Search

Günümüzde parmak izi tanıma sistemleri güvenlik gereksinimine ihtiyaç duyulan birçok alanda yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu sistemlerin performansı, parmak izi kalitesine bağlı olup parmak izi kalitesi de parmağın yaralanması, kesik, nemli ya da kuru olması gibi pek çok etkene bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Bu nedenle literatürdeki çalışmalarda, parmak izini iyileştirmek için yeni yaklaşımlar önerilmiş ve özellikle son yıllarda mobil cihazlar bu konuda dikkat çekmiştir. Mobil cihaz ve ortamlara olan ilgi, yüksek kalitede fotoğraf çekilmesi, mobilite ve başka ortam ve cihazlarla kolay bağlantı sebebiyle artmıştır. Daha spesifik olarak, cihazların biyometrik görüntü çekimi için tasarlanması ve kullanılması yeni fikir ve düşüncelerin de bu alana uygulanması fikrini desteklemektedir. Tez kapsamında, mobil cihaz ile parmak izi görüntü çekiminde karşılaşılan temel problemler belirlenmiş olup bu problemleri çözmek için bir prototip tasarlanmış ve yeni bir mobil parmak izi tanıma sistemi geliştirilmiştir. Bu sistemin performansı, tez kapsamında iki farklı alım yöntemi ile toplanmış parmak izleriyle ve FVC 2004 veri setindeki parmak izlerle test edilmiştir. Geliştirilen mobil parmak izi tanıma sisteminin %96.15 ile parmak izlerini tanımladığı görülmüştür. Nowadays, fingerprint recognition systems are widely used in many areas where security requirements are needed. The performance of the systems depends on fingerprint quality, and the factors such as injury, cut, to be wet or dry of finger and variability of ambient conditions. Because of that new approaches have been suggested to enhance fingerprint images in the literature and especially in recent years, mobile devices have attracted attention in this regard. The interest in having mobile devices and environments has increased due to taking high-quality photos, mobility or easy connection to other media and devices. More specifically, to be designed and used of devices for biometric image acquisition supports the idea of applying this field to new ideas and thoughts. Within the scope of the thesis, the basic problems encountered in capturing fingerprint images with mobile devices were initially determined and a prototype was designed to solve and handle these problems and a new mobile fingerprint recognition system was designed and the performance of the system was finally tested with the fingerprints collected with two different reception methods within the scope of the thesis and FVC 2004 dataset. The result of the developed mobile fingerprint recognition system was shown that the recognition was achieved with 96.15% accuracy. 115

Kişisel kurumsal ve ulusal değervarlıklarından olan bilginin korunması, kişisel güvenlik, kurum işleyişi veulusal güvenlik açısından önemlidir. Bilgi güvenliğinin sağlanmasında birçok önlemalınmasına rağmen, yine de istenilen düzeyde bir koruma sağlanmamaktadır. Sonyıllarda, Nesnelerin İnterneti (IoT) hayatımızın birçok alanına girmiş vebundan dolayı her alanda bu teknoloji için gerekli bilgi güvenliği tedbirlerinalınması ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu çalışmanın amacı, nesnelerin internetinikişisel, kurumsal ve ulusal bilgi güvenliği açısından irdelemek, bu sistemlere karşıyapılabilecek saldırıları araştırmak, incelemek ve alınabilecek önlemlerkonusunda önerilerde bulunmaktır. Çalışma kapsamında nesnelerin interneti kişisel,kurumsal ve ulusal bilgi güvenliği çerçevesinde ele alınmış, nesnelerininternetinin bileşenleri, güvenlik mimarisi, bu sistemlere karşı yapılabilecekgüvenlik tehditleri ve alınabilecek önlemlere yer verilmiştir. Sonuç olarak, buaraştırma sonucunda sunulan önerilerin IoT güvenliğine ve dolayısıyla sistemgüvenliğine katkı sağlayacağı değerlendirilmektedir.

Sistemik lupus eritematozus (SLE), humoral ve hücresel birçokimmünolojik anormallikle karakterize, kronik, yangısal, multisistemikotoimmün bir hastalıktır. Otoreaktif B hücrelerinin uygun olmayan Thücrelerine bağlı olarak çoğalmasında ve patojenik otoantikorlarınoluşumunda rol aldığı düşünülmektedir.T hücre aktivasyonu için iki sinyal gerekmektedir. Birinci sinyal Thücre reseptörlerinden (TCR), ikinci sinyal ise ikincil sinyal molekülleriolarak bilinen ikincil uyarıcı moleküllerden sağlanır. CD28 ikincil uyarıcı birmoleküldür. Antijen sunan hücre yüzeyinde CD80/CD86 ligantları ilebağlanır ve T hücresini aktive edici sinyal üretir. Bu nedenle pozitifdüzenleyici olarak da adlandırılır. Sitotoksik T lenfosit antijen 4 (CTLA-4)molekülü de ikincil uyarıcı bir moleküldür ve CD28 molekülü ile homologtur.CTLA-4 molekülü CD28 gibi antijen sunan hücre (APC) yüzeyinde CD80 /CD86'nın ligantları ile bağlanır. CTLA-4 molekülü CD28'in aksine inhibeedici sinyaller gönderen bir moleküldür. Bu özelliği ile periferik toleranstaönemli rol oynar. CD28 ve CTLA-4 molekülleri, antijen spesifik T hücreaktivasyonunun kontrolü ile self ve yabancı antijene karşı immun sistemidüzenlerler.İnsanda SLE için şüpheli bölge 2q33 bölgesidir ve CTLA-4 molekülübu bölgede yer almaktadır. CTLA-4 molekülü T hücre aktivasyonundainhibitör etki gösterdiği için, SLE oluşumuna neden olabilecek bir genolduğu düşünülmektedir.CTLA-4 molekülü T hücre aktivasyonunun düzenlenmesinde önemlibir rol oynar ve yangı şartlarına uygun olarak T hücre cevabınısınırlandırabilir. CTLA-4'deki genetik çeşitliliğin birçok otoimmunhastalıkların gelişmesinde rol oynayabileceğini gösteren birçok çalışmalarvardır. Bu gende tanımlanan polimorfizmlerden Exon I (+49 A/G)dimorfizminin Japon ırkında hastalığa duyarlılığı arttırdığı bildirilmiştir. FakatÇin gibi bazı ırklarda bu polimorfizm ile SLE arasında bir ilişkibulunamamıştır. Biz de bu çalışmada CTLA-4 Exon I (+49 A/G)polimorfizminin Türk populasyonunda SLE gelişimi ve hastalık aktivasyonuile bir ilişkisi olup olmadığını göstermeyi amaçladık.

ÖZETSistemik lupus eritematozus (SLE), humoral ve hücresel birçokimmünolojik anormallikle karakterize, kronik, yangısal, multisistemikotoimmün bir hastalıktır. Otoreaktif B hücrelerinin uygun olmayan Thücrelerine bağlı olarak çoğalmasında ve patojenik otoantikorlarınoluşumunda rol aldığı düşünülmektedir.T hücre aktivasyonu için iki sinyal gerekmektedir. Birinci sinyal Thücre reseptörlerinden (TCR), ikinci sinyal ise ikincil sinyal molekülleriolarak bilinen ikincil uyarıcı moleküllerden sağlanır. CD28 ikincil uyarıcı birmoleküldür. Antijen sunan hücre yüzeyinde CD80/CD86 ligantları ilebağlanır ve T hücresini aktive edici sinyal üretir. Bu nedenle pozitifdüzenleyici olarak da adlandırılır. Sitotoksik T lenfosit antijen 4 (CTLA-4)molekülü de ikincil uyarıcı bir moleküldür ve CD28 molekülü ile homologtur.CTLA-4 molekülü CD28 gibi antijen sunan hücre (APC) yüzeyinde CD80 /CD86'nın ligantları ile bağlanır. CTLA-4 molekülü CD28'in aksine inhibeedici sinyaller gönderen bir moleküldür. Bu özelliği ile periferik toleranstaönemli rol oynar. CD28 ve CTLA-4 molekülleri, antijen spesifik T hücreaktivasyonunun kontrolü ile self ve yabancı antijene karşı immun sistemidüzenlerler.İnsanda SLE için şüpheli bölge 2q33 bölgesidir ve CTLA-4 molekülübu bölgede yer almaktadır. CTLA-4 molekülü T hücre aktivasyonundainhibitör etki gösterdiği için, SLE oluşumuna neden olabilecek bir genolduğu düşünülmektedir.CTLA-4 molekülü T hücre aktivasyonunun düzenlenmesinde önemlibir rol oynar ve yangı şartlarına uygun olarak T hücre cevabınısınırlandırabilir. CTLA-4'deki genetik çeşitliliğin birçok otoimmunhastalıkların gelişmesinde rol oynayabileceğini gösteren birçok çalışmalarvardır. Bu gende tanımlanan polimorfizmlerden Exon I (+49 A/G)dimorfizminin Japon ırkında hastalığa duyarlılığı arttırdığı bildirilmiştir. FakatÇin gibi bazı ırklarda bu polimorfizm ile SLE arasında bir ilişkibulunamamıştır. Biz de bu çalışmada CTLA-4 Exon I (+49 A/G)polimorfizminin Türk populasyonunda SLE gelişimi ve hastalık aktivasyonuile bir ilişkisi olup olmadığını göstermeyi amaçladık.Anahtar kelimeler: SLE, CTLA-4, PCR-RFLP, exon I +49 A/G,polimorfizm, ikincil sinyal molekülleriiv ABSTRACTSystemic lupus erythematosus (SLE) is a chronic, inflammatory andmultisystemic autoimmune disease characterized by many cellular andhumoral immunological abnormalities. Inappropriate, T cell dependent,expansion of autoreactive B cells is considered to play a role in theproduction of pathogenic autoantibodies.Two signals are required for T cell activation. The first signal is fromT cell receptor (TCR) and the second is from co-stimulatory moleculesknown as secondary stimulatory molecules. CD28 is a co-stimulatorymolecule. It binds to CD80/CD86 on antigen-presenting cells and producethe signal to activate the T cell. Therefore, it is also called positiveregulatory molecule. Cytotoxic T lymphocyte associated antigen 4 (CTLA-4)is also a co-stimulator molecule and homologous to CD28. CTLA-4 interactwith CD80 /CD86 on antigen presenting cell (APC) like CD28. On thecontrary the CD28, CTLA-4 is a molecule produces which inhibitory signals.Hence it plays an important role in development of peripheral tolerance.CD28 and CTLA-4 molecules regulate immune response against self andnon -self antigens by contrary activation of antigen specific T cells.2q33 region is susceptibility loci for human SLE and CTLA-4molecule is placed in this region. Because of showing inhibitory effect on Tcell activation CTLA-4 molecule is a candidate gene, which may predisposeto SLE disease.CTLA-4 plays an important role in regulating T cell activation andmay help to limit T cell response under inflammatory conditions. Geneticvariation in CTLA-4 causes many autoimmune diseases. It is reported thatExon I (+49 A/G) dimorphism, one of the polymorphisms in this gene,increases the disease sensitivity in Japanese population. Unfortunately insome population like Chinese no relationship between this polymorphismand SLE have been described. In this study we aimed to detect whetherthere is any relationship between CTLA-4 Exon I (+49 A/G) polymorphismand SLE disease and its activitation in Turkish population.Key words: SLE, CTLA-4, PCR-RFLP, exon I +49 A/G,polymorphism, co-stimulatory moleculesv 54