Search

Türkçe dünyada en fazla konuşanı bulunan dillerin arasında yer almaktadır. Aşağı yukarı 250 milyon insanın ana dil olarak Türkçenin lehçe ve ağızların dan birini konuştuğu varsayılmakta ve bu sayı gitgide artmaktadır. Her yeni yılda yabancı dil olarak Türkçeyi öğrenenlerin sayısı ve Türk diline olan ilgi de çoğalmaktadır. Konuşulduğu coğrafya itibariyle de Avrupa’nın ortalarından Pasifik Okyanusu’na uzanan büyük ve geniş bir bölgeye yayılan Türkçe, aynı zamanda tarihsel ölçekte dünyanın en kadim dillerinden birisidir. Dilimizin ilk yazılı örnekleri olarak kabul edilen Orhon Abideleri, Türkçenin gelişmiş bir yazı dili olmanın yanı sıra edebi açıdan zenginliğini gözler önüne sermekle birlikte, daha eski zamanlardan beri konuşulan ve yazılan bir dil olduğunu da ispat etmektedir. Aynı zamanda devlet geleneğimizin, kültür ve medeniyetimizin köklerinin çok eskilere dayandığını gösteren abideler, Türk dilinin şaheserleri arasında yer almaktadır.

Osmanlı Devleti’nin dağılma sürecinde diğersiyasî akımlar içinde kendisine yer arayan Türk milliyetçiliğinin önde gelen temsilcilerindenbiri olan ve Türk hikâyeciliğinin gelişmesinde önemli katkıları bulunan ÖmerSeyfettin, makaleleri ve hikâyeleriyle Türk kimliğinin inşasına yönkazandırmaya gayret etmiştir. Ulus-devletlerin yaygınlaşmaya başladığı birdönemde, geç kalmışlık psikolojisinin de tesiriyle bütün düşünsel ve edebîhayatını Türk milliyetçiliğinin çerçevesini belirgin kılmaya adadığısöylenebilir. Bu aşamada Türk kimliğinin çeşitli açılardan tanımlarını yapmayaçalışan yazar, hikâyelerinde savunduğu kimlik unsurlarına değişik boyutlardayer vererek, milliyet bağının çeşitli yönlerini vurgulamıştır. Bu makaledegiriş ve sonuç kısmının haricinde iki bölüm bulunmaktadır. İlk bölümdemilliyetçilik kuramları eşliğinde millî kimlik unsurları kısaca açıklanmıştır.İkinci bölümde ise üç alt başlık hâlinde, yazarın hikâyelerindeki milliyetçilikanlayışının yansımaları, soy bağının yanı sıra tarihî ve dinî boyutlarıylamillî kimliği tanımlamada tercih ettiği yönelimler örnekleriyle incelenmiştir.

Türk edebiyatında hikâyenin kurucularından biri olarak kabul edilmekle birlikte, aynı zamanda mizah unsurlarını ve komedi tekniklerini hikâye türünde uygulamada öncülerden biri olan Ömer Seyfettin, mizahî dokuda çok sayıda hikâye yazmıştır. Ömer Seyfettin’in yazmış olduğu mizahî hikâyelerin önemli bir kısmı ise politik hiciv özelliği taşımakla beraber, döneminde popüler olan ideolojik yönelimlere, o ideolojilerin savunucularına karşı alay, kaba güldürü ve karikatürleştirme yoluyla onları geçersiz kılmaya ve itibarsızlaştırmaya çalışır. Hicvettiği kişileri sahtekar, yalancı, riyakar otoriteyi yıkarak yerine geçmeyi planlayan, kendi arzuları peşinde koşan ve bu yolda gülünç durumlara düşmelerine rağmen umursamadan yoluna devam eden kimseler olarak betimlerken, onların savunur göründüğü değerler dizgesine de saldırır. Böylelikle hem zihniyeti hem de onları çağrıştıracak unsurları belirgin kıldığı gerçek hayattaki kişileri, Türk milliyetçiliği karşısında önemsizleştirir ve kendi görüşünü hâkim konuma yerleştirir. Bu çalışma iki bölümden oluşan bir giriş kısmından ve iki bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında parodi ve hiciv kavramları ve Ömer Seyfettin’in hikâyesinde mizahî unsurların görünüşü işlenmiştir. Birinci bölümde ise Ömer Seyfettin’in hikâyelerindeki politik hiciv, teknik itibarıyla bölümlenerek anlatılmıştır. İkinci ana bölümde ise özellikle başkişisi Efruz Bey olan ve Rıza Tevfik’in parodileştirildiği hikâyeler temel alınarak hikâyelerdeki parodik unsurlar ortaya konulmaya çalışılmıştır. Ömer Seyfettin’in diğer metinlerle kurmuş olduğu özdeşliklere dikkat çekilerek bilhassa “Araba Sevdası” romanının başkişisi Bihruz Bey ve “Bay Ganü Balkanski”den yaptığı tip ödünçlemesi açıklanmıştır. Kişi ve kurumların parodileştirilmesi, üslup parodisi ve karnaval unsurları da yine bu hikâyelerden örneklerle incelenmiştir.

II. Meşrutiyet döneminde Türk hikâyeciliğinin teknik açıdan gelişmesinde ciddi katkıları bulunan ve Millî Edebiyat akımının öncülerinden biri olan Ömer Seyfettin, aynı zamanda Türkçülük hareketini programlı hâle getiren aydınların içinde, edebî ve düşünsel faaliyetleriyle milliyetçiliğe yerli bir istikamet kazandırmıştır. Bu çalışmada, düşünce tarihimizde milliyetçiliğin ve dilde sadeleşmenin önemli bir teorisyeni olan Ömer Seyfettin'in hikâyelerinde millî konuları, milliyetçi bakış açısını ve okuyucuya kabul ettirmek istediği fikirlerini nasıl ele aldığını, hikâyelerini etkili kılmak için kullandığı söz kalıpları, hitapları, sözceleri inceleyerek hikâyelerdeki Türk kimliğinin inşa modelini ve Türk milliyetçiliğinin söylemini aydınlatmayı amaçlamaktadır. Aynı zamanda tarihsel bakış açısıyla ve kuramsal düzlemde milliyetçiliğe, edebiyatta ideolojik söyleme ve yazarın dönemine kadarki Türkçülük hareketlerine ışık tutarak, Ömer Seyfettin'in ortaya çıkışı ve Türk milliyetçiliğini hikâyelerinde işlemesine sebep olan etmenlerin de geriye dönük incelemesi yapılmıştır. Ömer Seyfettin üzerinden dönemin yazar ve şairlerini Türkçülüğe yönelten dinamikleri incelemek, Türk milliyetçiliğinin üretmek istediği yeni tip millî kimlik modellerini, ulus-devlet siyasetini de anlamaya yardımcı olmaktadır. Bu tezde Ömer Seyfettin'in hayatı, öncüsü olduğu Yeni Lisan hareketinin başlattığı kültürel değişim ve millî öze dönüş dalgası, hikâyelerindeki millî kimlik tipleri, milliyetçi söylemin yönleri ve hikâyelerdeki kurgusal yapının söylemi nasıl ortaya çıkardığı başlıklar hâlinde incelenmiştir. Ömer Seyfettin, who had some great contributions in development of Turkish storytelling technically and one of the pioneers of National Literature movement in 2nd Constitutional Era, as one of the intellectuals who indoctrinate Turkism, has naturalized nationalism with his literature and philosophy activities. In this study, the purpose is to enlighten the construction of Turkish identity and Turkish nationalism in the stories of Ömer Seyfettin, who is an important theoretician of Nationalism and simplification of language in our history of thought, how he makes the audience accept his ideas, his nationalistic point of view and national subjects with the help of his utterance, addressing and his patterns. At the same time, by analyzing the Turkism movement prior to the Ömer Seyfettin's era with theoretical and historical approaches, the emergence of Ömer Seyfettin and the reasons why he instilled Turkish nationalism in his works are investigated. Understanding the forces that inclining the poets and writers of Ömer Seyfettin era into nationalism by analyzing his case would help us to understand the new national identity model that Turkish nationalism wants to create and also nation state politics. In this thesis, life of Ömer Seyfettin, the cultural conversion and national back – mutation started by New Language Movement which is led by Ömer Seyfettin, types of national identities in his stories, national discourse aspects and how fictional construction reveals the discourse are examined title by title. 461

Bu tez, Hisar topluluğuna mensup bir şair olan Yavuz Bülent Bâkiler'in şiir sanatını ve şiirlerindeki etkileri konu almaktadır. Tezin amacı Yavuz Bülent Bâkiler'in şiirlerindeki içerik unsurlarını, şekil özelliklerini ve şiirlerindeki kültürel öğeleri tespit ederek, onun şiir anlayışını ve sanatını ortaya koymaktır.Bu tezin giriş bölümünde, Bâkiler'in eser verdiği dönemde hâkim olan şiir anlayışları, Hisar topluluğunun özellikleri ve Cumhuriyet dönemi Türk şiirinde Anadolu'ya yöneliş biçimlerine değinilerek çalışmaya teorik zemin oluşturulmuştur.Birinci bölümde Bâkiler'in hayatı ve edebî kişiliği, sanat anlayışıyla birlikte ele alınmış ve şairin hayatı ile şiirleri arasındaki bağlara da değinilmiştir. İkinci bölümde ise Bâkiler'in şiirleri konu bakımından sınıflandırılmış ve şiirlerindeki içerik unsurları tespit edilerek örneklendirilmiştir. Üçüncü bölümde ise Bâkiler'in şiirlerinin biçim özellikleri, dili ve üslûbu incelenmiştir. Dördüncü ve son bölümde ise Bâkiler'in şiirinin beslendiği dinî ve millî kültürel kaynaklar ve şairin etkilendiği diğer şairlerin, Bâkiler şiirlerindeki izi sürülmüştür. Sonuç bölümünde Bâkiler'in şiirleriyle ilgili genel bir değerlendirme yapılmıştır.Çalışmanın sonunda Yavuz Bülent Bâkiler'le yapılan bir söyleşiye de yer verilmiştir. This thesis involves the poetry art and poetry effects of Yavuz Bülent Bakiler, member of Hisar community. The purpose of the thesis is to expose his understanding of poetry and art determining the components of Yavuz Bülent Bakiler?s poems? content, the properties of his method and the cultural items in his poems.It has been established a theorical basis mentioning the poetry concept of the era in which Bakiler wrote his work and the drifting methods towards Anatolia of the Turkish Poetry at the Republican period, in the introduction of this thesis.In the first section, Bakiler?s life and literal personality has been approached within his understandig of art and we have refered to the connection between the poet?s life his poem?s. As for the second section, Bakiler?s poem?s are classified by subjects and the elemental content?s were exemplified. In the third section, Bakiler?s poems? features of style, language and tone has been studied. As for he fourth and last section we traced the religious and national cultural sources which Bakiler?s poems were fed and the other poets from whom he was inspired in his poetry. At the conclusion part a general review of Bakiler?s poems has been made.At the end of the work, a place has been given to an interview with Yavuz Bülent Bakiler. 333

ÖZET Pnömatik iletim tesisatı ilk kez 19. yüzyılın ikinci yansında yapılmış ve pratik olarak gemi boşaltılmasında kullanılmıştır. Bu dönemde kurulan tesisler bilimsellikten bir hayli uzak kalıyordu. Bu gün için bir pnömatik tesisin gereken ölçülerini belli ilkelere dayanarak yeterli doğrulukta saptama olanağı vardır. Günümüzde endüstrinin birçok dallarında pnömatik iletim yaygın ölçüde uygulanmaktadır. Pnömatik iletimin temelini akışkanlar bilimi, termodinamik, mekanik sistem ve iletim tekniği oluşturmaktadır. Bu bilim dallanma pnömatik iletim tekniğine uygulanmasında çözüm gerektiren bazı aktörler üzerindeki araştırmaların halen sürmekte olduğu bildirilmektedir. Son 25 yıldan beri yapılmakta olan araştırmaların yardanı ile yapımca firmalar, endüstriden gelen istekleri gerçekleştirebilmektedir. Bu çalışmada önce pnömatik iletimin temelleri ve akım tipleri hakkında bilgi verilmeye çalışıldı. Bundan sonra pnömatik iletim tesisinin tasarımı için gerekli olan basınç kaybı ifadeleri, yatay ve dikey borularda tıkanmadan kaçınmak için gerekli minimum hızın bulunması için çeşitli yöntemler ve kolerasyonlardan bahsedilmiştir. Anahtar kelimeler: Pnömatik iletim, gaz-katı faz akışı, optimum taşıma hızı ıx ABSTRACT First pneumatic conveying system was established in early 1900s and used to unload vessels as practical. The systems were built in that time are faraway from being scientific. In these days, there is possibility to determine necessary bounds of a pneumatic conveying system in adequate straightness on the basis of principles of transport technique. Nowadays, pneumatic conveying is employed in a lot of branches of industry. Fundamentals of pneumatic conveying consist of fluid mechanics, thermodynamics, mechanic systems and transport technique. It is communicated that researchs about some factors that require solutions in application of these basis fields are still continued. Manufacturers can buüd pneumatic systems according to needs of industry on the basis of researches that is being made for last 25 years. In this work, some explainations have been given about fundamentals of pneumatic conveying and flow types. After that pressure drop that is required construction of pneumatic conveying system and minimal gas velocity that is required to avoid chocking and saltation in vertical and horizontal pipes have been clarified. Keywords: Pneumatic conveying, gas-particle phase flow, saltation velocity 80