Η χρήση προϊόντων καπνού αποτελεί τη μεγαλύτερη αποτρέψιμη αιτία σοβαρών ασθενειών παγκοσμίως. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατανάλωση των τσιγάρων αντιπροσωπεύει το συντριπτικό ποσοστό της συνολικής κατανάλωσης προϊόντων καπνού, το μεγαλύτερο μέρος της διατριβής αφιερώνεται στη μελέτη των καπνιστικών προτύπων και των οικονομικών συνεπειών των τσιγάρων. Συγκεκριμένα, αυτή η διατριβή μελετά την αγορά προϊόντων καπνού στην Ευρωπαϊκή Ένωση εστιάζοντας στους καθοριστικούς παράγοντες της κατανάλωσης των τσιγάρων, τα κρατικά έσοδα που προέρχονται από τη φορολογία των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα τσιγάρα και την ανάλυση των εσόδων των εμπλεκόμενων μερών που συμμετέχουν στην αλυσίδα εφοδιασμού προϊόντων καπνού. Οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης είναι αναμφισβήτητα το πιο οικονομικά αποδοτικό εργαλείο πολιτικής για μια κυβέρνηση προκειμένου να επιτευχθούν τόσο οι στόχοι υγείας όσο και οι οικονομικοί στόχοι. Συγκεκριμένα, η ανελαστικότητα της ζήτησης των τσιγάρων έχει επιπτώσεις στον αντίκτυπο των φορολογικών αυξήσεων τόσο στην κατανάλωση των τσιγάρων όσο και στα φορολογικά έσοδα. Η καμπύλη Laffer είναι μια φορολογική θεωρία που συζητά τη σχέση μεταξύ των φορολογικών συντελεστών και του ποσού των φορολογικών εσόδων που συλλέγονται από τις κυβερνήσεις, υποδεικνύοντας έναν βέλτιστο συντελεστή φορολογίας για κάθε οικονομία. Η αναγνώριση του βέλτιστου φορολογικού συντελεστή που μεγιστοποιεί την είσπραξη των κρατικών εσόδων είναι πολύτιμη για κάθε κυβέρνηση, ώστε να ακολουθήσει μια αποτελεσματική πολιτική στρατηγική. Ωστόσο, το επίπεδο υποκατάστασης των τσιγάρων από άλλα προϊόντα καπνού ή νικοτίνης και το μέγεθος της παράνομης αγοράς τσιγάρων είναι θεμελιώδεις παράγοντες που επηρεάζουν το βέλτιστο σημείο με τις υψηλότερες ροές εσόδων κάθε χώρας. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, η παρούσα διατριβή επεκτείνει την έρευνα αναφορικά με τα πρότυπα καπνίσματος που ισχύουν σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, διερευνώντας διάφορους καθοριστικούς παράγοντες που επηρεάζουν τη καπνιστική συμπεριφορά, όπως η οικονομική προσιτότητα των τσιγάρων, η εφαρμογή πολιτικών ελέγχου προϊόντων καπνού και ορισμένα κοινωνικοοικονομικά χαρακτηριστικά - δηλαδή ποσοστά ανεργίας και επίπεδο εκπαίδευσης. Επιπλέον, η εμπειρική ανάλυση παρέχει χρήσιμα στοιχεία για περαιτέρω πιθανούς παράγοντες που σχετίζονται με τη συνήθεια του καπνίσματος, προσφέροντας έτσι ένα εποικοδομητικό υπόβαθρο για μελλοντική έρευνα. Τέλος, οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης στα τσιγάρα έχουν πολλαπλές επιπτώσεις όχι μόνο στη δημόσια υγεία και στα κρατικά έσοδα αλλά και στην καπνοβιομηχανία. Για μια εμπεριστατωμένη αξιολόγηση μιας φορολογικής στρατηγικής που επιβάλλεται στην κατανάλωση των τσιγάρων, πρέπει να ληφθούν υπόψη όλα τα εμπλεκόμενα μέρη που συμμετέχουν στην αλυσίδα εφοδιασμού προϊόντων καπνού. Ως εκ τούτου, παρέχεται επιπλέον οικονομική ανάλυση των μεριδίων εσόδων των ενδιαφερόμενων μερών με ολοκληρωμένα εμπειρικά δεδομένα., Tobacco use represents the largest preventable cause of serious diseases worldwide. Considering that cigarette consumption account for the overwhelming percentage of total tobacco consumption, the major part of the thesis is devoted to the study of cigarette smoking patterns and economics. Specifically, this dissertation studies the tobacco market in the European Union focusing on the determinants of cigarette consumption, government revenues accrued from cigarette excise taxation and the revenue analysis of stakeholders involved in tobacco supply chain. Excise taxation is undeniably the most cost-effective policy tool for a government in order to achieve both health and economic goals. In particular, the inelasticity of cigarette demand has implications for the impact of tax increases on cigarette consumption and tax revenues. The Laffer Curve is a tax theory which discusses the relationship between tax rates and the amount of tax revenues collected by governments, suggesting an optimal rate of taxation for each economy. Acknowledging the optimal tax rate which maximizes the revenue collection is valuable for every government so as to pursue an effective policy strategy. Though, the level of cigarette substitution by other tobacco or nicotine products and the volume of illicit cigarette market are fundamental factors influencing the optimal point with the highest revenue streams of each country. Through this framework, the present thesis extends the research upon the prevailing smoking patterns across the European Union, investigating several determinants affecting smoking behaviour, such as cigarette affordability, implementation of tobacco control policies and some socio-economic characteristics – i.e. unemployment rates and educational level. Moreover, the empirical analysis provides useful evidence on further possible factors associated to smoking habit, thus offering constructive insights for future research. Finally, cigarette excise taxation has multiple implications not only in public health and government revenues but in the tobacco industry as well. For a thorough evaluation of a tax strategy imposed on cigarette consumption, all stakeholders involved in the tobacco supply chain should be considered. Therefore, an analysis of stakeholders’ revenue shares with comprehensive empirical data is also provided.