Search

Controlling the southern green stink bug Nezara fully biologically is still difficult at present. In recent years, WUR researchers trialled two possible options: the parasitic wasp Trissolcus basalis, which parasitises the egg stage, and the predatory bug Posidus maculiventris, which has a preference for this exotic’s nymphs. The results in the research greenhouse were promising. In practice, Posidus proved difficult to establish.

One year ago, Moermanlilium switched its entire operation from HPS to dimmable LED lamps and separate far-read in one go. The first winter was a success, with most of the lily cultivars responding well to the new lights. The switch is saving the growers 40-45% on their electricity bill. They also use an energy management system so that they know when to buy in electricity and when to generate it themselves. Working sustainably is a common threat in everything the lily brothers do.

Doordat het slecht ging in de komkommers, kwam Arthur Mooijman terecht bij de peperteelt. Stap voor stap schakelde hij om, met in het achterhoofd de gedachte om vraaggestuurd te telen. Duurzaamheid vormt de rode draad. Hij teelt op organisch substraat, werkt met biostimulanten en behandelt het water met een bioreactor. Van de gebruikte stroom wekt hij 60% op met zonnepanelen op de schuur.

LKP Plants has built a new 15,000 m2 greenhouse for producing pot plants with the sustainability goal of reducing their CO2 emissions by 50%. This greenhouse is semi-closed and receives conditioned air from the adjacent climate chamber. The air can be heated via heaters or cooled via a pad wall. The pad wall also serves to humidify the air. There are sensors in greenhouse that measure the air quality. The conditioned air is brought into the greenhouse as required.

Levoplant heeft de afgelopen twee jaar geïnvesteerd in dimbaar full LED gecombineerd met een verduisteringsscherm bovenin en daaronder een diffuus klimaatscherm met een hortiscatter van 85% in de kassen met phalaenopsis. De grote voordelen hiervan zijn een egaal stuurbaar lichtprofiel in combinatie met een hoge energiebesparing. Ook is het mogelijk om, dankzij de dimbare lampen en extra WKK, geld te verdienen op de onbalansmarkt.

Three years ago, snack tomato grower Marcel van den Berg switched from rockwool to coco. He can grow well on both substrates. For him, the advantages of growing on coco are an increase in yields of between 2 and 5% because he can water more easily, including at night. According to the grower, coco is more sustainable because it can be composted after use, meaning that the removal and disposal costs for coco substrates are zero.

Growing sustainably is a priority for the Dutch nursery CJ Orchids. Through a combination of measures, the growers hope to be able to reduce their gas usage from 7 to 5 million cubic metres per year. Those measures include installing 3,500 solar panels, dimmable full LED with separately controllable far-red light, heat pumps and dehumidifiers. The nursery continues to focus on high-quality plants for the retail sector. From the beginning of next year, the proportion of their own genetics will be 95 percent.

Het is ieder jaar een uitdaging om voldoende mensen bij elkaar te krijgen voor de korte winter afzetpiek. Amaranthos Flowers teelt de amarylissen duurzaam in bakken met perliet. Doordat de telers aangesloten zijn bij de collectieve waterzuivering Westland is het lozen van drain- en spoelwater geen probleem. Jaarlijks wordt een derde van de bollen gerooid, gesorteerd, schoongemaakt en verjongd. Ze stomen de bakken en kunnen dan weer drie jaar telen.

Door de bodem- en plantweerbaarheid te verbeteren wordt geprobeerd stomen overbodig te maken. Onderzoekers testen opties die mogelijk de weerbaarheid verhogen: de beworteling van chrysantenstekken onder verschillende LED-lichtrecepten, de opkweek in verschillende perskluitsamenstellingen en een combinatie van de twee. In alle toetsen blijkt blauw licht het meeste effect te hebben op plantweerbaarheid tegen Pythium. De componentensamenstelling van de perskluit en met name het gebruikte type compost, speelt in mee in de verbeterde bodem- en plantweerbaarheid.

Tomatenteler Marcel van den Berg is drie jaar geleden overgestapt van steenwol naar kokos. Op beide substraten kan hij goed telen. De voordelen die hij op kokos ervaart zijn een meeropbrengst van tussen de 2 en 5% doordat hij gemakkelijker - ook 's nachts - water kan geven. Volgens de teler is kokos meer duurzaam omdat het na de teelt tot compost kan worden verwerkt, terwijl de afvoerkosten voor kokossubstraat nihil zijn.

De relatief nieuwe, inheemse roofwants Dicyphus is populair onder gerberatelers. Dat komt door proeven met de roofwants in combinatie met bankerplant Verbascum de afgelopen vier jaar. De roofwantsen zijn één keer per teelt ingezet. Nachtonderbreking van een uur extra licht, het gebruik van bankerplanten en het bijvoeren van artemia zorgen voor een betere populatie-opbouw. Het project bankerplanten dat afgelopen winter is gestart moet uitwijzen of dit ook op grotere schaal mogelijk is.

Tulpenbroeiers stappen massaal over op actieve luchtontvochtiging. Daardoor hebben ze een beter klimaat met als gevolg minder uitval en een betere kwaliteit tulpen. Bovendien besparen ze op energie. Ook voor vruchtengroenten- en sierteeltgewassen heeft actieve ontvochtiging voordelen voor het kasklimaat, minder uitval en een betere kwaliteit. Bij een hoge gasprijs is investeren in actieve ontvochtiging eerder terug te verdienen.

Het bedekken van potplanten met gaas met een maaswijdte van 0,85 mm biedt kansen om de plaagdruk effectief te beperken in perioden met veel insecten. Uit onderzoek blijkt dat vooral de grotere insecten ermee kunnen worden geweerd, mits de planten goed worden afgedekt. Verder blijkt gewasgaas het klimaat te beïnvloeden, wat voor het ene gewas positief is en voor het andere gewas minder positief kan uitpakken. Een aangepaste watergift onder gaas is noodzakelijk.

Oostland Company, goed voor 55 miljoen paprika's op jaarbasis, doet er alles aan om de kwaliteit op topniveau te houden, ondanks alle lastige plagen en het verdwijnen van middelen als Floramite en op termijn ook Oberon. Het voorkómen van ziekten en plagen is een uitdaging. Schoon starten na de teeltwisseling, goed scouten en preventief werken zijn noodzakelijk.

In het project Intelligent Crop Protection kijken onderzoekers naar nieuwe technologieën voor vroege detectie van ziekten en plagen. Ze kijken met behulp van een op een oogstwagen gemonteerde telefoonapp en -camera waar meeldauw ontstaat. Ze meten aan het microklimaat in de grenslaag van het blad om sneller meeldauw waar te kunnen nemen dan met het blote oog. De derde optie is detectie van specifieke geurstoffen die een plant aanmaakt na een aanval door een ziekte als echte meeldauw.

Gebr. Grootscholten, specialist in seizoensproduct groeide het afgelopen jaar door 4,5 ha nieuwbouw naar 9,5 ha. Omdat ze bijna in grootte verdubbelden, zorgden ze voor een strakkere organisatie met duidelijke afspraken. De nieuwe kast heeft low-iron diffuus glas, een poothoogte van 5,85 m, rolcontainers om de arbeidskosten te beheersen en een proef met LED-belichting van 2000 m². De resultaten in de nieuwe kas zijn positief.

In 2017 koos de familie Evers al voor een derde schrem op hun nieuwbouwlocatie van Bredefleur in Luttelgeest. Dat was toen nog uniek in de weinig energievragende lelieteelt. Sinds 2023 beschikt ook het moederbedrijf in Moerkapelle over een derde scherm. Het inbouwen van dat scherm in een bestaande kas was uitdagend.

De eerste hernieuwbare grondstof - een houtvezel-compost mengsel - die in het project Circulaire Groeimedia getest is, is inmiddels op de markt. Biochar en een hernieuwbare grondstof op basis van miscanthus zijn ‘klaar’ om te gebruiken als component in potgrondmengsels. In het project wordt bovendien gewerkt aan een rekentool, zodat potgrondproducenten weten waar ze rekening mee moeten houden bij het mengen met de hernieuwbare grondstoffen.

De groeiende fusariumproblematiek komt voort uit een complex van factoren. Volgens deskundigen wachten veel vragen nog op een specifiek antwoord. De oplossingen moeten vooral worden gezocht in integrale aanpak op basis van strengere hygiëneprotocollen, een goede klimaatbeheersing, resistentieveredeling en een grotere rol voor antagonisten in het wortelmilieu, zoals Trichoderma. Afhankelijk van het gewas en het teeltsysteem zal dit maatwerk vergen.

De Westlandse lelieteler Gentily gebruikt al jaren organische meststoffen. Verder gebruiken ze zo min mogelijk chemische gewasbeschermingsmiddelen, omdat er steeds minder middelen beschikbaar zijn en het beter is voor het milieu. In plaats daarvan zorgen ze via de mestgift voor vitale, weerbare planten en een vruchtbare bodem met een divers en actief bodemleven. Niet te veel stikstof en voldoende sporenelementen versterken de aanpak.

Bij het circulair gebruiken van grondstoffen gaat het enerzijds om fossiele grondstoffen te reduceren/in de loop te houden, en anderzijds om fossiele grondstoffen te vervangen door hernieuwbare grondstoffen. Tijdens dit webinar ligt de focus op hernieuwbare grondstoffen, en dan met name het benutten van de potentie van beschikbare groene reststromen. Denk daarbij aan afvalstromen uit het openbaar groen, huishoudelijk afval en bedrijfsafval. In dit webinar zal ingegaan worden op hoe we deze stromen niet langer als ‘afval’ beschouwen maar op circulaire wijze kunnen gebruiken en beheren. Spreker is Marloes Arkesteijn, Transitiemanager Circulair voor Groene grondstoffen & Voedsel, bij de provincie Zuid-Holland.

Moermanlilium is een jaar geleden in één klap overgestapt van SON-T naar dimbare LED-lampen en apart verrood. De eerste winter was een succes. De meeste leliecultivars reageerden goed op de nieuwe lampen. Door de overstap besparen de ondernemers 40-45% op stroom. Daarnaast werken ze met een energiemanagementsysteem om op het juiste moment elektriciteit in te kopen of zelf te maken. Duurzaam werken is een rode draad in het handelen van de leliebroeiers.

Volgens de FAO wordt er jaarlijks wereldwijd 12,5 miljoen ton plastic gebruikt in de land- en tuinbouw. Het gebruik van zulke grote hoeveelheden op olie gebaseerde plastics leidt tot ongeweste gevolgen. Voorbeelden daarvan zijn de uitstoot van broeikasgassen, plastic soep in de oceanen en de vorming van microplastics, die terecht komen in het milieu en zelfs in ons lichaam. De overheid streeft naar circulariteit, naar een wereld zonder afval. Sinds 2022 is er daarom het PSS-project 'Circulair gebruik van kunststoffen in de land- en tuinbouw'.

Voor kwekerij CJ Orchids is duurzaam telen belangrijk. De nadruk ligt vooral op energiebesparing en alternatieve energieopwekking. De 35.000 zonnepanelen en full LED-belichting vallen als eerste op. Ontvochtigers, die bijdragen aan een goed en gelijkmatige kasklimaat, zijn zeker zo belangrijk.

Bollen vormen het uitgangsmateriaal voor verschillende teelten onder glas. Schoon uitgangsmateriaal is daarbij van belang. De sector heeft te maken met het verdwijnen van gewasbeschermingsmiddelen en de beperkte beschikbaarheid van (schone) grond. Het bloembollenonderzoek is daarom gericht op het ontwikkelen van vitale teelten en nieuwe teeltsystemen. Er worden voor de bollenteelt nieuwe teelttechnieken en kennis toegepast, met soms een heel andere manier van vermeerderen en van telen.

Digital security is something that lurks in the back of many growers' minds, with immediate problems demanding more of their attention. But it is becoming increasingly necessary to focus attention on this as well, as the damage can be huge. A cyber attack in 2017 affected a large number of companies, including the logistics giant Maersk. The attack caused around €255 million worth of damage to this company alone.

In het PPS-project ‘Jaarrond biologische bestrijding’ is gekeken naar strategieën om goed door de winter te komen. Bij gerbera levert met name Dicyphus errans een goede bijdrage in combinatie met een nachtonderbreking van een uur extra licht. Bijvoeren met artemia werkte positief op veel van de natuurlijke vijanden. Het schaakbordlieveheersbeestje P14 doet het goed in paprika bij graanbankers in combinatie met LED. Ook de zweefvliegen hadden bankerplanten nodig.

Een grondige reiniging en ontsmetting van kassen, toebehoren en watersystemen tijdens de teeltwisseling vereist een zorgvuldige en gestructureerde aanpak. Hygiëneprotocollen vormen een zeer nuttig hulpmiddel. Een dienstverlener in waterbehandelingen en reinigingsproducten heeft samen met klanten praktische protocollen ontwikkeld en past deze jaarlijks aan op basis van praktijkervaringen. Ook teeltvloeren verdienen en hier eigen hygiëne-aanpak, waarbij de inzet van specifieke reinigingsapparatuur wenselijk is.

Uit onderzoek van Wageningen Economic Research blijkt dat 30% van de huidige actieve stoffen van gewasbeschermingsmiddelen voor 2030 is verdwenen. Van de chemische actieve stoffen is dit zelfs 40%. Er blijven daardoor (te) weinig integreerbare middelen per ziekte of plaag over. Gezond uitgangsmateriaal en schoon starten vormen een essentiële voorwaarde voor het slagen van teelten, vertellen een paprika- en een chrystantenteler.

The first year's high-wire cucumber crop in a vegetable seed companies data-driven greenhouse has ended with over 415 cucumbers with an average fruit weight of 380 grams. As with their previous lettuce and tomato crops, this is a significant leap in production that is due to a combination of data-driven growing and growing principles in which the emphasis is on the plant processes. This growing method allows the vegetable breeder to better illustrate the differences between varieties and keep up with customers' new developments.

Ook in de glastuinbouw gaan de ontwikkelingen op IT-gebied razendsnel. Zestig jaar geleden werden de eerste modellen ontwikkeld die de fotosynthese beschrijven. Nu kun je met behulp van een 3D-model zien hoe een ideale plant eruit ziet, die de juiste hoeveelheid licht opvangt voor een optimale fotosynthese. We zitten nu in een nieuwe overgangsfase naar autonoom telen op basis van data en intelligente algoritmes.

De zuidelijke groene schildwants Nezara virifula lijkt een 'blijvertje'. Gelukkig zijn er diverse natuurlijke vijanden die potentie bieden voor de bestrijding van deze exoot. De sluipwesp Trissolcus basalis pakt het eistadium aan en is commercieel beschikbaar. De roofwants Podisus maculiventris is de afgelopen jaren getest als aanvulling tegen de nimfen van deze schildwants.

Butterfly Orchids oogt als een 'gewoon' phalaenopsisbedrijf, maar is wel de eerste met dimbare watergekoelde LED's. Achter de schermen wekt de enthousiaste eigenaar niet alleen warmte en stroom op voor het eigen bedrijf, maar ook voor andere afnemers zoals het er tegenovergelegen zwembad. Geavanceerde software bewaakt de optimale condities van het gewas, het rendement op energiegebied en de lichtsstrategie met dimbare lampen.

LKP Plants is een moderne bromeliakwekerij, waar veel aandacht is voor de kwaliteit van de planten en duurzaamheid. Bij de laatste nieuwbouw van het afgelopen jaar is een innovatieve verduurzamingsstap gezet, waarbij de telers streven naar 50% minder CO2-uitstoot, alle water hergebruiken en de gedoseerde C02 binnenhouden. De broers Koolhaas maken hun klimaat in een klimaatkamer naast de teeltruimte en blazen de geconditioneerde lucht de kas in.

Ondanks de aandacht voor een schone teelt en hygiënemaatregelen kunnen bacteriële plantenziekten nog steeds een groot probleem vormen in de glastuinbouw. Onderzoekers werken aan een nieuwe gereedschapskist om de risico's op bacteriële ziekten te minimaliseren.

Het denken vanuit de plantbalans was typisch iets vanuit de vruchtgroenteteelt met de tomaat als standaard voorbeeld. Binnen de sierteelt zijn de gewassen veel meer divers. Onderzoekers werkten voor de siergewassen het denken in plantbalans, plantbelasting en assimilatiebalans uit en pasten dit toe op vier gewassen. Telers kunnen vanuit de voorbeelden een vertaling maken naar hun eigen gewas.

Kwekerij Beauty Plants is sterk in drie bijzondere producten: Camelia, Mandevilla en Anigozanthos. De potplanten hebben alle drie weinig warmte nodig tijdens de opkweek. Allen bij de mandevilla's ontstonden er 's winters problemen met schimmels. Ontvochtigen bleek dé oplossing om deze planten bij circa 14 graden te kunnen telen zonder schimmelprobleem. De keuze viel op een luchtontvochtiger die geen buitenlucht gebruikt, maar water vanuit de kaslucht condenseert.

Snijdahliateler Mark Koppert onderscheidt zich van vakgenoten onder glas doordat hij zijn eerste dahlia's door licht te stoken ruim vijf weken eerder kan oogsten. Hij snijdt en bost de relatief kwetsbare bloemen met de hand. Hoe lang hij hiermee in de toekomst door kan gaan, hangt af van de energieprijs en beschikbaarheid van goede, maar ook flexibele medewerkers. De teelt is namelijk lastig te voorspellen.

Met zekere hand schept Daniel Aarnoutse de ingrediënten bij elkaar voor een mengsel van bladroofmijten, voermijten en dode pekelkreeftcysten. Hij schenkt de maatkan leeg in de doseerbeker op de volautomatische verblazer. Deze beweegt zich met een vooraf ingestelde snelheid boven het teeltvak. Zo komen de roofmijten uniform verdeeld terecht op de bladeren van de planten. Samen met andere maatregelen kan hij hiermee de pepertripsen bestrijden.

Het gebruik van LED in de glastuinbouw neemt toe. Wat voor effect heeft die 'onnatuurlijke' licht met een goed overdachte samenstelling voor de planten op mensen? Stigas en Glastuinbouw Nederland hebben zich samen gebogen over de mogelijke invloed van licht voor mensen, de zogenoemde fotobiologische invloed.

Op dit moment maken we een grote sprong vooruit in de glastuinbouw. Denk bijvoorbeeld aan vertical farming, autonoom en datagedreven telen. Van generiek sturen op basis van algemene klimaatparameters gaan we toe naar specifiek en geautomatiseerd detecteren en sturen, zodat je het in de gaten hebt als er gens achter in de kas iets 'geks' gebeurt. dit is mogelijk dankzij optische sensortechnologie, een onderdeel van de fotonica.

Just before the colourful kalanchoes at SV.C0's Oranjepolderweg site go out to the customer, there's a lot to do in a short space of time. Plants that are ready for delivery arrive at the processing area from the greenhouse on container benches. A fork automatically lifts the front row of plants from the container onto a belt. Each plant is placed in a blue cup. Once on the belt, they move at a steady pace towards a camera system, where they are viewed and measured from all sides and then sorted by size and maturity.

Op dit moment ligt er een proef met nieuwe teeltsystemen voor freesia in KAS2030. Doordat al de systemen zijn afgedekt met een dikke laag biofoam plastic bolletjes is op het eerste gezicht nauwelijks te zien dat het om vier behoorlijk verschillende systemen gaat. Een belangrijke overeenkomst is dat de hoeveelheid substraatvolume behoorlijk gereduceerd is.

Bladluizen zijn een groot probleem binnen de glastuinbouw. De bestrijding is nóg ingewikkelder dan een paar jaar geleden. Niet alleen door het wegvallen van chemische correctiemiddelen, zoals Plenum, zonder dat er goede alternatieven zijn. Ook het voorkomen van nieuwe plagen en varianten van bestaande plagen vraagt om een robuuste aanpak.

Kun je sluipwespen trainen, zodat ze gerichter op zoek gaan naar wolluisnimfen om er een eitje in te leggen? Onderzoekers zoeken hiervoor naar specifieke motiverende geurstoffen. Het uiteindelijke streven is een gebruiksvriendelijk loslaatsysteem voor jonge sluipwespen met de beste van deze geurstoffen.

Wanneer telers na 2027 niets meer mogen lozen in het grond- en oppervlaktewater, ook niet onbedoeld, is het voor hen handig om een goede nitraatmeter te hebben. Daarmee kunnen telers proactief aan de slag en zelf lekkages opsporen in de kas. Er is een prototype van een handzame, betrouwbare nitraatmeter ontwikkeld. Deze zal dit jaar uitgetest worden in de praktijk onder koude en warme omstandigheden, met verschillende waterkwaliteiten bij en door telers.

De eerste hogedraad komkommerteelt in de data gedreven kas van een groentezadenbedrijf eindigt met ruim 415 komkommers met een gemiddeld vruchtgewicht van 380 gram. Dat is meer dan het dubbele ten opzichte van onbelichte toptelers. De komkommerteelt is na sla en tomaat de derde teelt met een beter resultaat dan in de praktijk.

Onderzoekster Caterina Carpineti, is enthousiast over de mogelijkheden van de vertical farm. Het levert niet alleen plantenfysiologische kennis op, maar ook kennis over alle aspecten van telen in een cel én in de 'gewone' kas. Voor komkommer keek ze al naar de mogelijkheid om energie te besparen door minder licht en extra C02. Bij aardbei is het ontwikkelen van toegevoegde economische waarde in de vorm van smaak of inhoudsstoffen het doel.

Wie halverwege de middag op een bewolkte najaarsdag anjerkwekerij Nieuwland binnenstapt, ziet dat de kas baadt in helder daglicht. Een nauwelijks merkbaar briesje geeft een licht en zomers gevoel. Sinds anjerteler Chris Doelman nog maar twee maanden geleden overstapte van SON-T naar full LED-belichting, met ingebouwde ventilator, groeit het gewas robuuster. Hij ziet een duidelijke betere balans in de anders zo lastige najaarsperiode.

Aardbeien vallen in de middenmoot als het gaat om het gasverbuik. In demonstratieproject Kas2030 zijn vanaf 2019 vier verschillende gewassen geteeld, waaronder aardbei. Het doel is te laten zien wat de mogelijkheden en uitdagingen zijn bij fossiel- en emissievrij telen zonder CO2-uitstoot met hedendaagse technieken. Het eindresultaat is bij aardbei een productie van ruim 25 kg per vierkante meter per jaar met een minimale emissie en zonder gebruik van fossiele brandstof.