Search

Inspite of short life span of Bauhaus -6 years in Weimar (between 1919 and 1925) and in Dessau (between 1925 and 1931) and 2 years in Berlin (between 1931 and 1933), it has been accepted as one of the most significant design movements of the 20th century. Bauhaus, founded as a modernist art school in 1919 by Walter Gropius, has been utterly famous for its contributions to the 20th century architecture because of Walter Gropius and other distinguished architects at Bauhaus. However, the contributions made by the Weaving Atelier, a part of the Bauhaus curriculum from foundation till closure to textile design have been neglected for years. The Weaving Atellier, seen as one of the basic handicrafts in the Vorkurz of Itten and defined as the only profession for female students, has improved technically in Weimar and has lived the golden years in Dessau. The practical implementations of the Weaving Atelier that has formed a women culture inside the Bauhaus have been on tapestry weaving, fabric weaving and wall mat weaving. The school that has embedded one of the greatest success stories in Bauhaus ranging from primitive artistic weaving designs to protoype fabric production for the industry and licencing the fabrics as Dessau-Bauhaus, in a period of 14 years, has another importance since it educated the first textile designers from the first diploma curriculum. After its closure the Bauhaus designers scattering all to USA and Europe continued the Bauhaus legacy. Thus this article aims to investigate the Bauhaus period form the context of Weaving Atelier.

Umjetnost kod žena prati se još od kraja 19. stoljeća, dok njihovo najplodnije stvaralačko razdoblje slijedi 30-ih godina prošlog stoljeća. U radu će se razmatrati razvoj umjetnica kroz tri generacijske etape te promatra kulturno-povijesne i društvene okolnosti u kojima su stvarale. Pomnije su obrađene pojedine umjetnice birane po kriteriju reprezentativnosti, a pažnja nije samo na slikarstvu, već prati i druge vrste likovnog izražavanja. Kao bitna tema razmatrati će se školovanje umjetnica, kao i prostor u kojem su djelovale, a kroz analizu opusa pojedinih umjetnica istaknuti su problemi s kojima su se susretale, njihove stilske specifičnosti te učestali motivi i teme koje su koristile. Women's art can be observed from the 19th century onwards but its peak took place in the 1930s. This paper presents the work of female artists during three generations and it explains cultural, historical and social background of their art. There are a few artists this paper focuses around, based on their representativness, and the main subject is not only painting but also other types of art. Aditionally, important subjects are education of these artists as well as the areas in which they worked. Using the analysis of their work, this paper explains the problems they faced, the motives they often used and the uniqueness of their styles.

The focus of people deflected into science since the Age of Enlightenment, in parallel; new inventions of the advanced technology which evoke magical, surreal and fabulous dreams of human being brought along modern age's skeptical view against every phenomenon. From now on, this process in which nothing is absolute, perception of time-space becomes relative, meaning is not fixed on one single point gives birth to a "plural" environment. This age's expanding and ever-increasing conditions bring along the "problem of identities" being the former of modern thought. These identities keep enlarging its field through questions on states, genders, religions, races, government and in

Doktora Tezi, Günlük, yapısı gereği tanımlanması ve sınırları çizilmesi zor bir türdür. Bugüne kadar yapılan tanımların birçoğunda eksikler ya da fazlalıklar görülmüştür. Öte yandan Türk edebiyatında günlük üzerine çalışmaların sayısı oldukça azdır. Mevcut çalışmalar bazı edebiyatçıların günlüklerinin incelenmesi ile sınırlı kalmıştır. Bu tez, günlüğün tanımını, özelliklerini ve tarihçesini göstermek ve literatürdeki boşluğu doldurmak amacıyla yazıldı. Batılı anlamda ilk günlük Seyahat Jurnali’nin yayımlandığı 1896’dan 2010’a kadar kitap olarak basılan günlükler tezimizin çalışma çerçevesi olarak belirlendi. Çalışmanın kapsamına giren 46 yazarın 88 günlüğü konularına göre incelendi. Bu konular “Dil Meselesi”, “Edebî ve Sanatsal Konular”, “Kişisel ve Psikolojik Konular”, “Mekânlar”, “Şahsiyetler” ile “Toplumsal ve Siyasi Konular” olarak tespit edildi. Günlükler “Dil ve Üslup” olarak değerlendirildi. Çalışmanın sonucunda Türk edebiyatında basılan günlüklerin sayısında 1990’larda ciddi bir artış olduğu görüldü. Türk edebiyatındaki günlüklerin içe dönük konulardan çok dışa dönük konularda yazıldığı tespit edildi. Sadece günlüklerde bulunan birçok konu açıklandı. Bütünlüğü esas alan bu tezin dışında farklı bakış açılarıyla Türk edebiyatında günlük üzerine yapılacak çalışmalar literatüre katkı sağlayacaktır., The diary is difficult to define and draw boundaries due to its nature. Deficiencies or excesses have been observed in many of the definitions made so far. On the other hand, the number of studies on diary is very few in Turkish literature. Existing studies have been limited to examining the diaries of some authors. This thesis has been written to show the definition, characteristics and history of the diary and to fill the gap in the literature. The diaries has published as a book from 1896 till 2010, when the first diary Seyahat Jurnali was published in the western sense, were determined as the working framework of our thesis. 88 diaries of 46 authors within the scope of the study were examined according to their topics. These subjects were determined as "Turkish Language Question", "Literary and Artistic Subjects", "Personal and Psychological Subjects", "Spaces", "Personalities" and "Social and Political Issues". The diaries were evaluated as "Language and Style". As a result of the study, it was seen that there was a serious increase in the number of diaries published in Turkish literature in the 1990s. Many topics that were only in the diaries were revealed. Apart from this thesis based on integrity, studies on diary in Turkish literature with different perspectives will contribute to the literature.

Ovaj rad analizira promjene u modi 20. stoljeća. Promjene koje su se dogodile nakon Prvog i Drugog svjetskog rata, kao i one nastale utjecajem pokreta za osnaživanje žena, jačanja populacije baby boomersa i, općenito, otkrivanja moći odjeće i mode. Također, ističe i dizajnere koji su obilježili pojedina razdoblja mode 20. st. i naglašava koji su odjevni komadi bili najpopularniji kroz modna razdoblja od 1900. do 1990.-ih., This dissertation analyses changes in the 20th century fashion. Changes caused by First and Second World War. Also, it deals with changes caused by movements for women’s empowerment, stronger influence of baby boomers on general population and discovering the power of clothes and fashion. Furthermore, this dissertation mentions designers who were crucial for certain periods in fashion of 20th century as well as explaining the most popular pieces of clothing throughout the century.

Bu araştırma, Eğitim Fakültelerinin Müzik Öğretmenliği Anabilim Dalı programında yer alan piyano derslerinde, yirminci yüzyıl piyano müziği dağarının uygulanma durumunun saptanması ve eğitime yönelik en etkin uygulama biçiminin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Piyano eğitiminde Barok, Klasik ve Romantik Dönem eserlerini içeren sistematik bir dağar kullanılmaktadır. Ancak, yirminci yüzyıl piyano müziği eserlerinin diğer dönem eserlerine göre farklı teknik ve müzikal zorluklara sahip olması, genel anlamda tek bir karakteristik özellik taşımaması, bu dönemde eğitime yönelik eser veren bestecilerin az olması, kültürel dokunun bu dönem müziğini dinleme ve çalmaya yönelik eğilimlerde rol oynaması gibi etkenlerin, yirminci yüzyıl müziği eserlerinin piyano eğitiminde uygulanmasında zorluklara neden olduğu görülmektedir.Bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler betimsel analiz ve içerik analizi tekniği ile değerlendirilmiştir. Çalışmanın örneklemini, Ege Bölgesi'nde bulunan dört üniversitenin Müzik Öğretmenliği Anabilim Dallarında görev yapmakta olan toplam on sekiz öğretim elemanı oluşturmuştur.Değerlendirmeler sonucunda, yirminci yüzyıl eserlerinin piyano eğitimi dağarında uygulanırken öğretim elemanları tarafından dikkate alınan konuların, en başta eserlerin teknik yapısı olmak üzere besteci, öğrenci seviyesi, öğrenci ilgi ve beğenisi, akım ve eserlerin zorluk seviyesi olduğu saptanmıştır. Yirminci yüzyıl müziği eserlerinin çok seslendirme teknikleri, form yapısı, pedal kullanımı, sonorite gibi çeşitli teknik ve müzikal zorluklara sahip olması nedeniyle bu eserlerin çoğunlukla 3. ve 4. sınıf seviyesinde uygulandığı görülmüştür. Piyano eğitimi dağarı oluşturulurken öğretim elemanlarının yirminci yüzyıl eserlerini akımlardan çok bestecilere göre belirledikleri saptanmıştır. Ayrıca, Çağdaş Türk bestecilerinin eserlerinin diğer yirminci yüzyıl bestecilerine göre daha sık tercih edildiği anlaşılmıştır. Kültürel ve çevresel etkenlerin rolüyle Çağdaş Türk bestecilerin ardından Rus, Fransız, Doğu Avrupalı, Azeri, caz-blues bestecileri ve güncel bestecilerin tercih edildiği ve buna paralel olarak yirminci yüzyıl müzik akımları arasında en fazla tercih edilen akımların başında Ulusalcılık ve İzlenimcilik akımlarının geldiği saptanmıştır. Öte yandan, yirminci yüzyıl içerisinde yer alan her akımın piyano eğitimi için uygulanmak üzere elverişli olmadığı anlaşılmıştır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda öneriler sunulmuştur. This research aims to determine the current application state of the twentieth century piano music repertoire used in piano lessons in the Music Teaching Department of Education Faculties and to identify the most effective application form of the repertoire for education.A systematic repertoire of Baroque, Classical and Romantic works is used in piano education. However, twentieth-century piano music works have different technical and musical difficulties compared to the works of the other periods, they do not have a regular characteristic in general, there are few composers who composed educational works in this period and cultural structure plays a role in the tendencies towards listening and playing music of this period. Because of these reasons, it is noted that twentieth century music works cause application difficulties in piano education.In this research, semi structured interview technique, one of the qualitative research methods, was used. The collected data is evaluated with descriptive analysis and content analysis techniques. The sample of the study consists of eighteen faculty members working in the Music Teaching Departments of four universities in the Aegean Region of Turkey.As a result of the evaluations of the data, it is determined that the issues considered by the instructors in the application of the twentieth century works in the repertoire of piano education are specifically technical structure of the works, composer, student level, student interest and taste, musical genre and the difficulty level of the works. For the reasons that twentieth century music works have many technical and musical difficulties such as composing techniques, musical form, pedal usage, sonority, these works are mostly applied at the 3rd and 4th grade levels. While forming a repertoire of piano education, it is revealed that the instructors determine the works of the twentieth century music according to composers rather than the genres. In addition, it is understood that the works of contemporary Turkish composers are preferred more often than the other twentieth century composers. With the role of cultural and environmental factors Russian, French, Eastern European, Azerbaijani, Jazz-blues and contemporary composers are the ones chosen after contemporary Turkish composers, and in parallel to this, it is found that Nationalism and Impressionism are the most preferred genres among the twentieth century music genres. On the other hand, it is understood that not every genre in the twentieth century is suitable for using in piano education. Suggestions are presented in line with the results obtained. 115

Türk Edebiyatı'nda Orta Asya'da başlayan Türk şiiri, Batıya göç ile başta Anadolu olmak üzere geniş bir coğrafyaya sözlü ve yazılı olarak yayılmıştır. Orta Asya Türklüğünde yazı dili ve konuşma dili gibi bir ayrım olmadığı için, edebiyat bir bütünlük arz etmekteydi. Türkler İslam uygarlığına geçtikten sonra konuşma ve yazı dilleri ayrılmış, geleneksel şiir de klasik edebiyat karşısında, halk şiiri adı altında varlığını devam ettirmiştir. Türk halk şiirinin ata şairleri çeşitli Türk topluluklarında değişik adlarla anılan ozanlardır. Onların başlattıkları bu edebiyat yüzlerce yıl gelişerek sürmüş ve edebiyat tarihimizde adlarından bahsettiren Pir Sultan, Kul Himmet, Karacaoğlan, Dadaloğlu gibi temsilciler yetiştirmiştir.Halk şiiri, bu geleneği bütün kurallarıyla devam ettiren ozanlar, âşıklar ve kalem şuaralarının çalışmalarıyla beslenmektedir. 20. yüzyıl içinde Halk Edebiyatı alanında icracıların çoğalması itibariyle, birçok şairin özellikle bu sahada var olma arzusu doğmuştur. Halk şiiri hayatın tüm alanlarıyla ilgili olması nedeniyle, halka ait farklı konuları da bünyesinde barındırmıştır. Bu itibarla halk şairleri insanlık tarihinde her zaman var olan konulardan halka ait inançları da kullanmak istemişler ve eserlerinde de halk inançlarına yer vermişlerdir.Bu çalışmada, halk inançları incelenmiş ve 20. yüzyıl içinde eser vermiş Tokatlı âşıkların şiirlerinde, Türk halk inançlarını nasıl ele aldıkları, hangi inançlara yer verdikleri değerlendirilmeye çalışılmıştır. Yapılan araştırma neticesinde Türklerin Orta Asya'dan Anadolu'ya kadar getirdikleri inançlar, 20. yüzyıl içindeki Tokatlı âşıkların şiirlerinde tespit edilmiştir.Anahtar Sözcükler: inanç, halk inançları, şiir, halk şiiri, 20. yüzyıl, Tokatlı âşıklar Poetry is accepted as one of the cornerstones of literature in the world literature. Turkish poetry, which occurred in Central Asia in Turkish Literature, has spread to the vast geography, especially Anatolia, through oral and written migration to the West. As there was no distinction between written and spoken languages in Central Asian Turkishness, literature was a whole. After the Turkspassed to Islamic civilization, spoken and written languages were separated and traditional poetry continued to exist under the name of folk poetry when compared to classical literature. The ancestor poets of Turkish Folk Poetry are the bards of various Turkish communities and branches with different names. This literature which they started has developed and continued for hundreds of years and has raised important representatives such as Pir Sultan, Kul Himmet, Karacaoğlan and Dadaloğlu.Folk poetry has been fed with lush sounds of poets, minstrels who continue their tradition with all their rules. With the increase of performers in the field of folk literature in the 20th century, the desire of many poets to exist especially in this field has been the case. Because folk poetry is closely related to all areas of life, it also includes different subjects of the people. Folk poets also wanted to use the beliefs of the people among the subjects that existed in the history of humanity and included these beliefs in their literary works. In this study, folk beliefs which are the truth of Turkish history as well as a fact of human history, have been examined and tried to be evaluated how the personalities who produced works in the 20th century handled Tokat folk beliefs and which beliefs they included. As a result of the research, the beliefs brought by Turks from Central Asia To Anatolia were determined in the poems of the lovers of Tokat in the 20th century.Key words: faith, folk beliefs, poem, folk poetry, 20th century, Tokat folk poets 155

Bu tezde H. 1321 (M. 1902-1903) yılına ait 2166 numaralı Şer'iye sicilindeki belgelerin öncelikli olarak transkripsiyonu yapılmış ve bu belgeler numara sırasına göre değerlendirmeye alınmıştır. Çalışmamızın giriş kısmında Zonguldak'ın coğrafî, tarihî, idarî ve ekonomik özellikleri ile ilgili geniş bilgilere yer verilmiştir. Daha sonra birinci bölümde Osmanlı Devleti'nde kadılık teşkilatının nasıl olduğu, şer'iyye mahkemelerinin Osmanlı hukukundaki yeri ve şer'iyye sicillerinde hangi tür belgelerin bulunduğu, ikinci bölümde ise bizim ele aldığımız 2166 numaralı Şer'iye sicilinde benzer veya farklı belge türlerinin bulunup bulunmadığı analiz edilmiş, ikinci bölümün devamında şeri'iye sicilinde geçen Zonguldak'a bağlı kaza, nahiye, karye ve mahalleler ile sosyal yaşam içerisinde yer alan Müslüman - Gayri Müslim kadın, erkek isimleri, devlet adamlarının isimleri, takma isimler, meslek isimleri tablolar halinde verilmiş, üçüncü bölümde ise belgeler hakkında kısa özetlere yer verilmiştir. Yine belgeleri daha iyi anlamak ve analiz edebilmek adına bu belgelerde geçen Arapça sayılar, hicrî ve rumî takvimler de tablolaştırılarak verilmiştir. Son aşamada ise elde edilen verilerin genel bir değerlendirilmesi ve karşılaştırılması yapılarak çalışmamız bitirilmiştir. In this thesis, the documents in the Sharia Register numbered 2166 belonging to H.1321 (J. 1902-1903) were primarily transcribed and these documents were taken into consideration in number order. In the introduction part of our study information was given about the geographical, historical, administrative and economic characteristics of Zonguldak.Then, in the first part, how the Kadi organization in the Ottoman Empire, the place of the Sharia courts in Ottoman law and what kind of documents are in the Sharia records, in the second part of the Sharia numbered 2166 which we have examined,analyzed whether there are similar or different types of documents ,in the continuation of the second part of the Shari'iye in the record of township, sub-districts, karyes and neighborhoods in the social life of Muslim-Non-Muslim women, men's names, names of statesmen, aliases, and occupational names in the registry are given in tables. In the third section, brief summaries of the documents are given. . In order to better understand and analyze the document, Arabic numerals, hijri and rumi calendars are also tabulated. In the last stage, a general evaluation and comparison of the obtained data has been completed.Keywords: Zonguldak, Sharia Register, Law, Kadi, Court 232

Cilj ovoga istraživačkoga znanstvenoga rada bio je prikazati detaljnu analizu kajkavskoga rukopisa Licitancija s početka 20. stoljeća, te pokušati doći do zaključka radi li se o književnoj tvorevini. Istraživanje je obuhvaćalo analizu na fonološkoj i morfološkoj razini. U radu je prikazana fonološka i morfološka analiza germanizama ekscerpiranih iz rukopisa, a jedno je poglavlje posvećeno i analizi prezimena koja se spominju u tekstu. Na temelju analize jezika, kao i književnoga dijela teksta, koji obuhvaća prozne dijelove i dijelove u stihovima, uočena je svijest zapisivača o onome što zapisuje. Ona je vidljiva u previranju bilježenja afrikata č i ć, refleksa jata, slogotvornoga r te izoliranom primjeru akanja u riječi pandelek. Nedosljednost se može uočiti i u bilježenju protetskoga v-, previranju u čuvanju i ispadanju v ispred s, kao i u bilježenju obezvučivanja u samo tri potvrde, bilježenju vokativa, upitno-odnosne i lične zamjenice, te u korištenju pojedinih riječi u pjesmama koje nisu karakteristične za kajkavštinu. The aim of this scientific research was to present detail analysis of manuscript Licitancija from the beginning of 20th century and try to conclude whether it is literary creation. The research included phonological and morphological analysis, as well as phonological and morphological analysis of germanisms excerpted from the manuscript. One chapter was dedicated to analysis of surnames mentioned in the text. Based on language analysis, as well as literary parts of text, which consists of parts in prose and verses, the awareness of the recorder was noticed. It can be seen in turmoil of writing afrricates č and ć, reflax ě, vowel r and isolated example of word pandelek. Inconsistency can be seen in writting prosthetic v-, prolapse of v- in front of s, writting muting the final consonant in only three examples, vocative, interrogative-relative and personal pronoun and usage of uncharacteristic words.

Türkiye'de uluslararası ilişkiler literatüründe Ortadoğu ile ilgili çalışmalar son yıllarda büyük artış göstermiştir. Bu gelişmede kuskusuz Suriye'de savaş ve sonrasında ortaya çıkan gelişmeler ile Büyük Ortadoğu projesi gibi olgularla birlikte Türk dış politikasının gündeminde Ortadoğu'nun giderek daha fazla yer alması da etkili olmuştur. Bu çalışmada son dönem literatürüne hâkim olan anlayışın aksine güncel olmayan bir konu incelenecek olup Türkiye'nin bölge ile olan ilişkileri yerine Milliyetçilik olgusu Baas Partisi çerçevesinde ele alınacaktır. Baas Partisi gibi II. Dünya Savaşı sonrası Ortadoğu politikasına damga vuran büyük bir olgunun ele alınması çalışmanın Arap orta doğusunun 20. Yüzyıldan bu yana yaşadığı serüvenin en önemli boyutlarının çoğunu anlamamızı sağlayacaktır.Bu çalışma, giriş ve sonuç bölümleri dışında üç ana bölümden oluşacaktır. Birinci bölümde milliyetçilik kavramıyla ilgili teorik tartışmalar irdelenirken, ikinci bölümde ise Baas Partisinin kuruluşu ve gelişimi analiz edilecektir. Üçüncü bölümde ise Baas Partisinin iktidar mücadelesi esas olarak Suriye üzerinden ele alınacaktır. Dolayısıyla bu çalışmada özelde Arap milliyetçiliğinin genelde Baas Partisinin siyasal ve sosyal gelişim süreci açıklanmaya çalışılacaktır.Anahtar Kelimeler: Arap Milliyetçiliği, Suriye, Baas Partisi, Sosyalizm, Liberalizm Studies on the Middle East in the literature of international relations in Turkey have increased greatly in recent years. Undoubtedly, the fact that the Middle East is increasingly taking part in the agenda of Turkish foreign policy, along with the events that emerged in Syria after the war and tha Great Middle East Project, have been effective inthis devolopment. In this study, contrary to the understanding that prevailed in the recent literature, an outdated issue will be examined and the phenomenon of nationalism will be discussed within the framework of the Baath Party instead of Turkye's relations East policy after World War II, will allow us to understan many of the most important aspects of the Arab Middle East's adventure since the 20th century.This study will consist of three main chapter except the introduction and conclusion chapters. In the first chapter, theoretical discussions on the concept of nationalism will be examined, while in the second chapter, the establishment and devolopment of the Baath Party will be analyzed. In the third chapter, the Baaty Party's struggle for power will be discussed mainly through Syria. Therefore, in this study, the political and social devolopment process of Arap nationalsim in particular and Baath Party in general will be explained.Keywords: Arab Nationalism, Syria, Baath Party, Socialism, Liberalism 129

Osmanlı Devletinin sosyal ve ekonomik tarihinin önemli kaynaklarından biri, şer'iyye sicilleri ve genellikle bu sicillerin içerisinde kayıtlı olan terekelerdir. Şer'iyye sicilleri aynı zamanda ait oldukları yerleşim yeri için de önemli bir şehir tarihi kaynağıdır. Siciller, ilgili kişilerin kasabası, köyü veya mezrasının idari açıdan nereye bağlı olduğunu, eski yer ve bölge isimlerini, ailelerin kullandıkları eşyaları, giyim kuşamları, evlerinin yapısını, kişi sayılarını, isimlerini, unvanlarını, mensubiyetlerini, uğraş alanlarını, ürettikleri ve tükettiklerini, yapılan ticareti ve ekonomik durumlarını barındırması açısından yerleşim yeri ile ilgili genel bilgilere ulaşmayı sağlayacak temek kaynaklardır. Bu bağlamda Savur Kazasının sosyal ve ekonomik hayatını ortaya koymak için 5 Mayıs 1900 ile 18 Mart 1907 tarihlerini kapsayan 233 numaralı Savur şer'iyye sicili, çalışmanın ana kaynağını oluşturmuştur.Bu çalışma giriş üç bölüm ve sonuç kısımlarından meydana gelmiştir. Giriş kısmında konumuza kaynaklık eden Savur şer'iyye sicili şekil ve içerik yönünden tanıtılmıştır. Bölgenin demografik yapısını, idari yapısını ve tarihsel süreç içerisindeki rolünü anlamak için kısa tarihçe verilmiştir. Ayrıca Savur'un bölgedeki stratejik konumu, ticaret yolları ve yürütülen tarım faaliyetleri açısından tarihi coğrafya açıklanmıştır. Birinci bölümde gündelik hayat içerisinde toplumun en küçük birimi olan aile ele alınarak aile yaşantısı, aile bireyleri arasındaki ilişkiler ve anlaşmazlıklar üzerinden toplumsal yapı çözülmeye çalışılmıştır. İkinci bölümde Savur halkının yaşam alanları, yaşadıkları evlerin özellikleri, evlerde kullanılan eşyalar, süs ve giyim eşyaları ele alınmıştır. Üçüncü bölümde Savur'da ekonomik faaliyetler içerisinde yetiştirilen ve ticareti yapılan tarım ürünleri, üretimde kullanılan tarım aletleri, üretimde hayvan varlığı ve tüketilen gıdalar ele alınmıştır.Anahtar kelimeler: Savur, Avine, ġer‟iyye Sicili, Tereke One of the main resources of the social and economic history of the Ottoman State is the registries of religious courts and the heritages which are generally recorded within these registries. These registries are also main history resources for the places they are located. The registries are the major resources, which provide access to general information of a certain place and shows where this town, village or hamlet is officially annexed to, the names of ancient places and regions, the materials used by families, their clothing, structures of their dwellings, number of people, their names, titles, origins, occupations, productions and consumptions, trade and economic status. In this aspect the main resource of this study, which aims to show the socio-economic life of the district of Savur, is the Savur Religious Court registry numbered 233 and covering the period between 5 May 1900 and 18 March 1907.This study consists of an introduction, three sections and conclusion. In the introduction part, Savur Religious Court registry is introduced in terms of form and contents. A brief history is presented to understand the demographic status, administrative structure and the role of the region within the historical process. In addition, the historical geography is presented in terms of strategic position of Savur in the region, trade routes and agricultural activities. In the first section, family, which forms the smallest unit of the society is addressed and the social structure is studied via family life, relations between family members and the disputes. In the second section, the social environment, features of their dwellings and the materials, ornaments and clothes used are studied. In the third section, agricultural products produced and used for trading in Savur, agricultural tools used in production, the livestock existence in production and the foods consumed are mentioned.Keywords: Savur, Avine, Religious Court registry, Heritage 160

Batılı, Hıristiyan yazarlar tarafından asırlar önce oluşturulmuş bir 'Türk' imajı vardır. Buna göre; Batı'da zalim ve gaddar olarak tanımlanan, barbar ve vahşi davranışlar içinde bulunan birine 'Türk' denir Özellikle 19. yüzyılda, İngilizlerin Türk algısı iyice kötüleşmiş, Balkanlar'daki Yunan ve diğer bağımsızlık hareketlerine verilen destek neticesinde Türk düşmanlığı yeni boyutlar kazanmıştır. Bu nedenle, İngilizler, 1. Dünya Savaşı başlayana kadar, Türkleri, güçlü bir Oryantalist bakış açısı ile, kendilerine taban tabana zıt ve düşman olarak tanımlamayı sürdürmüştür. Benzer şekilde, pek çok İngiliz seyyah da kendi benlik algısına kıyasla, Türk imajını Doğulu Öteki olarak tanımlanmayı yeğlemiştir. Özellikle, İngiliz seyahat edebiyatında, pek çok önemli seyyahın Türk imajına dair anlatılarını, içerisinde geri kalmışlık, bayağılık, ilkellik ve zorbalık gibi öğeler barındıran Doğulu bir stereo tip kaplamıştır. Ancak, Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı sonrası yıkılıp, yerine 1923'te Türkiye Cumhuriyeti kurulmasından sonra, modern Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk tarafından başlatılan modernleşme ve batılılaşma hareketi neticesinde Türkler, sosyal, siyasal ve kültürel olarak büyük bir değişim sürecine girmiştir. Bu bağlamda, Türkiye ile ilgili olarak yazılmış İngiliz seyahat edebiyatında Türklerin temsiline dair yaklaşımda bir değişiklik olup olmadığını araştırmak üzere bu çalışma temel olarak farklı zaman dilimlerinde yayımlanmış olan İngiliz seyahatnameleri incelemektedir. On sekiz ve on dokuzuncu yüzyılda Türkiye'ye gelen ilk seyyahların emperyalist yaklaşımlarından başlamak kaydıyla, çalışmada İngiliz seyyahların Türkiye ve Türk imajına dair algılarındaki değişiklikler kronolojik olarak yansıtılmaya çalışılmıştır. Edebi tür olarak seyahat edebiyatının tarihini ve yine tür olarak yazınbilimsel kuramları içeren geniş bir literatür taramasının ardından, çalışma, oryantalizm ve emperyalizm tartışmalarını da içerecek şekilde kolonicilik sonrası ortaya atılan kuramlar çerçevesinde özellikle Türkiye'nin farklı bölgelerine seyahat etmiş olan İngiliz seyyahların temsillerini analiz etmeyi amaçlamaktadır. Bu analizlerde, bazen odak noktası, İngilizlerin ülkenin Güneybatı sahillerinde bulunan antik eserlere olan yoğun ilgisine kaymıştır. Ancak, çalışma ana olarak özellikle yirminci yüzyılın ikinci yarısında ülkeye gelen önemli İngiliz seyyahların eserlerinde yansıttıkları Türk imajı ve stereotipinde meydana gelen değişiklikleri ortaya çıkarmayı hedef almaktadır. Anahtar Kelimeler: İngiliz seyahat edebiyatı, yirminci yüzyıl, Türkler, eski yapıtlar, Türk imajı ve stereotipi For centuries, Western and Christian writers have constructed an image of 'the Turk'. In these images, defined as a cruel or tyrannical person, any one behaving barbarically or savagely can be called a 'Turk'. Especially during the nineteenth-century, British perceptions of the Turks deteriorate drastically and Turcophobia takes new forms alongside support for Greek and other independence movements in the Balkans. As a result, with a powerful Orientalist tradition, the Britons view the Turks to be a nation which has been in permanent and sometimes hostile contrast to them till the breakout of World War I. Similarly, the Turkish image is often depicted by many British travellers as the Oriental Other when compared to Western self. Particularly, in British travel writing, an oriental stereotype that involves backwardness, inferiority, primitivism and tyranny dominate representations of prominent travellers. However, after the collapse of the Ottoman Empire - owing to their defeat in the war and the emergence of a new Republican Turkey in 1920s - the Turks as a nation undergo a huge social, political and cultural change as a result of the modernization and westernization process launched by Mustafa Kemal Ataturk, the founder of the modern Republic of Turkey. In these contexts, in order to explore whether there is any change in the representations of the Turks in British travel literature on Turkey, this study examines selected British travelogues published in different time periods. Starting with the imperialist representations of early travellers in the eighteenth and nineteenth centuries, it aims to demonstrate the chronological change in perceptions of British travellers regarding Turkey and the Turks. Following a broad literature review of both the history of travel writing as a genre and theoretical studies regarding its poetics, the study analyses representations of British travellers to many parts of Turkey within the framework of post-colonial theories including orientalism and imperialism debates. In these analyses, the main focus is sometimes on Britons' preoccupation with antiquity and ancient relics during their visits to southwest Turkey. However, the study primarily seeks to reveal how the change in the image and stereotype of the Turks is reflected by eminent British travellers in the second half of the twentieth century. Key Words: British travel writing, twentieth century, the Turks, antiquity, Turkish image and stereotype 233

Takdim edilen tezimizde yeni Mu'tezile ve yeni Selefi akımları öncelikli olarak eserleri, dini ve siyasi görüşleri açısından incelenmiştir. Tezimizin Giriş kısmında, Mısır'ın Müslümanlar Tarafından Fethi sonrasında gelişen olaylar ve bunun akabinde son üç asırda sömürge güçlerinin Mısır'ı işgali ve bunun Müslümanlar arasında meydana gelen reform/ihya, yeni Selefi ve yeni Mu'tezile hareketlerine etkileri ele alınmıştır.Tezimizin birinci bölümünde Mısır'da reform/ihya ve tecdit hareketlerinin ortaya çıkışının ana nedenleri, ikinci bölümde ilk olarak Mısır'da yeni selefi, yeni Mu'tezile, Reform/İhya ve modernizm hareketleri bağlamında öne çıkan şahsiyetler, daha sonra klasik selefilik ve Mu'tezile düşüncesi ele alınmıştır en son olarak ta bu iki düşünce arasında bir karşılaştrıma yapılmıştır. Son bölümde ise yeni selefiyye ve yeni Mu'tezile hareketleri ele alınıp tahlil edilmiştir. Anahtar Kelimeler: ihya, tecdid, ıslah, Mu'tezile, Selefiyye, 20.yy İslami hareketleri, yeni Selefiyye, Yeni Mu'tezile, Kelam, Mısır Of these two steps mentioned in this thesis we have presented, among others, of course, primarily his works, religious and political views were examined. The emerging new mutezile and new safalist movements were investigated.In the introduction part of our thesis, the events that occurred after the conquest of Egypt and subsequent occupation of Egypt by the colonial powers in the last 3 centuries and the effects of this on the Reform/revival , the new safalist and the new mu'tezile movements.In the first part of our thesis, the reasons for the emergence of the reform/revival movement in Egypt, in the second part, the first safalist in Egypt in the context of the new mu'tezile, reform/revival and modernism movements, then the classical salafism and mu'tezile thoughts had been discussed. Finally, a comparison was made between these two thoughst. In the last part, the new Salafist and the new Mu'tezile were handled and analyzed.Key words: recovering, novation, reclamation, Mu'tazila, Salafiyya, 20th century Islamic movements, New Salafiyyah, New Mu'tazilah, Kalam, Egypt 108

Ovaj završni rad podijeljen je u tri tematske cjeline. U prvoj se raspravlja o odnosu mode i umjetnosti, drugu čine život i djelo Christiana Diora, a u trećoj se cjelini analizira odnos umjetnosti i mode na primjeru Christiana Diora, s naglaskom na analizu nekoliko njegovih odjevnih predmeta. Odjevnim se predmetima pristupa s dva različita gledišta-odjevni predmet kao umjetničko dijelo i odjevni predmet kao produkt dizajna. Završni rad, osim analize radova, obuhvaća i kraću biografiju Christiana Diora kao modnog tvorca i ikonu koja je inspiracija dizajnerima danas. Kroz cijeli rad naglasak je stavljen na apstraktno mišljenje, naročito pri analizi Diorovih odjevnih predmeta. Korišteni su i paralelni primjeri iz svijeta mode i svijeta umjetnosti. Na temelju podrobne analize dolazi se do zaključka da se odjevni predmeti sagledavaju u cjelini jer svi predstavljaju gotovo savršenstvo spoja umjetnosti i dizajna., This work is divided in to three thematic units. The first part describes the relationship between art and fashion, the second the life and work of Christian Dior and in the third part, the text analyses the connection between art and fashion on the example of Christian Dior, with the emphasis on the analysis of several Dior's pieces. In the analysis, the garments are viewed from two different view points - as works of art and as productsof design. This text, besides the analysis of his work, includes Christian Dior's short biography, for he is a fashion designer and an icon that inspires designers even today. Through out the work, emphasis was placed on abstract thinking, especially in the analysis of Dior's clothing. Parallel examples from the world of fashion and the world of art are also used. Based on the analysis conducted in this text, it is safe to conclude that fashion items have to be viewed as a perfect combination of both art and fashion.

XIX. – XX. yy. Rus felsefesi, insan kültüründe iz bırakmış, katkıda bulunmuş son derece önemli düşünceleri barındıran bir felsefedir. Rus felsefesini zengin yapan ve özgün kılan konulardan biri maneviyattır. Maneviyat çok unsurlu, mantık ile zor anlaşılan bir kavramdır. Maneviyat alanına, sosyal, din, insan, tarih ve siyaset felsefeleri girmektedir. Maneviyat, stabil olmayan, yaşayan bir kavramdır ve insan tarihi sürecinde şeklini belirli derecede değiştirmiştir. Bazı anlayışlara göre maneviyat, insanın dini, ruhani değerleriyle ilgili bir kavramken, diğerlerine göre maneviyat bütün insan değerlerini içinde kapsayan bir kavramdır. Felsefe tarihinde maneviyat konusu önemli problemlerden biridir. Maneviyat; din, ahlak ve milliyetçi doktrinlerin ötesinde, idea ve ruhla bağlantılı bir kavramdır. Maneviyat, bireyin dünya ve toplumla ilişkisi sonucunda ortaya çıkan bir olgudur.Ortodoks zeminine sahip olan Rus kültürü, maneviyat konusunda da Ortodoksluğun etkisi altında kalmıştır. Bu yüzden Rus filozoflar, düşüncelerini pratik amaçlardan ziyade duygusal alanlara yöneltmişlerdir. Duygusallık ve insanın gizemli iç dünyasını çözümleme arzusu Rus felsefesinin özgün özelliklerinden biridir. Duygusallık ve empati duygularının geliştirilmesi aracılığıyla maneviyatı zenginleştirmeye çabalayan filozoflar, Rus felsefesi için özgün bir yöntem geliştirdiler. Rus felsefesi maneviyat konusunu edebiyat aracılığıyla işledi ve teorik alandan pratik alana geçmesini sağladı. Karamzin, Gogol, Belinski, Çernışevski, Dostoyevski, Tolstoy, Solovyev ve Soljenitsin gibi kalem ustaları, maneviyat konusu ve problemleri üzerinde duran, Rus maneviyat algısının gelişmesini sağlayan, yeni nesillere aktarılmasını garantileyen düşünürlerdir. Zorlu tarihi süreçlerden geçen ve köklü toplumsal değişimleri yaşayan Rus halkı manevi değerlerini Rus felsefesinin edebiyat yöntemi sayesinde muhafaza edebildi ve geliştirmeye devam etti. XIX. - XX. century Russian philosophy has contributed extremely important considerations and has left a mark on human culture. One of the things that make Russian philosophy rich and unique is the spirituality. Spirituality is a very elemental concept that can't be understood by the logic. Spirituality includes social, religious, human, historical and political philosophies. Spirituality is a non-stabilizing, living concept and has changed its shape at a certain point in human history. According to some understandings, spirituality is a concept related to human religious and spiritual values, and according to others, spirituality is a concept covering all human values. Spirituality that is one of the important problems in the history of philosophy, beyond religion, morality and nationalist doctrines, is a concept associated with ideas and souls. Spirituality is a phenomenon that arises as a result of an individual's relationship with the world and society. The Russian culture, which has an orthodox basis, is also under the influence of Orthodoxy on spirituality. That is why Russian philosopher have consider emotional areas more than practical purposes. The desire of resolving sentimental and the mysterious inner world of man is one of the unique characteristics of Russian philosophy. Philosophers who strive to enrich the spirituality through the development of emotional and empathy sentiments developed the original method for Russian philosophy. Russian philosophy has driven the subject of spirituality through literature and has enabled it to move from the theoretical to the practical. Great Russian writers such as Karamzin, Gogol, Belinski, Chernyshevsky, Dostoevsky, Tolstoy, Solovyev and Solzhenitsyn are thought-makers who focus on spiritual issues and problems, guaranteeing the development of Russian spiritual perception and transferring them to new generations. Russian people who have undergone deep historical processes and experienced radical social changes preserved their spiritual values through the literary method of Russian philosophy. 111

İran, içerisinde yaşayan etnik gruplar ve gerek jeostratejik gerekse jeopolitik konumu gereği Orta Doğu coğrafyasının en önemli merkezlerinden biridir. Ülke enerji kaynakları zenginlikleri sebebiyle geçmişte ve günümüzde uluslararası coğrafyada önemini korumaktadır. Özellikle petrol açısından dünya rezervlerinin %10'unu elinde tutması sebebiyle her zaman büyük güçlerin ilgi odağı olmuştur. Ülkede resmi dil Farsça, resmi din İslam'ın Şiilik mezhebidir. Ülke içerisinde bir arada yaşayan etnik gruplar %50 oranla Farslar, %24 veya daha fazla oranla Azerbaycan Türkleri, bunlardan başka Türkmenler, Kaşkaylar, Kaçarlar, Karapapaklar, Avşarlar, Halaçlar, Şahsevenler, Beluçlar, Araplar, Kürtler şeklinde sıralanabilir.Türkiye'de İran konusunda çalışmaların azlığı dolayısıyla ve İran içerisinde yaşayan Azerbaycan Türkleri hakkında tarihi bilgi vermek amacıyla çalışma kaleme alınmıştır. Amaç kendisinde sonra yapılacak araştırmalara kaynak niteliği sağlamaya çalışmaktır. Çalışma hazırlanırken; Edward Abrahamian'ın `Modern İran Tarihi` ve `Iran Between Two Revolutions` kitapları, Cemil Hasanlı'nın `Soğuk Savaşın İlk Çatışması İran Azerbaycanı` kitabı kullanılmıştır, İran Azerbaycanı ile ilgili yazılmış olan Gün Taş'ın `İran'ın Ulusal Bütünlüğü ve Güney Azerbaycan Sorunu` tezi, Merih Özşahin'in `Güney Azerbaycan'da Bağımsızlık Hareketleri ve Güney Azerbaycan'ın Türk Dünyası İçin Önemi` tezi, Osman Erol'un `İran İç Siyasetinde Azerbaycan Türkleri (1906-2006)` tezi, konu ile alakalı makaleler kullanılmış olup istatistiksel veriler Farsça kaynaklardan çeviri yapılmıştır.Çalışmanın birinci bölümünde, İran'ın coğrafyası, siyasi, ekonomik, demografik yapısı çeşitli kaynaklardan incelenmiş ve bilgiler sunulmuştur. Azerbaycan Türklerinin ülke içerisinde hangi coğrafyada yaşadıkları araştırılmış, yıllar içerisinde aktif siyaset hayatlarına nasıl bir giriş yapmış oldukları incelenmiştir. Ayrıca ülke içerisinde diğer etnik grupların hangi coğrafyalarda yaşadıklarını ve kısaca tarihleri hakkında bilgiler verilmektedir.Çalışmanın ikinci bölümünde Türklerin İran coğrafyasına yerleşmesinden ve 1905 İran Meşrutiyetinde özellikle Azerbaycan Türklerinin rollerinden, daha sonra Pehlevi'ler dönemi başlayana kadar önemli bir oluşum olan Azadistan Devleti ve Şeyh Muhammed Hıyabani'nin ülke içinde rolü incelenmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde, Pehleviler döneminden, Fars tipi yönetim biçimlerinden, Türklerin uzun yıllar süren hâkimiyeti kaybettikten sonra yaşadıkları sıkıntılardan, dış güçlerin ülke içerisindeki etkileri ve müdahaleleri incelenmiştir. İran içerisinde Türkler için en önemli oluşum olarak değerlendirilebilecek Azerbaycan Özerk Cumhuriyeti'nin kuruluş ve yıkılış dönemleri ile ilgili bilgiler verilmiştir. Cumhuriyetin kurucusu Seyid Cafer Pişeveri ve aktif siyaset hayatı ile ilgili incelemelerde bulunulmuştur.Çalışmanın dördüncü ve son bölümünde ise İran İslam Devrimi'nin kuruluşundan, İslam Devrimi'nin yönetim biçimi ve özellikle Velayet-i Fakih kavramının önemi ile ilgili incelemelerde bulunulmuştur. Bu devrim sürecinde ve sonrasında Azerbaycan Türklerinin özellikle Ayetullah Şeriatmedari ve Tebriz halkının rolü incelenmiştir. Iran is one of the most important centers of Middle East geography due to its geo-strategic and geo-strategic location besides the ethnic groups living there. The country maintains its importance in the international geography of the past and present thanks to its rich energy sources. The country has always been the focus of great powers especially because it holds 10% of the world reserves in terms of oil. The official language in the country is Persian; the official religion is the Ja'fari sect of Islam. 50% of the ethnic groups living together in the country consists of Persians and 24% or more consists of Azerbaijani Turks. Apart from these, the rest can be listed as Turkmens, Kashgais, Qajars, Karapapaks, Afshars, Khalajs, Shahsavans, Beludzhis, Arabs, and Kurds.This study was conducted in order to contribute to efforts on Iran in Turkey. Also, it was written to give historical information about Azerbaijani Turks living in Iran. The aim is to try to provide the source of the research to be done later. In the preparation of the study, the following theses were used: The National Unity of Iran and the Problem of South Azerbaijan by Gün Taş, The Independence Movements in South Azerbaijan and The Importance of South Azerbaijan for the Turkish World by Merih Özşahin and Azerbaijani Turks in the Internal Politics of Iran (1906-2006) by Osman Erol. In addition to articles related to the subject, Modern Iranian History and Iran Between Two Revolutions books by Edward Abrahamian and Cemil Hasanlı's book `The First Conflict of the Cold War: Iranian Azerbaijan were used. In addition, all statistical data were translated from Persian sources.The first part included the information about Iranian geography, its political, economic and demographic structure through literature review. Research made an introduction to which part of the country Azerbaijani Turks lived in and their active politics lives within years. In addition, it provided information about where the other ethnic groups in the country lived and their history in short.The second part mentioned the settlement of Turks in Iran and the roles of especially Azerbaijani Turks during 1905 Iranian Constitutional Monarchy. Later, State of Azadistan which was an important formation until the beginning of the Pahlavies period and the role of Sheikh Mohammad Khayabani in the country were investigated in this part.The period of Pahlavies, Persian type of regimes, the difficulties experienced by the Turks after losing control over long years and the influences of the foreign powers on the country and their interventions were examined in the third part. Information regarding the establishment and demolition of the Autonomous Republic of Azerbaijan which can be regarded as the most important formation for the Turks in Iran were presented in the study. Investigations on Seyid Cafer Pişeveri, the founder of the Republic, and his active politics life were also put forward.Investigations on the establishment of the Iranian Islamic Revolution, the regime of the Islamic Revolution and especially the importance of the term 'Velayet-i Fakih' were presented in the last part. The role of Azerbaijani Turks, especially Ayatollah Shariatmadari and Tabriz during and after the revolution was examined. 113

Osmanlı Devleti'nin son döneminde asrın harp teknolojisinin gerisinde kalan ve devletin sınırlarını savunacak gücü kaybetmiş donanmasının, devlet eliyle ıslahının ekonomik bakımdan mümkün olmayışı, donanmanın ıslahına yönelik farklı kaynak arayışlarının kapısını aralamıştır. Kaynak arayışı içerisine giren kimseler, Sultan II. Abdülhamid döneminde verilen devlet nişanlarının donanma lehine teberru edilmesi, müzelerde bulunan âsâr-ı atîkanın satılması, kitap ve risalelerin belli bir sayısından, süreli yayınların ise yılın bir gününden elde edilecek gelirin donanmaya verilmesi gibi çeşitli önerilerde bulunmuşlardır. Devletin gündemini meşgul eden bu meselenin çözüme kavuşturulması için çeşitli mali ibadetlere de başvurulmuştur. Özellikle zekât ve kurban paralarının donanma giderlerine harcanması fikri Osmanlı'nın son döneminde furû alanındaki tartışma konularından birini teşkil etmiştir. Bireysel arayışların yanı sıra II. Meşrutiyet döneminde kurulan Donanma-yı Osmânî Muâvenet-i Milliye Cemiyeti de halkın donanmaya iâne fikrine ikna edilmesi için konferanslar düzenlemek, gazetelerde yayınlar yapmak gibi çeşitli faaliyetlerde bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Osmanlı, zekât, donanma, iâne, kurum. In the last period of the Ottoman Empire, that the navy which lagged behind war technology and lost its power to defend the boundaries of the state, opened the door to the search for different resources for the improvement of the navy. People who are in search of resources issued various proposals such as endowing the insignias of the state in favor of the navy, the sale of the antiquities in museums, giving a daily receipt from certain number of books and treaties, and the periodic publications to the navy. Various financial practices had also been used to resolve this issue which had occupied the state's agenda. In particular, the idea of spending the money of zakat and sacrifice for navy's expenditure was one of the topics of discussion in the last period of Ottoman Empire. In addition to individual quests, the Guild of Donanmay-ı Osmani Muavenet-i Cemiyye, which was established in the period of the second constitutional monarchy, carried out various activities such as organizing conferences and publishing publications in order to convince the public for idea of helping the Navy.Key Words: Ottoman, zakat, navy, help, institution. 111

Bayramlar toplumun bireylerini ayakta tutan, millet olma bilincini canlandıran en önemli unsurlardandır. Bayramlar halkın birlik ve beraberlik duygularını pekiştirerek aile, millet olma farkındalığını artırmaktadır. Ayrıca bayramlar gelecek kuşaklara bu değerlerin en güzel şekilde taşınmasını ve onlara bu değerlerin ne kadar önemli olduğunu hissettirerek gösterilmesini sağlar. Toplumların gelenek ve göreneklerini canlı tutan bayramlarda düzenlenen eğlenceler, oyunlar yeni değerler ile harmanlanarak geçmişten günümüze kadar ulaşmıştır. Türk milleti farklı bölgelerde ve zor şartlar altında yaşamalarına rağmen kültürüne, gelenek ve göreneklerine sahip çıkmıştır. Bu çerçevede milletlere, ülkelere, bölgelere göre farklılık gösteren bayramlar; Türk milletinin tarihini, kültürünü, sosyal yapısını en iyi şekilde görmemize yardımcı olmaktadır. Hazırlanan bu tez çalışmasında bayramlar hakkında bilgi verilerek Türkistan Coğrafyasında ki Türk topluluklarının kutladığı bayramları ve eğlenceleri hakkında araştırma yapılmıştır. Bölgede yaşayan Türk topluluklarının bayram eğlenceleri geçmişten günümüze ulaşıp, aynı canlılığını ve içtenliğini koruyarak devam etmektedir. Zengin bir kültüre sahip olan Türk milleti, yüzyıllık bir Rus esaretine rağmen kendi değerlerini unutmayarak bayramlarını kutlayıp, insanları birbirine kenetleyerek sosyal değerlerini ayakta tutmayı başarmıştır. Festivals are the most important elements that keep the society alive and revive the consciousness of being a nation. Festivals reinforce the feelings of unıty and solidarity of the people and increase awareness of being a family and a nation. In addition, festivals allow a society to carry these values to future generations in the most beautiful way and show them how important these values are. The festivities and games organized as part of these festivals that keep the traditions of the societies alive, have been blended with new values and have survived from the past to the present.Although the Turkish nation lives in different regions and under difficult conditions, it has maintained its culture, traditions and customs. In this context, festivals that vary among different nations, countries and regions; help us understand the history, culture and social structure of the Turkish nation in the best way.Thıs thesis provides information about the feasts and festivals celebrated by Turkish communities in Turkestan Region. The festivities of the Turkic communities living in the region continue from the past to the present, while preserving the same vitality and sincerity. The Turkish nation, which has a rich culture, has managed to keep its social values alive by celebrating its festivals and keeping people unified despite a century long Russian captivity. 121

Kafkasya, Asya ile Avrupa'nın önemli bir kesişme noktasını oluşturmakla beraber, ekonomik, siyasal ve kültürel açıdan da kaynaşma bölgesi durumundadır. Türkiye'de karışık bir bölge olan Kuzey Kafkasya konusunda yapılan çalışmaların azlığı sebebiyle, Kuzey Kafkasya'nın siyasi tarihine, bölgenin stratejik açıdan önemine, ezeli düşmanı Rusya ile olan ilişkilerine ve tarihte kısa süreli olarak varlığını sürdürmüş az bilinen Kuzey Kafkasya Dağlıları Birliği Cumhuriyeti hakkında bilgi vermek ve bu alanda daha sonra yapılacak araştırmalara kaynak niteliği taşıması maksadıyla çalışma kaleme alınmıştır. Çalışma hazırlanırken, temel kaynaklar olarak gösterilen İsmail Berkok'un `Tarihte Kafkasya`, Kadircan Kaflı'nın `Şimali Kafkasya`, Ahmet Hazer Hızal'ın `Kuzey Kafkasya Hürriyet ve İstiklal Davası`, John F. Baddeley'in `Rusların Kafkasya'yı İstilası ve Şeyh Şamil` kitapları ile Sefer E. Berzeg'in `Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti 1917-1922, Cilt I-II-III` kitapları kullanılmıştır. Kuzey Kafkasya hakkında yazılan birkaç tez olarak, Mevlüt Koçak'ın `Türkçe Yayınlarda (1917-1920) Kuzey Kafkasya'daki Siyasi Faaliyetler ve Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti` başlıklı yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Mesut Erşan'ın `Birinci Dünya Harbinde Osmanlı Devleti'nin Kuzey Kafkasya Siyaseti (1914-1918)` başlıklı doktora tezi ile Mitat Çelikpala'nın `Search for a common North Caucasian identity: The mountaineers attempts for survial and unity in response to the Russian rule` başlıklı yayınlanmamış doktora tezi kullanılmıştır. Bunların yanında konu ile ilgili yazılan önemli bir Rusça eser, Azerbaycan Türkçesi ile İngilizce makaleler çevrilip kullanılmış, en eskisi 1951 olan, 1953, 1957 ve sonrası yıllara ait yurt içi ve yurt dışındaki Kafkas aydınları, Kafkas diasporası ve Kafkasya konusundaki uzmanlar tarafından kaleme alınan makalelerin de yer aldığı çok sayıda dergi, Başbakanlık Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı'ndan (BOA) çalışmaya katkısı olan arşiv belgesi ve konu ile ilgili raporlar olmak üzere ulaşılan tüm kaynaklar objektif bir şekilde analiz edilerek çalışmada kullanılmıştır. Ayrıca bu çalışmada kullanılmak üzere İstanbul Birleşik Kafkasya Derneği ile Kafkas Araştırma Kültür ve Dayanışma Vakfı'nın (KAFDAV) yardımları ile önemli bazı kaynaklara da ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Kafkasya; Kuzey Kafkasya; Dağlılar; Müridizm; Rusya; Kafkas Müslümanları; Dağlı Cumhuriyeti. In addition to being an important crossing point for Asia and Europe, the Caucasus is also a region of economic, political and cultural integration. Due to the lack of studies conducted in Turkey about the North Caucasus that is a complicated region, this research aims to provide information about political history of the North Caucasus, its strategically importance, its relationship with its eternal enemy Russia and The Mountainous Republic of the Northern Caucasus which lasted very short and is known little. It also aims to be a source for the researches to be carried out later in this field.While the study was prepared, the basic resources that are `Caucasus in History` by İsmail Berkok, `North Caucasus` by Kadircan Kaflı, `North Caucasus Freedom and Independence Case` by Ahmet Hazer Hızal, `Russian Invasion of the Caucasus and Sheikh Shamil` by John F. Baddeley and `Republic of North Caucasus 1917-1922, Volume I-II-III` by Sefer E. Berzeg were used. As to the theses written about the North Caucasus, `Political Activities in the North Caucasus in Turkish Publications (1917-1920) and the Republic of North Caucasus` unpublished master's thesis by Mevlüt Koçak, `North Caucasus Politics of the Ottoman Empire in the First World War (1914-1918)` doctoral thesis by Mesut Erşan and `Search for a common North Caucasian identity: The mountaineers attempts for survial and unity in response to the Russian rule` unpublished doctoral thesis by Mitat Çelikpala were reviewed. In addition to these, an important Russian work regarding this topic and articles written in English and Azerbaijan Turkish were translated and used in this study. All resources including a number of journals dating back to 1951, 1953, 1957 and so on, in which there are articles written by experts on Caucasian intellectuals at home and abroad, Caucasus diaspora and Caucasus, an archive document contributing to the work of the Prime Ministry Ottoman Archive Department and reports written on the topic were analyzed and used in the study. In addition, some important sources to be used in this research were obtained thanks to Istanbul United Caucasus Association and Caucasus Research Culture and Solidarity Foundation.Key Words: Caucasus; The North Caucasus; Mountaineers; Muridism; Russia; Caucasian Muslims; Mountainous Republic. 152

Bu doktora tezi, yirminci yüzyıl anaakım Amerikan edebiyatında savaş karşıtı eserlerin eko- eleştirel bağlamda incelenmesini kapsamaktadır. Bu eserlerde belirgin olarak öne çıkan insan merkezcilik deşifre edilerek savaş karşıtı edebiyatın savaşı ve savaş karşıtlığını nasıl tanımladığı araştırılmıştır. Böylece bu eserlerin insan dışındaki canlılara ve doğaya yaklaşımı irdelenerek türcülüğün nüveleri ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Seçilen eserlerin incelenmesinde eko-eleştirel kuramların yanında militarist kuramlar da kullanılmıştır. Tüm kuramsal art alan öncelikle Amerikan tarihinde savaşların detaylı olarak incelenmesine olanak sağlamış ayrıca Amerikan edebiyatı geleneğinde savaşların yerinin altını çizmesi açısından da etkin olmuştur. Tüm bu tarihsel sürecin detaylı tartışılması ise yirminci yüzyıl Amerikan edebiyatının üzerine inşa edildiği ideolojik temeli anlatması bakımından önemlidir. Bu noktada araştırma nitel veri kapsamında derinlemesine eser incelemesi yoluyla yapılmıştır. Anaakım Amerikan edebiyatından seçilen örnekler savaş karşıtı edebiyatın savaşın anlamı ve yıkıcılığını insanı merkeze alarak tanımlayıp anlattığını göstermektedir. Üç roman, iki hikâye ve altı şiirden oluşan bu eserler; Mark Twain’in “Savaş Duası” (“War Prayer”) (1916) isimli hikâyesi, Angela Morgan’ın “Anaların Savaş Feryadı” (“Battle Cry of the Mothers”) (1915) isimli şiiri, Charles W. Wood’un “Büyülü Pompa Kralı” (“King of the Magical Pump”) (1914) isimli şiiri, Ernest Hemingway’in “Şeref Merası” (“Champs d’Honneur”) (1923), Zamanımızda (In Our Time) (1924) ve Silahlara Veda (A Farewell to Arms) (1929) isimli eserleri, Louis Simpson’ın “Carentan O Carentan” (1949) isimli şiiri, Randall Jarrall’ın en ünlü savaş şiirlerinden birisi olan “Alt Taret Nişancısının Ölümü” (“The Death of Ball Turret Gunner”) (1945), Robert Lowell’ın “Lekesiz Doğum Bayramının Arifesinde, 1942” (“On the Eve of the Feast of the Immaculate Conception, 1942”) (1943) isimli şiiri, Joseph Heller’in Madde 22 (Catch 22) (1961) isimli romanı ve Tim O’Brien’ın Taşıdıkları Şeyler (The Things They Carried) (1990) isimli romanıdır., This doctoral thesis discusses the main stream anti-war American literature in the twentieth century in terms of eco-criticism. In the pieces chosen it is researched how anti-war literature defines the concept of war and anti-war by deciphering antropocentrism which comes to the forefront in these pieces. It is tried to be found out the nucleuses of speciesism probing the approach of these pieces towards non-human beings and nature. The chosen literary works are also criticized in terms of militarist theories in addition to eco-critical ones. Not only has all the theoratical background made the history of American war identity be examined in detail possible but also it has underlined where and how wars are located in the American literary tradition. It is of great importance to discuss historical timeline in detail in order to understand ideological aspects on which American literature has been structured. At that point, the research has been done through literary criticism in depth in terms of qualitative data. The examples chosen from the mainstream anti-war American literature discuss what a war means and how it defines the distructiveness side by centralizing human beings and humanity. These literary works consist of three novels, two short stories, and six poems including Mark Twain’s “War Prayer” (1916), Angela Morgan’s “Battle Cry of the Mothers” (1915), Charles W. Wood’s “King of the Magical Pump” (1914), Ernest Hemingway’s “Champs d’Honneur” (1923), In Our Time (1924) and A Farewell to Arms (1929), Louis Simpson’s Carentan O Carentan (1949), Randall Jarrall’s one of the best known anti-war poems “The Death of Ball Turret Gunner” (1945), Robert Lowell’s “On the Eve of the Feast of the Immaculate Conception, 1942” (1943), Joseph Heller’s Catch 22 (1961), and Tim O’Brien’s The Things They Carried (1990).

Uygarlık tarihi boyunca resmin ve diğer sanat dallarının yollarının kesiştiği sıklıkla görülmektedir. Tiyatro sanatıyla da resmin yolları, insanı insana anlatma çabasında kesişmiş, yanılsama yaratan resim ile tiyatro aynı mekânda; sahnede buluşmuşlardır. Resmin, sanatın her alanıyla ilişkilendirilebilmesi tiyatro dekorlarında ve sahnede de kendisini göstermektedir. Sahnelenen tiyatro oyunlarının dekorlarının eskizinden, boyanmasına, renklendirilmesine kadar her aşama, resmin unsurları kullanılarak gerçekleştirilir. Tez çalışmasında resim ve tiyatro sanatlarının iş birliği sergilenmiş, tiyatro sahnelerinde ve dekorlarında resmin unsurlarının izleri sürülmüştür. Tez çalışması, alanında yapılan ilk çalışmadır. Tez çalışması ile, 44 yıldır profesyonel olarak uygulanan sahne resmi, ilk defa belgelenmektedir.Tez çalışmasında, resim sanatının, tiyatro oyunlarının mesajının iletilmesine katkısı ortaya konmuş ve resim unsurlarının bilinmesinin ve uygulanmasının, tiyatro oyunlarında dekorla oluşturulan atmosferin algılanmasına ve oyunun dinamiğine hizmet ettiği vurgulanmıştır. Anahtar Kelimeler: Resim, dekor, sahne, tiyatro, gerçekleştirme (realizasyon) All along the history of civilization painting and way of other branches of art will be crossed frequently. The way of painting was crossed by the art of theatre to express human behaviors to others and painting that made illusion and theatre met at the same stage. Establishing a relation with every field of art and painting can be seen at the theatre sets and stage.The sets of theatrical presentations are realized by using the companet of painting at every step including preliminary sketch of decors and making colorful of decors.The collective work of painting and arts of theatre were shown in the study of this thesis and the artists werw followed the trail of components of paintings at the scenes of theatre and decors.This thesis is the first studying in this field.Sceen painting which was carried out professionally for forty four years was documented fort the first time. It was shown that how the art painting conduct the message and the addition of panting in this subject.This thesis show that the addition of painting convey the message of theatre plays to people and it emphasizes that painting serves the dynamics of the theatre play and the perception of the atmosphere which is made by decors at the theatre plays. Keywords: Painting, decor, stage, theater, realization

Geçmişten günümüze kadını ve bedenindeki ''şiddet'' göstergeleriyle birlikte sanatın öznesi olarak seçmek; kadının toplumsal ve bireysel varlığına dair alışılagelmiş ifadelerin incelenmesinde ve tarihsel süreç içerisindeki konumunu anlama ve tanımlanmasında plastik sanatlara yansıyan biçim ve içeriğe yönelik gözlemin getirisidir. Bu bağlamda kadının kimliğinin, beden dilinin ve varlığının inşasında kültürel, sosyal, ekonomik, psikolojik, siyasal vs. etkili olacak yapılanmaların ''Kadın'' bireyi nasıl konumlandırdığını ve değiştirip dönüştürdüğünü gözlemleyip veya deneyimlerken, bunun sanat pratikleri içerisindeki karşılığını da bulmaktır.Bu doğrultuda sanatın aracılığıyla, ''kadın ve bedeninin'' ifadesinden yola çıkılarak dönemin koşulları ve düşünüş biçimlerinin etkisiyle kadının varoluşunun tarihsel süreçteki yansımasını görürken; aynı zamanda sanatın öznesi ve nesnesi olarak kadını ele alışını ve ifade ediliş biçimini sunmaktadır. Kadının yeri, sınıflı toplumların ortaya çıkışıyla birlikte, eril iktidarın hakim olduğu bir sistem içerisinde kimliğiyle ve bedeniyle ya erkekleştirilerek ya da silikleştirilerek varlığını koruyamamış; üstelik tüm bunlarla birlikte cinselliğiyle meta haline gelerek ötekileştirilmeye ve sömürülmeye maruz kalmıştır. Bu bağlamda 20. yüzyılı kapsayan ''kadın ve bedenine'' dair olanı, ''Şiddet'' kavramından uzaklaştırmayan bir sistemi incelerken; Antik Yunan'da ünlü düşünürlerin fikirlerinden, sosyolojik araştırma ve deneylerden, kültür ve geleneklere uzanan başka birçok veriyle birlikte feminizmin doğrultusunda incelenmeye açık bir alan yaratır sanat. Burada amaç, gündelik yaşamlarında bile kadını şiddetten arındıramayan bir döngüyü sorgulayarak, sanatsal pratikler içerisinde gözlemlemeye ve ifade etmeye yönelik bir tutumdur. Böylelikle hem 20.yüzyılda sanatın öznesi olan kadının bedenindeki şiddet göstergelerini ifade ederken sanatçının yaklaşım ve yaratım sürecini hem de birey olarak kadını anlamaya dair insancıl varoluşun sorgulanmasını anlamlandırabilmektir. From past to present, to choose woman and her body together with the signs of 'violence' as the subject of art; is the outcome of the examination of the usual expressions of women's social and individual existence and the observation of the form and content reflected in the plastic arts in understanding and defining the position in the historical process. This way, it is finding out the equivalent of that in the practice of art while observing and experiencing how effective constructions such as cultural, social, economic, psychological, political etc position women in constructing women's identity, body language and entity. Through art, it presents the way it deals and states woman while observing the reflection of women's presence in historical terms with the effect of the conditions and the way of thought of that period by starting with the expression of `woman and her body`. The place of the woman, along with the emergence of societies with class distinctions, has not preserved her identity and body either by masculinizing or by greying in a system where masculine power is dominant; and with all this, she became a commodity with her sexuality and was subjected to marginalizing and exploitation. In this context, while examining a system which does not distract from the concept of `violence`, the 20th century covering `the woman and the body` in ancient Greece art creates an open space for studying in the direction of feminism, along with many other things ranging from ideas of famous philosophers, sociological research and experimentation to culture and tradition. The purpose here, even in their everyday lives, it is an attitude towards observing and expressing women in artistic practices by interrogating a cycle that can not be removed from violence. Thus, in expressing the violent signs in the body of the woman, which is the subject of art in the 20th century, it is possible to understand the artist's approach and creation process as well as the questioning of humanistic existence to understand woman as an individual. 140

Bu çalışma, 1908-1928 yıllarında yayınlanan dinî muhtevalı dergilerdeki manzumelerin tespitini ve muhteva tahlilini kapsamaktadır. Dinî dergilerden hareketle 20. yüzyıl başlarında, altı asırlık edebiyat geleneğinin izlerini sürmek, bu yılların yönelimlerini takip edebilmek çalışmanın amacıdır. Üç bölümden oluşan çalışmanın ilk bölümü, en çok örneğin yer aldığı dinî-tasavvufî muhtevalı şiirlere ayrılmıştır. Nazım türleri, İslâm medeniyeti, dinî günler-mekânlar-kıssalar, tasavvuf ve tarikatlar hakkında yazılan şiirler, birinci bölümde incelenmiştir. İkinci bölüm; padişahlar, II. Meşrutiyet dönemi, Mütareke ve Millî Mücadele dönemi, Cumhuriyet dönemi başlıklarından oluşmaktadır. İlgili başlıklar altında, II. Meşrutiyet yıllarından harf inkılâbına kadar geçen sürede, siyasî gelişmelerin manzumelere yansımasına değinilmiştir. Üçüncü bölümde ise sosyal ve kültürel hayat hakkındaki şiirler; devrin sosyal meseleleri, tahsil hayatı, edebî mülahazalar bakımından ele alınmıştır. Her üç bölümde, bilimsel kaynaklardan da istifade edilerek, tarihî hadiselerin dönemin dinî dergilerindeki manzumelere tesirleri gözlenmiştir. Dinî dergilere yönelik bu çalışma ile tespit edilen şiirlerde üç unsur ortaktır. Bunlardan ilki, divan şiiri geleneğinin 20. asırdaki devamıdır. İkincisi, Batılı görüşler karşısında İslâm dininin ve Osmanlı Devleti'nin müdafaasıdır. Üçüncüsü ise ümmetin ve milletin ahvâlinden haber verilmesidir. Tespit edilen bu üç unsur dinî tasavvufî muhtevadan siyasî gelişmelere, sosyal ve kültürel hayata kadar aksederek devrin dinî dergilerinde nazmedilmiştir. This study covers the determination and content analysis of poems in religious content journals published in between 1908-1928. The aim of the study, based on religious magazines in the early 20th century, is to follow the traces of six centuries long literary tradition and to follow the trends of these years. The first part of the study, which consists of three chapters, is devoted to religious-Sufi poems which contain the most examples. Types of poetry, the poems written about the Islamic civilization, religious days-places-stories, Sufism and sects were examined in the first chapter. Second part consists of titles; the sultans, II. Constitutional period, Armistice and National Struggle period, Republican period. In the relevant headings, during the period from the II. Constitutional years to the alphabet reform, the reflection of the political developments on the poems was mentioned. In the third part, poems about social and cultural life are discussed in terms of; social issues of the period, education life and literary considerations. In all three sections, by benefiting from scientific sources, the effects of historical events on the poems in religious journals of the period were observed.Three facts are common at the poems that are determined with this study about religious journals. The first of these is the continuation of the Divan poetry tradition in the 20th century. The second is the defense of Islam and the Ottoman Empire in the face of Western views. The third is informing about the situation of the ummah and the nation. These three facts are reflected to religious Sufi content, political developments and social and cultural life, and they have been composed as poetry in religious journals of the period. 462

Usul-i Cedit bir eğitim ve fikir hareketidir ve toplumsal bir transformasyon sürecidir. Hareket adını gerçekleştirdiği yenilikçi reform hamlelerinden almaktadır. Devlet destekli ve örgütlü reform hareketlerinden farklı olan Usul-i Cedit süreci tamamen sosyal dinamiklerin bir ürünüdür ve başka bir ulusun egemenliği altında gerçekleştirilmiştir. Hareketin etkin olduğu dönem 19. Yüzyılın sonları ve 20. Yüzyılın başlarıdır. Etki alanı ise genel itibari ile Rus İmparatorluğu yönetiminde bulunan Müslüman Türk halklarıdır. Çalışmada Usul-i Cedit Hareketinin daha çok eğitim boyutu mercek altına alınmıştır ve felsefi açıdan analiz edilmiştir. Bu analiz çerçevesinde bir taraftan Usul-i Cedit Hareketinin başlangıç noktası, ortaya çıkış nedenleri, karakteri, hedef toplumun yapısı ve eğitim reformlarının kapsamı detaylı bir şekilde incelenirken, diğer taraftan da etkilendiği fikir akımları tanıtılmakta ve rol oynadığı önemli gelişmeler tartışılmaktadır. Çalışmanın sonunda Usul-i Cedid'in Türk dünyası ve Anadolu'daki yansımalarına yer verilmiştir. Ne denli özgün bir eğitim hareketi olduğu tartışmaya açılmıştır. Bu tartışma esnasında Rönesans süreci ile olan benzerlikleri ve farklılıkları da sorgulanmıştır. Usul-i Jadid is an educational and intellectual movement and a process of social transformation. The movement takes its name from its innovative reform efforts. The Usul-i Jadid process, differently from reform movements supported and organised by government, was a product of social dynamics and took place under a colonial administration. The late 19th and early 20th century was the period in which the movement was active. Influence area of the movement was the Muslim Turkic peoples, who were under the rule of the Russian Empire. In the study, the education dimension of the Usul-i Jadid movement was examined and analyzed philosophically. On the one hand, the starting point of the Usul-i Jadid Movement, the reasons for its emergence, its character, the structure of the targe society and the scope of educational reforms are examined in detail. On the other hand, the movements of idea that are effective on the Usul-i Jadid, are described and important developments in which the Usul-i Jadid Movement plays a vitale role, are disscussed.At the end of the study, a wide coverage is given to the reflections of Usul-i Jadid on the Turkic World and Anatolia. It is also argued, whether this education movement can be described as sui generis. During this discussion, its similarities and differences with the Renaissance process are also examined. 135

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Yabancılaşma ve oyun kavramının sanatsal üretime etkisini Sanayi Devrimi sonrası değişimleriyle birlikte ele aldığımızda; insanlık doğa karşısında hayatta kalma mücadelesi içinde egemenlik kurmuş ve uzmanlık alanları oluşturmuştur. Uzmanlık alanlarının oluşması, insanlar ve nesneler arasında bir belirsizliğe ve daha çok yabancılaşmaya neden olmuştur. Bu belirsizlik içerisinde yabancılaşan insan bir sığınağa ihtiyaç duymuş, sığınak sanat alanı olmuştur. Günümüzde sanat alanı oyun alanı olarak görülmekte ve deneyimlerle oluşturulan bilincin, özgürlük duygusunun, oyunun kuralları içerisinde kabul görmesi gerekmektedir. Sanat alışılmış hayattan farklılığıyla, gerçekliğin değiştirilebileceğini, denetlenebileceğini ve bir oyuna dönüşebileceğini göstermektedir. Sanatçıların uzmanlık alanlarında söylem ve deneyimlerle yaptığı şeyi (bilinci) kabul ettirmesi de bu oyun alanı içerisinde kurgulanmakta ve şekillenmektedir. Çalışmanın Amacı: Modern Endüstri Toplumunun eleştirisi olarak kabul edilen ve toplum düzeyinde bireyi yalnızlığa iten yabancılaşma ve sanata benzeyen oyun olgusunun 20. yüzyıl sanatsal üretimine katkısını araştırmaktır. Sanat üretimi söz konusu olduğunda sanatçının eserinde ne kadar etkin rol aldığı ve üretimin nasıl değişikliklere neden olduğu konusuna dikkat çekmektir. Çalışmanın Kapsamı: Yabancılaşma ve oyun kavramlarının -bilinçli bir ekinlikle ele alındığında- sanat üretimine etkisi sorgulanmıştır. Çalışmanın Yöntemi: Çalışma sırasında yazılı kaynaklar kullanılmış ve kronolojik bir sıra ile ele alınmıştır. Ancak söz konusu kaynakların kullanımında, kavramı otaya atan düşünürlerin eserlerini içermesine özellikle dikkat edilmiştir. Çünkü daha sonra ortaya atılan bazı okumaların aksine kavramın yeniden ele alınması gerekmiştir. Anahtar Kelimeler: Sanat, Yabancılaşma, Sanayi Devrimi, Oyun, Modernizm, When the impacts of alienation and game on artistic production are considered with the changes after the Industrial Revolution, it is certain that, humanity has dominated the struggle for survival against nature and has created specialities. The creation of these specialities has led to an uncertainty between people and object sand more alienation. Humanity which has sustained the alienation in this uncertainty needed a shelter. And this shelter has been the art. Today, the art space is seen as a playground and the consciousness, the sense of freedom, created by the experience must be accepted within the rules of this game. As its difference from ordinary life, art shows that reality can be altered, controlled and transformed into a game. The fact that artists adopt what they do (the consciousness) with discourses and experiences in their fields of expertise is also formed and shaped within this playground. The aim of the study is to investigate the contribution of the alienation which is accepted as the critical of the modern industrial society and causes the loneliness of the individuals and of the game phenomenon resembling to the art to the 20th century artistic production. It draws attention to how the artists play active roles in their work of arts when the art production is the matter, and which changes this production causes to. The scope of the study, it is analysed the impact of alienation and game on artistic production when this attitude is a conscious activity. Methods of the study, written sources were used during the study and discussed in a chronological order. It has been paid great attention to make sure that this study contains and refers to the work of the philosophers that are mentioned the terms. Because in contrast to the readings and analyses that already exist, these key concepts should be viewed in a new perspective. Keywords: Art, Alienation, Industrial Revolution, Game, Modernism

Batı Trakya bölgesi 14. yüzyıldan 20. yüzyılın başlarına kadar yaklaşık 550 yıl Osmanlı hâkimiyetinde kalmıştır. Osmanlı medeniyeti dönem içerisinde bölgeyi sosyal, kültürel ve mimari alanda yeniden yapılandırmıştır. Osmanlı-İslam medeniyet geleneğinde eğitim, sosyal nizamın teşkil edilmesinde merkezi öneme sahiptir. Bu doğrultuda, diğer vilayetlerde olduğu gibi Batı Trakya bölgesinde de her köy ve mahallede sıbyan mektepleri kurulmuş; halka temel eğitime erişebilme imkânı sağlanmıştır. Osmanlı sıbyan mektebi eğitim kültürü, bölgenin Yunan idaresine geçmesinden sonra da uzun yıllar etkisini sürdürmüştür. Batı Trakya'da birçok azınlık ilkokulunda 1980'li yıllara kadar eğitime Osmanlıca olarak devam edilmiş ve sıbyan mektebi kültürüne ait pek çok âdet ve gelenek günümüze kadar ulaşmıştır. Bu tezde, Batı Trakya azınlık ilkokullarında eğitime yakın tarihe kadar Osmanlıca olarak devam edilmesi, fergab ve hatim geleneklerinin sürdürülmesi gibi sıbyan mektebi kültürel mirasının bölgedeki izleri incelenmiştir. Bu bağlamda yazılı kaynaklar ve süreli yayınların incelenmesinin yanında, azınlık ilkokullarında Osmanlıca olarak eğitim almış-eğitim vermiş kişilerle sözlü tarih kapsamında görüşmeler yapılmıştır.Anahtar kelimeler: Batı Trakya, Osmanlı geleneği, sıbyan mektepleri, Osmanlıca-Latince eğitim. The Western Thrace region remained under Ottoman rule from the 14th to the early 20th century for about 550 years. During this period, Ottoman civilisation restructured the region in social, cultural and architectural fields. In the Ottoman-Islamic civilisation, education has central importance in establishing of social regulation. Accordingly, as in the other provinces, sibyan schools were established in every village and neighbourhood in the Western Thrace region in order to provide access to basic education. The education culture of the Ottoman sibyan school continued its influence for many years after the transition of the region to the Greek administration. With the continuation and preservation of this culture until the 1980s, Ottoman Turkish, traditions belonging to the culture of primary schools and many other traditions have survived. In this thesis, traces of the cultural heritage such as continuation of education in Ottoman Turkish, fergab and hatim traditions till early 80's in the sibyan (primary) schools in Western Thrace minority primary schools were examined. In this context, written sources and periodicals were examined as well as interviews were conducted with those who have been trained and educated in Ottoman Turkish.Keywords: Western Thrace, Ottoman tradition, sibyan (Ottoman primary) schools, Ottoman Turkish-Turkish. 261

İznik, kuruluşu tarih öncesi çağlara kadar uzanan ve bu süreçte üzerinde Eski Yunan, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı Devleti gibi büyük kitlelere hitap etmiş uygarlıkları barındıran, köklü ve önemli bir merkezdir. Geçirmiş olduğu her dönemde stratejik konumu ile siyasal, sosyal ve dinsel olarak ön plana çıkmaktadır. Tüm bunların yanında asıl çıkışını 15. yüzyıldan itibaren ortaya koyduğu eşsiz güzellikteki çinileriyle yapmıştır. Osmanlı Devleti'nin gelişip, ilerlemesine paralel olarak varlığını sürdüren İznik Çiniciliği 16. yüzyılda en parlak dönemini yaşamış ve yine devlet yönetimine bağlı olarak geçen sürede güç kaybederek 18. yüzyılın ilk yarısına gelinen noktada tamamen ortadan kalkmıştır. Yüzyıllarca Osmanlı Çiniciliğinin en önemli çini ve seramik üretim merkezi konumunda olan İznik, değişen dünya düzeniyle birlikte 20. yüzyıla kadar çinicilik faaliyetlerinden uzak kalmıştır.20. yüzyılda Faik Kırımlının asırlar önce tüm sırlarıyla ortadan kaybolan İznik çinisine ulaşmak için yaptığı çalışmalar ve araştırmalar sonuç vermiş, ürettiği çiniler yapılan deneyler sonucunda İznik çinisi özelliklerini barındırması açısından tescillenmiştir. İznik Çiniciliği açısından önemli bir adım olan bu gelişmeler Faik Kırımlının İznik'e giderek çalışmalarını sürdürmesiyle devam etmiştir. 300 yıl aradan sonra kurduğu fırınla çininin ateşini yeniden yakan Kırımlı, burada İznik Çiniciliğinin tekrar başlamasını sağlamıştır. Bu yönüyle İznik'te yeni bir başlangıç yaratan Kırımlının başarıya giden bu yolda geçirdiği süreci, İznik çiniciliğinin tarihsel gelişiminden sonra ele alarak günümüze kadar değerlendirmiş durumdayız.Günümüz İznik çiniciliğinin temellerinin atıldığı bu sürecin bilinmesi, Türk Çini Sanatı tarihi içindeki yeri açısından önem arz etmektedir. Bu sebepten dolayı tezimizde 20. yüzyılda İznik Çiniciliğinin yeniden doğuş sürecini, Faik Kırımlının hayatıyla birlikte tüm detaylarıyla ele almış bulunmaktayız. İznik, is an essential and significant center whose foundation goes back to prehistorical ages and which hosted civilizations that addressed to great crowds such as Ancient Greek, Rome, Byzantine, Seljuq and Ottoman Empire. In each era that it has been through, became prominent with its strategic position in politics, social and religion. In addition to all these, made its actual debut with the İznik Tile beyond comparison which were presented since the 15th century. Continuing its existence correspondingly to Ottoman Empire's progress and improvement, İznik Tile experienced its prime in the 16th century and again depending on the goverment, it totally disappeared in the first half of the 18th century, weakening day by day. Being in the position of production line of Ottoman İznik Tile and ceramics for centuries, İznik became distant towards İznik Tile activities until the 20th century with the changing World order.In the 20th century, the researches and studies Faik Kırımlı did in order to reach İznik Tile that disappeared centuries ago with all of its secrets bore fruits. As s result of the tests, the İznik Tile characteristics. These progresses that are important for İznik Tile pursued with Faik Kırımlı, going to İznik and continuing his studies. After 300 year gap, setting up and oven and relighting the fire of İznik Tile to start again. We have evaluated the process of Kırımlı's way of success, who created a new start in İznik, discussing from İznik Tile's historical development until today.Knowing this process in which the foundations of today's İznik Tile is laid is important in terms of its place in the history of Turkish İznik Tile art. For this reason, in our thesis, we disucess the rebirth process of İznik Tile, in the 20th century, in full detail together with Faik Kırımlı's life. 128

Bu çalışma 20. Yüzyıl klasik gitar müziğinde tespit edilen eserlerde kullanılan efektler ve teknikleri konusunda icranın nasıl olacağı konusunu ele almaktadır. `Giriş` kısmında klasik gitarın tarihine ve gelişime, 20. Yüzyılda gitara yön veren bestecilere, kullanılan teknik ve belirlenmiş eserlerdeki efektlere yer verilmiş ve değinilmiştir. `Yöntem` kısmında veri analizi ve araştırma modeline ilişkin bilgilere yer verilmiştir. `Bulgular ve Yorum` kısmında araştırmanın konusu olan teknik ve efektlerin uygulanışı, gitarın farklı özellikleri ile açıklanmış, ilgili eserler tespit edilip örneklenmiş ve elde edilen bulgulara dayanılarak sonuç ve öneriler sunulmuştur. In this study, the effects and techniques used in 20th-century guitar music are explained in terms of interpretation by using identified 20th-century classical guitar compositions. In the `Introduction` section, the history and development of the classical guitar, the composers guiding the guitar in the 20th century, the techniques used and the effects in the determined works are mentioned. In the `Method` section, data analysis and research model information is given.In the `Findings and Interpretation` section, the application of the techniques and effects, which are the subject of the research, was explained with the different characteristics of the guitar, the related works were identified and sampled and the results and suggestions were presented based on the findings. 64

İnsanoğlu binlerce yıl öncesinde yaşadığı çevreyi, etkilendiği olayları, figür ve nesneleri, içinde bulunduğu yerleşimi ve onlardan aldığı imgeleri resimlerinde gerçekçi bir gözlemle belgesel gibi görsel bir dille anlatmıştır. Rönesans Dönemi resimlerinde perspektifin bulunmasıyla beraber mimari yapılar daha çok konunun vazgeçilmez bir ögesi olarak günümüze kadar gelmektedir. Rönesans'tan 20.yüzyıl resmine kadar geçen süreçte, kullanılan mimari eserler fotoğraf gibi işlenmiştir.Tezimizin Asıl amacı; `20. Yüzyıldan Günümüze Avrupa Resim Sanatında İkincil Öge Olarak Mimari Kompozisyonlar` başlığı altında Avrupa resminde arka planda kullanılan mimari yapıların; ne için, ne şekilde yer aldığı, dinsel, simgesel, ifadeci, analitik, gerçekçi, hayal, gerçeküstü, kurgu, soyut, sosyal çevre, ekonomik yaşamın vurgulandığı bazen arka fon, bazen içinde yaşanılan sokak, kent ya da sadece imge olarak kullanılan eserlerin ana temaya ve ait olduğu akıma özgü özelliklerle birlikte gösterilmesidir. 20. Yüzyılda sanatçılar bu kalıptan çıkarak, farklı renkler, şekiller ve fırça darbeleriyle kendi yorumlarını katarak perspektif kurallarını hiçe sayıp farklı bir kompozisyon oluşturarak gerçeğinden uzaklaşmışlardır. Günümüze doğru geldikçe bazı sanatçıların tuvallerden sıyrılıp enstalasyon (mekan düzenlemesi) şeklinde işlediğini görüyoruz.Avrupa Resim sanatında 20.yüzyıl sonunda hatta güncel sanatta bile sanatçının çevresel faktörlerden etkilendiği, obje olmasa bile renk lekeleriyle yapılan resimlerde yine de mimariye imge olarak gönderme yapıldığı görülmektedir.Anahtar kelimeler: Modern Resim, Mimari Öge, Sanat Akımları, Sanatsal İmge Mankind described the environment that he lived in thousands of years ago, the events he was affected, the figures and the objects, the place he lived and the images he got from them in a visual language such as a documentary with a realistic observation in his paintings. With the discovery of the perspective in Renaissance paintings, the architectural structures are still an indispensable element of the subject. From the Renaissance to the 20th century, the architectural works were processed like photographs.The main aim of our research is to show `20th Century Architectural Compositions as a Secondary Item in European Painting from the 20th Century to the Present Century Architectural Structures used in the background in European painting; what, for what it takes, religious, symbolic, expression, analytical, realistic, imagination, surreal, fiction, abstract, social environment, economic life is emphasized sometimes background, sometimes lived in the street, urban or just used as images is shown together with the theme and its characteristics.In the 20th century, artists left the mold and moved away from the reality by adding their own interpretations with different colors, shapes and brush strokes, creating a different composition by ignoring the rules of perspective. As we arrive today, we see that some artists have stepped out of the canvases and worked as an installation.At the end of the 20th Century European Art of Painting, even in the today's art, it is seen that the artist is influenced by environmental factors, if it is not even an object, it is seen that it is even dedicated to architecture by bein an imagery that are made with colors in painting. Keywords: Modern Painting, Architecture Element, Art Movements, Artistic Image 100

20. Yüzyıldan Günümüze Batı Figür Resminde Kaygı adlı bu çalışmada, sosyolojik ve psikolojik disiplinler çerçevesinde kaygı kavramı ele alınmış olup batı resim sanatındaki yansımaları, dramatik ve trajik ressam hayatları üzerinden incelenmiştir. Özellikle savaşı yaşamış ve modern dönemin tüm sancı ve karmaşasına tanıklık etmiş olan sanatçıların ürettikleri figüratif eserlerde kaygıyı ele alış şekilleri araştırılmıştır. Kaygının insana bağışlanmış bir önsezi olduğu vurgulanmıştır. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde kaygı kavramı psikolojik ve felsefe ışığında incelenmiştir, ikinci bölümde Dünya Savaşları'nın yaşandığı dönemlerden başlayarak, 1968 Ayaklanmalarını da kapsayan tüm modern dönemlerde ressamların kaygı kavramına yaklaşımları varoluşçuluk felsefesi ışığında titizlikle araştırılmıştır. Bu araştırmada yer alan eserler 1900 ile 2000 yılı arasında sınırlandırılmıştır. Araştırma, batı resim sanat akımları ele alınarak, akademik bir tavır içinde ve bilimsel yöntemlere dayanılarak yapılmıştır. Çalışmada 1900 öncesi yapılmış bazı eserlere sanatçısının otobiyografisini desteklemek amaçlı yer verilmiştir. Üçüncü bölümde ise araştırmacının eserlerinde `Kaygı` ifade şekilleri ve kişisel kaygı nedenleri, resim tarihinde iz bırakan sanatçı tavırlarıyla karşılaştırılmıştır.Bu çalışmada kaygı, sanatçı duyarlılığı ile ilişkilendirilmiştir. Sanatçı sezgisi ve duygu yoğunluğunun, bir varlık meselesi olduğu kaygı ile açıklanmıştır. Savaşların yaratmış olduğu gelecek kaygısı ve yaşanan dehşet anları, savaşa gönüllü veya zorunlu gitmek durumunda kalan sanatçılar üzerinden incelenmiştir. Savaşların, yaşandığı dönemlere tanıklık eden hatta savaşı birebir yaşayan insanların ruhlarında bilhassa sanatçıların ruhlarında derin etkiler bıraktığı ve ruh sağlığını olumsuz etkilediği vurgulanmıştır. Sanatçı zihninde kaotik ortamlarda oluşan imgelerin, sanatçı eserlerinde varlık göstermesi figür resim sanatında kaygının görüntüsü olarak açıklanmıştır. Batı resim sanatında kaygı daha çok Ekspresif figür resimlerinde görülmüştür. Kaygıyla baş etme yöntemleri ve kültür sanat ilişkisi arasında bir bağ kurulmuştur.Anahtar Kelimeler: Kaygı, Korku, Savaş, Figür Resmi, 20.Yüzyıl sanat Akımları, Danışman: Prof. Nurseren TOR, Mersin Üniversitesi, Güzel Sanatlar Anabilim Dalı, Mersin. In this study named as Anxiety in the Western Figure Painting from the 20th Century to the Present, the concept of anxiety within the framework of sociological and psychological disciplines was discussed and their reflections in western art were examined through the lives of dramatic and tragic painter. Especially in the figurative works produced by the artists who have experienced the war and witnessed all the pain and chaos of the modern period, the ways of handling anxiety were investigated. It is emphasized that anxiety is a foresight for human beings.The study consists of three parts. In the first chapter, the concept of anxiety has been examined in the light of psychological and philosophy, in the second chapter, in all modern periods including the 1968 rebellions, the approaches of the painters to the concept of anxiety have been meticulously researched in the light of the philosophy of existentialism. The works in this research were limited between the years of 1900 and 2000. The research was carried out in an academic manner and based on scientific methods, taking into account the Western art movements. Some of the works before 1900 were included in the study to support the artist's autobiography. In the third chapter, in the researcher's works, the ways for expressing anxiety and reasons for personal anxiety were compared with the artist attitudes that left traces in the history of painting.In this study, anxiety was associated with artist sensitivity. The artist's intuition and emotion intensity that is a matter of being was explained by anxiety. The future anxiety created by wars and and the moments of horror were studied through the artists who had to go voluntarily or mandatory. It was emphasized that wars had a profound effect on the souls of people who witness the periods of war especially the artists and had a negative impact on their mental health. The presence of images in the artist's minds in chaotic environments is described as the image of anxiety in the art of painting. In western art, anxiety was more common in expressive figure paintings. A link has been established between the methods of coping with anxiety and the relationship between culture and art.Keywords: Anxiety, Fear, War, Figure Painting, 20th Century Art Currents.Supervisor: Prof. Nurseren TOR, Mersin University, Fine Arts Department, Mersin. 134

Bu çalışmada 20. yüzyılda yaşanmış toplumsal olayları anlatan Ödön von Horváth'ın `Allahsız Gençlik` (Jugend ohne Gott), Jerzy Kosinski'nin `Boyalı Kuş` (The Painted Bird) ve Engin Aktel'in `Son Eylül Elveda Antigoni` romanları sosyolojik eleştiri yöntemiyle, sosyolog Zygmunt Bauman'ın modernite eleştirileri ve bahçe kültürü kavramları üzerinden incelenmiştir.Söz konusu çalışma yapılırken eserlerin toplumsal olaylardan hareket ederek oluşturulmaları nedeniyle sosyolojik eleştiri yöntemi kullanılmıştır. Ayrıca 20. yüzyılın önde gelen sosyologlarından Zygmunt Bauman'ın moderniteye getirdiği eleştiriler ve `yabancı` kavramına yaklaşımları çalışmanın ana izleği olarak belirlenmiştir.20. yüzyılda gerçekleşen toplumsal olayların ve moderniteyle birlikte gerçekleşen ulus-devletleşme süreçlerinin toplumlardaki tezahürlerinin incelendiği çalışmada, edebi metinlerden hareketle toplumların biz ve öteki olarak ayrışmalarının yanında yabancı mefhumuna duydukları güvensizlik irdelenmiştir.Çalışmanın ilk bölümünde modern, modernite ve modernizm kavramları açıklanmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde ise sosyolog Zygmunt Bauman'ın modernite anlayışı ve moderniteye getirdiği eleştiriler detaylarıyla verilmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde ise çalışmanın dâhil olduğu çalışma alanı olan edebiyat sosyolojisi ve edebiyatın sosyolojisi açıklanmıştır. Çalışmanın dördüncü bölümünde ise kullanılan eleştiri yöntemi olan sosyolojik eleştiri ve karşılaştırmalı edebiyata yeni bir yaklaşım getiren ve çalışma için de önem taşıyan Karşılaştırmalı Edebiyatın Varyasyon Kuramı irdelenmiştir. Beşinci bölümde ise, Bauman'ın modernite eleştirisi yaklaşımları metinlerden yapılan alıntılarla irdelenmiş ve karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir.Çalışmanın sonuç bölümünde bulgular ayrıntılı bir biçimde açıklanarak, çalışmanın bundan sonraki edebiyat incelemelerine getireceği muhtemel yenilikler tespit edilmiştir. In this study, the sociological facts in Ödön von Horváth's `Allahsız Gençlik` (Jugend ohne Gott), Jerzy Kosinski's `The Painted Bird` and Engin Aktel's `Son Eylül Elveda Antigoni` are analyzed with sociological criticism and sociologist Zygmunt Bauman's critique of modernity and `garden culture` which is a term of his sociology.As the texts are constituted on the basis of sociological facts, sociological approach is used in the analysis of these texts. Also one of the most important sociologist of the 20th century Zygmunt Bauman's critique of modernity and the term of `stranger` are defined as the main themes of this study.In the study, sociological events of the 20th century and the reflections of the process of becoming a nation-state that co-occur with modernity on society are analyzed. Besides, the relationship between `we` and `the other` and the approaches of society to `the stranger`, which is the rival of those two groups, are examined in the study.In the first chapter, the concepts of 'modern', 'modernity' and 'modernism' are defined. In the second chapter, Bauman's understanding of modernity and his critique of modernity are explained in detail. In the third chapter, sociology of literature and literary sociology are illustrated. In the fourth chapter, the critical theory used in the study and the Variation Theory of Comparative Literature are examined. In the fifth chapter, the texts are analyzed with Bauman's critique of modernity and compared in detail.In the conclusion, the findings of the comparison and the possible benefits of the study for upcoming projects are identified. 176

Osmanlı entelektüel dünyasının önemli bir unsuru olan Şehbâl mecmuası (1909-1914), çok sayıda kadın entelektüelin de kendini ifade etme olanağı bulduğu popüler bir süreli yayın organıdır. `Elit babaların entelektüel kızları` ortak paydasında birleşen Osmanlı kadın entelektüelleri, Şehbal'de eğitim, bilim, sanat, edebiyat, kültür ve sosyal yaşam alanlarında dikkat çekici boyutta makale ve eserlerle yer almışlardır. Yabancı basın ve edebiyat dünyasından yaptıkları çevirileri de Şehbal'de yayınlanan bu aydın kadınlar, dünyanın değişik yerlerindeki entelektüel gelişmeleri takip etmişlerdir.Şehbal mecmuasında; Düşünce, El İşleri, Ev İşleri, Fekahat, Fezahat, Hanımlar İçin, Hanımlarımıza, Her Şeyden, Hikâye, İlimler İle Fenler, İsveç Hatıraları, Moda, Musahabe, Musahabe-i Edebiye, Musahabe-i İctimaiye, Sıhhat-i İtina, Spor, Şiir, Tarihe Dair, Teracim-i Ahval, Tiyatro adlı yirmi iki sütunda yüz yirmi bir, herhangi bir sütunu olmaksızın ise seksen sekiz başlıkta kadın temalı içeriklere yer verilmiştir. Bu içerikler yalnızca kadın yazarların değil erkek yazarların da imzasını taşımıştır. Ayrıca yirmi yedi kadın temalı içerik de imzasız yayınlanmıştır. Handan, Prenses Kadriye Hüseyin, Salime Servet Seyfi, Nigâr Binti Osman, Halide Salih (Halide Edip), Fatma Aliye, Sadiye Vesile, Aişe Bedia, Behice A., Kadriye Semra, Belkıs Seyfi, Halide Fatma ve Aziz Neriman Şehbal'de eserleri bulunan kadın entelektüellerdir. Ahmed Refik, İzzet Melih, Alfred Kabus, Jimnastik Mu'allimi Selim Sırrı, Ali Rıza Seyfi, Bedii Nuri, Hasan Sabri Ayvazof, Tayyareci Yusuf Kenan, Rauf Yekta ve Halil Nihad adlı yazarlar ise Şehbal'de kadın temalı eserleri ile yer almışlardır. Kadın ve erkek yazarlar tarafından kaleme alınan bu yazılarda Osmanlı kadınının entelektüel birikimlerinin derinliğini ve kamusal alanda var olma mücadelesi adına önemli talepleri görmek mümkündür. The Ottoman magazine Şehbal (1909-1914) which is an important element of the Ottoman intellectual world, is a popular periodical magazine, in which a large number of women intellectuals are able to express themselves. The intellectual Ottoman women, who met on common ground of `intellectual daughters of elite fathers`, took part in Şehbal with remarkable articles and works in the fields of education, science, art, literature, culture and social life. These intellectual women, who also published their translations from the foreign press and literature world in Şehbal, followed the intellectual developments in different parts of the world.The contents in the theme of women are included under one hundred twenty one headings in the twenty two columns named Thought, Handicrafts, Housework, Playfulness, Rudeness, For Ladies, To Our Ladies, Everything, Story, Knowledge and Science, Swedish Memories, Fashion, Conversation, Literary Conversation, Social Conversation, Sports, Poetry, History, Biographies, Theatre as well as under eighty eight headings without any column in the Şehbal magazine. These contents did not only bear signatures of woman writers but also male writers. In addition, twenty seven woman-themed contents were also published without signature.Handan, Prenses Kadriye Hüseyin, Salime Servet Seyfi, Nigâr Binti Osman, Halide Salih (Halide Edip), Fatma Aliye, Sadiye Vesile, Aişe Bedia, Behice A., Kadriye Semra, Belkıs Seyfi, Halide Fatma and Aziz Neriman are intellectual women who have works in Şehbal. The writers named Ahmed Refik, İzzet Melih, Alfred Kabus, Gym Teacher Selim Sırrı, Ali Rıza Seyfi, Bedii Nuri, Hasan Sabri Ayvazof, Tayyareci Yusuf Kenan, Rauf Yekta and Halil Nihad took part in Şehbal with their woman-themed works. In these articles written by male and female writers, it is possible to consider the depth of the intellectual knowledge of the Ottoman woman and the important demands for the struggle for existence in the public sphere. 314

Bu çalışmada, 1911 ve 1916 yıllarını kapsayan 11 Numaralı Ermeni Berat Defteri'nintranskripsiyonu yapılarak XX. yüzyıl başlarında Osmanlı Devleti'ndeki Ermeni Kilise yapısının,yöneticilerinin ve devletle olan münasebetleri üzerine bir değerlendirme amaçlanmıştır.Yapılmış olan tez çalışması iki ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde konu bütünlüğünüoluşturabilmek adına öncelikle Ermenilerin kökenine değinilerek devamında ise Hıristiyanlıköncesi ve sonrası Ermeni tarihinden bahsedilmiştir. Ermenilerin Osmanlı Devleti'nden öncekiyaşamış oldukları tarihsel serüvene dikkat çekilmiş, imparatorluğun hâkimiyeti altına girmişoldukları süreçten itibaren Ermeni Patrikliği'nin kuruluşuyla birlikte zaman içerisinde dini vehukuki özgürlük alanlarının gelişimi anlatılmıştır.Tezimizin ikinci bölümünde ise, çalışmamıza ismini veren 11 Numaralı Berat Defteri'nindeğerlendirilmesine yer verilmiştir. Defterin kapsamış olduğu dönemler arasındaki patriklik,taşradaki yönetim merkezleri olan murahhasalıkların iç işleyişleri, yetkileri, tayin ve istifahususlarına değinilmiştir. Aynı zamanda defterin içeriğinde yer alan 1916 senesinde ilan edilenErmeni Katogigosluk ve Patriklik Nizamnamesinin ilan süreci ve maddelerinin içerdiği konularhususunda değerlendirmelerde bulunulmuştur. Aynı zamanda çalışmamızın bu bölümünde eklerkısmında ise Berat Defterinin transkripsiyon edilmiş hali ve defterin Osmanlıca şeklindeki anahaline yer verilmiştir.Anahtar Kelimeler: Ermeni Berat Defteri, Osmanlı Devleti, Ermeni Patrikliği, Nizamname In this study, it was aimed to evaluate the Armenian Church's structure, the administratorsand the relations with the government in the Ottoman Empire in the early 20th century bytranscribing the Berat Register Numbered 11 dated 1911 and 1916.The thesis consists of two main parts. In the first part, in order to establish the integrity of thetext, firstly the Armenian history was mentioned and the Armenian history before and after theChristian period was mentioned. The historical adventure of the Armenians before the OttomanEmpire was highlighted. After the establishment of the Armenian patriarchate under the ruling ofthe Ottoman Empire, the development of religious and juridical freedom areas has been explained.In the second part of the thesis, the evaluation of the Berat Register Numbered 11 whichgives the name to our study, is mentioned. The Patriarchy between the periods and the internalaffairs, authorizations, appointments and resignations of the executive offices in the provincialadministrations covered by the Register. At the same time, the process of proclamation of theArmenian Cathogicos and Patriarchate Regulations, which were announced in 1916, werediscussed. In the appendix, the transcription of the Berat Register and the Ottoman text of theregister are given.Keywords: Armenian Berat Register, Ottoman Empire, Armenian Patriarchate, Regulations. 149

Rusya ve Osmanlı İmparatorluklarında yaşayan Müslümanlar yüzyıllar boyunca aralarındaki kardeşlik duygularını hep sıcak tutma gayretinde olmuşlardır. Bu ilişkilerin en yoğun dönemi XIX – XX. yüzyılın başlarında yaşanmıştır. İki ülke Müslümanları arasındaki ilişkilerin düzeyini daha iyi anlamak için, Rusya Müslümanlarının Hac farizalarını yerine getirmeden önce İstanbul başta olmak üzere Osmanlı şehirlerine yaptıkları ziyaretleri konu edinmek amacıyla kaleme alınan Hacname adlı eserlere müracaat etmekte fayda vardır. Mukaddes topraklar olarak bildiğimiz Mekke ve Medine, diğer bir ifadeyle Hicaz bölgesi tüm dünya Müslümanları için ziyaret edilmesi kutsal kabul edilen mekanların bulunduğu bir yerdir. Bu mübarek beldeler uzun bir müddet Osmanlı Devleti sınırları içerisinde yer almıştır. Rus imparatorluğu bünyesinde yaşayan Müslümanlar, hacca gitmek için İslam halifesinin payitahtı İstanbul'a uğramayı adeta dinî bir vecibe olarak görmüşler, bir bakıma İstanbul'a uğramadan gidilen haccın kabul olmayacağına inanmışlardı. Bu sebepten Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti ile diğer Osmanlı şehirleri Mekke ve Medine'ye giden yolda hacı adayları için ana geçiş noktaları olmuşlardır. Anahtar Kelimeler: Hac, Rusya Müslümanları, Osmanlı İmparatorluğu, Hacname, İstanbul Muslims living in Russia and the Ottoman Empire have been striving to keep their fraternal feelings warm between each other for centuries. But the most peak period of the development of their relations is at the beginning of XIX – XXth centuries. Mecca and Medina we know as Holy Lands, in another mean Hijaz Area have sacred spaces to visit which are accepted sainted by all world Muslims. Those sacred spaces had been included in Ottoman State Borders for long times. The Muslims who live under ruling of Russian Empire considered a religious duty to visit Istanbul where capital city of Islam khalifa; in one respsct they believed that a hajj duty won't be accepted without visiting Istanbul. Therefore there were main passing points in the way of Mecca and Medina between capital city of Ottoman Empire. and other Ottoman cities for prospective pilgrims. Keywords: Hajj, İstanbul, Russian Muslims, Hacname, Ottoman Empire. 99

Bu çalışmanın konusunu oluşturan Zâhide Ḫâtûn Şirvânî, Urdu Edebiyatının ilk kadın yazarlarındandır. Şiirlerinde adının ilk harflerini, Z.H.Ş (ز-خ-ش )'ı kullanan Zâhide Ḫâtûn özellikle XX. yüzyılın başlarında Müslüman toplumlarda eser veren pek çok kadın yazar gibi erkek ismini kendine mahlas olarak seçmiş ve ilk şiirlerinde `Nuzhat` mahlasını kullanmıştır. Henüz 28 gibi çok genç yaşta hayatını kaybetmesine rağmen sosyal ve siyasal sorunları irdelediği şiirleri yaşadığı döneme ışık tutmaktadır. Özellikle kadınlara yönelik yazdığı şiirlerinde kadınlara eğitimli olmaları, yaptıkları işi doğru yapmaları ve İslâmi konularda öğütler vermektedir.Osmanlı Devletinin toprak bütünlüğünde çöküşlerin olduğu ve Batılı güçler tarafından `hasta adam` ilan edilen Osmanlı'nın dört bir yandan kuşatılarak parçalanmaya çalışıldığı bir dönemde yaşamış olan Zâhide Ḫâtûn genç yaşına rağmen Osmanlı'nın yaşadığı bu zorlu süreçle ilgilenmiş ve çevresindekileri de Osmanlı'ya yardım hususunda birlik olmaya çağırmıştır. Nitekim bu konu şiirlerinde de akis bulmuş ve Türklerle hemderd olduğu pek çok şiir yazmıştır.Üç bölümden oluşan bu tezde birinci bölümde Zâhide Ḫâtûn Şirvânî'nin yaşadığı dönemde Hindistan'ın genel siyasî durumu, ikinci bölümde Zâhide Ḫâtûn'un hayatı ve üçüncü bölümde Zâhide Ḫâtûn'un şiirleri incelenecek ve özellikle Türklerle ilgili yazdığı şiirler ışığında Zâhide Ḫâtûn nezdinde kıta insanının Türklere bakış açısı ortaya çıkarılmaya çalışılacaktır.Anahtar Kelimeler: Zâhide Ḫâtûn Şirvânî, Hint alt kıtası, Aligarh, Osmanlı Devleti, Trablusgarp Savaşı. Zahida Khatun Shirwani who is the subject of our study is one of the first women writers of Urdu Literature. Zahida Khatun used the first letters of her name Zay Khay Sheen (ز-خ-ش ) in her poems. Especially in the early years of the 20th century in Muslim societies, many women writers who were writing for different magazines and journals chosed the man's name as her pseudonym and our writer as well used the nickname for men `Nuzhat` in her first poems.Although she died at a very young age like 28, her poems lighted social and political problems of era that she lived. Especially in her poems which is written for women, she stated that women should be educated and should do the job excellently. She gave some advice on Islamic subjects to women.Zahida Khatun lived in a period when the Ottomans had collapsed in the territorial integrity, Ottomans were tried to be disintegrated by the Western Empires, and Western Empires had declared Ottomans as a `sick man`. Our poet concerned in this difficult process which was been facing by the Ottomans. She called the people around her to join the donation for Ottomans. As a matter of fact, this issue has found reflection in her poems. She pointed in many of her poem that she is in solidarity with Ottomans.This thesis consists of three parts. In the first chapter, the general political situation of Indian Subcontinent in the period of Zahida Khatun Shirwani, in the second chapter; life of Zahida Khatun and in the third chapter; the poems of Zahida Khatun will be studied. Especially in the light of her poems she wrote about the Turks, we will see the value of Turks in the eyes of the people of the subcontinent. 145

XIX. ve XX. yüzyıllarda Osmanlı topraklarına yoğun bir şekilde ilgi gösteren misyonerler, devletin zayıflamasıyla birlikte faaliyetlerine hız vermişlerdir. Misyonerler, faaliyetlerini daha çok rahat hareket edebileceklerini düşündükleri devlet merkezinden uzak ve nispeten gözlerden ırak, cazip mahallerde yürütmüşlerdir. Böylece Osmanlı Devleti'nin doğusu, misyonerlerin oldukça yoğun faaliyet gösterdikleri bir saha olmuştur. Merkezden uzak olarak misyonerlerin yoğun faaliyet yürüttükleri yerlerden biri de Mardin ve çevresidir. Misyonerler, Mardin ve çevresinde asli görevleri olan dini faaliyetlerinin yanında pek çok alanda etkinlik göstermişlerdir. Halkla yakınlaşmayı sağlamak için onların ihtiyaçlarını giderecek başta eğitim alanında olmak üzere okullar, sağlık alanında hastane ve eczane gibi kurumların açılmasında öncülük ederek değişik alanlarda çalışmalar yürütmüşlerdir. Bu tür faaliyetlerle halkın misyonerlere karşı algılarını olumlu bir şekilde etkilemeyi başarmıştır.Anahtar Kelimeler: Misyonerlik, Osmanlı, Mardin, Protestan, Amerikan Board The missionaries who cares about Ottoman lands intensely speeded up their activities because of weakening state in the XIX. and XX. centuries. They carried out their missionary activities in the proper places where are relatively out of public gaze, far from the capital and they thought they could move more comfortably. Thus, the Eastern part of the Ottoman Empire has been an area where the missionaries operate quite intensively. One of the places where the missionaries did intensive activities far from the center of the state was Mardin and its surroundings. Missionaries had been active in many areas apart from their fundamental religious activities in Mardin and its surroundings. They carried out activities in various fields by pioneering to be open like state institutions which the public is especially in the need of schools in the field of education and a hospital and a pharmacy in the field of health in order to be closer to the public. They have managed to affect the perspective of public against missionaries positively through such activities.Key Words: Missionary, Ottoman, Mardin, Protestant, American Board 149

Bu tezde, Doğu-Batı ikiliğini konu edinen romanlar üzerinden, 19. yüzyılda Osmanlı'da Tanzimat ile birlikte yaşanan modernleşmeye yönelik çabaların, bireylerin kimliği üzerinde nasıl bir etkisi olduğunu görmek amaçlanmıştır. Edebi bir tür olarak roman, Osmanlı kültürüne 19. yüzyılın son çeyreğinde girmiş ve salt sanatsal bir amaçtan öte modern ve Batılı kimlik inşası için bir proje olarak görülmüştür. Modernleşme, Osmanlı toplumunda Batıda olduğu gibi kendi dinamikleri ile gelişen bir süreç olmamış ilk olarak askeri alandan başlayıp toplumun birçok alanında merkeziyetçi bir biçimde yaşanmıştır. Bahsedilen türden bir modernleşmenin, Doğu-Batı ikilemi arasında kalan bireyin toplumsal ve kültürel kimliği üzerinde yarattığı etkiler ise 19. ve 20. yüzyılda yazılmış olan bu ikilemi konu edinen romanlar arasından amaçsal olarak seçilmiş Araba Sevdası, Felatun Bey ile Rakım Efendi ve Sinekli Bakkal'ın analizleri ile görülmek istenmektedir. Bu romanlardaki karakterlerin ideal tipleştirmeleri üzerinden Doğu ve Batı değerleri arasında bir sentez oluşturma özelliği taşıdığı belirgin bir şekilde görülmektedir. Diyalektik bir çaba olarak değerlendirilebilecek bu sentez girişimlerinde, hem yerli hem de yabancı kültüre ait olan değerlerden hangilerinin elenip hangilerinin seçildiği bu çalışmada özellikle üzerinde durulan noktadır. Tanzimat'tan sonra modernleşme sürecinin ve çabalarının nasıl gerçekleştiğinin ve bu sürecin kimlik ile olan ilişkisinin nasıl olduğunun anlaşılabilmesi adına, edebiyatın toplumsal gerçekliği yansıtma ve dönüştürme bakımından var olan gücünden faydalanarak sosyolojik bir analiz sunmak amaçlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Tanzimat, Modernleşme projesi, İdeoloji, Edebiyat, Kimlik Krizi, Doğu-Batı ikiliği, Kültürel Sentez. The goal of this thesis is to illustrate how the modernization efforts in the 19th century Ottoman Empire along with ''Tanzimat'' (reorganization) era have an impact on the identity of individuals through the novels addressing East-West dichotomy. Novel, as a literary genre, went into the Ottoman culture during the last quarter of 19th century and was seen modern and as a project for western identity construction instead of mere artistic purpose. Modernization, was not a process of self-development with its dynamics in Ottoman society as it was in Western societies, on the contrary, started with military and proceeded to great numbers of areas with a centralist manner in the society. The effects of such modernization that were produced on the social and cultural identity of the individual stuck between East-West dichotomy were intended to be demonstrated via the analyses of novels related with this dichotomy ,which are chosen ruminatingly, and written in 19th and 20th century. It is overtly pointed out that modernization has a trait of synthesizing between the values of east and west through the ideal typifications of novel characters. On this synthesizing attempts which can be considered as a dialectic effort, it is overemphasised that evaluating which of those domestic and foreign cultural values should be eliminated or picked plays a significant role in this study. For the sake of comprehending how the modernization process and efforts took place after the ''Tanzimat'' era and the relation between identity with this process, it is aimed to submit a sociologic analyse by taking advantage of literature's substantial power that is reflecting and converting socio-realism.Keywords: Tanzimat, Modernization Project, Ideology, Literature, Identity Crisis, East-West Duality 78

Şer'iyye sicilleri Osmanlı Devleti'nin siyasî, idarî, içtimâi, malî, iktisadî, ticarî, askerî v.b. pek çok açıdan bilinmeyen veya noksan kalmış yönlerini incelemek isteyen araştırmalar için temel dayanak niteliği taşımaktadır. Çalışmamız Osmanlı tarihi ve kültürünü aydınlatılması bakımından önemli bir yere sahip olan (H. Recep 1326/M. Temmuz-Ağustos 1908/H. Ramazan 1328/M. Eylül-Ekim 1910) tarih aralığını kapsayan 13 numaralı Nevşehir Şer'iyye mahkemesi kayıtlarını içermektedir. 13 Numaralı Nevşehir Şer'iyye Sicili 248 sayfa olup, defterin 140 ve 248. sayfa aralıkları çalışılmıştır. Sicilde alacak-verecek davaları, vasi tayini, hırsızlık evlilik, miras, nafaka ve boşanma gibi konular yer almaktadır. Bu belgelerde karışık halde toplam 363 adet hüküm bulunmaktadır. Bu hükümlere dayanarak bahsedilen dönemde Nevşehir'in, sosyal, ekonomik, Kültürel ve idârî durumu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Şer'iyye Sicili, Nevşehir ve Hukuk. Şeriyye records are the main sources for researchers who want to investigate the Ottoman Empire according to political, potential, social, financial, economic, commercial, military, etc. aspects of the unknown and deficient in many respects. Our study includes the court records, recorded in Nevşehir that covering the dates between H. Recep 1326/M. July-August 1908 Ramadan 1328/M. September-October 1910, from Şeriyye Records which has an important place in the Ottoman history and culture. The number 13 of Nevşehir Şer'iyye records has 248 pages and notebook pages between 140-248 have been studied. There are 360 documents in the registry or record, such as cases that will give receivables, guardianship, theft, marriage, inheritance, alimony and divorce. With these documents tried to put forward the social, economic, cultural and administrative situation of Nevşehir in the direction of the notebook. Key Words: Şer'iyye Records, Nevşehir, Ottomon Empire end Law. 525

ÖZETAntik Yunan'dan beri batıda, `neyin sanat olup, neyin olmadığı` sorularının cevabı, öncülüğünü çoğu zaman düşünürlerin yaptığı, tarihsel-toplumsal koşulların, sanatsal pratiklerin, kültürel yapıların ve kodların geliştirdiği normlar, teknik ölçütler, sistemler ya da politikalar etrafında şekillenen ontolojik bir çerçeveye, `bir sanat rejimine` dayanılarak verilmiştir. Özellikle 19. Yüzyılın sonunda baş gösteren tiyatroya dair `temsil krizi`nin 20.yüzyılın başında avangardlar ve 1960'lı yıllardan itibaren neo-avangardların üretimleri ile daha da derinleşmesi, 90'larla birlikte tiyatroya dair sanatsal bir rejim değişikliğini gündeme getirmiştir. Dramatik konvansiyonların tiyatro üzerinde kurduğu hegemonik yapının çözüldüğü yerde yükselen yeni rejim `postdramatik`tir. Bu çalışmada batılı tiyatroda dramatik rejimin düşüşü ve postdramatik rejimin yükselişi ile tiyatroda gerçekleşen değişim-dönüşümler Alman topluluk ve yönetmenler üzerinden incelenmektedir. Frank Castorf, Andreas Kriegenburg, René Pollesch, Thomas Ostermeier, Cristoph Marthaler ve Rimini Protokoll gibi isimler farklı tür- biçim özellikleri gösterip, farklı tiyatro yapma motivasyonlarına sahip olsalar da postdramatik rejimle gelen yeniliklerin taşıyıcısıdırlar. ABSTRACTThe answer to the question of `what art is and what not` is given in the West since ancient Greece by basing on `an art regime`, an ontological frame which takes shape according to norms, technical criteria, systems or policies developed by historical-social circumstances, artistic practices, cultural structures and codes lead mostly by philosophers. The fact that the `crisis of drama`, which has arisen especially at the end of the 19th century, has the more deepened with the productions of the avant-gardes at the beginning of the 20th century and the neo-avant-gardes from the 1960s onward, has brought an alteration of the artistic regime regarding theatre into question along with the 90s. The new regime, arising from where the hegemonic structure established by the dramatic conventions has collapsed, is the `postdramatic`. The changes and transformations, which occurred in theatre with the decline of the dramatic regime and the rise of the post dramatic regime in western theatre, is examined in this study via German companies and directors. Despite of their differing properties in genre and style and varying motivations for their occupation in theatre, figures such as Frank Castorf, Andreas Kriegenburg, René Pollesch, Thomas Ostermeier, Cristoph Marthaler and Rimini Protokoll are the bearers of the innovations that came along with the post dramatic regime. 239

Bu çalışmada 20. yy gitar repertuarının önemli bestecilerinden biri olan Loe Brouwer'in müzik anlayışı ve Elegio de la Danza eserinin analizi yer almaktadır. İlk bölümde 20. yyın ilk yarısında klasik gitar müziği, ikinci bölümde Leo Brouwer'in yaşamı ve müzikal anlayışı yer almaktadır. Üçüncü ve son bölümde ise iki bölümden oluşan Elegio de la Danza eserinin ayrıntılı bir analizi yapılmıştır. This study includes the musical reseption of Loe Brouwer, one of the most important composers of the 20th century. and the analysis of his Composition called El De Cameron Negro.Classical Guitar Music In The Fisrt Half of 20th Century is taken place in the first section and Life of Leo Brouwer and his musical understanding is mentioned in the second section. The last and third section is about the briefly analyse of Elegio de la Danza. 95

İlk adımları 18. yüzyılda atılan ve Osmanlı mimarisinde 20. yüzyılın başına kadar devam eden Batılı anlayış ile yeni bir mimari kimlik benimsenmiştir. Bu dönemde mimari; Klasik Osmanlı mimarisinin aksine fonksiyon ve biçimleniş açısından farklılık göstermektedir. Batılı kökenli mimari üslupların etkisinde yapılar eklektik tarzda inşa edilmeye başlanmıştır. Bu değişim 1839 Tanzimat’ın ilanıyla beraber daha da hız kazanmış ve Balıkesir de dahil olmak üzere birçok şehirde Batılı üsluplarla inşa edilmiş kamu yapıları ortaya çıkmıştır.Balıkesir’de 18. yüzyıla kadar devam eden geleneksel mimari birikim 1839 yılından sonra kendini Batılı tarzda yapılan mimari eserlere bırakmıştır. Şehir bu dönemde sadece mimari alanda değil; eğitim, sanayi, ulaşım, kültür anlamında da kendini geliştirmiş ve yenilemiştir. Balıkesir’de 1840 yılında yapılan Eski Belediye Binası, kentte 19. yüzyılda inşa edilen modern kamu yapılarının temelini atmıştır. Bu dönemde; eğitim alanındaki Balıkesir Sultan-i İdadisi (1895), sağlık yapısı olan Gureba Hastanesi (1895), kentin simgesi olan Hamidiye Saat Kulesi (1901) başta olmak üzere daha birçok yapı ile Balıkesir’de mimari dönüşüm sürdürülmüştür. Çalışma kapsamında;19. yüzyıl ve 20. yüzyılın başına kadar geçen süreçte, Balıkesir’in merkezinde inşa edilen kamu yapıları ele alınmıştır. Bu çalışma kapsamında; Balıkesir kent merkezinde 19. yüzyıldan 20. yüzyılın başına kadar inşa edilen ve günümüze ulaşan 11 adet yapı tespit edilmiştir. Bunların haricinde günümüze ulaşmayan 6 adet kamu yapısına da katalog içerisinde yer verilecektir. Yapılar çalışma içerisinde kronolojik sıra ile ele alınarak; plan şeması, mimari üslubu, estetik programı gibi özellikleri ile değerlendirilmiş, bu dönemde başka şehirlerde inşa edilen kamu yapıları ile benzer ve farklı yönleri karşılaştırılmıştır. Yapılan gözlemler ve araştırmalar neticesinde yapıların bazıları işlevini sürdürürken, birçoğunun farklı amaçlarla kullanıldığı görülmüştür. Yapılan restorasyonlar sonucunda yapılarda ilk hallerinden farklı bazı detaylar tespit edilmiştir. Sonuç olarak; bu dönemde inşa edilen yapılar diğer Anadolu kentlerinde olduğu gibi, Balıkesir’in günlük yaşamında betonarme binaların yoğunluğu arasında hala yerini korumaktadır.--------------------The first steps were taken in the 18th century and Ottoman architecture continued until the beginning of the 20th century and a new architectural identity was adopted. During this period; Unlike classical Ottoman architecture, it differs in function and form. Under the influence of Western architectural styles, the buildings began to be constructed in an eclectic style. This change gained momentum with the declaration of the Tanzimat in 1839 and in many cities, including Balıkesir, public buildings built with Western styles emerged.The traditional architectural accumulation in Balıkesir, which continued until the 18th century, left itself to Western architectural works after 1839. During this period, the city was not only in the architectural field; education, industry, transportation, culture in terms of self-developed and renewed. The Old Town Hall, built in 1840 in Balıkesir, laid the foundation for modern public buildings built in the city in the 19th century. In this period; Balıkesir Sultan-i İdadisi (1895), Gureba Hospital (1895), Hamidiye Clock Tower (1901), which is the health symbol of the city, continued the architectural transformation in Balıkesir. Within the scope of the study, public buildings constructed in the center of Balıkesir from 1800 to 1915 were discussed.This scope of work; In the city center of Balıkesir, 11 buildings that were built from the 19th century to the beginning of the 20th century have been identified. In addition, 6 public structures that have not reached today will be included in the catalog. The structures are discussed in chronological order; plan scheme, architectural style, aesthetic program. As a result of the observations and researches, some of the buildings were functioning, while many of them were used for different purposes. As a result of the restorations, some details were found different from the original structures. As a result; The structures built during this period, as in other Anatolian cities, still maintain their place among the density of reinforced concrete buildings in the daily life of Balıkesir.

Trabzon'un fethinin ardından kısa sürede nüfus çoğunluğunu sağlayan Türkler, yörenin Gayrimüslim halkını millet sistemi çerçevesinde yapılandırıp kültürel varlıklarını sürdürmelerine izin vermiştir. Trabzon'da yaşayan Rum ve Ermeniler milliyetçilik akımının etkisiyle XIX. yüzyıldan itibaren ayrılıkçı faaliyetlere başlamış ve bu faaliyetler Birinci Dünya Savaşı sırasında da şiddetlenerek devam etmiştir. Savaş sürecinde ülkenin iç güvenliğini sağlamak isteyen Osmanlı Devleti, 1915 yılında çıkardığı Sevk ve İskân Kanunu çerçevesinde yöredeki Ermeni ve Rumları geçici olarak yurt içerisindeki başka şehirlere yerleştirmiştir. Kalan nüfus ise Müslüman Trabzon halkı arasında erimiş ve zamanla dini ve kültürel anlamda topluluklar homojen hale gelmiştir. Bu çalışmanın amacı XX. yüzyılın ilk çeyreğinde Trabzon'da yaşayan Gayrimüslim nüfusun şehrin ekonomik, kültürel ve idari yapısına etkilerini saptamaktır. Şehirde Sevk ve İskân Kanunu'nun uygulanmasının hemen ardından Ruslar Trabzon'u işgal etmiş ve bu işgal iki yıla yakın sürmüştür. Rus işgalinin zamanlaması ve süresi Gayrimüslim nüfusun şehirden göçünün etkilerini net şekilde gözlemlememizi engellemektedir. İşgal sürecinde Trabzon'u terk eden Müslüman kesim şehrin kurtuluşu ardından geri gelmiş, 1924 yılında ise mübadele ile kalan Rumlar da yurdu terk etmiştir. Sevk ve iskân uygulaması öncesi Trabzon'da yaşayan Gayrimüslimlerin önemli iş sahaları olarak ticaret, kuyumculuk, kunduracılık, şarap üretimi, kayık ve gemi inşası gibi zanaatlar ile tiyatro, sinema, fotoğrafçılık gibi sanat alanları olduğu tespit edilmiş ve Gayrimüslimlerin şehirden ayrılışları ardından bu alanlarda durgunluk ve gerileme süreci yaşandığı sonucuna varılmıştır. After the conquest of Trabzon the Turks who comprised the majority of the population allowed non-Muslim community of the territory to maintain their cultural existence by structiring within the framework of nation regislation. The Greeks and Armenians lived in Trabzon started to seperatist movements since XIX. century due to the ideology of nationalism and these movementscontunied during the First World War. During the war the Ottoman Empire which wanted to ensure the internal security of the country placed temporarily neighbouring the Greeks and Armenians in other territories of homeland with the scope of Relocation and Resettlement Law being introduced in 1915. The remaining population integrated into Muslims Trabzon community and in terms of religion and culture the communities became homegeneous in the course of time. The aim of this study is to determine the effects of non-muslim population living in Trabzon in first quarter of XX. century to economical, cultural and administrative structure of the city. Right after the imptementation of the Relocation and Resettlement Law, the Russians occupied Trabzon and the occupation took around biennial two years.The timing and duration of the Russian occupation hinder us to observe transparently the effects of migration from city of non-muslims. The Muslims who abandoned Trabzon during occupation period, returned after the salvation of city, as fort hat 1924 the Greeks that stayed thanks to barter abandoned from hometown. Before the implementation of the Relocation and Resettlement Law, important trade circles of non-muslims lived in Trabzon were determined as both crafts such as trade, jewellery, shoemaking, wine production, boot-ship construction, ship building and brances of art such as theatre, cinema, photography and it is concluded that after the seperation from the city of non-muslims slowed down and regression occured in these fields. 198