Search

Bu çalışma, bilimsel gelişmeyi kronolojik olarak ortaya konan tüketim modelleri örneği ile açıklamayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda öncelikle bilim, bilimsel açıklama, bilimsel yasa, hipotez, teori ve varsayım kavramları tanıtılmıştır. Bilimsel gelişme kavramı netleştirilip; tüketim modellerinin geliştirilme nedenleri ile açıklanmıştır.

Bu çalışma Covid-19’un Türkiye ekonomisine temel makroekonomik ve sektörel etkilerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Covid-19 Türkiye’de sağlık sektöründe şok etkisi yaratmış, yüz bini aşkın ölüme yol açmış; hastalığı atlatan kişilerde hasarlar bırakmıştır. Ekonomide şok etkisi yaratmış; ekonomik büyüme 2020’nin 2.çeyreğinde %9 daralmıştır. 2020 yılında enflasyon yukarı yönlü eğilime geçerek %14,6 oranında gerçekleşmiş, 2021’de hedeflenen enflasyon ile gerçekleşen enflasyon farkı %30’ların üzerine çıkmış, artan enflasyon ücretlilerin alım gücünü olumsuz etkilemiştir. İstihdamı ve işgücünü korumak için uygulamaya koyulan kısıtlama ve tedbirlere rağmen istihdam oranı %42,8 olarak son 11 yılın en düşük seviyesinde, işsizlik oranı ise %12’ye yakın gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2020’de bir önceki yıla göre 9 puan gerilemiştir fakat ülkenin Avrupa pazarına yakınlığı bir avantaja dönüşerek 2021’de 5,8 puan yükselmiştir. Sektörel olarak, tarım sektörü üretiminde 2021’de %2,2 daralma olmuş, 2022 itibariyle tarımsal üretim maliyetleri çok artmış, TÜİK’e göre 2022 Mayıs ayı itibariyle de Yİ-ÜFE gıda enflasyonu %127,88 olmuştur. Sanayi sektöründe daralma görülmemiş, ancak 2022’de ulaşım araçları imalatı %19,1 daralmıştır. Pandeminin etkisiyle 2020 yılında madencilik ve taşocakçılığı sektörü üretim endeksi bir önceki yıla göre %1,7 azalmış, kömür ve linyit üretim endeksi %19,8 düşmüştür. Hizmetler sektörü büyüme oranı 2020’de % -0,5, istidamdaki payı da 2019’dan 2021’e 1,2 puan gerilemiştir. Pandeminin eğitimin zorunlu olmasından dolayı eğitim harcamalarında ve eğitimde istihdam edilen sayılarında etkisi ciddi olarak gözükmese de, uzaktan eğitime geçiş eğitimde kaliteyi düşürmüştür. Pandemi en çok turizm sektörünü etkilemiştir. 2020 yılında turizm geliri 2019’a göre %65,1 azalarak 12,1 milyar dolar, 2021’de ise %60 azalarak 24,5 milyar dolar olmuştur. Sağlık sektörü Covid-19’a hazırlıksız yakalanmıştır. Her yıl hesaplanan bütçe planları 2020 yılında pandemiden dolayı öngörülemez olmuş, gider kalemleri temininde zorluklar yaşanmıştır. Covid-19 salgını diğer ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de sağlık hizmetleri talebini artırmıştır. Toplam sağlık harcamaları 2020 yılında 2019’a göre %24,3 artarak 249,932 milyon TL’ye yükselmiş, toplam sağlık harcamalarının GSYH’ye oranı 0,3 puan artarak %5 olmuştur., This study aims to reveal the main macroeconomic and sectoral effects of Covid-19 on the Turkish economy. Covid-19 created a shock effect on health sector in Turkey, causing more than an hundred thousand deaths; It left damage to people who survived the disease. It had a shock effect on the economy; the economic growth contracted by 9% in the second quarter of 2020. In 2020, the inflation trended upwards and realized as 14.6%, the inflation difference between the targeted inflation and the realized inflation in 2021 exceeded 30%, and the increasing inflation negatively affected the purchasing power of wage earners. Despite the restrictions and measures taken to maintain employment and workforce, the employment rate was 42.8%, the lowest level of the last 11 years, and the unemployment rate was close to 12%. The change in the ratio of exports to imports decreased by 9 points in 2020 compared with 2019, but the country's proximity to the European market turned into an advantage and increased by 5.8 points in 2021.Sectorally, there was a 2.2% shrinkage in agricultural sector production in 2021, agricultural production costs increased a lot as of 2022, and D-PPI food inflation was 127.88% as of May 2022 according to TURKSTAT. There was no contraction in the industrial sector, but the production of transportation vehicles contracted by 19.1% in 2022. With the effect of the pandemic, the mining and quarrying sector production index decreased by 1.7% in 2020 compared to the previous year, and the coal and lignite production index decreased by 19.8%. The growth rate of the services sector decreased by 0.5% in 2020, and its share in employment decreased by 1.2 points from 2019 to 2021. Although the pandemic does not seem to have a serious impact on education expenditures and the number of people employed in education due to the compulsory nature of education, the transition to distance education has reduced the quality of education. The pandemic has affected the tourism sector the most. In 2020, tourism income decreased by 65.1% compared to 2019 and became 12.1 billion dollars, and in 2021 it decreased by 60% to 24.5 billion dollars. The health sector was caught unprepared for Covid-19. Budget plans calculated every year have been unpredictable in 2020 due to the pandemic, and difficulties have been experienced in obtaining expense items. The Covid-19 outbreak has increased the demand for health services in Turkey, as in other countries. Total health expenditures increased by 24.3% in 2020 compared to 2019 and reached 249,932 million TL, and the ratio of total health expenditures to GDP increased by 0.3 points and became 5%.

Bu makalede sivil-asker mesafesi konusunun dayandığı kaynaklar, İkinci Dünya Savaşı’nı müteakip kuramsallaşma dinamikleri ve konu kapsamında gündeme gelen tartışmalarla birlikte mesafe boyutlarına dikkat çekilmiştir. Sivil-asker mesafesi, Soğuk Savaş döneminde Amerika Birleşik Devletleri’nde daimî ve büyük bir ordunun toplum değerlerine tehdit oluşturduğu düşüncesiyle birlikte, sivil-asker ilişkilerinin bir konusu olarak ortaya çıkmıştır. Demokrasi lehine en uygun ordu denetim modeli arayışlarında ortaya çıkan bu konu, askerlik hizmetindeki değişimler ve sivil-asker ilişkilerindeki gerilimlerin artmasına bağlı olarak akademik ilginin odağında olmuştur., This article draws attention to the dimensions of gap alongside the sources upon which the issue of civil-military gap is based, the theorizing dynamics following World War II, and the discussions that have come to the agenda within the scope of the subject. Civil-military gap emerged as a subject of civil-military relations in the United States during the Cold War, with the idea that a large and permanent standing army poses a threat to social values. This issue emerged in the search for the most appropriate military control model in favor of democracy and has been the focus of academic attention due to the changes in military service and the increase in tensions in civil-military relations.

Çalışmada KLR (1998) yöntemi kullanılarak 1990-2016 döneminde HE8 (G20-G7-BRICS); Türkiye, Arjantin, Avusturalya, Endonezya, Güney Afrika, Güney Kore, Meksika ve Suudi Arabistan ülkelerinde yaşanan finansal krizler bir finansal baskı endeksi hesabıyla tespit edilmiştir. Sonra, daha önceki literatür çalışmaları doğrultusunda muhtemel öncü ekonomik göstergeler belirlenmiştir. KLR yöntemi (sinyal yaklaşımı) çerçevesinde her bir ülkenin değişkenlerinin başarılı bir öncü gösterge olup olmadığı sahip oldukları gürültü sinyal oranı (hata sinyal oranı), koşullu ve koşulsuz kriz olasılıkları incelenerek tespit edilmiş ve tablo halinde sunulmuştur. Daha sonra öncü göstergelerin kriz tarihlerinden önceki 24 aylık kriz penceresinde kaç defa eşik değerini aşarak sinyal verdiği ve krizleri açıklama yüzdesine yer verilmiştir. Hem her bir ülke hem de belirlenen HE8 ülke grubu için ortak öncü göstergeler sıralanmıştır. Bu yükselen ekonomilerde yaşanan krizleri öngörmede en başarılı kriz tahmincileri sırasıyla; M2/Uluslararası Rezervler, uluslararası rezervler, ithalat, işsiz sayısı, faiz oranı, ihracat, sanayi üretim endeksi, net portföy yatırımları, borsa endeksi, GSMH, net borçluluk ve cari işlemler dengesidir.

Yükselen Ekonomiler için en önemli enerji kaynağı ya yenilenebilir enerji ya da enerjinin tasarruflu, verimli ve etkin kullanılmasıdır. Bu çalışma da 23 Yükselen Ekonomi için 1990-2018 döneminde enerji etkinliğini açıklayıcı talep yanlı faktörler araştırılmıştır. Model tahmini için Ortak İlişkili Etkiler Ortalama Grup (CCEMG) ile Genişletilmiş Ortalama Grup (AMG) panel tahmincileri kullanılmıştır. Bulgular genel olarak endüstriyel ve hizmetler üretimi, ithalat, doğrudan yabancı sermaye yatırımı, sabit sermaye yatırımı, dış açıklık oranı, ihracat ve ithalat artışları enerji etkinliğini olumlu etkilerken nüfus, karbondioksit emisyonu, petrol ve kömür fiyat artışları ise olumsuz etkilemektedir. Yükselen Ekonomiler ‘de rekabetçi üretim ve dış ticaret artışlarının enerji etkinliğini artırdığı bulunmuştur., Emerging Economies’ most important energy source is either renewable energy or efficient and effective energy use. In this study, demand-side factors that explain energy efficiency in 23 Emerging Economies were investigated between 1990 and 2018. Common Correlated Effects Mean Group (CCEMG) and Extended Mean Group (AMG) panel estimators were used for model estimation. Findings indicate that industrial production, services, foreign direct investment, fixed capital investment, foreign openness ratio, increases in exports and imports have a positive effect on energy efficiency. In contrast, population, carbon dioxide emission, and increases in oil and coal prices negatively affect energy efficiency. It has been found that competitive production and a rise in foreign trade increases energy efficiency in Emerging Economies.

In microeconomics theory, many models are based on perfectly competitive market structure. Whether the perfect competition market actually exists is discussed as an issue. Generally, a perfectly competitive market is considered as a market that is not encountered in real life. In this study, the perfectly competitive markets which is the basis of Neo-Classical theory is reviewed. A market's suitability for a perfectly competitive market was investigated; its emergence, compliance with criteria and technical measurements were studied. It has been observed that the Panzar-Rosse method is used extensively to determine the market structure of goods and services. This method, which is frequently used in the banking sector, is based on the calculation of H statistics. The fact that a calculated H value is equal to or greater than 1 indicates that the market has a perfectly competitive structure. In the studies examined, there is a perfectly competitive market structure in some countries, especially in banking, insurance and cigarette markets. On the other hand, it has been observed that the e-commerce sector, which has recently developed rapidly and is considered to be the most suitable sector for perfect competition market structure, has a market structure close to full competition. In summary; Perfect competition (maturation) has been observed in banking, investment companies, mortgage sector, e-commerce and insurance services, automobile and light commercial vehicle and frozen fish market., Mikroekonomi teorisinde birçok model tam rekabetçi piyasa yapısı üzerine kuruludur. Tam rekabet piyasasının gerçekte var olup olmadığı ise tartışılan bir konudur. Genellikle tam rekabet piyasası gerçek yaşamda karşılaşılmayan bir piyasa olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışmada Neo-Klasik Teori’nin yapıtaşı niteliğinde olan tam rekabetçi piyasaların oluşup oluşmadığı üzerine literatür derlenmiştir. Bir piyasanın tam rekabetçi piyasaya uygunluğu araştırılmış; ortaya çıkışı, kriterlere uygunluğu ve teknik olarak ölçümleri üzerinde durulmuştur. Yapılan çalışmalarda mal ve hizmetlerin piyasa yapısını belirlemek için yoğun bir şekilde Panzar-Rosse yöntemine başvurulduğu görülmüştür. Özellikle bankacılık sektöründe sıklıkla kullanılan bu yöntem, H istatistiğinin hesaplanmasına dayanmaktadır. Hesaplanan H değerinin 1 veya 1’en büyük olması piyasanın tam rekabetçi bir yapıya sahip olduğunu göstermektedir. İncelenen çalışmalarda bazı ülkelerde başta bankacılık olmak üzere, sigorta ve sigara piyasalarında tam rekabetçi bir piyasa yapısı bulunmaktadır. Öte yandan son dönemlerde hızla gelişen ve tam rekabet piyasa yapısına en uygun sektör olduğu düşünülen e-ticaret sektörünün de tam rekabete yakın bir piyasa yapısına sahip olduğu görülmüştür. Tam rekabet piyasası (olgunlaşması), özetle; bankacılık, yatırım şirketleri, mortgage (ipotek) sektörü e-ticaret ve sigorta hizmetlerinde, otomobil ve hafif ticari araç ve dondurulmuş balık piyasasında görülmüştür.

Amaç: Yükselen ekonomiler yüksek büyüme rakamlarına sahip ülkelerdir. Bu rakamları ise ithal ettiği enerjiyle gerçekleştirirler. Dolayısıyla bu ülkeler için enerji etkinliği son derece önemli olduğundan enerji arzı yapılırken kullanılan enerji kaynaklarının enerji etkinliği üzerindeki etkisi araştırılmak istenmiştir.Yöntem: Bu çalışmada Driscoll ve Kraay Dirençli Tahmincisi kullanılarak 1990-2018 döneminde 23 yükselen ekonomi için enerji etkinliğini arz yanlı etkileyen faktörler araştırılmıştır.Bulgular: Enerji etkinliğini en fazla olumlu etkileyen yenilenebilir enerji kaynaklarından hidro iken en az olumlu etkileyen ise yine yenilenebilir enerji kaynaklarından rüzgâr, güneş vd. kullanımı bulunmuştur. Katsayılar olarak incelendiğinde hidro kaynağında meydana gelen %1’lik artış enerji etkinliğini %0,18 artırmakta iken rüzgâr, güneş vd. kullanımında meydana gelen %1’lik artış enerji etkinliğini %0,01 oranında artırmaktadır. Dolayısıyla yenilenebilir enerji kullanımı bu ekonomilerde enerji etkinliği için çok önemli fırsatlar sunmaktadır.Özgünlük: Günümüz teknolojilerine rağmen petrol, kömür, gaz, biokütle, nükleer, yenilenebilir enerji girdilerinde yaşanan etkinlik/verimlilik %11 civarında oldukça düşük bir orana sahiptir. Literatürde enerji kaynaklarının ve enerji kayıplarının enerji etkinliği üzerindeki etkisini araştıran çalışmalara rastlanmamıştır. Dolayısıyla bu çalışmanın diğer çalışmalardan farkı enerji kaynakları ile beraber enerji kayıplarının enerji etkinliği üzerindeki etkisinin araştırılmasıdır., Purpose: Emerging economies are countries with high growth figures. They realize these figures with the energy they import. Therefore, since energy efficiency is extremely important for these countries, the effect of energy resources used in energy supply on energy efficiency has been investigated.Methodology: In this study, the supply-side factors affecting energy efficiency for 23 emerging economies in the 1990-2018 period were investigated using the Driscoll and Kraay Resistive Estimator.Findings: While hydro is one of the renewable energy sources that affect energy efficiency the most positive, wind, solar, etc. have been found to have the least positive effects. When analyzed as coefficients, 1% increase in hydro resource increases energy efficiency by 0.18%, while a 1% increase in wind, solar, etc. increases energy efficiency by 0.01%. Therefore, the use of renewable energy offers very important opportunities for energy efficiency in these economies.Originality: Despite today's technologies, the efficiency/productivity experienced in oil, coal, gas, biomass, nuclear, renewable energy inputs has a very low rate of around 11%. There are no studies investigating the effects of energy sources and energy losses on energy efficiency in the literature. Therefore, the difference of this study from other studies is that the effect of energy losses on energy efficiency together with energy sources is investigated.

The purpose of this study is to emphasize the importance of Behavioural Economics. As a part of social sciences, Economics often associates with mathematics within the framework of solving problems under rational behaviours. However, costs, returns or income do not always play an active role in making economic decisions. The society and the psychological situation of the individual has a great influence on individual decisions. In this study, the relationship between economics and psychology is emphasized by including the work of Richard Thaler, who received the Nobel Prize in Economics in 2017 with his contributions to the field. As a result, it has been revealed that there is not always rationality behind the decisions taken by individuals and how this irrational assumed psychological factors may affect individual preferences., Bu çalışmanın amacı Davranışsal Ekonomi’nin önemini vurgulamaktır. Sosyal Bilimlerin bir parçası olan Ekonomi çoğu zaman matematik ile ilişkili olarak sorunları rasyonel davranışlar çerçevesinde çözmeye çalışmıştır. Ancak ekonomik kararların alınmasında her zaman maliyetler, getiri ya da gelir aktif rol oynamamaktadır. Bireyin içerisinde bulunduğu toplum ve psikolojik durumunun özellikle bireysel kararlar üzerinde büyük bir etkisi vardır. Bu çalışmada, alana yaptığı katkılar ile 2017 yılında Nobel Ekonomi Ödülü’nü alan Richard Thaler’in çalışmalarına yer verilerek ekonomi ve psikoloji arasındaki ilişki üzerinde durulmuştur. Sonuç olarak, bireylerin aldığı kararların arkasında her zaman rasyonelliğin bulunmadığı ve bu irrasyonel varsayılan psikolojik faktörlerin bireysel tercihleri ne yönde etkileyebileceği ortaya konulmuştur.

This study aims to outline the factors affecting the behaviours of financial investors for investment_x000D_ preferences. The questions that reveal the socio-demographic characteristics, financial profiles and_x000D_ behavioral tendencies of the investors were asked, the propositions were evaluated and interpreted._x000D_ The participants’ budgets to allocate shares to investment are very low. This makes them indifferent_x000D_ to new investment instruments in finance and directs them the more reliable gold, etc. investment_x000D_ instruments tradionally. Less returns, less risk logic have always been at the forefront in the answers_x000D_ given. It was found that external and environmental factors were effective in making the financial_x000D_ investment decision This study aims to outline the factors affecting the behaviours of financial investors for investment preferences. The questions that reveal the socio-demographic characteristics, financial profiles and behavioral tendencies of the investors were asked, the propositions were evaluated and interpreted. The participants’ budgets to allocate shares to investment are very low. This makes them indifferent to new investment instruments in finance and directs them the more reliable gold, etc. investment instruments tradionally. Less returns, less risk logic have always been at the forefront in the answers given. It was found that external and environmental factors were effective in making the financial investment decision

Şehirleşmenin hızla artması veşehirlerin büyümesiyle otomobilin günlük hayat içinde kullanımının gitgideartması sonucu otomobil talebi sürekli artmaktadır. Heterojen bir mal olanotomobil; birçok marka ve modelle farklı tüketici grupları için farklı talepleroluşturmaktadır. Bu anket çalışmasında İstanbul ilinde otomobil talebitercihinde yapısal değişimler ortaya konmuştur. Zamana ve kullanım tecrübesinebağlı olarak tüketici tercihleri ve dolayısıyla da otomobil talebi tipideğişmektedir.

The debateon the issue of "international capitalmobility and financial marketintegration” existing since Feldsiein-l-iorioka attempted to test whether capitalperfectly mobile and financial markets fully integrated among the countries has not been solvedyet. The purpose of this study is toshow how different authors have approachedto the issue and to give some critiques about setting perfect capital mobility andfinancial market integration among comtries.

This study aims to outline export and import densities, advantageous and disadvantageous and comparative changes in product groups of traded goods of Turkey with Turkish Republics in regard to the changes in production and economic structures of the countries from 1996 to 2005. It is seen that advantageous and disadvantageous traded good groups may change depending on the changes of production structure of the countries. Turkey's trade volume is found unsatisfactory even Turkey has economical and political negotiations with these countries. Turkish Republics are found not capable to start industrialization and develop international trade under lack of fund. Except for textile industry it was impossible for Turkey to develop intra-industrial trade with these countries due to low industrial production and low per capita income. Mainly, Turkish Republics export natural raw materials to Turkey and import industrial good from Turkey. However, following strategic trade policies may bring about large benefits to these countries in the future.

This study attempts to predict energy intensities of world's regions, the world gross domestic product per capita and the world energy price via developing VAR (2) model. Whether causalities exist between groups of variables are tested by proceeding Granger Wald Test to structure a VAR model inductively. There exist significant causal and dynamical interactions among the variables, implying that regions' energy use affect each others' energy intensity (adversely efficiency), each of which is also found interacting with the world gross domestic product per capita and world unit energy price at different magnitudes. Additional energy uses of regions per US$ 1000 output mostly lead to per capita world gross domestic product and energy price up except for Sub-Saharan Africa. Increases in the last year's world gross domestic product per capita mostly cause inefficiency, however, increases in the last two years' world gross domestic product per capita mostly improve efficiency of world regions. Except for South Asia, an increase in world energy price does not improve energy use efficiency of the world's regions for the period of 1971 - 2009.

This study outlines, with a review of earlier studies, the effects of international tourism by showing developments in tourism-related economic parameters and discusses the implications of such tourism on the economy of Turkey. It asks how far international tourism contributes to the economic growth and development of Turkey; how far the country fully values its tourism potential by varying the focus of tourism facilities beyond the sun-sea-sand type of tourism, in order to lead to development of the industry countrywide and contribute further to economic growth; and other positive and negative effects of international tourism on the economy., tourismos, Vol. 5 No. 1 (2010)

Bu çalışmada 1980’den 2005’e Türkiye’nin Ortadoğu Sınır ülkeleriyle olan dış ticaretinde fasıl bazında ihracat ve ithalat yoğunlaşmaları ile avantaj ve dezavantajlar ortaya konmuş, dinamik analiz çerçevesinde bunlardaki yapısal değişimler incelenerek ülkelerin ekonomik ve üretim yapılarındaki değişimlerle ilişkilendirilmiştir. 1980’den 2005’e gelindiğinde Türkiye’nin bu ülkelere olan ihracatı tarımsal fasıllardan sanayi fasıllarına, emek yoğun fasıllardan sermaye ve teknoloji içeren fasıl yoğunlaşmasına kaymıştır. Türkiye’ye kıyasla, Ortadoğu Sınır Ülkelerinin ekonomik reformlara ve dış ticarette liberalleşmeye daha yeni başlamış olmaları, Türkiye’nin bu ülkelerle olan dış ticaretinde sanayi mallarında avantajlı konuma geldiği, tarım mallarında ise bu ülkelerden olan ithalatını artırdığı, enerji tüketiminde bu ülkelere bağımlılığının arttığı görülmüştür. Bununla birlikte bu ülkelerle dış ticarette petrol ve petrol ürünleri endüstrisi dâhil, bazı sanayi mallarında endüstri içi ticaretin oluşmaya ve ülkelerin ekonomik yapılarında görülen değişimlerin dış ticaretlerine yansımaya başladığı görülmüştür, This study aims to outline export and import densities, advantageous and disadvantageous and comparative changes in product groups of traded goods of Turkey with the Middle East border countries in regard to the changes in production and economic structures of the countries from 1980 to 2005. The export density of Turkey changed from agricultural goods groups toward industrial good groups, from labor intensive good groups toward technology embodied capital intensive goods groups between 1980 and 2005. Turkey has had advantages in industrial goods, increased agricultural import and become more dependable in reducing energy gap in foreign trade with those countries since 1980, as a result of Turkey’s economic reforms and industrialization starting earlier than those border countries. However, there has been existing intra-industry trade in few industries including petroleum industry recently, It is concluded that the structural change in the types of traded goods groups densities is the result of the changes in the economic structures those countries

Bu çalışma Türkiye’nin 1982–2004 döneminde üretimi ve ihracatında önemi gittikçe artan yatırım ve ara malları ithalatını açıklamak ve sanayileşmiş ülke fiyatlatlarına göre deflate edilmiş yatırım, ara malı ve toplam üretim malları ithalatının gelir, nispi fiyat ve fiyat ilişkili diğer değişkenlerin esneklik katsayılarını tahmin etmek amacıyla ele alınmıştır. Modeller sonucunda yatırım ve ara malları ithalatını açıklamada gelirin, nispi ithalat fiyatının, döviz kuru, dış ticaret hadleri ve ihracatın etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Teorik nedenselliklere bağımlı olarak kurulan ve tahmin edilen modeller ülkenin nispi ithalat fiyatı ve dış ticaret hadleri ve reel döviz kuru azaldığında, gelir, ihracattan arındırılmış gelir ve ihracat arttığında üretim malları ithalatının arttığını işaret etmiştir. İhracatın sürekliliğinde önem arz eden bu malların ithalat gelir esnekliğinin ihracatın ihracattan arındırılmış gelir ilaveiyle arttığı sonucuna ulaşılmıştır, This study attempts to explain the capital and intermediate goods import demand of Turkey, which have been played important roles in the production and export of Turkey, and estimates their income, price and price related other elasticities based on the industrial countries’ prices deflated import, export and income values for the period of 1982-2004. It is found that the income, relative import price, foreign exchange rate and terms of trade and export are found meaningful in explaining the import demand of Turkey for these goods. The estimated models based on the theoretical causalities indicated that the production good import demand increases as a result of decreases in relative import price, domestic terms of trade, real exchange rate and increases in export, income and income excluded export. It is found that the income elasticity of these import goods increases with addition of export to export exluded income, which implies the importance of imported production goods for the sustainability of export in the economy.

Bu çalışma Tek Merkezli Kent Modeli’nin yeterli yoğunlaşmaya sahip Adapazarı Merkez İlçe, Adapazarı Büyükşehir’i ve yol boyu metropolleşen Sakarya İli’nde ekonomik birimlerin arazi kullanım davranışlarının “teklif edilen rant fonksiyonu” (bidrent fonksiyonu) ile açıklanıp açıklanamayacağını ortaya koymak amacıyla ele alınmıştır. Tahmin edilen “teklif edilen rant fonksiyonları” modelin bazı varsayımlarının esnekleştirilmesiyle teorik beklentileri doğrulamaktadır. Dolayısıyla, ele alınan merkez ilçe ve büyükşehirde tek merkezli bir yerleşim, ve merkez etrafında il sathında “tek merkezli il-kent” ortaya çıkacak şekilde arazi kullanımı olduğu görülmektedir. Merkezden her bir kilometre uzaklıkta teklif edilen rantın merkez ilçede % 27.1, büyükşehirde % 11.7, ilde ise % 2.1 azaldığı görülmüştür. Arazi alanı genişledikçe de teklif edilen rantın daha az oranda azalmakta olduğu bulunmuştur. Tek Merkezli Kent Modeli teklif edilen rant fonksiyonları Merkez İlçe, Büyükşehir ve İlin yerleşimini açıklamakta istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur, This study aims to determine Whether Monocentric City Model Bid-rent Function can explain land use behavior of economic agents in the town of Adapazarı, Adapazarı urban city, and in the State of Sakarya. Estimated bid-rent functions and their regressors associate with the theoretical expectations at relaxing some assumptions of the model. As a result, it is concluded that Monocentric City Model can explain the land use in all three settlements. The State of Sakarya looks exhibits “monocentric urban-state” settlement in land use preferences along interior state roads. The bid value at per kilometer distance from the centre decreases by 27.1 % in the central town, by 11.7 % in the urban city, by 2.1 % in the state far away from the central business district. And the bid value decreases much less rapidly at larger land uses. And the estimated bid-rent functions of Monocentric City Model are found statistically significant for the defined urban areas.

Bu tez de, çok serbestlik dereceli bir robot manipülatörün kinematik incelemesianlatılmıstır. Robot manipülatörün kinematik analizi için gerekli olan uzuv parametreleribelirlenmesi ve bu parametrelere göre transformasyon matrisleri olusturulması açıklanmıstır.Mekanizmanın serbestlik derecesi, eklem noktaların sayısına, türüne ve kullanılan eklemçesidine baglıdır. Bu tez de, baglantıları, baglantı kollarını, mekanizmaları ve mekanikbaglantıları tanıtacagım. Seri ve paralel manipülatör degiskenleri ile end-effector konumuarasında ki kinematik analiz iliskisi anlatılmıstır. Direkt ve inverse kinematik için ayrı ayrıanalizler verilmistir.Tezin dördüncü bölümünde, DC elektrik motoru ve elektronik kartı hakkında bilgiverilmistir. DC motorun kontrolü için 12 V DC gerilim yeterli gibi görünmektedir. Motorundirekt olarak kontrolü için sadece bu yeterli degildir. Çünkü yüksek kalkıs akımı ve yüksekislem hızı gerekmektedir.Tezin son bölümünde ise, dizayn edilmis olan yeni end-effector'ün mekanik çizimleri velaser sinterleme yöntemi hakkında teknik bilgiler bulunmaktadır. In this thesis; kinematic analysis of an n-dof serial manipulator are made. Thedetermination of the link parameters, which are needed for the kinematic analysis of the robotmanipulator and the extraction of the transformation matrices according to these parametersare explained.The number of degrees of freedom (dof) of a mechanism depends on the number of linksand joints and the types of joints used for construction of the mechanism. In this thesis Idefine links, joints, kinematic chains, mechanisms, and machines, then introduce the conceptsof degrees of freedom and the loop mobility criterion. The kinematics analyses relationsbetween the end-effectors location and the joint variables of serial and parallel manipulators.Both the direct and inverse kinematics has been analyzed.The fourth chapter of the model is electronic circuits. Though it seems to be enough tocontrol a 12 V DC motor, it is not possible to drive motors directly from the analog outputsbecause of the high operating and start up currents.In the fifth chapter of the model a new gripper designed figures and production informationabout Laser Sintering System (SLS). 127

Bu çalışmada Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin üyelik sonrası iç ve dış ticaret dengesi gelişmeleri üyelik öncesiyle karşılaştırılmıştır. Ülkelerin AB’ye girmeleriyle dış ticaretlerini Birlik üyesi ülkelere yoğunlaştırmaları sonucu üye ülkelerle olan dış ticaretlerinde ihracatlarının ithalatlarını karşılama oranlarında dengeye doğru bir eğilim saptanmıştır. AB üyelerinin diğer ülkelere yönelik ihracatlarının ithalatlarını karşılama oranlarını zamanla artırdıkları da bu çalışmada görülmektedir. Genelde, üye ülkeler gelişmiş bloklarla ticaretlerinde fazla, az gelişmiş bloklarla ticaretlerinde açık vermektedirler. Buna neden olarak modern sanayi dallarında Birlik üyesi ülkelerin diğer. gelişmiş bloklara karşın bir rekabet üstünlüğünün bulunması, fakat, diğer taraftan da geleneksel sanayi dallarında AFTA (Asya Serbest Ticaret Bölgesi) ile karşılaştırıldığında rekabetinin zayıf olması gösterilebilir. Birlik, gelişmekte olan ülkelerden toplam ticaretlerinde değerce fazla öneme sahip olmayan fakat Birlik sahasında üretimi az veya hiç bulunmayan malları ithal etmektedir.

Bu çalışmada Basit Regresyon (X), Otoregresif Hareketli Ortalamalar Ekonometrik Sebep-Sonuç (ARMAX) ve Otoregresif Hareketli Ortalamalar (ARMA) tipi tekniklerin öngörü doğruluk dereceleri Ortalama Mutlak Yüzde Hata (MAPE) ve model seçimi istatistik kriterleri (RMSE, AIC, SBC) açısından karşılaştırılmıştır. Ayrıca bu kriterlerin teknikler arası uyumlulukları araştırılmıştır. Basit econometrik modellerden ARMAX modellerine geçişlerde RMSE, AIC ve SBC değerleri karşılaştırılan model çiftlerinde % 88’in üzerinde, MAPE’ de ise dönemler itibariyle % 63-%79 arasında azalmıştır. ARMA’dan ARMAX’a geçişlerde AIC, SBC ve RMSE’da görülen % 71’lik azalışlar MAPE’de dönemler itibariyle % 24-% 35 arasındadır. Bunlar modellerin genelinde sırasıyle % 86, % 86, % 81 olup MAPE’de dönemler itibariyle sırasıyle % 50, % 50, % 60, % 55’dir. Basit ekonometrik (X) ve ARMA modellerinden komplike ARMAX tipi modellere geçişlerde, RMSE, AIC ve SBC arasında % 95’lere varan bir uyumluluk gözlenirken, bu kriterlerin MAPE ile olan uyumlulukları % 52-62 arasında düşük bulunmuştur. Bu sonuç özetleyici istatistiklerle MAPE arasındaki tutarsızlığı işaret eder. Bu uyumsuzluk RMSE, AIC ve SBC kriterlerine göre ARMAX’ın ARMA’ya % 71 olasılıkla tercih edilmesine karşın MAPE kriterine göre ARMA tekniğinin ARMAX’a ilk dönem tahmininde % 60, iki dönem tahmininde % 70, üç dönem tah- mininde % 60 ve dört dönem tahmininde % 65 olasılıkla tercih edilmesi çelişkisini sonuçlandırmıştır. Fakat, MAPE kriterine göre ARMAX tekniği basit ekonometrik sebep-sonuç tekniğine bir dönemlik tahmininde % 64, iki dönemlik tahminde % 73, üç dönemlik tahminde % 82 ve dört dönemlik tahminde % 77’lik bir üstünlük sağlamıştır. Tahmin edilen modeller Dickey-Fuller ko-entegrasyon testine göre uzun dönem ilişki göstermiştir. In this study, each one of Autoregressive Moving Average Cause-Effect (ARMAX), Simple Regression (X) and autoregressive moving average (ARMA) techniques is compared with each other in terms of MAPE and in terms of another three summary statistics of model selection criterions (RMSE, AIC, SBC). And the consistency of these criterions is examined among these techniques. In passing from simple econometric models to ARMAX models more than eighty-eight percent of compared couples indicated reductions in values of RMSE, AIC and SBC statistics. However, the reductions in MAPE values range between sixty-three and seventy-nine percent along prediction periods. In passing from ARMA model to ARMAX model, the reduction in summary statistics is about seventy-one percent but the reductions in MAPE range along twenty-four and thirtyfive percent. In overall comparisons, RMSE declined eight-six percent, AIC declined eighty-nine percent, and SBC declined eighty-one percent in entirely sample predictions. On the other hand, the reduction in MAPE is about fifty percent in one and two periods advance predictions, sixty percent in three periods advance and fifty-five percent in four periods advance sample predictions. In passing from a simple econometric (X) and ARMA model to the complicated ARMAX models, a ninety-five percent consistency is observed among RMSE, AIC and SBC criterions in values, however; their consistency with MAPE ranges between fifty-two and sixty-two percent along the sample prediction period. This result implies inconsistency between summary statistics and MAPE criterion. As a result, ARMA technique outperformed ARMAX technique about seventy-one percent in terms of summary statistics; in contrast, ARMAX technique outperformed ARA technique about sixty percent in one and three periods advanced predictions, seventy percent in two periods advanced and sixty-five percent in four periods advanced the sample predictions in terms of MAPE criterion. However, according to MAPE criterion the ARMAX technique outperformed the simple regression around sixty-four percent in one period, seventy-three percent in two periods, eighty-two percent in three periods and seventy-seven percent in four periods advanced sample predictions. And the estimated models exhibited long run relationships based on the Dickey-Fuller test.

This study aims to explain competitiveness of OECD countries through developing institutional and mixed models. In these models, the data of 2007 are used to avoid the global crisis effects of 2008. As a result of predictions, instituional models developed with the indicators formed to show the institutional, political and socio-cultural structures of the countries by some organizations are found functional in explaining competetiveness of OECD. It is found that factors thought to have been defining the national competitiveness depending on institutional models explain WEF measures of OECD’s competitiveness along 47 % – 56 %, IMD meausures of OECDS’s competitiveness along 74% -84 %. Mixed models developed by including theoretical variables into instituional models are found explaining OECD’s competitivess around 63%-90%.

This study attempts to develop new market efficiency tests depending on the spot and future prices, or the differences of them alternative to traditional unit root test build on univariate time series. As a result of the autocorrelation, normality and run tests applied to spot and futures prices or differences of them, and Adopted Purchasing Power Parity test based on a regression the future markets of ISE30, ISE100 index indicators, USD and Euro currencies, all of which have been traded dailly in the Izmir Futures and Options Market for five years, are found inefficient. Autocorrelation, normality and run tests on the differences between spot and futures prices series, and Adopted Purchasing Power Parity test, or autocorrelation, normality and run tests test based on spot series all rejected “the acceptance of efficient market hypothesis” under the existence of unit root in a series. The results of autocrrelation, normality and run tests based on univariate series are found contradictory to the unit root test result. As a result, the acceptance of “efficient market hypothesis” under the existence of unit root is not supported by alternative tests developed in this study. It is suggested that efficiency test shall be stepping on the spot and futures prices; differences of them or Adopted Purchasing Power Parity test developed here rather than unit root test based on univariate series, which is also not appropriate to the definition of futures market efficiency. In addition, one must be sure that the errors disturbances are randomized in deciding whether market is efficient or not.