Search

Bu tezde 1909 yılından 1980 yılına kadar yaşanan askeri darbeler ve darbe girişimleri incelenmiştir. Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi ayrı ayrı ele alınarak orta noktalar ve farklılıklar tespit edilmeye çalışılmıştır. Dünyada modernleşmeyle beraber merkezileşme ve bürokratikleşme artmıştır. Geç modernleşen ülkelerde de Batı ülkelerine ulaşma kaygısıyla modernleşmenin hızlandırılmaya çalışıldığı belirtilmiştir. Bu durum neticesinde kendini modernleştirici olarak gören askerisivil bürokratik elitin darbelere ya da darbe girişimlerine yol açtığı ifade edilmiştir. Darbecilerin bürokrasi eliyle kurdukları sistemi kalıcı hâle getirmeye çalıştıkları ispatlanmaya çalışılmıştır. Bu yüzden bürokrasi, askeri darbelerden ya da darbe girişimlerinden en çok etkilenen kurumlar arasındadır. 31 Mart vakasıyla bir isyan çıkmış ve bu isyan, Hareket Ordusunun İstanbul’a girerek yönetimi ele almasına ve padişahın görevinden alınarak devlette köklü değişikliklerin yaşanmasına yol açmıştır. Bu değişim 1912 Bâb-ı Âli Baskınıyla devam etmiştir. Cumhuriyet döneminde de kendini modernleştirici olarak gören askeri-sivil bürokratik elit, kendisi dışındaki modernleşme kuramlarını dışlamış ve askeri müdahaleden geri kalmamıştır. 27 Mayıs ve 12 Mart müdahaleleri bu durumun en net örnekleridir. Bu amaçlar için yola çıkıp başarısız olan darbe girişimleri de vardır. 1962-1963 Talat Aydemir ayaklanmaları ve Yön ve Devrim Hareketi denilen 9 Mart cuntası birer girişim olarak kalmıştır. 12 Eylül 1980’de Org. Kenan Evren ve Milli Güvenlik Konseyi askeri darbe sonucunda ülke yönetimini ele almış ve bürokraside köklü değişikliklere neden olmuştur. Çalışmada askeri darbelerin kurumsal etkileri, ihraçlar ve yeni memur alımlarıyla beraber kapsamlı bir şekilde ele alınmıştır. In this thesis, military coups and coup attempts experienced until 1980 from 1909 were researched. By scrutinized the Ottoman and Republic Period, common points and differences have been tried to be identified. In the world, as well as modernization, centralization and bureaucratization have increased. In late modernizing countries, it is remarked to be tried to be gained speed to modernization with anxiety of keeping up with the western countries as well. As a result of this situation, it is stated that military-civilian bureaucratic elite which seen as modernizing itself has given rise to coups and coup attempts. It has been tried to be testified trying to make the system which the coups have established via bureaucracy permanent. Therefore, bureaucracy is among the most affected foundations from coups or coup attempts. Via 31 March Case, a rebellion broke out and this rebellion gave rise to be lived the radical changes on the state by being deposed of the Sultan and to seizing the power of Movement Army by breaking into Istanbul. This changeover proceeded with raid on the Sublime Porte in 1912. In the Republic period, military-civilian bureaucratic elite which seen as modernizing itself has deported the modernization theories apart from itself and hasn’t abstained from Military Intervention as well. 27 May and 12 March Interventions are the clearest example for this situation. There are also the unsuccessful coup attempts despite having set off for these purposes. 9 March Junta called 1962-1963 Talat Aydemir riots and Yön-Devrim Movement remained as just an attempt. On 12 Eylül 1980, Org. Kenan Evren and National Security Council have seized the country's leadership and caused the radical change at bureaucracy. In this study, As well as new officer purchases and disemployment from civil service beside corporate impacts, effects of bureaucracy been handed in by coups on state system have been scrutinized.

Bu çalışmanın amacı, ilk ve ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin algılarına göre okulun bürokratikleşme düzeyi ile öğretmen profesyonelliği üzerindeki etkisini incelemektir. Bu amaçla, öğretmenlerin okullarının bürokratikleşme düzeyi ve profesyonelliklerine ilişkin algı düzeylerine; öğretmenlerin algılarının kıdem, görev, sendika üyeliği değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterip göstermediğine; bürokratikleşme düzeyinin öğretmen profesyonelliğini ve alt boyutlarını etkileyip etkilemediğine bakılmıştır. Araştırma, tarama modeli benimsenerek gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini Antalya ili merkez ilçelerinde bulunan ilk ve ortaokullarında görev yapan 515 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, “Okulların Bürokratik Özellikleri Ölçeği” ve araştırmacı tarafından geliştirilen “Öğretmen Profesyonelliği Ölçeği” aracılığıyla toplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenlerin çalıştıkları okulların bürokratikleşme düzeyine ve profesyonelliklerine ilişkin algıları “yüksek” düzeydedir. Öğretmen algılarına göre okullarının bürokratikleşme düzeyi, profesyonelliğinin tüm alt boyutlarını anlamlı şekilde yordamaktadır. The purpose of this study is to investigate the relationships between the level of bureaucratization of schools and professionalism of teachers from the perceptions of primary and secondary school teachers. This a survey research the sample of the study consists of 515 teachers working in the central districts of Antalya province. The data were collected by using “The Scale for the Bureaucratic Characteristics of Schools” and “Teacher Professionalism Inventory” developed by the researchers. Results indicate that there is a high congruence between the perceptions of the teachers on the level of bureaucracy in schools and the level of professionalism. The level of bureaucracy of schools can predict professionalism in schools in all sub dimensions.

Bu çalışmanın amacı, ilk ve ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin algılarına göre okulun bürokratikleşme düzeyi ile öğretmen profesyonelliği arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu amaçla, ilk ve ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin okullarının bürokratikleşme düzeyi ve profesyonelliklerine ilişkin algı düzeylerine; öğretmenlerin okullarının bürokratikleşme düzeyi ve profesyonelliklerine ilişkin algılarının cinsiyet, kıdem, görev, okul düzeyi, sendika üyeliği değişkenlere göre anlamlı farklılık gösterip göstermediğine; farklı bürokratikleşme düzeyine sahip okullarda görev yapan öğretmenlerin profesyonelliklerine ilişkin görüşlerine ve bürokratikleşme düzeyinin öğretmen profesyonelliğini ve alt boyutlarını etkileyip etkilemediğine bakılmıştır.Araştırma, tarama modeli benimsenerek gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında nicel ve nitel veri toplama tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın nicel araştırmanın örneklemini Antalya ili merkez ilçelerinde bulunan ilk ve ortaokullarında görev yapan 515 öğretmen oluşturmaktadır. Nitel araştırma farklı bürokratikleşme düzeyine sahip okullardan seçilen 14 öğretmen ile gerçekleştirilmiştir. Nicel araştırmanın verileri, Öztürk (2001) tarafından geliştirilen `Okulların Bürokratik Özellikleri Ölçeği` ve araştırmacı tarafından geliştirilen `Öğretmen Profesyonelliği Ölçeği` aracılığıyla toplanmıştır. Nitel araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak elde edilmiştir. Nicel araştırma sonuçlarına göre, Antalya il merkezindeki ilk ve ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin çalıştıkları okulların bürokratikleşme düzeyine ve profesyonelliklerine ilişkin algıları `yüksek` düzeydedir. Öğretmen algılarına göre okullarının bürokratikleşme düzeyi, profesyonelliğinin tüm alt boyutlarını anlamlı şekilde yordamaktadır. Nitel araştırma sonuçlarına göre yüksek bürokratikleşme düzeyinde görev yapan öğretmenler profesyonelliğin mesleki gelişim, meslektaş ilişkileri ve özerklik süreçlerinde meslektaşları ile paylaşımı ve onların desteğini önemserken, düşük bürokratikleşme düzeyinde görev yapan öğretmenler daha bireysel davranmaktadırlar ve mesleki bağlılıkları daha düşük düzeydedir. The purpose of this study is to investigate the relationships between the level of bureaucratization of schools and professionalism of teachers according to the perceptions of primary and secondary school teachers. For this purpose, it was examined that participating teachers' perceptions about the level of bureaucratization of schools and professionalism of teachers; whether this perception differentiate according to gender, seniority, assignment, level of school and union membership; whether level of bureaucratization of schools affect professionalism of teachers and its dimensions.The research was conducted by survey model adopted. Quantitative and qualitative data collection techniques were used during the data collection phase. The research sample of the study consists of 515 teachers working at primary and secondary schools in the central county of Antalya. Qualitative data was collected through conversing 14 teachers working at school that have different level of bureaucratization. The data was collected by `The Scale for the Bureaucratic Characteristics of Schools` developed by Öztürk (2001) and `Teacher professionalism Inventory` developed by the researcher. According to the quantitative results, the perceptions of the teachers who are working at central Antalya elementary and secondary schools towards the bureaucracy level of schools they work in and professionalism have been found as `high` level. The bureaucracy level of schools can predict professionalism all sub dimensions. According to the qualitative results, the teachers working at the level of low bureaucratization behave more individually and their occupational devotion is at the lower level while the teachers working at the level of high bureaucratization give importance to sharing with their colleagues and their support in the process of occupational development, colleague relationships and autonomy of professionalism. 218

Makale, Osmanlı İmparatorluğu’nun patrimonial ve yeniden dağıtımcı bir kurumsal yapıdan, rasyonel/yasal ve (tamamlanmamış olan) üretici bir yapıya geçişini analize giriştir. 16. Yüzyılda ortaya çıkan Avrupa dünya-ekonomiye, kendine özgü eklemlenme süreçleri altında gerçekleşen geçiş, emperyal sosyal yapının sosyo-politik ve ideolojik bünyesinde bir dizi kurumsal değişiklik getirmiştir. Bu kurumsal yolu incelemek, etkileri gözlemlenebilen sürekli bir süreç olarak bugüne de ışık tuttuğundan gerekli ve önemlidir.