Ill ÖZET Ötgün, I., Travma sonrası gelişen posterior üretra darlıklarında ürodinamik bulguların değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Cerrahisi Tezi. Ankara, 2003. Çocuklarda posterior üretra yaralanmalarına ender rastlanır ve sıklıkla motorlu taşıt kazalarına bağlı kunt travmalara ikincil olarak gelişirler. Travma sonrası* gelişen posterior üretra yaralanmalarının sağaltımında değişik yöntemler olmakla birlikte, en sık kullanılan yöntem primer realignment ve sistostomi yapılmasıdır. Darlık, inkontinas ve empotans sık karşılaşılan komplikasyonlardır. Mesane çıkışındaki tıkanıklıklar detrusor kasında histopatolojik değişiklikler oluşturmalarının yanı sıra alt üriner sistemde ürodinamik değişikliklere de yol açarlar. Çalışmamızda Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı'na 1980 - 2000 yılları arasında travma nedeniyle başvuran ve posterior üretra rüptürü saptanan veya başka merkezlerde aynı tanı ile sağaltımı başlanarak sağaltımın sürdürülmesi için merkezimize gönderilen 28 erkek olgu çalışma gurubunu oluşturmuştur. Bu olgular yaş, travma nedeni, sağaltım yöntemi, gelişen komplikasyonlar açısından incelenmiştir. Posterior üretra darlığı nedeniyle izlenmekte olan 1 1 olguya ürodinamik incelemeler yapılmıştır. Hastaların ortalama yaşı 8.4±3.9 yıl, travma nedeni 22 olguda (%78,6) trafik kazası olarak saptanmıştır. Primer realignment ve sistostomi yapılması en fazla (%93) uygulanan sağaltım yöntemidir. Sistometrik inceleme yapılabilen 1 1 olgunun dokuzunda (%82) mesane kapasitesinin, onunda (%91) detrusor kompliyansınm azaldığı ve birinde rezidü idrar kaldığı görülmüş, hiçbirisinde detrusor instabilitesi ve detrüsör-sfinkter uyumsuzluğu saptanmamıştır. Üroflovmetride; tüm olgularda işeme eğrisi düşük amplitüdlü ve kesintisiz, maksimum akım hızı 7 olguda (%64) düşük, işeme süresi 9 olguda (%82) uzamış, akım süresi 9 olguda (%82) artmış olarak bulunmuştur. Bu bulgular posterior üretra darlığı sonucunda detrusor kası işlevlerinde bazı değişikliklerin oluştuğunu desteklemektedir. Üroflovmetri verileri de posterior üretradaki kısmi anatomik darlık ile ilintili bulunmuştur. Olguların %14'ünde saptanan inkontinans ise literatür ile uyumludur. Posterior üretrasında darlık gelişen olguların mesane işlev bozukluklarının saptamasında ve sağaltım planının oluşturulmasında ürodinamik incelemelerin yol gösterici olduğu saptanmıştır. Anahtar Kelimeler: Posterior üretra darlığı, çocuk, ürodinamik inceleme, travma. IV ABSTRACT Ötgün, İ., Evaluation of urodynamic findings in posttraumatic posterior urethral strictures, Hacettepe University Faculty of Medicine, Thesis of Pediatric Surgery. Ankara, 2003. Posterior urethral injuries are rarely seen in children, and frequently develop after traumas due to road traffic accidents. Although there are different methods for treatment of posttraumatic posterior urethral injuries, the most used technique is primary realignment and cystostomy. The most common observed complications are stricture, incontinence and impotence. Bladder outlet obstruction causes histopathologic changes in detrusor and urodynamic changes in lower urinary tract. Our study group was formed by 28 boys that applied to Hacettepe University Faculty of Medicine Department of Pediatric Surgery because of trauma and posterior urethral rupture or following the same diagnosis in other centers due to maintaining the therapy between the years of 1980-2000. These cases were investigated for age, etiology of trauma, therapy and complications. Urodynamic investigations were done on 11 cases following because of posterior urethral stricture. Mean age of cases were 8.4±3.9 years, etiology of trauma were traffic accident in 22 cases (78,6%). The most used technique was primary realignment and cystostomy (93%). When 1 1 cases had cystometric investigation, it was determined that capacity of urinary bladder was decreased in nine (82%), detrusor compliance was decreased on ten (91%), and residual urine was observed in one patient. Detrusor instability and detrusor-sphincter dyssynergy were not determined. Uroflowmetric investigations revealed that amplitude of urination curve was decreased and uninterrupted in all cases, maximum flow velocity was diminished in 7 cases (64%), duration of urination was prolonged in 9 cases (82%), flow time was increased in 9 cases (82%). These findings suggested that posterior urethral strictures lead to some urodynamical changes in children. It was determined that uroflowmetric findings were in accordance with partial anatomic stricture at posterior urethra. Incontinence was determined in cases of 14%. It was observed that urodynamic investigations were a usefull tool to determining the bladder dysfunction and maintaining the therapy plan in cases of posterior urethral stricture. Keywords: Posterior urethral stricture, children, urodynamics, trauma 30