Search

ÖZET ZAMAN-DİZİNSEL VERİLERDE GENİŞ ZAMAN BOYUTLARINDA İLİNTİ KURALLARI ÇIKARIMI Aykut Ünal Bilgisayar Mühendisliği, Yüksek Lisans Tez Yöneticisi: Doçent Özgür Ulusoy Eylül, 2002 Birçok farklı veri merkezli uygulamalarda büyük miktarlardaki veriler zaman- dizinsel olarak toplanır ve depolanır. Zaman-dizinsel veri olay tabanlı bir sis temde belli bir zaman aralığında meydana gelen olaylar topluluğundan oluşur. Bir zaman-dizinsel verinin zaman boyutu saniye, dakika, veya yün gibi her hangi bir zaman birimi olabilir. Uzaklık, zaman-dizinsel verideki olayın oluşumları arasındaki tik sayısı olarak tanımlanır. Bu çalışmada, verilen zaman- dizinsel verideki uzaklık dağılımını inceleyerek verinin daha geniş zaman boyut larındaki sıklık derecesini düşük hatayla yaklaşık olarak bulan etkin bir yöntem önerilmektedir. Daha sonra bu yöntemin daha geniş zaman boyutlarında ilinti kuralları bulmak için ilinti kuralları analizi algoritmalarıyla birlikte nasıl kul lanılabileceği gösterilmektedir. Önerilen yöntem farklı gerçek veriler üzerinde denenmiştir ve sonuçlar önerilen yöntemin etkinliğini kanıtlamak için ayrıntılı olarak verilmektedir. Anahtar sözcükler: Veri Analizi, Zaman-dizinsel Veri, Zaman Boyutu, İlinti Ku ralları Analizi. iv ÖZET ZAMAN-DİZİNSEL VERİLERDE GENİŞ ZAMAN BOYUTLARINDA İLİNTİ KURALLARI ÇIKARIMI Aykut Ünal Bilgisayar Mühendisliği, Yüksek Lisans Tez Yöneticisi: Doçent Özgür Ulusoy Eylül, 2002 Birçok farklı veri merkezli uygulamalarda büyük miktarlardaki veriler zaman- dizinsel olarak toplanır ve depolanır. Zaman-dizinsel veri olay tabanlı bir sis temde belli bir zaman aralığında meydana gelen olaylar topluluğundan oluşur. Bir zaman-dizinsel verinin zaman boyutu saniye, dakika, veya yün gibi her hangi bir zaman birimi olabilir. Uzaklık, zaman-dizinsel verideki olayın oluşumları arasındaki tik sayısı olarak tanımlanır. Bu çalışmada, verilen zaman- dizinsel verideki uzaklık dağılımını inceleyerek verinin daha geniş zaman boyut larındaki sıklık derecesini düşük hatayla yaklaşık olarak bulan etkin bir yöntem önerilmektedir. Daha sonra bu yöntemin daha geniş zaman boyutlarında ilinti kuralları bulmak için ilinti kuralları analizi algoritmalarıyla birlikte nasıl kul lanılabileceği gösterilmektedir. Önerilen yöntem farklı gerçek veriler üzerinde denenmiştir ve sonuçlar önerilen yöntemin etkinliğini kanıtlamak için ayrıntılı olarak verilmektedir. Anahtar sözcükler: Veri Analizi, Zaman-dizinsel Veri, Zaman Boyutu, İlinti Ku ralları Analizi. iv 52

ÖZET KOCAELİ ILI YÜZEYSEL SU KAYNAKLARININ KİRLENME SORUNLARI VE TARIM TOPRAKLARI ÜZERİNE ETKİLERİ Bu çalışma; genel olarak yüzeysel su kaynaklarının kirlenme sorunlarını açıklamak, Kocaeli İlinde su kirliliğini yaratan etmenleri belirleyip, oluşturduğu toprak kirliliğini incelemek ve elde edilen bulgular yardımıyla toprak kirliliğinin önlenmesi için öneriler getirmek amacıyla yürütülmüştür. Su kirliliğinin, evsel ve endüstriyel atıkların su ortamlarına antılmaksızın boşaltılmaları, tarımda verimi artırmak amacıyla bilinçsizce kullanılan doğal ve yapay maddelerin su ortamlarına taşınması gibi nedenlerle oluştuğu saptanmıştır. Sonuç olarak; sulama amaçlı göletlerden alınan sulama suyunun tarım topraklarında herhangi bir kirliliğe yol açmadığı, Kocaeli'nde derelerin erozyon sonucu taşıdığı toprağın taran arazilerine ulaşması sonucu tahribat oluşturduğu, İzmit Körfezi suyunun dolaylı olarak sulama suyuna karışmasıyla topraklarda tuzluluk yarattığı, Sapanca Gölü sularının ise henüz topraklarda kirletici olmadığı saptanmıştır. ANAHTAR KELİMELER : Kocaeli, Yüzeysel Su, Kirlilik. ABSTRACT POLLUTION PROBLEMS OF SURFACE WATERS IN KOCAELİ AND THEIR EFFECTS ON AGRICULTURAL LANDS In the study, pollution problems of surface waters and the factors creating that pollution in Kocaeli were shown and soil pollution caused by surface water pollution was examined. Some measures for preventing the soil pollution were proposed, also. Surface water pollution was determined to be caused by discharge of municipal and industrial wastewaters to surface waters without treatment and the transfer of natural and artificial compounds used unconsciously to increase the productivity to the surface water bodies. It was concluded that the waters coming from irrigation lagoons were created no pollution in agricultural lands, but the streams caused damages on these lands by the soils carried as a result of erosion. In addition, the indirect leakege of İzmit Bay waters to the irrigation waters caused salinity in lands, but the waters of Sapanca Lake is not a pollutant for lands yet. KEY WORDS : Kocaeli, Surface Waters, Pollution 75