Search

Ultrapotassic plutons from several domains of the Variscan orogenic belt have been in turn interpreted as syn- to post-orogenic due to their age spread, but assessment of their geodynamic setting and source regions is still open to interpretation. In the Svoge region (Bulgaria), at the southern margin of the Balkan orogen, peralkalic plutons are hosted within Ordovician pelites. The main intrusion, with lamproitic affinity, which hosts monzodiorite xenoliths and a polyphase syenite suite, was emplaced at a shallow level.40Ar–39Ar dating by step-heating of amphibole and biotite yielded a Early Carboniferous intrusion age for the main body (337 ± 4 and 339.1 ± 1.6 Ma). The lamproite intrusion is silica-rich compared with bona fide lamproites and characterized by moderate LILE and LaN/YbNenrichments. Sr and Nd isotopic data (initial ϵNdin the range −4.87 to −5.88) suggest an origin in a depleted lithospheric mantle, possibly refertilized by eo-Variscan subduction. The high-K syn-tectonic plutonism in several zones of the Variscan orogen (Bohemian, Austro-Alpine, Vosges, French and Corsica domains) is consistent with a derivation of high-K magmatism from partial melting of metasomatized mantle following the subduction along the collision front between Gondwana and Laurasia.

Centenas de intrusões de natureza kimberlítica ou relacionadas são conhecidas na Província Diamantífera do Alto Paranaíba, em Minas Gerais e Goiás. O pipe Abel Régis, localizado em Carmo do Paranaíba e descoberto pela De Beers na década de 1970, é um desses corpos, que tem sido, em geral, considerado como um kimberlito. Na área da intrusão, ocorrem metassedimentos neoproterozóicos do Grupo Bambuí, os quais são atravessados pelo pipe cretácico (?) de forma superficial aproximadamente circular, com cerca de 1.400 m de diâmetro. Foram distinguidas diversas fácies petrográficas no corpo, que é um dos poucos de toda a província mineral onde encontram-se preservadas feições da zona de cratera. Como o acervo de informações pré-existentes não era esclarecedor quanto à mineralogia de tal corpo, efetuaram-se também estudos com microssonda eletrônica, os quais demonstraram significativas mudanças quanto ao até então admitido. As mais importantes foram: predomínio local de Cr-espinélio sobre ilmenita entre os minerais indicadores, ilmenitas pouco magnesianas e presença abundante do K-feldspato sanidina. Essas características, somadas ao aspecto em forma de taça apresentado pelo corpo, permitem sugerir, em princípio, que a intrusão Abel Régis possa ser de natureza lamproítica. Hundreds of kimberlite or related intrusions are known in the Alto Paranaíba Diamondiferous Province, in the states of Minas Gerais and Goiás. The Abel Régis intrusion, located in Carmo do Paranaíba county is one of these bodies that was discovered in the 1970´s by De Beers, and has generally been recognized as kimberlite. Neoproterozoic metasedimentary rocks of the Bambuí Group are found in the intrusion area. These rocks are cut by the Cretaceous(?) body outcropping as a nearly circular section with 1,400 m in diameter. Distinct petrographic facies, including crater facies, can be recognized in the body. As the previous data was not informative about the mineralogical features of the intrusion, studies were also performed with electron microprobe, which indicated significant changes in relation to the allowed concepts. The most important were: the local predominance of Cr-spinel in relation to ilmenite, Mg-poor ilmenites, and an abundant presence of the K-feldspar sanidine. These characteristics, added to the cup-shaped body, point out that the Abel Régis intrusion could probably present a lamproitic affinity.

High-MgO ultrapotassic rocks are found in four different areas of the Western Mediterranean basin associated in space and time with shoshonitic and calc-alkaline rocks. They represent different magmatic events at the active continental plate margin from Oligocene to Pleistocene. These rocks are found within the Western Alps (Northern Italy), in Corsica (France), in Murcia-Almeria (South-Eastern Spain), and in Southern Tuscany (Central Italy). Ultrapotassic terms are mostly lamprophyres, but olivine latitic lavas with a clear lamproitic affinity are also found. Lamproite-like rocks range from slightly silica under-saturated to silica over-saturated, and they are characterised by low Al(2)O(3), CaO, and Na(2)O contents. They are plagioclase-free rocks, but K-feldspar is abundant beside other K-bearing phases. Shoshonitic and calc-alkaline rocks are invariably space associated to lamproites, and they either precede or follow them. High-Mg ultrapotassic rocks are characterised by strong enrichment of incompatible elements, which prevent further enrichment due to shallow level crustal contamination. K(2)O and incompatible element contents decrease passing from high-Mg ultrapotassic to high-Mg shoshonitic and calc-alkaline rocks suggesting that K(2)O and incompatible trace elements enrichments are a primary characteristic. Ultrapotassic to calc-alkaline rocks from Western Mediterranean regions, in spite of their different age of emplacement, are characterised by similar incompatible trace elements distribution. Depletion of High Field Strength elements with respect to Large Ion Lithophile elements is observed. Positive spikes at Th, U, and Pb, with negative spikes at Ba, Nb, Ta, Sr, P, and Ti, are common characteristics of ultrapotassic (lamproitic) to high-K calc-alkaline rocks. Ultrapotassic rocks are extremely enriched in radiogenic Sr and unradiogenic Nd with respect to the associated shoshonitic and calc-alkaline rocks. Different isotopic values are distinctive of the different magmatic provinces irrespective of magmatic affinities. (87)Sr/(36)Sr(i) ranges between 0.71645 and 0.71759 for Western Alps lamproites, between 0.71226 and 0.71230 for Corsica lamproite, between 0.71642 and 0.72259 for Murcia-Almeria lamproites, and between 0.71578 and 0.71672 for Tuscany lamproites. Radiogenic Sr decreases along with K(2)O through shoshonitic to calc-alkaline rocks. Conversely (143)Nd/(144)Nd(i) values increase with decreasing K(2)O with the highest value of 0.51243 found for the one samples from Murcia-Almeria. Contrasting trends are observed among initial values of lead isotopes, but all falling well within the field of upper crustal rocks. Different trends of (207)Pb/(204)Pb(i) and (208)Pb/(204)Pb(i) VS. (206)Pb/(204)Pb(i) for samples from the different provinces are observed. Several evidences indicate that most of the magmas of the different provinces have been generated in a depleted upper mantle (i.e., lithospheric) modified by metasomatism, but an asthenospheric component is also recognised in Corsica. At least two different subduction-related metasomatic agents re-fertilised the depleted original upper mantle source. Carbonate-free siliciclastic sediments and carbonate-rich sediments have been recycled within the upper mantle through subduction and partial melting. Assuming that metasomatic component is concentrated in a vein network, in Tucany and Corsica, time relationships indicate that low degree of partial melting of the pure vein produced lamproitic-like magmas, whereas an increase in the partial melting involve the surrounding upper mantle, then diluting the alkaline component and produced the entire spectra of magma observed. In South-Eastern Spain calc-alkaline magmatism preceded lamproitic ones, and might be generated by partial melting of mantle wedge metasomatised by fluids from oceanic slab prior to collision. Lamproitic magmas followed after melt-dominated metasomatic agents invaded the lithospheric upper mantle domain. Migration of the magmatism with time is the result of eastward migration of subduction with subsequent opening of Balearic, Ligure-Provencal, and Tyrrhenian basins. (C) 2008 Elsevier B.V. All rights reserved.

High-MgO ultrapotassic rocks are found in four different areas of the Western Mediterranean basin associated in space and time with shoshonitic and calc-alkaline rocks. They represent different magmatic events at the active continental plate margin from Oligocene to Pleistocene. These rocks are found within the Western Alps (Northern Italy), in Corsica (France), in Murcia-Almeria (South-Eastern Spain), and in Southern Tuscany (Central Italy). Ultrapotassic terms are mostly lamprophyres, but olivine latitic lavas with a clear lamproitic affinity are also found. Lamproite-like rocks range from slightly silica under-saturated to silica over-saturated, and they are characterised by low Al2O3, CaO, and Na2O contents. They are plagioclase-free rocks, but K-feldspar is abundant beside other K-bearing phases. Shoshonitic and calc-alkaline rocks are invariably space associated to lamproites, and they either precede or follow them. High-Mg ultrapotassic rocks are characterised by strong enrichment of incompatible elements, which prevent further enrichment due to shallow level crustal contamination. K2O and incompatible element contents decrease passing from high-Mg ultrapotassic to high-Mg shoshonitic and calc-alkaline rocks suggesting that K and incompatible trace elements enrichments are a primary characteristic. Ultrapotassic to calc-alkaline rocks from Western Mediterranean regions, in spite of their different age of emplacement, are characterised by similar incompatible trace elements distribution. Depletion of High Field Strength elements with respect to Large Ion Lithophile elements is observed. Positive spikes at Th, U, and Pb, with negative spikes at Ba, Nb, Ta, Sr, P, and Ti, are common characteristics of ultrapotassic (lamproitic) to high-K calc-alkaline rocks. Ultrapotassic rocks are extremely enriched in radiogenic Sr and unradiogenic Nd with respect to the associated shoshonitic and calc-alkaline rocks. Different isotopic values are distinctive of the different magmatic provinces irrespective of magmatic affinities. 87Sr/86Sri ranges between 0.71645 and 0.71759 for Western Alps lamproites, between 0.71226 and 0.71230 for Corsica lamproite, between 0.71642 and 0.72259 for Murcia-Almeria lamproites, and between 0.71578 and 0.71672 for Tuscany lamproites. Radiogenic Sr decreases along with K2O through shoshonitic to calc-alkaline rocks. Conversely 143Nd/144Ndi values increase with decreasing K2O, with the highest value of 0.51243 found for the one samples from Murcia-Almeria. Contrasting trends are observed among initial values of lead isotopes, but all falling well within the field of upper crustal rocks. Different trends of 207Pb/204Pbi and 208Pb/204Pbi vs. 206Pb/204Pbi for samples from the different provinces are observed. Several evidences indicate that most of the magmas of the different provinces have been generated in a depleted upper mantle (i.e., lithospheric) modified by metasomatism, but an asthenospheric component is also recognised in Corsica. At least two different subduction-related metasomatic agents re-fertilised the depleted original upper mantle source. Carbonate-free siliciclastic sediments and carbonate-rich sediments have been recycled within the upper mantle through subduction and partial melting. Assuming that metasomatic component is concentrated in a vein network, in Tuscany and Corsica, time relationships indicate that low degree of partial melting of the pure vein produced lamproitic-like magmas, whereas an increase in the partial melting involve the surrounding upper mantle, then diluting the alkaline component and produced the entire spectra of magma observed. In South-Eastern Spain calc-alkaline magmatism preceded lamproitic ones, and might be generated by partial melting of mantle wedge metasomatised by fluids from oceanic slab prior to collision. Lamproitic magmas followed after melt-dominated metasomatic agents invaded the lithospheric upper mantle domain. Migration of the magmatism with time is the result of eastward migration of subduction with subsequent opening of Balearic, Ligure-Provençal, and Tyrrhenian basins.

The central-western Mediterranean is one of the most important areas on Earth for studying subduction-related potassic and ultrapotassic magmatism. In the circum-Tyrrhenian area leucite-free (i.e., lamproite) and leucite-bearing (i.e., kamafugite, leucitite, and plagioleucitite) ultrapotassic rocks have been emplaced and are associated with shoshonites and high-K calc-alkaline volcanic rocks. Four different magmatic provinces are recognised from this area. Eastward and then south-eastward migration of magmatism with time occurred following roll-back of the subducting plate. Leucite-free silica-rich lamproites are restricted to the early stages of magmatism, associated with shoshonites and high-K calc-alkaline volcanic rocks. Present day volcanic activity is restricted to the Neapolitan district where ultrapotassic rocks with variable geochemical and isotopic characteristics occur. Ultrapotassic rocks are strongly enriched in incompatible trace elements with variable fractionation of Ta, Nb, and Ti with respect to Th and large ion lithophile elements. Mafic ultrapotassic rocks are also variably enriched in radiogenic Sr and Pb and unradiogenic Nd. The main geochemical and isotopic signatures result from sediment recycling within the upper mantle via subduction. Selected trace element ratios suggest that high temperatures are required to generate sediment-derived melts. Recycling of carbonated pelites play an important role in the Roman province controlling the genesis of leucite-bearing magmas. Large volumes of metasomatic components are predicted to be accommodated within a vein network in the sub-continental lithospheric mantle. Partial melting of the pure vein mineralogy is likely to generate ultrapotassic magmas of either lamproitic or kamafugitic nature. Over time, increased interaction between the metasomatic vein lithology and the surrounding mantle dilutes the alkaline component producing shoshonites and high-K calc–alkaline rocks. The addition of a further subduction-related component shortly before magma generation is required to explain the isotopic composition of rocks from the Neapolitan district. In the last phases of circum-Tyrrhenian evolution, a within-plate component appears within south-eastern Italy. This component is evident at Vulture volcano, in the Lucanian Magmatic province (SE Italy).

ÖZET Afyon volkanik compleksinin Sandıklı-Şuhut çizgisi güneyinde kalan bölgede genel olarak üç farklı kaya grubu yüzlek vermektedir. Bu kaya grupları, 1. Temelli oluşturan Toros kuşağı sedimanter kayalarından, 2. bileşimler orarak geniş komposizyon ve lav fasiyesleri sunan volkanik kayalardan, 3. volkanoklastic kayalardan ve 4, gölsel sedimanter kayalardan oluşmaktadır. Farklı volkanik aktivitenin ürünleri olan volcanik kayalar Batı Toroslarann kuzeybatısında gözlenen kaim bir seri sunan kireçtaşılan ile ardalanmalı kumtaşlan, silttaşı, kiltaşı, şeyi ve çamurtaşından oluşan yastık lav düzeyleri ve diyabaz blokları içeren sedimanter kaya topluluğunu kesmekte ve/veya örtmektedirler. Geniş alanlarda yaydım sunan üç grup volkanoklastik seri bölgede etkin olan üç farklı volkanik aktiviteyi temsil etmektedir. (1) Lösitit blok ve kınntüannca zengin Balçıkhisar volkanoklastik seri bölgerde etkin olan ilk volkanik faaliyetin ürünlerini örmektedir. (2) Oldukça geniş yaydım sunan ve birden fazla evrede oluşmuş piroklastik akmalar, kül yağmalan ile lav bloklarından meydana gelen Başören piyroklastik serisinin ilk ürünleri Balçıkhisar volkanoklastik seri tarafından kısmen örtülmektedir. Fakat, Başören piroklastik serinin ilerki aşamalarına ait piroklastik kayalar Balçıkhisar volkanoklastiklerini üzerlemektedirler. (3) Balçıkhisar volkanoklastik serisi, Başören piroklastik serisi ve gölsel ortama ait sedimanter kayalar üçüncü evre volkanik faaliyeti ayırt eden Tokluk volkanosedimanter serisi tarafindan örtülmektedir. Balçıkhisar volkanoklastik serisinin içinde yaygın olarak bulunan ve genel olarak klinopiroksen - flogopit - melanit - melilit - lösit - perovskit - ilmenit - apatitden oluşan mineral bileşimine sahip ksenolitler volkanoklastik seri için ayırtedici bir özelliğe sahiptir. vnBölgede yer alanlar gölsel sedimanlar, kireçtaşı, kiltaşı, kumtaşı ve çakdtaşı ardalanmasından oluşmaktadır ve Başören piroklastik seri ile Balçıkhisar volkanoklastik serisini örtmektedirler. Gölsel sedimanter kayalar dereceli olarak üste doğru volkanosedimanterlere geçiş sunmaktadır. Geniş olarak bileşimsel farlılıklar ve lav fasiyesleri sunan volkanik kayalar stratigrafik ilişkilerine göre olarak üç gruba ayrılmaktadır. Lösitit, tefrifonolitle ve benekli trakiandezit lavları ilk volkanik faaliyetin ürünleridir ve Balçıkhisar volkaniklastik seri tarafindan örtülmektedir. İkinci volkanik faaliyete ait ürünler kendi piroklastiklerinİ kesen ve/veya örten trakiandezitik lav dondan, subvolkanik stoklar ile yanal olarak fazla yaydım sunmayan lav akmalarından oluşmaktadır. Lamproitik dayklar-domlar ve lav akmaları bölgedeki ikinci volkanik faaliyetin ilk ürenlerinden olup Başören piroklastik serinin ilk ürünleri içine sokulmuşlardır ve lav akmalın de kısmen örtülmüşlerdir. Bölgede gözlenen lamproitik lava akmaları, Başören piroklastik serinin derki aşamasına ait piroklasikler de Balçıkhisar volkanoklastik serisine ait kayalar tarafindan örtülmüşlerdir. Bölgede etkin olan son volkanik faaliyet fonotefrit, fonolit, bazaltik trakiandeziti ve nosean içeren trakiandeziti lav dondan, dayklan ve aklamaları de temsd edilmektedir. Fonotefritlerin lava dondan ve dayklan sırasıyla Balçıkhisar volkaniklastiklerini, gölsel kireçtaşlannı ve Tokluk volkanosedimanterlerini kesmekte ve örtmektedirler. Hacimsel olarak küçük bir alan kaplayan nosean içerikli trakiandezit lav domu Balçıkhisar volkaniclastik serisini kesmekte ve kısmende örtmektedir. Jeokimyasal ve petrografik veriler kapsamında volkanik kayalar, silisçe aşındoygun, silice doygun ve silice doğun olmayan şeklinde üç ana gruba ayrılmıştır. Başören trakiandezit, nosean içerikle trakiandezit, tefrifonolit, fonolit ve lamproitler silisçe aşındoygun grupta yeraJmaktadır. Silisçe doygun olardan benekli traMandezitler de bazalitik trakiandezitler oluşturmaktadır. Fonotefrit ve lösititler silisçe doygun olmayan gruptadır. Volkanik kayalar genelde yüksek potasyumlu ve baskın bir şekilde alkalen özelliktedirler. İlksel alkalen magmanın geliştiği tektonik ortam ve kaynağı Afrika plakasının Avrupa plakası altına dalmasını takip eden aşamada meydana gelen çarpışma süreciyle ilgilidir. Bölgede yeralan potasik alkalen vuımagmanın oluşumunu açıklayan iki farklı olasılık sözkonusudur. İlk olasılık, fraksiyonal kristalleşme île değişken oranda farklı derecelerde bölümsel ergimeye uyramış tek bir kaynağın varlığıdır. İkinci olasılık iki farklı kaynağın varoluşudur. Lösitit, tefrifonolit ve fonolitleri oluşturan birinci ilksel kaynak, özümsenmiş fraksiyonal kristalizasyonun (üst kabuk malzemesinin katılması) takip ettiği bölümsel ergime süreci ile oluşmuştur. Fonotefrit, bazaltik trakiandezit ve nosean içeren bazaltik trakiandezit oluşturan ikinci kaynak ise bölümsel ergime ve özümsenmiş fraksiyonal kristalizasyonun süreci ile (pelajik sediment katılımı) veya zenginleşmiş bir kaynağın bölümsel ergimesi ile meydana gelmiştir. Balçıkhisar volkaniklastik seri içine mekanik yollarla gelmiş olan üst manto kökenli ksenolitler ve ksenokristaller potasik ve ultra potasik magmanın kaynağının manto metasomatizması olduğunu bildiren habercilerdir. ıx ÖZET Afyon volkanik compleksinin Sandıklı-Şuhut çizgisi güneyinde kalan bölgede genel olarak üç farklı kaya grubu yüzlek vermektedir. Bu kaya grupları, 1. Temelli oluşturan Toros kuşağı sedimanter kayalarından, 2. bileşimler orarak geniş komposizyon ve lav fasiyesleri sunan volkanik kayalardan, 3. volkanoklastic kayalardan ve 4, gölsel sedimanter kayalardan oluşmaktadır. Farklı volkanik aktivitenin ürünleri olan volcanik kayalar Batı Toroslarann kuzeybatısında gözlenen kaim bir seri sunan kireçtaşılan ile ardalanmalı kumtaşlan, silttaşı, kiltaşı, şeyi ve çamurtaşından oluşan yastık lav düzeyleri ve diyabaz blokları içeren sedimanter kaya topluluğunu kesmekte ve/veya örtmektedirler. Geniş alanlarda yaydım sunan üç grup volkanoklastik seri bölgede etkin olan üç farklı volkanik aktiviteyi temsil etmektedir. (1) Lösitit blok ve kınntüannca zengin Balçıkhisar volkanoklastik seri bölgerde etkin olan ilk volkanik faaliyetin ürünlerini örmektedir. (2) Oldukça geniş yaydım sunan ve birden fazla evrede oluşmuş piroklastik akmalar, kül yağmalan ile lav bloklarından meydana gelen Başören piyroklastik serisinin ilk ürünleri Balçıkhisar volkanoklastik seri tarafından kısmen örtülmektedir. Fakat, Başören piroklastik serinin ilerki aşamalarına ait piroklastik kayalar Balçıkhisar volkanoklastiklerini üzerlemektedirler. (3) Balçıkhisar volkanoklastik serisi, Başören piroklastik serisi ve gölsel ortama ait sedimanter kayalar üçüncü evre volkanik faaliyeti ayırt eden Tokluk volkanosedimanter serisi tarafindan örtülmektedir. Balçıkhisar volkanoklastik serisinin içinde yaygın olarak bulunan ve genel olarak klinopiroksen - flogopit - melanit - melilit - lösit - perovskit - ilmenit - apatitden oluşan mineral bileşimine sahip ksenolitler volkanoklastik seri için ayırtedici bir özelliğe sahiptir. vnBölgede yer alanlar gölsel sedimanlar, kireçtaşı, kiltaşı, kumtaşı ve çakdtaşı ardalanmasından oluşmaktadır ve Başören piroklastik seri ile Balçıkhisar volkanoklastik serisini örtmektedirler. Gölsel sedimanter kayalar dereceli olarak üste doğru volkanosedimanterlere geçiş sunmaktadır. Geniş olarak bileşimsel farlılıklar ve lav fasiyesleri sunan volkanik kayalar stratigrafik ilişkilerine göre olarak üç gruba ayrılmaktadır. Lösitit, tefrifonolitle ve benekli trakiandezit lavları ilk volkanik faaliyetin ürünleridir ve Balçıkhisar volkaniklastik seri tarafindan örtülmektedir. İkinci volkanik faaliyete ait ürünler kendi piroklastiklerinİ kesen ve/veya örten trakiandezitik lav dondan, subvolkanik stoklar ile yanal olarak fazla yaydım sunmayan lav akmalarından oluşmaktadır. Lamproitik dayklar-domlar ve lav akmaları bölgedeki ikinci volkanik faaliyetin ilk ürenlerinden olup Başören piroklastik serinin ilk ürünleri içine sokulmuşlardır ve lav akmalın de kısmen örtülmüşlerdir. Bölgede gözlenen lamproitik lava akmaları, Başören piroklastik serinin derki aşamasına ait piroklasikler de Balçıkhisar volkanoklastik serisine ait kayalar tarafindan örtülmüşlerdir. Bölgede etkin olan son volkanik faaliyet fonotefrit, fonolit, bazaltik trakiandeziti ve nosean içeren trakiandeziti lav dondan, dayklan ve aklamaları de temsd edilmektedir. Fonotefritlerin lava dondan ve dayklan sırasıyla Balçıkhisar volkaniklastiklerini, gölsel kireçtaşlannı ve Tokluk volkanosedimanterlerini kesmekte ve örtmektedirler. Hacimsel olarak küçük bir alan kaplayan nosean içerikli trakiandezit lav domu Balçıkhisar volkaniclastik serisini kesmekte ve kısmende örtmektedir. Jeokimyasal ve petrografik veriler kapsamında volkanik kayalar, silisçe aşındoygun, silice doygun ve silice doğun olmayan şeklinde üç ana gruba ayrılmıştır. Başören trakiandezit, nosean içerikle trakiandezit, tefrifonolit, fonolit ve lamproitler silisçe aşındoygun grupta yeraJmaktadır. Silisçe doygun olardan benekli traMandezitler de bazalitik trakiandezitler oluşturmaktadır. Fonotefrit ve lösititler silisçe doygun olmayan gruptadır. Volkanik kayalar genelde yüksek potasyumlu ve baskın bir şekilde alkalen özelliktedirler. İlksel alkalen magmanın geliştiği tektonik ortam ve kaynağı Afrika plakasının Avrupa plakası altına dalmasını takip eden aşamada meydana gelen çarpışma süreciyle ilgilidir. Bölgede yeralan potasik alkalen vuımagmanın oluşumunu açıklayan iki farklı olasılık sözkonusudur. İlk olasılık, fraksiyonal kristalleşme île değişken oranda farklı derecelerde bölümsel ergimeye uyramış tek bir kaynağın varlığıdır. İkinci olasılık iki farklı kaynağın varoluşudur. Lösitit, tefrifonolit ve fonolitleri oluşturan birinci ilksel kaynak, özümsenmiş fraksiyonal kristalizasyonun (üst kabuk malzemesinin katılması) takip ettiği bölümsel ergime süreci ile oluşmuştur. Fonotefrit, bazaltik trakiandezit ve nosean içeren bazaltik trakiandezit oluşturan ikinci kaynak ise bölümsel ergime ve özümsenmiş fraksiyonal kristalizasyonun süreci ile (pelajik sediment katılımı) veya zenginleşmiş bir kaynağın bölümsel ergimesi ile meydana gelmiştir. Balçıkhisar volkaniklastik seri içine mekanik yollarla gelmiş olan üst manto kökenli ksenolitler ve ksenokristaller potasik ve ultra potasik magmanın kaynağının manto metasomatizması olduğunu bildiren habercilerdir. ıx 274

Not available, Le but de cette étude est de rechercher la source primaire du diamant des alluvions de la zone de Makongonio, Gabon, en étudiant les minéraux lourds de celles-ci. Elle comprend donc une introduction aux gisements primaires et secondaires de diamant. Puis une première partie consacrée aux généralités sur les kimberlites et les lamproites, sources primaires terrestres de diamant naturel connues. Enfin une deuxième partie qui traite de l'étude des échantillons des minéraux lourds provenant de Makongonio, des méthodes analytiques utilisées et des résultats obtenus. Cette étude révèle la présence des minéraux satellites tels que l'ilménite magnésienne, les spinelles chromifères, les zircons, l'olivine et la chlorite. Un cortège minéralogique qu'on trouve dans les kimberlites ou les lamproites, roches d'où pourrait provenir ce diamant

Not available, Le but de cette étude est de rechercher la source primaire du diamant des alluvions de la zone de Makongonio, Gabon, en étudiant les minéraux lourds de celles-ci. Elle comprend donc une introduction aux gisements primaires et secondaires de diamant. Puis une première partie consacrée aux généralités sur les kimberlites et les lamproites, sources primaires terrestres de diamant naturel connues. Enfin une deuxième partie qui traite de l'étude des échantillons des minéraux lourds provenant de Makongonio, des méthodes analytiques utilisées et des résultats obtenus. Cette étude révèle la présence des minéraux satellites tels que l'ilménite magnésienne, les spinelles chromifères, les zircons, l'olivine et la chlorite. Un cortège minéralogique qu'on trouve dans les kimberlites ou les lamproites, roches d'où pourrait provenir ce diamant

Members of the roedderite-chayesite series in lamproites from Cancarix (SE Spain), crystallized from late magmatic residua under low PH2O, high temperature (∼ 1100°C), oxidizing conditions. They exhibit the following main chemical variations: 0.14 ⩽ Na ⩽ 0.62 atoms per formula unit (apfu); 0.80 ⩽ K⩽ 1.00 apfu; 2.97 ⩽ Mg ⩽ 4.33 apfu; 0.00 ⩽ Fe2+ ⩽ 1.19 apfu; 0.42 ⩽ Fe3+ ⩽ 0.87 apfu; they are hexagonal (10.120 ⩽ a ⩽ 10.135 Å, 14.305 ⩽ c ⩽ 14.326 Å), P6/mcc. The characteristic chemical substitution is: Fe3+ + □ ⇌ Fe2+ + (K+Na)+. Six crystal structures have been refined to 0.020 ⩽ Robs ⩽ 0.026. They have the osumilite/milarite-type structure, with Si entering the double tetrahedral T1 six-membered rings, and Mg and Fe entering both the ring-linking T2 tetrahedra, and the A octahedra. The 12-coordinated C site, located between two double rings of T1 tetrahedra, is occupied mainly by K and subordinately by Na. Furthermore, Na occupies the partially empty nine-fold coordinated B site which occurs both in the ideal (z = 0) and in a split-atom position along the c direction.

The type kajanite is a leucite-bearing rock. Its chemical composition is close to that of lamproites or lamprophyres on the basis of the Al2O3, TiO2 and K2O contents as well as Mg/(Mg+Fe) and (Na+K)/Al ratios. Nevertheless kajanite is not peralkaline in composition, and K2O/Na2O ratio is lower than generally found in lamproites. Similarities and differences with typical lamproites are also apparent in the mineralogicai composition : the presence of olivine (with Cr-spinel inclusions), phlogopite, leucite and richterite is in agreement with lamproite definition, but the composition of richterite and Cr-spinels is more aluminous. Groundmass oxides are Ti-magnetites unlike typical lamproites which contain Ti-rich oxides (ilmenite and/or pseudobrookite). In spite of apparent similarities, this detailed study indicates that kajanite is indeed not a typical lamproite but its character places it close to the lamproite group of rocks., La kajanite est une roche potassique à leucite dont la composition chimique est proche de celle des lamproïtes ou des lamprophyres si l'on considère les teneurs en Al2O3, TiO2 et K2O ainsi que les rapports Mg/(Mg+Fe) et (Na+K)/Al. Cependant la kajanite n'est pas hyperalcaline et le rapport K2O/Na2O est plus faible que celui trouvé dans les lamproïtes. Ressemblances et différences avec les lamproïtes typiques se retrouvent dans la composition minéralogique : la présence d'olivine (à inclusions de spinelles chromiferes), phlogopite, leucite et richtérite est caractéristique des lamproïtes, mais la composition de la richtérite et des chromites est plus alumineuse. Les oxydes présents (Ti-magnétite) sont différents de ceux des lamproïtes généralement riches en titane. Malgré des similitudes apparentes, cette étude minéralogique détaillée montre donc que la kajanite ne doit pas être placée dans le groupe des lamproïtes typiques mais qu'elle est par tous ses caractères — et comme les cocites — proche des laves de ce groupe., Wagner Christiane. Mineralogy of the type kajanite from Kalimantan. Similarities and differences with typical lamproites. In: Bulletin de Minéralogie, volume 109, 5, 1986. pp. 589-598.

The Lentiira-Kuhmo-Kostomuksha triangle, along the Finland – Russian border and within the central part of the Archean Karelian craton, contains numerous examples of phlogopite-rich, ultramafic, mantle-xenocryst-bearing and, in some cases, diamond-bearing dike rocks. Laser probe Ar-Ar data on phlogopite from 3 dike rocks on the Finnish side (Lentiira, Kuhmo) all gave ages within error of each other, 1202 ± 3 Ma (2σ), 1199 ± 3 Ma (2σ) and 1204 ± 4 Ma (2σ) while a fourth sample produced mixed ages. Published Rb-Sr dates on mineralogically and chemically similar dikes from the Russian side (Kostomuksha) are 1232 ± 5 Ma. The question remains open whether these represent two distinct age populations or whether differences in isotopic system behavior are the reason for the 30 m.y. age difference.