Search

Gazâlî İslam Düşünce Tarihinde gerek kendisinin gerekse içinde yaşamış olduğu toplumun krizlerine çözüm arayan, bunu da geliştirmiş olduğu düşünsel metotlar ve sofistik mülahazalar ile ister fiilî ister yazılı olarak sunan, zamansal ve mekânsal tüm kısıtları kendi ekseninde aşmış bir fenomendir. O, ihtiyaçları karşılayabilmek ve çözüme ulaşabilmek için tüm bilgi birikimiyle bilimsel disiplinler arası bir mevzide konuşlanmış, sahadaki tüm müktesebâta entelektüel bir meydan okuma gerçekleştirmiştir. Temsil ve mücadelesinde Eş’arî kelâmını, mantık felsefesini ve tasavvuf ahlâkını birer araç olarak, ustalıkla kullanır. Hepsinin temeline ise aklı -ortak bir zemin olarak- inşâ etmek ister. Bu çalışmada çağının ve coğrafyasının en mühim siyasal ve sosyal misyonunu üstlenmiş olan Gazâlî’nin fikrî terakkîsinin ve medeniyet tahayyülünün oluşumu ve gelişimi incelenmektedir. Bunu gerçekleştirirken de Abbâsî Hilâfeti ve Büyük Selçuklu Sultanlığı’nın hem sosyo-politik hem de siyasal sistemine dair karakter ve kimlik tespitine yönelim tercih edilmiştir. Bu amaçla kişiye, dönemine ve temas ettiği meselelere dair eserler kaynak alınmış, Gazâlî’nin bizzat te’lif ettikleri ise öncelenmiştir. Netice itibariyle Gazâlî düşüncesinin her şart ve ortamda bekâ-ı devlet ülküsü doğrultusunda şekillenen bir devlet aklı olarak tekâmül ettiği sonucuna varılmaktadır. Yine bu çalışma vasıtası ile halen geçerliliğini koruyan problemlere dair Gazâlî döneminde yaşanan tartışmalardan elde edilen tecrübî bilgilerin günümüz dünyasına olası yapıcı ve somut etkilerinin okuyucu tarafından gözlemlenebilmesi de ayrıyeten hedeflenmiş bulunmaktadır. In the History of Islamic Thought, Ghazâli is a pioneer seeking solutions for the crises of his own or the ones of the society he lived in, presenting these solutions verbally or in written via intellectual methods and sophisticated remarks he developed. He has gone beyond all the time and location limitations on his own axis. Deployed in an interdisciplinary position with his fund of knowledge to meet the needs and reach the solution, he intellectually challenged all the body of knowledge in the field. He uses the kalams (islamic theology) of Ashari, the philosophy of logic and the morality of sufism expertly as tools in his representation and struggle. What he wants is to build mind as a foundation under all of these as a common ground. In this study, the formation and development of intellectual progress and apprehension of civilization of Ghazâli’s who undertook the most important political and social mission of his time and location were analyzed. Rather than the preferred tendency in this study is towards character and identity determination regarding the socio-political and political system of Abbasid Caliphate and Great Seljuk Empire. For this purpose, works related to the person, his era and the issues he mentioned were used as reference. The works Ghazâli’s compiled were prioritized. Consequently, it can be concluded that Ghazâli’s thinking evolved as reason of state shaped in accordance with continuity of the state under all circumstances and in all settings. It is also among the aims of this study to make the reader observe the constructive and concrete effects of the experiential knowledge obtained from the discussions made during the period of Ghazâli in the problems that continue to exist from past to today.

Yüksek Lisans Tezi, Müslümanlar, İslam'ın ilk dönemlerinden itibaren itikadî konularda pek çok sorunlarla karşılaşmış ve bu sorunlara çözüm arayışında fikir ayrılıkları ortaya çıkmıştır. Kader ve iradenin ne olduğu, Allah'ın ezelde her şeyi takdir edip etmediği, insanın fiillerinin kim tarafından yaratıldığı ve fiillerin asıl failinin Allah mı yoksa insan mı olduğu, insanda hakiki manada iradenin var olup olmadığı gibi konular kader-irade konusu içerisinde tartışılmıştır. Çalışmamız Ehl-i sünnet kelamındaki irade-kader ilişkisi üzerinedir.(Eş'âri, Mâtürîdî) Çalışmamız iki bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında kader, irade ve bu kavramlarla bağlantılı olan kelimelerin açıklaması yapılmıştır. Birinci bölümde, Eş'âri ve Mâtürîdî'nin kader ve iradeye dair görüşleri değerlendirilmiştir. Son bölümde ise kader meselesi içerisinde yer alan bazı önemli konular (hidayet, dalalet, rızık, ecel…) incelenmiştir., Since the early times of Islam, Muslims have encountered with a myriad of problems on religious matters and different ideas emerged in the search of solutions to these problems. Issues about what fate and will actually is, whether Allah eternally ordins eveything, who has create human practices, whether the chief offender is Allah or human and whether human is equipped with might and will have been the discussed in the subject about fate and will. This study predicated on relationship will and fate in Ehl-i sunnah of Kalam (Ashari, Maturidi) The study is made up of two parts. In the introduction, information about what fate and will and words associated with these concepts. In one part of study, Ashari and Maturidi's thought on fate and will have been studied. In second part, it has been studied some important issues ( guidance and heresy, livelihood, death…) in matter of fate.