Search

Küreselleşme öncesindeki dönemde ortaya çıkan kapitalizm, üretim, tasarruf ve yatırımı önemsemektedir. Fakat küreselleşme sonrasındaki dönemde dönüşen yeni kapitalizm, adeta tüketimi kutsayan, alışverişi yücelten ve tüketimi maksimize etmeyi amaçlayan bir sistem olmuştur. Tüketimi önceleyen bu sistem sembol ve markalar vasıtasıyla yaşam tarzı ve kimlik yapıları inşa etmektedir Tüketim, ihtiyaçların karşılanması anlamında çıkmış ve kapitalizmin istiklalini sağlanmasının aracı haline dönüşmüştür. Tüketimi sürekli olarak teşvik eden sistem adeta tüketmeyi de tüketmektedir. Bu dönemde insanların tüketim alışkanlıklarındaki değişmeler meydana gelmektedir. Söz konusu değişmeler beraberinde aşırı tüketimi getirmektedir. Aşırı tüketim alışkanlığı ise, dünyadaki kaynakları zayi olmasına ve tekrardan kullanılamamasına neden olmaktadır. Ayrıca dünyanın en büyük sorunlarından biri olan açlık ve yokluğun yaşanmasındaki en önemli faktörlerden biri de aşırı tüketim anlayışı olduğu söylenebilir. Çünkü ihtiyaç fazlası ürün tüketimine sebebiyet vermesi nedeniyle kaynaklar israf olmaktadır. İsrafının azaltılması, insanlar ve gezegen için çok yönlü kazançlar sunmakta, gıda güvenliğini iyileştirmekte, iklim değişikliğini azalmasına katkı sağlamakta, para tasarrufuna imkan vermekte ve arazi, su, biyolojik çeşitlilik ve atık yönetimi sistemleri üzerindeki baskıları azaltmaktadır. Buna rağmen, israfının azaltılmasına yeterince önem verilmemiştir. Aksine aşırı tüketim tercih edilerek, kaynakların zayi olmasına, sosyal, ekonomik ve psikolojik sorunların meydana gelmesine sebebiyet verilmektedir. Bu durum sosyo-ekonomik, çevresel ve ahlaki açıdan sorunlar meydana getirmektedir. Çalışma, İslam iktisadı tüketim, ihtiyaç ve savurganlığı nasıl ele alınmakta olduğunu ve ahlaki değerlerin kaynakların verimli kullanılabilmesi üzerine katkısının olup olmadığını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Hakim iktisat ve İslam iktisadı tüketim anlayışlarını ele almayı amaçlayan bu çalışmada betimsel analiz yöntemi kullanılmaktadır.

Kültürel, sosyal, dinî ve millî değerlerin nesillere aktarımını sağlayarak bu değerlerin devamlılığına katkıda bulunan ve böylece nesiller arasındaki bağı kuvvetlendiren menâkıbnâmeler, döneminin yaşayış özelliklerine dair birçok bilgi ihtiva etmektedir. Sûfî menâkıbnâmelerinde de tasavvufî yaşama ve anlayışa dair malumat bulunmaktadır. İnançla ilgili değerleri kalp ve zihinlere yerleştirmek amacıyla hayvan motiflerinden faydalanma, menâkıbnâmelerde rastlanılan unsurlardandır. Bu sebeple, çalışmanın amacı sûfî menâkıbnâmelerinde yer alan bazı hayvan motiflerinin ele alınması ve bu motiflerin yer aldığı menkabelerin tasavvufî açıdan değerlendirilmesidir. Bu çalışmada nitel araştırma kapsamında belge tarama modeli, verilerin toplanmasında belge tarama yöntemi kullanılmıştır. Bu araştırmada yer alan veriler doküman incelemesi yöntemiyle elde edilmiştir. Örnekleme yoluyla seçilen menkabeler belirlenen hedefler doğrultusunda ele alınmıştır.

İnsanların düşüncelerini, duygularını aktarmak için bir araç olarak kabul edilen edebiyat, toplum tarafından kabul görmüş ve halkın değerlerini de yansıttığı ögeleri bünyesinde barındırmıştır. Bu alanda ürün verilen dönemlerin içinde XVII. yüzyıl Osmanlı edebiyatı yazılı ürünleri ile oldukça velûd bir dönemdir. Mesneviler bu yüzyılda sıklıkla karşımıza çıkan nazım şeklidir. Mesnevilerde konu sınırlamasının olmama özelliği şairlerin mesneviyi tercih etme sebeplerinden biridir. XVII. yüzyıl Osmanlı geleneği şairlerinden olan Ahmed-i Hânî şark coğrafyasında yetişen büyük şeyh ve âlimlerden biridir. Ahmed-i Hânî klasik edebiyat geleneği içinde eserler vermiştir. Bu eserlerinden biri de Kürtçe olarak yazdığı ilahi aşk konulu Mem u Zîn mesnevisidir. Eser, şairin sanatsal kaygılarının yanında estetik beğenileri de taşımaktadır. Evrensel olan değerleri bünyesinde barındırdığı için ahlaki öğretiler bu mesnevide çokça yer almaktadır. Ahmed-i Hânî de eserlerini kaleme alırken bu öğretileri göz önünde tutmuştur. Mem u Zîn’de insanın sahip olması ve sakınması gereken düşünce ve davranışlar edepli bir şekilde anlatılmıştır. Şair eserinde ahlaki ilkeleri toplumda anlatıp öğretmeyi gaye edinmiş, ideal toplumu resmetmiş ve bu vesile ile iyilik, doğruluk, sabır, hoşgörü, cömertlik, adalet, sevgi gibi kavramları müşahhas bir dil ile okuyucuya aktarmıştır. Ahmed-i Hânî sanatının yetisini kullanarak, ahlaki değere sahip olanların yaptıklarının karşılığını alacaklarını söylemektedir. Bu çalışmada, Ahmed-i Hânî ve Mem u Zîn hakkında daha önce yapılan çalışmalar ile tekrara düşmemek için şair, eser tanıtımı detaylı incelenmemiş, çalışmanın asıl konusunu oluşturan, mesnevideki ahlaki değer öğretileri ve kullanım şekilleri verilmiştir.

Çocukluktan itibaren dinlenilen masallar ve ninniler, okunan hikâyeler ve romanlar ruh dünyamızı etkilemekle kalmayıp dinî ve ahlâkî gelişimimizi de etkilemektedir. Bu bağlamda araştırmada, 2005 yılında MEB tarafından tavsiye edilen 100 Temel Eser içinden öğrencilerin en çok okuduğu kitapların dinî ve ahlâkî gelişimlerini etkileyip etkilemediği, kitaplarda dinî ve ahlâkî değerlerin nasıl işlendiği incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmaya temel oluşturan problemlerişuşekilde özetlemek mümkündür: 100 Temel Eser içinden seçilen kitaplarda dinî ve ahlâkî değerler nasıl işlenmektedir? DKAB programlarında hangi değerlere yer verilmektedir? Dinî ve ahlâkî değerlerin öğretiminde edebi eserlerden faydalanılabilir mi? Bahsedilen eserler DKAB derslerinde kullanılabilir mi? Bahsedilen eserler öğrencilerin dinî ve ahlâkî eğitimini nasıl etkilemektedir? Bu problemlerin incelenmeye çalışıldığı araştırmada, betimsel alan araştırması yöntemi kullanılarak bazı dinî ve ahlâkî değerler tespit edilmişve bu değerlerle ilgili yorumlar yapılmıştır. Daha sonra bahsedilen kitaplar temel alınarak hazırlanan anketler farklı liselerin 1. sınıfında okuyan 200 öğrenciye uygulanmıştır. Uygulamadan sonra öğrenciler ve öğretmenlerle görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen bulgular SPSS programıyla analiz edilmiştir. Sonunda, bahsedilen kitaplarda dinî ve ahlâkî değerlerin yoğun olarak işlendiği, öğrencilerin 100 Temel Eserde yer verilen kitapları okuduğu ve etkilendiği ancak DKAB derslerinde kullanılması konusunda, kitapları sanat eseri olarak görmelerinden dolayı zihinsel karmaşıklık yaşadıkları görülmüştür. Bununla birlikte dinî ve ahlâkî değerleri belirli bir kesim ya da zamanla sınırlandırmayan, günümüzle bağlantı kurabilen, öğrencilerin ilgi ile ihtiyaçlarını dikkate alan ve gerçeklik algısına uyan eserlerin yazılmasına ihtiyaç olduğu ortaya çıkmıştır.

Bireylerin zorlu yaşam koşulları karşısında ruhsal sağlıklarını koruma becerileri yılmazlık olarak adlandırılmaktadır (Begun, 1993). Luthar ve Cichetti, (2000), ise yılmazlık kavramını bireylerin yaşadıkları travmatik yaşantılara rağmen duruma uyum sağlama kapasiteleri olarak tanımlamaktadır. Yılmazlığın, bireyi olumsuz yaşam olaylarından korumadığı, ancak dirençli bireylerin daha işlevsel ve stresli olaylara karşı esnek davrandıkları anlaşılmaktadır. Değer; bir arzu, bir insanın veya grubun hayatındaki önceliklerini düzenlemede onlara rehberlik eden ve duruma göre değişiklik gösteren hedef olarak tanımlanmaktadır (Lönnqvist vd., 2009). Değerlerin yaşamı düzenlediği ve organize ettiği, değerlerin davranışlarımızın bilişsel, duygusal yönleriyle yakından alakalı olduğu ifade edilmiştir (Powney vd., 1995). Rokeach ise değer kavramını, belli bir davranışı ve kişinin varoluş amacını ifade eden ayrıca soyut olan, olumlu ve olumsuz fikir olarak tanımlamıştır. Buna göre tanımlanan değerler sistemi ise, değerlerin önemine göre kişiler, toplumlar veya gruplar tarafından benimsenen değerlerin hiyerarşik bir sıraya girme durumu olarak ifade edilmiştir (Rokeach, 1973 ). Bu araştırmanın amacı, aile değerleri ile aile yılmazlığı arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu amaçla, her sınıf düzeyinden anadolu lisesi öğrencisi velilerine bilimsel araştırmaya veri sağlamak üzere `Aile Yılmazlık Ölçeği ve Schwartz Değer Yönelimleri Ölçeği` uygulanmıştır. Araştırmaya 116 kadın, 182 erkek veli olmak üzere 298 kişi katılmıştır. Katılımcıların 63'ü ilkokul, 34'ü ortaokul, 113'ü lise, 88'i lisans ve üstü eğitim düzeyine sahiptir.Araştırma sonuçlarına göre; aile değerleri; güç, başarı, uyarılım, hazcılık, özyönelim, evrenselcilik, iyilikseverlik, geleneksellik, uyma, güvenlik boyutlarında aile yılmazlığının pozitif yönlü anlamlı yordayıcısı olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte cinsiyetlere göre Güç, Hazcılık ve Uyarılım değerlerinin erkeklerde anlamlı oranda yüksek çıkmıştır. Sosyo-ekonomik duruma göre Evrensellik, Geleneksellik ve Uyum değerlerinde üst gelir grubuna sahip olan bireylerin değerleri, alt ve orta gelir grubuna sahip bireylerin değer puanlarından anlamlı oranda daha düşüktür. Aile yılmazlık puanlarının cinsiyet, eğitim düzeyi, anne eğitim düzeyi, baba eğitim düzeyine göre farklılaşmadığı tespit edilmiştir. Sosyo-ekonomik duruma göre orta gelir grubuna sahip olan bireylerin alt ve üst gelir grubuna sahip bireylere göre Öz-yetkinlik ve Kendini kontrol alt boyutlarında anlamlı oranda daha fazla puan aldıkları tespit edilmiştir. Resilince is defined as an ability of an individual to coop with the difficult live situations to keep their psycological health. Lutar is defining resilince as a capacity of an individual to adapt and return to normal life operation even after traumatic life experiences. Research findings show that resilince is not protecting an individual from negative life experiences. Instead, resilince supports individuals to be more functional in life and provide flexibility to deal with stressfull life events. Value; (Lönnqvist et al., 2009). A desire is defined as an ultimate target for individuals or group of individuals. It acts as a guidence for them to organize their priorities in life. According to Powney, the values are arranging and organizing our lifes, and values are closely related to the cognitive and emotional aspects of our behavior (Powney et al., 1995). Rokeach on the other hand, defines the concept of value as a positive and negative idea, which is also abstract, and which expresses a certain behavior and the person's purpose of existence. The system of values defined in this way, states also that according to the importance of values, persons, societies or groups are adopting set of values which in itself has a hierarchical order of values (Rokeach, 1973). The purpose of this research is to investigate the influence of family values on the resilence of the family. For this purpose, `Family Resilience Scale` and `Schwartz Value Scale` were applied to parents of Anatolian high school students studying at every grade level and data collected was used for analysis in this scientific research. In total 298 parents participated in the research where 116 are female and 182 are male. From educational perspective, 63 of the participants are primary school graduades, 34 are middle school graduades, 113 are high school gradueds and 88 are university or higher graduates. According to the results of the research; family values; power, success, excitement, hedonism, self-direction, universalism, benevolence, traditionalism, compliance, security was found to be a positive predictor of family resilience. In addition, power, hedonism and arousal values were found to be significantly higher in males. According to socio-economic status, the values of individuals with upper income group were significantly lower than those of lower and middle income groups in terms of Universality, Tradition and Adaptation values. Family resilience scores did not differ according to gender, education level, mother education level, father education level. According to the socio-economic status, it was found that the individuals with middle income group scored significantly higher in the Self-efficacy and Self-control subscales than the individuals with lower and upper income groups. 106

Kurumlar, hedef kitlelerine ve içinde bulundukları sosyal çevreye karşı sorumluluk bilinci içerisinde ve etik kurallar doğrultusunda hareket etmelidirler. Etik değerlerin kurum içerisinde çok yönlü getirilerin ana kaynağı olmasından dolayı, sosyo-ekonomik süreçte aktif olarak var olması kaçınılmaz bir gereklilik haline gelmiştir. Bu araştırmada etik değerler- sosyal sorumluluk etkileşiminde sektörel etmenler incelenmiştir. ISO 500 Şirketleri (üretim) ve hizmet sektör sınıflamasında belirtilen iş kollarından seçilen, büyük ölçekli işletmeleri şekillendiren değerlerin işletmelerin sosyal sorumluluk faaliyetlerinde ne derece yönlendirici olduğu ve iş kolları boyutunda tanımlanmış olan alt segmentlerde işletme değerlerinin, değer-sosyal sorumluluk etkileşiminin öncül bir stratejisi olup olmadığı karşılaştırmalı nitel analiz yöntemi ile araştırılmıştır. Araştırmada her şirketin web sayfasında tanımladıkları veya e-mail yoluyla elde edinilen değerler incelenmiş olup daha sonra sektörel bir segment altında o sektörde ve alt iş kollarında hüküm süren değerler araştırmaya konu edilmiştir. Bunlara ek olarak işletmelerin web sitelerinde belirledikleri sosyal sorumluluk faaliyetleri de bu araştırmanın inceleme konusu olmuştur. Çalışmada nitel analiz yöntemi kullanılarak elde edilen veriler Chi-square anlamlılık testi ve betimleyici analiz tekniklerinden yararlanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonucu olarak üretim ve hizmet sektörü işletmelerinin kendi içinde değerler ve sosyal sorumluluklar açısından farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. İkinci olarak da üretim ve hizmet sektöründe değer ve sosyal sorumluluk kategorileri etkileşimi incelenmiş olup değer ve sosyal sorumluluk kategorileri etkileşiminde anlamlı bir farklılık olmadığı ortaya çıkmıştır.Anahtar Kelimeler: Etik Değerler, Hizmet Sektörü, Nitel Analiz, Sosyal Sorumluluk, İSO 500 Şirketleri, Üretim Sektörü Institutions should act responsibly and be careful to ethical rules towards their target groups and the social environment that they are in. Since the ethical rules are considered as the main sources of the multi-faced within the institutions, it has become an inevitable necessity to actively exist in the socio-economic process. In this research, ethical values- sectoral factors in the social responsibility interaction are examined. In the sub-segments defined in terms of lines of business, there is a strategy in value-social responsibility interaction in which the values that determine and operate the business lines in large-scale enterprises to be selected from the business lines specified in the ISO 500 Companies (production) and service sector classifications are guiding in the social responsibility activities of the enterprises a comparative qualitative analysis of whether the values are premisses has been carried out. In the research, the values that each company defined under its own vision by the web page or e-mail are examined and then the values which are determined in that sector and sub-business sectors are examined under a sectoral segment. In addition, social responsibility activities identified on the websites of the enterprises are examined. Qualitative analysis method was used in the study. In addition, descriptive analysis techniques were used and the data were evaluated by Chi-square significance test. As a result of the research, it has been determined that production and service sector enterprises have different values and social responsibilities within themselves. Moreover, when the interaction between value and social responsibility categories in the service sector and the production sector was examined, it was found that there was no significant difference in the interaction between value and social responsibility categories.Keywords: Ethical Value, Service Sector, Qualitative Analysis, Social Responsibility, ISO 500 Companies, The Manufacturing Sector 182

Sempozyum Bildirileri Kitabı Ahlâk ve Değerler Eğitiminin üniversite düzeyinde ayrı bir yeri ve önemi vardır. Bu anlayıştan hareketle bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmanın amacı, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde Ahlâk ve Değerler Eğitimi dersleri alan 4. sınıf öğrencileri ile bu dersi almamış 3. sınıf öğrencilerinde Ahlâk ve Değerler Eğitimi Algısını tespit etmektir. Öğrencilerin Ahlâk ve Değerler Eğitimi Algısını tespit edebilmek amacıyla açık uçlu sorulardan oluşan bir anket uygulanmıştır. Araştırma sonunda Ahlâk ve Değerler Eğitimi dersini alan ve almayan öğrenciler arasında benzerlikler bayrak, gelenek-görenek, hoşgörü, millet, millet sevgisi, saygı, sevgi, vatan, vatan sevgisi gibi konularda yoğunlaştığı görülmüştür. Millî ve manevî değerler konusunda öğrencilerimizin en çok bayrak, ahlâkî ve dinî değerlere manevî değerler konusunda da ahlâk, din, dinî değerlerimiz, saygı, sevgi, hoşgörü gibi değerlere vurgu yaptıkları ve aralarında ortak benzerlikler görüldüğü tespit edilmiştir. Öğrencilerimizin Ahlâk ve Değerler Eğitiminin üniversite düzeyinde verilmesi gerektiğinde görüş birliği içinde oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin tamamı Ahlâk ve Değerler Eğitiminin sadece Eğitim Fakültesinde değil üniversitenin diğer bölümlerinde de okutulmasının gerekli olduğunu ifade etmişlerdir. Bazı öğrenciler bu eğitimin ilkokul, ortaokul, lise öğrencilerine verilmesi gerektiğini, bazıları ise değerlerin çocuklara erken yaşlarda öğretilebilmesi için ailelerin de bu eğitimi almalarının gerektiğini vurgulamışlardır. Ahlâk ve Değerler Eğitimi Algısı oluşturmada öğrencilerimiz bu dersi almalarının kendi ufkunu açtığını, faydalarının bilincine vardığını belirtmişlerdir. Araştırma sonuçlarının bu dersin müfredatının yeniden şekillendirilmesine katkıda bulunacağı, gelecek yıllarda okutulacak derslerin işlerliğini kolaylaştıracağı ve bu alandaki araştırmalara kaynaklık edeceği düşünülmektedir. Our research prepared for Bartın University Faculty of Education Section of Religion and Moral Teaching. This poll’s questions perapared us. Our aim’s pool fixs power of understandings for Moral and Values Education Teaching. Our research carried out for Faculty of Education Section of Religion and Moral Education Teaching students. Third and Fourth classes. The Third class’s students didn’t read Moral and Values EducationTeaching but the Fourth class’s student read this lesson. For reason we carsried out this rool two classes. We expalined some similarities between two classes’s students. Two classes’s students commented all of sections same.Genenarly our students explained Moral and Values Education Teaching lessons can be useful for them. Brahma Kumaris has initiated Values Education systemacically but Every nation has initiated Values Education since creation man. Our students generally explained values of religious and national values for examples national, national affection, religion, religious values, moral, moral values, love, tolerance, loyalty, conscience, helpfulness, accuracy, respect etc. They explained our rool useful for them and their students. Our students generally explained values of religious and national values for examples national, national affection, religion, moral, moral values, love, tolerance, respect etc. They explained our rool useful for them and their students. Moral and Values Education Teaching since creation man but Brahma Kumaris started Values Education systematically. All of students commented can be benefit The Scriptures especially Holy Quran. Generally students can be benefit Conficius and Budha’s point of views in Values Education.All of students explained point of view: Moral Education absolutely should be read with Values Educations. Our students commented that Moral Education surely should take place in Values Education. All of our students commented Select from the scriptures that should be done. Some students explained. Buddha and Confucius’ views can be benefit in Moral and Values Education.Some our students commented our rool successful and suggested this rool can be carry out for another sections of Our University and another University too. Atatürk Araştırma Merkezi

Ahlak, toplumsallaşma sürecinde kültürü, toplumu ve dolayısıyla gençleri şekillendiren önemli unsurlardan biridir. Bu nedenle Türkiye gibi gelişmekte olan bir ülke için, gençlerin ahlak gelişimini anlamanın önemli olduğu düşünülmektedir. Bu araştırmanın temel amacı Türkiye'deki farklı yaşlardaki gençlerin ahlak gelişim düzeylerinin karşılaştırılması ve bu düzeylere etki eden unsurların incelenmesidir. Araştırmada İstanbul'un çeşitli üniversitelerinde okuyan 92 öğrenci ve ortaokul 6. sınıfta okuyan 124 öğrenci olmak üzere toplam 216 öğrencinin ahlak gelişim düzeyleri karşılaştırılmıştır. Araştırma verileri iki bölümden oluşan anket yöntemi ile toplanmıştır. Birinci bölümde öğrencilere ait demografik bilgiler alınmıştır. İkinci bölümde ise ahlaki değerlerin incelenebilmesi için öğrencilere "Değerleri Belirleme Testi" uygulanmıştır. Araştırma verileri SPSS 21 paket programı ile incelenmiştir. T testi ile ve tek örneklem t testi uygulanmış ve sonuçları yorumlanmıştır. Araştırma sonuçları ortaokul ve üniversite öğrencilerinin ahlaki gelişim düzeylerinin birbirinden anlamlı düzeyde farklı olduğunu göstermiştir. Ayrıca, araştırmada diğer faktörlerin ahlak gelişim düzeyi üzerindeki etkisini incelerken, yaş aralıklarına göre ahlaki değerlendirmenin önemli olduğu anlaşılmıştır., Morality is one of the most crucial factors that shape cultures, communities and thus youth in the process of socialization. Therefore, the understanding moral development in youth is important for a developing country like Turkey. The main aim of this study is to compare the moral development levels of youth in different ages and analyse the factors that influence these levels. In the study, the moral development levels of 216 students, 92 in various Universities and 124 in the 6th grade from various Secondary schools in Istanbul, were compared. Research data was gathered by the survey method, which consisted of two sections. In the first section, the Demographic information of the students was gathered. And in the second section, the "Defining Issues Test-DIT" was administered to students in order to assess moral values. Research data was analysed by the SPSS 21 package program. The t-test and the one sample t-test were conducted and the results were interpreted and discussed. The findings of the research showed that the moral development levels of the Secondary school and University students were significantly different. Furthemore, when examining the influence of other factors on moral development, it was found that the moral evaluation according to the ages of the groups was important.

Yüksek Lisans Tezi.YÖK Tez No:447872, Sürekli değişkenlik göstererek gelişen yeryüzünde, toplum içinde bir arada yaşama ve sosyal ilişkiler konusunda insanların birbirlerine karşı olan ihtiyaçları artarak ilerlemektedir. Bu ilerlemenin neticesinde, toplum içinde, beraber yaşamanın, insanlar üzerinde birtakım sorumluluklar oluşturması kaçınılmazdır. Çünkü günümüzde bir bölgede çıkan herhangi bir olay diğer bölgeleri de etkileyebilmektedir. Bu durum da insanları birtakım çözüm yolları aramaya yönlendirmektedir. Günümüzde global bir şekilde yaşanan ahlaki boşluk ve tutarsızlıklar insanları evrensel ahlaki değerler ortaya koyma düşüncesine sevk etmektedir. İnsanlarda karakter eğitiminin temeli, doğumdan itibaren aileler tarafından atılır. Fakat karakter eğitimi, bireylerin bütün hayatları boyunca taze tutmalarını gerektiren bir eğitimdir. Bundan dolayı bireyler yaşamlarının bütün kademelerinde ahlaklarını iyileştirme gayreti içinde olmalıdırlar. Karakter eğitimi, insanlara güzel ahlak kazandırmak için vardır. Güzel ahlak ise kişinin hayatta sahip olabileceği en değerli özelliktir. Birçok düşünür ahlak eğitiminin bütün eğitimlerden önce geldiğini belirtmişlerdir. Ayrıca Allah Rasulü de güzel ahlakı tamamlamak için gönderildiğini belirterek, güzel ahlakın, uyguladığı eğitimin ana amaçlarından biri olduğunu bildirmektedir. Hz. Peygamberin insanlara öğretmeyi amaçladığı ahlaki davranışlar, toplumun birliğini, yardımlaşmasını, insanların çevrelerine karşı saygı, hoşgörü çerçevesinde yaklaşmalarını sağlamaktadır. Peygamberin hayatı boyunca insanlara, kendisine bildirilen emirleri aktarmanın yanında, bu konularda açıklamalarda bulunarak, yaşantısıyla getirdiği öğretinin nasıl hayata geçirileceğini öğrettiği görülmektedir. İman ve ibadet esaslarını ortaya koyduğu gibi, ahlaka dair ilkeleri öğretip, bu ilkeleri bizzat hayata geçirerek ahlaki davranışlar noktasında kendisin güzel örnek olduğu müşahede edilmektedir. Konumuzu teşkil eden "Sahi-i Buhari" adlı hadis eserinde bulunan edep bölümündeki hadislerden hareketle, Hz. Peygamberin ashabına uygulamış olduğu ahlaki terbiyeler ve karakter eğitimi incelenerek Hz. Peygamber'in ashabına uyguladığı karakter eğitiminin, herhangi bir yaş sınırı ve cinsiyet ayrımı olmaksızın herkese uygulandığı ve hayatın her alanını kapsadığı görülmektedir. Şüphesiz ki Müslümanlar, asrı saadet dönemi gibi refah bir dönem yaşamak istemektedirler. Bu yüzden peygamberin öğretilerinin takip edilerek söz ve filleri toplum olarak örnek alınmalıdır, Earth emerging showing continuously changing, people in coexistence and social relations within the community is moving increasingly in need of against each other.As a result of this progress, in the community, to live together, there's bound to create some responsibility on people. Because today any incident resulting in one region can affect other regions. Also this situation leads people to seek some other solutions. Today moral gap which taking place in a global way and inconsistencies impels people putting forward to universal moral value ideas. The basis of character education in people, discarded by families from birth. But the character education of individuals training is required for fresh keeping all their lives. Therefore, individuals must be in the effort to improve morale at all levels of life. Character education, aims to give people good morals. Morality is the most valuable feature that a person can have in life. Many scholars have noted that moral education comes first of all education. Also The Messenger of Allah said that he was sent to complete good morals and morality, reveals that one of the main purposes of applied education. Hz. Prophet's moral behavior that aims to teach people, society's unity, solidarity, respectful and tolerant approach to people's environment. Prophet of the people in his life, in addition to transfer orders communicated to him, by making statements on these matters, how it is seen that the teachings brought to life in teaching will be implemented. As revealed by the principles of faith and worship, he is is observed that there is a great example of moral behavior that teach the principles of morality, applying these principles of his life. which constitutes our subject in the hadith book "Really-Bukhari" has stated in section decency hadiths, Hz. Prophet's that have applied his companions moral and character education training has been examined, Hz. Prophet character education applied his companions without any age and gender discrimination that apply to everyone and it is seen that covers every aspect of life. Undoubtedly muslims are willing to live in a period of prosperity as a century of prosperity period. That's why the prophet's teachings should be followed, words and actions should be taken as an example of society.

Yüksek Lisans Tezi Yök Merkezi No:372154, Bu araştırma, ilköğretim 6., 7. ve 8. sınıf sosyal bilgiler programındaki değerlerle ilgili kazanımların öğrencilere kazandırılmasında sivil toplum örgütlerinin rollerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden saha taraması kullanılmıştır. Araştırma verileri hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu yardımı ile yapılan STK üyeleri ile görüşmelerden ve yapılan literatür taramasından elde edilmiştir. Hazırlanan görüşme formu ile ilgili olarak üç eğitim bilimleri uzmanının görüşüne başvurulmuş ve bu görüşler doğrultusunda form oluşturularak gerekli sivil toplum kuruluşu yetkilileri ile değerler ve ahlaki değer eğitimi konusunda görüşmeler yapılmıştır. Araştırmanın evreni Türkiye'de faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşları örneklemi ise görüşme fırsatı bulunabilinen sekiz adet sivil toplum örgütü oluşturmaktadır. Araştırma ilköğretim 6., 7. ve 8. sınıf sosyal bilgiler ders kapsamında yer alan değerlerle sınırlıdır. Yapılan araştırma sonucunda bulgular incelendiğinde toplumumuzda günden güne hızla artan ahlaki bir yozlaşmanın olduğunu verilen istatistikî değerler yardımı ile görülmektedir. Ayrıca gerek toplum olarak gerekse sivil toplum örgütleri, aileler ve okullar olarak değerlerin hayatımızdaki önemi tam olarak anlaşılamamış ve durumun ciddiyetinin kavranamadığı görülmektedir. Bu konuda önemli bir rol üstlenmesi gereken sivil toplum örgütlerinin değerler ve ahlâki değer eğitimi konusunda ciddi bir çalışma yürütmedikleri bu konunun ciddiyetinin kavranamadığı, ileriye yönelik yapmış oldukları kurum planlamalarında ahlâki değer eğitimi ile ilgili elle tutulur bir plan-proje içerisinde olmadıkları gözlemlenmiştir., This research was implemented in order to detect the ethical values and the roles which were or would be taken on by Non-Governmental Organizations (NGO) for the detection and implementation of these values in the Social Studies Curriculum at primary school level. Field study, a means of qualitative research, was utilized in the research. The data to be gathered have been collected from the literature study and the interviews with the NGO members by means of a prepared semi-structured interview form. The educational advice of three educational studies experts was asked about the form and it was prepared in accordance with that advice in order to implement the required interviews with the NGOs on the teaching of ethical values. The universe of the study is composed of Social Studies lesson at primary school level, and the samplings are again composed of Social Studies lesson at 6th, 7th and 8 grades at primary school level. When the results of this study are taken into account, it can be seen that there is a day-by-day increasing ethical corruption in our community which is apparent in the statistical data. Moreover, neither the community nor the NGOs, the families and the schools have grasped the importance of the ethical values in our lives in their real meaning, which shows that the seriousness of the topic is still in the air. It was observed that the NGOs, which should take an important responsibility on, have neither done any serious study on this topic nor have taken this topic into account while doing their progressive organizational planning in the form of any hands-on plan or project work.

Çocukluktan itibaren dinlenilen masallar ve ninniler, okunan hikâyeler ve romanlar ruh dünyamızı etkilemekle kalmayıp dinî ve ahlâkî gelişimimizi de etkilemektedir. Bu bağlamda araştırmada, 2005 yılında MEB tarafından tavsiye edilen 100 Temel Eser içinden öğrencilerin en çok okuduğu kitapların dinî ve ahlâkî gelişimlerini etkileyip etkilemediği, kitaplarda dinî ve ahlâkî değerlerin nasıl işlendiği incelenmeye çalışılmıştır.Çalışmaya temel oluşturan problemleri şu şekilde özetlemek mümkündür: 100 Temel Eser içinden seçtiğimiz kitaplarda dinî ve ahlâkî değerler nasıl işlenmektedir? DKAB programlarında hangi değerlere yer verilmektedir? Dinî ve ahlâkî değerlerin öğretiminde edebi eserlerden faydalanılabilir mi? Bahsedilen eserler DKAB derslerinde kullanılabilir mi? Bahsedilen eserler öğrencilerin dinî ve ahlâkî eğitimini nasıl etkilemektedir?Bu problemlerin incelenmeye çalışıldığı araştırmada, betimsel alan araştırması yöntemi kullanılarak bazı dinî ve ahlâkî değerler tespit edilmiş ve bu değerlerle ilgili yorumlar yapılmıştır. Daha sonra bahsedilen kitaplar temel alınarak hazırlanan anketler farklı liselerin 1. sınıfında okuyan 200 öğrenciye uygulanmıştır. Uygulamadan sonra öğrenciler ve öğretmenlerle görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen bulgular SPSS programıyla, t-Testi, faktör analizi ve ki-kare (chi-square) teknikleriyle değerlendirilmiştir.Sonunda, bahsedilen kitaplarda dinî ve ahlâkî değerlerin yoğun olarak işlendiği, öğrencilerin 100 Temel Eserde yer verilen kitapları okuduğu ve etkilendiği ancak DKAB derslerinde kullanılması konusunda, kitapları sanat eseri olarak görmelerinden dolayı zihinsel karmaşıklık yaşadıkları görülmüştür. Bununla birlikte dinî ve ahlâkî değerleri belirli bir kesim ya da zamanla sınırlandırmayan, günümüzle bağlantı kurabilen, öğrencilerin ilgi ile ihtiyaçlarını dikkate alan ve gerçeklik algısına uyan eserlerin yazılmasına ihtiyaç olduğu ortaya çıkmıştırAnahtar kelimeler: Değer, Dinî değerler, Ahlâkî değerler, 100 Temel Eser The fairy tales, lullabies, stories and novels, which are listened during childhood, affect not only our inner World but also our religious and ethical development. In this research, it is questioned that, whether the 100 Basic Works which was recommended by Ministry of Education in 2005 affect the childern?s religious and ethical development and how these books interpret the religious and ethical values. In this research we tried answer these questions briefly: how the religious and ethical values were explained in there books we chose from the 100 Basic Works, which of those values were placed in Religious Culture and Ethical Knowledge educational programme? Can this literature be used in educational of religious and ethical values? Can it be used in Religious Culture and Ethical Knowledge lessons? How these Works affect the students? religious and ethical education.In this research, some religious and ethical values were pointed with, the method of descriptive field search, then these values were interpretted. After that, the questionaires, prepared basically from these Works, were applicated to 200 students who are at 1.class of different types of high schools. Then, students and teachers were interwiewed and the findings have been evaluated with SPSS programs, t- test, factor analysis and chi-square techniques.Consequently, it was seen that, the religious and ethical values were pointed intensely in these Works. The students read then and are affected, but the students in Religious Culture and Ethical Knowledge have some mental conflicts because of that they see these Works as literal Works only. Besides that, we need the Works which explain these values by connecting them to our time without limitting them to a certain group of people or term, and which take the interests and needs of students into consideration.Key words: Value, Religious Values, Ethical Values, 100 Basic Works. 249

İdeal Bir Genç Olarak Safahat'ta `Asım' başlığını taşıyan bu çalışma `Giriş' ve `Sonuç' bölümleri dışında iki ana bölümden oluşmaktadır.Giriş Bölümünde araştırmanın konusu, amacı, önemi, yöntemi ve sınırlılıklarla ilgili bilgiler verilmiştir.Birinci Bölümde, Mehmet Akif Ersoy'un Yaşadığı Dönemin Tahlili; Osmanlı Modernleşmesi bağlamında, Siyasi, Sosyo-Ekonomik ve Fikri planda ortaya koyulmuş ve Akif'in Biyografisi (Hayatı ve Eserleri) incelenmiştir.İkinci Bölümde, İdeal Genç Modeli Olarak Asım fiziksel ve ahlaki özellikleri çerçevesinde incelenmiş ve Asım'dan beklenenler ortaya koyulmuştur.Sonuç bölümünde, Mehmet Akif'in ideal bir genç olarak sunduğu Asım'ın şahsında, yetiştirilmek istenen insan prototipi ortaya koyulmaya çalışılmıştır. This study which bears 'Asım' heading in Safahat as an idealist man, consists of two main parts except for introduction and conclusion.In introduction part, information about the topic, the aim, the importance, the technique and the restrictions of the study is given.In the first part, the period when Mehmet Akif Ersoy lived is examined, and within the Ottoman Modernization, in terms of socio-economic , ideologic features, Akif's biography is examined.In the second part, Asım is examined in terms of physical and moral values as an ideal young man, an the expectations were introduced.In the conclusion part, human prototype which was required to be brought up in Asım's personality as an ideal young man by Mehmet Akif was tried to be presented. 149

Yapılan bu çalışmada temel konu ahlak eğitimi olup, İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi müfredatında yer alan okuma parçalarının öğrenci kazanımları açısından değerlendirilmesi üzerinde durulmuştur. Din ve ahlak eğitiminde çocukların gelişim seviyeleri de dikkate alınmak suretiyle müfredatta yer alan okuma metinlerinin hangi özellilere sahip olduğu, kazanımlara ulaştırabilirlik açısından yeterliliklerinin neler olduğu ve var olan eksikliklerin nasıl giderilebileceği hususları üzerinde durulmuştur. Öncelikle, amaç, hedef ve yeni kullanımıyla kazanım kavramları, hedef ve amacın nasıl belirlendiği ve özelliklerinin neler olduğu, Türk Milli Eğitimi'nin ana hedefleri, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi ders programı ve dersin temel ve özel amaçlarının, her sınıf seviyesinde kavram ve kazanımların neler olduğuna yer verilmiştir. Çalışmanın ana bölümü olan üçüncü bölümde sınıf sınıf her üniteden en az bir okuma metni ele alınmak suretiyle öğrenci kazanımları açısından değerlendirmesi yapılmıştır. Sonuç olarak okuma metinlerinin kazanımlar açısından öneminin büyük olduğu, öğrencilerin dikkatlerini çekerek derse aktif katılımın sağlanmasında önemli rol oynadığı, bazı metinlerin değerlendirme kriterlerine uygun olduğu, bazılarınınsa uygun olmayıp metinler üzerinde bir takım değişiklikler yapılması gereğinin olduğu görülmüştür. Bunun için hangi metinde ne gibi değişiklikler yapılması gerektiği, çıkarılması gereken metinlerin hangileri olduğu ve alternatif hangi metnin konabileceği, metin değerlendirmeleri yapılırken belirtilmiştir. Okuma metni değerlendirmeleri yapılırken öğrenci görüşlerine de dikkate alınmıştır., The study mainly puts emphasis on moral education in the Culture of Religion and Deontology curriculum?s reading passages in terms of their gaining students? attention. With the consideration of children?s level of development in the moral and religious education, this study investigates what types of characteristics the reading passages constitute, what sort of attainability they entail, and which passages should possible be eliminated from the curriculum. The study primarily addresses the concepts of `gaining? with its objectives, goals, and new meanings. It highlights that how those objectives and goals are identified, what traits they constitute, and what main goals Turkish National Education projects. Furthermore, this study investigates the fundamental and exclusive objectives of the Culture of Religion & Deontology curriculum; and in accordance to each class level, it investigates what sort of concept and gaining are placed. The third section of this study which constitutes the main part of the study shows that the analysis is conducted by taking at least one reading passage within each unit from each class in the curriculum. As a result, the study states that the reading passages are important and they significantly contribute to gaining student?s attention and increasing their active participation. Moreover, the study has also found that some of the reading passages suited the evaluation criteria and some did not. Thus, some changes are found necessary about these reading passages. For this reason, the study has made some suggestions about what reading passages need to be removed and what others need to be inserted alternatively. As the analysis of these reading passages was implemented, students? opinions were taken into consideration as well.

XVI. yüzyılda Avrupa’da ortaya çıkan sanayileşme, kentlere doğru kitlesel göçlere neden olmuştur. Göçlerle başlayan bu süreç, bütün dünyayı çeşitli şekillerle etkilemiştir. Bu etkinin görüldüğü alanlardan biri de ahlâki değerlerdir. Bu araştırmada, İstanbul’un çeşitli ilçeleri ve Antalya’nın Gazipaşa ilçesinde yapılan anket uygulamalarına dayalı olarak kentleşme sürecinin komşuluk, büyüklere saygı, helâl kazanç, doğruluk-dürüstlük, yardımseverlik ahlâki değerleri üzerindeki etkisi incelenmiştir. Araştırma neticesinde bu değerlere karşı tutum, bu değerlere uygun davranışta bulunma açısından anlamlı bir kır-kent farklılaşmasının olmadığı ortaya çıkmıştır. Ancak toplumda, bu değerlere verilen önemin zaman içerisinde olumsuz yönde değiştiğine dair yaygın bir kanaatin bulunduğu görülmüştür. Bu noktada da anlamlı bir kır-kent farklılaşması söz konusu değildir. Bu değerler, hala önemini korumaktadır. Industrialization that emerged in Europe in the 16th century brought about immigration of people in huge numbers to cities. This process that was triggered by immigration movements has influenced every parts of the world in various ways. One of the areas that felt this influence was that of morality. This study examined the effect of the process of urbanization over such moral values as neighborhood, respect to elderly, just-gaining, righteousness, and charity by adopting a questionnaire study in various parts of Istanbul and Gazipaşa district of Antalya. The study concluded that the process of urbanization has not brought about a major impact on the attitudes and behaviors of people regarding such values. Thus, no major difference between city and village regarding values was observed. It seems that such values have still remained important for people living in urban areas.

172

Ruhnâme, Türkmenistan devlet başkanı Saparmurat Türkmenbaşı’nın 1997-2001 yılları arasında yazdığı önemli bir kitaptır. Türkmenistan’da “Mukaddes Ruhnâme” olarak bilinir. O, Türkmen toplumuna dinî, ahlâkî, tarihî ve millî yeni bir şuur kazandırmayı hedeflemiştir. Türkmenler Sovyet döneminde kaybettikleri kimliklerini onunla yeniden kazanmışlardır. Ruhnâme’de Türkmen’in maddî ve manevî değerleri üzerinde durulur, Türkmen’in değerler dünyası tasvir edilir. Özellikle de ahlâkî değerler öne çıkarılır. Türkmen aile ahlâkının oluşmasındaki etkisinden dolayı Hz. Nuh’un öğütlerine de genişçe yer verilir. Ruhnama, written by the President of Turkmenistan Saparmyrat Turkmenbaşy between the years of 1997-2001, is considered to be a significant book among the Turkoman people. It is known as the “Secred Ruhnama” in Turkmenistan. The aim of the book is to provide the Turkoman society with a religious, ethical, historical, and national consciousness. As a result of the influence of Ruhnama, the Turkomans have regained their identity, which they almost lost during the Soviet period. The book describes both the material and sipiritual values of the Turkomans by giving special emphasis to their world of values. Because of the influence they have had on the Turkoman family ethics, the advices of the Prophet Noah has a special place in the book as well.

228