Search

33 - ÖZET Kas hastalıkları 1850'lerde tanınmaya başlanmış olup çeşitli evrelerden ve çeşitli sınıflamalardan geçip son ola rak 1974'te bugüne kadar halen kullanılmakta olan bir sınıf laması Waltton tarafından yapılmıştır (16). Kas hastalıkları nın tanımlanmasıyla birlikte çeşitli tedavi görüşleri öne sü rülmüştür. Bunlardan ençok kullanılanı ve halen kullanılmakta olan kortikosteroidler, E vitamini ve B vitamini kompleksle ridir (1, 2, 13, 16). Protein yıkımını önlemek ve yapımını sürdürmek düşün cesiyle C.T.F. Nöroloji Anabilim Dalı'na başvuran progressif musküler distrofili hastalara aminoasit solüsyonu verilerek çalışma yapıldı. Çalışmaya konu olarak seçilen 25 vakanın cinse göre dağılımı 3 kadın (% 12), 22 erkek (% 88) olarak saptanmıştır. Aminoasit uygulanması sonucundaki bulgular üçe ayrıl mıştır. Uygulamanın etkili olduğu 11 vakanın 10 D. M. D. biri F.S.H.M.D 'dir. Bu vakalardan D. M. D. olanların a. a. s. uygula ması öncesinde üçlü merdiveni çıkma, dokuz metreyi koşma ve Gowers'si ancak destekle yapabildikleri gözlenirken, uygulama sonrasında bu testleri desteksiz, yardımsız yapabildikleri görülmüştür. F. S.H.M.D. ' li olgudaysa uygulama öncesinde kol-- 34 - larmı kullanarak günlük aktivitelerini sürdürmekte güçlük çektiği, uygulama sonrasında kollarını rahatça kullanabildiği ve kas gücünün normal bir düzeye geldiği saptanmıştır. A.a.s'nın kısmen etkili olduğu 11 vakadan beşi D. M. D. dördü kavşak tipi M. D., ikisi F.S.H.M.D.' dir. Uygulama önce sinde D. M. D. ve kavşak tipi M.D.'lerde üçlü merdiveni çıkma hızı, dokuz metreyi koşma hızı ve Gowers'i zorlukla ve ancak birinin yardımıyla yapabildikleri görülürken uygulama sonra- sındaysa bunu tek başlarına ve dizlerinden kısmen destek ala rak bu testleri yapabildikleri gözlenmiştir. Diğer iki F.S.H.M.D. ise uygulama öncesinde kollarını kullanarak gün lük aktivitelerini (saçını tarama, yemek yeme gibi) sürdüre mezken uygulama sonrasında bu aktiviteleri kısmen sürdürdük leri izlenmiştir. A.a.s'nin etkisiz olduğu üç vakadan ikisi D. M. D., diğe ri ise kavşak tipi M. D. 'dir. Bu hastalar yatalak oldukların dan uygulama öncesinde ve sonrasında kas gücünde ve ekstremi- te hareketlerinde bir değişiklik görülmemiştir. Özet olarak 17 Duchenne, 5 Kavşak tipi, 3 Fasioskapu- lohumeral tipi musküler distrofide multipl aminoasitleri içe ren solüsyonlar paranteral olarak uygulanmış olup, derin ten don refleksleri alınabilir olan, EMG'de miyojen tutulma ya nında katılma oranı yüksek olan ve enzimleri artmış bulunan vakalarda olumlu sonuç alındığı, buna karşılık yatalak hale gelmiş vakalarda ise uygulamanın etkisiz olduğu görülmüştür. 36

78 - ÖZET Bu çalışmada subaraknoid kanama geçiren 51 hastanın klinik, anjiografi ve BT bulguları incelenerek, bu bulgula rın ilişkileri ve tanı, klinik seyir açısından BT tetkikinin ne ölçüde yardımcı olabileceği üzerinde duruldu. Çalışmaya anjiografi tetkikinde anevrizma tesbit edi len 51 subaraknoid kanamalı hasta alınmıştır. Anevrizmaların lokalizasyonlarına göre hastalar gruplandırılarak bulguların gruplara göre özellikleri belirlendi. Ayrıca klinik bulgulara göre de hastalar incelendi. BT'de anevrizmanın görülmesi su baraknoid mesafedeki kanın lokalizasyonu ve derecesi, suba raknoid kanama komplikasyonları (infarkt, hidrosefali) değer lendirilerek anjiografi ve klinik bulgularla karşılaştırıldı. 51 hastanın 31'i erkek, 20'si kadındı. Her iki cinste de en sık 50-59 yaşlar arasında hasta bulundu. Anterior komü- nikan arter anevrizmalarında 6. dekadda, middle serebral ar ter anevrizmalarında ise daha genç yaşta, 3.-4. dekadlarda subaraknoid kanama olduğu bulundu. Yaş konusunda olduğu gibi, anevrizma lokalizasyonuna göre her iki cins arasında fark gö rüldü. Posterior komünikan arter anevrizmaları kadınlarda, anterior komünikan arter anevrizmaları ise erkeklerde sık bu lundu. Anevrizmaların 51 hasta içinde dağılımında en sık an-- 79 - terior komünikan arter anevrizması (% 40), sonra Middle se- rebral arter anevrizması (% 25) görüldü. Hastaların klinik durumları, şuur bozulması ve diğer bulguları ile middle serebral arter anevrizmasına bağlı suba- raknoid kanamada en ağır bulundu. Anjiografide vasospazm 4.-17. günler arasında ve tüm vakaların % 15.6'sında görüldü. Spazm görülen hastaların ilk 10 gün içindeki BT tetkiklerinde kanama derecesinin yüksek olduğu tesbit edildi. Aynı şekilde infarkt görülen hastalar da da BT'de kanama yaygındı. Bu da BT'de yaygın kanamanın saptanmasının spazmın ve infarktm gelişmesinde yüksek riski göstermesi açısından önemli olduğunu vurgulamaktadır. BT tetkikleri değerlendirildiğinde 10 günden sonra su- baraknoid kanamanın saptanmadığı bulundu, ancak intraparenki- mal kanamalar görülebilmekteydi. Subaraknoid kanama görülen BT tetkikleri anevrizmanın yerine göre değerlendirildiğinde anterior komünikan arter için interhemisf erik fissür ve fron tal lobda kanama görülmesinin karakteristik olduğu, Middle serebral arterin daha çok silvian fissür içine kanadığı gö rüldü. Bunların yanında posterior komünikan arterin anevriz masının rüptürünün en hafif subaraknoid kanama tablosu yarat tığı bulundu. Çalışmamızdaki yukardaki vurgulanan sonuçlara dayanı larak, erken BT tetkikinin subaraknoid kanamanın tanısı, anevrizmanın lokalizasyonu ve hastanın klinik gidişi hakkında önemli bilgiler verdiği söylenebilir. 86

ÖZET 0-20 ve 20' den büyükler olmak üzere iki yaş grubuna ayrılarak EEG'lerinde fokal epileptiform aktivite saptanan toplam 44 olguda BBT ile lezyon arandı.Bulgular literatürün ışığında incelendi. 0-20 yaş grubunda 32 epileptik olgunun 6' sında (% 18. 75), 0-3 yaş arasındaki 7 olgudan 3'ünde {% 42.85) BST'de lezyon saptandı. 20 yaşından büyük 12 olgudan 6'sında (% 50 ) BuT* de lezyon saptandı.Yine bu yaş grubundaki olgulardan BB`Tlerinde lezyon saptanan 6 olgudan 4'ünün EEG' sinde fokal yavaş dalga saptandı(% 66.66) 45

65 ÖZET VE SONUÇLAR Bu çalışmada işlev halindeki merkezi sinir sisteminin aktivi- tesi, alfa motor nöron uyarılabilirliğindeki değişiklikler kriter alına rak incelenmiştir. Çalışmaya dahil edilen normal denekler ile Parkin son hastaları, sözkonusu hastalığın başlıca motor belirti ve bulguları nın şiddetine göre alt gruplar oluşturularak karşılaştırılmış, aradaki farkın anlamlılık derecesi belirlenmiştir. Sonuçta elde edilen veriler şöylece sıralanabilir; 1- Çalışmaya dahil edilen Parkinson hastalarının tümünün oluşturduğu grubun ortalama H-Refleks Düzelme Oranları (H test/H şartlayıcı x 100) 100 ms. uyarı aralığından 1000 ms. uyarı aralığına kadar kontrol grubu değerlerinden anlamlı derecede farklı bulunmuş tur. 2- Hastalık evresi, bradikinezi, denge bozukluğu, rijidite ve tremor belirti ve bulgularına göre oluşturulan grupların tümünde elde edilen H-Refleks Düzelme Oranlarının en anlamlı olduğu uyarı aralı ğı 200 ms. olarak saptanmıştır. 3-Tremor grubu dışındaki bütün gruplarda, kontrol grubun da H-Refleks Düzelme eğrisinin IV. döneminin bittiği, V. döneminin başladığı uyarı aralığı olan 400 ms.de H-Refleks Düzelme oranının, belirti veya bulgunun ağırlığı ile paralel olarak arttığı görülmüştür.66 4- Elde edilen veriler Parkinson hastalarının tremor dışında ki belirti ve bulgularının ilaç tedavisine verdikleri cevabın izlenmesin de, H-Refleks Düzelme Eğrisinin, özellikle 200 ms. ve 400 ms. uyarı aralıklarının kaydının objektif kriter olabileceğini düşündürmektedir. 82

ÖZET Bu çalışmada 20 'si tromboembolik 10'u hemorajik top lam 30 akut serebrovasküler hastalık vak' asında 1. ve 10. günlerde BOS ve serumlarında beta-endorfin benzeri aktivite düzeyleri ölçülmüştür. Elde edilen sonuçlar literatürde bildirilen bulgular la karşılaştır ılmıştır. Her iki hasta gurubunda BOS ve se rumlarında beta-endorfin benzeri aktivite düzeylerinde nor male göre bir artma bulunamamıştır. Bulgularımız serebrovasküler hastalıkların fizyopa tolojisinde beta-endorfin' in rolü olabileceği görüşünü des teklememiş, konunun ileri çalışmalar gerektirdiği sonucuna varılmıştır. 38

45 ÖZET Bu çalışma Haziran 1985 ile Mayıs 1985 tarihleri arasında Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Kliniğinde yapılmıştır. Serebrovasküler hastalıklarda BT'nin, klinik ayırıcı tanı ve elektroansefalografik değişikliklerin yorumuna olan katkısını incelemek amaçlanmıştır. Materyalinizi poliklinik, acil servis kanalı ya da konsültasyon, sonucu başka kliniklerden akut serebrovasküler hastalık ön tanısı konularak servisimize yatırılan toplam 52 hasta oluşturmuştur. Olgularımızın. BT ve EEG çekimleri olabildiğince kısa zaman aralığı içinde yapılmıştır. BT'nin klinik ve etyolojik tanıya katkıları, BT' de kitle etkisi ve kontrast tutulum özellikleri lezyon lokalizasyonuna göre EEG anormallik özellikleri ve lateralizasyon, lokalizasyon açısından klinik EEG-BT ilişkileri incelenmiştir. Olgularımızın 46'sına iskemik inme 6'sına hemorajik inme klinik ön tanısı ile yaklaşılmıştır. BT çekiminden sonra 43 hasta infarkt, 9 hasta ise hemoraji kesin tanısı almıştır. Böylece 7 olguda (%13.5) BT ile ön tanı dağişmiş olup intraserebral hemoraji tanısında artma olduğu gözlenmiştir. Tüm olguların %93.1'inde BT'de lezyon gösterilebilmiştir. Bu lezyonlar tüm olgularda klinik lateralizasyonla uygunluk göstermiştir. BT'de lezyon gösterilememesi (%5.8) klinik lokalizasyona (infratetoriyel) veya çekimin erken yapılmasına yorumlanmıştır. BT'de kortiko-subkortikal yerleşimli büyük lezyon görülenlerde kitle etkisi yüksek oranda (%41.2) bulunmuştur. Lezyonun doğasına göre kitle etkisine bakıldığında; hemoraji olguları ada (%55.5) infarkt olgularında (%20.9) daha yüksek oranda görülmüştür. 2.haftadan sonra kontrastlı BT uygulanan olgularda kontrast tutulum daha yüksek oranda görülmüştür. Tüm. olguların %82.7' sinde EEG anormal özellikler göstermiştir. Bu anormalite BT ile infarkt saptananlarda %81.4, hemorajilerde ise %88.9 olup aralarında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. 50

Bu çalışma Sivas il merkezinde migren, epilepsi, migrenlilerde epilepsi prevalansını hesaplamak ve migrende ailesel geçişi izlemek amacıyla yapıldı. Sivas ili Alibaba Mahallesi'nde kapı kapı dolaşılarak 5769 kişi kayıt edildi. 212 migrenii, 54 epiieptik ve 14 migren epilepsi birlikteliği vakası saptandı. Migrenii hastalarda soyağacı çıkarıldı ve aynı popüiasyondan rastgele yöntemle 64 kontrol grubu aile alındı. Migren prevalansı % 3.67 olarak bulundu (erkeklerde % `1.3, kadınlarda % 6.02). Migrenii popülasyonda epilepsi prevalansı % 6.6, epıleptiklerde migren prevalansı % 25.92 olarak hesaplandı. Migrenlilerin 1. derece akrabalarında migren görülme sıklığı kontrol grubuna göre 5.83 kat fazla idi. Migrenlilerin akrabalarında epilepsi görülme sıklığı kontrol grubundan anlamlı olarak fazla değildi. Migrenlilerin akrabalarıyla doğrudan görüşme yapılamaması ve buna bağlı olarak ta elde edilen verilerin güvenilirlerinin yetersiz ohıasından dolayı genetik geçiş için çalışma yapılmadı. Bu bulgular ilgili literatür gözden geçirilerek tartışıldı. 302

Afazi, serebral hemisferlerdeki kortikal ve subkortikal strüktürlerin ve bu strüktürler arasındaki bağlantıların fonksiyonel ve anatomik olarak bozulması sonucu oluşan lisan bozukluğudur. Vakalara etraflı anamnez, nörolojik muayene, detaylı afazi testi, gerekli görülenlerde EEG ve anjiografim tetkik uygulanmıştır. Tüm vakalara bu gün ülkemizde kullanılan en ileri tetkik metodu olan Computerize tomografi tetkiki yapılmış, gerekli görülenlere kontrol tomografileri çekilmiştir. Prospektif olarak yapılan bu çalışmaya kliniğimize başvurarak tetkik ve tedavi yapılan 40 afazik hasta alınmış ve yukarı da bahsedilen tetkikler uygulanmıştır. Çalışmamızda afazinin insidensinin yaş ile artış gösterdiği, akıcı konuşma ile karakterli afazilerin akıcı olmayanlara göre daha ileri yaşlarda ortaya çıktığı, afazinin eğitim düzeyi ile ilgisinin olmadığı CV Alarm afazi etyolojisinde major faktör olduğu, global afazinin erkeklerde daha fazla görüldüğü ve sonuç olarak 2f vaka- da lezyon lokalizasyonu-afazi tipi ilişkisinin mevcut olduğu saptanmış, bu sonuçların literatür verileri ile uyumlu olduğu anlaşılmıştır. 60

89 - ÖZET Çalışmaya, akut serebrovasküler hastalık tablosundaki 180 olgu alınmıştır. Bu olguların klinik ve bilgisayarlı to mografi özellikleri birlikte değerlendirilerek gerek tıkayıcı gerekse hemorajik natürdeki serebrovasküler hastalıklarda prognostik değerleri araştırılmıştır. 40'ı kadın 36'sı erkek toplam 76 olguyu (yaş ortalama sı 61,8) kapsayan tıkayıcı tip serebrovasküler hastalık gru bunda olguların en yüksek oranda 60-70 yaş grubunda toplandı ğı, % 48,7 olguda şuurun etkilenmediği, olguların % 22,4'ünün exitus olduğu görülmüştür. Olgularda parietotemporal geniş enfarktların % 30,3 oranı ile en sık görülen yerleşim yerini oluşturduğu ve laküner infarktların ise % 19,7 oranında gö rüldüğü dikkati çekmiştir. Bu grupta, 60 yaşın üzerinde, başvuru sırasında şuur tutulması durumunda ve parieto-temporal yerleşimli geniş in- farktlarda prognozun daha kötü olduğu bulunmuştur. İkinci grupta yer alan hemorajik tip SVH'da ise 52'si kadın 52'si erkek toplam 104 olgunun (yaş ortalaması 59,8) en yüksek oranda 50-60 yaş grubunda toplandığı, % 25 olguda şuurun etkilenmediği, olguların % 36,5'inin exitus olduğu gö rülmüştür. Bazal ganglionlar ve talamus lokalizasyonlu olgu ların % 71,1 oranı ile en büyük grubu oluşturduğu dikkati ç ekmiştir.- 90 Bu grupta ise, başvuru sırasında şuur tutulması duru munda, 5 cm ' den ?büyük intraserebral hematomlarda, ventrikülle iştirakli olanlarda ve parietotemporal yerleşimli lezyonlarda prognozun daha kötü olduğu görülmüştür. Bu özellikler dikkate alındığında prognozu etkileyen en önemli faktörün akut dönemdeki şuur durumu olduğu ve büyük lezyonlarm, özellikle parieto-temporal yerleşimli olanların, hem şuuru daha çok etkilediği hem de prognozu daha kötüleş ti r d i ğ i söylenebilir. 95

ÖZET Akut serebrovasküler hastalıklarda en önemli ölüm nedenleri beyin ödemi/ intrakranial basınç artışı ve trans tentorial herniasyonlardır. Beyin ödemi 4. günde maksimum olmakta ve giderek azalmakta 4. hafta sonunda kaybolmaktadır. Bu dönemde yapılacak anti ödem tedavi mor tali te ve morbidi- teyi etkilemektedir. CT nin Nöroloji pratiğine girmesiyle beyin ödemi tanısı ve tedavisinde ilerlemeler kaydedilmiştir. CT de beyin ödemi düşük dansiteli alanlar olarak görülür ve beyin ödeminin şiddeti ventriküler sisteme ve orta hat yapılarına olan şift ile belli olur. CT de maksimum serebral ödem 3 ila 6. günde, en fazla 5. günde olmakta ve 17. günde normale dönmektedir. Kitle etkisinin kaybolması infarktlarda 9. güırâe olmakta, 4. haftada tamamen kaybolmaktadır. Hematomlarda ise kitle etkisinin, azalması ortalama 16.7 gün sonra olmakta, 4. haf tanın sonunda tamamen kaybolmaktadır. Akut serebral infarktlı hastalarda kitle etkisi % 21 - 70 arasında bildirilmiştir.- 39 - Beyin ödemi tedavisinde kullanılan hiperosroolar ajanlar dan gliserolun rebaund fenomeni olmadan, serebral ödemi azalttığı, bölgesel kan akımını artırdığı, BOS basıncını düşürdüğü, serebral metabolizmayı düzenlediği bilinmektedir. Gliserol akut serebral infarktlarda antiödem ajan olarak 1971 den bu yana kullanılmaktadır. Bu çalışmada akut serebrovasküler hastalıklarda olu şan serebral ödemin azaltılmasında kullanılan gliserolun, ödem üzerine etkisi CT ile takip edilmiştir. 10 u akut se rebral infarkt, 10 u hematomlu toplam 20 hasta değerlen dirmeye alınmış, 10 hasta antiödem tedavinin 1,2,3 ve 7 gün ler arası kaybedildikleri için çalışmaya alınmış ancak değer lendirme dışı tutulmuşlardır. Kliniğimize ilk 24 saat içinde başvuran ilk CT leri 24-48 saatler arasında kontrastsız ve kontrastlı çekilen ve kesin tanıları konulan hastalara % 10 luk gliserol 500 cc/gün tek doz ve 4 saatte gidecek şekilde başlanmıştır. Tedaviye 10 gün süreyle devam edilmiş olup, antiödem tedavi altında 4. günde kontrastsız 2.CT 1er 10. günde 3.CT 1er çekilmiştir. Gliserole ait bir yan etki gö rülmemiştir. Klinik değerlendirmede Gilzansın modifiye skalası kullanılmış ve infarktlı grupta istatistiki olarak anlamlı bir iyileşme kaydedilmemiş, hematomlu grupta ise anlamlı bir iyileşme kaydedilmiştir. Klinik iyileşme ile CT bulguları arasında bir korelasyon kurulamamıştır. Kitle etkisi infarktlı grupta % 50, hematomlu grupta ise % 90 bulunmuştur. CT de ma ks imal serebral ödem 4. günde görülmüştür.- 40 - Sonuç olarak büyük damar tıkanmalarında gelişen tab lolarda, antiödem tedavinin fazla etkili olmadığı buna muka bil ventriküle açılmayan veya çok az olarak ventriküle açı lan, tamponant oluşturmayan hematomlarda ise antiödem teda vinin daha etkili olduğu sonucuna varılmıştır. 46

55 SONUÇ VE ÖZET Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Epilepsi Polikliniğinde izlenmekte olan 143'ü kadın, 202'si erkek 345 hasta, CT bulguları ve klinik özellikleri açısından değerlendirildiğinde şu sonuçlar bulunmuştur. 1- Hastalarımızın % 57'sinde CT normal bulunurken, % 43'ünde patolo ji saptanmıştır. 2- En sık görülen bulgu serebral atrofidir. Bunu vasküler lezyonlar, ventrikül asimetrisi, neoplazm, patolojik kalsifikasyon, hidrosefali ve araknoid kist izlemektedir. 3- Primer jeneralize epilepsi nöbeti geçiren hastalarda CT'de yaklaşık % 12 oranında patoloji saptanırken, parsiyel epilepsilerde bu oran % 43 olmak tadır. 4- Elemanter semptomla parsiyel nöbet geçiren hastalarda % 50 oranın da CT'de patoloji bulunurken, kompleks semptomlu parsiyel nöbetlerde bu oran % 38'dir. 5- Nöbet başlama yaşma göre CT bulguları karşılaştırıldığında, 25 ya şından önce başlayan epilepsilerde anormal CT oranı % 38, 25 yaşından sonra başlayanlarda % 56 olarak bulunmuştur. 6- Parsiyel epilepsilerde nöbet başlama yaşma göre CT'de patoloji sap tama oranı ilk 10 yaşta % 46, 10-20 yaş arasında % 27, 20-40 yaşları arasın da yaklaşık % 45 bulunurken, 50 yaşın üstünde % 84'e ulaşmaktadır.- 56 7- CT bulguları ve özgeçmiş özellikleri değerlendirilerek muhtemel et- yoloji belirlenmeye çalışıldığında, 25 yaşın altında başlayan nöbetlerde perina tal patoloji, santral sinir sistemi enfeksiyonu ve kafa travması önem kazanır ken, geç epilepsilerde altta yatan neden genellikel vasküler patolojiler ve be yin tümörleridir. 8- Nöbet sûresi ve CT'de patoloji saptama arasında bir ilişki bulunma mıştır. Ancak beyin tümörleri ve vasküler patolojiler daha çok nöbet süresi bir yıldan az olanlarda, atrofi ise nöbet üsresi bir yıldan fazla olanlarda gö rülmektedir. 9- Nöbet sıklığı ile CT'de patoloji saptama arasında bir ilişki bulunma mıştır. 10- Nöbet sıklığı ve süresiyle atrofi arasında direkt bir ilişki bulunma mıştır. 11- Nörolojik muayene bulguları ile CT bulguları büyük ölçüde korelas yon göstermekte ancak % 30 vakada nörolojik muayene normal olduğu halde CT'de patoloji saptanmaktadır. 12- EEG ve CT bulguları karşılaştırıldığında, EEG'nin patolojik ya da normal olmasıyla, CT'nin normal ya da patolojik bulunması arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Ancak EEG'si normal olan hastaların % 68'inde CT' de normal bulunmuş, EEG'de fokal bulgu varsa CT'de % 53 oranında patoloji saptanmıştır. 13- EEG ve nörolojik muayene birlikte değerlendirildiğinde CT ile kore lasyon daha belirgin olmakta ancak her ikisi de normal olduğu halde, hastala rın % 25'inde CT'de vasküler lezyon, hidrosefali ve beyin tümörü saptanabil- mektedir. 14- CT'de patoloji saptanması ile hastaların tedaviye cevabı arasında an lamlı bir ilişki bulunmamıştır.- 57 15- Nöbet tipi gözönüne alındığında primer jeneralize nöbet geçiren hastalarda CT normal ise, hastaların % 83'ünde tedaviye cevabın iyi olduğu,. CT'de patoloji saptanmışsa bu oranın % 50'ye indiği görülmüştür. Parsiyel epilepsilerde CT normal iken tedaviye cevabın iyi ya da kötü olduğunun belirlenmesi güç iken, CT'nin patolojik bulunması halinde hastaların % 62'sinde tedaviye cevap kötü olmaktadır. 16- CT'de ventrikül asimetrisi saptanan hastaların klinik ve EEG özel likleri değerlendirildiğinde, bu görünümün normalin varyasyonundan ziyade, üze rinde durulması gereken, CT çekimlerinin tekrarı ile daha iyi aydınlatılabilecek bir durum olduğu sonucuna varılmaktadır. Bütün bu sonuçlar literatür ile birliket gözden geçirildiğinde, hasta par siyel epilepsi nöbeti geçiriyorsa, nöbet başlama yaşı ne kadar geç ise, EEG ya da nörolojik muayenede taraf seçen bulgu saptanıyorsa, hekime başvurduğunda nöbet süresi bir yılı aşmamışsa nöbet sıklığına bakılmaksızın CT çektirmenin zorunluluğunu açıkça ortaya koymaktadır. Ancak az bir oranda da olsa nöbet başlama yaşı, nöbet süresi, nörolojik muayene, EEG bulguları ve anamnez hiç bir özellik göstermediği halde CT'de patoloji saptanması özellikle beyin tümö rü, arteriovenöz malformasyon, hidrosefali, kitle etkisi gösteren parensefali, anevrizma gibi cerrahi olarak tedavi edilebilir bir etyolojinin saptanması, epi- leptik bir hastayı değerlendirmede CT'nin önemini bir kat daha artırmaktadır. CT tedaviyi değiştirecek bir katkıda bulunmasa bile, hekime prognoz ve pato- genezi belirlemede yardımcı olacaktır. Bu nedenle organik bir lezyonu sapta mak kadar ekarte etmek için de CT'nin, EEG gibi, epilepsi rutinine girmesi inancındayız. 65