Search

Bu çalışmada Fatma Sultan’ın hayatı, evlilikleri, serveti ve servetinin kaynağı, lüks yaşantısı, ev eşyaları, maddi kültürün önemli unsuru olan giyim-kuşam ürünleri, takı ve aksesuarları hakkında bilgilere yer verilmiştir. Fatma Sultan, babası Sultan I. Ahmed, kardeşleri Sultan II. Osman, Sultan IV. Murad ve Sultan İbrahim’in saltanatını görmüş, annesi Kösem Sultan’ın muktedir olduğu döneme şahit olmuş ve aynı zamanda yeğeni Sultan IV. Mehmed’in hükümdarlığına da yetişmiştir. Bu sayede yaşamı boyunca hanedan içinde, saray çevresinde ve devlet idaresinde itibarlı ve saygın bir konuma sahip olmuştur. Fatma Sultan Topkapı Sarayı’ndan ayrıldıktan sonra genellikle Eyüp semtindeki konağı ve çiftliklerinde şaşaalı bir hayat sürmüştür. Konağında kullandığı ev eşyaları lüks hayatının somut bir göstergesidir. Fatma Sultan’ın giyim-kuşam malzemeleri ve takıları ise bir servet değerindedir. Dış giyim unsurları olarak pahalı ve gösterişli kürkler, kaftanlar ve kuşaklar öne çıkmaktadır. Elmas, yakut, zümrüt gibi kıymetli taşlarla süslenmiş takı ve ziynet eşyaları arasında saat, bilezik, küpe ve incileri yer almaktadır. Kıyafet ve takılarında olduğu gibi ev eşyaları da ihtiyaçtan ziyade gösteriş ve zenginliğini yansıtan unsurlar arasındadır. Arşiv kaynakları, dönemin kronik ve seyahatname eserlerinden yararlanılarak hazırlanan bu çalışma Fatma Sultan özelinde Osmanlı hanedanına mensup sultanların evlilikleri, lüks tutkuları, iktidar hırsları ve giyim-kuşamları hakkında teferruatlı bilgiler içermesi bakımından bu alandaki literatüre katkı sağlayacaktır., This study offers information about Fatma Sultan’s life, marriages, wealth, the source of her wealth, life of luxury, and household goods, alongside her clothing (an important element of material culture), jewelry, and accessories. Fatma Sultan saw the reigns of her father Sultan Ahmed I’s, and of her brothers Sultan Osman II, Sultan Murad IV and Sultan Ibrahim. She also witnessed the powerful period of her mother Kösem Sultan, and the reign of nephew Sultan Mehmed IV. Thus, she held a prestigious and respected position in the dynasty, around the palace, and in the state administration throughout her life. Upon leaving Topkapı Palace, she led a luxurious life in her mansion in Eyüp district and her farms. The items she used in her mansion are a tangible indicator of just how luxurious her life was. Her clothing and jewelry are worth a fortune. Her more notable outwear included expensive and ostentatious furs, caftans, and belts. She had watches, bracelets, earrings and pearls among jewelry and accessories – adorned with precious stones such as diamonds, rubies, and emeralds. Likewise, her household items also reflect ostentatiousness and wealth rather than necessity. This study, which was prepared by using archival sources, chronicles, and travel books of the period, will contribute to the related literature because it includes detailed information about the marriages, luxury passions, power ambitions and clothing of Ottoman sultans – especially Fatma Sultan.

Kelkid is located on intersection point of roads connecting the Black Sea to the Eastern Anatolia. Having come under domination of The Ottoman Empire after the Battle of Chaldiran (1514), Kelkid, was included into sanjak of Bayburt in the status of borough and subsequently township. After Erzurum Province (Beylerbeylik) was founded, Kelkid was among townships constituting the pasha sanjak of this province. This study mentions falling of Kelkid under domination of The Ottoman Empire, its administrative organization and information of the township in the "avârız defteri" (register) prepared especially in 1642. Such information would contribute to social and economic history of township of Kelkid., Kelkid, Karadeniz’i Doğu Anadolu’ya bağlayan yolların kesişme noktasında bulunmaktadır. Çaldıran Savaşı’ndan (1514) sonra Osmanlı hâkimiyetine giren Kelkid, ilk önce nahiye ve daha sonra kaza statüsünde Bayburt Sancağı’na dâhil edilmiş, Erzurum Beylerbeyliği’nin kurulmasından sonra bu eyaletin paşa sancağını oluşturan kazalar arasında yer almıştır. Bu incelemede Kelkid’in Osmanlı hâkimiyetine girişi, idari teşkilatlanması ve özellikle 1642 tarihinde düzenlenen avarız defterindeki kazaya ait bilgilere yer verilecektir. Bu bilgiler Kelkid Kazası’nın sosyal ve ekonomik tarihine katkı sağlayacaktır.

URL: http://sutad.selcuk.edu.tr/sutad/article/view/712, Köle; hürriyetlerine sahip olmayan, başkalarının hüküm ve tasarrufu altında bulunan kişilerdir. Erkeklere köle, kadın olanlarına ise cariye denilmiştir. Hukukî işlemlere konu olan, para ile alınıp satılabilen köle ve cariyelere Osmanlı dönemi Sofya’sında da rastlamak mümkündür. Bu incelemede Sofya şer’iyye sicilleri esas alınarak köle ve cariyeler hakkında bilgilere yer verilmiştir. Köle ve cariyelerin etnik kökenleri, efendilerinin durumu, azat edilme yolları kadı mahkemesinde hak arayışları gibi hususlar İslam hukuku çerçevesinde izah edilmiştir., Slaves are people who do not have their freedom and are under ruling and possession of others. While men were called as slave, women were called as female slave. It is possible to encounter slaves and female slaves, who were commodity and subject of legal transactions, in Sofia during Ottoman period. This study involves information regarding slaves and female slaves based on Şer’iyye (Court) Records in Sophia. Matters such as ethnicity of slaves and female slaves, status of their masters, manumissio ways, right claims in kadı (muslim judge) court are explained within the framework of Islamic law.

Tezin maksadı Osmanlı askeri düzeninin temel unsurlarından olan YeniçeriOcağı'nın klasik dönem sonrası durumunu ortaya koymaktır. 18. yüzyıl, çalışmanın esaszamanı olarak belirlenmiş olsa da dönüşümü-değişimi yakalayabilmek ve kıyaslamayapabilmek için öncesi dönem de incelemeye dâhil edilmiştir. Araştırmadan sonuçalınabilmesi için ocağın bir kısmı yahut yeniçerilerin bir veya birkaç durumu incelenmekyerine bütün yönleri ele alınmıştır.Çalışma Osmanlı tarihi araştırmaları için temel olan arşiv belgelerinedayandırılmış, ayrıca kanun mecmuaları, vekayinâmeler, rûznâmeler, diğer kitap verisaleler araştırmanın kaynaklarını teşkil etmiştir.Kapıkulu ocaklarından biri olan Yeniçeri Ocağı'nın, Osmanlı askeri düzenininmühim olmakla birlikte küçük bir unsuruyken hem görev hem de sayıca esası halinegeldiği; ekseriyeti devşirme kökenli ve maaşlı asker olan yeniçerilerin irsiyete dayalıtoplumsal bir zümre olduğu; sonrasında bu zümrenin kanuni imtiyazları için mücadeleettikleri neticesine varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Devşirme, Kapıkulu, Mevâcib, Kuloğlu, Serhat, Ağa, Orta The aim of the thesis is to reveal the post-classical period of the Janissary Quarrywhich is one of the basic elements of the Ottoman military order. Although the 18thcentury was determined as the main time of the study, the pre-period was also includedin the study in order to capture the transformation and change. In order to obtain resultsfrom the research, all aspects of the hearth or one or more of the Janissaries werediscussed instead of solely examining.The study is based on archival documents, which are the basis for Ottomanhistorical researches, and also the jurisprudence, vememenages, passports, other booksand treatises form the sources of the research.One of the Kapıkulu quarries, the Janissary Quarry, while being a small element ofthe Ottoman military order is important and has become both essential in terms of dutyand number; that the janissaries, most of whom are recruited and paid soldiers, are a racialsocial group; it was concluded that they were fighting for the legal privileges of this groupof class.Keywords: Devşirme, Kapıkulu, Mevâcib, Kuloğlu, Serhat, Ağa, Orta 866

`daha sBu çalışmada, 1601-1606 yılları arasında Rodosçuk'ta aile, sosyal yapı ve ekonomik durumu ele alınmıştır. Çalışma içeriği oluşturulurken genel olarak şer'iyye sicilleri ve yazılı eserler ön planda tutulup çalışma oluşturulmuştur.Çalışma bir giriş iki bölümden meydana gelmektedir. Giriş kısmında Rodosçuk'un tarihçesi, adı ve coğrafyası üzerinde durulmuştur. Türk hâkimiyeti öncesi ve sonrası Osmanlı Devleti tarafından fethine değinilmiştir. Ana kaynaklar ve yazılı eserlerden bahsedilerek çalışmanın önemi vurgulanmıştır. Birinci bölümde, Rodosçuk halkının aile yapısı, evlenme, boşanma, nafaka ve mehir gibi birçok konuya yer verilmiş sosyal yapı ve sosyal hayatı etkileyen olumsuz olaylar adam yaralama, hırsızlık ve eşkıyalık gibi olaylar incelenmiştir. İkinci bölümde Rodosçuk'un ekonomik yapısı ön plana çıkarılmış tarım, hayvancılık, ticaret, vergi ücretlendirmeleri yer almış bunların yanı sıra mülk satışları, meslekler, servet dağılımı ve para vakıfları ele alınarak değerlendirme yapılmıştır. Son olarak da Rodosçuk'ta meydana gelen doğal afetler, imar faaliyetlerine değinilmeye çalışılmıştır. In this study, family, social structure and economic situation in Rhodes Rhodes between 1601-1606 were discussed. When the content of the study was created, the general records of the sharia and written works were prioritized.The study consists of two parts of an introduction, the history, name and geography of Rhodes is emphasized. The conquest by the Ottoman Empire was mentioned before and after the Turkish domination. The main sources and written works are mentioned and the importance of the study is emphasized. In the first part, the family structure of Rhodesian people, marriage, divorce, alimony and mehir are given a lot of topics such as social structure and negative events affecting social life, such as man wounding, theft and banditry. In the second part, the economic structure of Rhodes was highlighted and agriculture, animal husbandry, trade, tax charges were included, as well as property sales, occupations, wealth distribution and money foundations were evaluated. Finally, natural disasters and zoning activities in Rhodes were tried to be mentioned. 163

Osmanlı Devleti'nin en yüksek idari ve kazâi merci olan Divân-ı Hümayun'da, alınan kararların kaydedildiği Mühimme Defterleri, Osmanlı Devleti'nin tarihi araştırmaları hususunda çok mühimdir. Özellikle araştırılan döneme dair sosyal, siyasal ve askeri birçok bilgi barındıran mühimme defterleri, şehir tarihi araştırmaları için daima birinci derece kaynak olarak kullanılmıştır.Binlerce yıllık tarihi ile Anadolu'nun en eski şehirlerinden biri olan Erzurum ise asırlar boyunca önemli medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Stratejik ve coğrafi önemi sebebiyle tarihin her döneminde ele geçirilmek istenen Erzurum, Osmanlı Devleti'nin egemenlik sahası içerisine girdikten sonra Bizans ve Büyük Selçuklu Devleti'nde olduğu gibi sınır garnizonu olarak koruyuculuk görevine devam etmiştir.Bu çalışmada Osmanlı Devleti'nin kısa sürede en önemli eyaletlerinden biri olan Erzurum'un tarihine, yine Osmanlı Devleti'nin en önemli tarihi kaynakları arasında yer alan Mühimme Defterleri ile ışık tutulmuştur. Özellikle, Erzurum sınırları içerisinde sulhun hâkim olduğu II. Selim döneminin detayları, araştırmacılar için farklı açılardan incelenmiştir. Neticede Erzurum'un bugüne kadar ayrı olarak incelenmeyen 1566-1574 yılları arası tarihi, mühimme defterleri üzerinden incelenerek, küçük bir Erzurum tarihi oluşturulmuştur. Mühimme notebooks, in which the decisions taken in Divân-ı Humâyûn, the highest administrative and administrative authority of the Ottoman Empire, were recorded, and it is very important to investigate the history of the Ottoman Empire. Mühimme Registries, which contain many social, political and military information, have been used as the first source for city history researches.Erzurum, which is one of the oldest cities of Anatolia with thousands of years of history, has hosted important civilizations for centuries. Due to its strategic and geographical importance, Erzurum, which was wanted to be seized in every period of history, continued to serve as guardianship as a border garrison as it was in the Byzantine and Great Seljuk State after entering the sovereignty of the Ottoman Empire.In this study, the history of Erzurum, which is one of the most important state of the Ottoman Empire in a short time, was shed light with Mühimme Notebooks which are among the most important historical sources of the Ottoman Empire. In particular, in the borders of Erzurum the peace was dominated by details of the II. Selim period were examined from different perspectives for researchers. Consequently, the history of Erzurum between 1566-1574, which has not been examined separately, has been examined through the registries and a small Erzurum date has been formed. 155

Osmanlı Devleti'nde merkez teşkilatı içerisinde bulunan en önemli kurum Divân-ı Hümâyûn'dur. Divân-ı Hümâyûn'da kararlaştırılan konular padişahın onayı alındıktan sonra bir ferman haline getirilirdi. Bu fermanların suretlerinin kaydedildiği defterler Mühimme Defterleri'dir. Osmanlı Devleti'nde Divân-ı Hümâyûn gibi önemli bir birimin esas defterlerini teşkil eden mühimme defterleri birçok konuyu içerisinde bulundurmaktadır. Bu defterler aracılığı ile dönemin siyasî, idarî, askerî, sosyal ve iktisadî olaylarına ulaşılmaktadır. Çalışmamıza konu olan 33 Numaralı Mühimme Defteri, III.Murad dönemine (1574-1595) dönemine ait olup H.985-986 / M.1577-1578 dönemini ihtiva etmektedir. Çalışmamızda, toplam 384 sayfadan oluşan defterin 1'den 190'a kadar olan kısmının transkripsiyon ve değerlendirilmesi yapılmıştır. Defter, muhtevâ açısından genel itibari ile; eşkıyâlık olayları, hac meseleleri ve hacılar, vakıflar, İstanbul'un zahire ihtiyacı, donanma ve tımar meselelerini kapsamaktadır. Tez çalışmasında, Divân-ı Hümâyûn ve Mühimme Defterleri hakkında genel bilgilere, III. Murad dönemi olaylarına, defterin özelliklerine ve muhtevasına, hüküm özetleri ve transkripsiyonuna yer verilmiştir. Çalışmada 33 Numaralı Mühimme Defteri'nin ait olduğu III. Murad dönemi siyasî, sosyal, ekonomik olayların aydınlatılmasına katkıda bulunmak amaçlanmıştır. The most important institution in the Ottoman Empire in its central organization is the Divan-ı Hümâyûn. The issues agreed in the Divan-ı Hümâyûn were turned into a decree after the approval of the sultan. The books in which copies of these edicts are recorded are Mühimme Books. The Ottoman registers, which constitute the main registers of an important unit such as Divan-ı Hümâyûn in the Ottoman State, contain many subjects. Through these books, political, administrative, military, social and economic events of the period are reached. The Book of Numbers, which is the subject of our study, belongs to the period of Murad The Third (1574-1595) and includes the period H.985-986 / M.1577-1578. In this study, transcription and evaluation of a total of 384 pages from 1 to 90 were made. Notebook, in terms of content in general terms; bandit incedents, pilgrimage and pilgrims, foundations, Istanbul's need for grains, navy and grooming. In this thesis, general information about Divan-ı Hümâyûn and Mühimme Books, events of Murad The Third period, characteristics and contens of book, summary summaries and transcription are given. In the study, it is aimed to contribute to the clarification of political, social and economic events in the period of Murad The Third. 384

Bu çalışmada şer'iyye sicillerine dayanarak 1640-1648 yılları arasında Rodosçuk'ta (Tekirdağ) gayrimüslimlerin sosyal, kültürel, iktisadî, dinî ve hukukî yaşamları ele alınmıştır. Beş bölümden oluşan bu incelemenin giriş bölümünde kaynak ve araştırma eserleri, İslam hukukuna göre zımmiler ve Rodosçuk şehrinin tarihi gelişimi incelenmiştir. Birinci bölümde Rodosçuk'ta gayrimüslimlerin etnik yapısı, nüfusu ve yaşadıkları yerleşim yerleri hakkında bilgi verilmişitir. İkinci bölümde meskenler, ev eşyaları ve giyim-kuşamlarına değinilmiştir. Üçüncü bölümde ticari faaliyetler, meslekler, servet, borç meseleleri, mülk alım-satımları ve vakıflarla olan iktisadî ilişkileri ortaya konulmuştur. Dördüncü bölümde ise gayrimüslimlerin dinî inançları, dinî teşkilatlanmaları, Müslümanlarla ilişkileri ve din değiştirme konusu ele alınmıştır.Anahtar Kelimeler: 17. Yüzyıl, Rodosçuk, Tekirdağ, şer'iyye sicilleri, şehir tarihi, Müslüman, gayrimüslim, zımmi. In this study, social, cultural, economic, religion and law concepts of non-muslims who lived in Rodosçuk (Tekirdağ) between 1640-1648 are examined. In the entrance section of this study which consist of five parts, sources, research works and historical of Rodosçuk, and dhimmis on the basis of islamic law are examined. In the first part, information about ethnicity population and settlement of non-muslims in Rodosçuk is given. In second part, their habitation, household goods and clothing are mentioned. In the third part, comercial activites, jobs, forture, debt issues, property businesses and economic relationships with foundations are presented. And in the fourth part, religious beliefs and religious organization of non-muslims and their relationships with muslims and apostasy are examined.Key Words: 17th century, Rodosçuk, Tekirdağ, shariah registers, urban history, muslim, non-muslim, dhimmi. 213

1606-1611 yılları arasında vezir-i âzamlık yapan Kuyucu Murad Paşa, Osmanlı tarihinin mühim şahsiyetlerindendir. Uzun yıllar Mısır eyaletinde çeşitli vazifeler yaptıktan sonra Osmanlı Devleti'nin neredeyse hemen her bölgesinde beylerbeylik yapmış, daha sonra vezirlik rütbesine yükselmiştir. Avusturya cephesi serdarı iken 1606 yılındaki Zitvatorok Anlaşması'nın müzakerelerini yürütmüştür. Kısa bir süre sonra ise vezir-i âzam olmuştur. Kuyucu Murad Paşa'yı ön plana çıkaran tarihi olaylar ise devleti uzun yıllar meşgul eden ve özellikle Anadolu'da çok tehlikeli hal alan Celâli İsyanları'dır. Şiddetli yanlısı tedbirlerle bu isyanları bastırmada muvaffak olan Murad Paşa, aynı zamanda bozulmuş olan nizamın yeniden tesisi için uğraşmıştır. Bu maksatla idari ve hukuki ıslahatlara giriştiği gibi bozulmuş askeri yapının yeniden eski haline getirilmesi için de raporlar hazırlatmıştır. Kuyudju Murad Pasha, who was a grand-vizier between the years 1606 and 1611, is one of the the most significient figures of the Ottoman history. After conducting various duties in Egypt province for long years, he become governer in almost every region of Ottoman State, and later he was given the vizier title. While he was the commander in chief in Austria frontline, he carried out the negatiations of Zitvotorok treaty in 1606. A short-time later, he became the grandvizier. The historical events that brought Kuyucu Murad Pasha to the forefront were the Jelali Riots that had engaged Ottoman state for long years and became very dangerous especially in Anatolia. Having achieved to quell the continvance of the riot with the help of severe precautions, Kuyucu Murad Pasha tried hard to maintain the order that was spoiled under the thumb of these events. With these purpose he not only made administrative and financial reformations, but also tried to revise the military structure that was spoiled during those years. 196

Osmanlı Devletin'de adli, idari, iktisadi ve siyasi meseleler Divan-ı Hümâyûn'da görüşülerek karara bağlanırdı. Divan'da alınan kararların suretleri Mühimme Defterlerine kaydedilirdi. Mühimme Defterleri Osmanlı Devleti'nde merkez ve taşra teşkilatının çalışma şekilleri, idari ve askeri kurumların işlevleri hakkında birçok bilgi barındırmaktadır. İncelediğimiz 16 Numaralı Mühimme Defteri Sultan II. Selim (1566-1574) devrine aittir. Defterin incelediğimiz kısmında başlıca görülen konular Kıbrıs'ın imarı ve muhafazası, donanma inşası için mühimmat temini ve eşkiyalık meseleleridir. Çalışmamızda Mühimme Defterleri, Divan-ı Hümâyûn ve II. Selim dönemi hakkında bazı bilgiler verilmiştir. Bunun yanında 16 Numaralı Mühimme Defteri transkripsiyon, değerlendirme, şekil ve muhteva bakımından incelenmiştir.Anahtar kelimeler: II.Selim, Mühimme Defterleri, Divân, Kıbrıs In the Ottoman Empire legal, administrative and political events were being considered and concluded in Divan-ı humâyun. The copies of decisions were being recorded to Muhimme registers. Muhimme registers have a lot of information about the central and the administrative systems and the military mechanism of the Ottoman Empire. The analysis and the transcription of the 16. Muhimme register has specific information about the Sultan Selim II`s (1566-1574) era and it belongs to 1571. Most of the information in this register was about the architecture of Cyprus and its protection, supplement of ammunition and banditry. Our work includes specific information about the Divan-i humayun, Muhimme registers and the era of the Sultan Selim II. Moreover the work includes the transcription of the Muhimme number 16 and its structural assessment. Keywords : II. Selim, Mühimme Registers, Divan, Cyprus 212

Mühimme defterleri, Divân-ı Hümâyûn'da görüşülen siyasî, iktisadî ve sosyal olayları içeren karar defterleridir. Mühimme Defterleri, Divân-ı Hümâyûn'a ait fermân sûretlerinin bir araya getirilmesiyle oluşmuştur. Bu defterler Osmanlı Devleti'nin merkez ve taşra teşkilatındaki idarî ve askerî kurumlarının karşılıklı ilişkileri, çalışma tarzları ve işlevleri hakkında önemli bir kaynaktır. Bu incelemeye konu olan 72 Numaralı Mühimme Defteri, III. Murad dönemi sosyal, siyasî ve ekonomik olaylarını ihtiva etmektedir. Defterde ağırlıklı olarak; eşkıyalık olayları, İstanbul'a lâzım olan erzağın tedariği meselesi ve Osmanlı-Safevi sınır ihlalleri yer almaktadır. Bu çalışmada III. Murad dönemi siyasî olayları, Divân-ı Hümâyûn'un isleyişi, mühimme defterlerinin özellikleri, 72 Numaralı Mühimme Defteri'nin muhtevası, defterin özeti ve transkripsiyonuna yer verilmiştir.Anahtar Kelimeler: Mühimme Defterleri, Divân-ı Hümâyûn, III. Murad, Mühimme registers are the books of decision that include important political, economic and social events discussed in the Divân-ı Hümâyûn. Mühimme Registers compile the copies of the orders of the Ottoman Divân. The Mühimme Registers are important source about Ottoman State's administrative and military institutions' mutual relations, working styles and functions in ıts central and province organizations. The Mühimme register of Number 72, which is transcribed, analyzed and evaluated in this study, includes is one of the social political and economic events of the reign of Murad III. The events of banditry, the issue of the preparing of Istanbul's provision and Ottoman-Safavid border violations take part extensively in the register. In the section before the transcription part, political events of the period, the operation of the Divân-ı Hümâyûn and characteristics of mühimme registers are mentioned. Then the content of the related book is evaluated and it is followed by the transcription section. In the conclusion, there are the index and the original text.Keywords: Muhimme Words, Imperial Council, Murad III 309

Mühimme defterleri, Divân-ı Hümâyûn'da kararlaştırılan hususlar üzerine padişahın onayı alındıktan sonra düzenlenen fermanların suretlerinin kaydedildiği defterlerdir. Geniş muhtevalarıyla Mühimme defterleri, dönemin siyasi, idari, iktisadi ve sosyal olaylarını aydınlatacak özelliğe sahiptir. Transkripsiyon ve değerlendirmesini yaptığımız 27 Numaralı Mühimme Defteri, III. Murad Dönemi'ne (1574-1595) aittir. Defterde genel olarak Osmanlı Devleti'nde yaşanan eşkıyalık olaylarına, vakıflarla ilgili meselelere, İstanbul'un iaşe teminine ve ordu ve donanma ile ilgili hususlara değilnilmiştir. Çalışmamızda, divan-ı hümayun ile ilgili genel bilgilere, mühimme defterlerinin özelliklerine, III. Murad dönemi olaylarına, defterin özelliklerine ve muhtevasına, hüküm özetlerine ve transkripsiyonuna ulaşmak mümkündür. Muhimme Notebooks are those where rescripts arragend after Sultan's confirmatis had been taken about the matters decided in Imperial Council in Ottoman Empire were registered. Along with their broad contents, Muhimme Notebooks are of the feature which will flourish politic, admınıstrature, economic and social events of the period.Muhimme Notebook Number 27 we transcripted and assessed belongs to the Reign of Murad The Third. (1574-1595) In notebook, the matters such as the handitry events, matters about foundation, food providing of İstanbul and army and navy, are mentioned. In our study, it is possible to reach the transcription and judgement summaries, and the content and features of the Notebook, and the events of Murad The Third Reign, and muhimme notebooks features, ge.neral information about İmperial Council. 312

Divân-ı Hümâyûn Osmanlı Devleti merkez teşkilatının en mühim müessesesi olup; üst düzey karar organıdır. Devletin siyasî, askerî, malî işleriyle meşgul olur, her türlü dava ve şikâyetlerle ilgilenir, karara bağlardı. Divân-ı Hümâyûn'da alınan kararlar, ferman, berat ve hükümlerin nakil kısmı Divân-ı Hümâyûn sicilleri olarak da bilinen mühimme defterlerine kaydedilirdi. Transkripsiyon ve değerlendirmesini yaptığımız 72 numaralı Mühimme Defteri, III. Murad (1574?1595) döneminin son zamanlarına ait olup; devrinin siyasî, askerî, malî, içtimaî vs. hadiseleri hakkında birçok malumatı ihtiva etmektedir. Defterde ağırlıklı birkaç konu bulunmaktadır ve bunlar; eşkıyalık olayları, İstanbul'a zahire nakli, Beç seferine asker naklidir. Çalışmada, Divân-ı Hümâyun, Mühimme Defterleri ve III. Murad devri olayları hakkında genel bilgiler verilmiştir. Ayrıca incelediğimiz defterin şekil ve özellikleri, transkripsiyon ve değerlendirilmesi de bulunmaktadır. Çalışmanın sonuna indeks ilave edilmiştir.Anahtar kelimeler: Divân-ı Hümâyun, Mühimme Defterleri, III. Murad, Divân-ı Hümâyûn (Supreme Court in Ottoman Empire) is the most important institute of Ottoman Empire besides being a senior decision making body. It was engaged in political, martial and financial issues of the government and was responsible for every kind of lawsuit and complaint and made decisions about them. The decisions made in Divân-ı Hümâyûn, edict, charter and conveying section of the provisions were registered in the book of Mühimme, which is also known as the records of Divân-ı Hümâyûn. Numbered 72, the book of Mühimme belongs to the late period of Murat III (1574-1595) and involves a lot of information about political, martial, financial and social issues of the time. There are a few subjects that are stressed, and these subjects include incidence of banditry, supply of cereals and soldier transfer to Beç Campaingn. In this study, there are general accounts about Divân-ı Hümâyûn, The book of Mühimme and the events during Murad III period. Besides, the shape and characteristics of the book is included along with its transcription and evaluation. Index is added to the end of the study.Key Words: Imperial Council, The book of Mühimme, Murad III, 282

Bir yerleşim yeri olarak çok eski bir tarihe sahip olan Kayseri, Anadolu'nun orta kısımlarında yer alan coğrafi konumu, uygun iklim koşulları ve önemli yolların geçit noktasında bulunması sebebiyle tarih boyunca önemli merkezlerden birisi olmuştur. Bu özellikleri sebebiyle birçok devletin hâkimiyetine giren Kayseri, bazı devletlere başkentlik de yapmıştır. II. Mehmet zamanında Osmanlı hâkimiyetine alınan Kayseri, bu önemini Osmanlılar zamanında da korumuştur.Kayseri'nin şehir tarihi için Osmanlı döneminin ayrı bir yeri ve önemi bulunmaktadır. Zira Kayseri'ye ait zengin bir arşiv, Osmanlılardan bize intikal etmiştir. İntikal eden bu arşiv kayıtlarının toplanıp tasnif edilmesinde Kayseri ve Yöresi Tarih Araştırmaları Merkezi'nin (Kaytam) önemli bir yeri bulunmaktadır. Bu kurumda yer alan zengin arşivlerden yola çıkılarak yapılacak çalışmaların Kayseri'nin tarihi ve kültürel mirasını daha iyi tanımaya yardımcı olacağı şüphesizdir.Anahtar Kelimeler: Kaytam, Kayseri, II. Mehmet, Osmanlı, şehir, tarih. As a settlement place and having an old history, Kayseri is one of the most important centre due to being in at the arrival point of a number of important roads, suitable climate conditions and geopraphical situation involved in central Anatolia throughout history. Due to these features, living center the dominance of a number states, Kayseri became capital of some states. During the reign of Mehmet II under the dominance of Ottoman, Kayseri protected this importance during Ottoman reign.For city history of Kayseri, the reign of Ottoman has a special place and importance. Thus, a rich archieve belonging to Kayseri has been inherited from Ottoman reign. This inherited archieve has a great importance in classification and collection of the documentaries belonging to Kayseri and Surrounding History Research Centre (Kaytam). The studies which will be carried from the getting out the rich archieve in this organization will doubtless contribute to historical and cultural heritage of Kayseri and surruonding.Key Words: Kaytam, Kayseri, II. Mehmet, Ottoman, city, history. 189