Search

The use of sodium-containing irrigation water causes to increase the sodium content of soils. In this study, it was aimed to monitor soil pH and EC values as a result of the application of irrigation waters containing Na+. Field trial was conducted with three replicates and five treatments. Artificial irrigation waters of 20 and 40 SAR with ECs are less than 3 dS m-1 were prepared from NaCl and NaHCO3 salts separately and applied to the parcels by drip irrigation. A total of fifteen irrigation applications were performed, and soil salinity parameters were monitored from the samples taken in every five watering. It was determined that the soil pHe did not increase significantly in both doses of NaCI applications until the end of the 2nd period, even decreased significantly in only SAR 20 applications during 2nd period and had similar results to the pre-irrigation period, and the pHe started to increase only after the third period after the winter rains. Similarly, the soil pHe of NaHCO3 applications did not change until the end of 2nd period, and by 3nd periods, there were increases for both doses, especially for SAR 40. While the pH of soil with NaHCO3 salt reached to 8.28 after the 4th period, NaCl salt increased the soil pH to 7.65 in SAR 40 irrigation water treatment. The ECe values both on the soil surface and subsurface increased in harmony with the increase in SAR for both salt types, especially with the use of water with NaCl. In addition, the salts were transported from the upper soil layer to the lower layers by winter rains between the 2nd and 3nd periods. The use of irrigation water containing NaHCO3 salt had no significant effect on soil EC values. The average the initial soil ECe of 0.60 dS m-1 reached to 5.53 dS m-1 in the SAR 40 of NaCI application at 0-10 cm soil depth at the end of the 4th period. As a result, the soil pHe has not changed significantly due to the buffering capacity of the soils, with the use of irrigation waters with different SAR values for a medium period of time. ECe values on the soil surface increased especially in NaCI applications due to the increase of SAR values of the waters, except for the 3nd periods., Sodyum içeren sulama sularının kullanımı, toprakların sodyum içeriklerinin artmasına neden olmaktadır. Bu çalışmada, Na+ içeren sulama sularının kullanımı sonucunda, topraktaki pH ve EC değerlerinin izlenmesi amaçlanmıştır. Deneme tarla koşullarında, üç tekerrürlü ve beş uygulama olacak şekilde yürütülmüştür. EC değerleri

Bu çalışmanın amacı Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ayaş Araştırma ve Uygulama çiftliği topraklarının verimlilik durumlarının belirlenmesi olup, bu amaçla 44 adet toprak örneği 100x100m gridlerin kesişim noktalarından alınmış ve toprakların fiziksel ve kimyasal özellikleri ile besin maddesi içerikleri belirlenmiştir. Alınan toprak örneklerinin dağılım haritalarının oluşturulmasında ArcGIS 10.3 yazılım programı ve bu programda IDW yöntemi kullanılmıştır. Genel olarak topraklar kil bünye sınıfında, hafif alkali reaksiyonlu, tuzsuz, orta derecede kireç içermektedir. Toprakların % 56’sında organik madde, % 29’unda toplam azot, % 99‘unda alınabilir bor noksan olup, alınabilir demir ve mangan içerikleri bakımından da toprakların tamamının yetersiz olduğu belirlenmiştir. Toprakların tamamında bakır, çinko ve potasyum, % 77’sinde ise P yeterli miktarlarda bulunmuştur. Yapılan korelasyon analizi sonucunda; kil-kum, kum-silt, kil-kireç, kil-Fe, kil-Zn, silt-N, silt-Cu, pH-EC ve kireç-Cu arasında negatif, kum-kireç, kum- Fe, kum-Zn, kil-Cu, EC-N, P-K, P-Zn, K- Zn ve Fe-Zn arasında pozitif ilişki belirlenmiştir. Toprak analizi sonuçlarına göre, bitki besin maddesi eksikliklerini gidermek için ihtiyaç duyulan alanlara mikro element katkılı gübrelerin uygulanması gerekmektedir. Buna ek olarak, bu toprakların fizikokimyasal özelliklerini iyileştirmek için olgunlaşmış çiftlik gübresi kullanımı da önerilmektedir., The aim of the study was to determine the fertility status of soils in Ayaş Research and Application Farm of Ankara University. For this purpose, 44 soil samples were collected by 100x100m grids and main physical, chemical properties and nutrient contents were analysed. ArcGIS 10.3 software program and IDW method were used to create distribution maps of soil samples. In general, the majority of soils are clay textured, slightly alkaline, nonsaline and medium calcareous. While organic matter (56% of the soils), total nitrogen (29% of the soils), available boron (99% of the soils) and available Fe and Mn (100% of the soils) were deficient, available phosphorus (77% of the soils), copper, zinc and potassium (100% of the soils) contents were insufficient level. As a result of the correlation analysis; negative relations between clay-sand, silt-sand, lime-clay, Fe-clay, Zn-clay, N-silt, Cu-silt, EC-pH, Cu-lime and positive relations between lime-sand, Fe-sand, Zn-sand, Cu-clay, N-EC, K-P, Zn-P, Zn-K and Zn-Fe were determined. In order to remove the deficiency of plant nutrients according to soil analyses, application of micro-element additive fertilizers to the soils is necessary. In addition, the use of composted farmyard manure is recommended to improve the physicochemical properties of these soils.

Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Kalecik Araştırma ve Uygulama İstasyonu topraklarının verimlilik durumlarının incelenmesinin amaçlandığı bu çalışmada 28 adet toprak numunesi alınmıştır. Alınan toprak örneklerinin fiziksel ve kimyasal özellikleri ile besin maddesi içerikleri belirlenmiştir. Analiz sonuçlarına göre; toprakların büyük bir kısmının ağır bünyeli ( %92,9), hafif alkalin, tuzsuz, orta kireçli (%63,3) ve orta düzeyde organik madde (%80,6) içerdiği bulunmuştur. Toprakların toplam azot (N) (toprakların %75,7’si), alınabilir fosfor (P) (toprakların %85,7’si), alınabilir bor ve (B) (toprakların %99,4’ü), çoğunlukla yetersizken, toprakların tamamında alınabilir demir (Fe) ve alınabilir mangan (Mn) içerikleri yetersiz bulunmuştur. Alınabilir çinko (Zn) (toprakların %63’ü) ve alınabilir bakır (Cu) (toprakların tamamı) yeterli düzeyde bulunmuştur. Yapılan korelasyon analizi sonucunda kil-K, kil-Fe, kil-Cu, OM-N, OM-P, OM-Mn, EC-N, EC-P, EC-K, N-P, P-K, P-Mn, Fe-K, Cu-K, Cu-Fe, Cu-Zn arasında pozitif ilişki saptanmışken, OM-pH, pH-EC, Kireç-K, Kireç-Cu arasında negatif ilişki belirlenmiştir. Sonuç olarak bu çiftlikte alana özgü gübreleme programının uygulanması önerilmektedir, Twenty-eight soil samples were collected in this research to investigate the productivity of the soils of Ankara University, Faculty of Agriculture, Kalecik Research and Application Farm. Physical and chemical properties, and nutrient contents of the soil samples were analysed. According to these analyses; the majority of soils were found fine textured (92.9%) slightly alkaline, middle limy (63.3%) and they contain medium amount of organic matter and low salt. While the total nitrogen (N) (75.7% of the soils), extractable phosphorus (P) (85.7% of the soils), water-soluble boron (B) (99.4% of the soils) were mostly showed deficiency in certain level, all of the soils of the farm contained deficient amount of extractable iron (Fe) and manganese (Mn). Available zinc (Zn) (63% of the soils) and copper (Cu) (all of the soils) contents are insufficient level. Based on the correlation analysis; positive relations between clay-K, clay-Fe, clay-Cu, OM-N, OM-P, OM-Mn, EC-N, EC-P, EC-K, N-P, P-K, P-Mn, Fe-K, Cu-K, Cu-Fe, Cu-Zn, and negative relations between OM-pH, pH-EC, lime-K, lime-Cu were determined. As a conclusion, site specific fertilization programme is recommended for this farm

Bu makalede, Coğrafi Bilgi Sistemi kullanarak Sayısal Yükselti Modelinden elde edilen arazi şekilleri hakkında bilgilerin elde edilmesi ve uydu verisinden elde edilen arazi örtüsünün arazi şekilleri sınıfları ve toprak oluşumu ile olan ilişkisini açıklamaktadır. Beypazarı ve çevresi çeşitli arazi şekilleri, arazi kullanımı ve örtüsüne sahip olduğu için seçilmiştir. Proje alanından açılan 44 adet toprak profilinden alınan toprak örnekleri analiz edilmiş ve sınıflandırılmıştır. Toprakların çoğu Entisol ve Inceptisol olarak sınıflandırılmıştır. Genellikle, toprak oluşumu üzerine ana materyalin etkisi arazi şekli ile yönlendirilmiştir. Landsat TM verisi arazi örtüsü kategorilerini belirlemek için sınıflandırılmış ve DEM verileri arazi şekilleri sınıflarını belirlemek için sınıflandırılmıştır. Arazi şekilleri ve arazi örtüsü arasında güçlü bir korelasyon bulunmuştur. Ayrıca, toprak oluşumu ve arazi şekilleri arasında beklenen sonuçlar bulunmuştur. Inceptisol topraklar genel olarak yüksek ve dik eğimli dağlık ve tepelik alanlarda dağılmıştır. Beklendiği gibi orman, meralar ve çıplak alanlar yüksek ve dik eğimli alanlarla güçlü bir şekilde ilişkilidir. Bununla birlikte, beklenenin aksine, tarımsal alanların çoğu aynı zamanda tepe ve dağlık alanlarda da belirlenmiştir.Sayısal Yükseklik Modeli analizleri ile arazi şekli sınıflandırması dağlık alanlarda bulunan dar vadiler dışında çok başarılı olmuştur. Bu dağlık alanlardaki dar koluviyal vadileri ayırmak ve tanımlamak için, farklı yüksek çözünürlüklü sayısal yükselti modeli ile arazi şekli sınıflandırması test edilmelidir. Landsat TM verisininI. seviye arazi örtüsü çalışmaları için çok kullanışlı olduğu belirlenmiştir. Diğer taraftan, yüksek konumsal çözünürlüklü (< 30 m) ve çok-zamanlı verilerin özellikle sulanan alanları ve ağaçların başarılı bir şekilde ayırt edilemediği dar vadilerde kullanılmasına ihtiyaç duyulmuştur., This paper reports on an exercise in obtaining landform information from a Digital Elevation Model (DEM) using Geographic Information Systems (GIS), and relating land cover information from satellite data to the landform classes and soil formation. The Beypazari area (northern Turkey) was chosen because of its varied landforms, land use and land cover. Soil samples, collected from forty-four soil pits were analysed and classified. Most of the soils were classified as Entisol and Inceptisol. In general, the effect of parent material on soil formation was dominated by landform. Landsat TM data were classified to determine land cover categories, and DEM data were analysed to determine landform classes. A strong correlation was found between landform and land cover. The expected results were observed between the soil formation and landform. Inceptisols were generally distributed over the hills and mountains where higher elevation and steep slopes are. As anticipated, forest, rangelands and barren lands were strongly associated with areas of high elevation and steep slopes. However, contrary to expectations, much of the agricultural land was also associated with hill and mountain areas.The Landform classification with DEM analyses was very successful except for the narrow valleys located in hilly areas. To separate or identify narrow colluvial valleys in these hilly areas, the different resolution and window size for neighbouring have to be tested for the landform classification. The Landsat TM data were very useful for the 1st level land cover study. On the other hand, higher spatial resolution (< 30 m) and multi-temporal data were needed especially in narrow valleys where irrigated areas and trees were not separated successfully.

[No Abstract Available]

ÖZET Doktora Tezi TUZLU TOPRAKLARDA SU AKIŞ HIZININ ÎYON HAREKETİ ÜZERİNE ETKÎSÎ Hasan Sabri ÖZTÜRK Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Toprak Anabilim Dalı Danışman: ProflDr. İlhamı ÖZKAN Bu çalışmada farklı akış hıklarının iyon hareketi üzerine etkileri, kumlu killi tın ve killi tın toprak kullanılarak büyük toprak kolonlarında incelenmiştir. Yıkama süresince toprak yüzeyinde sifon yardımıyla 3 cm (I. uyg) ve 6 cm (II. uyg) sabit su yüksekliği sağlanmıştır. Bu çalışmanın ana amacı toprak tuzluluğunu azaltmak için iki akış hızında gerekli olan yıkama suyu ihtiyacının ve iyonların davranışlarındaki farklılıkların belirlenmesi ve buharlaşma döneminde kapilarite ile yukarı doğru olan iyon hareketinin büyüklüğünün tahminidir önemli anyon, katyon ve bor taşınması, 3 yıkanma ve 2 buharlaşma döneminde izlenmiştir. Bunlara ilave olarak borun düşük çözünürlüğü ve koloid yüzeyleri tarafından kuvvetlice tutulması nedeniyle 4. bir yıkama yapılmıştır. Her bir toprak kolonu, 5 cm aralıklar için önceden tartılmış topraklarla, arazide ölçülen hacim ağırlığı değerlerini temsil edecek şekilde doldunılmuştur. Toprak kolonları doldurulurken 15, 25, 35 ve 45 cm derinliklere seramik toprak suyu örnekleyicileri ve tansiyometreler dikkatlice yerleştirilmişlerdir. Denemedeki tüm analizler süzük, vakum ve her yıkama ve buharlaşmadan hemen sonra burgularla toprak kolonunun her 5 cm lik derinliğinden alman toprak örneklerinde yapılmıştır. Tüm uygulamalarda süzükte ölçülen eletriki iletkenlik değerleri başlagıç değerinin yaklaşık 3 katı olan 36-39 mS cm'1 değerine kadar sürekli artmış ve buradan sonra hızla azalarak 5-8 mS cm'1 değerine kadar düşmüştür. Bu değerleri 2 mS cm'1 'e düşürmek için kumlu killi ün toprakta L uygulama İÜiçin 33,5 cm, n. uygulama için 36,8 cm ve killi ûn toprakta I. uygulama için 37,8 cm, II. uygulama için 43,9 cm su kullanılmıştır. İyon konsantrasyonunu belirli bir değere düşürmek için her iki toprakta da I. uygulamalarda kullanılan su miktarları İL uygulamada kullanılandan dana az olmasına karşılık yıkama randımanın daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Na+, Ca^` Mg*`1' ve B yıkanmasının yavaş, buna karşılık özellikle, K+ ve Cl` yıkanmasının çok kolay olduğu belirlenmiştir. HCOf ve S04= m ise orta derece yıkandığı belirlenmiştir. Kumlu killi ün topraktan iyon yıkanması killi tın toprağa göre daha kolay olmuştur. Tüm uygulamalarda yavaş akış hızlarında yüksek yıkama randımanları belMenmiştir.Bununla birlikte akış hızının bor taşınması üzerine herhangi bir etkisi görülmemiştir. Yüzey toprağının iyon konsantrasyonunda 10 günlük buharlaşma döneminden sonra bir artış gözlenmiştir. Kapilarite ile yukarı doğru olan iyon hareketine kurumanın etkisinin kumlu killi ün toprakta kili ün toprağa göre daha derinlerde belirlenmiştir. Yukarı doğru iyon hareketi toprak örneklerinde açıkça belirlenmiş fakat vakum örneklerinde seramik kaplarda örnekleme gecikmesinden dolayı, Na+, ve Cl,` dışında belirlenememiştir. Vakum örneklerinde belirten tuz konsantrasyonlarının toprak örneklerinkilerden daha düşük oldukları belirlenmiştir. 2000, 150 sayfa ANAHTAR KELİMELER: Tuz ve iyon taşınması, su hareketi, akış hızı, göUendirme yıkama, iv ABSTRACT Ph.D. Thesis EFFECT OF WATER FLOW VELOCITY ON ION MOVEMENT IN SALINE SOILS Hasan Sabri ÖZTÜRK Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Soil Science Supervisor: ProfDr. İlhami ÖZKAN In this study, the effect of different flow velocities on solute transport was investigated in large soil columns rilled with sandy clay loam (SCL) and clay loam (CL) soils. Constant water heads of 3 cm (Treatment I) and 6 cm (Treatment II) were obtained on the soil surface during leaching by siphon. The principal aims of this experimental study were to determine the amount of water required to reduce the salt level in two flow velocities and differences in behaviour of the ions in the soil and to estimate the magnitude of upward solute movement by capillary forces during evaporatioa Major cations, anions and boron movements were monitored during three leaching and two drying periods. Additionally, the fourth watering were performed for boron movement due to its low solubility and high adsorption by colloid surfaces. Each soil column was re-packed with a pre-weighed amount of soil with 5- cm increments to the bulk density which was representative of the measured field values. The ceramic soil samplers and tensiometers were carefully inserted at the depths of 15, 25, 35, and 45 cm of soil column during filling up process. All the analysis were carried out in the effluent, vacuum and soil samples taken immediately after each leaching and evaporation periods with 5-cm increment by auger.The electrical conductivity in effluent was constantly risen to 36 - 39 mS cm'1, which was three times higher than the original values, and then began to quickly reduce to the level of 5 - 8 mS cm`1. To descend them to the level of 2 mS cm`1 33,5 cm water was used for the Treatment I and 36,8 cm for the Treatment II in SCL soil and 37,8 and 43,9 cm for Treatment I and II in CL soil. Although the amount of water used in Treatment I to lower the ion concentration to the desired level was less than that of Treatment n in both soils, the leaching efficiency was higher. Na+# Ca**, Mg**, and B leached slowly, however, K+ and CI- leached relatively faster. The leaching of HC03` and SO/f were moderate. Removal of ions from the sandy clay loam was easier than clay loam. The high leaching efficiency was calculated in slow flow velocity in all treatments. The effect of flow velocity on boron transport was, however, not considerable. An increase in the ion concentration was observed on the surface soil after 10-day evaporation time. The effect of drying on upward movement of ions by capillary forces was found deeper in the sandy clay loam than clay loam soil. The upward solute movement was clearly detected in soil samples but not in vacuum samples except Na+ and CI` because of late response time of the ceramic cups. The ion concentrations determined in the vacuum samples were less than those of soil samples. 2000, 150 pages Key words: Solute transport, water movement, flow velocity, intermittent ponding VI 150

Bu araştırmada farklı bünyeli topraklarda yetişen soya fasulyesine, gelişmesinin farklı dönemlerinden itibaren uygulanan su stresinin etkilerinin belirlenmesine çalışılmıştır. Bunun için serada killi-tınlı ve kumlu tınlı bünyeye sahip topraklarda yetişen soya bitkisine sınırlı sulama uygulanmıştır. Sınırlı sulama için büyüme dönemleri; a) bitki boyunu 8-10 cm`ye ulaştığında (VI), b) çiçeklenmenin başlangıcı (R4), c) bakla döneminin başlangıcı (R6) ve tohum dönemi başlangıcı (R8) dir. Kontrol ve strese bırakılmamış grupların toprakları, yarayışlı suyun % 60'ı oranında nemlendirilmiştir. Diğer gruplara, yarayışlı su % 15 seviyesine düşene kadar hiç su verilmemiş, sonra terleme ile kaybolan su hergün saksılara ilave edilmiş ve bu su seviyesi deneme sonuna kadar korunmuştur. Su stresinin VI döneminden itibaren uygulanmasıyla bitki gelişimi ve boyu, terleme ile kaybolan su miktarı, verim, kuru madde üretimi, bakla sayısı ve kök gelişmesi önemli derecede azalmıştır (P < 0.001). Su stresinin R4 döneminden itibaren uygulanması ile de kök gelişimi ve terleme ile kaybolan su miktarı önemli ölçüde azalmıştır (P

Bu çalışma; bazı kalite göstergelerinin belirlenmesi ve bunların uzaysal değişkenliğinin jeoistatistiksel yöntemler ile analiz edilerek aralarındaki uzaysal ilişkinin ortaya konulması için Amasya Gökhöyük Tarım İşletmesi topraklarında yürütülmüştür. Bu şekilde çiftlik topraklarının daha verimli ve daha emniyetli kullanımına imkan sağlayacak veriler elde edilerek bölge tarımına katkıda bulunulması düşünülmüştür. Yaklaşık 1750 ha alanda 0-20 cm derinlikten alınan 298 adet toprak örneğinde belirlenen fiziksel (% kil, % silt, % kum, hacim ağırlığı, tarla kapasitesi, daimi solma noktası, hidrolik iletkenlik, üst toprak derinliği) ve kimyasal (pH, EC, toplam organik C) kalite göstergeleri analiz edilmiştir. Arazi üzerine yerleştirilen 500x500m'lik ızgaralarla toplam 74 poligon örnek noktası belirlenmiştir. Bu poligon noktaları arasında her 5, 15, 35, 65, 105, 215, 295, 395 m de bir örnek almak için 28 arahat seçilmiştir. Elde edilen analiz sonuçları kullanılarak önce her bir kalite göstergesi için tanımsal istatistikler yapılmış, daha sonra uzaysal değişkenliği belirlemek amacıyla uygun teorik variogramlar belirlenmiştir. Seçilen variogram modellerinin, alanın uzaysal yapısını doğru olarak yansıtıp yansıtmadığı çapraz doğrulama analizleriyle kontrol edilmiştir. Toprak kalite göstergeleri yöne bağlı değişim göstermemiştir. En yüksek değişkenlik mesafesi 1981 m ile EC'de, en düşük değişkenlik mesafesi ise 1054 m ile hacim ağırlığında belirlenmiştir. Külçe etkisi en yüksek üst toprak derinliğinde, en düşük elektriksel iletkenlikte görülmüştür. Çapraz doğrulama sonuçlarına göre tüm kalite göstergelerinin korelasyon katsayıları 0.80-0.94 arasında değişmiştir. Uygun variogram modeli kullanılarak kriging yöntemiyle kalite göstergelerine ait değişkenlik haritaları oluşturulmuştur. Tüm kalite göstergelerine ait değişkenlik haritaları incelendiğinde, toprak tekstür bileşenlerinin diğer fiziksel kalite göstergeleriyle uyumlu olduğu ve onları önemli derecede etkilediği bulunmuştur. Ayrıca tarla kapasitesi ve daimi solma noktası, hidrolik iletkenlik dışındaki bütün kalite göstergeleri ile önemli derecede ilişkili bulunmuştur. Bu nedenle gelecekteki amenajman ve arazi kullanımına yönelik planlamalarda tekstür bileşenleri ve toprak nem içeriği ile ilgili değişkenlikler dikkate alınmalıdır. Ayrıca toprak yönetim uygulamaları ve arazinin topografik özellikleri kalite göstergelerinin değişkenliğini etkileyen diğer faktörler olmuştur. This study was carried out in Gökhöyük State Farm, Amasya, Turkey, to asses spatial variability of some soil quality indices using geostatistical methods. So soil data base would be obtained for productive and reliable use of the soils of the farm and the surrounding area. Selected soil physical (clay, silt, and sand percentages, bulk density, field capacity, permanent wilting point, hydraulic conductivity, depth of topsoil) and chemical (pH, EC, total organic carbon) quality indices were analyzed in 298 soil samples, taken from 0-20cm depths, from the approximately 1750ha study area. A grid with 500m×500m unit cells was overlaid on the field, for a total of 74 polygon sampling points. 28 transect were selected between these polygon points to collect samples in every 5, 15, 35, 65, 105, 215, 295, 395 m. At first, results were used for exploratory data analysis for each parameter, later the best theoretical variograms were modeled to determine the spatial variability. To evaluate the selected semivarigram models, cross validation analyses were conducted. Soil quality indices did not show directional variations. The highest range was determined for the soil EC (1981m), and the lowest for the soil bulk density (1054m). The highest nugget effect was found for depth of topsoil while the lowest value was determined for electrical conductivity. The correlation coefficient of the cross validation results changed between 0.80 and 0.94. Kriging maps were produced for each soil quality indice. From these kriging maps it was found that the soil textural components affected considerably the other soil physical properties. Field capacity and permanent wilting point were significantly correlated with all the soil quality indices except hydraulic conductivity. Therefore, for the future management and land use planning, changes in spatial variability of the soil texture and soil moisture content should be considered. Additionally, soil management applications and topographic properties of the field affected the soil quality indices. 172