Search

Sosyal bilgiler dersi içerisinde en ön plana çıkan konulardan biri şüphesiz tarih konularının öğretimidir. Tarih konularının öğretimi sahip olduğu nitelikler itibariyle sosyal bilgiler dersinin diğer konularının öğretiminden daha farklı özellikler taşımaktadır. Bu nedenle öğretmenlerin sosyal bilgiler dersindeki tarih konularının öğretimine yönelik görüşleri ve bu konuların öğretiminde kullandıkları yöntemler oldukça önem taşımaktadır. Araştırmada sosyal bilgiler öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersinde yer alan tarih konularının öğretimine, bu konuların öğretiminde kullandıkları yöntemler ve bu yöntemlere ilişkin görüşlerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Katılımcılar ölçüt örneklem yöntemi kullanarak seçilmiştir. Ölçüt olarak sosyal bilgiler öğretmeni olarak en az 5 yıl öğretmenlik yapmış olmak, aktif olarak sosyal bilgiler dersine giriyor olmak ve cinsiyet dikkate alınmıştır. Araştırma kapsamında 5 erkek 5 kadın olmak üzere 10 sosyal bilgiler öğretmeniyle görüşme yapılmıştır. Görüşme formu uzman görüşlerine başvurularak araştırmacılar tarafından geliştirilmiştir. Yapılan görüşmelerin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada sosyal bilgiler dersindeki tarih konularının yeterliliğine yönelik öğretmenlerin görüşlerinin farklılaştığı tespit edilmiştir. Bazı öğretmenler tarih konularının yeterli olduğunu vurgularken bazı öğretmenler ise yeterli olmadığını belirtmiştir. Öğretmenlerin çoğu sosyal bilgiler öğretim programındaki tarih konularının düzeni ve sıralaması ile ilgili sorunlar olduğunu belirtmiştir. Araştırmada Atatürk İlke ve İnkılapları konusunun beşinci sınıftan çıkarılmasını öğretmenlerin yarısı uygun bulurken diğer yarısı ise uygun bulmamıştır. Öğretmenlerin tarih konularının öğretiminde farklı yöntem ve teknikleri tercih ettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte çoğunun düz anlatım yöntemini ve soru-cevap yöntemini tercih ettiği tespit edilmiştir. Öğretmenler öğrencilerin derse aktif olarak katıldıkları yöntem ve tekniklerin konuların öğrenilmesinde, tarihsel olaylara yönelik ilginin artmasında, eğlenerek öğrenmede etkili olduğunu belirtmiştir. Öğretmenler tarih konularının öğretiminde yaşadıkları en temel sorunları öğrencilerin seviyesinin düşüklüğü, konuların düzensizliği, sınıfların kalabalıkları, konuların soyutluğu, konuların karmaşıklığı, öğrencilerin tarih konularına yönelik önyargıları, ilgisizliği, ders saatinin yetersizliği, maddi sorunlar ve ezbercilik olarak belirtmiştir. Öğretmenlerin çoğu tarih konularının öğretiminde kullandığı yöntem ve tekniklerin diğer konuların öğretiminde kullandığı yöntem ve tekniklere göre farklılaştığını belirtmiştir. Öğretmenler derste uyguladıkları yöntem ve teknikleri seçmelerinde konuların özelliğinin ve içeriğinin, öğrencilerin yaş seviyesinin, ihtiyaçlarının, ilgisinin, deneyimlerinin, bakış açılarının etkili olduğunu belirtmiştir. Ayrıca araştırmada sosyal bilgiler öğretmenlerinin çoğunun tarih konularının öğretimi ile ilgili lisans veya yüksek lisans düzeyinde ders almadıkları, bu alanda yayınlanan kitapları okumadıkları tespit edilmiştir., One of the most prominent subjects in the social studies course is without a doubt, teaching of history subjects. The teaching of history topics has different features than the teaching of other subjects of the social studies course due to their characteristics. That is why the opinions of teachers regarding teaching of history topics in social studies course and the methods they use in teaching such topics are very significant. That is why the opinions of teachers regarding teaching of history topics in social studies course and the methods they use in teaching such topics are very significant. In the study, it was aimed to determine the opinions of social studies teachers regarding the teaching of history topics in the social studies course, the methods they use while teaching these topics and their opinions on such methods. Qualitative research method was used in the study. Participants were recruited using the criteria sampling method. As a criterion, being a social studies teacher for at least 5 years, being active in social studies and gender were taken into account. Interviews were performed with 10 social studies teachers, 5 of whom were male and 5 were female. The interview form was developed by the researchers through applying to opinions of experts. Descriptive analysis method was used in the analysis of the interviews. In the study, it was determined that opinions of teachers regarding the sufficiency of history topics in social studies courses were different. While some teachers emphasized that history topics were sufficient, some teachers defined them as insufficient. Most of the teachers mentioned problems with the order and sequence of history topics in the social studies curriculum. In the study, while half of the participant teachers found the removal of Atatürk Principles and Revolutions from the fifth grade appropriate, the other half did not. It is concluded that teachers prefer different methods and techniques in teaching history topics. Moreover, it has been determined that most of them prefer direct instruction method and question-answer method. Teachers declared that the methods and techniques which allowed actively participation of students to the lessons were effective in learning the subjects, increasing interest in historical events, and also learning by having fun. As the most basic problem they faced during teaching history topics, teachers defined low level of students, irregularity of the subjects, crowd of classes, abstraction of the subjects, complexity of the topics, prejudices of students towards history subjects, their indifference, insufficient course hours, financial problems and rote learning. Most of the teachers stated that the methods and techniques they use in teaching history topics differ from the methods and techniques they use while teaching other subjects. Teachers indicated that content and characteristics of the subjects, age level of students, their needs, interest, experiences, point of views were effective for determining methods and techniques they applied in the courses. In addition, it was determined in the study that most of the social studies teachers did not take undergraduate or graduate courses on teaching history subjects and did not read the books published in this field.

Bu araştırma Ortaokul T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programının ve uygulamasının akademisyen, öğretmen ve öğrenci görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Bu değerlendirme 2006 yılında geliştirilen ve 2010 yılında revize edilen Ortaokul T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programı bağlamında gerçekleştirilmiştir. Bununla birlikte 2018 yılında yenilenen Ortaokul T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programı araştırma kapsamında ele alınmıştır. Araştırma karma araştırma yöntemi esas alınarak yürütülmüştür. Öğretim programının değerlendirilmesinde Eisner'in eğitsel eleştiri/uzmanlık modeli esas alınmıştır. Araştırmanın öğretmen ve öğrenci boyutu İstanbul İline bağlı Küçükçekmece, Bahçelievler, Avcılar, Bağcılar, Bakırköy, Zeytinburnu ilçelerinde yapılmıştır. Katılımcıların belirlenmesinde karma araştırma modeli bağlamında nicel ve nitel yöntemler kullanılmıştır. Nicel uygulama bağlamında öğretmen ve öğrencilerin seçilmesinde rastgele örneklem yöntemi kullanılmıştır. Bu bağlamda 245 öğretmene T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programı Değerlendirme, 1433 öğrenciye T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Tutum Ölçeği uygulanmıştır. Nitel uygulama bağlamında amaçlı örneklem yöntemlerinden ölçüt örneklem yöntemi kullanılmıştır. Bu bağlamda 20 öğretmen, 20 öğrenci ile görüşme gerçekleştirilmiş, 20 öğretmen ise ders ortamında gözlemlenmiştir. Araştırmada T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük alanında yapılan çalışmalar esas alınarak ülkemizde bulunan sekiz farklı üniversitede görev yapan 15 akademisyenle görüşme gerçekleştirilmiştir. Araştırmada araştırmacı tarafından uzman görüşü alınarak geliştirilen nitel veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu ve gözlem formu kullanılmıştır. Nicel veri toplama aracı olarak daha önce yapılan çalışmalardan yararlanılarak oluşturulan T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programı Değerlendirme Ölçeği ve T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Her iki ölçek ile ilgili güvenirlik ve geçerlilik çalışmaları yapılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler çözümlendikten sonra nitel veriler betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Nicel verilerin analizinde betimsel istatistikler, t-testi ve ANOVA testi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre Ortaokul T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programının amaç, kazanım, içerik, kazanım, içerik, öğrenme durumları ve ölçme değerlendirme bağlamında birçok sorun barındırdığı tespit edilmiştir. T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programının yapılandırmacı yaklaşıma uygun olmadığı ya da tam olarak yapılandırmacı yaklaşıma uygun bir şekilde uygulanamadığı tespit edilmiştir. Öğretmen ve öğrencilerin T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Öğretim Programının uygulamasında birçok sorunla karşılaştığı tespit edilmiştir. Bu noktada ders saatinin yetersiz olması, dersin içeriğinin yoğun olması, öğrenci merkezli yöntemlerin uygulanamaması, fiziki koşulların yetersiz olması, öğrencilerin derse yönelik ön yargılarının olması ön plana çıkan sorunlar olarak tespit edilmiştir. T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programının tarih disiplinin temel prensiplerine uygunluğu bağlamında konular arasında sebep-sonuç ilişkisinin kurulması, tarafsızlık ve konuların farklı bakış açıları bağlamında ele alınması noktasında sorunlar taşıdığı tespit edilmiştir. T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programının farklı açılardan geliştirilmesi ve yeniden düzenlenmesi gerekli olduğu tespit edilmiştir. Bu bağlamda yenilenen T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programında yapılan değişikliklerin yeterli olmadığı ve öğretim programının yeniden tasarlanması gerektiği tespit edilmiştir. Araştırmada akademisyen ve öğretmenlerin Ortaokul T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programının nasıl olması gerektiğine yönelik görüşleri tespit edilerek Ortaokul T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programının geliştirilmesine yönelik önerilerde bulunulmuştur. This study was made in the purpose of evaluating Secondary School Turkish Republic Revolution History and Kemalism Course's Curriculum and its application in accordance with the views of academicians, teachers and students. The evaluation was made in the context of Secondary School Turkish Republic Revolution History and Kemalism Course's Curriculum which was developed in 2006 and revised in 2010. Moreover, Secondary School Turkish Republic Revolution History and Kemalism Course's Curriculum which was renewed in 2018 was considered in the scope of the research. The study was conducted on the basis of integrated research method. Eisner's educational criticism/speciality model was based on the evaluation of Curriculum. The teacher and student aspect of Curriculum was made in Küçükçekme, Bahçelievler, Avcılar, Bağcılar, Bakırköy, Zeytinburnu districts connected to İstanbul Province. The qualitative and quantitative methods were used in the context of integrated research model in the determination of participants. The random sampling method was used in the selection of teachers and students in the context of quantitative practice. So the rating scale of Turkish Republic Revolution History and Kemalism Course's Curriculum was applied to 245 teachers and the attitude scale of Turkish Republic Revolution History and Kemalism Course's Curriculum was applied to 1433 students. The criterion sampling method of the purposive sampling methods was used in the context of qualitative practice. So 20 teachers and 20 students were interviewed and 20 teachers were observed in the classroom. In the research, 15 academicians who have duty in eight different universities in our country were interviewed on the basis of studies which have been made in the field of Turkish Republic Revolution History and Kemalism Course's Curriculum. The semi-structured interview form and the interview form which were developed as the view of specialist was received by the researcher were used as the qualitative data collection tool in the research in the research. The rating scale of Turkish Republic Revolution History and Kemalism Course's Curriculum and the attitude scale of Turkish Republic Revolution History and Kemalism Course's Curriculum, which were made with the use of studies that were previously made tool, were used as the quantitative data collection. The reliability and validity studies related to both of the scales were made. The data which was obtained in the research was analyzed and then, the qualitative data was analzyed with the descriptive analysis method. The descriptive statistics, t-test and ANOVA test were used in the analysis of quantitative data. According to the results which were obtained in the research, it was determined that Secondary School Turkish Republic Revolution History and Kemalism Course's Curriculum has many problems in the context of purpose, objective, content, learning situations and assessment and evaluation. It was determined Turkish Republic Revolution History and Kemalism Course's Curriculum is not suitable for the constructivism approach or it is not applied properly to the constructivism approach exactly. It was determined that the teachers and students have many problems in the practice of Turkish Republic Revolution History and Kemalism Course's Curriculum. In this point, it was determined that there are the prominent problems that the course's hour is insufficient, the course's content is dense, the student-based methods can not be applied, the physical conditions are not sufficient, the students have a bias related to the course. It was determined that Turkish Republic Revolution History and Kemalism Course's Curriculum has problems in the consideration that the reason-result relationship between the subjects is founded in the context of this course's suitability for the main principles of history discipline, in the point of objectiveness and the consideration of subject in the context of different viewpoints. It was determined that Turkish Republic Revolution History and Kemalism Course's Curriculum should be developed in the different aspects and rearranged. So it was determined that the changings in the renewed T.R. Revolution History and Kemalism Course's Curriculum are insufficient and the curriculum should be redesigned. So the recommendations were provided in the research about the development of Secondary School Turkish Republic Revolution History and Kemalism Course's Curriculum as the academicians and teachers' views were determined about how Secondary School Turkish Republic Revolution History and Kemalism Course's Curriculum should be. 411

Bu çalışma Ortaokul 3. ve 4.sınıf öğrencilerinin Osmanlı devleti ile ilgili bilgi düzeylerinin Osmanlı devletineyönelik bakış açılarının ve ilgilerinin tespit edilmesi amacıyla yapılmıştır.Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini İstanbul iliKüçükçekmece ilçesinde bulunan 3. ve 4. sınıf ortaokul öğrencilerioluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini ise İstanbul ili Küçükçekmece ilçesindeA ortaokulunda öğrenim gören 200 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada verileraraştırmacı tarafından uzman görüşü alınarak geliştirilen anket iletoplanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler bir bilgisayar programıaracılığıyla analiz edilmiştir. Araştırmada elde edilen sonuçlaragöre ortaokul öğrencilerinin Osmanlı devleti denilince ilk aklına gelenifadeler savaşlar, padişahlar, kazanılan zaferler, saraylar, tarihi eserler vemehter marşıdır. Öğrencilerin çoğunun Osmanlı tarihi ile ilgili kitapokumadığı, Osmanlı tarihi ile ilgili tarihi eserleri yeterince gezmediği fakatgezmek istediği, Osmanlı padişahlarının isimlerini fazla hatırlamadığı tespitedilmiştir. Öğrencilerin çoğu Osmanlı devletini adaletli bir şekilde yönetilen,hak ve özgürlüklerin korunduğu, ülkemizin ve milletimizin bugünlere gelmesindeetkili olan, Dünyanın en güçlü ordusuna sahip olan, farklı inanç ve düşüncelerehoşgörülü bir devlet olarak algılamaktadır.

Buaraştırma Bilim ve Sanat Merkezi öğretmenlerinin üstün yetenekli öğrencilerineğitimine ve Bilim ve Sanat Merkezlerine ilişkin görüşlerinin tespit edilmesiamacıyla yapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır.Araştırmanın katılımcılarını 2016-2017 eğitim-öğretim yılında İstanbulili A ilçesinde bulunan Bilim ve Sanat Merkezinde kadrolu olarak çalışan 10Bilsem öğretmeni oluşturmaktadır. Katılımcıların seçiminde ölçüt örneklem yöntemikullanılmıştır. Ölçütolarak üstün yetenekli öğrencilerle en az iki yıl çalışma, 5 yıllık öğretmenolma ve Bilim ve Sanat Merkezinde kadrolu öğretmen olma kullanılmıştır. Araştırmadaveri toplamak için araştırmacı tarafından uzman görüşü de alınarak geliştirilenyarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşmelerden elde edilenverilerin analizinde betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırmanın sonucundaBilim ve Sanat Merkezi öğretmenleri üstün yetenekli öğrencileri hızlı anlayan,farklı bakış açısına sahip, sorumluluk sahibi, yaratıcı, duygusal, sorgulayıcı,meraklı, araştırmacı, hızlı düşünen, problem çözme yeteneği olan, öğrenmeye istekli olan, farklı yollar bulanbireyler olarak algılamaktadır. Öğretmenler üstün yetenekli öğrencilerin eğitimineyönelik olarak öğrencilerin iyi tespit edilmesini, eğitimlerine erken yaşlardabaşlanılarak ve üst sınıflara kadar takip edilmesini, bireysel programlarınyapılmasını, ilgi alanlarının dikkate alınmasını ve eğitimlerininzenginleştirilmesini gerektiğini vurgulamıştır. Öğretmenler Bilim ve SanatMerkezlerinin üstün yetenekli öğrencilerin eğitilmesi noktasında iyi düşünülmüşbir çalışma olduğunu, eksik ve geliştirilmesi gereken yönlerinin bulunduğunubelirtmiştir. Bu doğrultuda üşütün yetenekli öğrencilerin eğitiminde önemliolan Bilim ve Sanat Merkezlerinin geliştirilmesi gerekmektedir.

Bu çalışmada nitel araştırmayöntemi kullanılarak velilerin okulların fiziki koşullarına ilişkin görüşve beklentilerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Katılımcıların seçimindekolay ulaşılabilir örneklem yöntemi kullanılmıştır. Araştırmaya 8 kadın ve 2erkek olmak üzere toplam 10 veli katılmıştır. Araştırmada veri toplamak içinaraştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formukullanılmıştır. Görüşmelerden elde edilen verilerin çözümlenmesinde betimselanaliz kullanılmıştır. Verilerin analizi sonucunda veliler okullarda sporsalonunun olmamasını, bahçe ve konferans salonlarının yetersiz olmasınıeksiklik olarak vurgulamıştır. Veliler okul idaresinin eksikler ile ilgiliçalışmalar yaptığını fakat olumlu bir netice elde edemediklerini belirtmiştir.Bazı veliler okullarının yeterince güvenli olmadığını, okullarda güvenlikgörevlisi, kamera sistemi olmasını ve giriş-çıkışların kontrol altına alınmasıgerektiğini belirtmiştir. Veliler okulların yeterince temiz olmadığını ifadeetmiştir. Ayrıca velilerin çoğu, çok büyük okulu istemediklerini, sınıflarındamateryal eksikliklerinin olduğunu, sınıflardaki öğrenci sayısının 20 ile 30arasında olması gerektiğini, tam gün eğitim istediklerini, okul kantinlerininöğrencilerin ihtiyaçlarını karşıladığını fakat birçok eksiği olduğunubelirtmiştir.

Bu çalışma öğrencilerin yaşadıkları çevre ile ilgilimekânsal algılarını geliştirmek, bunların zihin haritalarına yansıması veyaşadıkları çevre ile ilgili varsa yanılgılarını düzeltmek, geliştirmekamacıyla yapılmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemine uygun olarakyapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden durum çalışması desenikullanılmıştır. Öğrencilerin okul ve çevresine ilişkin olarak çizdiklerikrokiler içerik analizi yoluyla analiz edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunuİstanbul’da Milli Eğitim Bakanlığına bağlı bir okuldaki 13 altıncı sınıföğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma grubu kolay ulaşılabilirlik dikkatealınarak seçilmiştir. Veriler araştırma grubunu oluşturan öğrencilerin okul veçevresi ile okuldan eve gidiş yolları üzerinde hatırlayabildikleri mekânunsurlarını içeren çizimlerden ortaya çıkan krokilerin analizi ile eldeedilmiştir. Öğrencilerin kroki çizimleri belli aralıklarla tekrar edilmiş,süreç içerisinde öğrencilerin mekân algılarını geliştirmek ve çevreyitanımalarını sağlamak için öğrencilerle yaşadıkları çevre ile ilgilikonuşma-tartışma ve değerlendirmeler yapılmıştır. Öğrencilerin süreç içerisindeçizdikleri krokilerde meydana değişmeler de dikkate alınarak elde edilenveriler yorumlanmıştır. Araştırma sürecinde oluşturulan krokilerincelendiğinde; ilk uygulama ile son uygulama arasında öğrencilerin mekânalgılarında önemli değişiklikler olduğu, zaman içerisinde mekânı daha dikkatlegözlemledikleri ve gözlemlerini daha yoğun bir şekilde krokilere yansıttıklarıanlaşılmaktadır. Yapılan değerlendirmelerle öğrencilerin çevreleri ile ilgilialgılarının değiştiği ve geliştiği çevrelerini algılamaya yönelikyanılgılarının düzeldiği görülmüştür. Öğrencilerin okul ve çevresine ilişkinzihin haritaları cinsiyetlerine, akademik başarılarına göredeğerlendirilmiştir.

Bu çalışmada nitel araştırmayöntemi kullanılarak velilerin okuldaki eğitim-öğretim faaliyetlerineilişkin görüş ve beklentilerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Katılımcılarınseçiminde ölçüt örneklem kullanılmıştır. Ölçüt olarak farklı okul türleri,okulun ikili ya da tekli eğitim yapma durumu, okulla ilgili olma, cinsiyet veeğitim düzeyi kullanılmıştır. Okulla ve öğrenciyle ilgili olma durumundandolayı cinsiyetleri dengelenememiş 8 kadın ve 2 erkek olmak üzere toplam 10veli araştırmaya gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmada veri toplamak içinaraştırmacı tarafından uzman görüşü de alınarak geliştirilen yarıyapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşmelerden elde edilenverilerin çözümlenmesinde betimsel analiz kullanılmıştır. Görüşmelerden eldeedilen verilerin analizi sonucunda öğrenci velilerinin önemli bir kısmı okuldaverilen eğitimin MEB amaçlarına uygun olduğunu fakat okullarda verilen eğitimiçocuklar için yeterli görmediklerini belirtmiştir. Velilerin çoğu öğretmenlerin derslerdefarklı yöntemlere yer vermediğini, bazı öğretmenlerin sorumluluklarını yerinegetirirken, bazılarının ise sorumluluklarını yerine getirmediğini ifadeetmiştir. Velilerin bir kısmı okullarının iyi yönetildiğini ve okul yönetimiyleherhangi bir problem yaşamadıklarını ifade ederken bazı veliler okullarının iyiyönetilmediğini belirtmiştir. Velilerin çoğu okullarda disiplinin şiddetiçermemesini ve davranış bozukluğu gösteren öğrencilerle ilişkin sorunlarınçözümünde öğrenci ve ailesi ile iletişim kurulması gerekli görmüşlerdir.Bununla birlikte bazı veliler okuldaki disiplinin daha sert olması gerektiğinive öğrencilerin öğretmenlerinden ve idareden çekinmesi gerektiğinivurgulamıştır. Velilerin katıldığı okullara, cinsiyetlerine ve eğitim düzeylerineilişkin bazı farklılıklar tespit edilmiştir.

ÖZETSOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİMİNDE ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİNİN KULLANIMINA İLİŞKİN HİZMET-İÇİ VE HİZMET-ÖNCESİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİAYAYDIN, YakupYüksek Lisans, Eğitim Bilimleri EnstitüsüTez Danışmanı: Doç. Dr. Kaya YılmazMart, 2014, 284 sayfa Bu araştırmada sosyal bilgiler öğretiminde öğretim teknolojilerinin kullanımına ilişkin hizmet-içi ve hizmet-öncesi sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri incelenmiştir. Araştırmanın katılımcılarını 2012-2013 eğitim-öğretim yılında İstanbul ilinde görev yapan sosyal bilgiler öğretmenleri ve Kuzeybatı Anadolu’da bulunan A ve B Üniversitelerinin eğitim fakültelerinde öğrenim gören sosyal bilgiler öğretmen adayları oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi için 2012-2013 eğitim-öğretim yılında İstanbul’un Kadıköy, Ataşehir, Ümraniye, Üsküdar ilçelerinde görev yapan sosyal bilgiler öğretmenleri ve Kuzeybatı Anadolu’da bulunan A ve B Üniversitelerinin eğitim fakültelerinde öğrenim gören 4.sınıf sosyal bilgiler öğretmen adayları seçilmiştir. Örneklemde yer alan okullardaki 10 sosyal bilgiler öğretmeni ve 10 sosyal bilgiler öğretmen adayı ile mülakat, 100 sosyal bilgiler öğretmeni ile anket 100 soysal bilgiler öğretmen adayı ile de anket çalışması yapılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak mülakat, teknoloji kullanım anketi, teknoloji tutum anketi uygulanmıştır. Bu anketler geliştirilirken literatür taraması ve daha önce yapılan araştırmalar dikkate alınmıştır. Mülakat soruları uzman görüşleri dikkate alınarak hazırlanmış ve ön uygulama yapıldıktan sonra mülakata son şekli verilmiştir. Anketler uzmanların görüşleri alınarak taslak olarak hazırlandıktan sonra anketlerin güvenilirlikleri test edilmek amacıyla ön uygulama yapılmıştır. Ön uygulamadan sonra var olan eksiklikler giderilerek anketlere de son şekli verilmiştir.Araştırmada hizmet-içi ve hizmet-öncesi sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretim teknolojilerinin öğretimde kullanılmasına ilişkin algılarının olumlu olduğu tespit edilmiştir. Hizmet-içi ve hizmet-öncesi sosyal bilgiler öğretmenleri öğretim teknolojilerinin zamandan tasarruf sağlaması, öğrenmeyi kolaylaştırması, etkili ve kalıcı öğretim, dikkat çekmesi, öğrenciyi güdülemesi, dersi eğlenceli hale getirmesi, öğrenmeyi hızlandırması, soyut bilgileri somutlaştırması, derse odaklanmayı sağlaması, dersi tekdüzelikten kurtarması, bilgiyi daha kolay yapılandırması, öğrenci katılımı sağlaması, dersi sıkıcılıktan kurtarması, dersi ilgi çekici hale getirmesi, motivasyonu artırması, dersin verimliliğini artırması, iyi düşünme ve sorgulayıcı olmaya yöneltmesi, hayal gücünü geliştirerek yaratıcılığı artırması, sınıf yönetimini kolaylaştırması gibi avantajlarının olduğunu ifade etmişlerdir. Hizmet-içi ve hizmet-öncesi sosyal bilgiler öğretmenlerinin yaygın olarak bilgisayar, projeksiyon, internet, slayt, belgesel, animasyon gibi öğretim teknolojilerini hedef davranışları kazandırmak, konuların anlaşılmasını sağlamak, bireysel farklılıklara hitap etmek, dersi eğlenceli hale getirmek, görselleştirmek, derse katılımı sağlamak, dikkat çekmek, zamandan tasarruf etmek, öğrenci motivasyonunu artırmak gibi amaçlar için kullandıkları belirlenmiştir. Bunun yanı sıra öğretmenler öğretim teknolojilerinin sınıf yönetimini zorlaştırdığını, teknik aksaklıklar ortaya çıkardığını, maliyetinin fazla olduğunu, öğrenci-öğretmen ilişkisini zedelediğini, hazırlanmasının ve kullanılmasının zaman aldığını, öğrenci ve öğretmeni hazırcılığa alıştırdığını, sosyalleşmeyi azalttığını, bütün zekâ alanlarına hitap edemediğini, öğrencilerin okuma alışkanlığını azalttığını dezavantajlar olarak ifade etmişlerdir. Hizmet-içi ve hizmet-öncesi sosyal bilgiler öğretmenlerinin çoğunun öğretim teknolojilerini kullanma yeterliliğine sahip olduğu tespit edilmiştir. Bunun yanında bazılarının öğretim teknolojilerini kullanma konusunda yeterliliğe sahip olmadıkları tespit edilmiştir. Araştırmada hizmet-içi ve hizmet-öncesi sosyal bilgiler öğretmenlerinin teknoloji ve öğretim teknolojileri ile ilgili tutumlarının olumlu olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Hizmet-içi ve hizmet-öncesi sosyal bilgiler öğretmenlerinin çoğunun öğretim teknolojilerini kullanma konusunda yeterli alt yapıya sahip olduğu, fakat lisans döneminde öğretim teknolojileri ile ilgili aldıkları derslerin yeterli verimlilikte olmadığı tespit edilmiştir.Anahtar kelime: Teknoloji, Öğretim Teknolojisi, Eğitim TeknolojisiABSTRACTTHE SURVEY OF IN SERVICE AND PRE-SERVICE SOCIAL SCIENCE TEACHERS’ OPINION RELATED TO UTILIZATION OF EDUCATIONAL TECHNOLOGIES TO THE AREA OF SOCIAL SCIENCE TEACHINGAYAYDIN, YakupMaster’s Degree, Institute of Educational ScienceThesis Consultant: Doç. Dr. Kaya YılmazMarch, 2014, 284 pages In this survey point of views of in service and pre-service social science teachers’ about the utilization of educational technologies in the area of social science teaching is analyzed. The participant of this surveys includes the in-service teacher in Istanbul during the 2012-2013 educational year and social science teacher candidates who are studying at the faculty of education of A and B universities in Northwest Anatolia. As for the survey, sampling in-service teachers during the 2012-2013 educational year from Kadıköy Ataşehir, Ümraniye, Üsküdar provinces and senior year social science teacher candidates from the faculty of education of A and B universities in Northwest Anatolia are chosen. An interview with 10 teachers and 10 candidate teachers and a questionnaire with 100 teachers and 100 candidate teachers from each school within the sampling are conducted. During the survey, interview, questionnaire about utilization of technology and attitude scale for technology is used as a data gathering instruments. While these scales are being developed, the literature review and previous researches are taken into consideration. The interview is constructed by having opinions of consultants and after implementation it is finalized. After preparation of draft by having opinions of consultants; for the purpose of testing their reliability pre-implementation is held. By removing the deficiencies that occur after pre-implementation the questionnaire and interview are finalized. During the survey, in-service and pre-service social science teachers’ attitudes towards usage of educational technologies are found to be positive. In-service and pre-service social science teachers stated that educational technologies have some advantages like saving time, enhancing learning, effective and permanent learning, drawing attention, motivating learning, entertaining lesson, accelerating learning, concretization, focusing the lesson, getting rid of monotony during the lesson, enhancing the construction of knowledge, student participation, getting rid of boringness, gaining student attention, increasing motivation, increasing efficiency of lesson, directing decent thinking and inquiry, developing imagination and enhancing creativity, facilitating classroom management etc. In-service and pre-service social science teachers emphasized that they mostly used educational technologies such as computer, projection the internet, power point presentation, documentary, animation to establish the target behavior and an understanding of topic, address to personal differences, entertain the lesson, visualize the material, increase student participation and gain attention, save time, increase student motivation. In addition, teachers mentioned some disadvantages of educational technologies such as, difficulties in classroom management, bringing out technical problems, high cost, harming teacher-student interaction, taking time to prepare and use, both teachers and students who are expecting everything to be handed to them on a silver platter, decreasing social relations, not addressing all fields of intelligence, reducing the habit of reading and writing. It is revealed that most of the in-service and pre-service social science teachers are adequate to use educational technologies. Besides from this it is also identified that some are not adequate to use educational technologies. In the research it is concluded that the attitudes of in service and pre service teachers toward educational technologies is to be positive. It is seen that most in service and pre service social science teacher have enough back ground about usage of educational technologies but, during the undergraduate period the courses related to educational technologies are not sufficient. Key words: Technology, educational technology, teaching