 33 years’ period of exploitation of the reservoir, and in 2002 (621 mm) with extremely intensive rainfall in February (101 mm) when the average rate of the thirty years’ period (1971-2000) was exceeded 4,7 times (1971-2000) for that site. A visible and stable increase of the water lifting in the Vistula on the dam from February 2002 (by nearly 20 cm in proportion to the average state from 2001 and previous years) with excess rainfall additionally intensified “slackening” of the sediments along the bankline and on the slope which in consequence led to increase of intensity of abrasion of the bank. Present activation and intensification of the slope formation processes (landslides) and bank formation processes (abrasion) is only a minor episode in the general process of their extinction in time., Nr 3 (2007): Słupskie Prace Geograficzne, 95-106

Na przełomie XIX i XX wieku powstała koncepcja energetycznego wykorzystania rzeki Słupi. Prace regulacyjne, zmierzające do uzyskania odpowiedniego spadku rzeki, umożliwiły wybudowanie stopni piętrzących, a następnie uruchomienie elektrowni m.in. w Gałąźni Małej, Strzegominie i Krzyni (Florek 1997). Powstałe w toku tych działań zbiorniki stanowią obecnie interesujący materiał badawczy, albowiem od momentu budowy i nieprzerwanego funkcjonowania nie były bagrowane. Budowa zbiorników zaporowych wywołuje skutki w postaci jakościowych i ilościowych zmian procesów obiegu materii i energii w zlewni. Zmiana bazy erozyjno-denudacyjnej rzeki oraz zmniejszenie prędkości pierwotnego przepływu kształtują odmienne warunki erozji, transportu i sedymentacji materiału. Duże znaczenie dla wymienionych procesów ma także budowa geologiczna i morfologia zlewni, wpływająca na tempo i mechanizm jej transformacji., The former authorities implemented a concept of energetic management of the Słupia River 80 years ago. The reservoirs were not dredged and they remain classical examples of collectors, deposit basins of a matter from a denudative reception basin. In Krzynia’s reservoir, the last link of a cascade, there is a vast spectrum of various-grained deposits. In narrow sections of a littoral shallow of both shores there are coarse-grained deposits (sands, gravels and pebbles), and in an open area there are fine-grained deposits (limes and silts). Spatial distribution of graining is an effect of depth: the deeper it gets the smaller a diameter of deposit’s grains and increases a share of an organic matter. Coarse-grained deposits of a littoral shallow are effects of local washouts of the shores in a process of undulation and local tributaries. Fine-grained deposits of an open water-region are deposition of transit sediment of the Słupia River and direct reception basin. Chemical constitution of deposits depends on various processes progressing in the reception basin. Concentration of selected coefficients (bio-genes, heavy metals and WWA) do not exceed a level of geochemical background. A level of cumulating of compounds in deposits depend on a distance from a dam and depth; in fine-grained deposits there is almost one order of magnitude of compounds more than in coarse-grained deposits. Low concentrations of analyzed chemical compounds in deposits result from small anthropopression in a drainage basin of the Słupia River and location of the reservoir that is the last link of the cascade., Nr 3 (2007): Słupskie Prace Geograficzne, 107-119

Nr 2 (2005): Słupskie Prace Geograficzne, 113-120