Search

The vast use of wet wipes has now become a habitude, particularly following the altered perception of cleanliness during the pandemic and the encouragement towards using WW (wet wipe) to ensure parent's and children's hygiene. This study primarily aims to create a projection of the WW waste that will emerge in Turkey as a result of the promoted consumption by children who are predicted to retain the WW usage practices of their parents. In line with this habit adopted by children, the number of daily WW usage which is currently around 210 million is expected to rise to over 250 million between the years 2040 and 2060, depending on how the children are guided by their parent's existing habits. In this study, related calculations were made with FT-IR spectroscopy, taking into account the functional bond structure and percentage distribution of polymers in WWs. In this way, it is detected that 360 T, 568 T, and 623 T polymer materials would be thrown into the environment per day in 2021, 2040 and 2060, respectively. The damage of chemicals in WW content, employed at various concentrations, to the ecosystem structure is predicted and measures to be taken are outlined.

Alüminyum cüruflarıbirincil ve ikincil alüminyum üretim sonucu oluşan atıklardır. Bu atıklar beyazve siyah cüruf olarak adlandırılır. Bu atık cüruflar içerisindeki metalik alüminyummiktarına göre sınıflandırılırlar. Beyaz cüruf kara cürufa göre daha fazlaalüminyum metali ihtiva etmektedir. Beyaz cürufun içerdiği metalik alüminyum miktarı% 15-70 arasında değişmektedir. Kara cüruf ise %12 ila 18 arasında alüminyummetali ve daha çok alüminyum oksit ihtiva etmektedir. Kara cüruf ikincil üretimsonucu atık olarak çıktığı için cürufun içerisinde yüksek miktarda (% 40 dan dahafazla) tuz bileşenleri bulunmaktadır. Tehlikeli atık olarak kabul edilen alüminyumcürufları içerisindeki tuzlar (azot, flor, klor vs) yıkanmak suretiyle alınmaktadır. Bu tuzlarınlimit değerleri ve cüruf içindeki silisyum dioksit, karbon ve nem içeriği TS13644 uygun olması gerekmektedir. TS 13644 uygun olarak alüminyum cürufundan flaksürün yapılması mümkün olmaktadır. İçerisindeki tuzlardan arındırılan cüruf, alüminyum metali ve alüminyumoksit miktarlarına göre gruplandırılmaktadır. 10- 100 mm boyutlarında peletveya 2-100 mm arasında peletlenmemiş parçacık boyutlarında flaks olaraküretilmektedir. Bu flaks, çelik endüstrisi için deoksidasyon ve cüruf çöktürücüürün olarak kullanılabilecektir. Alüminyum üretimi yapan tesislerin atığı olan alüminyumcürufun tekrar geri kazanım ile çelik sanayinde oksit giderici ve cürufçöktürücü flaks üretimi yapılarak ülkeekonomisine kazandırılacaktır. Ayrıca cüruftaki tuzların çevreye zararvermeleri önlenmiş olacaktır., Aluminum slags arewastes formed as a result of primary and secondary aluminum production. Thesewastes are called white and black slag. These waste slags are classifiedaccording to the amount of metallic aluminum in the slags. White slag containsmore aluminum metal than black slag. The amount of metallic aluminum containedin the white slag ranges between 15-70%. Black slag contains between 12 and 18%of aluminum metal and contains mostly aluminum oxide. Because of black slagbeing ensued by secondary production, it contains high amount of saltconstituents (more than 40%). Salts considered hazardous (nitrogen, fluorine,chlorine, etc.) in aluminum slags are taken via washing. The limit values ofthese salts and the content of silicon dioxide, carbon and moisture in the slagshould be in accordance with TS 13644. According to TS 13644, it is possible tomake flux products from aluminum slag. The slag, which is purified from itssalt content, is grouped according to the amount of aluminum metal and aluminumoxide. It is produced as a pellet with dimensions of 10 - 100 mm or as a fluxof non-pelletized particle size of 2 - 100 mm. This flux can be used as adeoxidation and slag precipitation product for the steel industry. By recyclingaluminum slag, which is the waste of the aluminum production facilities,antioxidant and slag precipitator flux can be produced in steel industry andcan contribute to the national economy. Likewise, the salt in the slag will beprevented from harming the environment.

In the present work, the aim is to determine seasonal changes in the concentrations of Cd, Cr, Cu, Fe, Pb, Mn, Ni and Zn in the water of Sapanca Lake and to determine the water quality. Sapanca is one of lakes which can be used as the resource of drinking water in Turkey. In addition, Sapanca Lake is one of the most important drinking water sources for the province of Sakarya and its surroundings. Ten different stations were chosen as sampling points. Water samples were collected from these stations in January 2016, April 2016, July 2016 and October 2016. The samples were digested with the use of a microwave digestion procedure. The heavy metal analysis of samples was carried out using ICP-MS. In general, heavy metal concentrations in the lake water decreased in the following sequence: Fe > Mn > Zn > Cu > Ni> Cr > Pb > Cd. Concentrations of the heavy metals Cd, Cr, Cu, Fe, Pb, Mn, Ni, and Zn in the water of Sapanca Lake are at acceptable levels according to WHO (World Health Organization) and TS 266 (Turkish Standard) water standards.

This study presents drying characteristics of sewage sludge and mixtures used as an alternative fuel in cement incineration systems. In order to increase calorific value and reduce moisture, content of sewage sludge, different agricultural waste substance like hazelnut shell is included in it. Drying characteristics of sewage sludge and hazelnut shell mixtures were evaluated for four drying methods with moisture content and results were compared with each other. Moisture rate as a function of time for different rates of samples were obtained experimentally and also compared with the semi-empirical models from literature. In addition, higher heating values (BEV) of sewage sludge and hazelnut shell mixtures ranged between 3445 and 4900 kcal/kg.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Atık su arıtma tesislerinin işletilmesinde polielektrolit tüketimi önemli bir maliyet kalemidir. Çalışmamız sırasında iki katyonik polielektrolite ait tüketim verileri 2 ay boyunca incelenmiştir. Amacımız tüketim bazında en düşük tüketim ve en yüksek performansa sahip olan polielektrolit seçimini yaparak gerçek boyutta işlettiğimiz ileri biyolojik atık su arıtma tesisine polielektrolit seçimi yapabilmektir. Ülkemizde ki atık su arıtma tesislerinin çamur işletme ünitelerinde çamurun yoğunlaştırılması aşamasında kullanılan polielektrolit ithal bir üründür. Doğru polielektrolit seçimi ithal malzeme olması ve tüketim sarfiyatının yüksek olması sebebiyle maliyet anlamında tesis işletmeleri için önemli bir noktadır. Bu sebepten ötürü çalışmamız sırasında iki ay boyunca en optimum şartlarda ve bütün işletme koşulları altında katyonik polielektrolitlerin dozlama çalışması yapılmıştır. 2 ay sonunda oluşturduğumuz veriler ile ton başına çamur için polielektrolit tüketim hesabı yapılmıştır. Bu hesabı yaparken çekilen çamur katı maddesi ve polielektrolit sarfiyatı göz önünde bulundurulmuştur. Sentrant ile bir miktar polimer kaçışı oluşacağından sentranta kaçan katı madde asıl çekilen çamur katı maddesinden düşülmüştür. Amacımız net çekilen çamur katı maddesi için harcanan polimer sarfiyatı olmuştur. Çalışmamız sonucunda polielektrolit 1'in 7,57 kg polielektrolit / ton katı madde, polielektrolit 2'nin 6,77 kg polielektrolit / ton kattı madde sarfiyatı oluşmuştur. Polielektrolit 2, polielektrolit 1'e göre 0,80 kg polielektrolit / ton kattı madde maliyet avantajı sağlamıştır. Atık su arıtma tesisi işletmesinde polielektrolit 2 kullanımına başlanmıştır. Polyelectrolyte consumption is an important cost item in the operation of wastewater treatment plants. In our study, consumption data of two cationic polyelectrolytes were examined for 2 months. Our aim is to make the selection of polyelectrolyte which has the lowest consumption and highest performance on the basis of consumption of polyelectrolyte for the advanced biological wastewater treatment plant which we operate in real size. Polyelectrolyte is an imported product used in the sludge treatment unites of the wastewater treatment plants in Turkey. Choosing the right polyelectrolyte is an important point in terms of cost due to the fact that it is imported material and high level of consumptions. For this reason, dosing of cationic polyelectrolytes was carried out under optimum and under all operating conditions for two months during our study. At the end of 2 months, we calculated the polyelectrolyte consumption for per ton of sludge. In this calculation, dry solid content of sludge and polyelectrolyte consumption were taken into consideration. Since some polymer escape would occur with the centrant from decanters, the solid material escaping from the centrifuge was deducted from the actual dry solid content of sludge. Our aim was to consume the polymer used for the net excess sludge solid content. As a result of our study, for Polyelectrolyte 1 7.57 kg polyelectrolyte consumption / ton dry solid and Polyelectrolyte 2 6.77 kg polyelectrolyte consumption / dry solid were formed. Polyelectrolyte 2 provides 0.80 kg polyelectrolyte / ton dry solid cost advantage over Polyelectrolyte 1. Polyelectrolyte 2 was started to be used in waste water treatment plant operation.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Sanayi kuruluşları, üniversiteler, hastaneler gibi toplu yaşamın sürdürüldüğü alanlarda oluşan atıkların çeşitliliğinin fazla olması ve yüksek miktarları bu atıkların takibinin yapılmasını oldukça zorlaştırmaktadır. Atıkların takip sürecinde oluşan aksaklıklar geri kazanımı yapılabilecek olan atıkların, bertaraf/düzenli depolama gibi işlemlere tabi tutularak kaybedilmesine ayrıca doğal kaynak kullanımı, enerji, hammadde tasarruflarının uygulanamamasına sebep olmaktadır. Bu nedenle toplu yaşamın sürdürüldüğü alanlarda atık takibi için bir sistem kurulması gerekmektedir. Atık Yönetimi atığın kaynağında, özelliğine göre ayrılması, toplanması, geçici depolanması, geri kazanılması, taşınması, bertarafı ve bertaraf işlemleri sonrası kontrolü işlemleridir. Atık oluşumundan itibaren başlayan bu süreç atığın nihai bertarafına kadar sürmektedir. Uygulanacak olan atık yönetimi ile üretici sorumluluğu arttırılarak düzenli depolama veya geri dönüşüm işlemlerine gönderilen atık miktarının azaltılması hedeflenmektedir. Sakarya Üniversitesinde uygulanması planlanan atık yönetimi ile oluşan atıkların tanımlanması, kaynağından ayrı toplanması, personel-öğrenci eğitimlerinin yapılarak bilinçlendirme çalışmalarının sürdürülmesi, atıkların bertarafa/geri kazanıma gönderilmesi ve kayıtların tutularak atık azaltım yöntemlerinin belirlenmesi planlanmaktadır. Bu çalışma ile Sakarya Üniversitesinde oluşan atıklar katı atıklar, ambalaj atıkları, tehlikesiz atıklar, tehlikeli atıklar ve özel atıklar olarak beş başlık altında tasnif edilmektedir. Bu sınıflandırma ile Üniversitenin hangi fakültelerinden, hangi bölümlerinden ne tür atıklar oluştuğu değerlendirilerek atık yönetim planı hazırlanmaktadır. Yapılan çalışmada ambalaj atıkları ve evsel katı atıkların diğer atık türlerine göre daha yoğunlukta olduğu belirlenmiş olup, üniversitede oluşan tehlikeli atıkların çoğunlukla deneysel çalışmaların yapıldığı laboratuvarlar kaynaklı olduğu tespit edilmiştir. Yapılan tespitler sonucu hazırlanan bu plan ile atık yönetim uygulaması başlatılacak olup, oluşan ve oluşacak olan atıklar öngörülerek değerlendirmeler yapılacaktır. Oluşan atık türlerine göre uygun lisanslı geri kazanım/bertaraf firmaları ile anlaşmalar sağlanarak atığa uygun geri kazanım/bertaraf yöntemleri belirlenecektir. Üniversite kurulması planlanan uygulama ile atıkların sınıfına göre kaynağında ayrılması ve uygun geri kazanım/bertaraf yöntemlerinin belirlenmesi hedeflenmektedir. Ayrıca çevresel boyutların da değerlendirmesi yapılarak yürütülen faaliyetlerin çevre boyutları ve çevresel etkileri belirlenecektir. The high diversity and high amounts of wastes generated in areas such as industrial establishments, universities, hospitals, etc., make it very difficult to follow these wastes. Disruptions in the follow-up process cause the wastes that can be recovered to be lost by subjecting them to disposal / landfilling and also the natural resource usage, energy and raw material savings cannot be applied. For this reason, it is necessary to establish a system for waste collection in areas where collective life is led. Waste management is the process of separation of the wastes at their sources and its collection, temporary storage, recycling, transport, disposal and controls after disposal operations. This process starting from the formation of the wastes continues until the final disposal of the wastes. With the waste management to be implemented, it is aimed to reduce the amount of waste sent to regular storage or recycling operations by increasing producer responsibility. The waste management planned to be implemented at the Sakarya University is aimed at defining the generated wastes, collecting them separately at their sources, leading awareness raising activities through personnel-student trainings, sending wastes to disposal/recycling and keeping records. With this study, the wastes at the Sakarya University have been classified as solid wastes, package wastes, non-hazardous wastes, hazardous wastes and special wastes. With this classification, the waste management plan is being prepared by evaluating what kind of waste is generated by which departments or faculties. It has been determined that the package wastes and domestic solid wastes are more common than other types of wastes and that the hazardous wastes generated at the university are mostly from laboratories where experimental works are conducted. With this plan prepared after the determinations, a waste management implementation will be launched and thus, the wastes to be generated will be foreseen and assessed. Depending on the type of wastes generated, agreements will be concluded with the appropriate recycling / disposal companies and appropriate waste recycling / disposal methods will be determined. With this implementation planned at the university, it is aimed at separating the waste at its source and determining the appropriate recycling / disposal methods. In addition, the environmental aspects and the environmental impacts of the activities carried out will be determined.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Anahtar kelimeler: Entegre Yönetim Sistemi, Annex SL, ISO 14001:2015 ve 9001:2015 Revizyonu Artan rekabet koşulları kuruluşları her alanda risklerini kontrole etmeye zorlamaktadır. Kaliteli ürün ya da hizmeti sunabilmenin yanında, çevreye, topluma ve çalıştırdığı insan topluluğunun sağlık ve güvenliğine duyarlı bir şekilde varlığını sürdüren firmalar, imajlarına yatırım yaparak bu rekabette öne geçmektedirler. Kalite, Çevre ve İş Sağlığı Güvenliği yönetim sistemlerini uygulamak firmaların her üç alanda başarılı bir kontrol sağlamasına yardımcı olmaktadır. Ancak kuruluşların karşılaştığı zorlukların yıllar içinde farklılık göstermesi, küreselleşmeye paralel olarak tedarik zincirindeki faaliyetlerin daha karmaşık hale gelmesi, kuruluşların iş yapma metotlarının değişmesi, müşterilerin ve ilgili tüm tarafların beklentilerinin artması, bilgi erişiminin kolaylaşması ve günümüz toplumunun sesinin daha güçlü çıkması revizyon ihtiyacını gündeme getirmiştir. Bu çerçevede ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi ve ISO 14001 Çevre Yönetim standartları, ISO tarafından Eylül 2015'te yayımlanmıştır. Yeni revizyon ile birlikte birbirinden farklı olan yönetim sistemlerini entegre hale getirmek ve entegre yönetim sistemlerinin uygulanmasını kolaylaştırıp, elverişli yapabilmek için oluşturulan bir yapı olan Annex SL, birden çok yönetim sistemi arasında yeni kavramları aşılmak için de bir fırsat oluşturmaktadır. Bu çalışmada Revize olarak Entegre Kalite Çevre ve İş Sağlığı Güvenliği Yönetim Sistemleri uygulamaları bir demir yolu aracı üretim firması örneği ile incelemiştir. Kalite, Çevre ve İş Sağlığı Güvenliği Yönetim Sistemlerini revize etmek için gerekli çalışmalar ve sektöre etkisi yapılan bir araştırma ile ortaya koyulmuştur. Keywords: Integrated Management System, Annex SL, ISO 14001:2015 And ISO 9001:2015 Revision Rising competitive conditions make the control necessary to control companies? risksin every area. Producing a qualitative product or giving a quality service is not enough for the companies, besides they should give respect to natural environment, the society and obtain a safe and healthy work environment for their workers. By this way, companies can improve their prestige in the sector. Applying Quality, Environment, Occupational Health and Safety Management Systems is the best way to have a control in those three different management areas. However, the difficulties encountered by organizations vary over the years, the activities in the supply chain become more complex in parallel with globalization, changes in the way businesses conduct business, increased expectations of customers and all parties involved, facilitating access to information and making the voice of today's society stronger. In this context, the ISO 9001 Quality Management System and ISO 14001 environmental management standards was published by ISO in September 2015. Ensure that management systems are integrated into the new revision in conjunction with the establishment of different and multiple management systems to ease the annex SL structure a draft that was created to make it attractive, more than one management system provides an opportunity for new concepts to overcome between. In this research, integrated quality, environment, occupational health and safety management systems are investigated with a railway vehicle production firm example. Quality, Environment and Occupational Health Safety Management Systems necessary for their studies and to revise the influence of the sector have been revealed by research.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Anahtar kelimeler: Sapanca Gölü, Ağır Metal, Ardışık Ekstraksiyon Yöntemi(BCR),Toprak, Sediment, Su Bu çalışmada Sapanca gölü sedimentinde ve havza toprağında Kasım 2015, Ocak 2016, Nisan 2016, Temmuz 2016 ve Ekim 2016 ayları arasında 3 aylık periyotlarda mevsimsel değişiklikler göz önünde tutularak ağır metal kirliliğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Sapanca Gölü'nden 10 sediment istasyonu ve göl çevresinden 10 toprak istasyonu seçilmiştir. Alınan toprak ve sediment örnekleri Avrupa Birliği Referans Komisyonu (BCR- the European Community Bureau of Reference) tarafından geliştirilen BCR ardışık ekstraksiyon yöntemiyle çözündürülmüştür. Fraksiyonlara ayrılan katı örneklerde Al, As, Ba, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Ni, Pb ve Zn ağır metal içerikleri ICP-OES cihazı kullanılarak tespit edilmiştir. Ayrıca toprak ve sediment örneklerinde pH, elektriksel iletkenlik, organik madde, organik karbon ve oksidasyon- redüksiyon potansiyelleri (ORP) ölçülmüştür. Sapanca Gölü havzasında toprak ve sedimentinde ağır metal konsantrasyonları incelendiğinde en yüksek konsantrasyonlara sahip olan ağır metal Al ve Fe'dir. Bu metaller kaynağı doğal kaynaklar olup toprak ve sedimentin doğal yapısında bulunmaktadır. Diğer ağır metallerin kaynakları ise başta trafik olmak üzere bu bölgede bulunan endüstriyel kuruluşlar ve tarımsal alanlarda kullanılan zirai gübrelerdir. Keywords: Lake Sapanca, Heavy metal, Sequential Extraction Method (BCR), Soil, Sediment, Water In this study, it was aimed to determine heavy metal pollution in Sapanca lake sediment and basin soil considering seasonal changes Between November 2015, January 2016, April 2016, July 2016 and October 2016 for a period of 3 months. 10 sediment stations from Lake Sapanca and 10 soil stations from around the lake were selected. Soil and sediment samples were dissolved by BCR sequential extraction method developed by European Union Reference Commission (BCR- the European Community Bureau of Reference). Heavy metal contents of Al, As, Ba, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Ni, Pb and Zn were determined by ICP-OES in solid samples separated into fractions. In addition, pH, electrical conductivity, organic matter, organic carbon and oxidation-reduction potentials (ORP) were measured in soil and sediment samples. When the concentrations of heavy metals in soil and sediment are examined in Sapanca Lake basin, the heavy metals having the highest concentrations are Al and Fe. These metals are natural sources of soil and sediment in the natural structure of the source. Other sources of heavy metals are agricultural fertilizers used in industrial establishments and agricultural areas in this region, especially in traffic.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Anahtar Kelimeler: Atıksu arıtım, Nikel giderimi, Çinko giderimi, Kurşun giderimi, Perlit, Zeolit, Yapay sinir ağları, Ağır metallerin arıtımıSu ve atıksularda bulunan ağır metaller, halk sağlığını tehdit eden ve çevreye zararı açısından günümüzde en önemli sorunlarından biridir. Hızla artan endüstrileşmeden dolayı atıksularda bulunan zehirli ağır metallerin miktarı da giderek artmaktadır. Ağır metaller atıksulara elektro-kaplama, farmakolojik üretim, metal sanayi gibi birçok sanayinin üretim faaliyetleri sonucu çıkardığı atıklardan karışmaktadır. Türkiye'de atıksulardaki nikel ağır metali için sınır değerler çeşitli sektörler için yaklaşık 3 mg Ni/L, çinko için 3 mg Zn/L, kurşun içinse 0,5 mg Pb/L'dir. Yüksek ağır metal derişimlerinde insanlarda çeşitli kanserlere kronik hastalıklara sebep olmaktadır. Su ve atıksulardan ağır metal gideriminde kullanılan birçok metot mevcuttur. En çok kullanılan metotlar iyon değişimi, ultrafiltrasyon, kimyasal ayrıştırma, ters ozmoz ve adsorpsiyondur. Bu çalışmada atıksuyun içerisindeki nikel çinko ve kurşun ağır metallerinin, perlit ve zeolit ile adsorpsiyonu deneysel çalışmalardan elde edilen verileri kullanarak, her bir ağır metal için nikel, çinko ve kurşun giderim verimini ayrı ayrı tahmin eden bir yapay sinir ağı (YSA) modeli geliştirilmiş ve modelin kullanılabilirliği test edilmiştir. Geliştirilen YSA modelinde girdi değişkenleri olarak giriş derişimi, temas süresi, adsorban miktarı alınmış ve çıktı değişkeni olarak da nikel giderim verimi çinko giderim verimi ve kurşun giderim verimi alınmıştır. Sonuç olarak geliştirilen YSA modelinin nikel çinko ve kurşunun giderim verimlerini tahmin etmede etkili olduğu görülmüştür. Nikel ? Zeolit ile yapılan YSA giderim verimindeki belirlilik katsayısı 0,997, Nikel - Perlit ile yapılan YSA giderim verimindeki belirlilik katsayısı 0,93, Çinko ? Zeolit ile yapılan YSA giderim verimindeki belirlilik katsayısı 0,98'dir. Çinko ? Perlit ile yapılan deneysel verimlerin YSA'ya uygulanmasından alınan sonuçlar ortalama karesel hata ve belirlik katsayısı sırasıyla 0,0002679 ve 0,995'tir. Ancak kurşun ağır metali ihtiva eden bir atıksuda zeolit çok daha iyi giderim verim elde etmesine rağmen, perlit doğal malzemesiyle giderim sağlanamamıştır. Ancak perlit, diğer iki ayrı ağır metalde (çinko ve nikel) iyi verimler (%83-91) elde ettiği görülmüştür. The heavy metals found in the water and the wastewater is one of the most crucial problems on account of public health and environmental protection. Due to the increasing industrialisation, the amount of heavy metals found in the wastewater is increasing gradually. The heavy metals mix into the wastewater as a result of the production facilities done by the industries such as electro-plating, pharmacologic production and metal industries. The border values of the heavy metals are 3 mg Ni/L for nickel and 3 mg Zn/L for zinc and 0,5 mg Pb/L for the lead in various sectors in the wastewaters in Turkey. The high concentrations of the heavy metals lead to various forms of cancer and chronic illnesses in human lives. There are several methods for the removal of heavy metals from the water and the wastewaters. The most common methods used are ion alternation, ultra filtration, chemical decomposition, reverse osmosis and adsorption. In this study, by using the experimental data obtained from the experimental studies the heavy metal nickel in the wastewater and its adsorption with perlite and zeolite was analysed, and an artificial neural network (ANN) aiming at predicting the removal of each heavy metal nickel, zinc and lead was developed and the availability of this model was tested. In the developed ANN model, the input concentration, contact time, the amount of adsorbent are taken as the input variables and the efficiency of nickel, zinc and lead removals were taken as the output variables. Consequently, the developed ANN model was efficient on account of predicting the efficiency of the removal nickel, zinc and lead concentrations. Although in a wastewater containing lead heavy metal the zeolite obtains a more efficient removal, the removal couldn?t be done only with the natural material perlite. However, the efficiency of perlite was better in each of the two heavy metals zinc and nickel.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Biyolojik oksijen ihtiyacı (BOİ), su kalitesinin yönetimi ve planlamasında en önemli parametrelerden biri olarak gösterilmektedir. Fakat son derece önemli olan bu parametrenin ölçümü zordur ve ölçüm sonuçlarının elde edilmesi beş gün gibi uzun bir süre almaktadır. Ölçümlerin zorluğu ve zaman alması ölçümlerin maliyetini de arttırmaktadır. Bu tür zorlukların üstesinden gelmek için bilim adamları bazı metotlar geliştirme yoluna gitmişlerdir. Bu metotlardan birisi de son zamanlarda literatürde sıkça kullanılan yapay zeka modelleridir. Bu çalışmada bir atıksu arıtma tesisinin girişindeki BOİ yapay zeka metotlarından olan yapay sinir ağları (YSA) ile tahmin edilmeye çalışılmıştır. YSA modelinin kurulmasında atıksu arıtma tesisinin girişindeki günlük kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ), günlük su debisi (Qw), günlük askıda katı madde (AKM), günlük toplam azot (N) ve günlük toplam fosfor (P) parametreleri girdi olarak kullanılırken günlük BOİ parametresi ise çıktı olarak kullanılmıştır. Ayrıca, en iyi sonucu veren modelin araştırılmasında çeşitli girdi kombinasyonları kullanılarak BOİ tahminleri yapılmıştır. YSA modellerinin çıktılarının performansları, determinasyon katsayısı (R2), ortalama mutlak hata (OMH) ve ortalama karesel hata (OKH) gibi hata performans fonksiyonları kullanılarak değerlendirilmiştir. Ayrıca YSA sonuçları çoklu regresyon analizi (ÇRA) sonuçları ile de karşılaştırılmıştır. Performans sonuçlarına bakıldığında YSA modelinin BOİ tahmininde ÇRA' dan çok daha etkili bir model olduğu ve gerçeğe çok yakın sonuçlar verdiği görülmüştür. Biological oxygen demand (BOD) has been shown to be an important variable in water quality management and planning. However, BOD is difficult to measure and needs longer time periods (5 day) to get results. Artificial Neural Networks (ANNs) are being used increasingly to predict and forecast water resources variables. The objective of this research was to develop artificial neural networks (ANNs) model to estimate daily biological oxygen demand (BOD) in the inlet of wastewater biological treatment plant. The plantscale data set (364 daily records of the year 2005) were obtained from a local wastewater treatment plant. Various combinations of daily water quality data, namely chemical oxygen demand (COD), water discharge (Qw), suspended solid (SS), total nitrogen (N) and total phosphorus (P) are used as inputs into the ANN so as to evaluate the degree of effect of each of these variables on daily inlet BOD. The results of the ANN model is compared with multiple linear regression model (MLR). Mean square error, average absolute relative error and coefficient of determination statistics are used as comparison criteria for the evaluation of the model performances. The ANN technique whose inputs are COD, Qw, SS, N and P gave mean square errors of 708.01, average absolute relative errors of 10.03 %, and determination coefficient of 0.919, respectively. Based on the comparisons, it was found that the ANN model could be employed successfully in estimating the daily BOD in the inlet of wastewater biological treatment plant.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Bu çalışma, bor elementi içeren bir atık sudan doğal malzemeler olan klinoptilolit, perlit ve bentonit kullanılarak borun atık sudan adsorpsiyon yöntemiyle tutularak uzaklaştırılması amacı ile yapılmıştır.Kinoptilolit, perlit ve bentonit adsorban olarak kullanılarak kesikli deney çalışmaları yapılmıştır.Deneysel sonuçlara göre klinoptilolit ve perlitin borun gideriminde etkisiz olduğu görülmüştür.Kesikli deney çalışmalarında adsorpsiyon prosesini etkileyen adsorbent dozu, pH, karıştırma zamanı, giriş bor konsantrasyonu ve çözelti sıcaklığı gibi faktörler incelenmiştir. Deneysel sonuçlara göre bor adsorpsiyonu için en uygun şartlara karar verilmiştir.293 K sıcaklıkta yapılan deneysel çalışmalarda 5gr bentonit/250 ml çözelti adsorbent dozu, pH 7,90, 50 mg/lt H3BO3 konsantrasyonu ve 60 dakikalık karıştırma süresi ile en iyi verim olan %73'e ulaşılmıştır.Langmuir ve Freundlich izoterm modelleri deneysel sonuçlara uygulanmış ve daha sonra deneysel sonuçların hangi izoterm modeline uygun olduğuna karar verilmiştir.Bor adsorpsiyonu Freundlich izoterm modeline Langmuir izoterm modelinden daha iyi uygunluk göstermiştir. Freundlich izoterm modelindeki korelasyon katsayısı 293 K (20 0C) için 0,95 , 313 K (40 0C) için 0,97'dir. This study was aimed that removal of boron from boron containing wastewater by adsorption that used klinoptilolite, perlite and bentonite as natural material.Klinoptilolite, perlite and bentonite as adsorbent were used in batch experiments.According to the experimental results klinoptilolite and perlite were ineffective for removal of boron.In batch experiments all factors that affected adsorpsiton process such as adsorbent doses, pH, mixing time, initial boron concentration and solution heat were investigated.According to the experimental results best conditions for boron adsorption by bentonite were determined.In experimental studies performed at 293 K, 5gr bentonite/250 ml solution adsorbent doses, pH 7,90, 50 mg/lt H3BO3 concentrastions and 60 minutes mixing time were reached %73 as a best yield.Langmuir and Freundlich isotherm models were applied to experimental results and then determined that which isotherm model was suitable for the experimental results.Freundlich isotherm model was more suitable than Langmuir isotherm models for the boron adsorption. Freundlich isotherm correlation coefficient at 293 K (20 0C) was 0,95 and at 313 K (40 0C) was 0,97.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Anahtar Kelimeler : Metal kaplama endüstrisi, Nikel, Klinoptilolit, izoterm,giderimBu çalısmada Ni ağır metali için sentetik çözelti ve metal kaplama endüstrisine aitarıtma tesisi giris suyuyla kesikli deney çalısmaları gerçeklestirilmis, adsorbentolarak Manisa iline bağlı Gördes mevkiinden elde edilen klinoptilolit kullanılarakucuz ve kolay bulunur bir ülke kaynağını endüstriyel hale getirmek amaçlanmıstır.Kesikli deneysel çalısmalarda adsorpsiyon prosesini etkileyen konsantrasyon,adsorbent dozu, karıstırma hızı, sıcaklık gibi faktörler ayrıntılı olarak incelenmis,metal kaplama endüstrisi atıksuyu için çalısılacak en uygun sartlar belirlenmistir.25±2 oC `de yapılan deneysel çalısmalarda 8 gr/L adsorbent dozu ile 50 mg/Lkonsantrasyonda 50 dakikalık karıstırma sonucu en iyi verim olan % 81,59 aulasılmıstır.45±2 oC `de de optimum sartlarla kesikli deney çalısmaları yapılarak sonuçlarınFreundlich ve Langmuir izotermlerine uygunluğu arastırılmıstırZeolit ile nikel gideriminin 25±2 ºC sıcaklığında her iki izoterme de uygunlukgösterdiği belirlenmistir. Fakat 45±2 ºC sıcaklığında nikel giderimi Freundlichizotermine Langmuir izoterminden daha iyi uygunluk göstermistir. 45ºCsıcaklığındaki nikel gideriminin Freundlich izotermindeki korelasyon katsayısı%97'dir. 25 ºC için izotermlerin korelasyon katsayıları Langmuir için %99,Freundlich için %94 olarak tespit edilmistir. Keywords : Metal covering ındustry, Nickel, Klinoptilolite, isotherms, to remove.In this study Ni, as a heavy metal about wastewater of metal covering industryand it?s synthetic solutions were studied by adsorption method and batchexperiments.In batch experiments all factors that affected its adsorption process suchconcentration, adsorbent doses, mixing time and heat were deeply investigated.Optimum conditions for wastewater of metal covering industry were determined.In experimental studies that performed at 25±2 oC, with 8gr/L adsorbent doses, Niat concentration of 50 mg/L and at the end of 50 minute mixing time were reached81,59 as a best yield.Also at 45±2 oC batch experiment studies in optimum conditions were studiedand results were investigated if they were suitable for Langmuir and Freundlichisotherms or not.It was determined that removal of nickel by using zeolit was suitable for bothFreundlich and Langmuir isoterms at 25±2 ºC. But at 45±2 ºC Freundlich isotermwas more suitable than Langmuir isoterm for this adsorption study. Freundlichisoterm coefficient at 45±2 ºC was 0,97. Coefficients for Langmuir andFreundlich isoterms were found respectively 0,99 and 0,94