Search

Every science is valuable in its own internal structure, and each branch of science hascertain objectives and goals. Discussing them individually provides thorough informationin a specific area, but it can’t provide enough benefit since it keeps away from holisticinformation. In this respect, interdisciplinary work is very important. More importantbenefits can be achieved by working together than by the activities of the sciences alone.Important achievement s and developments can be achieved by conducting studies in thisstyle between science, engineering, medicine, agriculture and social sciences. For example,when mathematics is taken alone, its benefit can be questioned. But knowing thatmathematics is related to every field of life, from music to engineering, from astronomyto physics, from geography to poetry, adds a high degree of value to mathematics. Thisis also the case in the social sciences. Taken alone, one can get the impression that thesocial sciences have no value. But when the social sciences and humanities are evaluatedtogether with other sciences, it will become clear how important they are. In this study,by focusing on Fârâbî’s work Ihsau’l-Ulûm (counting of Sciences), the importance of jointresearch between Sciences was tried to emphasise., Her bilim kendi iç bünyesinde değerlidir ve her bilim dalının belli gayeleri, hedefleri vardır.Bunları tek tek ele almak, belli bir alanda derinlemesine bilgi sağlar, ama bütünlüklübilgiden uzak kalındığı için yeterli faydayı sağlayamaz. Bu bakımdan disiplinler arasıçalışma oldukça önemlidir. Bilimlerin tek başlarına yaptıkları faaliyetlerden çok, birlikteçalışmalarıyla daha önemli faydalar elde edilebilir. Fen, mühendislik, tıp, ziraat ve sosyalbilimler arasında bu tarzda çalışmalar yapılarak önemli başarılara ve gelişmelere imzaatılabilir. Örneğin matematik tek başına ele aldığında yararı sorgulanabilir. Fakat matematiğinmüzikten mühendisliğe, astronomiden fiziğe, coğrafyadan şiire kadar hayatınher alanıyla ilgili olduğunun bilinmesi, matematiğe yüksek derecede değer katar. Sosyalbilimler de böyledir. Tek başına ele alındığında sosyal bilimlerin hiçbir değeri yokmuşgibi bir izlenim elde edilebilir. Ancak sosyal ve beşerî bilimler diğer bilimlerle birliktedeğerlendirildiğinde ne kadar önemli oldukları ortaya çıkacaktır. Bu çalışmada Fârâbî’ninözellikle İhsâu’l-Ulûm (Bilimlerin Sayımı) isimli eseri merkeze alınarak bilimler arası ortakçalışmaların önemi üzerinde durulmaya çalışılmıştır.

John Dewey'in estetik düşüncesi, deneyim kavramı üzerine bina edilir. Dewey, tamamlayıcı deneyim olan estetik deneyimi, estetik süje-estetik obje arasındaki etkileşim olarak tanımlar. Dewey, bu etkileşimde özellikle estetik süje üzerinde durur. Estetik haz ve ifade kavrayışımızda içkindir ve onu anlamla donatır. Dewey'in estetik teorisi, yaşam içinde var olan duyu nitelikleri ile ilişki kavramını birleştiren ve duyu-mana ile anlamlanan ifade temelli bir teoridir. Estetik objenin, hem somut hem de soyut yönü vardır ve estetik obje, form-töz, araç-konu ve ritim-simetri gibi birtakım tabakalardan oluşur. Sanatın ifade edilmesinin yolu duygularla dile getirilmesidir. Ayrıca hayal gücü de ifade edimi için önemli bir güçtür. Estetik deneyimin ikinci unsuru estetik süjedir. Estetik süje sanatçı, eleştirmen, estetik teorisyen ve izleyici-seyirci olarak değerlendirilir. Estetik algılama, haz, beğeni, değer ve yargı estetik süjenin estetik obje üzerine yaptığı nitelendirmelerdir. Sanat, insanın katkısı sonucunda gerçekleştirilen bir etkinliktir. Bu nedenle, sanata insanın yaşadığı toplum, uygarlık, kültür, dil, tarih ve ekonominin etkisi vardır.Anahtar Kavramlar: Sanat, estetik, deneyim, estetik deneyim, estetik süje-estetik obje, form-töz, konu-araç, ritim-simetri, eleştirmen, estetik yargı, estetik değer. John Dewey?s thought on aesthetics in based upon the concept, experience. He describes aesthetic experience as the interaction between aesthetic subject and aesthetic object and focuses on the aesthetic subject in this interaction. Aesthetic pleasure and expression are intrinsic to our perception of the world and make it meaningful. Aesthetic experience is founded in our sensually mediated, inter-subjective relationship with the world. Aesthetic object has both concrete and abstract aspects, and consist of such layers as form-substance, means-subject-matter, rhythm-symmetry, etc. Art can be expressed through feelings and imagination. Artist, critic, theorist and audience can be considered as aesthetic subject. Aesthetic perception, pleasure, taste, value, judgement are qualities that aesthetic subject attributes to aesthetic object. Art is the activity of human beings. Therefore society, civilization, culture, language, history, and economy influence art.Key Words: Art, aesthetic, experience, aesthetic experience, aesthetic object-aesthetic subject, form-substance, means-subject-matter, rhythm-symmetry. 331

Epiküros'a göre evren atomlardan ve boşluktan oluşmaktadır. Atomlar en küçük parçalardır. Atomların birleşmesiyle nesneler meydana gelir. Atomların birleşmesi için de doğru çizgiden sapmaları gerekir.Atomlar normal yollarından sapma göstererek hareket eder. Bu bize evrende belirlenmişliğin, zorunluluğun, kaderin olmadığını gösterir. Atomların sapması, özgür isteğin, özgür istek de aklın göstergesidir. Sapmadan sonra geri itilme ve rastlaşma meydana gelir. Geri itilme özbilincin ilk biçimidir. Özbilinç, sosyal alanda kendini dostluk ve sözleşme olarak ortaya koyar. Doğal dünyadaki bu soyutluk ahlaki alanda somutlaşır. Özbilinç, insanın, kendi iradesi, isteği ve aklıyla kendi hayatını belirlemesi demektir. İnsan, bir şeyi seçme ya da seçmeme, yapma ya da yapmama kayıtsızlığına sahiptir. İnsan hayatının amacı, mutlu olmaktır. Mutluluk ise zevk, yani acı yokluğudur; dinginlik, sakinlik, ataraxia'dır. İnsan kendisini mutlu edecek, zevk verecek en doğru ve en iyiyi kendi aklıyla seçer ve kendi isteğiyle ona yönelir.Gassendi, Epiküros'un atomculuk anlayışını benimsemiş, sapmanın olduğunu kabul etmiş, doğanın ve insanın özgürlüğünü savunmuş, insanın, iradesi, isteği ve aklıyla, zevk almak ve acıdan kaçmak doğrultusunda hayatını en iyi şekilde düzenlemeye çalıştığını söylemiştir. Zevk veren iyi, ona mutluluk getirecek, onun huzurlu, sakin olmasını sağlayacaktır ki hayatın amacı da budur (ataraxia).Aklını kullanabilen mantıklı insan, mutluluğu ve sükûnu için devletin varlığını da isteyecektir. Çünkü devlet, tek tek bireylerin ve toplumun iyiliği için insanlar tarafından oluşturulmuş garantördür.Gassendi, evreni ve atomları Tanrı'nın yarattığı düşüncesiyle Epiküros'un materyalizminden sıyrılır. Tanrı'nın yarattığı bu atomlar sapar; bu sapma, insanların aklı ve isteğiyle bir şeyleri yapma ya da yapmama kayıtsızlığına sahip olduğunun işaretidir. Tanrı'nın yarattığı evrende zorunluluk, belirlenmişlik, kader yoktur. Tanrı, insanın ne yapacağını bilir ancak onun hareketini belirlemez. Gerçekleşen bu şeylerin hepsi Tanrı'nın takdiridir, Tanrı'nın takdiriyle yarattığı evrende meydana gelir. Tanrı olmasaydı bunların hiçbiri olmazdı. Bu nedenle Tanrı yaşananların garantörüdür. Tanrı gerekliliktir. Böylece Gassendi, atomculuğu ve materyalizmi Hristiyanlıkla, inançla sentezlemiştir.Anahtar Kelimeler: Materyalizm, Ataraxia, Tanrı According to Epicurus; the universe is composed of atoms and void. Atoms are the smallest particular therefore the objects are composed of these atoms. Besides that if and only if the atoms has deviated from its straight line, they can unite.The atoms move by deviation from normal paths. This shows that there is neither the determination the necessity nor the destiny itself. Atoms? deviation is the indication of free will and free will is the indicator of the mind. After being deviated, there exist the push backward and the coincidence. This kind of pushing backward is the first form of self-consciousness. The self-consciousness is appeared in social life as kind of friendship or contract. This abstract in the world became real in ethics. The self-consciousness is determined by human being?s consciousness, free will and the mind. Human being own the rights of doing or not doing, choose or not choose. The purpose of human being is to be happy. Therefore the happiness is the flavor, which means lack of pain, being calm, which is called ataraxia. Human being directs itself to the goodness which makes itself happier which is chosen by its free mind.Gassendi took over the understanding of Epicurus? atomism and he accepts the deviation. He defends the free will of nature and human being. He says that human being?s mind, will and wish direct it to escape from pain, which provide it more pleasure. This more pleasure, which brings more goodness, provides it more happiness, peace and silence. Besides it, this is the main purpose of life itself (Ataraxia).Human being, who has logic and mind, has willingness to reach its happiness and silence in the existence of state because the state, which is composed of each individuals, is the guarantor of the individuals? and society?s goodness.Gassendi differs himself from Epicurus by believing the atoms? have been the creations of God. The created atoms deviated. Furthermore; human being own the right to choose having the free mind and the will. There is no any determination and destiny in the universe, which is created by God. All happenings are the appreciation of God. All happens in the universe because of God?s appreciation. Unless God exists, nothing can exist. Therefore, The God is the guarantor of every happening. God is the necessity. Therefore, Gassendi synthesis the materialism and atomism by Christianity and belief.Key Words: Materializm, Ataraxia, God 82