Search

Bu çalışmanın amacı farklı tarak şerit çıkış hızlarının iplik düzgünsüzlüğü (CVm (%)), iplik hataları (ince yer (-%40/km), kalın yer (+%35/km) ve neps (+%200/km), tüylülük (H), mukavemet (cN/tex) ve kopma uzaması (%) üzerindeki etkisini incelemektir. Bu amaçla Söke yöresine ait %100 pamuk harmanı kullanılmış olup, beş farklı tarak şerit çıkış hızında (60, 120, 180, 240 ve 300 m/dk) tarak şerit numuneleri üretilmiştir. Üretilen bu tarak şeritlerinden Ne 20/1, Ne 30/1 ve Ne 40/1 numarada, karde ve penye makine hattında triko ve dokuma iplik türlerinden her biri 10'ar adet olmak üzere ring iplik eğirme makinesinde toplamda 600 adet numune kops üretimi gerçekleştirilmiştir. Kullanılan hammadde ve üretilen tarak şerit numunelerinin kalite özellikleri Uster HVI 1000 ve Uster AFIS test cihazları kullanılarak ölçülmüştür. Ring iplik eğirme makinesinde üretilen ring iplik kops numunelerinin ise Uster Tester 4 ve Uster Tensojet Test cihazları yardımı ile kalite özellikleri ölçülmüştür. Sonuçlar çıkarımsal ve betimsel analiz yöntemleri ile analiz edilmiştir. İstatiksel analizlerde tek yönlü ANOVA analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, tarak şerit çıkış hızlarının iplik düzgünsüzlüğü, iplik tüylülüğü, iplik mukavemeti ve iplik kopma uzaması üzerinde bir etkisi bulunamamıştır. Öte yandan, tarak şerit çıkış hızının artışı ile doğru orantılı olarak IPI değerlerinde artış tespit edilmiştir. Bu çalışmanın sonuçları ayrıca göstermiştir ki, tarak şerit çıkış hızı ve iplik numarasına göre iplik kusurlarında farklılıklar gözlemlenmiştir. Diğer bir deyişle, iplik numarasının artışıyla birlikte IPI değerlerinde de artış saptanmıştır. Özellikle Ne 20/1 ve Ne 30/1'e kıyasla Ne 40/1 numaralı ipliklerde toplam IPI hata sayısı önemli derecede değişim gösterdiği söylenebilir. Büküm katsayısının da IPI değerleri üzerinde etkisinin incelendiği bu çalışmanın sonuçları göstermiştir ki, dokuma ipliklerin iplik hataları triko ipliklere oranla daha yüksektir. Elde edilen araştırma sonuçları pamuk hammaddesi kullanan iplik işletmeleri ile bu alanda çalışmalarını yürüten araştırmacılara ayrıntılı bir çerçeve sunmayı hedeflemektedir. Netice itibariyle iplik kalitesinin arttırılması amaçlanıyorsa yüksek tarak şerit çıkış hızlarının kullanılmaması önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Tarak Şerit Çıkış Hızı, Düzgünsüzlük (CVm (%)), IPI Değerleri, Tüylülük (H), Mukavemet (cN/tex), Kopma Uzaması (%), The purpose of this study is to determine the effect of five different sliver delivery speeds on the yarn unevenness (CVm (%)), yarn imperfections (thin places (-40%/km), thick places (+35%/km) and neps (+200%/km), yarn hairiness (H), yarn tenacity (cN/text) and yarn break elongation (%). For this purpose, 100% cotton belonging to the Söke region was used, and card sliver samples were produced at five different card sliver delivery speeds (60 m/min, 120 m/min, 180 m/min, 240 m/min and 300 m/min). A total of 600 sample cops were produced in the ring spinning machine, each of which is 10 pieces of knitting and weaving yarn types in the carded and combed machine line, with the numbers Ne 20/1, Ne 30/1 and Ne 40/1 from these reed strips produced. The quality characteristics of the raw material used and the produced carded sliver samples were measured using the Uster HVI 1000 and Uster AFIS test equipment. The quality characteristics of the ring yarn cops samples produced on the ring spinning machine were measured with the help of Uster Tester 4 and Uster Tensojet Test devices. The results were analyzed by inferential and descriptive analysis methods. One-Way ANOVA analysis method was used for statistical analysis. According to the research findings, no effect of card sliver delivery speeds on yarn evenness, yarn hairiness, yarn tenacity and yarn breaking elongation was found. On the other hand, an increase in IPI values was found in direct proportion to the increase in card sliver delivery speed. The results of this study also showed that differences in yarn imperfections were observed according to card sliver delivery speed and yarn count. In other words, an increase in IPI values was found with the increase in yarn count. It can be said that the total number of yarn imperfection varies significantly in yarns with number Ne 40/1, especially compared to Ne 20/1 and Ne 30/1. The results of this study, in which the effect of twist coefficient on IPI values was examined, showed that the yarn defects of woven yarns are higher than knitting yarns. The research results obtained aim to provide a detailed framework for yarn factories using cotton raw materials and researchers working in this field. Consequently, if it is aimed to increase yarn quality, it is recommended not to use high card sliver delivery speeds. Keywords: Card Sliver Delivery Speed, Unevenness (CVm (%)), IPI Values, Hairiness (H), Tenacity (cN / tex), Break Elongation (%), Tez (Doktora-PhD) - Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, 2021., Kaynakça var.