Search

WprowadzenieImplantacja ślimakowa stanowi bardzo skuteczną metodę leczenia głuchoty nabytej postlingwalnie, tj. po opanowaniu systemu językowego. Celem pracy jest odpowiedź na pytanie o motywy podjęcia decyzji o implancie ślimakowym, a także pytania dotyczące pozytywnych i negatywnych stron tego elektronicznego urządzenia umożliwiającego słyszenie z perspektywy jego dorosłych użytkowników, którzy utracili słuch postlingwalnie.CelCelem pracy było zidentyfikowanie motywów podjęcia decyzji o poddaniu się operacji wszczepienia implantu ślimakowego, a także zbadanie, jakie są pozytywne i negatywne strony tego elektronicznego urządzenia z perspektywy jego dorosłych użytkowników, którzy utracili słuch postlingwalnie.Materiał i metodyW badaniu uczestniczyło 230 osób dorosłych z głuchotą postlingwalną zaopatrzonych w 1 lub 2 implanty ślimakowe. Materiał badawczy stanowiły wypełnione przez uczestników ankiety przesłane drogą pocztową. Wskaźnik odpowiedzi zwrotnych wyniósł 39%, co oznacza, że odpowiedziało 90 osób (w tym 49 kobiet i 41 mężczyzn). Wiek badanych wynosił od 24 do 80 lat (M = 57,5; SD = 12,8). Badani odpowiadali na zawarte w ankiecie 3 pytania dotyczące motywów decyzji o poddaniu się operacji wszczepienia implantu (implantów) ślimakowego (retrospektywnie), a także odnoszące się do pozytywnych i negatywnych stron tego urządzenia. Otrzymane w ten sposób wypowiedzi poddano analizie jakościowej z wykorzystaniem metody analizy treści (ang. Content Analysis).WynikiOkazało się, że w odniesieniu do motywacji dotyczącej decyzji o poddaniu się operacji wszczepienia CI najwięcej wypowiedzi dotyczyło samej „utraty słuchu” (15%) i „chęci słyszenia” (15%), a także „sfery społecznej” (14%), obejmującej relacje i komunikowanie się z innymi ludźmi zarówno w życiu codziennym, jak i rodzinnym i towarzyskim. Wśród pozytywnych stron CI najczęściej wymieniano możliwości „odbioru dźwięków otoczenia i mowy (słyszenie)” (25%), następnie „rozumienie mowy i komunikowanie się” (16%), a także możliwość nawiązywania i utrzymywania relacji społecznych (15%). Sporo miejsca zajęły też wypowiedzi odnoszące się do poprawy ogólnej jakości życia (10%) czy też poprawy w sferze psychologicznego funkcjonowania (10%). Niemalże trzy czwarte uczestników badań (71,5%) nie zgłaszało negatywnych stron korzystania z CI, a pozostali najczęściej wskazywali na ograniczenia techniczno-organizacyjne (23%), medyczne (8%) i ograniczenia w percepcji słuchowej, tj. na trudności w rozumieniu mowy i porozumiewaniu się w hałasie i w warunkach utrudniających odbiór mowy (8%).WnioskiOtrzymane rezultaty potwierdzają ogromną rolę implantów ślimakowych w życiu ich użytkowników z głuchotą postlingwalną, zwłaszcza w takich sferach jak: percepcja słuchowa mowy i dźwięków otoczenia, komunikowanie się z innymi ludźmi i relacje społeczne. Jednakże istnieje duże zróżnicowanie w percepcji zarówno pozytywnych, jak i negatywnych stron implantu ślimakowego, a także motywów leżących u podstaw decyzji o poddaniu się operacji wszczepienia CI u osób ogłuchłych po opanowaniu mowy i języka.

Szybki postęp technologii i zmieniający się stan wiedzy o możliwościach, jakie uzyskujemy po zastosowaniu leczenia różnych ubytków słuchu, wieloletnie doświadczenie w organizacji i prowadzeniu opieki nad naszymi pacjentami, redukcja kosztów oraz oszczędność czasu niezbędnego na podróż do odległego ośrodka specjalistycznego stały się istotnym impulsem do stworzenia nowej formy pomocy pacjentom korzystającym z systemu implantu ślimakowego. Obecnie w celu realizacji opieki pooperacyjnej mogą oni zostać objęci terapią słuchu i mowy ramach programu telerehabilitacji. Program ten jest skierowany do szerokiej rzeszy pacjentów, zarówno dzieci jak i dorosłych, ale również do specjalistów z ośrodków na terenie całego kraju, a za ich pośrednictwem do studentów, nauczycieli i wychowawców. Jak wynika z naszych dotychczasowych doświadczeń staje się on coraz chętniej przyjmowany przez pacjentów i nie ustępuje pomocy realizowanej w bezpośrednich kontaktach ze specjalistami.

WstępW grupie dorosłych pacjentów z częściową głuchotą znaczącą większość stanowią osoby, których problemy z odbiorem i rozumieniem mowy rozpoznane zostały po 7. roku życia. Mimo umiejętności porozumiewania się słownego, odczuwają duże ograniczenia w śledzeniu mowy, w możliwości komunikowania się, zwłaszcza w gronie kilku rozmówców i/lub na tle dźwięków zakłócających. Po operacji wszczepienia implantu ślimakowego i aktywacji systemu, uzyskują możliwość odbioru dźwięków z całego pasma częstotliwości. Dzięki właściwie organizowanemu treningowi słuchowemu, uczą się integrować wrażenia akustyczne odbierane za pomocą słuchu naturalnego z wrażeniami dostarczanymi za pomocą implantu ślimakowego. Nabywane umiejętności powinny być jednak systematycznie obserwowane i udostępniane pacjentowi w możliwie czytelnej formie.Materiał i metodaBadaniami objęto 24 dorosłych pacjentów (19 kobiet i 5 mężczyzn) z częściową głuchotą – użytkowników systemu implantu ślimakowego; 6 pacjentów korzysta z CI krócej niż 6 miesięcy, 12 osób ponad 6 miesięcy, u 3 pacjentów minął rok od pierwszego podłączenia procesora mowy, a 3 osoby korzystają z systemu ponad 24 miesiące. W celu obserwacji i oceny efektów rehabilitacji wykorzystano zmodyfikowany zestaw zadań testowych, dotyczących umiejętności słuchowych. Otrzymane wyniki wykorzystano do tworzenia indywidualnego „profilu umiejętności słuchowych pacjenta”, czyli graficznej ilustracji obserwowanych rezultatów.WynikiW badaniach prowadzonych w oparciu o 18 zadań testowych, w ośmiu z nich już po upływie 1 miesiąca korzystania z procesora mowy 24 pacjentów uzyskało wynik 100% rozpoznania. Zmiany obserwowaliśmy natomiast w pozostałych 10 zadaniach testowych. W omawianej grupie sporządzono 3 kompletne profile umiejętności słuchowych.WnioskiUzyskiwane przez pacjentów wyniki potwierdziły, że zaproponowany pilotażowo materiał do obserwacji efektów rehabilitacji dla omawianej grupy pacjentów, ma wartość diagnostyczną. Formuła tworzonego na ich podstawie profilu umiejętności słuchowych pacjenta dostarcza czytelnych informacji zarówno dla pacjenta, jak i dla terapeuty. Pozwala wyznaczać właściwe zadania na kolejne etapy rehabilitacji.

W artykule zaprezentowano przypadek dziecka z prelingwalnym głębokim uszkodzeniem narządu słuchu rehabilitowanego metodą audytywno-werbalną. Szczegółowej analizie i ocenie została poddana sprawność językowa i komunikacyjna opisanego dziecka po dwóch latach rehabilitacji metodą audytywno-werbalną. Oprócz obserwacji wykorzystano ankietę opracowaną w Instytucie Fizjologii i Patologii Słuchu stworzoną do oceny postępów słuchowych, językowych, poznawczych i komunikacyjnych dziecka rehabilitowanego metodą audytywno- werbalną. Ankietę wypełniają rodzice raz w miesiącu. Wykorzystano również kartę badania logopedycznego z materiałami pomocniczymi „Sprawdź jak mówię” dr Elżbiety Stecko. Dzięki badaniu metodą studium przypadku stworzono obraz rozwoju mowy, nabywania sprawności językowych i komunikacyjnych dziecka z uszkodzonym narządem słuchu rehabilitowanego metodą audytywno-werbalną.

WprowadzenieTrening słuchowy obejmuje ćwiczenia z wykorzystaniem dźwięków otoczenia oraz dźwięków mowy i ma na celu wypracowanie u osób z wadą słuchu zasobu doświadczeń akustycznych analogicznego do tego, jaki posiadają osoby słyszące. Sukces związany z leczeniem częściowej głuchoty poprzez zastosowanie implantu ślimakowego (CI) spowodował zwiększenie liczby pacjentów, którzy wymagają treningu słuchowego ukierunkowanego na rozpoznawanie dźwięków o średniej i wysokiej częstotliwości. Wobec braku pomocy dydaktycznych i rehabilitacyjnych dostosowanych do specyfiki trudności słuchowych tych pacjentów, w Klinice Rehabilitacji IFPS podjęto próbę opracowania materiałów do prowadzenia treningu słuchowego w ramach opieki pooperacyjnej.CelOcena przydatności oraz poziomu trudności treningu słuchowego z wykorzystaniem dźwięków otoczenia oraz dźwięków mowy o średniej i wysokiej częstotliwości przez pacjentów z częściową głuchotą korzystających z CI oraz logopedów.Materiał i metodyW badaniach uczestniczyło 29 dorosłych pacjentów z częściową głuchotą korzystających z CI i objętych rehabilitacją pooperacyjną. Pacjenci oraz logopedzi niezależnie od siebie dokonywali oceny trudności i przydatności zaproponowanego treningu słuchowego wypełniając ankietę z wykorzystaniem pięciostopniowej skali Likerta.WynikiAnaliza ankiet wykazała, że zarówno pacjenci z częściową głuchotą jak i logopedzi uważają, że trening słuchowy jest trudny dla tej grupy pacjentów, zwłaszcza ćwiczenia dotyczące identyfikacji dźwięków mowy o średniej i wysokiej częstotliwości. Zaproponowane ćwiczenia w ocenie pacjentów i logopedów sprawiały znacząco większe trudności kobietom niż mężczyznom. Pomimo tego logopedzi i pacjenci potwierdzili przydatność zastosowanych zestawów ćwiczeń w procesie rehabilitacji.WnioskiLeczenie operacyjne pacjentów z częściową głuchotą powinno być poparte odpowiednim treningiem słuchowym ukierunkowanym na odbiór i identyfikację dźwięków o średniej i wysokiej częstotliwości. Przeprowadzone badania stanowią uzasadnienie opracowywania materiałów celem wykorzystania ich w rehabilitacji słuchu pacjentów z częściową głuchotą.

WstępKwestionariusz LittlEARS przeznaczony jest do oceny rozwoju słuchowego dzieci w wieku od 0 do 24 miesięcy. Zawiera 35 pytań, uporządkowanych zgodnie z kolejnymi fazami rozwoju słuchowego dziecka, odnoszących się do zaobserwowanych przez rodziców zachowań słuchowych w sytuacjach codziennych.CelCelem niniejszej pracy jest przedstawienie etapów adaptacji angielskiej wersji kwestionariusza LittlEARS do języka polskiego.MateriałW procesie adaptacji wykorzystano rekomendowaną przez Międzynarodową Komisję ds. Testów procedurę tłumaczenia zwrotnego, pozwalającą na zminimalizowanie błędów wynikających z przekładu. W proces tłumaczenia zaangażowany był profesjonalny tłumacz, specjalista z dziedziny konstruowania i adaptacji testów, logopeda i inżynier kliniczny. W celu ewaluacji dokonanego tłumaczenia posłużono się oceną ekspertów.WynikiRezultatem podjętych prac jest polska wersja językowa kwestionariusza LittlEARS, która zostanie poddana walidacji w celu weryfikacji przydatności kwestionariusza do zastosowań w praktyce klinicznej.WnioskiPrzeprowadzenie adaptacji kwestionariusza LittlEARS zgodnie z wytycznymi Międzynarodowej Komisji ds. Testów pozwoliło na wyeliminowanie wielu poważnych błędów powstałych na etapie tłumaczenia. Wyniki ocen ekspertów dostarczyły dowodów potwierdzających zgodność wersji oryginalnej i docelowej.

WstępPacjenci z częściową głuchotą stanowią coraz liczniejszą grupę wśród osób objętych leczeniem z wykorzystaniem systemu implantu ślimakowego. W ramach opieki pooperacyjnej, po aktywacji urządzenia i kolejnych ustawieniach procesora mowy, są oni objęci systematycznym treningiem słuchowym podczas zajęć prowadzonych w Klinice Rehabilitacji Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu.CelCelem pracy jest przedstawienie narzędzi i materiału językowego wykorzystywanego podczas rehabilitacji słuchowej. Dobór oraz wykorzystanie omówionych pomocy wynika z potrzeb i trudności określonych w tej grupie pacjentów już na etapie diagnostycznym, ale również z naszych doświadczeń w codziennej pracy.Materiał i metodaSpecyfika problemów odnotowywana u pacjentów z częściową głuchotą koncentruje się na trudnościach w obszarze percepcji mowy, na śledzeniu i rozumieniu treści komunikatów kierowanych do nich na drodze słuchowej. Ma ona swe źródło w ograniczonym do czasu operacji odbiorze sygnałów z zakresu średnich i wysokich częstotliwości i znajduje odzwierciedlenie w percepcji wielu głosek. Do rozważań nad słusznością doboru materiału językowego wykorzystywanego w treningu słuchowym pacjentów z częściową głuchotą uznano za interesujące przypomnienie akustycznej klasyfikacji głosek. W pracy omówiono materiały i narzędzia wykorzystywane w codziennej pracy z pacjentami z częściową głuchotą.WynikiZaprezentowane materiały i narzędzia wykorzystywane są nie tylko do oceny czynionych przez pacjenta postępów, lecz także jako materiał do prowadzenia ćwiczeń słuchowych wpisanych w program rehabilitacji po operacji wszczepienia implantu ślimakowego.WnioskiNasze działania w zakresie uporządkowania i przygotowywania materiału językowego do ćwiczeń słuchowych będą kontynuowane i zostaną skierowane również na młodszych użytkowników systemu implantu ślimakowego.

Zastosowanie implantów ślimakowych oraz najnowszych aparatów słuchowych daje małym dzieciom z wadami słuchu możliwości odbioru sygnałów akustycznych w stopniu, który wcześniej był nieosiągalny. Urządzenia te umożliwiają małym pacjentom odbiór sygnałów (słyszenie), a właściwie organizowana i systematycznie prowadzona rehabilitacja pozwala rozwijać słuchanie, nabywanie języka i umiejętność mówienia. Istnieje wiele metod pracy z małymi dziećmi, które stosuje się obecnie. W niniejszym artykule przedstawione zostaną historia, założenia, zasady i praktyka Metody Audytywno-Werbalnej (ang. Auditory-Verbal Therapy, AVT). Jest ona oparta przede wszystkim na kanale słuchowym, a jej nadrzędnym celem jest, by dzieci z wadą słuchu wzrastały w normalnym środowisku (tam, gdzie żyją i uczą się), by uczynić je osobami niezależnymi i biorącymi udział w życiu otoczenia. Środkiem do tak określonego celu jest nauka poprzez słuchanie, bez korzystania z odczytywania mowy z ust, gestów, znaków alfabetu palcowego lub znaków języka migowego. Inspiracją do przedstawienia tych informacji był udział grupy specjalistów z Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu w jedynych w Polsce Międzynarodowych Warsztatach Naukowo-Szkoleniowych dla Terapeutów Mowy „Listening for Life. Auditory-Verbal Therapy: Principles into Practice”, prowadzonych przez prof. Warrena Estabrooksa oraz doświadczenia zdobyte w pracy z małymi dziećmi.

Telemedycyna to najnowsza forma opieki zdrowotnej, łącząca w sobie elementy telekomunikacji, informatyki oraz medycyny. Osiągnięcia techniczne w połączeniu z doświadczeniem specjalistów implikują powstawanie programów opieki nad pacjentami w różnym wieku i z różnego typu problemami zdrowotnymi realizowanych „na odległość”. Telerehabilitacja umożliwia dostarczenie odbiorcy usług rehabilitacyjnych z wykorzystaniem sieci połączeń telekomunikacyjnych i Internetu. W odniesieniu do osób z wadą słuchu, w tym korzystających z tradycyjnych aparatów słuchowych i/lub implantów słuchowych, działania o charakterze rehabilitacyjnym wpisują się także w programy określane mianem teleaudiologii i telezdrowia. W artykule przedstawiono najważniejsze doniesienia z literatury (artykułów, prac doktorskich, doniesień wstępnych, streszczeń i prezentacji) oraz raportów z realizacji programów unijnych, które podsumowują badania i działania praktyczne skierowane do pacjentów dorosłych korzystających z protez słuchowych w ramach szeroko rozumianej telerehabilitacji. Przedstawione zostały modele postępowania, prowadzący i odbiorcy programów, formy świadczenia usług oraz wrażenia uczestników terapii organizowanych w systemie „tele”. Wykorzystanie technologii w przygotowaniu i prowadzeniu opieki nad osobami z wadą słuchu stanowi istotną pomoc zwłaszcza w rejonach, gdzie brak specjalistów lub ograniczony dostęp do nich determinuje skuteczność stosowania określonego postępowania medycznego.

W artykule omówiono cele i zasady prowadzenia treningu słuchowego przeznaczonego dla osób z niedosłuchem związanym z wiekiem, które zaopatrzono w aparaty słuchowe po 60 roku życia. Zwrócono uwagę na potrzebę wprowadzenia badań przesiewowych słuchu w tej grupie wiekowej.

Pacjenci, którzy utracili słuch po okresie rozwoju mowy, wskazują, że jednym z ich największych problemów jest niemożność porozumiewania się z osobami słyszącymi. W procesie rehabilitacji (np. po zastosowaniu aparatów słuchowych i/lub implantu ślimakowego) powinni oni odbudować umiejętność słuchania i rozpoznawania sygnałów akustycznych oraz rozumienia mowy w ciszy i na tle dźwięków zakłócających bez udziału kanału wzrokowego, kontekstu sytuacyjnego czy odczytywania mowy z ust. W przedstawionym poniżej przeglądzie wybrano najistotniejsze doniesienia z literatury (artykułów, prezentacji), które odnoszą się do rehabilitacji słuchu dorosłych osób z postlingwalną utratą słuchu, a zwłaszcza do materiału słownego wykorzystywanego w trakcie ćwiczeń z pacjentami. W ramach działań rehabilitacyjnych wykorzystywane są sylaby, wyrazy, frazy, pojedyncze zdania i teksty dopasowane strukturalnie do konkretnych ćwiczeń i obejmujące zjawiska fonetyczne właściwe językowi ojczystemu pacjenta. W artykule przedstawiono sposób doboru materiału językowego oraz wybrane przykłady z codziennej praktyki klinicznej.

W artykule opisano cele rehabilitacji słuchowej prowadzonej z wykorzystaniem materiału językowego (głoski, sylaby, wyrazy, zdania, frazy) z osobami, które korzystają z implantów ślimakowych. Zaproponowano podział na grupy w zależności od etapu opanowania kompetencji lingwistycznej. Tekst jest próbą określenia założeń i wskazówek potrzebnych do prowadzenia efektywnej, wykorzystującej materiał językowy rehabilitacji słuchowej osób korzystających z implantów ślimakowych. W artykule pominięto zagadnienie ćwiczeń słuchowych wykorzystujących dźwięki otoczenia.

WstępZ dotychczasowych badań wynika, że nie ma związku między ocenami subiektywnymi a obiektywnym pomiarem korzyści z implantu ślimakowego (CI) u osób zaopatrzonych w ten typ protez słuchu bądź związek ten jest słaby.CelW pracy podjęto zagadnienie zależności między subiektywną oceną korzyści z implantu ślimakowego a obiektywną ich oceną dokonywaną w badaniach audiometrycznych i obserwacjach logopedycznych w szerszym kontekście, jaki tworzą: ocena psychologiczna dokonana na podstawie np. pomiaru kwestionariuszowego, jak i inne wybrane informacje zawarte w dokumentacji medycznej, dotyczące pacjenta z CI, np. posiadane choroby somatyczne czy psychiczne.Materiał i metodaDo analizy jakościowej wybrano 4 przypadki kliniczne osób z częściową głuchotą o początku prelingwalnym według kryterium subiektywnej oceny korzyści z CI dokonanej za pomocą kwestionariusza NCIQ. Dwie osoby, które ogółem wysoko oceniały te korzyści, oraz dwie osoby, które oceniały je jako bardzo niskie. W analizie jakościowej każdej z osób uwzględniono rezultaty wybranych badań audiometrycznych, informacje o ich funkcjonowaniu językowym i komunikacyjnym, a także psychologicznym, uwzględniając wyniki kwestionariuszy: SES, GHQ-28, Mini COPE.WynikiOkazało się, że oceny subiektywne i obiektywne, a także obserwacja logopedyczna i ocena psychologiczna tworzą spójny obraz w przypadku dwóch osób, a w odniesieniu do kolejnych dwóch osób (w tym jednej oceniającej wysoko, a jednej nisko korzyści z CI) ocena subiektywna i obiektywna są w różnym stopniu rozbieżne. Rozbieżność tę można wyjaśnić m.in. uwarunkowaniami psychologicznymi, co starano się pokazać w omówieniu rezultatów każdej z osób.WnioskiKlinicyści pracujący z osobami głuchymi i słabosłyszącymi, które otrzymały implant ślimakowy, powinni szczególnie wnikliwie analizować sytuacje rozbieżności oceny subiektywnej i obiektywnej korzyści z CI, poddając wieloaspektowej analizie jakościowej otrzymane rezultaty. Ważna rola przypada w niej konsultacji psychologicznej czy psychoterapeutycznej ze względu na znaczenie pozaudiologicznej motywacji do implantu ślimakowego i jej ewentualnych konsekwencji u osób już zaimplantowanych.

WstępImplant ślimakowy (ang. Cochlear Implant, CI) odgrywa ważną rolę w życiu osób dorosłych z głuchotą prelingwalną niezależnie od wieku, w którym otrzymały tę elektroniczną protezę słuchu. Poza indywidualnymi wypowiedziami użytkowników CI na ten temat w Polsce jak dotąd nie ma badań jakościowych poświęconych znaczeniu, oraz pozytywnym i negatywnym stronom stosowania CI w tej grupie osób.CelW badaniach postawiono pytanie o znaczenie CI, a także pozytywne i negatywne strony tego urządzenia w percepcji osób dorosłych prelingwalnie ogłuchłych.Materiał i metodaUczestnikami badań byli dorośli z głuchotą prelingwalną zaopatrzeni w CI w okresie dzieciństwa, adolescencji lub dorosłości, którzy odpowiedzieli na ankiety rozesłane drogą pocztową. Stanowią oni grupę n = 28 osób, w tym 20 kobiet i 8 mężczyzn, o wysokich kompetencjach w języku polskim fonicznym. Wskaźnik odpowiedzi zwrotnych wynosi 40%. Osoby badane odpowiadały na trzy pytania dotyczące: znaczenia CI, pozytywnych i negatywnych jego stron. Wypowiedzi ankietowe zostały poddane analizie jakościowej z wykorzystaniem metody analizy treści (ang. Content Analysis). Wyodrębniono kategorie do analizy otrzymanego materiału treściowego, które pozwoliły na opis, jak spostrzegają znaczenie oraz pozytywne i negatywne strony CI jego użytkownicy z głuchotą prelingwalną.WynikiOkazało się, że znaczenie CI wyraża się jego pozytywną lub bardzo pozytywną waloryzacją i poprawą jakości życia jego użytkowników. Wiąże się to przede wszystkim z możliwością słyszenia za pomocą tego urządzenia, a także mówienia i porozumiewania się z otoczeniem w języku fonicznym. Niektórzy uczestnicy badań doświadczają w związku z CI możliwości rozwoju, poprawy funkcjonowania w relacjach społecznych ze słyszącymi, relacjonują pozytywne emocje odnoszące się do CI. Negatywne strony CI to przede wszystkim eksploatacyjno-techniczne, jak np. częsta zmiana baterii, jak i związane z ograniczeniami w codziennej aktywności, np. sport, czy też dotyczące sfery medycznej, np. niemożność wykonywania wybranych badań, przykładowo rezonansu magnetycznego.WnioskiPozytywna waloryzacja CI przez jego użytkowników z głuchotą prelingwalną pozostaje w zgodności z doniesieniami na ten temat. Zwracają uwagę negatywne strony w percepcji jego badanych użytkowników, zwłaszcza te, które stają się lub mogą się stać przyczyną przerw w działaniu systemu CI jako źródło doświadczanego niepokoju, lęku czy paniki w takich sytuacjach. Różne formy interwencji psychologicznej powinny znaleźć się w ofercie rehabilitacyjnej dla użytkowników CI z tej grupy, by mogli wypracować efektywne strategie radzenia sobie z negatywnymi doświadczeniami związanymi z korzystaniem z CI, jak i skonfrontować się z własną głuchotą.

WstępSubiektywna ocena korzyści i satysfakcji z implantu ślimakowego (CI) stanowi ważny wskaźnik efektywności tej interwencji medycznej stosowanej w różnych grupach pacjentów z zaburzeniami słuchu. Niezależnie od tego, czy głuchota ma początek preczy postlingwalny, satysfakcja z CI oceniana jest wysoko i bardzo wysoko przez dorosłych użytkowników. Nieliczne są jak dotąd badania nad psychologicznymi uwarunkowaniami subiektywnej oceny korzyści i satysfakcji z CI, do jakich należą cechy osobowości czy stan zdrowia psychicznego.CelCelem pracy jest ocena akceptacji siebie jako osoby głuchej w grupie osób z głuchotą prelingwalną, zaopatrzonych w CI, a także ocena korzyści i satysfakcji z CI. Postawiono pytanie o to, czy istnieje związek między akceptacją siebie jako osoby głuchej a percepcją korzyści i satysfakcji z CI.Materiał i metodyBadaniami objęto grupę osób dorosłych z głuchotą prelingwalną (n = 84), w wieku od 18 do 45 lat, zaopatrzonych w jeden (81%) lub dwa implanty ślimakowe. W momencie wszczepienia pierwszego CI wiek pacjentów był zróżnicowany i mieścił się w przedziale od 2 do 42 lat, natomiast wiek w momencie otrzymania drugiego implantu wynosił średnio ok. 22 lata (SD = 6,67). Czas korzystania z pierwszego implantu wynosił średnio 11 lat, drugiego – 4 lata. Osoby badane miały wysokie kompetencje w zakresie języka polskiego fonicznego. Przeprowadzono badania drogą korespondencyjną, a wskaźnik odpowiedzi zwrotnych wyniósł 32,2%. Do oceny akceptacji siebie jako osoby głuchej, a także pomiaru satysfakcji z CI wykorzystano skale typu VAS, natomiast do oceny korzyści z CI posłużono się Nijmegen Cochlear Implant Questionnaire (NCIQ), który umożliwia opis subiektywnie spostrzeganych korzyści z CI w trzech obszarach: percepcji słuchowej podstawowej i zaawansowanej, mowy oraz funkcjonowania psychospołecznego jako osoby (głuchej) z CI, które z kolei obejmuje: samoocenę, percepcję ograniczeń w podejmowanych aktywnościach, a także interakcje społeczne.WynikiAkceptacja siebie jako osoby głuchej wyniosła średnio 74,5% (SD = 25). Satysfakcja z CI została oceniona średnio na 80%. Osoby z głuchotą prelingwalną największych korzyści z CI doświadczają w sferach: ograniczenie aktywności (AL – 74,5%) i interakcje społeczne (SI – 73,6%), a najmniejszych w sferze: samoocena (SE – 54,4%). Z akceptacją siebie jako osoby głuchej pozostaje w związku psychospołeczne funkcjonowanie z CI, co oznacza, że większa akceptacja siebie jako osoby głuchej wiąże się z percepcją większych korzyści w ww. wymienionych sferach. Podobnie z większą akceptacją siebie jako osoby głuchej pozostaje w związku większa satysfakcja z CI.WnioskiAkceptacja siebie jako osoby głuchej należy do ważnych czynników współdecydujących o korzyściach z CI i satysfakcji z tego urządzenia w subiektywnej ocenie badanych. Zależność ta występuje jedynie w sferze psychospołecznego funkcjonowania osób z głuchotą prelingwalną korzystających z CI. Zatem do osób prelingwalnie głuchych z CI należałoby skierować ofertę różnych form pomocy psychologicznej w celu podniesienia poziomu akceptacji siebie jako osoby głuchej i własnej głuchoty. Efektem tego typu wsparcia będzie nie tylko poprawa dobrostanu psychologicznego, lecz także zwiększenie efektywności implantacji ślimakowej w tej grupie użytkowników CI.

Purpose The present study investigated adults with partial deafness (PD) and asked them to rate the benefits of their cochlear implant (CI), their general level of satisfaction with it, and their level of psychological distress. Of particular interest was the role of gender. Methods The study comprised 71 participants (41 females) with PD who had been provided with a CI. The Nijmegen Cochlear Implant Questionnaire (NCIQ) was used to assess the benefits of their CI. Satisfaction with their CI was measured using a visual analog scale. The severity of mental distress was assessed with the General Health Questionnaire (GHQ-28). Results On various NCIQ scales, the average benefits of a CI were rated at 66%. Females gave a lower rating than males. The mental distress experienced by the group was significantly higher than in the general population. Females had more severe symptoms of anxiety and insomnia than males. There was a significant relationship between psychological distress and CI benefit, but only in females. Besides general distress, the most affected spheres were related to psychosocial functioning—“self-esteem”, “activity limitation”, and “social interaction”. Contrary to expectations, there was no relationship between mental distress and CI satisfaction. Conclusions The perceived benefits of a CI in subjects with PD relate mostly to the level of mental distress, although gender is an important factor. For females, their emotional state affects how beneficial their CI is perceived. Due to the higher levels of mental distress, females tend to need more psychological intervention and support.

Celem pracy jest przedstawienie rehabilitacji słuchu dzieci z upośledzeniem sprzężonym, w tym dzieci głuchoniewidomych po wszczepieniu systemu implantu ślimakowego. Ze względu na szerokie spektrum przypadków, jak i stosunkowo małą liczbę przypadków w poszczególnych ośrodkach, trudno jest opracować jeden spójny program rehabilitacji. Jednakże bazując na danych zebranych z poszczególnych ośrodków można wyznaczyć kierunek postępowania, do jakiego należy zmierzać w rehabilitacji słuchu dzieci głuchych z wielowadziem. W 2010 roku zostało zgłoszonych do Kliniki Rehabilitacji IFPS przeszło 100 dzieci w wieku do lat 3 po operacji wszczepienia systemu implantu ślimakowego, z czego 22% poza głębokim obustronnym niedosłuchem miały dodatkowe poważne problemy zdrowotne. Najczęściej współwystępujące wady wśród tych dzieci to: mózgowe porażenie dziecięce, głęboka dysfunkcja aparatu ruchowego, padaczka, zaburzenia w polu widzenia, zespoły genetyczne, niepełnosprawność intelektualna.

OBJECTIVE The research question was: what coping strategies are used by the postlingually deafened adult cochlear implant (CI) users, in comparison to the hearing population, taking into account their gender and CI experience. MATERIAL AND METHODS In the assessment of the coping strategies we used the C.S. Carver's Brief COPE questionnaire in Polish adaptation. The questionnaire and information form have been sent to the adult patients implanted in the Institute of Physiology and Pathology of Hearing in the years 2005 and 2009. The response ratio was 59.5% (n = 78). The control group (n = 77) comprised hearing persons selected at random, allowing for age. RESULTS The stress coping strategies are different in the postlingually deafened adults and hearing ones. The postlingually deaf more seldom use the effective strategies, such as the active coping, planning and humour, and more often the denial. Also, they significantly more seldom turn to the self-blame and the substance use. People with longer CI experience significantly more often use the denial, more seldom they adopt the substance use and the self-distraction compared with those with shorter CI experience. Female postlingually deafened CI users are significantly less active in coping with stress and more seldom turn to the substance use, but more often, compared with the hearing women in the same age-group, use the denial. Male postlingually deafened CI users differ significantly from the hearing men only in more seldom turning to the self-blame and the substance use. CONCLUSIONS Postlingually deafened CI patients more often use the ineffective coping strategies. This tendency becomes stronger with the time lapse from the cochlear implantation and is more frequent in women, which corresponds with the data on both the considerably worse mental health of the postlingually deafened people compared to the general population and the deterioration of the mental, social and physical functioning with the lapse of time from the implantation. The standing availability of the psychological support for these patients is essential, as well as the awareness of their problems.

Objectives With more children receiving cochlear implants during infancy, there is a need for validated assessments of pre-verbal and early verbal auditory skills. The LittlEARS® Auditory Questionnaire is presented here as the first module of the LittlEARS® test battery. The LittlEARS® Auditory Questionnaire was developed and piloted to assess the auditory behaviour of normal hearing children and hearing impaired children who receive a cochlear implant or hearing aid prior to 24 months of age. This paper presents results from two studies: one validating the LittlEARS® Auditory Questionnaire on children with normal hearing who are German speaking and a second validating the norm curves found after adaptation and administration of the questionnaire to children with normal hearing in 15 different languages. Methods Scores from a group of 218 German and Austrian children with normal hearing between 5 days and 24 months of age were used to create a norm curve. The questionnaire was adapted from the German original into English and then 15 other languages to date. Regression curves were found based on parental responses from 3309 normal hearing infants and toddlers. Curves for each language were compared to the original German validation curve. Results The results of the first study were a norm curve which reflects the age-dependence of auditory behaviour, reliability and homogeneity as a measure of auditory behaviour, and calculations of expected and critical values as a function of age. Results of the second study show that the regression curves found for all the adapted languages are essentially equal to the German norm curve, as no statistically significant differences were found. Conclusions The LittlEARS® Auditory Questionnaire is a valid, language-independent tool for assessing the early auditory behaviour of infants and toddlers with normal hearing. The results of this study suggest that the LittlEARS® Auditory Questionnaire could also be very useful for documenting children's progress with their current amplification, providing evidence of the need for implantation, or highlighting the need for follow-up in other developmental areas.

Objective A postlingually deaf patient who receives a cochlear implant (CI) acquires multiple benefits, not just audiological but also nonaudiological: improvement in quality of life, psychological well-being, and social interaction. The aim of the study was to ascertain the relationship between the CI satisfaction experienced by adult, postlingually deaf individuals and their level of psychological distress, stress coping strategies, and global self-esteem. We also considered sociodemographic variables (such as sex, age, education, marital/partner status, and employment/study status), variables related to their deafness, and their length of experience with a CI. Design The study had a cross-sectional design in which participants were asked to fill in a mailed personal inquiry form seeking sociodemographic data and one question related to CI satisfaction, and the following questionnaires: General Health Questionnaire-28, the Brief Coping Orientation to Problems Experienced, and the Rosenberg Self-Esteem Scale. This study included 98 patients with postlingual deafness between 19 and 85 years old who had unilateral CIs. For some analyses, the patients were also divided into two groups: younger (≤60 years) and older (>60 years). Two other subgroups were those with shorter CI experience (1 to 2 years) and those with longer CI experience (5 to 6 years). As an objective reference, speech perception scores in quiet and in noise were also used. Results The majority of postlingually deaf subjects rated their CI satisfaction as high or very high, and this was at similar levels in younger and older subjects, as well as in those who had used CIs for either a short or a long time. CI satisfaction was not related to speech perception scores, duration of deafness, length of CI use, or other sociodemographic factors. Positive self-esteem, having less severe symptoms of depression, and the use of humor or self-distraction were conducive to CI satisfaction. Using a coping strategy of denial had a negative association with CI satisfaction. Coping strategies and symptoms of mental distress varied between younger and older subjects. For younger subjects, higher CI satisfaction was associated with lower severity of depressive symptoms, whereas for the elderly, higher CI satisfaction was associated with less severe social dysfunction symptoms. Over the years of using a CI, the same strategy may have a different psychological function in providing satisfaction: for example, venting, which in the group with a short CI experience is negatively correlated to satisfaction, is positively correlated to satisfaction for those with longer CI experience. Conclusions The results show that psychological factors—self-esteem, distress, and coping strategies—are important for CI satisfaction in postlingually deaf CI users. The results point to advantages in widening the availability of various tailored forms of psychological intervention for patients with postlingual deafness after receiving a CI.

The auditory processing of different phonemes is an important listening skill, which is usually already acquired in early childhood (Kuhl, 2004). These developments, in turn, affect a variety of other skills as speech development and normal acquisition of literacy skills (Eimas, 1985). Early detection and intervention of hearing disorders as well as advanced technology of auditory prosthesis like digital hearing aids and cochlear implants improve the auditory capabilities of hearing-impaired children. The achievement of skills like auditory discrimination and identification of phonemes become realistic objectives in the therapy of hearing-impaired children (Coninx & Moore, 1997). There is a lack of a well-defined and internationally comparable paediatric tests, assessing phoneme identification, in different languages as closely as possible comparable to each other. The aim of this work is to adopt to Polish language a computer-based, word-free phoneme identification test Teetahtoo, which evaluates a child‘s ability to discriminate and identify different phonemes. The Teetahtoo test was developed for German language by Frans Coninx (Coninx & Stumpf, 2005).

Professionals involved in cross-cultural assessment have acknowledged the methodological challenges which they must face when translating and adapting questionnaires developed for a specific linguistic and cultural group. International medical studies have demonstrated that a simple translation of a questionnaire does not ensure data accuracy (Guillemin et al., 1993). Guidelines for adapting tests and questionnaires have been established by the International Test Commission (ITC). The ITC is an association of national psychological associations, test commissions, publishers, and other organizations committed to promoting effective testing and assessment policies and to the proper development, evaluation, and uses of educational and psychological instruments. The ITC Guidelines are intended to orient professionals and users when adapting tests or questionnaires reflecting the technical knowledge gathered in the field (van de Vijver & Hambleton, 1996). The aim of this study is to present the translation of the LittlEARS Auditory Questionnaire into Polish and to get the evidence of the quality of the translated version of the LittlEARS questionnaire.

To adapt the LittlEars questionnaire into Polish and to evaluate the psychometric properties of the Polish version of the questionnaire.A back-translation method was used to translate the LittlEars questionnaire into Polish. The translated version was first evaluated by means of an expert-appraisal method. After having improved the Polish version of LittlEars with the results obtained from that evaluation, various psychometric analyses were conducted. Study participants included 310 parents or other caregivers of children with normal hearing whose ages ranged between 0.5 and 24.0 months. Corrected item-total correlations were calculated to evaluate the extent to which the different questions distinguish levels of auditory development of the assessed children. Cronbach's alpha coefficient--to evaluate internal consistency across items--was also calculated. To obtain estimates of validity, correlations between item/total score and age were calculated. A non-linear regression model was derived to obtain normative data for expected and minimum values of total scores from the questionnaire according to age.Corrected item-total correlations ranged from 0.14 to 0.84. The Cronbach's alpha coefficient was 0.95, indicating that the measurements were highly reliable. The linear correlation between total scores and age was 0.90 (p.001). The regression analysis conducted to obtain normative data showed that 83% of the variance in the total scores can be explained by age.The results of psychometric analyses support the use of the Polish version of the LittlEars questionnaire as a sensitive and reliable tool to assess the development of auditory behavior in Polish children between 3 and 24 months of age.