Search

Çağın Sorunları Karşısında Eğitim Sempozyumu

The aim of this study is to determine students’ and Social Studies teacher’s views on the effectiveness of multiple intelligences-assisted layered curriculum. Study group includes 14 7th grade students and one Social Studies teacher at a primary school in Elazığ city center during 2010-2011 academic year. The research was conducted based on the “case study" research design, one of the qualitative research designs. As data collecting tool, student and teacher interview form and observation form consisting of open-ended questions were used. Content analysis was used to analyse the data. It was found out that the useful aspects of multiple intelligences-assisted layered curriculum were ‘helping students to learn’, ‘repetition’, ‘motivating to do research’, ‘active participation in class’ and ‘increasing students’ interest’. When choosing an activity, the students paid attention to whether the activities were ‘difficult’, ‘easy’, ‘helpful for students to learn’, ‘interesting’ and ‘related to drawing’. In the process of implementation of the multiple intelligences-assisted layered curriculum, it was found out that the students had difficulty in ‘writing story’, ‘writing essay’, ‘writing poem’, ‘solving test’, ‘drawing map’, and ‘selecting activity’

Parallel to the changes in science, technology and social life, it is animportant necessity to organize and implement changes in teaching programs tomeet the requirements of the era. In this study, it was aimed to reveal thereflection levels of objective, skill and concept relation of 2005 SocialStudies Curriculum (6th grade) by expert opinions, so as to shed light on newprograms. Opinions were received from 10 field expert academicians who workedat four different universities in the study. Field experts were required todetermine the objective, skill and concept relations of all units in the 6thgrade curriculum. Based on the study, it has been understood that the views offield experts on objective, skill and concept relation do not generally alignwith the objectives and skills in the 6th grade 2005 Social Studies Curriculumand the concepts highlighted in the units as expected. Based on the resultsobtained from the findings, it is suggested that in the regulations related tothe curriculum by taking into account the views of teachers and stakeholdersmisunderstandings and deficiencies should be reconsidered and solved., Bilimde,teknolojide ve sosyal yaşantıda meydana gelen değişimlere paralel olarak,öğretim programlarının da çağın gereklerini karşılamaya yönelik değişimlerindüzenlenip uygulamaya koyulması önemli bir zorunluluktur. Bu araştırmada, 2005Sosyal Bilgiler Öğretim Programı’nın (6.sınıf) kazanım, beceri ve kavramilişkisinin yansıtılma düzeylerini uzman görüşlerine ortaya koymak, böyleceyeni programlara ışık tutmak amaçlanmıştır. Çalışmadadört farklı üniversitede görev yapan 10 alan uzmanı akademisyenin görüşlerialınmıştır. Alan uzmanlarından 6.sınıf öğretim programında yer alan tümünitelere ait kazanım, beceri ve kavram ilişkilerini belirlemeleri istenmiştir.Araştırma sonucunda alan uzmanlarının kazanım, beceri ve kavram ilişkisineyönelik görüşlerinin genel olarak; 2005 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programı’ndayer alan kazanımlar ile beceriler ve ünitelerde öne çıkartılan kavramlar arasındabeklenen uyum sağlanamadığı anlaşılmıştır. Sonuçlardan hareketle, program ileilgili yapılacak düzenlemelerde öğretmen ve paydaşlarının görüşleri alınarakyanlış anlaşılan veya eksik görülen konular yeniden ele alınmalı, eksikliklergiderilmesi önerilmektedir.

Küreselleşmenin hedefleri ve ortaya çıkardığı sorunların halli, günümüzünve geleceğin önemli bir meselesidir. Bu meseleye karşı milli tarih eğitimi birçözüm olarak sunulabilir. Ancak bunu yapabilecek milli tarih eğitiminin içeriğinioluşturacak program, bir takım özelliklere sahip olmalıdır. Bunun için milli kimlik,milli kültür, milli şuur ve milli mefkûre boyutlarını içerecek özellikte bir tarihprogramı yapılmalı ve öğrencilere okutulmalıdır. Bu çalışmanın amacı, bahsedilenboyutlardan programın içeriğinin nasıl olması gerektiği hakkında fikir oluşturmaktır.Çalışmanın yöntemini, literatür taraması ışığına konunun betimlenmesive öneriler oluşturmaktadır. Sonuçta milli tarih eğitimini gerçekleştirecekprogramın milli boyutlu kimlik, kültür, şuur ve mefkûre içeriğine sahip olmasınısağlayacak konular tespit ve teklif edilmiştir.

Bu araştırmada üniversiteyi tanımlamada temel değerlerden biri olan “Bilimselözerklik” ve “Bilimsel özgürlük” kavramlarının sözlük ve ıstılahı anlamı üzerinde durulmasıamaçlanmıştır. Bilimsel özerklik, bilimin doğasın uygun, hukukî, ahlâkî (etik) kurallarave düşünce ve usul serbestliğine sahipliktir. Bilimsel özgürlük ise, bilim adamlarınınherhangi bir müdahale olmaksızın araştırma yapma, düşüncelerini üniversite içinde vedışında yayma hakkıdır. Üniversitelerin bu sahiplik ve hakka sahip olmaları için bir takı0milke ve unsurlar bulunmalıdır. Bunlar araştırmada anlatılmıştır. Yine bilimsel özerkliğinhukukî ve etik boyutu ele alınmıştır.Anahtar Kelimeler: Üniversite, Bilimsel özerklik, Bilimsel özgürlük, Akademik özerklik,Akademik özgürlük.The purpose of this study is to examine the terms “scientific autonomy” and“academic freedom” that define the university. Scientific autonomy includes independenceof legal, ethical laws and of thought and method at large. Academic freedom is theresearch independence and the right of communication of the thoughts of academicswithout any prevention. There should also be certain principles in order to have suchrights of universities. This article evaluates such issues as rights, principles, legality andethics of academics.Keywords: university, academic autonomy, scientific autonomy, academic freedom,scientific freedom

16. asır başlarında İran-Azerbaycan’da kurulan Safevî Devleti’ningayrimüslim tebaasından biri de Ermenilerdir. Osmanlı Devleti, Safevîlerinelindeki İran-Azerbaycan şehirlerini ele geçirdiğinde bölgeyi tahrir etmişve bölgedeki tüm halklar gibi Ermenilerin de sosyo-ekonomik yapısıhakkında kıymetli bilgilere haiz tahrir defterlerini tutmuşlardır. İşte huçalışmada tahrir defterleri temel kaynak olarak alınarak İran-Azerbaycancoğrafyasında yaşayan Ermenilerin demografik ve ekonomik durumlarıortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Defterlerden elde edilen nüfus verileri,Ermenilerin Revan başta olmak üzere tüm bölgede nüfusun çok az birkısmını oluşturduğu sonucunu ortaya koymuştur, One of the non-Muslim population of Safavid stare which wasfounded in Iran-Azerbaijan in early sixteenth century were also Armenians.The Ottoman Empire had a census in the region when they conquered IranAzerbaijan cities which belong to Safavids. Thus, in this region they hadformed census books which gives valuable information about Armeniansocio-economic structure like other nations. In this study census book weretaken as the primary source to analyze the demographic and economicsituation of Armenians who lived in İran-Azerbaijan geography had triedto reveal. The population data obtained from the census books had revealedthe results that Armenians population –especially Revan- had consisted avery little part of the pollution in whole region

The republican regime planned to raise a new generation based on those principles which were stipulated by the Law on Unification of Education, and on the philosophy and the ideology of the new republic. Educational policies taking Turkish nationality as the basis were implemented based on the awareness of the significant part played by education. The educational policies were nationalistic. This nationalist nature, however, gave way to a more humanistic / socialist understanding after Ataturk. This understanding caused Turkish children to break away from their self and from the Kemalist ideology, and lean to alien “-isms”. As generations broke away from their selfhood and got lost, nationalist intellectuals argued that the posterity needed to be raised based on the understanding called the “Turkish-Islamic Synthesis” in order to ensure that they would be tied to national and spiritual values. Those intellectuals made scientific meetings and produced ideas for rendering this understanding the National Educational policy of the Republic. Some right-wing governments were inspired by this understanding in organizing their educational policies. Opposing the official opinion on how the posterity needed to be raised, the socialists harshly criticized the synthesist policy and educational policies. These criticisms argued that the educational programs and the textbooks aimed to raise, ideologically, a nationalist, conservative and religionist Turkish youth., Cumhuriyet idaresi, yeni Cumhuriyetin felsefesi ve ideolojisi çerçevesinde, prensipleri Tevhid-i Tedrisât kanunuyla belirlenen ölçülerde yeni bir nesil yetiştirmeyi planlıyordu. Bunda eğitimin oynadığı rol bilinerek, temel felsefesi Türk milliyetçiliği olan eğitim politikaları uygulandı. Bu dönemin eğitim programları milli nitelikteydi. Ancak, milli nitelik Atatürk’ten sonra yerini hümanizmacı/sosyalist bir anlayışa bıraktı. Bu anlayış, Türk çocuklarının öz benliğinden kopmasına ve Atatürkçü düşünce sistemini terk ederek yabancı izmlere meyletmesine yol açtı. Nesillerin özünden koparak kaybolmasıyla birlikte, milliyetçi aydınlar gelecek kuşakların milli ve manevi değerlere bağlı olmalarını sağlamak için Türk-İslam Sentezi adı verilen bir anlayışla yetiştirilmeleri gerektiğini savundular. Bu anlayışı Cumhuriyetin Milli Eğitim politikası haline getirmek için bilimsel toplantılar yaptılar, fikirler ürettiler. Bazı sağ parti hükümetleri de eğitim politikalarını bu anlayıştan esinlenerek düzenledi. Ancak, nesillerin nasıl yetiştirilmesi gerektiği hususunda karşıt fikirde olan sosyalist düşünce sahipleri, sentezci siyaseti ve eğitim politikalarını sert bir şekilde eleştirdiler. Bu eleştiriler, eğitim programlarının ve ders kitaplarının Türk gençliğini ideolojik manada milliyetçi, muhafazakâr, dindar yetiştirdiği üzerineydi.

Osmanlı Devleti "Saltanatın bekası 'adalet iledir. Nitekim zulm iden Hakdan cüdadır" anlayışından hareketle, hâkimiyetini sürdürdüğü topraklara asırlar boyunca adaleti en uç noktalarına kadar götürmüş ve reayaya zulm'ü tüm kanunname, adaletnâme ve uygulamaları ile engellemiştir. Araştırmamızda; İslâm devlet geleneğinin ürünü olarak Osmanlı Devleti'nde "zulmün men'i" için yapılanlar hülasa olarak ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Sosyal bilgiler, ilköğretimdeki en önemli derslerden biridir. Bununla birlikte öğretmen merkezli öğretim anlayışı, öğrencilerin pasifliği, ezberciliğin sosyal bilgilerle birlikte anılır hale gelmesi gibi önemli sorunları bulunmaktadır. Bu sorunlar sosyal bilgiler dersine yüklenen misyonun yerine getirilmesini olumsuz yönde etkilemektedir. Sosyal bilgiler öğretiminin daha etkili hale getirilmesi konusunda akla yapılandırmacı yaklaşım gelmektedir. Bu düşünce, 2005-2006 eğitim yılından itibaren, Türkiye'de, aktif öğrenmeyi esas alan yapılandırmacı yaklaşımın sosyal bilgiler öğretim uygulamalarında temel alınmasını gündeme getirmiştir. Bu uygulamalarla ilgili yansımalar ümit vericidir.

ÖzetBu çalışmada; Azerbaycan 'da günümüzde okutulmakla olan tarih derskitaplarının Osmanlı devletine bakış açısı aktarılmaya çalışıldı.Azerbaycan'daki tarih yazımı-eğitimi-ders kitaplarının gelişimi aktarıldı.Günümüz ders kitaplarının incelenmesinde; Osmanlı devletine karşı iki farklıbakış açısı olduğu görüldü. Birinci yaklaşımın olumsuz olduğu ve Osmanlıyıişgalci, köleye çeviren, ağır vergilerle ezen, cahil bvakan olarak gösterdiğitespit edildi. İkinci yaklaşımın ise olumlu olduğu ve Osmanlının komşu, kardeş,aynı ata-ancmın evlatları, kan kardeşleri olarak tanıtıldığı görüldü. Bu durumunöğrencide muhtemel bir bilinç karmaşası oluşturacağı aktarıldı.Anahtar Kelimeler; Azerbaycan, tarih eğitimi, Azerbaycan'da tarih,Azerbaycan tarih ders kitapları, Osmanlı, imge.AbstracIn the study it was aimed to convey you the points of view ofAzebaijaniHistory Coursebooks on of the Ottoman Empire. The development of the historywriting- education-coursebooks in Azerbaijan was given. In the investigation oftodays coursebooks, two different views were found out determined. It was seenthat the first view is negative and shows the Ottoman Empire as invaders, slavemaking,tyrannizing with heavy taxes, leaving people ignorant, etc. As for thesecond view, it was determined to show the Ottoman Empie as neighbour,brother, descendants of the same ascendants as theirs, blood covenants, etc.And it was suggested that this case might throw students into confusion.Key Words: Azerbaijan, history education, history in Azerbaijan,Azerbaijan history coursebook, the Ottoman Empire, image.

Özet17. yüzyıl başında Osmanlı tahtına çıkan Sultan I.Ahmed devrinin bellibaşlı olayları, İran ve Avusturya savaşları ile Celali isyanlarıdır. Bununlaberaber, denizlerde de önemli faaliyetlerde bulunulmuş, ülkeyi çevreleyendenizlerde 16. yüzyılda kurulan hakimiyet ve sağlanan emniyet devamettirilmeye çalışılmıştır. Bunun için Osmanlı donanması hemen her seneAkdeniz de sefere çıkmış ve hayli mühim muharebelerde bulunmuştur.İmparatorluk sahillerine taarruz eden İspanya, Toskana, Malta ve Floransagemileri ile müteaddit çarpışmalar olmuş; zaferler kazanılmış, mağlubiyetleralınmıştır. Karadeniz'de de Kazakların Sinop balkını üzerine bir seferdüzenlenmiştir. Bütün bu faaliyetler, donanmanın durumu, başarı vebaşarısızlıkları bu makalenin konusudur. Bu bilgiler Türk denizcilik tarihiaraştırmaları bakımından önem taşır.Anahtar Kelimeler; Osmanlı Devleti, I.Ahmsd. Akdeniz, Karadeniz,İspanya, Toskana, Malta, Floransa, donanma, Türk denizcili tarihiAbstractSea Wars of Sultan I. Ahmad EraWars with Iran and Austria and Celali revolts constitue the most importantevents of the era of Sultan Ahmet I who suceeded to the throne at the begenningof 17th century. However, some important steps have been taken in the seas anddomination and security in the seas in the 16th century surrounding the countryhave been kept. For this very reason, the Ottoman navy has started to cruisesand attended some prominent seawars. Numerous wars have been taken placewith the ships of Spain, Toscana, Malta and Florance which attacked the coastsof empire; they have been both victorious and defeated. A cruise has beenstarted in Black Sea due to cm attack of Khazaks to Sinop. All these activities,(he general situation of the navy, victories and defeats constitute the subject ofthis article. The information mentioned plays a prominent role from the point ofview of the research of Turkish naval history.Key Words: Ottoman Empire, I Ahmed, Mediterranne, Black Sea, Spain,Toscana, Malta, Florance, Turkish naval history, Ottoman navy

ÖzetBu çalışmada ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin Sosyal Bilgiler dersi"Osmanlı Kültür ve Medeniyeti" ünitesinde geçen kavramların doğrukavranma durumlarına yönelik kavram yanılgıları incelenmiştir. Araştırmanınörneklemi olan Erzurum merkez ilköğretim okullarında anket, görüşme vegözlem yapılmıştır. Elde edilen bulguların değerlendirilmesi sonucuöğrencilerde önemli ölçüde kavram yanılgısı olduğu tespit edilmiştir.Çalışmanın sonunda kavram yanılgılarını giderici önerilerde bulunulmuşturAnahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, kavram, kültür, medeniyet, öğrenciAbstractComplexing Of Concepts Related With Terms Of History İn "OttomanCulture And Civilation" Unit In Primary' School 7th Grade Social SciencesCourseThis study aims to investigate complexity and correct use of concepts.The sample of the study included primary schools and the data were collectedby questionare, interview and observation. The findings revealed that there is asignificant amount of complexity and m issue of concepts complexing ofconcepts related with terms of history in "ottoman culture and civilation" unitin primary school 7th grade social sciences course. The study also includessome suggestions to overcome the missue of concepts.Key words: Social Science, concept, culture, civiliation, student

472

218

Amaç: Safevî dönemine ait eğitim sisteminin nitel ve analitik incelenmesiyle birlikte, o dönemin eğitim ve kültürel yönlerinin iyi anlaşılmasına yardımcı olmak ve günümüz İran eğitim sisteminin ideolojik, sosyolojik ve tarihsel altyapısının anlaşılmasını sağlamaktır. Aynı zamanda Safevî bilim tarihinin sağlıklı analiz edilebilmesi ve devrin âlimlerinin tanınmasını sağlamayı ve Safevî eğitim sistemini farklı yönleriyle (ideolojik, sosyolojik, felsefik ve tarihsel açılardan) ele almayı da amaçlamıştır. Yöntem: Safevî Devleti'nin eğitim tarihini, eğitim yöntemini ve eğitim politikalarını ortaya çıkarmayı amaçlayan bu araştırma tarihsel modelle yapılmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak dokümanlar (kronikler, seyahatnameler, araştırma eserler) kullanılmıştır. Bulgular: Safevî Devleti eğitim sistemi, kendisinden önceki ve yaşanılan zamanın ilim ve fikir adamlarının düşünce ve görüşlerinden etkilenerek oluşturulmuştur. Devletin ideoljisi, mezhebi, hedefleri, eğitimden beklentileri, toplumun gelişmesi, şaha bağlılık gibi pek çok husus dönemin ilim ve fikir adamları tarafından dikkate alınarak Safevî eğitim sistemi meydana getirilmiş ve uygulanmıştır. Safevîler döneminde Tebriz, Erdebil, Meraga, İsfahan, Şiraz gibi şehirlerde `Dar'ut-ta'lim` veya `Mekatib-i sıbyan` adlarıyla anılan mektepler ve Daru'l-kûrra, Daru'l- hadis, Daru't-tıp tipi medreseler açılmıştır. Halkın eğitimi için zaviye ve dergâhlar yaygın eğitim veren kurumlar olmuşlardır. Ülkenin pek çok bölgesinde şahlar veya şahıslar tarafından kütüphaneler kurulmuştur. Mesleki eğitim de ülke genelinde yaygın olarak uygulanmıştır. Sonuç: Safevî Devleti'nin, hakim olduğu coğrafyada Safevîyye şiasını güçlendirmek ve yaymak maksadıyla eğitimi bir araç olarak kullandığı tespit edilmiştir. Bu hal, sunni akaid üzerine eğitim yapan medreselerin azalmasına yol açmıştır. Safevîlerin Nizamiye Medreselerini örnek alarak kendi medrese hiyerarşik yapılarını oluşturdukları görülmektedir. Bu çerçevede medreseler vasıtasıyla devletin ideolojisine ve Şahların inançlarına uygun insan tipi yetiştirilmesinin amaçlandığı da anlaşılmaktadır. Anahtar Kelimeler: Safevî Devleti, eğitim, medrese, müderris, ders, alimler, kütüphane, kağıt, zaviye Purpose: Besides analyzing the educational system during the Safavid region qualitatively and analytically, the purpose of the study is to help a better understanding of the educational and cultural aspects of that period and to help to understand the ideological, sociological and historical background of today's Persian educational system. It is also aimed to analyze the Safavid history of science in a sound way and to introduce the scholars of the period and to handle the Safavid educational system in terms of its different (ideological, sociological, philosophical and historical) aspects. Method: The study which aims to explore the history of education, educational methodology and educational policies of the Safavid Dynasty was conducted through a historical model. Documents (chronicles, travel books, research papers) were used as the data collection instruments. Findings: The educational system of the Safavid Dynasty was formed influenced by the views and opinions of the scholars of the previous times and that period. Safavid educational system was developed and practiced by the scholars taking into account many factors such as the ideology, sect, aims, educational expectations of the dynasty, development of the society, and loyalty to shah. In the Safavid period, some schools named as `Dar'ut-ta'lim` (Infants School) or `Mekatib-i sıbyan` (School for Boys) and Daru'l-kûrra (Quran Course), Daru'l- hadis (Hadith School), Daru't-tıp (School of Medicine) types of madrassah were opened in the cities like Tebriz, Erdebil, Meraga, İsfahan, Şiraz. Zawiyahs and dervish convents served as the institutions which offered informal education for people. Libraries were founded by shahs or some people in many areas of the dynasty. Vocational education was also widely practiced through the country. Conclusion: It was found that the Safevî Dynasty tried to strengthen and spread the Safavid shi'a in the area it reigned in. This case caused the number of the madrassahs which offer education on the basis of sunni doctrines to decrease. It is seen that Safavids developed their own hierarchical structure of madrassah by modeling the Nezamiyeh. In this way, it is understood that through these madrassahs it was also aimed to educate the human profile suitable to the ideology of the state and views of shahs. Keywords: Safavid Dynasty, education, madrassah, mudarris, course, scholars, library, paper, zawiyah 147

Amaç: Bu araştırmanın temel amacı, tarihi mekânlara düzenlenen alan gezilerinin sosyal bilgiler öğretmen adaylarının tarih bilinçlerine ve Eski Türk Eserlerine ilişkin tutumları üzerine etkisinin incelenmesidir. Yöntem: Araştırmanın temel amacına cevap aramak için amacıyla, nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin birlikte kullanıldığı karma araştırma yöntemi (mixed method) kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutu deneysel araştırma yöntemlerinden `kontrol ön test- son test` modelidir. Araştırmanın nitel boyutunda ise araştırmanın nicel verilerini nitel veriler ile desteklemek için deney grubu içerisinde yer alan öğretmen adayları ile yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Bu araştırmanın çalışma grubunu 34 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Bu araştırmada veri toplama aracı olarak, öğretmen adaylarının tarih bilinçlerini belirlemek amacıyla Tarih Bilinci Anketi (TBA), eski Türk eserlerine yönelik tutumlarını belirlemek için Eski Türk Eserlerine İlişkin Tutum (ETET) ölçeği kullanılmıştır. Ayrıca sosyal bilgiler öğretiminde tarihi mekânların kullanımına yönelik öğretmen adaylarının görüşlerini belirlemek amacıyla ise yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır.Bulgular: Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre, öğretmen adaylarına uygulanan TBA ve ETET'den elde edilen ön test verilerinin puan ortalamaları ile son test verilerinin puan ortalamaları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmen adaylarının düzenlenen alan gezilerinin öğretmen adaylarında genel olarak olumlu görüşlere sahip oldukları görülmüştür. Sonuç: Araştırma sonucunda tarihi mekânlara düzenlenen alan gezilerinin, öğretmen adaylarında tarih bilinci ve tarihi eserlere yönelik farkındalık ve tutum oluşturmada olumlu katkıları olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmen adaylarının, alan gezilerinin; farklı duygu ve düşüncelere sebep olduğu, öğretmenlik becerilerine katkı sağladığı ve tarih konularının öğretiminde bir kaynak olarak mutlak suretle kullanılması gerektiği yönünde görüşleri tespit edilmiştir. Purpose: The main purpose of this study was to investigate the effects of historical space trips on preservice social studies teachers' historic awareness and attitudes on old Turkish artifacts. Method: To achieve the goal of this study, a mixed method in which the qualitative and quantitative research techniques are conducted was used in this study. The quantitative part of the research involved `one group pretest-posttest` model. In the qualitative part, semi-structured interviews were carried out with the preservice teachers that were involved in the experimental group to support the quantitative findings. The participants involved 34 preservice teachers. As the data collection tools, Historical Consciousness Questionnaire (HCQ) and Attitude Scale Related to Old Turkish Works (ASOTW) were used to reveal preservice teachers' historical consciousness and attitudes towards Turkish historical artifacts. Moreover, semi-structured interview form was used to reveal preservice teachers' opinions regarding the use of historical sites in social studies course. Findings: Based on the findings, there was a significant difference between preservice teachers' pretest and posttest scores obtained from HCQ and ASOTW. Moreover, it was found that preservice teachers had positive opinions regarding the field trips. Conclusion: As a result of the study, it was determined that field trips to historical sites had a positive effect on preservice teachers' historical consciousness, awareness of historical artifacts, and their attitudes towards them. Additionally, preservice teachers expressed that field trips created different emotions and thoughts, contributed to their teaching skills, and should be used as a source for teaching history. 151

Bu çalışmanın amacı, Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin öğrencilere sosyal katılım becerisi kazandırmada durumunun belirlenmesidir.Çalışma nitel bir çalışma olup, veriler gözlem ve görüşme veri toplama teknikleri kullanılarak elde edilmiştir. Çalışma grubunu, Kars İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı gelir düzeylerine göre ayrılmış (düşük gelir düzeyli/ orta gelir düzeyli/ yüksek gelir düzeyli) 5 ortaokulda görev yapan 10 Sosyal Bilgiler öğretmeni ve 16 ortaokul 6. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış öğretmen ve öğrenci görüşme formları ile yarı yapılandırılmış gözlem formu kullanılmıştır. Veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir.Sonuç olarak, 6. sınıf Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin, öğrencilere Sosyal Katılım Becerisine ait tutum, davranış ve becerilerinin büyük bir çoğunluğunu yeterince kazandıramadıkları düşüncesinde oldukları bulgusuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Sosyal Katılım, Sosyal Katılım Becerisi, Sosyal Bilgiler Dersi, Öğretim Programı The purpose of this study is the status of the determination of providing Social Participation Skills to the students by the Social Sciences Teachers.This is a qualitative study and data were obtained by using observation and negotiation data collection techniques. The Study Group consists of 10 Social Studies Teachers who are working in 5 separate secondary schools which were separated according to the levels of income, affiliated to Kars Provincial Directorate of Education ( law income / medium income / high income group ) and 16 secondary school students who are already instructing to 6th class. In the survey, as data collection tool; semi- structured instructor and student negotiation forms and semi- structured observation form were used. Data were analyzed according to content analysis method .As a conclusion , the finding of this survey was reached, setting forth that; 6th class Social Sciences Teachers have not been able to provide the most of the attitude, behavior and skills for the Social Participation Skills to the students.Key Words: Social Participation, Social Participation Skills, Social Studies Course,Curriculum 176

Türk eğitim tarihinde önemli bir yere sahip olan Köy Enstitülerini konu alan bu çalışmada, bu eğitim kurumlarının kuruluş sebepleri, eğitim sistemi ve özellikle Tarih ve Yurttaşlık Bilgisi derslerinin öğretiminin nasıl düzenlendiği araştırılmıştır.Dönemin nüfusunun büyük bir kısmını oluşturan köylere yönelik donanımlı öğretmenler yetiştirmeyi amaçlayan Köy Enstitüleri, beş yıllık eğitim-öğretim süreçleri boyunca teknik dersler, ziraat dersleri ve kültür derslerinden oluşan bir müfredat programı uygulamışlardır. Bu program uygulanırken bütün derslerin öğretiminde `iş eğitimi` ilkesinin uygulanmasına özen gösterilmiştir. Köy Enstitüleri müfredat programları hazırlanırken bütün derslerin öğretiminin birbirleriyle etkileşim içerisinde gerçekleştirilmesine de ayrıca önem verilmiştir.Köy Enstitülerinde Tarih ve Yurttaşlık Bilgisi derslerinin de mümkün olduğunca `iş ilkesi` doğrultusunda verilmeye çalışıldığı görülmüştür. Bu derslerin öğretim programları, ders kitapları ve derslerin öğretim şekli incelendiğinde birbirleriyle uyum içerisinde olmaları elde edilen önemli bir sonuç olmuştur.Anahtar Kelimeler: Köy Enstitüleri, Tarih, Yurttaşlık Bilgisi, Sosyal Bilgiler müfredat programı. In this study which concerns the Village Institutes that occupy an important place in of Turkish educational history, reasons of establishment of these educational institutions, training systems and especially the way education of history and citizenship were developed are searched.During their five-year period of education, Village Institutes which aimed at educating well-equipped teachers towards villages that accommodated majority of the population of the time, applied a curriculum consist of technical, agricultural and cultural lectures. When applying this program, special attention was paid to the implementation of job training principle in teaching all the courses. While The Village Institutions' curriculum were being prepared, further emphasis was also put on the realisation of teaching all the courses in interaction with each other. It was also observed that while delivering history and citizenship lectures which were included social studies course, efforts were also made in appliying job principle to extent possible. Having looked in to the programmes, textbooks and educational methods, an important result has been optained that they are all in comformity it each other.Key Words: Village Institutes, social studies, history, civics, curriculum. 252

Araştırmanın amacı, Sosyal Bilgiler dersinde, Çoklu Zekâ Kuramı Destekli Basamaklı Öğretim Programı ile geleneksel öğretim yönteminin öğrencilerin akademik başarıları, derse yönelik tutumları ve bilginin kalıcılığı üzerindeki etkilerini karşılaştırmak; uygulamalara ilişkin öğrenci ve öğretmen görüşlerini belirlemektir. Araştırma 2010-2011 eğitim öğretim yılında, Elazığ Koç İlköğretim Okulu'nun 7. sınıf düzeyinde, deney grubu ve kontrol grubu olarak belirlenen iki sınıfta yürütülmüştür. Araştırma süresince, deney grubunda Çoklu Zekâ Kuramı Destekli Basamaklı Öğretim Programı, kontrol grubunda ise geleneksel yöntem uygulanmıştır. Deney grubunda 34, kontrol grubunda ise 33 öğrenci yer almaktadır. Uygulamalar ?Türk Tarihinde Yolculuk? ünitesi kapsamında gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nicel ve nitel yöntemler bir arada kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak başarı testi, görüşme ve gözlem formları kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutu öntest-sontest kontrol gruplu deneysel desene göre yürütülmüş, öğrencilerin derse ilişkin tutumları tutum ölçeği ile belirlenmiştir. Nitel boyuta ilişkin öğretmen ve öğrencilerle görüşmeler yapılmış, uygulamalar süresince gözlemler gerçekleştirilmiştir. Araştırmacı tarafından geliştirilen başarı testinde 56 madde yer almaktadır. Testin ortalama güçlüğü ,58 olarak belirlenirken, KR-20 güvenirlik değeri ,85 olarak hesaplanmıştır. Tutum ölçeği 22 maddeden oluşmaktadır. Ölçeğin KMO değeri ,93 olarak belirlenirken, Bartlett testi sonucu 3,3813 olarak saptanmıştır. Bu değer 0.000 düzeyinde anlamlıdır. Ölçeğin Cronbach's Alpha değeri ,88'dir. Nicel verilerin analizi SPSS 16, nitel verilerinki ise N-VIVO-8 programı ile yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda Çoklu Zekâ Destekli Basamaklı Öğretim Programının öğrenci başarısını artırmada geleneksel yönteme göre daha etkili olduğu belirlenmiştir. Kalıcılık testi puanları açısından her iki yöntem arasında herhangi bir farklılık belirlenmemiştir. Deney gurubunda öğrenci tutumlarının olumlu yönde etkilendiği saptanmıştır. Ayrıca, yapılan uygulamanın faydalı yönleri, etkinlik seçme kriterleri, zorlanılan aşamalar, hoşlanılan etkinlikler, uygulamaların yapılabileceği diğer dersler ve geleneksel yöntemden farklı yönlerine ilişkin sonuçlara ulaşılmıştır. Buna göre bu yöntemin farklı ders ve sınıf seviyelerinde kullanılması, öğretmenlerin uygulamalara ilişkin bilgilendirilmeleri, sınıf ortamlarının uygulamalara uygun olarak düzenlemesi önerilmiştir.Anahtar Kelimeler: Basamaklı Öğretim Programı, Çoklu Zekâ Kuramı, Sosyal Bilgiler, öğrenci başarısı, tutum. This research aims to compare the effects of Multiple Intelligence Theory Supported Layered Curriculum and the traditional teaching method in lessons of Social Studies on academic achievement of students and their attitudes towards the subject and the permanence of knowledge; and to determine opinions of students and teachers about the applications. The research was conducted in 2010-2011 academic year in Elazığ Koç Secondary School on 7th class students, taking two classes as experimental and control groups. In the course of the research, Layered Curriculum Supported by Multiple Intelligence Theory was applied on the experimental group and the traditional method was applied on the control group. Experimental and control groups consist of 34 and 33 students respectively. The applications were carried out within the scope of chapter of `Journey through the Turkish History`. Qualitative and quantitative methods were used together. In this study, success test, interview and observation forms were used together. Quantitative aspect of the research was carried out according to experimental pattern with pretest-posttest control group and attitudes of students towards the lesson were determined with attitude measure. Interviews were made with the teacher and students and observations were made. In the success test developed by the researcher there are 56 items. The average difficulty and KR-20 reliability value of the test have been determined to be 58 and 85 respectively. Attitude measure is composed of 22 items. KMO value and Bartlett test result of the measure have been determined to be 93 and 3.3813 respectively. It has been determined that significance of this value is at 0.000 level. Cronbach?s Alpha reliability coefficient of the measure has been determined to be ,88. While analysis of quantitative data obtained within the cope of the research was made with SPSS 16, in qualitative analysis N-VIVO-8 program was used. It has been determined the applications used on experimental group is more effective than the traditional method in increasing student achievement. When looking at permanence test points, no difference has been identified between the two methods. It has been determined that applications affected attitudes of students positively. The application process of Multiple Intelligence Supported Graded Teaching Program have been achieved like useful aspects of the applications, activity selection criteria, stages of difficulty, loved activities, other lessons in which applications can be applied and its different aspects from that of the conventional method. It is proposed to carry out studies this method at levels of different lessons and classes, to inform the teachers about the applications and to arrange class environments suitable for applications.Key words: Layered Curriculum, Multiple Intelligence Theory, Social Studies, student achievement, attitude. 205

Bu çalışmanın amacı, kültür aktarımı konuları öğretiminin Sosyal Bilgiler Dersi 6. ve 7. Sınıf öğretim programındaki yeterlik düzeyini tespit edebilmektir. Sosyal Bilgiler Dersinin bu konudaki yeterlik düzeyi, öğretmen görüşlerine ve öğrencilerin başarılarına bağlı olarak incelenecektir.Çalışmada, araştırma deseni olarak nicel ve nitel verilerin eş zamanlı toplanabildiği betimsel yöntem uygulamalarından, zenginleştirilmiş desen kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Erzincan İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı 25 ilköğretim okulu oluşturmaktadır. Bu okullardan, 27 sosyal bilgiler öğretmeni ve bu öğretmenlerin eğitim öğretim hizmeti verdiği 507 ilköğretim 6. Sınıf öğrencisi, 492 ilköğretim 7. Sınıf öğrencisi tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak; öğrenciler için başarı testleri ve kompozisyon çalışmaları, öğretmenler için kültürel aktarım yeterlik ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın uygulama aşamasında kültür aktarımına yönelik tüm konuların işlenmiş olmasına dikkat edilmiştir. Bu sebeple veri toplama süreci 2012 Mayıs ayı içerisinde tamamlanmıştır. Araştırmadan elde edilen nicel verilerin analizi için tanımlayıcı istatistikler, tek örnek t-testi (SPSS) ve nitel veriler için içerik analizi uygulaması yapılmıştır.Araştırmadan elde edilen verilerin analizi sonucunda Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı'nın (SBDÖP), kültür aktarımı konularının öğretimi açısından kısmen başarılı olduğu tespit edilmiştir. SBDÖP özellikle maddi kültür öğelerinin öğretilmesi ve kültürel kimlik kazandırma konularında başarılı bulunmuştur. Ancak manevi kültürel unsurların öğretimi ve Türk Kültürü'nün tarihsel gelişimindeki önemli noktaların öğretiminde çok başarılı olmadığı tespit edilmiştir. The present paper aims to reveal qualification level of teaching transfer of cultural issues in the 6th and 7th grades? social studies course curriculum. Qualification level of social studies lesson is therefore examined depending on teacher?s views and student?s achievements.In the study, concurrent nested design, one of the descriptive research designs, was employed, in which quantitative and qualitative data could be collected. The sample of the study consists of 25 primary schools affiliated to Erzincan National Education Directorate, 27 teachers of social studies teaching at these schools 507 6th grade and 492 7th grade students taking social studies were randomly selected for the sample. As a data collection tool, achivement tests for students, essays, qualification for transmission of culture scale were used. In the application phase of the study, qualification for transmission of culture by teachers scale was administered. It was highly important to consider all topics related to transmission of culture to be taught. So, data collection procedure was completed in 2012 May. In the study, in order to assess the social studies course curriculum qualification level of transfer of cultural issues, an achivement test and an essay were given to students. For the analysis of quantitative data collected, descriptive statistics, independent t-test (SPSS) was used while content analysis was done for qualitative data.All in all, we found that social studies teaching curriculum (SSTC) was partly successful in teaching the transmission of cultural issues. SSTC was specifically successful in teaching concrete cultural elements and acquirement of cultural identity. But, teaching abstract cultural elements as well as important points of historical development of Turkish Culture was gained partly success. 155

Bu çalışmada 1877?1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Kafkas Cephesi'nde meydana gelen gelişmeler ele alınmıştır. Çalışma beş ana bölüme ayrılmış olup, girişte konunun mahiyeti ve kullanılan kaynaklar hakkında bilgi verilmiştir. Araştırmanın birinci bölümünde, savaş öncesi meydana gelen iç ve dış siyasi gelişmeler irdelenmiştir. Ayrıca Kafkasya'nın tarihî coğrafyası ve stratejik önemi ortaya konulmuştur.İkinci bölümde savaş öncesi tarafların personel durumu, silah durumu, sağlık hizmetleri ve lojistik gibi askeri güçleri ayrıntılı olarak incelenmiş ve akabinde harbin ilânı ve Rusların bölgede yaptığı işgaller ele alınmıştır.Savaşta önemli bir yeri olan Zivin Muharebesi ve sonrasında ortaya çıkan gelişmeler üçüncü bölümde ele alınmıştır. Türk ordusunun Rusları takibi, Kars ve Doğu Bayezid kuşatmalarının kaldırılışı ve Yahniler ve Gedikler muharebeleri de yine bu bölümde etraflıca incelenmiştir. Dördüncü bölümde ise Aziziye savaşları ve akabinde Kafkas Cephesi'ndeki savaşın sonucu işlenmiştir. Edirne Mütarekesi, Ayastefanos ve Berlin Antlaşmaları ve bunların Kafkas Cephesi'ne etkisi ayrıntılı olarak ele alınmıştır.Beşinci bölümde ise antlaşmalardan sonraki Ermeni Meselesi, göçler, sınırların yeniden düzenlenmesi, savaşın neticeleri gibi siyasi gelişmeler detaylı olarak incelenmiştir. Araştırmada başta ATASE Arşiv Belgeleri, Başbakanlık Osmanlı Arşiv Belgeleri olmak üzere, konumuzla alakalı yerli, yabancı kaynak ve araştırma eserlerden istifade edilmiştir.Anahtar Kelimeler: 1877?1878 Osmanlı-Rus Harbi, Kafkaslar, Zivin, Ruslar, 93 Harbi, Kars, Erzurum, Bayezid, Berlin, Ermeni. In this study, the events occurred in Caucasian front during the 1877?1878 Ottoman-Russian war. The study is divided into five chapters and in the introduction, the importance of subject and the sources used are given. In the first chapter, the domestic and external political issues in the pre-war period are examined. Besides, the historical geography and strategical importance of Caucasia are mentioned.In the second chapter, the military situations about personnel, weapon, medical services and logistics of both sides are examined and the Russian occupation in the region is given. The Zivin war which has an important place in the war, and the subsequent developments are given in chapter three. The Turkish army chase through the Russian troops, raising the seize of Kars ve Doğu Bayezid and Yahniler and Gedikler battles are scrutinized.In the fourth chapter, the results of Aziziye battle and subsequent wars in the Caucasian front are given in detail.In the fifth chapter, the political issues such as the Armenian issue after the agreements, emigrations, and reorganization of the borders are examined comprehensively.In the study, the native and foreign sources and several research including ATASE archives and Prime Ministry Ottoman Archives were used.Key Words: The 1877?1878 Ottoman-Russian war, the Caucasus , Zivin, the Russian, Kars, Erzurum, Bayezid, Berlin, Armenian. 271

XVI. ve XVIII. yüzyıllara ait tahrir defterleri temel alınarak hazırlanan bu tezde, Ortadoğu ve Kafkaslar için jeopolitik ve jeostratejik açıdan çok önemli bir yerde bulunan ve bugün itibariyle Ermenistan Devleti'nin başkenti olan Revan'ın, sosyal ve ekonomik tarihi incelenmiştir.XV. yüzyılın başlarında bir köy olarak yerleşilmeye başlanan Revan şehri, Osmanlı Devleti'nin hakimiyetine girmesiyle beraber gelişimini hızlı bir şekilde sürdürmüştür. Ekonomisi tarım ve ticarete dayanan Revan bölgesi, alınan vergilerden anlaşıldığına göre sanayi tesisleri açısından da zengin bir yerdir.İcmal ve mufassal defterlere göre, Çukur-Sa'ad Eyaleti arazisi; arazi-i emiriyye (mirî arazi), arazi-i memlûke (mülk arazi) ve arazi-i mevkûfe (vakıf arazi) olmak üzere üç şekilde tasarruf edilmiştir. Osmanlı Devleti'nin 1590 ve 1727 yıllarında düzenlemiş olduğu tahrir defterleri, Revan'ın hakkında da bilgi vermektedir. Bugün tamamı değiştirilmiş olan yer adlarını defterlerdeki kayıtlardan çıkarabiliyoruz. Revan bölgesinin yer adlarına bakıldığında, bunların (köy, mezraa, çiftlik, yaylak, kışlak), % 83'ünün Türkçe olduğu görülmektedir. Bölge halkı, yüzyıllar boyu işgal ve saldırıların ortaya çıkardığı demografik, ekonomik, siyasi, psikolojik ve sosyolojik olumsuzlukların birçoğuna maruz kalmıştır. Bu olumsuzluklar sonucunda birçok Müslüman-Türk hane bölgeden ayrılmak zorunda kalmış, bölge nüfusunun etnik-demografik yapısı derinden etkilenmiştir. In this dissertation prepared on the basis of census records of 16th and 18th centuries, social and economic history of Revan, located in an area which is geopolitically and geo-strategically very important for Middle-East and Caucasia, and is currently the capital of Armenia State, was analysed.City of Revan began to be settled at the beginning of 15th century as a village, and with being taken under the domination of Ottoman Empire, it maintains its development rapidly. The area of Revan, economy of which depends on agriculture and trade, is a very rich place in terms of the industrial facilities.According to the abstract and detailed extracts, the area of Çukur-Sa?ad Province was used in three ways, as demesne, land of property, and glebe. The census records prepared by the Ottoman Empire between 1590 and 1728 give also information about Revan. Former names of these places, all of which are different, could be learnt from these records now. When the place names of Revan were overviewed it was discovered that 83% of these names (village, hamlet, farm, summer pasture, and winter quarters) were originally Turkish. People of the region were subjected to most of the demographic, economic, political, psychological, and sociological negativities caused by the attacks and invasions for centuries. As a result of these negativities, many Muslim-Turkish families had to leave the region and the ethnic-demographic nature of the population of the region was drastically affected. 321

Bu çalısmada Osmanlı Devleti'nin kurulus döneminde (1299-1453) takipedilen kimlik siyaseti ve ideoloji konuları incelenmeye çalısılmıstır. XIX.yüzyılda ortaya çıkmıs olan kimlik ve ideoloji kavramları üzerine çesitli yorumlarve tanımlar yapılmıstır. Günümüzde popüler kavramlar olarak kullanılan bukavramlar, Osmanlı Devleti'nin kurulus dönemine uyarlanmaya çalısılmıstır.Henüz kurulus asamasında olan bir devlet için belirgin bir kimlik olusturmak güçbir is olmasına rağmen, kökenleri oldukça eskilere dayanan bir kimlik olarak?Oğuz kültürü?nden bahsetmek mümkündür. Sonraki dönemlerde bu kültüre?slamî unsurların da eklenmesiyle yeni bir sentez ortaya çıkmıs ve bu sentez?Osmanlı kimliği?ni olusturmaya baslamıstır.?deoloji konusu ise söz konusu dönemde takip edilmeye baslayan kimliksiyasetine nazaran daha belirgin olarak gözlenebilecek bir inceleme alanınıolusturmaktadır. ?Nizam-ı Alem? ülküsüne hizmet eden Osmanlılar bu amaçdoğrultusunda olusturdukları ?gaza? ideolojisini meydana getirmislerdir.Bahsedilen bu ideoloji, Osmanlılar'ın genisleme siyasetinin de temeliniolusturmus, ayrıca yine devletin yapılanması da bu ideoloji sayesindegerçeklesmistir. In this study, the identity policy and the ideology of the Otoman State,which was practiced in the foundation period (1299-1453) are examined.Comments are made upon the nations-identity and ideology which appeared in19th C. These nations, which are stil so popular in our own time, are tried to applyfor the foundation period of the Otoman State. Although it is rather difficult for anew state to form an identity, it is possible to state that there was an ?OgusCulture?, which has a long history, as an identity in the foundation period of theOtoman State.By contributing ?slamîc features to this culture a new syntesis, which iscalled the Otoman Identıty was formed. The ideology topic is more easilyobserued than the identity policy. The Ottomans who served for ?The Nizam-ıAlem? ideology, formed a ?gaza? (Holy usar) policy in accordence with thisideology. This ideology eas the essentual port of the Ottomans expansion policyand it had rather significance in the process of the Ottoman State structure 84

Bu arastırmanın amacı, Osmanlı Devleti'nin klasik dönemi olarak tabir edilenXV-XVII. asırlarda devletin hâkim olduğu topraklarda yasayan halkı; iktisadî, içtimaî,hukukî, malî ve eğitim yapısını derli toplu olarak ortaya koymaktır.Arastırmada Basbakanlık Osmanlı Arsivinden elde edilen belgeler, tarihîkaynaklar ve arastırma eserlerinden istifade edilmistir.Çalısmanın temelini, klasik dönemde devlet ile reâyâ iliskisi ile reâyânın sosyal,kültürel, hukuki, ekonomik ve eğitimsel durumuna iliskin sorunlar olusturmustur. Arsivbelgeleri ve kaynak eserler ısığında reâyâyı ilgilendiren unsurlar ele alınmıstır.Arastırmaya reâyâ kavramı, devlet açısında reâyâ tasnifi ve Osmanlı devlet geleneği;kanûn-nâmeler, adalet sistemi, istimâlet politikası ile millet sistemi, hukuki açıdan reâyâanlatımı ile baslanmıs, daha sonra sehir, sehirli ve sehir hayatı, Osmanlı sehirlerinindemografik ve fizyonomik yapısı, sehirli Müslüman ve gayrimüslim reâyânın hukukîstatüsü, ekonomik faaliyetleri, sosyal yasamı, giyim?kusamları ile sehirli muaf reâyâüzerinde durulmustur. Osmanlı sehirlerinde iktisadi hayat ve ticaret anlatılırken Müslimve gayr-i müslim esnafın ekonomik faaliyetleri açıklanmıstır. Çalısmada ayrıca,Osmanlı halkının eğitimine yer verilmistir. Köy, köylü kavramı, ortakçı kullar, serik reâyâve üzerinde tüm ekonomik faaliyetlerini gerçeklestirildiği arazi çesitleri tanıtılmıs,malikâne-divani sistemi üzerinde durulmustur. Köylülerin hukuki statüsü verilirken bukapsamda sipahi-köylü iliskisi ele alınmıstır. Reâyânın önemli diğer bir grubu olankonar-göçerler; iskan edilisleri, coğrafi dağılısları, idari yapıları ve sosyal hayatlarıanlatılmıstır. Osmanlı reâyâsından alınan vergiler ser'i, resm-i çift ve buna bağlıvergiler, avarız türü vergiler, bâd-ı hevâ türü vergiler, ösürler, hayvanlardan alınanvergiler, ticari vergiler ve diğer vergiler kanûn-nâmeler esas alınarak ele alınmıs vedeğerlendirilmistir. The aim of this is to bring up the economic, legal, financial, educational and socialstructure of people (reâyâ) having lived on the lands ruled by Otomans in between XVXVII.centuries which is called ?classicial age of the Otoman Empire?.In this research docoments from Prime-ministry Otoman Archieves, historicalsources and research works were used. The basis of the study consist of issuesconnected with social, cultural, legal, economic and educational contiditions of ?reâyâ?and also relation between state and ?reâyâ? in classical age. Components related to?reâyâ?? are considered in the light of archieve documents and sources. The beginningof the research includes the concept of ?reâyâ?, ?reâyâ? classification and tradition ofOttoman Empire, ?kanûn-nâmeler?, justice system, ?istimâlet politikası? andnationsystem from the points of view of state. The other concepts related to ?reâyâ?such as town/townsmen, demographic and physionomic structure of Ottoman towns;legal status, economic activities, social life and clothes of Muslim and non-muslimtownsmen are explained in this study.Economic activities of Muslim and non-muslim tradesmen are mentioned whenthe economic life and commerce in the Ottoman towns are explained. The education ofOttoman folk is also included in this study. 320

Jüri: Doç. Dr. Ali Sinan BİLGİLİProf. Dr. Necmettin TOZLUProf. Dr. Sırrı AKBABAYrd. Doç. Dr. İ.Fevzi ŞAHİNYrd. Doç. Dr. Ünal ÖZDEMİRBu çalışmanın amacı, Türkiye'de ilköğretim okullarında davranışçı veyapılandırmacı sosyal bilgiler öğretim uygulamalarını öğretmen ve öğrenci görüşleriçerçevesinde karşılaştırarak, ortaya çıkan görüşler ışığında sosyal bilgiler öğretimuygulamalarının daha etkili hale getirilmesi konusunda çözüm önerileri sunmaktır.Araştırma, 4. ve 5. sınıf öğretmenleri ile bu sınıflarda okuyan öğrencilerin görüşlerininincelenmesine yönelik anket modeline uygun, betimsel bir araştırmadır. Araştırmada,davranışçı ve yapılandırmacı sosyal bilgiler öğretimi uygulamalarına ilişkin öğretmenve öğrenci görüşleri karşılaştırılmıştır. Ayrıca, bu uygulamalara ilişkin öğrenci görüşleriöğrencilerin sosyal bilgiler dersini sevme, öğrencilerin sosyal bilgiler dersi karne notlarıve öğrencilerin başarı durumlarına göre karşılaştırılmıştır. Öğretmenlerin görüşleri isekendi içinde öğretmenlerin mezuniyet alanlarına ve kıdemlerine göre karşılaştırılmıştır.2004 İlköğretim Sosyal Bilgiler Programı Taslağı'nın pilot olarak uygulandığı 8ildeki 105 ilköğretim okulu ile aynı illerdeki okullardan pilot okullarla benzer sosyoekonomik kültürel özellikleri taşıdığı düşünülen çevrelerdeki 105 ilköğretim okuluolmak üzere toplam 210 ilköğretim okulunda görev yapan 4. ve 5. sınıf öğretmenleriylebu sınıflarda öğrenim gören öğrenciler bu araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Buevrende yer alan 8 pilot ilin her birinde 2'si davranışçı, 2'si yapılandırmacı sosyalbilgiler öğretiminin uygulandığı 32 ilköğretim okulunda görev yapan 230 öğretmen vebu okullarda öğrenim gören 1071 öğrenci olmak üzere toplam 1301 kişi bu araştırmanınörneklemini oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafındanhazırlanan, geçerlik ve güvenirlik testi yapılan anket formları kullanılmıştır. Elde edilenveriler SPSS'de bağımsız değişkenlere göre normal dağılımlarda varyans (F), scheffe vet-testi teknikleriyle; normal olmayan dağılımlarda Kruskal-Wallis testi uygulanarakanaliz edilmiştir. Kruskal-Wallis testi sonucunda anlamlı çıkan farklılığın hangi gruplararasında olduğunu belirlemek için ise Mann Whitney U testi uygulanmıştır.Araştırma sonucunda, öğrenci görüşleri bakımından yapılandırmacı sosyalbilgiler öğretim uygulamalarının motivasyon, içerik, eğitim durumu ve değerlendirmeboyutlarında davranışçı sosyal bilgiler öğretim uygulamalarından; öğretmen görüşleribakımından yapılandırmacı sosyal bilgiler öğretim uygulamalarının değerlendirmeboyutu dışında davranışçı sosyal bilgiler öğretim uygulamalarından daha etkili olduğugörülmüştür. Jury: Associate Professor.Dr. Ali Sinan BİLGİLİProfessor Dr. Necmettin TOZLUProfessor Dr. Sırrı AKBABAAssistant Professor İ. Fevzi ŞAHİNAssistant Professor Ünal ÖZDEMİRThe aim of this study is to present solution suggestions about making trainingapplications more effective in the light of the views appearing by comparing behavioristand constructivist training applications of social studies with teachers and students?opinions in primary schools, Turkey. This is a descriptive study which is suitable for thepoll model and directed towards researching teachers and students? opinions at fourthand fifth classes. In the study, the students and teachers? opinions about trainingapplications of behaviourist and constructivist social studies were compared. Moreover,the students? opinions were compared according to their interest in the course of socialsciences, their diploma grades of the course and their success levels. The teachers?opinions were compared according to their graduate fields and seniorities.Fourth and fifth class teachers and their students at totally 210 schools forms theborders of the study. Project of Social Studies Program of 2004-Primary School havebeen applied as a pilot program at 105 schools of them in 8 different cities. In addition,the rest of them carry the similar social, cultural and economic characteristics and are inthese cities. Totally 1301 individuals in the pilot cities, 230 of whom are teachers and1071 of whom are their students at 32 primary schools in where two constructivistsocial science training and two behaviorist social science training have been applied ineach city, forms the sampling of this study. As a data collector tool, poll forms preparedby the researcher and having validity and reliability were used. Data obtained wereanalyzed with variance (F), scheffe and t-test in normal distrubutions and also withKrustal-Wallis test in abnormal distrubitions, both according to free variables in SPSS.In order to determine between which groups meaningful differences are at the result ofKrustal-Wallis test, Mann Whitney U test was applied.As a result of the study, in terms of students and teachers? opinions it wasobserved that constructivist social studies training applications are more effective inaim, content and educational environment than behaviorist one. However, the views ofstudents about evaluation process in constructivist learning applications were moreeffective than the views of the students in behaviorist learning applications. But viewsof the teachers in both learning applications were not different significantly 204

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ OSMANLI TARİH YAZARLARININ DÜŞMAN ALGISI Selçuk İLGAZ 2005 Sayfa: 89 Danışman: Doç. Dr. Ali Sinan BİLGİLİ Jüri: Doç. Dr. Halil KOCA Yrd. Doç. Dr. İhsan Sabrı BALKAYA Bu çalışmada, Osmanlı tarih yazarlarının düşmana bakış açısı araştırılmıştır. Çalışmanın amacı, Osmanlı tarih yazarlarının düşmana bakış açılarını ve bu bakış açılarının nelerden kaynaklandığını ortaya çıkarmaktır. Araştırmamızın giriş kısmında kısa bir `Osmanlı Siyasi Tarihi` verildikten sonra, kaynaklan teşkil eden Osmanlı tarih yazarları ele alınmıştır. Ardından Osmanlı tarih yazıcılığı ve Osmanlı tarih yazarlarının alt yapıları incelenerek, ana konu olan düşman algısına hazırlık yapılmıştır. Daha sonra Osmanlıların, düşman algısının oluşumunda rol alan faktörler incelenerek Osmanlıların Hıristiyan ve Müslüman dünyaya bakış açıları, tarih yazarlarının eserleri vasıtasıyla ortaya konulmaya çalışılmıştır. Yaptığımız çalışmanın sonucunda ise; Osmanlılarda düşmanlık hislerinin kaynaklarının din, milliyet, iktidar, egemenlik, hakimiyet, üstün olma vb. gibi faktörlerden kaynaklandığına ulaşılmıştır. II ABSTRACT MASTER THESIS ENEMY PERCEPTION OF THE OTTOMAN HISTORY WRITERS Selçuk İLGAZ 2002-Page: 89 Supervisor: Assoc. Prof. Ali Sinan BİLGİLİ Jury: Assoc. Prof. Halil KOCA Assist. Prof. İhsan Sabri BALKAYA In this study, the viewpoints of the Ottoman history writers towards the enemy were investigated. The purpose of the study points out the views of Ottoman writers of history and how those views had occurred. At the beginning of our study after mentioning `The Ottoman Political History` briefly, the Ottoman history writers who were the sources of this study were handled. Then the Ottoman history writing and the substructures of the history writers were examined, and thus the main topic, enemy perception, was prepared. In the following phase, the factors that played roles in creation of the concept enemy in Ottoman were examined and the viewpoints of Ottomans towards Muslim and Christian worlds were attempted to display through the works of history writers. As a result, it was reached that the basis of enemity in Ottomans depends on the factors such as religion, nation, dominance, sovereignty, and superiority. 98

Ill ÖZET DOKTORA TEZİ BORÇALI VE KAZAK'IN SOSYO-EKONOMİK YAPISI (1728 TARİHLİ TİFLİS MUFASSAL DEFTERİNE GÖRE) Mehmet Hüseyin URAY Danışman : Yrd.Doç.Dr. Ali Sinan BİLGİLİ 2004-SAYFA:VI+190 JÜRİ : Yrd.Doç.Dr. AH Sinan BİLGİLİ Doç.Dr. Alparslan CEYLAN Doç.Dr. H.Basri KARADENİZ Borçalı-Kazak'ın sosyo-ekonomik yapısı konulu bu çalışmada, büyük bölümü günümüzde Gürcistan sınırları içerisinde kalan Kür nehrinin sağ ve sol sahilinde, Tiflis-Gence arasında yer alan kadim bir Türk vatanının sosyal ve ekonomik durumu aydınlatılmaya çalışılmıştır. Bunun için de, bölgenin tarihi, Osmanh-Safevî mücadelesinde oynadığı rol, Türkmen aşiretleri, etnik-demografik yapı, ekonomik durum, sosyal hayat, ziraat, hayvancılık, yerleşim birimleri, idarî taksimat gibi konular hakkında bilgiler verilmiştir. Sonuçta, 1728 tarihli tahrir defteri kayıtlarından, bölgenin Türk kimliği ortaya koyulmuştur. IV ABSTRACT Ph. D. THESIS THE SOCIO-ECONOMIC STRUCTURE OF BORÇALI AND KAZAK (ACCORDING TO THE TİFLİS MUFASSAL RECORDS OF 1728) Mehmet Hüseyin URAY Supervisor : Assistant Professor Dr.Ali Sinan BİLGİLİ 2004- PAGES: VI+190 Jury : Assistant Professor Dr.Ali Sinan BİLGİLİ Associated Professor Alparslan CEYLAN Associated Professor H.Basri KARADENİZ This study, entitled `The socio-economic structure of Borçalı-Kazak`, aims to illustrate the socio-economic status of an ancient Turkish native country, which is located between Tiflis-Gence and is mostly within the Georgian borders today. Therefore information about the area's history, its role in the Ottoman-Safavi struggle, its ethnic-demographic structure, its economic status, social life, its settlements, governmental structure, animal husbandry, agriculture, the Türkmen tribes, etc. are given. Accordingly the Turkish identity of the region is demonstrated from entries in documents of 1728. 197

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ İŞ EĞİTİMİ DERSİNİN EĞİTİM TEKNOLOJİSİNİN ÖĞELERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ İstek BULUT Danışman: Yrd. Doç. Dr. Ali Sinan BİLGİLİ 2003 -Sayfa 133 Jüri : Jüri : Jüri : İş Eğitimi Dersinin öğretiminde eğitim teknolojisi öğelerinin etkili ve yeterli düzeyde kullanılıp kullanılmadığına ilişkin öğretmen ve öğrencilerin düşüncelerini ortaya koymak araştırmanın amacının oluşturmaktadır. Araştırmanın alt problemlerini; a)İş eğitimi dersinin amaçlan nasıldır? b)îş eğitimi dersini alan öğrencilerin özelikleri nelerdir? c)İş eğitimi dersi ile ilgili personel hangi özelliklere sahiptir. d)îş eğitimi dersi öğretim ortamı nasıldır.? e)İş eğitimi dersi öğretim yöntemi nasıldır? f)İş eğitimi dersinin değerlendirilmesi nasıldır ? sorulan oluşturmaktadır. Araştırmada literatür tarama yöntemi kullanılmış; Araştırmanın evreni Erzurum ili Merkezinde Milli Eğitimi Bakanlığına bağlı altı ilköğretim okulu ile bu okullarda iş eğitimi dersine giren branş öğretmenleri ve bu okulların 8. sınıflarına devam eden 260 öğrenciye yönelik olarak hazırlanmış öğrenci anketi uygulanmıştır. Ayrıca konu ile ilgili öğretmenlerle de mülakat yapılmıştır. Anket yoluyla alman verilerin istatistiki analizinde x2 analizi kullanılmıştır. n ABSTRACT MASTER THESIS EVALUATION OF TECHNOLOJİC EDUCATIONAL ELEMENTS OF JOB EDUCATION LECTURE İstek BULUT Supervisor. Assist. Prof.Dr. Ali Sinan BİLGİLİ 2003- Page 133 Jury : Jury : Jury : The aim of this study is to show the consideration of teachers and the students abaut if the elements of education Technologies are being used sufficient and effective way in the teaching of job Education Lecture. The problems of this research are: a)How are the aims of Job Education Lecture. b)What are the peculatiries of the students learning Job Education Lecture. c)What are the pecularities of Job Education. d)How is the educational environment of Job Education Lecture. e)How is the educational method of Job Education Lecture. f)How is the evaluation of Job Education Lecture. Litarature scanning method has been used in research; the centre of the research consists of six primary school dependent Ministry of Education in Erzurum city centre and legturer teaching Job Education Lecture end students attending to eighth degree. As the centre of the research is very large. It has been sampled with the random method from the centre. To get the deta being prepared. Teachers surveys have been Applied to 260 students attending 8 th degree in these schools and to 15 job Education branch teachers. In addition the Job teachers related with this subjech have been intervieved. X2 analyze method has been used in the istatistik analyze of the data taken from this survey method. 122

IV ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ İLKÖĞRETİM OKULLARINDA SOSYAL BİLGİLER DERSLERİNDE `OSMANLI KÜLTÜR VE UYGARLIĞI` KONUSUNUN ÖĞRETİMİ Zekeriya AKKUŞ Danışman: Yrd. Doç. Dr. A.Sinan BİLGİLİ 2001- SAYFA: 113 Jüri: Yrd. Doç. Dr. A.Sinan BİLGİLİ Bu araştırma ilköğretim okullarında Sosyal Bilgiler Derslerinde `Osmanlı Kültür ve Uygarlığı` konusunun hangi yöntem, teknik, strateji ve araç-gereçlerle daha etkin bir şekilde nasıl öğretilebileceğini tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Biz burada İlköğretim 7. sınıfların sosyal Bilgiler müfredatını esas alarak, ilgili konunun bu sınıflarda nasıl öğretilmesi gerektiği üzerinde yoğunlaştık. Araştırma konumuz Osmanlı Kültür ve Uygarlığı olunca giriş kısmında Tarihin tanımı, yararları. Tarih öğretiminin ve Türk Milli Eğitiminin genel amaçlarını verdik. Birinci bölümde, İlköğretim okullarında Sosyal Bilgiler Derslerinde okutulmasına izin verilen ders kitaplarının kısa bir karşılaştırmasını yaptıktan sonra araştırmamızda ölçü olarak aldığımız MEB İlköğretim Sosyal Bilgiler 7 isimli ders kitabının, özellikle ilgili ünitenin içeriğini, ünite içerisindeki görsel unsurların eleştirisini yaptık. İkinci bölümde ise çalışmamızın temelini oluşturan sözkonusu ünitenin öğretimine yer verdik. Bu bölümde konuların hangi yöntem, teknik, strateji ve araç-gereçlerle daha etkin bir şekilde nasıl öğretilebileceği üzerinde yoğunlaştık. Konuların yapısına uygun olarak anlatım, soru-cevap, tartışma, rol yapma, örnek olay, dramatizasyon, grup çalışmaları, benzetişim, eğitici-eğlendirici yöntem ve tekniklerin aynı zamanda tepegöz, episkop, slayt makinesi, data- show, video, harita, resim, grafik, sözlük, ansiklopedi vb. gibi araç-gereçlerle sunulabileceğini ve bunlarla nasıl sunulduğunu örneklerle ortaya koymaya çalıştık. Çalışmamız sırasında çeşitli araştırma, makale, eser ve çevirilerden faydalandığımız gibi betimleyici araştırma yaklaşımını tercih edip, bilgi toplama tekniği olarak ta sistematik gözlem formu kullandık. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular, ders kitaplarının hazırlanmasında, fiziki durum ve içeriklerinde, aynı zamanda öğretmenlerimizin ilgili üniteyi öğretiminde birtakım eksiklikler olduğu ortaya çıkmıştır. Öğretmenlerimizin yukarıda adı geçen yöntem, teknik, strateji ve araç-gereçlerden faydalanmadan geleneksel yöntemlerle eğitim- öğretime devam ettikleri görülmüştür. V ABSTRACT MASTER THESIS TEACHING OF THE SUBJECT OF OTTOMAN CULTURE AND CIVILIZATION İN SOCIAL KNOWLEDGE LESSONS AT PRIMARY SCHOOLS Zekeriya AKKUŞ Advisor: Assist.Prof.Dr.A.Sinan BİLGİLİ 2001 -Page: 113 Jury: Assist.Prof. Dr.A.Sinan BİLGİLİ This study has been done in order to fix and taught best the subject of ottoman culture and civilization in primary schools with which method, tecnigues, strategy and means. We here, considering the school of social knowledges lesson at 7 classes in primary schools, concantrated on how to teach it. As our subject ottoman culture and civilization in the introduction part, we gave the definition of history,benefits and teaching of history and the aims of Turkish National Education. İn the first chapter after doing a little comparision, the books that are allawed to be studied at primary schools in social knowledge lessons, the book, that is social knowledges 7 is taken as a limit in our search and critically studied as both visual elements and especially the unit's implicit by vs. İn the second chapter we gave a placo the teaching of our subject, in this part we concantrated on the related subject's teaching best with which method technigue and strategy. According to the subject; meaning, discussion, role play, sample event, dramatization, group works data-show, video, map, picture, graphic, dictionary,encycloppedia etc, are used and with these, we tried to show how it cauld be presented. During our study; we bene fited some articles, works and trans lations and pre ferring describing search procedure we used systematic observation form as a knowladge collect tecnigue. The received data after search proued some lacks in the preparation of the lesson books and their physical state and contents, meanwhile teachers also have some sharts comings in teaching of the subject. İt is seen that our teachers still keep on teaching withaut getting bene fits from the techigues mentioned above. 113

I ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ SINIF ÖĞRETMENLERİNİN BAZI SORUNLARI VE BAZI ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Memet KUZEY Danışman Yrd. Doç. Dr. Ali Sinan BİLGİLİ 2002 -SAYFA: 129 Jüri : Yrd-Doç. Dr. Ali Sinan BİLGİLİ Yrd.Doç.Dr.Tuncay CEYLAN Yrd.Doç.Dr. Şükrü ADA Bu çalışmada, sınıf öğretmenlerinin görev sırasında karşılaştığı, kişisel sorunları, yönetime ait sorunları ve öğrenciden kaynaklanan sorunları araştırılmıştır. Sorunlara ilişkin çözüm önerileri, ilköğretim okullarında görev yapan sınıf öğretmenlerine yaptırılan anketlere dayandırılmıştır. Yöntem ve materyal olarak, öğretmen mesleğiyle ilgili hazırlanmış kılavuzlar kullanılarak, insan kaynaklarından ve toplam kalite yönetiminden faydalanılmıştır. Elde edilen sonuçlar, öğretmenlerin işinde kalitenin artmasının, öğretmen yaşantısının kaliteli bir duruma getirilmesi ile ilişkili olduğunu göstermiştir. n ABSTRACT MASTER THEIS SOME PROBLEMS PRIMARY SCHOL TEACHERS FACE AND SOME POSSIBLE SOLUTIONS Memet KUZEY Supervisor: Yrd. Doç.Dr. Ali Sinan BİLGİLİ 2002 -PAGE: 129 Jury : Yrd. Doç. Dr. Ali Sinan BİLGİLİ Yrd. Doç. Dr Tuncay CEYLAN Yrd. Doç. Dr. Şükrü ADA In this thesıs,we have examind the individual, administrative, and student based problems the primary school teachers face. Possible solution suggestions to these problems have been based on the questionnairs given to the primary school teachers. For the research, the guides and booklets on teaching were used and human resources and total quality administraton sources were evaluated. The date has shown us that there is a connection between the quality of the work of a teachers and the quality of his better life standarts. 140

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ YÜKSEK ÖĞRETİMDE YURTKUR Yahya PASİNLİOĞLU 2002 Sayfa 97 Jüri:Yrd.Doç.Dr.Ali Sinan BİLGİLİ Yrd.Doç.Dr.Selahattin TOZLU Yrd.Doç.Dr.Tuncay CEYLAN Yurtkur, yüksek öğrenim gören öğrencilere kredi vermek, yurtlar yaptırmak ve yurt işletmesini sağlamak sureti ile Türk Gençlerinin yüksek öğrenimlerini, sosyal ve kültürel gelişmelerini kolaylaştırmak amacı ile 1961 yılında 351 sayılı kanunla kurulmuştur. Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı olarak merkezde Genel Müdürlük, taşrada 20.Bölge Müdürlüğü ve 191 Yurt Müdürlüğü' nde hizmet vermektedir. Yurtkur, 200.000'e yakın öğrenciyi barındırırken, 412.304 öğrenciye katkı, 400.000'den fazla öğrenciye öğrenim kredisi vermektedir. Sosyo-kültürel ve sportif faaliyetlerle öğrencilerin ders dışı zamanlarını değerlendirmeleri desteklenmekte, psikolojik problemlerinin çözümü için psiko-sosyal servisler yaygınlaştırılmaktadır. Öğrencilere beslenme katkısı yapılmaktadır. Öğrencilerin, odaların kalabalık olmasından, yurtların fiziki yapısından, kantin, kafeterya hizmetlerinden, yurt kurallarından, idareci öğrenci ilişkilerinden, arkadaş ilişkilerinden, ulaşım zorluklarından ve ekonomik zorluklardan kaynaklanan problemleri bulunmaktadır. Bu problemlerin çözümü için gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir. Bu araştırmada örnek olarak incelediğimiz modeller sonucunda yeni bir model önerisi sunarak öğrencilerin problemlerini ortadan kaldırarak, daha başarılı olmaları için yapılması gerekenler ortaya konulmaya çalışılmıştır. II ABSTRACT MASTER THESIS `YURTKUR` IN HIGHER EDUCATION Yahya PASİNLİOI?LU 2002 Page 97 Jury: Assist.Prof.Ali Sinan BİLGİLİ Assist.Prof.SeIahattin TOZLU Assist.Prof.Tuncay CEYLAN `Yurtkur` was founded in 1961 on article 351 to introduce better possibilities of higher education and contribute to social and cultural development of univirsity students through providing them with grants, accommodations. With its 20 regional and 191 Local directorates it carries out its responsibilities under the control of the Turkish Ministery of Education. `Yurtkur` provides accommodation for almast 200.000 students and grants for more than 400.000 Woreover, it supports students socio-cultural and sport activities, and extends the pscho-social services for producing solutions for their problems. It also contributes to their better feeding. Students are usually faced with some problems such as over-crowded and inconuenieut rooms, insufficient services of cantin and cafeterias, strict rules of the dormiton'es lack of mutual understanding and affection betcueen officials and resideuts, lacak of public transportation and economic difficulties, These problems should in no time be solved. In this study, as a result of careful analysis of u'an'ous new models, an ideal one is introduced to get rid of all these problems. 86

I ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ POLİS ve EĞİTİM Hulki ÖZDEMİR Danışman: Yrd.Doç.Dr. Ali Sinan BİLGİLİ 2000, Sayfa 67 Jüri: Yrd.Doç.Dr. Ali Sinan BİLGİLİ Yrd.Doç.Dr. Yavuz ÖZDEMİR Yrd.Doç.Dr. Ünal ÖZDEMİR Dünyada her şeyin temeli eğitime dayanmaktadır. Doğal olarak Emniyet teşkilatının başarıları, problemlerinin çözümü de eğitimden geçmektedir. Gelişen ve değişen, globalleşen dünya şartlarına uyum sağlamanın mecbur hale geldiği günümüzde, mesleki ve eğitim konularını yakından takip etmek zorunludur. Polis-Halk ilişkilerinde iletişim, hem polisten halka, hem de halktan polise olmak üzere iki yönlü düşünülmelidir. Halkla ilişkilerde karşılıklı bir şeyler alıp vermek gerekir. Bunların gerçekleşebilmesi için bilgi düzeyini yükseltmek, sürekli bilgileri yenilemek gerekmektedir. Yeni bilgiler ve tecrübe bir araya getirilip zamanı da iyi kullanılarak harmanlanmalıdır. Polis alt kültürü ve onun getirdikleri pozitif yönleriyle ele alınmalı sonuçlara gidilmelidir. Herşeyden önce polisin hukuk adamı olduğu, adaletin karakoldan başladığını sindirmek ve bu amaçla kaliteli eğitime yönelmek gerektiği unutulmamalıdır. İnsan haklarına saygılı, halka iyi ilişkiler kurabilen, tarafsız, sevecen, sırdaş, zeki, güçlü, sabırlı, hoşgörülü, Atatürk İlke ve İnkılâplarına bağlı, başı dik Türk Polisi yaratmalıyız. Mevcut iyileri daha iyi duruma getirmeliyiz. Bu konuda ekonomik, sosyal imkanlar yanında, iyi bir personel seçimi de önemlidir. n ABSTRACT MASTER THESES POLICE AND EDUCATION Hulki ÖZDEMİR Supervisor: Yrd.Doç.Dr.Ali Sinan BİLGİLİ 2000, Pace 67 Jury: Yrd.Doç.Dr. Ali Sinan BİLGİLİ Yrd.Doç.Dr. Yavuz ÖZDEMİR Yrd.Doç.Dr. Ünal ÖZDEMİR In essence everything depends on education on the world. Naturally the way of success and solution of problems of the public Security organizations passes through education. Today we have to confirm the circumstances of a world whit is developing, changing and becoming more and more global and we have to follow vocational and educational subjects closely. Communication in Public-Police relations should belboth thought from public to police and from police to public. In public relations it is required to gown and give in turns. To make all those the knowledge level should be heightened and the knowledge should be renewed constantly. New knowledge and experience should be blended by using time positively. The result should be reached by using police subculture and its gaining positively. It should not be forgotten that at first police means man of law tend justice begins at police stations and of this direction you should give a good education. We hove to create a Turkish police who is respectful to human rights, who can gain good public relations, who is neutral, confidant, clever, powerful, lenient, bound to Ataturk's reevaluations, and proud. We have to carry present goods to bayonets. In this respect it is important to choose good personnel with economic and social circumstances. 67

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİMİNDE OSMANLI TARİHİ KONULARINDA UYGULANACAK YÖNTEM VE TEKNİKLER Cahit DUMLUDAĞ Danışman: Yrd.Doç. Dr. Ali Sinan BİLGİLİ 2000-Sayfa: 101 Jüri: Yrd.Doç. Dr. Ali Sinan BİLGİLİ Bu araştırma Türk Milli Eğitimi içerisinde çok önemli bir yer tutan Sosyal Bilgiler Ders programlarında yer alan Osmanlı Tarihi konularında uygulanacak yöntem, teknik ve stratejilerin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın temel sebebi, genel olarak Sosyal Bilgiler Derslerinde öğretmenlerin öğretimde kullandıkları yöntem ve stratejileri olumlu bir şekilde belirleyememeleri, bu konuda verimliliği sağlamaya yönelik bir çabanın içerisinde olmamalarıdır. İlköğretim programlan içerisinde yer alan Sosyal Bilgiler Derslerinde öğretmenler genelde klişeleşmiş yöntemleri, özellikle öğretmen ağırlıklı stratejileri kullanmakta, öğrencileri araştırmaya sevk edici geçmiş ile günümüzü bağdaştırıcı, etkileşim ağırlıklı, bireysel ağırlıklı, yaşantılara dayalı yöntemlere uzak durmaktadırlar. Elbette ki bu durum, Sosyal Bilgiler Derslerinin amaçlarının gerçekleşmesinde bir engel teşkil etmektedir. Bu araştırma esnasında ilköğretim ve ortaöğretimde Sosyal Bilgiler ve Tarih derslerine giren öğretmenlerin bu konudaki görüşlerine başvurulmuş, sıkıntılar ve çözüm yollan konusunda bizzat yaşantılar, uygulamalar, deneyimler yordanarak, hangi yöntem ve stratejilerin kullanılmasının iyi olacağı belirlenmeye çalışılmıştır. ABSTRACT MASTER THESIS METHODS AND TECHNIQUES TO BE APPLIED ON THE SUBJECTS OF OTTOMAN HISTORY IN THE TEACHING OF SOCIAL SCIENCES Cahit DUMLUDA? Supervisor: Yrd.Doç. Dr. Ali Sinan BİLGİLİ 2000-Page: 101 Jury: Yrd.Doç. Dr. Ali Sinan BİLGİLİ This study has been carried out in order to determine the best and most saitable methods and techniques that will be applied on the subjects of Ottoman History which have a prominent place in the curriculum of Social Science of Turkish National Education System. The reason of this study in general is that the teachers of social science courses are unable to determine the tecniques and strategies in teaching the subjects and that they are away from an attemp to have high standards in the courses. The teachers of history in secondary education generally use certain teacher-oriented methods and again they do not deal with individual-oriented methods which generally stimulate the students to investigation and build a bridge between past and present. No doubt, this constitules a handicap in reading the purposes of social science courses. During the present study, we got the opinions of the teachers of social science and history both in primary and secondary schools on this subject and considering the experiences and applications on the problems and solutions e tried to determine the best methods and strategies on the subjects of Ottoman History. 101

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ İLKÖĞRETİM SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE `MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİ`NİN ÖĞRETİMİ Yurdal KOÇAK Danışman: Yrd.Doç.Dr.Ali Sinan BİLGİLİ 1999- SAYFA: 122 Jüri: Yrd.Doç.Dr.Ali Sinan BİLGİLİ Türk İnkılâbı ile oluşturulan yeni rejimin tarihi öğretilme yoluna gidilmiştir. 23 Nisan 1924'de II.Heyet-i İlmiye toplantısında Kurtuluş Savaşı, T.C. Devleti'nin Kuruluşu, Cumhuriyet'in İlânı ve Hilafetin Kaldırılması müfredata sokulmuştur. 1929'da ders notları halinde hazırlanmıştır. Bu ders 1933-1934 yılında Yükseköğretimde zorunlu hale getirilmiştir. Ortaokul ve Liseler için hazırlatılan ders notları, Mustafa Kemal'in emri ile 1931 'de 4 cilt olarak hazırlanmıştır. Daha sonra 1944'de Enver Ziya Karal tarafından Tarih IV olarak tekrar yazılmıştır. 12 Eylül 1980'den sonra Ortaokul 3. sınıftan, Üniversitelerin son sınıflarına dek zorunlu hale getirilmiştir. Bu amaçla Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 27.4.1981 tarih ve 76 sayılı kararla ders programları hazırlanmıştır. Daha sonra Atatürk İlkeleri ve Türk Devrimi ile ilgili yaklaşımları diğer derslerin içine serpiştirilmesi için 18 Ocak 1981 tarih ve 2104 sayılı genelge yayınlanmış yürürlüğe girmiştir. Tezin alanını oluşturan II. Kademe Okulları `Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük` müfredat programı, Milli Eğitim Bakanlığı'nm 6 Temmuz 1981 tarih ve 2090 sayılı tebliğler dergisinde yayınlanmıştır. Dersin II. Kademe İlköğretim okullarında öğretim hakkında yapılan uygulama anketine 12 tane İlköğretim okulundan 50 öğretmen katılmıştır. Anket sonucunda yapılan değerlendirmede öğretmenlerin çağdaş eğitim ve öğretim teknolojileri, yöntemlerinin takip edilememesi, okulların çağdaş ölçülerde fizikî şartlarının da eğitime uygunluğunun olmaması, dersin öğretimi ile ilgili birçok sorunları ortaya koymuştur. Eğitim ve öğretimde çağdaş yöntem, eğitim teknolojileri uygulanamadığı, okulların fizikî şartları düzeltilmediği sürece, dersin işlenişi eski klasik sistemle devam edecek ve sorunlar bitmeyecektir. ABSTRACT MASTER THESIS TEACHING OF PERIOD OF NATIONAL STRUGGLE IN THE COURSE OF SOCIAL SCIENCIS IN THE PRE-HIGH SCHOOL Yurdal KOÇAK Supervisor: Yrd.Doç.Dr.Ali Sinan BİLGİLİ 1999-PAGE: Jury: Yrd.DoçDr.Ali Sinan BİLGİLİ The history of the new regime formed with Turkish Revolution has been keopt on being taught. In the second Heyet-i İlmiye meeting, in April 23, 1924, the war of Independence, the foundation of Turkish Republic, the declaration of Rubuplic, and the abolition of the Caliphate were included in the curriculum. These were prepared as course-book notes in 1929. This course became compulsory in higher education in 1933-34. The course-book notes for secondary and high schools were prepared in 4 volumes with the order of Mustafa Kemal. It was later re-written by Enver Ziya Karal as History IV in 1944. After September 12, 1980 it became compulsory from secondary school 3, till the end of University. For this purpose, sylabuses were prepared with the date Afril 27, 1981, and the number 76. Later, in order to distribute the aproeches concerning The Principles of Atatürk and Turkish Revolution into other courses, a general instruction was issued and put into effect on January 18, 1981 and with the number 2104. The subject matter of the thesis, Second Stage Schools, `Revolutionary History of the Rebublic of Turkey and Kemalism` curriculum was issued in the journal of bulletin by Ministry of National Education on July 6 1981, and with the number 2090. In the questionarie for the teaching of the caurse in second stage Primary Schools, 50 tecahers from 12 schools were inciuded. The result reveals that teachers are unable to follow up-to date teaching and learning technologies, schools don't have the recessory modern physical conditions, which bring about lots of problems for the teaching of the caurse If the studying of the lesson goes on without. Modern methods, use of educational techniques, the correction of physical conditrons, the problems will not end. 130