Search

در امپراتوری عثمانی منسوجاتی متنوع تولید می‌شد. از جمله این منسوجات مجلل، می‌توان به مخمل‌هایی که امروزه تعداد قابل توجهی از آن‌ها در موزه‌ها و یا کاخ موزه‌های نگهداری می‌شود، اشاره کرد. یکی از کامل‌ترین مجموعه مخمل‌های باقی مانده عثمانی، نمونه‌هایی است که امروزه در مجموعه منسوجات خانگی کاخ موزه توپکاپی قرار دارد. بررسی عناصر بصری و ترکیب‌بندی‌های به‌کار رفته در این مخمل‌ها -که اجزای سامان‌بندی و ساختار آن‌ها را تشکیل می‌دهند- می‌تواند به شناخت هرچه بیش‌تر از اصول طراحی سنتی به‌کار رفته در منسوجات عثمانی کمک نماید. در این تحقیق، ده نمونه از مخمل‌های مجموعه منسوجات خانگی کاخ موزه توپکاپی(کوشک خزانه‌داری) انتخاب گردید و جزییات ساختاری و سامان‌بندی آن‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده و نتایج به صورت کیفی و کمی ارائه گردیده است. نتایج این تحقیق نشان داد که، می‌توان طرح و نقش مخمل‌های عثمانی را براساس وجود نوار لاپت در دو سر انتهای عرضی و انتهایی مخمل طبقه‌بندی نمود. هم‌چنین طرح و نقش مخمل‌ها از قالب‌هایی یک‌سان و متقارن به‌صورت 2/1 یا 4/1 پیروی می‌نماید. تنوع رنگی مخمل‌ها محدود به سه رنگ و ابعاد لاپت در مخمل‌ها در تقسیمات طلایی تنظیم می‌شده است؛ ضمن این که طول زمینه مخمل به طول کل مخمل، همواره، حدود و نسبت عرض به طول لاپت نیز حدود تنظیم می‌شده است.

ABSTRACT: In the central part of Iran, canvas that is termed “carbamino” is the most simplified dual harness cloth that is weaved by cotton and by horizontal looms. Carbamino is either principally with no designs or it has very simple designs. Although production of this cloth is done in different regions with almost similar methods, there are variations in its production with regards to its application. One of the regions in the center of Iran that carbamino has had different applications and has large areas of flax, is Varzaneh near Esfahan. The woven carbamino is used in Varzaneh as bread wrapper (cloth to keep bread in), knapsack for brides dowry, Turkish bath knapsack, white chador, shroud and wrapper for bedclothes. At the moment, there are only 16 semi-active carbamino weaving workshops in this region and the weavers are all old women. Carbamino made in Varzaneh has max of 5 colors and is woven with mercerized starched cotton thread with the fat taken from sheep’s brain. The method of this research is exploratory-field research and in addition to analyzing different parts of the loom and introducing the tools and describing the weaving procedures, the local terms used in weaving carbamino in Varzaneh are classified and explained.