Search

Omar Khayyam, a philosopher, mathematician, astronomer, and scientist, is one of the intellectuals whose arguments and insights traveled beyond the borders of Persia and profoundly influenced the literature and cultures of many other countries over the years. The Eastern-inspired quatrains' meanings, contexts, and messages were subjected to unrestrained interpretations and distortions, dramatically impacting Khayyam's reputation. Although scholars debated the non-uniformity of the quatrains and cast doubt concerning the attributions to Khayyam, FitzGerald picked up a few poems from hundreds of quatrains, and his rendering of selected quatrains became more accountable for the related phenomenological diversions. Afterward, by utilizing techniques such as adding, subtracting, and incorporating a few quatrains into one, he developed a compilation that, on the one hand, became a seasoning for Western readers and, on the other hand, threatened the spiritual, scientific, and cultural context of Khayyam. Thus, biased interpretations by FitzGerald resulted in a series that reflected controversial schools, including materialism, hedonism, agnosticism, determinism, nihilism, and skepticism. This article illustrates the inauthenticity regarding the attribution and interpretation of quatrains by applying a few quatrains as examples of the collections, as well as the fact that none of the extracted schools are consistent with Khayyam's philosophy and thought. Additionally, the primary quatrains credited to Khayyam adopt a mystical and Sufi perspective. Bir filozof, matematikçi, astronom ve bilim adamı olan Ömer Hayyam, argümanları ve içgörüleri İran sınırlarının ötesine geçen ve yıllar boyunca diğer birçok ülkenin edebiyatını ve kültürünü derinden etkileyen entelektüellerden bir düşünürdür. Doğu'dan ilham alan dörtlüklerin anlamları, bağlamları ve mesajları sınırsız yorumlara ve çarpıtmalara maruz kaldıp, Hayyam'ın itibarını önemli ölçüde etkiledi. Bilim adamları dörtlüklerin tek biçimli olmadığını tartışsalar ve Hayyam'a yapılan atıflarla ilgili şüpheler uyandırsalar da, FitzGerald yüzlerce dörtlükten birkaç şiir seçerek dörtlüklerin yorumlaması ilgili fenomenolojik sapmalardan daha sorumlu hale geldi. Daha sonra birkaç dörtlük toplama, çıkarma, bir araya getirme gibi tekniklerden yararlanarak, bir yandan Batılı okuyucular için bir çeşni haline gelen, diğer yandan manevi, bilimsel ve Hayyam'ın kültürel bağlamı derinden değişti . Böylece, FitzGerald'ın önyargılı yorumları, materyalizm, hedonizm, agnostisizm, determinizm, nihilizm ve şüphecilik dahil olmak üzere tartışmalı okulları yansıtan bir dizi ile sonuçlandı. Bu makale, derlemelere örnek olarak birkaç dörtlük uygulanarak dörtlüklerin isnat edilmesi ve yorumlanmasındaki asılsızlığın yanı sıra, çıkarılan ekollerin hiçbirinin Hayyam'ın felsefesi ve düşüncesiyle tutarlı olmadığı gerçeğini ortaya koymaktadır. Ek olarak, Hayyam'a atfedilen birincil dörtlükler, mistik ve tasavvufi bir bakış açısı benimsemektedir.

Text in Turkish ; Abstract: Turkish and English Includes bibliographical references (leaves 122-129) xi, 130 leaves Tarih boyunca insanlık birbirinden farklı yaşayış biçimleri geliştirmiş, her toplum kendine özgü kültür yapıları inşa etmiştir. Bireyler ve topluluklar, bu kültürel yönelimler ışığında varlıklarını, çevrelerini ve dünyayı anlama yoluna gitmişlerdir. Deneyimler, öğretiler, düşünürlerin fikirleri, sanatçıların üretimleri ve efsanelerle birlikte birçok unsur toplum belleklerine zamanla işlenmiş ve bireylerin hayatını etkileyen birer kültürel kod halini almıştır. Günümüzde de etkileşimin daha hızlı ve aktif oluşuyla birlikte toplumlar hızla dönüşmektedir. Tüm bu dönüşümün ortasında, insanın iletişime geçme ihtiyacı varlığını korumaktadır. Gözü merkeze alan günümüz toplumlarında, görsel iletişim yöntemleri daha fazla tercih edilmektedir. Özellikle kendini doğru anlatma kaygısı içinde olan bireyler, markalar veya topluluklar; ortak kültürel kodlar aracılığıyla iletişime geçmeye çalışmaktadır. Anlatmak istediğini bu kodlara dokunarak görsel iletişim diline dökenlerin, karşısındakine ulaşmasının daha kolay ve etkili olduğu anlaşılmaktadır. Modern iletişim çalışmaları birçok duyguyu içinde barındıran kompleks yapılara dönüşmektedir. Görsel iletişim çalışmalarındaki hikâyeleştirme eğilimi dikkat çekmekte, görsel iletişim tasarımcısının modern hikâye anlatıcıları olarak konumlanması önem kazanmaktadır. Bu bağlamda; özellikle Türkiye ve İran coğrafyalarındaki toplulukların belleklerinde önemli bir yere sahip olan Ömer Hayyam rubailerinin, günümüz görsel iletişim yöntemleriyle hikâyeleştirme uygulaması gerçekleştirilmiş ve görsel iletişimde hikâyeleştirme aşamaları incelenmiştir. Throughout history, humanity has developed different ways of living and each society has built unique cultural structures. Individuals and communities have tried to understand their existence, environment and the world, in the light of these cultural trends. Experiences, teachings, ideas of thinkers, artists' productions and legends, along with many elements, have been processed in the memory of the society and have become cultural codes that affect the lives of the individuals. Today, societies are transforming rapidly with faster and more active interaction. In the midst of all this transformation, communication need still remains. In today's societies, visual is in the center and visual communication methods are more preferred. Individuals, brands or communities willing to express themselves properly; are trying to communicate through common cultural codes. It is getting easier and more effective for those who translate what they want to express into visual communication language by touching these codes. Modern communication studies turn into complex structures that contain many emotions. The narrative tendency in visual communication studies draws attention, and the visual communication designers are positioning as modern storytellers. In this thesis study, the significance of storytelling in communication has been questioned by storytelling practice of rubaies written by Ömer Hayyam, who is an important figure in the memory of the communities in Turkish and Persian regions. GİRİŞ GÖRSEL KÜLTÜR VE GÖRSEL İLETİŞİM TASARIMI Kültür Görsel Kültür Görsel Dil ve Görsel Gramer Kültürlerarası Dil Farkı Görsel Kültür ve Görsel İletişim Tasarımı HİKAYELEŞTİRME Hikâyeleştirme Hikâyeleştirme Prensipleri Görsel Hikâyeleştirme GÖRSEL İLETİŞİM TASARIMINDA GÖRSEL HİKAYELEŞTİRME Görsel İletişim Tasarımı Göstergebilim Görsel İletişim Tasarımında Görsel Hikâyeleştirme YAZINSAL HİKAYELERİN GÖRSEL İLETİŞİM YÖNTEMLERİYLE GÖRSELLEŞTİRİLMESİ ÖMER HAYYAM VE RUBAİLERİ Ömer Hayyam Rubailer METODOLOJİ ÖMER HAYYAM RUBAİLERİ ve GÜNÜMÜZ GÖRSEL İLETİŞİM YÖNTEMLERİ UYGULAMASI Hedef Kitlenin Tanımlanması Ana Hikâye Örgüsü Ögelerin Belirlenmesi Rubailer ve Anlamın Yorumlanması Karakter Sinopsis Senaryo Görsel İletişim Tasarımı Uygulaması Karakterlerin Tasarımı Rubailerin Görselleştirilmesi Projenin Sunulması SONUÇ

anemon Omar Khayyâm started to work with Isfahan (Maliksah) Observatory to update Iran (Farisi) Calendar together with the leading scientists of the period. It was planned to continue its activities with a long-term study program, astronomical studies lasted only 18 years. The astronomical studies carried out at the Isfahan (Malikşah) Observatory were written with the works of Omer Khayyâm's Zîj-î Malikşahî and Navruzname. It is not possible to state that the entire work called Zîj-î Malikşahî has reached today. It is claimed that only a small part of this work-whose author is not known- was preserved and reproduced by the Isma'i li. Another work, Navruzname, has survived to the present day. In particular, the work we have benefited from in writing this article is the source published by Iranian writer Mücteba Minovi in 1933. This resource contains information on astronomical elements and calendar studies. With this aspect, the work named Navruzname has value Ömer Hayyâm, İsfahan (Melikşah) Gözlemevi’nde dönemin önde gelen bilim insanları ile birlikte İran (Farisi) Takvimi’ni güncellemek için çalışmalara başlamıştır. Uzun süreli bir çalışma programı ile faaliyetlerini sürdürmesi planlanmasına rağmen, astronomik çalışmalar ancak 18 yıl sürmüştür. İsfahan (Melikşah) Gözlemevi’nde sürdürülen astronomik çalışmalar Ömer Hayyâm’ın, Zîc-i Melikşahî ve Nevruzname adlı eserleri ile kaleme alınmıştır. Zîc-i Melikşahî adlı eserin tamamının günümüze kadar ulaştığını ifade etmek pek mümkün görünmemektedir. Yalnız bu eserin küçük bir kısmının -yazarı belli değil- İsmailliler tarafından muhafaza edildiği ve çoğaltıldığı iddia edilmektedir. Diğer bir eser olan Nevruzname adlı eser ise günümüze kadar ulaşmıştır. Özellikle bu makalemizin yazılmasında istifade ettiğimiz eser, İranlı yazar Mücteba Minovi’nin 1933 yılında neşrettiği kaynaktır. Bu kaynakta astronomik öğelere ve takvim çalışmalarına ilişkin bilgiler bulunmaktadır. Bu yönü ile Nevruzname adlı eser kıymete haiz bulunmaktadır. 599566

Durali Yılmaz, Emekli Öğretim Üyesi. Derleme türündedir. Kitaplarda bir efsane dolaşır. İçinde bulunduğumuz bin yılın başına herbiri kendince damgasını vurmuş üç İranlı arkadaştan söz eder efsane: Dünyayı gözlemleyen Ömer Hayyam, o dünyayı yöneten Nizamülmülk ve aynı dünyaya dehşet saçan Hasan Sabbah. Birlikte Nişapur’da öğrenim gördükleri rivayet edilir. Tabii ki bu doğru olamaz çünkü Nizam Ömer’den 30 yaş daha büyüktür ve Hasan eğitimini Rey’de yapmıştır. Belki doğduğu şehir olan Kum’da da biraz ders almış, ama kesinlikle Nişapur’da mektebe medreseye gitmemiştir. Acaba hakikat Semerkan Yazması’nda mıydı? Derkenarları dolduran vakayinameye göre, üç adam ilk kez Isfahan’da, feleğin elinde kör bir oyuncak olan Hayyam’ın girişimiyle Vezir’in divanında buluşmuşlardı.

“Hepimiz aynı yolun yolcusuyuz.” Kaygı (anksiyete) elemdoğrultusunda artmış bir duygu durumudur. İnsanlar kaygıyı kültürel,toplumsal zihin yapılarına ve düzeylerine göre sözcükler, davranış biçimive eylemlerle anlatmaya çalışırlar. Kaygıyı anlatan bütün sözcükler,davranış biçimi ve eylemler; geleceğe yönelik endişe, kararsızlık,karmaşa, korku, kötümserlik ve umutsuzluk içeriğini taşır. Kaygı -zevkya da üzüntü gibi- onlarca duygu arasından herhangi bir duygu değildir.Kaygı çevresinde her şeyin döndüğü bir eksen olarak sahneye çıkar.Kaygı bireyin, varoluşunun imha edilebileceğine ve hiç olacağına dairfarkındalığının oluştuğu öznel halidir. Kaygıya varoluşsal açıdanbakmaktaki hedef, ona özgün gücünü geri vermektir. Kaygı hem elemhem dehşeti içine alan bir tehdidin deneyimlenmesidir. Bir varlığınçekebileceği en acı dolu ve en temel tehdittir. Ömer Hayyam’ın yaşadığıdevir, dinin, tasavvufun ve müspet ilimlerin birbiriyle çarpıştığı birzamandır. Hayyam, hayatın hazzını tam manasıyla duyarak hayatışuurlu bir şekilde sever, manasız dertler ve mahrumiyetler içindegeçirmeğe gönlü razı olmaz. Hayyam’ın rubaileri gündelik hayatının tambir ifadesi değil, ruhundaki ürperişlerin yankılarıdır. O, yaşamanınhazzını kuvvetle duyan bir hakikat arayıcısı, olgun bir filozof, aynızamanda zarif ve hassas bir insandır. İnsana, akla ve irfana büyük önemverir, düşüncelerini saklamaz. Bu varoluşsal duygu Ömer Hayyam’ı daele geçirir. Ömer Hayyam’ın rubailerinde yaşadığı varoluşsal kaygı,anlamsızlık duygusu ve ölüm kaygısı derin bir şekilde hissedilmektedir.Yaşamış olduğu kaygıyla baş edemeyen Ömer Hayyam ruhsal olarakrahatlamak amacıyla farklı çözüm yolları arar. Psikolojinin diliylekaygısıyla baş edebilmek için savunma mekanizması geliştirir. Hayyam,aradığı sükûneti şarapla bulmaya çalışır. We are all on the same journey. Anxiety is a feeling of increased emotional state. People try to describe their anxiety according to their cultural, social, and mental structures and levels of words, behavior and actions. All words, behavior, and actions that describe anxiety carry with concern the future, ambivalence confusion, fear, pessimism, and hopelessness. Anxiety - like pleasure or sadness - is not a feeling among many feelings. Around the anxiety turns into an axis where everything turns. Anxiety is the subjective state in which the individual has the awareness that existence can and will be destroyed. The goal of looking at the existential in anxiety is to give back to it the original power. Anxiety is experiencing a threat that involves both pain and disaster. Anxiety is experiencing a threat that involves both pain and disaster. It is the most painful and the most basic threat an entity can attract. Omer Hayyam's time is a time when religion, mysticism and affirmations collide with each other. Hayyam loves life in a conscious way by hearing the pleasure of life in its full sense, and will not be willing to tolerate it in unimportant troubles and deprivations. Hyoyam's rubail is not a perfect expression of everyday life, but the echoes of the creeps in his soul. He is a truth seeker, a mature philosopher, and a graceful and delicate human being who strongly listen to the pleasures of life. People, minds and lore are very important, do not hide their thoughts. This existential feeling seizes Omer Hayyam. The sense of meaninglessness, existential anxiety and death anxiety experienced in Ömer Hayyam's rubail is deeply felt. Omer Hayyam, who can not cope with the anxiety that she has lived, seeks different solutions for spiritual relaxation. The language of psychology develops a defense mechanism to cope with the worry. Wine gives Haiyam his calmness.

Alişanzâde İsmail Hakkı yerli ve yabancı şahsiyetler hakkında titiz çalışmalar yaparak bu şahsiyetlerin hayatlarını kaleme almıştır. Böylelikle Batılı tarzda biyografinin Türk Edebiyatı'nda başlangıcını yapmış olur. Batı'dan yaptığı çevirileri çeşitli yayın organlarında yayımlayarak içinde bulunduğu döneme de ışık tutmaya çalışır. En önemli çalışması Baudelaire'in dünyaca ünlü Les Fleurs du Mal adlı şiir kitabını "Elem Çiçekleri" adıyla Osmanlı Türkçesine çevirisi olmuştur. Yapılan bu tercüme çalışması edebiyatımızda Les Fleurs du Mal'in toplu ilk çevirisi olarak geçer. 1927 yılında basılmış ve Türk şiirine büyük etkisi olmuştur. İsmail Hakkı Bey, Mektep dergisinin başmuharrirliğini yapmıştır. Ali Şir Nevâi ve Ömer Hayyam hakkında yaptığı araştırma ve inceleme yazı serisi ilgi görmüştür. Gençlik döneminde şiir, hikâye, roman, araştırma ve biyografi yazıları yazmıştır. Ancak daha sonraları tüm bu edebi türlerden uzaklaşarak tamamen tercüme çalışmalarına yoğunlaşmıştır. Bu çalışmada İsmail Hakkı Bey'in yaşadığı döneme ait gazete ve dergilerin taranması sonucu karşımıza çıkan makale, inceleme yazısı, hikâye, şiir ve tercüme metinlerinden seçilmiş olanlarının eski harflerden Latin harflerine aktarımı yapılmıştır. Alişanzâde İsmail Hakkı'nın hayatı hakkında bilgilere yer verilmiştir. Yazarın ulaşabildiğimiz dergi ve gazete yazılarının tamamını bir liste halinde çalışmamıza ekledik. Tezin ana bölümünü oluşturan yazara ait metinler orijinaline bağlı kalınarak okunmuş sadeleştirme veya tahlil yoluna gidilmemiştir. Metinlerdeki dipnotlar yazarın kendisine aittir. Latin harflere aktarılan her metinin sonuna künyesini de ekleyerek yazının hangi tarihte yayınlandığı belirtilmiştir. Tüm bu çalışma ve incelemeler ışığında tezin son kısmına bir sonuç yazısı yazılmıştır. Ekler bölümünde ise yazara ait fotoğraflara yer verilmiştir., Alişanzade Ismail Hakkı by doing meticulous studies on native or foreign figures he put their lives on paper. Thus he was the pioneer of western style biography in Turkish literature. By publishing his translations from the west on various media publications he tried to enlighten the era which he lived. His most important study was the translation of Baudelaire's world famous poetry book Les Fleurs du Mal into Ottoman Turkish with the name of Elem Çiçekleri. This was the first and full translation of Les Fleurs du Mal into Turkish literature. It was published in 1927 and had a great effect on Turkish poetry. Ismail Hakkı Bey carried out the general editorship of Mektep Magazine. His essay of analyses and research about Ali Şir Nevai and Ömer Hayyam has attracted attention. In his youth, he also wrote poems, stories, novels, inquiries, and biographies. However in course of time by giving up all these literary types he fully focused on translation studies. In this study; some of his works, essays, researches we selected from the result through the scan on the newspaper and magazines belongs to İsmail Hakkı Bey's era.– translated from old letters into Latin letters. And also Information about the life of Alisanzade Ismail Hakkı is included. We added the complete list of the author's essay on magazines and newspapers which we could reach. The author's texts which form the main part of the thesis was read adhered to the original and neither analysis nor simplification is used. The footnotes of the texts belong to the author himself. By adding the identification tag at the end of the each text which transformed into Latin letters its publication year is indicated. In the light of all these studies and inquiries, a result part is written at the end of the thesis. In the appendix section, photographs belonging to the author are included.

Varlık, ölümden sonra da süren bir boyuttur. Binom kavramını matematikte ilktanımlayan kişi olup, bilimsel boyutu ile öne çıkmaktadır. Mühendislik boyutu olankişilerin, soyut kavramlar konusunda geri planda olduğu veya olabildiğiöngörülürken, felsefe ile uğraşısı onu farklı bir boyuta çekmiştir.Burada doğum veya kısaca varlık oluşum açsından ele alınarak, Neonatoloji kavramına da katkısağlanmaya çalışılacaktır. Ömer Hayyam’ın dörtlükleri/rubaileri sonrası kendi görüşlerim ilevar olma ve doğuş teması işlenmiştir.

Bu çalışmada, ünlü İran'lı şair ve matematikçi Ömer Hayyam'ın (1048-1131) ikinci ve üçüncü dereceden denklemlerini geometrik yoldan nasıl çözdüğü işlenecektir.

Yüksek Lisans Tezi Yapılan bu çalışma, Hüseyin Daniş'in 1927 yılında bastırmış olduğu Rubaiyyat-ı Ömer Hayyam isimli kitabı üzerinedir. Hayyam, İran kültür, medeniyet ve ilmine hizmet eden, onları Doğu ve Batı'ya tanıtan büyük bir şahsiyettir. Biz bu çalışmamızda böylesine önemli bir şahsiyeti Hüseyin Daniş'in eseri aracılığıyla çeşitli yönleriyle tanıtmayı amaçlıyoruz. 19. yy.'dan itibaren Ömer Hayyam ve Rubaileri Batılı edebiyat araştırmacılarının ve oryantalistlerin üzerinde en çok araştırma yaptıkları ve söz söyledikleri bir alan olmuştur. Biz de incelememizi, Türk edebiyatında Hayyam rubaileri tercüme ve araştırmaları alanında en önemli kaynaklardan biri olduğunu düşündüğümüz Hüseyin Daniş'in eseri üzerinde gerçekleştirdik. Hüseyin Daniş'in Rubaiyat-ı Ömer Hayyam isimli eserini okumamızda TDK'nın Yazım Kılavuzu ve Türkçe Sözlüğünü esas aldık. Ancak birbirleriyle karıştırılabileceğini düşündüğümüz bazı sözcüklerde sözcüğün aslına sadık kaldık. Özel isimlerden oluşan terkiplerde, terkibi aslına uygun olarak okuduk. Abstract This study is about the Rubaiyat-ı Ömer Hayyam published by Hüseyin Daniş in 1927. Ömer Hayyam is an important person for the Persian civilization, literature and in the world. The aim of this study is to indiroduce such an important person through the work of Hüseyin Daniş. The study includes introduction, the text which we read and the conclusion. In the introduction, firstly information about rubai is given and then the rubais and the philosophy of Ömer Hayyam is introduced. The writer of the work, Hüseyin Danış is mentioned and general information of Rubaiyat of Ömer Hayyam is given. It also includes subjects of the titles and sub-titles of the work.In the conclusion the thesis is evaluated in general. While studying the Rubaiyat-ı Ömer Hayyam by Hüseyin Daniş we based the study on TDK writing Guide and Turkish Dictionary we rean the comppsitions of special names according the original composition. The rubais of the work was given in Persian and the translation of proses are read.

Bugünkü konuşmamda, elde edebildiğim dökümanlar çerçevesinde, sizlere Ömer Hayyam'ı tanıt­maya çalışacağım. Öncelikle, bir matematikçi olmama rağmen, neden böyle bir konuyu seçtiğimi söylemek istiyorum. Her batılı bilim adamı , literatürde, yaptığı bilimsel çalışmalarıyla anılır . Oysaki bilime pek çok katkısı olan birçok şarklı kimselerin literatürde adları geçmediği gibi, yaptığı çalışmalar da, garplı bilimcile­ rin-onların bilime katkısıymış gibi- söylenir. Işte ben bugün hiç değilse böyle şarklı bilim adamını, bugü­ ne kadar NEWTON ve diğer ünlülere ait olduğunu zannettiğiniz bir çok çalışmaların gerçek sahibi olduğunu çeşitli yabancı kaynaklara istinaden açıklayacağım. lsteğim odur ki bilimsel çalışmalar gerçek sa­ hiplerinin ismi ile anılsın .