Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na specyfikę działań nowatorskich instytucji nowomedialnych o charakterze edukacyjnym i animacyjnym. Autorka, odnosząc się do koncepcji z zakresu edukacji medialnej i socjologii Sieci, opisuje praktyki pokolenia Sieci czy cyberbricoleurów oraz kompetencje medialne charakterystyczne dla użytkowników usieciowionych i mobilnych mediów cyfrowych. Instytucje promujące działania nowomedialne, m.in. centra i festiwale cybersztuki i nowych technologii oraz związane z nimi dyskursy (np. dyskurs otwartości danych, DIY czy dyskursy cybersztuki i transhumanizmu) autorka postrzega jako formy narzędzi, które mogą być przydatne dla edukacji nowomedialnej. Artykuł omawia szczegółowo koncepcje medialabu, fablabu i banku wiedzy, genezę ich amerykańskich i europejskich modelowych instytucji, a także ich nowatorskie cechy, istotne z perspektywy animacyjnej i edukacyjnej., Uniwersytet Śląski w Katowicach, Bard Alexander, Soderqvist Ian: Netokracja. Nowa elita władzy i życie po kapitalizmie. Przeł. Piotr Cypryański. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2006., Beavis Catherine et al.: Teachers’ Beliefs about the Possibilities and Limitations of Digital Games in Classrooms. „E–Learning and Digital Media” Volume 11, Number 6, 2014, p. 569-581, Bruner Jerome S.: Kultura edukacji. Przeł. T. Brzostowska-Tereszkiewicz. Wstęp: Anna Brzezińska. Wyd. Universitas, Kraków 2006., Bruner Jerome S.: Poza dostarczone informacje. Studia z psychologii poznawania. Wybór, red., wstęp: Jeremy M. Anglin. PN, Warszawa 1978., Celiński Piotr: Medialab - silnik nowego alfabetyzmu. W: MediaLab. Instrukcja obsługi. Red. Mirek Filiciak, Alek Tarkowski, Agata Jałosińska, Fundacja Ortus, Chrzelice 2011, s. 59-60., Copik Ilona: Laboratorium (nie)możliwości. Spojrzenie na kondycję edukacji medialnej jako edukacji kulturowej we współczesnej szkole. W: Edukacja przez słowo-obraz-dźwięk. Red. Justyna H. Budzik, Ilona Copik, Wyd. UŚ, Katowice 2015, s. 41-63., de Almeida Alves Nuno, Rodrigues Carla F.: ICT in Education: Is There an Emergence of Contrasting Learning Cultures between Students and Teachers? In: Post-Privacy Culture: Gaining Social Power in Cyber-Democracy. Ed. A. Maj. Inter-Disciplinary Press, Oxford 2014, s. 203-221., Dewey John: Demokracja i wychowanie. Wprowadzenie do filozofii wychowania. Wstęp: B. Suchodolski. Przeł. Z. Doroszowa. Komitet Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk. Wyd. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1972., Dewey John: Jak myślimy? Przeł. Z. Bastgenówna, PWN, Warszawa 1988., Domscheit-Berg Daniel: WikiLeaks od środka. Wyd. Fabryka Faktu, Warszawa 2012., Drzewiecki Piotr: Czym jest edukacja medialna? W: O potrzebie edukacji medialnej w Polsce. Red. Michał Federowicz, Sławomir Ratajski, Wyd. Polski Komitet ds. UNESCO, KRRiT, Warszawa 2015, s. 463-464., Gershenfeld Neil: When Things Start to Think. Henry Holt and Company, New York 1999; oraz Idem: Fab: The Coming Revolution on Your Desktop - from Personal Computers to Personal Fabrication. Basic Books, New York 2005., Goban-Klas Tomasz: Wartki nurt mediów. Ku nowym formom społecznego życia informacji. Kraków 2011., Gui Marco, Argentin Gianluca: Digital Skills of Internet Natives: Different Forms of Digital Literacy in a Random Sample of Northern Italian High School Students. „New Media & Society” 2011, vol. 13, issue 6, p. 963–980., Izdebska Jadwiga: Dziecko w świecie mediów elektronicznych. Teoria, badania, edukacja medialna. Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana, Białystok 2007., Jakubowicz Karol: Nowa ekologia mediów. Konwergencja a metamorfoza. Wyd. Poltext, Warszawa 2011, Jasiewicz Justyna: Kompetencje informacyjne młodzieży. Analiza - stan faktyczny - kształcenie na przykładzie Polski, Niemiec i Wielkiej Brytanii. Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, Warszawa 2012., Jędrzejko Mariusz, Morańska Danuta: Pułapki współczesności. Część 1: Cyfrowi tubylcy. Socjopedagogiczne aspekty nowych technologii cyfrowych. Wyd. Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej, Dąbrowa Górnicza - Warszawa 2013., Joi Ito: Zamknij się i po prostu to zrób. Rozmowę przeprowadzili: Agata Jałosińska i Alek Tarkowski. W: MediaLab. Instrukcja obsługi. Red. Mirek Filiciak, Alek Tarkowski, Agata Jałosińska, Fundacja Ortus, Chrzelice 2011, s. 128., Maeda John: The Laws of Simplicity. Design, Technology, Business, Life. MIT Press, Massachusetts 2006., Maj Anna, Derda-Nowakowski Michał: Cyberogród. W: Katowice - Miasto Ogrodów. Pr. zbiorowa, red. Karol Piekarski. Centrum Kultury Katowice im. Krystyny Bochenek, Katowice 2010, s. 171-185., Maj Anna: Wikifikacja wiedzy, Travel 2.0 i globalhood. W: Kody McLuhana. Topografia nowych mediów. Red. Anna Maj, Michał Derda-Nowakowski. Wydawnictwo Naukowe ExMachina, Katowice 2009, s. 143-168., Miczka Tadeusz: Edukacja do mediów i o mediach oraz z mediami i przez media, czyli oswajanie technocodzienności. W: Edukacja przez słowo-obraz-dźwięk. Red. Justyna H. Budzik, Ilona Copik, Wyd. UŚ, Katowice 2015, s. 23-40., Narayanan Geetha: TANA-BANA. Srishti School of Art Design and Technology. In: Hybrid - Living in Paradox. Ars Electronica 2005. Ed. Gerfried Stocker, Christine Schoepf, Hatje Cantz—Ars Electronica, Linz 2005, s. 284-295., O potrzebie edukacji medialnej w Polsce. Red. Michał Federowicz, Sławomir Ratajski, Wyd. Polski Komitet ds. UNESCO, KRRiT, Warszawa 2015., Ogonowska Agnieszka: Kompetencje medialne. W: O potrzebie edukacji medialnej w Polsce. Red. Michał Federowicz, Sławomir Ratajski, Wyd. Polski Komitet ds. UNESCO, KRRiT, Warszawa 2015, s. 97-141., Otten Hendrik, Ohana Yael: The Eight Key Competences for Lifelong Learning: An Appropriate Framework within which to Develop the Competence of Trainers in the Field of European Youth Work or Just Plain Politics? IKAB, September 2009, p. 20. URL: (dostęp: 15.01.2016)., Phillips Denis C., Soltis Jonas F.: Podstawy wiedzy o nauczaniu. Przeł. E. Jusewicz-Kalter, GWP, Gdańsk 2003., Piaget Jean: Mowa i myślenie dziecka. Przeł. J. Kołudzka, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2011., Piekarski Karol: Metody badania i odkrywania miasta oparte na danych. Wprowadzenie. W: Metody badania i odkrywania miasta oparte na danych. Red. Karol Piekarski. Wyd. Medialab Katowice, Instytucja Kultury Katowice - Miasto Ogrodów, Katowice 2015., Prensky Marc: Digital Natives, Digital Immigrants. “On the Horizon” MCB University Press, Vol. 9 No. 5, October 2001, s.1-6., Przyjemność eksperymentowania. Medialab Katowice 2012 / The Joy of Experimenting. Medialab Katowice 2012. Red. Karol Piekarski, Instytucja Kultury Katowice – Miasto Ogrodów, Katowice 2013., Różne oblicza edukacji audiowizualnej. Edukacja filmowa w Polsce i na świecie. Red. Paweł Jaskulski, Mariusz Koryciński. PEAM: Program Edukacji Audiowizualnej i Medialnej, Wyd. Centrum Otwartej i Audiowizualnej Edukacji Uniwersytetu Warszawskiego, Eureka Media, Warszawa 2016., Tapscott Don: Growing Up Digital: The Rise of the Net Generation, McGraw-Hill, New York et al. 1998., Tapscott Don: Grown Up Digital. How the Net Generation is Changing Your World. McGraw-Hill, New York et al. 2009 [wydanie polskie: Idem: Cyfrowa dorosłość. Jak pokolenie sieci zmienia nasz świat. Przeł. Piotr Cypryański, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2010]., The Network for Art, Technology and Society. The First 30 Years of Ars Electronica 1979-2009. Ed. Hannes Leopoldseder, Christine Schoepf, Gerfried Stocker. Hatje Cantz—Ars Electronica, Linz 2009., Tools for Innovation. The Science behind the Practical Methods that Drive New Ideas. Ed. Arthur B. Markman and Kristian L. Wood. Oxford University Press, Oxford 2009., Wygotski Lew S.: Myślenie i mowa. Przeł. E. Flesznerowa, J. Fleszner. PWN, Warszawa 1989., Zijp Harmen G.: Instruktaż fablabu od podstaw albo jak samodzielnie założyć fablab w 7 dni z czwórką ludzi i 5000 euro. W: MediaLab. Instrukcja obsługi. Red. Mirek Filiciak, Alek Tarkowski, Agata Jałosińska, Fundacja Ortus, Chrzelice 2011, s. 73-77., MIT Center for Bits and Atoms. URL: [dostęp: 2.03.2015]., MIT Media Lab: Mission and History. URL: [dostęp: 23.02.2015]., RepRap Project Wiki: [dostęp: 2.03.2015]., Recommendation of the European Parliament and of the Council of 18 December 2006 on key competences for lifelong learning (2006/962/EC) / Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (2006/962/WE), wraz z załącznikiem: Kompetencje kluczowe w uczeniu się przez całe życie - europejskie ramy odniesienia. URL: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=URISERV%3Ac11090 (dostęp: 15.01.2016)