Search

Seeds of seven different genotypes of underutilised oil crop Carthamus tinctorius L. (Asteraceae) from alternative oil species collection of the Institute of Field and Vegetable Crops (Novi Sad, Serbia), were analysed for their protein, oil, fatty acids, tocopherols and total phenolics contents, with a view to test their diversity and potential as an alternative source of these valuable compounds. Seeds of the tested safflower genotypes had total protein (determined by Kjeldahl method) content from 11.5 to 16.0%, while total oil content (determined by Soxhlet method) ranged from 16.8 to 24.5% of dry matter, on average. Two main unsaturated fatty acids in safflower seeds, oleic and linoleic acids, represent approximately 90% of the total fatty acid content (determined by gas chromatography). Linoleic acid was the dominant fatty acid in all genotypes (61.2-80.2% of oil), while oleic acid was in a negative correlation with linolenic acid content and ranged from 9.6 to 29.5% of oil. The amount of saturated fatty acids ranged from 5.5 to 6.05% for palmitic, and 2.1 to 3.5% for stearic acid. Safflower seed is a source of α-tocopherol (determined by high performance liquid chromatography method with fluorescence detection) and its amount ranged from 358.8 to 461.8 mg/L of oil. The content of total phenolics (determined spectrophotometrically) ranged from 4.0 to 6.0 mg of gallic acid equivalents/g of dry weight. This comprehensive screening of valuable chemical compounds of safflower seeds shows the importance of this alternative oil seed crop as a good source of important nutrients and bioactive constituents. Seme sedam različitih genotipova manje gajene biljne vrste Carthamus tinctorius L. (Asteraceae), dela kolekcije alternativnih uljanih vrsta Instituta za ratarstvo i povrtarstvo (Novi Sad, Srbija), je analizirano na sadržaj proteina, ulja, masnih kiselina, tokoferola i ukupnih fenola, kako bi se ispitala njihova raznovrsnost i potencijal upotrebe ove vrste kao alternativnog izvora ovih, značajnih jedinjenja. Sadržaj proteina (određen metodom po Kjeldahl-u) u semenu šafranike bio je od 11.5 do 16.0%, dok je ukupan sadržaj ulja (određen metodom po Soxhlet-u), u proseku bio od 16.8 do 24.5% suve materije. Dominantne nezasićene masne kiseline u semenu šafranike bile su oleinska i linolna kiselina, koje predstavljaju približno 90% ukupnog sadržaja masnih kiselina (određen gasnohromatografski). Najzastupljenija masna kiselina u svim genotipovima je linolna kiselina (61.2-80.2% ulja), dok je oleinska kiselina bila u negativnoj korelaciji sa sadržajem linoleinske kiseline i bila je u rasponu od 9.6 do 29.5% ulja. Količina zasićenih masnih kiselina kretala se u rasponu od 5.5 do 6.05% za palmitinsku i od 2.1 do 3.5% za stearinsku kiselinu. Seme šafranike je značajni izvor α-tokoferola (određen metodom tečne hromatografije visokih performansi sa fluorescencentnim detektorom) i njegova količina se kretala od 358.8 do 461.8 mg/l ulja. Sadržaj ukupnih polifenola varirao je između 4 i 6 mg ekvivalenata galne kiseline/g suve materije. Analiza datih genotipova semena šafranike ukazuje na značaj ove alternativne uljarice kao dobrog izvora važnih hranljivih sastojaka i bioaktivnih jedinjenja.

Camelus dromedarius (deve), Bubalus bubalis (Asya mandası), ve Ovis aries (koyun) türleri ayrı habitat özellikleri sebebiyle farklı coğrafyalarda farklı yoğunlukta yayılım göstermektedir. Günümüzde değişik hayvan türlerine ait süt ve ürünlerine olan ilgi ve buna bağlı olara da bu sütlerin içerikleri ile ilgili olan araştırmalar daha fazla merak edilir olmuştur. Bu tezde deve, manda ve kıvırcık koyun sütlerinden elde edilen ekstrelerden α-tokoferolün kantitatif miktar tayini yapılmıştır. Bu analiz için HPLC-DAD yöntemi kullanılmıştır. Deve, manda ve kıvırcık koyun sütlerinden elde edilen sonuçlar karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Çalışmaya göre en yüksek α-tokoferol içeriğine manda sütü (0.310 μg/100 ml) sahipken sırasıyla deve sütünde (0.308 μg/100 ml) ve kıvırcık koyun sütünde ise (0.275 μg/100 ml) α-tokoferol miktarı belirlenmiştir., Camelus dromedarius (Camel), Bubalus bubalis (Asian buffalo), ve Ovis aries (Sheep) species spread in different densities in different geographies due to their different habitat characteristics. Today, the interest in milk and products of different animal species and, accordingly, the researches on the contents of these milks have become more interesting. In this thesis, quantitative determination of α-tocopherol was made from extracts obtained from camel, buffalo and sheep milk. HPLC-DAD method was used for this analysis. The results obtained from camel, buffalo and sheep milk were examined comparatively. According to our study, buffalo milk (0.310 μg/100 ml) has the highest α-tocopherol content. The content of α-tocopherol was determined in camel milk (0.308 μg/100 ml) and sheep milk (0.275 μg/100 ml), respectively.

Momordica charantia L., geleneksel tıpta taze meyveleri, bu meyvelerin zeytinyağı ve bal maserasyonları şeklinde yara ve yanık tedavisinde haricen; mide barsak hastalıklarında ve kanser tedavisinde yardımcı olarak dahilen kullanılmaktadır. İçerik maddelerinden biri olan E vitamini de güçlü bir antioksidan olması sayesinde yara ve yanık tedavilerinde, kanserde, kalp damar hastalıklarında yardımcı tedavi olarak ve yaşlanma karşıtı olarak kullanılmaktadır. Bu bilgiler doğrultusunda tezimizde kudret narının taze meyvelerinde, bu meyvelerin zeytinyağı ve bal maserasyonunda bulunan α-tokoferol miktarı HPLC-DAD yöntemi aracılığıyla tayin edilmiştir. Elde edilen sonuçlar karşılaştırmalı bir şekilde incelenmiştir. Çalışmamızda en yüksek α-tokoferol içeriği kudret narının taze meyvelerinde (3,346 μg/100 mg), ardından zeytinyağı maseratında (3,044 μg/100 mg) bulunmuştur. Bal maseratının içerdiği α-tokoferol ölçülebilir limitlerin dışında kalmıştır., Momordica charantia L., has been used for wound and burn treatment, gastrointestinal diseases and cancer treatment traditionally. Vitamin E, one of its ingredients, is a powerful antioxidant. For this reason, it is used in wound and burn treatments, cancer, cardiovascular diseases and as an anti-aging agent. In our thesis, the amount of α-tocopherol in fresh fruits of bitter gourd, olive oil and honey macerations were determined by HPLC-DAD method. The results obtained were examined comperatively. In our study, the highest amount of α-tocopherol content was found in fresh fruits of the M. charantia (3,346 μg/100 g). Followed by olive oil macerate (3,044 μg/100 g). The α-tocopherol contained in honey remained outside the measurable limits.

Chenopodium quinoa Willd. (Kinoa), Salvia hispanica L. (Chia) ve Fagopyrum esculentum Moench. (Karabuğday) tohumları farklı şartlarda yetişebilmesi sebebiyle geniş bir yayılım göstermektedir. Bu tohumlar yüksek protein ve lif kaynağı olup gluten içermemeleri nedeniyle de son yıllarda tüketimi dünyada artış gösteren tahıl benzeri ürünlerdir. Bu tezde kinoa, chia ve karabuğday tohumlarından elde edilen ekstrelerden α-tokoferolün kantitatif analizi yapılmıştır. Bu analiz için HPLC-DAD yöntemi kullanılmıştır. Kinoa, chia ve karabuğday tohumlarından elde edilen sonuçlar karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Bu çalışmaya göre en yüksek α-tokoferol içeriğine kinoa sahipken, beyaz kinoanın (19.98 μg/100mg) α-tokoferol içeriğinin kırmızı kinoa (8.607 μg/100mg) ve siyah kinoaya (8.121 μg/100mg) göre anlamlı derecede farklılık gösterdiği saptanmıştır., Chenopodium quinoa Willd. (Quinoa), Salvia hispanica L. (Chia), Fagopyrum esculentum Moench. (Buckwheat) seeds are widespread because of their ability to thrive in different conditions. These seeds are sources of high protein and fiber without any gluten. For these reasons, the intake of these grains have risen around the world. In this thesis quantitative analysis of α-tocopherol amount in quinoa, chia and buckwheat extracts was performed. Analysis were made using HPLC-DAD method. Results from the analysis of quinoa, chia and buckwheat seeds were examined comparatively. According to our research the highest amount of α-tocopherol was found in quinoa, especially white quinoa (19.98 μg/100mg) has the highest amount compared to red quinoa ( 8.607 μg/100mg) and black quinoa (8.121 μg/100mg) by a meaningful margin.

Vitamini su esencijalni spojevi u ljudskom organizmu te ih je potrebno unositi hranom cijeloga života. Vitamini topivi u mastima uključuju vitamin E o kojem će ovdje biti više riječi. Vitamin E je vitamin koji ima ulogu biokatalizatora i antioksidansa u ljudskom organizmu. Vitamin E se ubraja u skupinu spojeva koji se nazivaju tokoferoli. Na tokoferole se mogu vezati različite skupine te ovisno što je vezano na molekulu tokoferola razlikuju se spojevi tokoferoli i tokotrienoli. Najpoznatiji i najrašireniji oblik skupine tokoferola je α-tokoferol. Određivanje vitamina E odnosno α-tokoferola može se izvršiti raznim metodama. Metode koje se u današnje vrijeme koriste najčešće se ubrajaju u skupinu kromatografskih metoda, gdje se posebno ističe tekućinska kromatografija visoke djelotvornosti (HPLC). Osim kromatografskih metoda, za određivanje vitamina E važan je postupak ekstrakcije, razne kolorimetrijske metode, spektrofotometrija, radioimunološko određivanje, elektroforeza te razne detekcije uzoraka pomoću UV-detekcije ili detekcije fluorescencijom. Sve metode koje služe za određivanje vitamina E u uzorcima, teže imati što više kvaliteta i biti što produktivnije u odnosu na dotada poznate metode.

Antioksidansi smanjuju ili uklanjaju negativne učinke slobodnih radikala. Vitamin topljiv u mastima s najboljim antioksidacijskim svojstvima je vitamin E. U prirodi postoji osam različitih vrsta tog vitamina, a to su α-, β-, γ-, δ- tokoferoli i tokotrienoli. Mnogi antioksidansi, pa tako i različite vrste vitamina E, reagiraju različitim brzinama s radikalima te je njihovo antioksidacijsko djelovanje različito. U ovom istraživanju analizirana je i određena antioksidacijska aktivnost pojedinačnih izomera vitamina E (α-, γ- i δ-tokoferola) te njihovih međusobnih kombinacija. Antioksidacijska aktivnost uzoraka prikazana je gubitkom signala DPPH radikala i u odnosu na koncentraciju izračunatom metodom Trolox. Gubitci signala α-, γ- i δ-tokoferola puno su manji u odnosu na kombinacije tih istih izomera čime se može zaključiti da je antioksidacijska aktivnost, odnosno kapacitet hvatanja DPPH radikala, puno veći u kombinacijama dvaju ili više izomera, nego kod pojedinačnih izomera. Antioksidacijska aktivnost dobivena metodom DPPH razlikuje se s obzirom na antioksidacijsku aktivnost dobivenu metodom Trolox kada se uvažava i masa izomera u uzorku. Određivanjem antioksidacijske aktivnosti pomoću metode Trolox uzima se u obzir masa izomera vitamina E u uzorku te je dokazano da najveću antioksidacijsku aktivnost ima α-tokoferol, a najmanju δ-tokoferol. Usporedbom kinetičkih podataka i statističkih pokazatelja za monofazne i bifazne modele dokazuje se najbolja prihvatljivost bifaznog modela kinetike prvog reda za opis kinetike nestanka DPPH radikala u uzorcima izomera vitamina E i njihovih međusobnih kombinacija. Dobiveni rezultati pokazali su da se reakcija odvija u dva stupnja, brža reakcija u početnih 5 do 10 minuta, nakon čega slijedi sporija reakcija.

Erkence zeytin meyvesinin, zeytin ağacında kendiliğinden çeşitli etkenlere bağlı olarak tatlanması sonucu oluşan meyvelere “Hurma” zeytin denilmektedir. Hurma zeytini hiçbir işleme tabi tutulmadan tüketilen özel bir zeytin çeşididir. Erkence zeytin çeşidinde, sadece İzmir’in Seferihisar ve Karaburun ilçelerinin bazı bölgelerinde iklimsel koşullara bağlı olarak Hurmalaşma meydana gelmektedir. Çalışmamızda 2010/11 yılında Karaburun ve Seferihisar ilçelerinden hasat edilen, Hurmalaşmış ve Hurmalaşmamış zeytinlerden elde edilen yağlarda kalite kriterleri, klorofil miktarı, toplam fenolik madde miktarı, α-tokoferol miktarı, yağ asidi kompozisyonu, DPPH ve ABTS radikal süpürücü aktivite (RSA) analizleri yapılmıştır. Araştırma sonucunda Hurmalaşmış ve Hurmalaşmamış zeytinlerin su miktarlarının sırası ile %40.98 ve %46.42 olduğu belirlenmiştir. Hurmalaşmış ve Hurmalaşmamış zeytinlerden elde edilen yağların kalite kriterleri arasında önemli bir fark olmadığı, fakat Hurmalaşmamış zeytinyağının toplam fenol miktarının 87.14 mg CAE/kg yağ, DPPH• RSA değerinin 59.02 µmol TE/100g yağ, ABTS•+ RSA değerinin 55.83 µmol TE/100g yağ olduğu ve Hurmalaşmış zeytinyağına göre daha yüksek olduğu saptanmıştır.

Antioksidansi smanjuju ili uklanjaju negativne učinke slobodnih radikala. Vitamin topljiv u mastima s najboljim antioksidacijskim svojstvima je vitamin E. U prirodi postoji osam različitih vrsta tog vitamina, a to su α-, β-, γ-, δ-tokoferoli i tokotrienoli. Mnogi antioksidansi, pa tako i različite vrste vitamina E, reagiraju različitim brzinama s radikalima te je njihovo antioksidacijsko djelovanje različito. U ovom istraţivanju analizirana je i odreĎena antioksidacijska aktivnost pojedinačnih izomera vitamina E (α-, γ- i δ-tokoferola) te njihovih meĎusobnih kombinacija. Antioksidacijska aktivnost uzoraka prikazana je gubitkom signala DPPH radikala i u odnosu na koncentraciju izračunatom metodom Trolox. Gubitci signala α-, γ- i δ-tokoferola su puno manji u odnosu na kombinacije tih istih izomera čime se moţe zaključiti da je antioksidacijska aktivnost, odnosno kapacitet hvatanja DPPH radikala, puno veći u kombinacijama dvaju ili više izomera nego kod pojedinačnih izomera. Antioksidacijska aktivnost dobivena metodom DPPH razlikuje se s obzirom na antioksidacijsku aktivnost dobivenu metodom Trolox kada se uvaţava i masa izomera u uzorku. OdreĎivanjem antioksidacijske aktivnosti pomoću metode Trolox uzima se u obzirom masa izomera vitamina E u uzorku te je dokazano da najveću antioksidacijsku aktivnost ima α-tokoferol, a najmanju δ-tokoferol. Usporedbom kinetičkih podataka i statističkih pokazatelja za monofazne i bifazne modele dokazuje se najbolja prihvatljivost bifaznog modela kinetike prvog reda za opis kinetike nestanka DPPH radikala u uzorcima izomera vitamina E i njihovih meĎusobnih kombinacija. Dobiveni rezultati pokazali su da se reakcija odvija u dva stupnja, brţa reakcija u početnih 5 do 10 minuta, nakon čega slijedi sporija reakcija. Antioxidants reduce or eliminate the negative effects of free radicals. Vitamin E is fat soluble vitamin with the best antioxidant properties. In nature, there are eight different types of this vitamin, such as α-, β-, γ-, δ-tocopherols and tocotrienols. Many antioxidants, including different types of vitamin E react with radicals at various speeds, hence their different antioxidant activity. This research analyses and determines the antioxidant activity of the individual isomers of vitamin E (α-, γ- and δ-tocopherol) and their combinations. The activity of the antioxidant sample was shown by losing the signal of DPPH radical and in the relation to the concentration calculated from Trolox method. Losses of the signal of α-, γ- and δ-tocopherols are much smaller compared to the combinations of the same isomers, based on which it can an be concluded that the antioxidant activity or the capacity to capture DPPH radicals is much higher in combinations of two or more isomers than in individual isomers. The antioxidant activity obtained by the DPPH method is different with regard to antioxidant activity obtained by the Trolox method which recognizes the masses of isomers in the sample. In determining the antioxidant activity using the Trolox method, the mass of vitamin E isomers in the sample taken into account, and it is proven that α-tocopherol has the highest antioxidant activity, while it is the lowest in the case of δ-tocopherol. In the comparison of the kinetic data and the statistical indicators for monophasic and biphasic models proves the best acceptability of the biphasic first-order kinetic model to describe the kinetics of DPPH radical disappearance in samples of vitamin E isomers and their mutual combination. The results showed that the reaction takes place in the two phases; first rapid phase during the initial 5 – 10 minutes of the reaction when follow the second much slower phase.

An extraction of α-tocopherol from different water-ethanolic mixtures into a commonly used paste binder was studied by ultraviolet spectrometry and anodic square wave voltammetry. It has been observed that distribution of the α-tocopherol between two immiscible phases is controlled by equilibrium constant that is significantly affected by the amount of organic solvent present in the aqueous phase. Moreover, it is evident that extraction of some biologically active compounds into the carbon paste could be used as the accumulation step within the extractive stripping voltammetric procedure to improve the sensitivity of their appropriate electroanalytical determination. Extrakce α-tokoferolu z různých vodně-etanolických směsí do běžně používaného pastového pojiva byla studována ultrafialovou spektrometrií a anodickou square wave voltametrií. Ze obdržených výsledků bylo zjištěno, že distribuce α-tokoferolu mezi dvě nemísitelné fáze je řízena rovnovážnou konstantou, která je významně ovlivněna množstvím přítomného organického rozpouštědla ve vodné fázi. Kromě toho je zřejmé, že extrakce některých biologicky aktivních sloučenin do uhlíkové pasty může být použita jako akumulační krok ve stripping voltametrii, a tak významně zvýšit citlivost příslušného elektroanalytického stanovení.

U današnje vrijeme, kada je ritam života ubrzan, zahtjevi za inovativnim tekstilijama konstantno rastu. Iako su kozmetički proizvodi široko dostupni, njihova primjena zahtjeva izdvajanje puno vremena. S ciljem što lakše i brže primjene kozmetičkih proizvoda proizašla je ideja o jednostavnoj aplikaciji kozmetičkih proizvoda na tekstil. Kozmetotekstilije su odličan primjer sinergije tekstila i kozmetičkog sredstva iz čega proizlazi jednostavna primjena. Kontaktom kozmetotekstilije i kože moguće je kožu očistiti, namirisati, zaštiti i/ili održati u dobrom stanju prilikom nošenja. Izazov je kontrolirano otpuštanje kozmetičkog sredstva u željenom trenutku ili određenom vremenskom razdoblju uz istovremeno postizanje zadovoljavajuće postojanosti na pranje. Vitamin E (-tokoferol) ima snažna antioksidativna svojstva te se upotrebom kozmetičkog proizvoda, koje ga sadrži, utječe na smanjenje efekta starenja kože. Može ga se naći u raznim kozmetičkim proizvodima. Vitamin E, u kompleksu s ciklodekstrinom, u ovom je istraživanju nanesen na tekstilni materijal (pamuk) s ciljem kontroliranog otpuštanja na kožu. Postoje mnoge metode analiza, kako kvalitatine tako i kavantitativne, pomoću kojih se mehanizam postepenog otpuštanja vitamina E može ispitati. Najpreciznija kvantitativna metoda za analizu je HPLC. Naime, ta metoda se pokazala kao najpogodnija indirektna metoda koja omogućuje kvantificiranje prethodno izoliranog -tokoferola iz pamučne tkanine pomoću ekstrakcije s metanolom.

Objectives: A variety of clinical and experimental studies investigated the influence of diabetes on the periodontium, as well as the impact of periodontitis on diabetes status. The aim of this study was to investigate the effects of α-tocopherol on alveolar bone loss in rats with experimental periodontitis with/without streptozotocin (STZ)-induced diabetes.Materials and Methods: Forty male Sprague Dawley rats were included in the study and after anesthesia 3/0 silk sutures were placed at the subgingival level of the mandibular right first molars. These animals were divided into two groups: Healty group (Group I) and diabetic group by single injection of 50 mg/kg STZ (Group II). These groups divided into two subgroups; twenty rats were saline group (Group IA, Group IIA) and other twenty rats (Group IB, Group IIB) were α-tocopherol (40mg/kg/day) group. After 3 weeks, all rats were sacrified and the tissues were fixed using neutral buffered 10% formaldehyde solution for histometrical investigation. Alveolar bone loss (ABL), were analyzed by using image analysis program. Statistical comparisons were performed by using one-way analysis of variance with significance set at p0.05). Conclusions: Analysis of these data demonstrated that α-tocopherol treatment was not affected the ABL of rats with experimental periodontitis with/without STZ-induced diabetes, ÖZETAmaç: Birçok deneysel ve klinik çalışmada diyabetin periodonsiyum üzerinde yaptığı değişiklikler değerlendirilirken bunun yanında periodontitisin diyabet durumuna etkiside araştırılmıştır. Bu araştırmanın amacı, deneysel periodontitis ve streptozotosin (STZ) ile diyabet oluşturulan/oluşturulmayan sıçanlarda a-tokoferol uygulamasının alveoler kemik kaybı üzerindeki etkilerini araştırmaktır.Gereç ve Yöntemler:Çalışmaya kırk adet erkek Sprague Dawley sıçana dahil edildi ve anestezi uygulandıktan sonra mandibular sağ birinci molar dişlere subgingival olarak 3/0 ipek sütur bağlandı. Bu hayvanlar, sağlıklı grup (Grup I) ve tek seferde 50 mg/kg STZ enjekte edilen diyabetik grup (Grup II) olmak üzere iki gruba ayrıldı. Bu gruplarda serum fizyolojik (Grup IA, Grup IIA) ve a-tokoferol (40mg/kg/gün) enjekte edilen alt gruplara (Grup IB, Grup IIB) ayrıldı. Ligatür bağlandıktan 3 hafta sonra sıçanlar kurban edildi ve dokular histometrik ölçümler için nötral tamponlanmış %10’luk formaldehit solüsyonunda sabitlendi. Alveoler kemik kaybı (AKK), görüntü analiz programı kullanılarak analiz edildi. İstatistiksel kıyaslamalar için iki-yönlü varyans analizi, kullanıldı p0.05).Sonuçlar: Verilerin değerlendirilmesi sonucunda a-tokoferol uygulamasının deneysel periodontitisli STZ ile diyabet oluşturulmuş/oluşturulmamış sıçanlarda AKK üzerinde bir etki oluşturmadığı gösterildi.Anahtar kelimeler: Diyabet, a-tokoferol, AKK, deneysel periodontitis.SUMMARYBackground: A variety of clinical and experimental studies investigated the influence of diabetes on the periodontium, as well as the impact of periodontitis on diabetes status. The aim of this study was to investigate the effects of a-tocopherol on alveolar bone loss in rats with experimental periodontitis with/without streptozotocin (STZ)-induced diabetes.Methods: Forty male Sprague Dawley rats were included in the study and after anesthesia 3/0 silk sutures were placed at the subgingival level of the mandibular right first molars. These animals were divided into two groups: Healty group (Group I) and diabetic group by single injection of 50 mg/kg STZ(Group II). These groups divided into two subgroups; twenty rats were saline group (Group IA, Group IIA) and other twenty rats (Group IB, Group IIB) were a-tocopherol(40mg/kg/day) group. After 3 weeks, all rats were sacrified and the tissues were fixed using neutral buffered 10% formaldehyde solution for histometrical investigation. Alveolar bone loss (ABL), were analyzed by using image analysis program. Statistical comparisons were performed by using two-way analysis of variance with significance set at p0.05). Conclusion: Analysis of these data demonstrated that a-tocopherol treatment was not affected the ABL of rats with experimental periodontitis with/without STZ-induced diabetes.Key Words: Diabetes, a-tocopherol, ABL, experimental periodontitis.

Vitamin E comprises of two families of compounds, tocopherols and tocotrienols. It is well known for its antioxidant activity, but recently special attention is paid to the use of vitamin E and its derivatives in the prevention and the treatment of cancer. Various derivatives of vitamin E are synthesized, which exhibit antiproliferative activity. It has been shown that the α-tocopherol ester with the amino acid lysine exhibits improved antiproliferative activity on MCF-7 breast cancer cell line as compared to commercially available preparations. The first stage was the synthesis of α-tocopherol ester with di-Cbz-lysine. Synthesis of ester was monitored by thin layer chromatography (mobile phase: n-hexane-ethyl acetate 3: 1,2 v/v) and the purification of product was done by dry flash column chromatography and by preparative plate chromatography (mobile phase: n-hexane-ethyl acetate 3: 1,2 v/v). In the second stage, Cbz protecting groups were removed by catalytic hydrogenation. The final product α- tocopheryl-lysine ester was detected by TLC (mobile phase: dichloromethane-methanolammonia 9 : 0,9 : 0,1 v/v). Vitamin E sačinjavaju dve klase jedinjenja, tokoferoli i tokotrienoli. Dobro je poznata njegova antioksidativna aktivnost, a danas se posebna pažnja obraća na upotrebu vitamina E i njegovih derivata u prevenciji i terapiji kancera. Sintetisani su brojni derivati vitamina E koji ispoljavaju antiproliferativnu aktivnost. Pokazano je da estar α-tokoferola sa aminokiselinom lizinom ispoljava bolju antiproliferativnu aktivnost na MCF-7 ćelijskoj liniji karcinoma dojke u odnosu na komercijalno dostupne preparate. U prvoj fazi sintetisan je estar α-tokoferola sa di- Cbz-lizinom. Tok sinteze estra praćen je metodom tankoslojne hromatografije (mobilna faza: nheksan/ etilacetat 3: 1,2 v/v), dok je prečišćavanje proizvoda izvršeno dry flash hromatografijom i preparativnom hromatografijom na ploči (mobilna faza: n-heksan -etil acetat 3: 1,2 v/v). U drugoj fazi katalitičkom hidrogenacijom uklonjene su zaštitne Cbz-grupe sa amino grupa lizina. Finalni proizvod α-tokoferil lizin estar detektovan je primenom TLC metode (mobilna faza: dihlormetan-metanol-amonijak 9 : 0,9 : 0,1 v/v/v).

Oksidativni stres je citotoksično stanje koje se javlja uslijed povećanog stvaranja reaktivnih kisikovih vrsta (ROS) i/ili smanjenja kapaciteta antioksidativnih sustava, a koje rezultira oštećenjem DNA, proteina, ugljikohidrata i lipidnom peroksidacijom. Dosadašnje studije pokazuju kako je oksidativni stres važan čimbenik u patogenezi neurodegenerativnih bolesti, no točan mehanizam njegove uključenosti nije razjašnjen. Jedan od pretpostavljenih mehanizama uključuje aktivaciju fosfolipaze C (PLC), membranskog enzima koji katalizira hidrolizu inozitol-fosfolipida, a za kojeg je dokazano da sudjeluje u modulaciji preživljenja i smrti stanica. Cilj ovog rada je bio stoga u uvjetima in vitro ispitati postoji li povezanost lipidne peroksidacije, jedne od posljedice oksidativnog stresa, i aktivnosti PLC. U radu je korišten homogenat mozga štakora u kojem je vodikovim peroksidom (H2O2) i željezovim sulfatom (FeSO4) izazvana, a α-tokoferolom i Troloxom spriječena lipidna peroksidacija, te je u navedenim uvjetima mjerena aktivnost PLC. Lipidna peroksidacija je mjerena određivanjem produkta malondialdehida (MDA) HPLC metodom, dok je aktivnost PLC mjerena PLC test kitom. Pri rasponu koncentracija 0, 01-2 mM H2O2 nije uzrokovao porast razine MDA, dok je FeSO4 doveo do značajnog porasta razine MDA pri rasponu koncentracija 0, 03-2 mM. α-tokoferol i Trolox u potpunosti su spriječili lipidnu peroksidaciju izazvanu s FeSO4, pri čemu je Trolox iskazao jači antioksidativni učinak. Porast lipidne peroksidacije u homogenatu mozga je blago smanjio aktivnost PLC, dok je u uvjetima spriječene lipidne peroksidacije u prisutnosti α−tokoferola i Troloxa, aktivnost PLC bila značajno smanjena, odnosno povećana. Dobiveni rezultati ne ukazuju na povezanost lipidne peroksidacije i aktivnosti PLC, no može se zaključiti kako α-tokoferol i Trolox utječu na aktivnost PLC neovisno o antioksidativnom učinku u procesu lipidne peroksidacije. Ipak, zbog uvjeta ispitivanja, povezanost oksidativnog stresa i PLC ne treba se isključiti, te su potrebne dodatne studije kako bi se razotkrio mehanizam u pozadini učinka α-tokoferola i Troloxa na aktivnost PLC te moguća uključenost navedenog enzima u stanično oštećenje i smrt uzrokovano oksidativnim stresom.

The present study was undertaken to explore antioxidant potential of Teucrium polium (Lamiaceae) in vivo. Antioxidant activity was measured by three tests including inhibition of 1,1-diphenyl-2-picrylhydrazyl (DPPH) radical, total antioxidant power (TAP), and thiobarbituric acid reactive substances (TBARS) in serum. Rats received dry extract of T. polium in 80% ethanol by intragastric intubation at doses of 50, 100 and 200 mg kg-1 daily for 14 days. Treatment of rats with T. polium extract showed significant antioxidant activity in the DPPH test as compared to the control. T. polium extract at doses of 50 and 100 mg kg-1 significantly increased rats' TAP and decreased TBARS compared to the control. Administration of T. polium at a dose of 200 mg kg-1 per day did not significantly alter serum TAP and TBARS. Antioxidant activities of T. polium at doses of 50 and 100 mg kg-1 were comparable to that of -tocopherol (10 mg kg-1) in all experiments., U okviru ovih istraživanja ispitan je antioksidativni potencijal biljke Teucrium polium L. Lamiaceae in vivo. Antioksidativni učinak je mjeren pomoću tri testa koji uključuju inhibiciju 1,1-difenil-2-pikrilhidrazil (DPPH) radikala, ukupnu antioksidativnu snagu (TAP) i reaktivne supstancije tiobarbiturne kiseline (TBARS) u serumu. Štakorima je davan suhi ekstrakt T. polium u 80%-tnom etanolu intragastričnom intubacijom u dozama od 50, 100 i 200 mg kg-1 dnevno tijekom 14 dana. Pokusi su pokazali značajno antioksidativno djelovanje T. polium DPPH testom u usporedbi s kontrolom. T. polium je u dozama 50 i 100 mg kg-1 značajno povisio TAP i snizio TBARS u usporedbi s kontrolom. Primjena ekstrakta T. polium u dozi od 200 mg kg-1 dnevno nije značajno mijenjala serumske TAP i TBARS vrijednosti. Antioksidativni učinak T. polium u dozama 50 i 100 mg kg-1 u svim eksperimentima bio je sličan učincima α-tokoferola (10 mg kg-1). Preliminarna ispitivanja ukazuje na antistresni učinak T. polium koji je usporediv antioksidativnom učinku. Međutim, potrebna su daljnja ispitivanja da se rasvijetli bi li T. polium mogla biti korisna u uklanjanju posljedica oksidativnog stresa.