Search

Türkmenistan Sovyetler Birliği’nin dağılması ile 27 Ekim 1991 yılında bağımsızlığını ilan etmiştir. Bağımsızlığını ilan ettikten sonra merkezi planlama sisteminden çıkarak, ülkenin gelişmesi için yeni reformlar ve yeni bir kalkınma modelini ortaya koymak için çalışmalar başlatmıştır.Bu çalışmada, Türkmenistan’ın bağımsızlığını ilan etmeden önceki ve ilan ettikten sonraki sürecinin nasıl ilerlediği, Çarlık Rusya ve Sovyetler Birliği dönemindeki Türkmenistan’ın genel ve tarımsal durumu ve bağımsızlıktan sonra ve günümüze kadarki süreci ve ekonomik gelişmesi, tarım bitkisi olan pamuğun Türkmenistan ekonomisindeki yeri, pamuk üretimi, pamuğun önemi ve tüketimi, istihdama katkısı ve Türkiye ilişkilerindeki yeri incelenmiştir. Tarım bitkisi pamuğun yanı sıra diğer tarımsal ürünleri ve hayvancılık alanındaki tüm gelişmeler araştırılarak, geçmişten günümüze tarımın genel durumu, tarımın ekonomiye katkısı, bitkisel ve hayvansal üretimin mevcut durumu, yapısı ve önemi, tarıma yönelik uygulamalar ve düzenlemeler, izlenen politikalar ve sektörde karşılaşılan sorunlar ve gelişmeler analiz edilmiştir.Bu çalışmada geçmişte yapılan çalışmalar ve yerli ve yabancı kaynaklardaki veriler kullanılmıştır.--------------------With the dissolution of the Soviet Union, Turkmenistan has declared independence in 1991. In the following years, in order to develop, the country left the central planning system by studying new reforms and new development strategies.In this study, it has been analyzed the progress of the process before and after declaring Independence including the extended date, the general and agricultural situation of Turkmenistan during Tsarist Russia and the Soviet Union, economic development and the place of cotton in Turkey relations. Also, this study has examined the agricultural crop cotton as well as other agricultural products and all developments in the field of livestock before and after the independence of Turkmenistan, the general condition of agriculture from past to present, the contribution of agriculture to the economy, the current status of crop and animal production and its structure and importance, agricultural practices and regulations, policies pursued, problems and developments in the sector.In this study, the information has been taken from previous studies as well as the data from local and foreign sources.

Çalışmada, kültür endüstrilerinin literatürde kullanılan farklı tanımlarına yer verilmiş kapsamlarına aldıkları alt sektörlere değinilmiştir. Bu sektörler arasından ise, yüksek katma değere sahip olduğu, toplumsal faydaları diğer sektörlere göre önemli olduğu ve sektöre yönelik çok sayıda politika üretildiği düşünülerek yayıncılık sektörü ele alınmıştır. Yayıncılık sektörüne devletin müdahalesi gerekli midir sorusuna yanıt aranması çalışmanın odak noktasını oluşturmaktadır.Yayıncılık sektörünün Türkiye'deki hacmi ve temel özellikleri; bandrol, ISBN, ISSN, istihdam, ortalama kitap fiyatı, e-kitap, perakende pazar büyüklüğü, kütüphane verileri gibi verilerle ortaya konmuş ve sektöre yönelik politikalar özelleştirme, ulusal yayın kongreleri, kalkınma planları ve fikri mülkiyet düzenlemeleri ve sansür başlıkları ile alınmaktadır. Ardından çalışmanın ana konusunu oluşturan maliye politikası araçları kullanılarak gerçekleştirilen kamu müdahaleleri, kamu harcamaları ve vergi teşvikleri başlıkları altında incelenmektedir.Kamu müdahalesinin yayıncılık sektöründe hangi amaçlarla yapılması gerektiği ifade edilmekte, toplumsal alanda sosyal ve ekonomik fayda yaratacak bu müdahalelere ilişkin bilgiler sunulacaktır.Anahtar Kelimeler: Yayıncılık, Kültür Endüstrileri, Kamu Müdahaleleri, E-kitap, Sabit Fiyat In this study, various definitions used in the literature have been analyzed and sub-sectors of cultural sectors have been mentioned. Among these sub-sectors, the publishing industry has been chosen because of its high added value potential and its social benefits. And also there are lots of government interventions that we could evaluate in these sector. The focus of the study has been this question: `Should the government intervention is necessary for the publishing industry?`.Turkey's Publishing Industry's economic size, number of banderoles, ISBNs, ISSNs, employment rates, average book rates, e-book numbers and library numbers have been revealed. Policies such as privatization, national publication congresses, development plans, and intellectual property regulations are evaluated. The fiscal policy intervention has been analyzed in two parts: public expenditures and tax incentives.It is also replied two questions: What should be the aim of the public intervention in the publishing sector and what kind of intervention is the best option for the social and economic benefit of the public life?Keywords: Publishing, Cultural Industries, Government Interventions, E-book, Fixed Book Price 204

Ekonomik bunalımlar neticesinde ekonomide ortaya çıkan daralma sebebiyle negatif yönde etkilenen aktörlerden biri de ticarî işletmelerdir. Bunalımlar, ticarî işletmelerin yaşamlarını idâme ettirebilmelerini engelleyecek derece mühim sonuçlar doğurmaktadır. Ticarî işletmeler açısından istihdamdan üretime, pazarlamadan finansal sistemlere değin birçok alanda ekonomik bunalımın yıkıcı etkilerini görmek olasıdır. Bunun sonucunda söz konusu işletmeler karşılarındaki malî sorunlara karşı ya varlıklarını devam ettiremeyecekler ya da bazı destek ve tedbirlerle ayakta kalmaya çalışacaklardır. Bu çalışma, Türkiye'deki ticarî işletmelerin malî sorunlarla savaşma konusunda hangi tedbirlere başvurduklarına odaklanmaktadır. Ayrıca çalışmada malî açıdan başarılı olamayanların hangi hukukî düzenlemelere başvurduklarına değinilmektedir. Türkiye'nin içinden geçtiği ekonomik bunalım gözönünde tutulduğunda söz konusu işletmelerin genellikle malî açıdan sorunlarla baş edemediği, alacak-borç yönetimi, stok yönetimi, kredi yönetimi, kur riski yönetimi ve varlık satışı noktalarında başarılı olamadıkları tespit edilmektedir. Bunun sonucunda bu yapıların genellikle konkordato ya da iflâs talep ettikleri gözlemlenmiştir. One of the factor certainly affected by economic crisis is commercial enterprises. Economic crises have very important consequences which help to end lives of commercial enterprises. It is possible to say that devastating effects of economic crisis in many areas (from employment to production from marketing to financial systems etc.) for commercial enterprises. As a result, these enterprises have two choices. The first one is not be able to survive against financial problem for the second one is trying to survive with some legal supports and preventive measures.This study focuses on what legal measures for commercial enterprises resorttostruggling with main economicproblems in Turkey.Also in thestudy, somelegal regulations-which can be applied- were touched on for financially unsuccessful commercial enterprises. Inconclusion, in Turkey lots of commercial enterprises can not able to fight against important economic problems of economic crisis. And they were unsuccessful in receivable debt management, inventory management, credit management, currency risk management and assetsales. As a result, these commercial enterprises usually declare concordat or bankruptcy. 93

Kentsel toprak rantı, kentsel topraklara yapılan yatırımların emlak değerleri üzerinde yaratmış olduğu artı değeri ifade etmektedir. Kent içi yerleşimi açıklama amacıyla geliştirilen kent ekonomi modellerinde ulaşım maliyetinin temel açıklayıcı değişken olarak varsayılması, kentsel topraklar ile ulaşım arasındaki ilişkinin sorgulanmasına neden olmuştur. Ulaşım sistemine erişebilmenin (accessibility) kentsel topraklarda ne zaman ve nasıl ortaya çıkacağı tam olarak bilinmese de uluslararası ampirik çalışmaların ortak bulgusuna göre, yerel ve/veya bölgesel düzeyde var olan kent içi raylı ulaşım sistemleri emlak değerleri üzerinde pozitif etkiye sahiptir. Bu çalışmada Bursa hafif raylı sistemin (BURSARAY) arsaların m2 değerleri üzerindeki etkisinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. BURSARAY ve İstanbul Caddesi (Yalova Yolu) güzergâhından 159 arsa tespit edilmiştir. Bu arsaların 1999-2018 yılları arasındaki metre kare değerleri ilgili ilçe belediyelerin resmi internet sitesinden derlenmiştir. Arsaların metre kare değerleri arasındaki artış trendlerini yorumlayabilmek için grafikler hazırlanmıştır. Arsa grupları arasındaki farkın anlamlılığını test edebilmek için analiz yöntemi olarak bağımsız örneklemler t testi ve tek örneklem t testi uygulanmıştır. Bu çalışmanın sonuçlarına göre BURSARAY'ın, istasyonlara 0-1000 metre mesafede yer alan arsaların metre kare değerleri üzerinde pozitif etkisinin olduğu tespit edilmiştir. BURSARAY ve Yalova Yolu güzergâhından 0-5000 metre mesafe içinde seçilen arsaların metre kare değerleri arasında tespit edilen anlamlı farklılık ise BURSARAY'ın arsaların m2 değerleri üzerinde pozitif etkisinin olduğunu göstermektedir. Urban land rent means the surplus value created by investments in urban lands on properties' values. The cost of transportation is assumed as the main explanatory variable in urban economy models developed to explain the urban settlement which is caused to query the relationship between urban lands and transportation. It is not known exactly yet when and how the accessibility to the transportation system occured in urban lands, although according to the common finding of international empirical studies, local rail transportation systems, either if it's in local or region, have a positive effect on property values.This study aimed to determine the effect of Bursa light rail system (BURSARAY) on m2 values of the plots. 159 lands have been identified from the route of BURSARAY and Istanbul Avenue (Yalova Road). The square meter values of these lands between 1999 and 2018 were compiled from the official website of the relevant district municipalities. Graphics were prepared to interpret the increase trends between the square meter values of the lands. In order to test the significance of the difference between the plot groups, independent samples t test and single sample t test were used as the analysis method.According to the results, BURSARAY has a positive effect on square meter values of the plots located at a distance of 0-1000 meters from the stations. The significant difference detected between the square meter values of the plots chosen within the range of 0-5000 meters from the route of BURSARAY and Yalova Road which is show that BURSARAY has a positive effect on the square meter values of the plots. 271

Toplumda yaygın ve egemen olan popüler kültür ile kitle iletişim araçlarına yönelim artmıştır. Kitle iletişim araçları çağımızda insan hayatını etkileyen, fikirlerini ve tercihlerini değiştiren temel kültür odağı haline gelmiştir. Özellikle televizyon ve televizyon dizilerinde görülen hayatlar, mekanlar ve kişiler, bireylerin satın alma, beğeni ve destinasyon tercihlerini doğrudan etkilemektedir. Bu çalışmada, Bilecik görselleri bulunan ve Osmanlı tarihini anlatan Diriliş Ertuğrul dizisinin il ekonomisine ve turizmine olan etkisi incelenmiştir. Bir televizyon dizisi vasıtasıyla yaşanan turizm aktivitesi, kültürel ekonomi ve kültür turizmi ile ilişkilendirilmiş, 2014 yılı baz alınarak yerli ve yabancı turistin yapmış olduğu konaklama sayısı incelenmiştir. Ayrıca Şeyh Edebali ve Ertuğrulgazi türbe alanlarında yüz yüze 153 kişiye anket çalışması uygulanmıştır.Elde edilen sonuçlara göre Bilecik, 2015 yılı itibariyle (Diriliş Ertuğrul dizisinin başlamasıyla) hem iç turizm hem de dış turizm faaliyetlerinde hareketlilik yaşamıştır. Anket çalışmasından elde edilen sonuçlara göre ise Diriliş Ertuğrul dizisi Bilecik'e olan ziyaretleri olumlu yönde etkilemiştir. Ancak stratejik konumuna rağmen Bilecik'teki imkânların sınırlı olması, var olan ilginin belirli bir derecede kalmasına neden olmuştur. With the popular culture prevalent and dominant in the society, the trend towards mass media has increased. Mass media have become the main cultural focus that has affected human life and changed their ideas and preferences. Especially the lives, places and people seen in television and television series directly affect the preferences of purchasing, likes and destinations.In this study, the effects of the Diriliş Ertugrul series, which features Bilecik images and describes Ottoman history, on the provincial economy and tourism were examined. Tourism activity through a TV series has been associated with cultural economy and cultural tourism. Based on the year 2014, the number of accommodation made by domestic and foreign tourists was examined. In addition, a survey was conducted for 153 people face to face in the areas of Şeyh Edebali and Ertuğrulgazi tomb.According to the results obtained, Bilecik experienced an acceleration in both domestic and foreign tourism activities as of 2015 (with the start of the Diriliş Ertuğrul series). According to the results obtained from the survey, the Diriliş Ertuğrul series had a positive effect on the visits to Bilecik. However, despite the strategic location, the limited possibilities in Bilecik caused the existing interest to remain at a certain degree. 109

Hasılat, işletmelerin finansal durumlarını ölçmede en etkin unsurlardan biridir. Çünkü işletmelerin olağan faaliyetleri sonucu elde edilen gelirlerinin önemli bir kısmı hasılatlardan oluşmaktadır. Her ülkenin kendi oluşturduğu standartları uygulaması nedeni ile hasılatın kayda alınmasında izlenen muhasebe politikalarında uluslararası düzeyde hatta sektörler arasında farklı uygulamalar oluşmuştur. Bu farklı uygulamaları kaldırmak amacıyla Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulunun (IASB) yapmış olduğu çalışmalar sonucunda UFRS 15 Hasılat Standardı yayımlanmış ve 1 Ocak 2018 tarihinde uygulamaya geçmiştir. UFRS 15 Hasılat Standardının oluşturulma nedeni hasılatın raporlanması konusunda uluslararası düzeyde uyum sağlanmasıdır. Türkiye'de de standarda uyum için standardın Türkçe metni TFRS 15 adı ile yayımlanmış ve uluslararası firmalarla birlikte uygulamaya geçilmiştir. Yeni hasılat standardında hasılatın muhasebeleştirilmesinde beş aşamalı bir model oluşturulmuştur. Çalışmada hasılat ve sözleşme kavramları açıklandı ve hasılat standardının dünyadaki ve Türkiye'deki gelişimine değinildi. TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat standardının ilkeleri incelendi ve yeni standardın getirmiş olduğu beş aşamalı model açıklandı. Ayrıca BİST 100'de işlem gören telekomünikasyon firmalarının TFRS 15 uygulamaları incelendi ve telekomünikasyon firmalarının hasılatın muhasebeleştirilmesinde ve raporlanmasında izledikleri politikalar eski hasılat standardı TMS 18 ile karşılaştırılmalı olarak örneklendirilmiştir. Çalışmada TFRS 15 standardı kapsamında hasılatın tanımlanması, ölçülmesi ve finansal tablolara alınmasına yönelik getirilen yenilikler anlatılarak telekomünikasyon firmaları üzerinde yapılan örnek uygulamalarla beş aşamalı modele daha anlaşılabilir bir nitelik kazandırılması amaçlanmıştır.Anahtar Kelimeler :Hasılat, Müşteri Sözleşmeleri, TFRS 15, UFRS 15 Revenue is one of the key elements to estimate financial position of businesses. This is because a good part of incomes acquired in the consequences of ordinary activities of businesses consist of revenues. Different practices in recognition of revenue of accounting policies have been created at the International level and cross-sectorial as well because each country carries out practices of standards created on their own. As a result of efforts of the International Accounting Standards Board (IASB) to eliminate these different practices, IFRS-15 Revenue Standards was published and put into effect on January 1, 2018.The reason for creating IFRS-15 Revenue Standards is that it complies with the international level in reporting revenues. Turkish text of the standard for compliance with the standards in Turkey was published by the name of TFRS and put into action with the International firms at the same time. In the new revenue standards there are five-step model for accounting the revenue. A five-step model has been created for accounting the revenue in the new revenue standards. In this model, revenue and contract concepts have been explained and development of revenue standards in Turkey and in the world has been mentioned. Principles of Revenue Standards from TFRS-15 Client Contracts have been examined and the five-star model introduced by new standard has been explained. Also, TFRS 15 applications of telecommunication companies traded at BIST 100 have been examined and the policies followed by telecommunication companies in accounting and reporting revenues have been exemplified in comparison with the old revenue standard TMS 18 (TAS 18). In this study within the scope of TFRS-15 Standards, by explaining the innovations for identification, measurement and accounting of revenue it is aimed to make five-step model more understandable with the exemplary practices made on the Telecommunication Companies.Key Words :Revenues, Client Contract, TFRS-15, IFRS 92

ÖZET İktisadi büyümenin sosyo-ekonomik açıdan gelir dağılımı ile ilişkisinin incelenmesi : Türkiye örneği Ülkelerin iktisat politikalarındaki başlıca temel hedefleri arasında sürdürülebilir bir iktisadi büyüme yakalamak ve yaratılan çıktının toplumun tüm kesimlerine adil bir şekilde bölüştürülmesini sağlamak gelmektedir. Bu sebeple uzun yıllar boyunca iktisadi büyüme ve gelir dağılımında adaletin sağlanması konuları, ekonomistlerin ve politika yapıcıların ilgi odağı olmuştur. Bu çalışmada; iktisadi büyüme, gelir ve gelir dağılımının teorik boyutta açıklamaları yapıldıktan sonra iktisadi büyüme ve gelir dağılımı kavramları arasında ne şekilde ve ne yönlü bir ilişkinin olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu açıdan iktisadi büyüme ve gelir dağılımının, makroekonomik ve sosyoekonomik faktörler ile olan bağlantıları incelenerek iktisadi büyüme ve gelir dağılımı kavramlarının birbirleri üzerine olan etkilerinin açıklanması amaçlanmıştır.ABSTRACT EXAMINING THE RELATIONSHIP OF ECONOMIC GROWTH WITH INCOME DISTRIBUTION IN SOCIO-ECONOMIC TERMS: THE CASE OF TURKEY Among the main objectives of countries' economic policies are to achieve a sustainable economic growth and to ensure that the output created is distributed fairly to all segments of the society. Therefore, for many years, the issues of ensuring justice in economic growth and income distribution have been the focus of attention of economists and policy makers. In this study; after making theoretical explanations of economic growth, income and income distribution, it has been tried to reveal the relationship between the concepts of economic growth and income distribution. In this respect, it is aimed to explain the effects of economic growth and income distribution on each other by examining the connections of economic growth and income distribution with macroeconomic and socioeconomic factors.

Uluslararası yatırım portföylerine yapılan yatırımlar gelişmiş ve gelişmekte olan piyasalarda kaynak/sermaye sağlanabilmesi açısından hayati öneme sahiptir. Ancak söz konusu bu piyasalara yapılan yatırımlar faiz oranları, risk primleri, ekonomik ve siyasi istikrar, kredi derecelendirme kuruluşlarınca verilen kredi notları gibi unsurlar sebebiyle kırılganlık gösterebilmekte yatırımların başka piyasalara kaçması gibi sonuçlara yol açabilmektedir. Uluslararası portföy yatırımlarında meydana gelen kırılganlıklar, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarınca verilen notlar açısından incelendiğinde; Moody's Investors Service, Standart&Poor's Rating ve Fitch Investor Service olmak üzere üç lider derecelendirme kuruluşu tarafından ülkelere verilen kredi notlarının ve söz konusu ülkenin karşılaştığı olumlu veya olumsuz süreçlerde bu kuruluşlarca yapılan not güncellemelerinin uluslararası portföy yatırımları üzerinde etkili olduğu görülmektedir. Bu çalışmada belli dönemlere göre seçilmiş gelişmekte olan piyasalara yapılan portföy yatırımları ve kredi derecelendirme kuruluşlarının ilgili dönemlerdeki notları ve not güncellemeleri Regresyon Analizi yöntemi kullanılarak incelenmiş ve değişimler kıyaslanmıştır.Bu çalışma Trakya Üniversitesi, İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi olarak hazırlanmıştır.Çalışma, dört ana bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde genel olarak uluslararası finansal yatırımlar hakkında literatür yapılarak bilgi verilmiştir.İkinci bölümde, kredi derecelendirme kuruluşlarının gelişimi, amaçları, not belirleme yöntemleri, not skalaları ve verilen notların anlamları, kredi derecelendirme kuruluşlarına yöneltilen eleştiriler konuları hakkında bilgiler verilmiştir.Üçüncü bölümde, gelişmekte olan piyasalar ve bu piyasaların güncel kredi notu dereceleri ve bu piyasalarda yaşanan krizler, kırılganlıklar hakkında bilgiler verilmiştir.Dördüncü bölüm ise çalışmanın analiz ve değerlendirme bölümü olarak ele alınmıştır. Bu bölümde Regresyon Analizi Yöntemi kullanılarak kredi derecelendirme notları ve Uluslararası Portföy Yatırımları ve Doğrudan Yabancı yatırımlar ve ekonomik göstergelerdeki değişimler incelenmiş ve değerlendirilmiştir.Anahtar kelime: Gelişmekte Olan Piyasalar, Uluslararası Finansal Yatırımlar, Uluslararası Portföy Yatırımları, Kredi Derecelendirme, Kredi Derecelendirme Kuruluşları. Investments in international investment portfolios are vital for providing resources/capital in developed and emerging markets. However, investments in these markets may show fragility due to factors such as interest rates, risk premiums, economic and political stability, and credit ratings given by credit rating agencies, and may lead to consequences such as investments escaping to other markets. When the vulnerabilities in international portfolio investments are examined in terms of the ratings given by international credit rating agencies; It is seen that the credit ratings given to the countries by three leading rating agencies Moody Moods Investors Service, Standart & Poor's Rating and Fitch Investor Service and the revisions made by these institutions in the positive or negative processes faced by these institutions have an impact on international portfolio investments. In this study, portfolio investments made in selected emerging markets and credit rating agencies' ratings and grade updates in related periods were analyzed using Regression Analysis method and changes were compared.This study was prepared as a Master Thesis in Trakya University, Department of Business Administration.The study consists of four main sections. In the first part, literature is given about international financial investments in general.In the second part, the information about the development of credit rating agencies, their objectives, the methods of grading, rating scales and the meaning of the ratings, and the criticisms directed to the credit rating agencies are given.In the third chapter, information about emerging markets and their current credit ratings and crises and vulnerabilities in these markets are given. The fourth part is considered as the analysis and evaluation part of the study. In this section, credit ratings and International Portfolio Investments and Foreign Direct Investments and changes in economic indicators are analyzed and evaluated using the Regression Analysis Method.Keyword: Emerging Markets, İnternational Financial İnvestments, İnternational Portfolio İnvestments, Credit Ratings, Credit Rating Agencies. 188

Devletler, kuruluş amaçları ve görevleri arasında sayılan kamusal hizmetleri finanse etmek ve varlıklarını sürdürebilmek adına temel gelir kaynağı olarak vergilere başvurmaktadırlar. Bu doğrultuda kurguladıkları maliye politikaları ve vergilendirme ilkeleri aracılığı ile de büyüme hedefleri çerçevesinde kaynak kullanımında etkinlik, gelir dağılımında adalet ve ekonomik yönden refah seviyesinin yükseltilmesini amaçlamaktadırlar.Küreselleşme neticesinde değişen yirmi birinci yüzyıl ekonomik koşullarında iktisadi ve sosyal kalkınmanın sürdürülebilmesi bakımından uygulanan vergisel politikaların, ekonomiye katma değer sağlayan ve teknoloji içeren ürünlere yapılan desteklerin arttırılması yönünde geliştirilmesi önem arz etmektedir. Bu sebeple geçmişten bu yana gelişimini sürdüren maliye politikaları, vergisel düzenlemeler aracılığıyla belli sektör veya yatırımlara teşvik, muafiyet ve istisnalar gibi ayrıcalıklı uygulamalar sunarak ekonomik yönden kalkınmanın devamını temin etmeye çalışmaktadırlar. Bu bağlamda piyasa koşullarında katma değeri yüksek ve teknolojik ürün üretebilme kapasitesine sahip olan önemli sektörlere sağlanan vergisel teşvikler sayesinde ülke içi tasarrufların, bu tür yatırımlara yönlendirilmesi hedeflenmektedir.Ekonomik yönden gelişme hedefleri doğrultusunda uygulanan maliye politikalarının, toplam üretim hacmi içinde rekabet gücü yüksek ve ileri teknoloji içeren ürünlerin arttırılması yönünde etkili olduğu düşünülmektedir. Bu sebeple çeşitli sektörler veya iş kolları bağlamında uygulanan vergisel teşvik yasalarının bilimsel ve teknolojik sanayileşme politikalarına hizmet etmesi gerekmektedir.Dünya genelinde teknolojik ve bilimsel üretim alanları vergisel teşvikler ile desteklemekte olup, bu çalışmalar devlet ve devlet destekli özel sektör yatırımları ile sürdürülmektedir. Bu amaçlar doğrultusunda gelişmişlik düzeyi yüksek veya düşük olan birçok ülkenin özel sektörlerini vergisel teşvik ve avantajlar ile yoğun bir şekilde destekledikleri ve maliye politikalarının yönünü bu çerçevede şekillendirdiği gözlemlenmektedir.Türkiye'de uygulanan maliye politikalarının amaçları da yirmi birinci yüzyıl küresel ekonomik koşullarına uyum çerçevesinde şekillenmekte olup vergisel teşvik yasalarının yönü, bilimsel ve teknolojik üretim alanlarının desteklenmesi bağlamında geliştirilmektedir. Bu amaçlar doğrultusunda vergisel teşvikler aracılığı ile teknoloji yoğun üretim yapan sektörler teşvik edilerek, üretim hacmi içerisinde katma değeri yüksek ürünlerin çoğaltılması ve dünya piyasalarında Türkiye'nin ekonomik yönden rekabet gücünün arttırılması hedeflenmektedir.Bu çalışmanın amacı ise Türkiye'de katma değeri yüksek ürünlerin üretim ve yatırımlarının geliştirilmesi açısından uygulanan teşvik politikalarının ve vergisel teşvik yasalarının yirmi birinci yüzyılın küresel ekonomik rekabet koşullarına uyumunun değerlendirilmesidir.Anahtar Kelimeler: Teşvik, Katma Değer, Teknoloji Yoğun Üretim, Vergi Teşvik Politikaları States apply to the taxes, as the basic revenue resource, in order to finance the public services, listed among their foundation purposes and duties and sustain their existence. They aim efficiency in the resource usage and to arise the welfare level with respect to the justice and economy in the income distribution in the framework of the growth targets through the treasury policies and taxation principles they build accordingly.It has importance to improve the taxation policies applied for increasing the incentives to the products which provide value added to the economy and contain technology with respect to sustain the economic and social development in the economic conditions of the twenty first century changing as a result of globalization. Because of this the finance policies try to ensure the continuity of the development with respect to the economy by presenting privileged applications such as incentives, exemptions and exceptions to certain sectors or investments through the finance policies, taxational arrangements which continue their development since the past. With this respect, thanks to the taxational incentives provided to the important sectors which have the capacity to produce technological products with high value added in the market conditions, it is targeted to direct the savings in the country to such investments.It is thought that the finance policies applied according to the development targets with respect to the economy are efficient for increasing the products which have high competitive power in the total production volume and which contain advance technology. Because of this, it is required that the taxational incentive laws, applied in the scope of various sectors or business lines serve the scientific and technologic industrialization policies.The technological and scientific areas of production are supported through taxational incentives across the world and these activities are sustained with the state and state supported private sector investments. It is observed that a lot of countries which has high or low development level support their special sectors intensely through taxational incentives and advantages and form the direction of their financial policies in this framework according to these purposes.The purposes of the financial policies applied in Turkey are also shaped in the framework of adaptation to the global economic conditions of the twenty first century and the direction of the taxational incentive policies are developed in the scope of supporting scientific and technological production areas. According to these purposes, it is targeted to increase the number of products with high value added in the production volume and to increase the competitive power of Turkey with respect to economy by incenting the sectors making technology intensive production through taxational incentives.The purpose of this study is to evaluate the compatibility of the incentive policies and taxational incentive laws, applied in Turkey with respect to develop the production of and investments to the products with high value added to the global economic competition conditions of the twenty first century.Keywords: Incentive, Value Added, Technology Intensive Production, Tax Incentive Policies 183

Sürdürülebilirlik genel olarak yürütülmekte olan faaliyetlerin süreci ve faaliyetler sonucu yapılan üretimin bundan sonraki dönemlerde de devam ettirilebilmesi durumunu ifade etmektedir. Finansal sürdürülebilirlik ise bir kurum veya kuruluşun yapmış olduğu giderleri herhangi bir borçlanma durumu olmadan kendi gelirleri ile karşılayabilmesine finansal sürdürülebilirlik denmektedir. Bu çalışmanın konusu üniversite hasta haneleri döner sermaye işletmelerinin finansal sürdürülebilirliğini araştırmaktır. Araştırmamıza konu olan bu üniversiteler 2012-2018 yılları arasında Sayıştay denetimine tabi olan üniversitelerdir. Araştırmamızın yöntemi, kapsamına göre finansal analiz yöntemidir. Bu yöntem statik finansal analiz, karşılaştırmalı statik finansal analiz, dinamik finansal analiz ve karşılaştırmalı dinamik finansal analiz yöntemlerini kapsamaktadır. Bu çalışmada araştırmamıza konu olan hasta hanelerin toplam gelir ve gider dengeleri üzerinden yapılan analizden elde edilen bulgulara göre 2012 ve 2014 yılların gelir gider dengesi gelirler lehine olmasına karşılık 2013, 2015, 2016, 2017 ve 2018 yıllarında ise gelir ve gider dengesi giderler lehine bozulmuştur. Bu durumun giderlerin sürekli artmasından kaynaklandığı tespit edilmiştir. Uygulanan tüm analiz yöntemlerinden elde edilen bulgulara göre üniversite hastaneleri döner sermaye işletmelerinin finansal yapılarının sürekli olarak bozulduğu ve bu durumun kısa ve orta vadede sürdürülemeyeceği belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Döner Sermaye İşletmeleri, Sayıştay Denetimi, Finansal Sürdürülebilirlik, Finansal Analiz, Üniversite Hastaneleri Sustainability generally refers to the process of the activities being carried out and the fact that the production made as a result of the activities can be continued in the following periods. Financial sustainability, on the other hand, is called financial sustainability in order for an institution or organization to meet its expenses with its own income without any borrowing situation. The subject of this study is to investigate the financial sustainability of revolving funds of university hospitals. These universities, which are the subject of our research, are the universities that were subject to the audit of the Court of Accounts between 2012-2018. The method of our research is the financial analysis method according to its scope. This method includes static financial analysis, comparative static financial analysis, dynamic financial analysis and comparative dynamic financial analysis methods. In this study, according to the findings obtained from the analysis made on the total income and expense balances of the hospitals subject to our research, although the income expense balance was in favor of revenues in 2012 and 2014, the income and expense balance was in favor of expenses in 2013, 2015, 2016, 2017 and 2018. It was determined that this situation was caused by the continuous increase of expenses. According to the findings obtained from all applied analysis methods, it has been determined that the financial structures of the revolving funds of university patient households are constantly deteriorating and this situation cannot be maintained in the short and medium term.Keywords: Revolving Fund Companies, SAI Audit, Financial Sustainability, Financial Analysis University Hospitals 108

Son 40 yıldır tüm dünyadaki ekonomik gelişmeler paralel olarak ortaya çıkan çeşitli yatırım araçları, bu araçları kullanmak isteyen bireylerin, finansal okuryazarlık düzeylerinin artırılmasını zorunlu hale getirmiştir. Bugün finans ve finansal okuryazarlık terimleri birbirinden ayrılmaz iki kavram haline gelmiştir. Dünya çapında son 30 yıldır finansal okuryazarlık konusunda yapılan çalışmalar, Türkiye'de de bu konunun üniversitelerde ve diğer eğitim kurumlarında çalışma alanı olarak belirlenmesinin temelini oluşturmuştur. Bu çalışma Türkiye'de sağlık çalışanlarının finansal okuryazarlık düzeylerini belirlemek; finansal okuryazarlık düzeyleri ile bazı demografik ve sosyoekonomik özellikler arasında herhangi bir ilişki olup olmadığını tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Bu doğrultuda, İstanbul'un Bağcılar ilçesinde 518 sağlık çalışanına bir anket düzenlenmiştir. Ankette katılımcıların bazı demografik özelliklerinin yanı sıra, finansal okuryazarlık düzeylerini tespit etmeye yönelik sorular yöneltilmiştir. Yapılan analizler sonucunda; katılımcıların finansal konularla ile ilgili en çok EFT, bireysel emeklilik ve tüketici kredisi gibi finansal araçlar hakkında bilgi sahibi oldukları; repo, bono, tahvil ve tasarruf mevduatı sigorta fonunu hiç duymadıkları ve/veya duymalarına rağmen bilgi sahibi olmadıkları ortaya çıkmıştır. Ayrıca katılımcıların eğitim seviyesi artıkça finansal okuryazarlık seviyesinin de artığı saptanmıştır. Bunun yanında cinsiyetin, kişilerin finansal okuryazarlık seviyeleri üzerinde etkili bir faktör olduğuna dair yeterli veri bulunamamıştır. Bu sonuçlara göre, çalışmanın hedef kitlesini oluşturan sağlık çalışanlarının finansal okuryazarlıklarını artırmak amacıyla bazı eğitim çalışmaları yapılabileceği, ulusal ve uluslararası seminerler, kurslar ve konferanslara katılımları sağlanarak finansal okuryazarlık düzeylerinin takviye edilebileceği değerlendirilmektedir.Anahtar Kelimeler: Finansal Okuryazarlık, Finansal Eğitim, Finansal Bilgi, Sağlık Çalışanı The rise of investment instruments in line with other economic developments in the world for the last 40 years has made it necessary to increase the financial literacy levels of individuals who want to use these instruments. Today, the terms finance and financial literacy have become two inseparable concepts. Studies on financial literacy in the world for the last 30 years have been the basis of such studies in Turkey. This study examines the financial literacy levels of employees in the health sector in Turkey; and the relationship between financial literacy levels and some demographic and socioeconomic characteristics. Accordingly, a questionnaire was conducted to 518 health employees in Bagcilar district of Istanbul. The participants were asked to state their financial literacy levels in addition to some demographic characteristics. The results showed that the participants are mostly informed about widely-used financial instruments such as EFT, private pension and consumer loans; and they don't have any idea about much more complex ones such as financial repo, bond and savings deposit insurance fund. In addition to these findings, the educational level of the participants increases as the level of financial literacy increases. Furthermore, there is not enough data to suggest that gender is an effective factor on financial literacy levels of individuals. According to these results, it is suggested that some educational activities can be carried out in order to increase the financial literacy of the health professionals who are the target audience of this study; and financial literacy levels can be supplemented by participating in national and international seminars, courses and conferences.Keywords: Financial Literacy, Financial Education, Financial Information, Health Employees 83

Tarım sektörü, insanoğlunun besin kaynaklarının temelini oluşturduğundan dolayı bütünülkeler için oldukça önemlidir. Tarım sektörü; istihdam yaratma, milli gelire katkı sağlama ve dışticarete konu olması itibariyle de önemli bir sektördür. Küreselleşen dünyada tarım sektörü,hizmetler sektörünün gölgesinde kalmış gibi görünse de hala önemini korumaktadır. Çünkü tarımsalürünler, ülkelerin bugün olduğu gibi gelecekte de temel gereksinimlerini karşılamaya devamedecektir. Bu kadar önemli olan sektörün karşılaştığı en önemli sorun ise iklim koşullarından aşırıetkilenmesi ve bu alanda faaliyet gösteren çiftçilerin gelir düşüklüğüdür. Bu özelliklerinden dolayıtarım çeşitli araçlarla desteklenen bir sektör olmuştur. Çalışmada, Avrupa Birliği'nde ve Türkiye'deuygulanan tarımsal destekler üzerinde durulmuştur.Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de uygulanan tarımsal destekler ile Avrupa Birliği'ndekidestekleri karşılaştırarak, 2009-2018 dönemi için Türkiye'de uygulanan tarımsal desteklerinanalizini yapmaktır. 2009-2018 yılları arasında Türkiye'de uygulanan tarımsal desteklerin üretimmiktarına etkisini belirlemek için TÜİK, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı ve T.C. Hazine ve MaliyeBakanlığı gibi resmi kurumlardan elde edilen veriler grafikler aracığıyla betimsel olarak analizyapılmıştır. Bu doğrultuda, çalışmanın ilk bölümünde tarım sektörünün özellikleri incelenmiş vemakroekonomik göstergelerle tarım sektörü analiz edilmiştir. İkinci bölümde, AB tarafındanoluşturulan OTP ve geçirdiği reformlar üzerinde durulmuştur. Son bölümde ise Türkiye'deuygulanan tarımsal desteklerin neler olduğu ve tarımsal üretim miktarı üzerinde etkisi verilerle analizedilmiştir. Son olarak, AB ile Türkiye'de uygulanan tarımsal destekler karşılaştırılmış ve Türkiye'detarım sektörünün yapısal sorunlarına değinilmiştir.Çalışmanın sonucunda, Türkiye'de bitkisel üretimi artırmak için uygulanan fark ödemesidesteğiyle tarımsal üretim miktarı arasında doğrusal bir ilişki olduğu kanısına varılmıştır. Ancak alanbazlı destek ödemeleriyle üretim miktarı arasında anlamlı bir ilişki olmadığı görülmüştür.Hayvancılık ödemeleri ile büyükbaş et üretimi ve süt üretimi arasında doğrusal bir ilişki olduğuancak küçükbaş et üretimiyle arasında anlamlı bir ilişki olmadığı bulgusuna varılmıştır. Ayrıca ABile Türkiye'nin tarımsal destekleme aracı kıyaslandığında; Türkiye'nin ürün bazlı prim desteklemeödemelerini benimsediği, AB'nin ise üretici bazlı destekleme sistemini temel ilke olarak benimsediğianlaşılmıştır.Anahtar Sözcükler: Tarım Sektörü, Ortak Tarım Politikası, Türkiye, Avrupa Birliği, TarımsalDestekler The agriculture sector is very important for all countries, as it forms the basis of human foodsources. Agriculture sector; It is also an important sector in terms of creating employment,contributing to national income and being subject to foreign trade. Although the agriculture sectorseems to be overshadowed by the services sector in the globalizing world, it still maintains itsimportance. The most important problem faced by the sector, which is so important, is its extremeexposure to climate conditions and low income of farmers operating in this field. Due to thesefeatures, agriculture has been a sector supported by various tools. The study focused on theimplementation of agricultural subsidies in the European Union and Turkey. Both countriesintervened in agricultural activities with different tools for their own purposes.The purpose of this study, comparing the support by the European Union agricultural subsidiesimplemented in Turkey, for the period 2009-2018 is to demonstrate the effectiveness of agriculturalsubsidies implemented in Turkey. Between the years 2009-2018 to determine the effect on theamount of production of agricultural support implemented in Turkey, TÜİK, T. C. Ministry ofAgriculture and Forestry and T.C Treasury and the Ministry of Finance obtained from officialinstitutions were graphically analyzed and analyzed. Accordingly, in the first part of the study, thecharacteristics of the agricultural sector were examined and the agricultural sector was analyzed withmacroeconomic indicators. In the second part, the reforms of the CAP created by the EU countriesare emphasized. In the last part of what the impact on agricultural subsidies applied in Turkey andthat the amount of agricultural production were analyzed with the data. Finally, agricultural subsidiesimplemented in Turkey with the EU were compared and discussed the structural problems of theagricultural sector in Turkey.In conclusion, with the support of the difference in pay is applied to increase the amount ofagricultural production in crop production in Turkey has concluded that there is a linear relationship.However, there was no significant relationship between area-based support payments and the amountof production. Moreover, when compared with the EU, Turkey's agricultural support tool; Turkeyhas adopted the product-based premium support payments, it is understood that the EU is adopting amanufacturer based support system as a basic principle. So the density of Turkey in the EUindependent price policy applying direct income support from production are applied.Keywords: Agriculture, Common Agriculture Policy, Turkey, European Union, AgriculturalSupport 142

Küreselleşme, hızlı gelişen ve değişen finans piyasası, teknolojik ilerlemeler yeni aklama türlerini ortaya çıkarmış, suç örgütleri her geçen gün faaliyetlerini arttırarak toplumları ve ülkeleri tehdit eder boyutlara gelmiştir. Bu durum ülkelerin ekonomik istikrarsızlıklarının yanında; yozlaşma, yolsuzluk, adaleti sağlayamama, kaynakların etkin kullanılamaması ve gelir adaletsizliğine de neden olarak ülkelerin kalkınmasında büyük engel teşkil etmektedir.Günümüzde genel olarak ortaya koyulan çalışmalar ve gündeme gelen konular kara para aklama ve terörizmin finansmanının sadece ekonomik bir konu olmadığını göstermektedir. Bu nedenle aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadelede ekonomik olarak alınacak önlemlerin yanında hukuk, özgürlük, şeffaflık, yolsuzluk gibi konularda da önlemler alınarak mücadelenin yürütülmesi beklenmektedir. Globalization fast developing and changing financial market, technological progress new laundering types uncovered, criminal organizations every last day activities enhancing finding the possibility communities societies and countries threatening it has reached dimensions of. This situation in addition to the economic instability of countries, degeneration, malpractice, failure to ensure justice, efficient unavailability of resources and as a cause of income injustice it is seen as the biggest obstacle for countries.Nowadays generally studies put forward and and the issues raised show that money laundering and financing of terrorism are not merely economic phenomena. Therefore The fight against money laundering and financing of terrorism is expected to be carried out by taking measures on issues such as law, freedom and transparency as well as economic measures. 153

Dünya genelinde hızla artan nüfus, kentleşme ile birlikte teknoloji, sanayi ve ulaşımın gelişmesi sonucu enerji gereksiniminde ki artış enerji tüketiminin hızla artmasına neden olmuştur. Artan enerji tüketimi küresel düzeyde birçok çevre sorununu meydana getirmiştir. Bu yüzden başta gelişmiş ülkeler olmak üzere Türkiye’de dâhil birçok ülke tarafından yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelim başlamıştır. Bu tez çalışmasının temel amacı Türkiye’de yenilenebilir enerji kaynaklarının çevre kirliliği üzerindeki etkisini analiz etmektir. Ayrıca bu çalışma ÇKE hipotezinin Türkiye’de geçerliliğinin sınanmasına da imkan tanımaktadır. Çalışmada karbondioksit emisyonu, kişi başına düşen gelir, kişi başına düşen gelirin karesi, yenilenebilir enerji tüketimi, petrol fiyatları ve yenilenemeyen enerji kaynakların göstergesi olarak kömür tüketimi kullanılarak iki farklı ekonometrik model geliştirilmiştir. Çalışmanın ilk aşamasında değişkenlerin durağanlık derecelerinin belirlenmesi amacıyla ADF birim kök testi ve Ng-Perron birim kök testi uygulanmıştır. Uygulanan birim kök testi sonuçlarına göre çalışmada kullanılan tüm serilerin birinci farkları alındığında durağan hale geldiği ortaya koyulmuştur. Yapılan birim kök testi sonucunda çalışmada değişkenler arasında ki uzun dönem ilişkinin belirlenmesi amacıyla ARDL yaklaşımının kullanılması uygun görülmüş ve eş bütünleşme ilişkisi ARDL yaklaşımı ile belirlenmiştir. Bir sonraki aşamada ARDL yöntemi kullanılarak uzun dönem katsayılar tahmin edilmiştir. Elde edilen bulgular neticesinde Türkiye’de yenilenebilir enerji tüketimindeki artışın çevre kirliliği üzerinde azaltıcı bir etkiye neden olduğu ortaya konulmuştur. Ayrıca ÇKE hipotezinin Türkiye’de geçerliliği kanıtlanmıştır. Yapılan bu tez çalışmasıyla literatüre önemli bir katkı sağlamak amaçlanmıştır.--------------------As a result of the rapidly growing population, urbanization and the development of technology, industry and transportation throughout the world, the increase in energy requirements has led to a rapid increase in energy consumption. Increasing energy consumption has caused many environmental problems at the global level. For this reason, many countries, including Turkey, especially developed countries, have started to focus on renewable energy sources. The main aim of this thesis is to analyze the impact of renewable energy sources on environmental pollution in Turkey. In addition, this study also allows the validity of the ÇKE hypothesis in Turkey to be tested. In the study, two different econometric models were developed using carbon dioxide emissions, per capita income, square per capita income, renewable energy consumption, oil prices and coal consumption as indicators of non-renewable energy sources. In the first phase of the study, ADF unit root test and Ng-Perron unit root test were applied to determine the degree of stasis of variables. According to the results of the unit root test applied, it was found that all series used in the study became stationary when the first differences were received. As a result of the unit root test, it was considered appropriate to use the ARDL approach to determine the long-term relationship between variables in the study, and the co-integration relationship was determined by the ARDL approach. At the next stage, long-term coefficients were estimated using the ARDL method. As a result of the results obtained, it was found that the increase in renewable energy consumption in Turkey causes a reducing effect on environmental pollution. Furthermore, the validity of the ÇKE hypothesis has been proven in Turkey. It is aimed to make an important contribution to the literature with this thesis work.

Vergiler ile demokrasi arasındaki ilişki tarihsel olarak pek çok defa karşımıza çıkmıştır. Bu etkileşim vergiler, askerlik gibi önemli konular söz konusu olduğunda halkın sınırlı olarak da olsa meclisteki oylamaya katıldığı doğrudan demokrasinin uygulandığı Antik Yunan'da başlamıştır. İkinci etkileşim keyfi ve ağır biçimde konan vergiler dolayısıyla çıkan vergi isyanlarının demokratik gelişmelere öncülük etmesiyle yaşanmıştır. Özellikle Avrupa'da görülen bu isyanlardaki vatandaşların hak ve özgürlük talepleri dolayısıyla devlet yönetimlerinde de değişimi zorunlu kılmış, bu da demokratik yönetimlerin önünü açmıştır. Magna Carta Libertatum, Haklar Dilekçesi ve Bildirgesi İngiltere'de, Bağımsızlık Bildirgesi ve Virginia İnsan Hakları Bildirgesi ABD'de, Fransız İhtilali ve İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi ise Fransa'da başlayıp içerdiği eşitlik, adalet ve özgürlük savunularıyla tüm dünyaya yayılan demokratik savaşımlar ve bunlara dair tarihi belgelerin en önemlilerini oluşturur. Bu önemli belgelerin ayrıca vergilerin kanuniliğine ve vergilemede adalete dair vergisel düzenlemelere de önemli ölçüde yer verdiği görülmektedir.Vergiler ve demokrasi arasındaki ilişkinin bir diğer doğrudan şekli de tarih boyunca sıklıkla uygulamasına rastlanan vergi verenlerin oy kullanabildiği sistemlerde kendini göstermiştir. Günümüz temsili demokrasilerinde ise bu ilişki halkın kendisini temsil etmesini istediği milletvekillerini seçmesine ve bunların vergiler ve diğer konularda meclislerde bunları kanunlaştırması şeklinde dolaylı bir biçime evirilmiştir. Görülmektedir ki vergilendirme rejimleri ile demokrasi uygulamaları tarih boyunca hep birbirleriyle ilişki içinde olmuş, bu ilişkiye dair çalışmalar da eksik olmamıştır. Vergi ve demokrasi arasındaki ilişkinin varlığı, yönü ve büyüklüğüne ilişkin yapılan bu çalışmalarda ilişkinin aynı yönlü, zıt yönlü olması ve ilişkinin olmaması gibi birbirinden oldukça farklı sonuçlara ulaşılmıştır. Bu farklılığın ilk nedeni geçmişten günümüze geliştirilen demokratik ölçüm yöntemlerinin çeşitliliğidir. Siyaset bilimciler ve uluslararası kuruluşlarca çok sayıda ölçüm kriteri belirlenmiş, bunlar sonucunda farklı endeksler oluşturulmuştur. Bu endekslerden literatürde en çok Freedom House Endeksi ve The Economist Intelligence Unit'in demokrasi endeksinin tercih edildiği ve karşılaştırmalarda kullanıldığı görülmüştür. Bu ilişkiyi inceleyen çalışmalarda ülkelerin vergileme rejimine ilişkin gösterge olarak vergi yükü kavramı kullanılmıştır. Bu çalışmada ise vergi yükü kavramının yanında vergi mükellef sayısına da yer verilmiştir. Bu ilişkiyi incelemek bağlamında 2017 yılı için 89 ülkenin vergi yükü ve 48 ülkenin ise aktif gelir vergisi mükellef sayısının demokrasi derecesi ile karşılaştırılmıştır ve demokrasi derecesi yüksek olan ülkelerin vergi mükellef sayılarının ve vergi yüklerinin yüksek olduğu görülmüştür. Bu da kişi başına düşen gelir düzeyi ve gelir dağılımı ile yakından ilgilidir. Türkiye'deki vergi ve demokrasi ilişkisi bağlamında değerlendirmelerde bulunmak için ise ilk olarak çeşitli endekslere göre demokrasi derecesi ve diğer ülkelere göre vergi yükü ve vergi mükellefiyet oranları karşılaştırılmış, sonrasında bu iki kavramın yaklaşık son on yılda aldığı puanlara göre aynı yönlü azalan bir trende sahip olduğu görülmüştür. Buna göre Türkiye'de demokrasi derecesinin oldukça geri, vergi tahsilatının ise etkinsiz olduğu rahatlıkla söylenebilir. Bu durum pek çok ülkede söz konusu olduğu gibi vergiler ve demokrasi ilişkisinin aynı yönlü olduğunu gösterir. The relationship between taxes and democracy has historically appeared many times. These intersections began in ancient Greece, where direct democracy, in which people participated in the parliamentary vote, albeit to a limited extent, when important issues such as taxes and military service were concerned. The second interaction occurred when the tax revolts, which were caused by arbitrary and heavy taxes, led to democratic developments. Particularly due to the rights and freedoms of the citizens in these rebellions in Europe, the change in the state administrations made it obligatory and this paved the way for democratic administrations. Magna Carta Libertatum, Bill of Rights and Petition of Rights in the United Kingdom, Declaration of Independence and Virginia Declaration of Human Rights in the United States, Declaration of Human Rights and Citizen Rights in France and the declaration of equality, justice and freedom in France historical documents constitute the most important. It is also seen that these important documents also considerably place tax regulations on the legality of taxes and justice in taxation.Another direct form of the relationship between taxes and democracy is evident in systems where taxpayers, who have been frequently used throughout history, can vote. In today's representative democracies, this relationship has evolved into an indirect form of electing the deputies whom the public wants to represent and enacting them in the councils on taxes and other matters. It can be seen that taxation regimes and democracy practices have always been in contact with each other throughout history, and studies on this relationship have not been incomplete. In these studies on the existence, direction and magnitude of the relationship between tax and democracy, quite different results have been reached, such as the fact that the relationship is the same, opposite and not. The first reason for this difference is the diversity of democratic measurement methods developed from past to present. Numerous measurement criteria have been determined by political scientists and international organizations and as a result different indices have been formed. Among these indices, it is seen that the Freedom House Index and The Economist Intelligence Unit's democracy index are preferred and used in comparisons. In the studies examining this relationship, the concept of tax burden has been used as an indicator of the taxation regime of countries. In our study, besides tax burden concept, number of taxpayers is also included. In order to examine this relationship, the tax burden of 89 countries and the active income tax payers of 48 countries were compared with the degree of democracy in 2017 and it was observed that the tax burden and tax burden of the countries with high degree of democracy were high. This is closely related to income per capita and income distribution. To make the assessment of taxes and relationship between democracy and respect in Turkey in the first as compared democracy degree, according to various indices and tax burden compared to other countries and tax liability rates, then according to the points received about the last ten years, these two concepts have been shown to possess the same way a decreasing trend. Accordingly, the degree of democracy in Turkey rather backward, and one can easily say that inefficient tax collection. This shows that the relationship between taxes and democracy is the same as in many countries. 225

Türkiye'ye yönelik iç ve dış tehdit unsurlarının çokluğu savunma harcamalarının yüksek seviyede tutulmasına neden olmaktadır. Savunma harcamalarının makro-ekonomik değişkenlerle ilişkisi birçok çalışmaya konu olmuştur. Buna karşın savunma harcamalarının dış borçlanma üzerindeki etkisi konusunda ortak bir kanı bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı Türkiye'de savunma harcamalarının dış borçlanma üzerindeki etkisini Pesaran ve Shin (1999) ile Pesaran, Shin ve Smith (2001)tarafından geliştirilen Otoregresif Dağıtılmış Gecikme (ARDL) modelini kullanarak Sheikh, Chaudhry ve Farıdı'nın (2013) çalışmasında yer alan savunma-borçlanma modeli çerçevesinde aynı değişkenlerle 1980-2018 dönemini kapsayacak şekilde araştırmaktır. Analizde 1980-2018 dönemine ait yıllık reel dış borçlanma, reel savunma harcamaları, reel gayrisafi yurtiçi hâsıla, reel ihracat (silah ihracatı hariç)ve reel döviz rezervi verileri kullanılmıştır. Analizin sonucunda savunma harcamalarındaki %1'lik artışın dış borçlanmayı kısa dönemde %0.48 ve uzun dönemde %0.98 artırdığı görülmüştür. Elde edilen bulgulara göre savunma harcamalarının dış borçlanma üzerinde hem kısa hem de uzun dönemde anlamlı pozitif etkisi vardır. Ayrıca Vektör Otoregresif (VAR) Granger nedensellik testinde Toda-Yamamoto yaklaşımı kullanılmış ve savunma harcamalarından dış borçlanmaya doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi belirlenmiştir. Great multitude of internal and external threats to Turkey is causing the high levels of defense spending. The relationship between defense spending and macro-economic variables has been the subject of many studies. However, there is no consensus on the impact of defense spending on external borrowing. The purpose of this study is to examine the impact of defence expenditures on external debt of Turkey, within the frame of defence-debt model based on Sheikh, Chaudhry and Faridi's (2013) study, with the same variables for the time-period 1980-2018 through the Autoregressive Distributed Lag (ARDL) bounds testing approach developed by Pesaran and Shin (1999) with Pesaran, Shin and Smith (2001). The analysis was carried out with annual data of real external debt, real defence expenditures, real gross domestic product, real exports (non-defence exports) and real foreign exchange reserves for the period from 1980 to 2018. In the analysis, it was observed that 1% increase in defense expenditures increased foreign borrowing by 0.48% in the short term and 0.98% in the long term. According to the findings, defense spending has a significant positive effect on foreign borrowing both in the short run and the long run. In addition, the Toda-Yamamoto approach was used in the Vector Autoregressive (VAR)Granger cause-test, and a one-way causality relationship was determined from defense spending to external borrowing. 214

Sabit getirili menkul kıymetlerdeki faize dayalı türev ürünlerin ve gömülü opsiyonların değerlemesi piyasa oyuncuları açısından önem arz etmektedir. Faize dayalı türev ürünlerini fiyatlandırmak için akademik yazında çok sayıda model geliştirilmiş olmasına rağmen, söz konusu modellerin varsayımları arasındaki tutarsızlık, özellikle faiz oranındaki değişimlere karşı risklerin birleştirilmesi kapsamında zorluk oluşturmaktadır. Ayrıca, modellerin belli durumlara yönelik olarak geliştirildiği ve genelleştirme kapsamında uygun olmadığı gözlenmektedir. Bu bağlamda, ürün bazlı olarak varsayım yapmadan genel bir metodolojinin kullanılarak faize dayalı türev ürünlerin fiyatlandırılması kritik önem taşımaktadır. Bu çalışmanın, Vasicek modeli altında düzenli veya düzensiz nakit akışları olan sabit getirili menkul kıymetlere uygulanabilecek genel bir yaklaşım sağlayarak literatüre katkı sağlaması beklenmektedir. Uyarlanan yöntem temel olarak dört adımdan oluşmaktadır: (i) piyasada işlem gören faize dayalı türev ürünler için Vasicek modeli ile ilgili formülün türetilmesi, ( ii)Vasicek model parametrelerinin tahmin edilmesi, (iii) fiyatlandırılması amaçlanan faize dayalı türev ürün için de Vasicek modeli altında formülasyon gerçekleştirilmesi ve (iv) tahmin edilmiş olan Vasicek model parametre tahminlerinin fiyatlama kapsamında kullanılması. Bu metodoloji, düzenli veya düzensiz nakit akışlarına sahip tüm faize dayalı türev ürünlerine uygulanabilecek genel bir çözüm sunmaktadır. Ayrıca, faiz kaynaklı maruziyetlerin tutarlı bir şekilde hesaplanabilmesi ve faize dayalı opsiyon değerlerinin model parametrelerine olan duyarlılıklarının türetilmesi de sağlanmaktadır. Çalışmada yer alan sonuçlar Avrupa tipi opsiyonlar için bulunmuş olmakla beraber çalışmanın sonuçları Amerikan ve Bermudan tarzı opsiyon sözleşmelerine de uyarlanabilir. Ek olarak, metodolojinin gerekli özellikleri sağlayan diğer faiz modelleri ile de uygulanması mümkündür. The valuation of interest rate derivatives and embedded options in fixed-income securities is crucial for market practitioners. Although there have been many models to price interest rate derivatives, the inconsistency across the assumptions of the models creates difficulty in aggregating interest rate exposures. Besides, the models tend to be applicable to specific cases. In this regard, adaptation of a general methodology to price all interest rate derivatives without making additional assumptions has critical importance. This study is expected to contribute to the literature by providing a general approach that can be applied to any fixed-income security with regular or irregular cash flows using the Vasicek model. The methodology involves four main steps: (i) deriving the closed-form solution for the interest rate derivatives traded in the market, (ii) estimating the Vasicek model parameters, (iii) deriving the exhibit solution for the interest rate derivatives and (iv) plugging the estimated Vasicek model parameters to price the security. This methodology provides a general solution that is applicable to all interest rate derivatives with regular or irregular cash flows. Additionally, it allows aggregation of exposures to different interest rate derivatives and allows the derivation of sensitivities of the option values to the changes in model parameters. Although the study provides empirical evidence for European type of options, it also can be applied to price American or Bermudan type of options as well. Besides, the methodology can be implemented using other interest rate models with desirable properties. 110

Türkiye'nin de içinde yer aldığı gelişmekte olan ülkelerde altyapı yatırımgereksinimlerinin mevcut kamu kaynaklarını aşması; özel sektörün, kamu-özel sektörortaklığı yoluyla altyapının finansmanında daha büyük bir rol oynamasınıgerektirmektedir ki bu bağlamda, pek çok gelişmekte olan ülke altyapı hizmetlerininsunumunda kamu-özel sektör ortaklığı uygulamasını başlatmıştır. Avrupa Birliğiülkelerinde ise kamu-özel sektör ortaklığı özellikle kamu kaynaklarının projeleriistenilen kalitede ve düzeyde uygulamakta yetersiz kaldığı durumlarda alternatif birfinansman modeli olarak ortaya çıkmıştır.Bu çalışma, kamu-özel sektör ortaklığı modeliyle altyapıya en fazla yatırımyapan ülkelerden biri konumunda olan Türkiye ile beş AB ülkesindeki altyapıhizmetlerine yönelik kamu-özel sektör ortaklığı yatırımlarının mevcut durumunu tespitetmeyi; varsa alternatif yol ve yöntemler ile meydana gelen sorunları ortaya koymayı;uygulanan sistemin sürdürülebilirliği için yapılması gerekenleri belirlemeyi ve sisteminproblemli taraflarına yönelik alternatifler önermeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda,çalışmanın ilk aşamasında altyapı hizmetleri ve kamu-özel sektör ortaklığı kapsamlı birşekilde ele alınarak açıklanmış, ikinci aşamada seçilen AB ülkelerindeki altyapıhizmetlerine yönelik kamu-özel sektör ortaklığı yatırımlarının mevcut durumu üçüncüaşamada ise Türkiye'deki altyapı hizmetlerine yönelik kamu-özel sektör ortaklığıyatırımlarının mevcut durumu ortaya konulmuştur. Çalışmanın ampirik kısmını teşkileden son aşamada ise altyapı hizmetlerine yönelik kamu-özel sektör ortaklığı yatırımlarıile ekonomik büyüme arasındaki ilişki beş AB üyesi ülke ile Türkiye özelindekarşılaştırılmıştır. Çalışmada beş AB üyesi ülke ile Türkiye için 1990-2018 yılları arasıyıllık veriler kullanılmıştır. Modele yıllık ekonomik büyüme oranları, belirlenendönemde gerçekleştirilen projelerin sayısı ve değerleri dâhil edilmiştir. Ampiriksonuçlara göre, kamu-özel sektör ortaklığı yatırımlarının ekonomik büyüme oranıüzerindeki etkisinin istatistiksel açıdan anlamlı olmadığı tespit edilmiştir. That the need of infrastructure investments has exceeded current publicresources in developing countries where Turkey is also included requires that privatesector plays a bigger role in financing infrastructure through public-private partnerships.In this context, many developing countries have started a public-private partnershippractice in the provision of infrastructure services. In the European Union countries,public-private partnerships have emerged as an alternative financing model, especiallyin cases where public resources fail to implement projects at the desired quality andlevel.This study aims at investigating current situation of public-private partnershiptowards infrastructure services in Turkey, one of the most invested countries ininfrastructure through public-private partnership and five EU countries; putting forth theproblems (if any) emerged because of alternative ways and methods; determining whatneeds to be done for the sustainability of the system implemented; developingrecommendations for problematic sides of the system. In this regard, infrastructureservices and public-private partnership are discussed and explained comprehensively inthe first phase of the study. It was put forth the current status of public-privatepartnership investments for infrastructure services in EU countries in the second phase,and in the third phase the current state of public-private partnerships for infrastructureinvestments in Turkey. In the final phase which is the empirical part of the study, therelationship between investments for infrastructure services by public-privatepartnership and economic growth were compared in the five EU countries and inTurkey using the annual data for the period of 1990-2018 for the countries. Annualeconomic growth rates, the number and values of the projects realised in that period.According to empirical results, there is no significant effect of public-privatepartnership investments on economic growth rate. 295

Bu tezin temel amacı kurumların—ülke ve bölgesel düzeyde—hem makro hem de mikro değişkenler üzerindeki etkisini analiz etmektir. Bu bağlamda, Afrika ülkeleri için Dünya Bankası'ndan ikincil veri kümesi kullanılmış ve çeşitli tahmin yöntemleri yardımıyla analizler yapılmıştır. Bu ampirik araştırmalardan üç önemli sonuç çıkarılmıştır. İlk olarak, firmaların inovasyon ve verimlilik kapasitelerini ve bunun sonucunda da Afrika’nın ekonomik büyümesini arttırmak için hem ülke hem de bölgesel düzeydeki kurumların kalitesini geliştirmek önemli olduğu sonucuna varılmıştır. İkincisi, ekonomik büyüme ve kurumlar arasındaki nedensel ilişki ülkenin ekonomik gelişme düzeyine bağlı olduğu tespit edilmiştir. Üçüncüsü, kurumların çeşitliliğine göre farklı etkisi olmasına ilişkindir. Örneğin, yatırımları teşvik eden ve demokratik kurumlar ekonomik büyümeyi hızlandırmak için en önemliyken; yolsuzluğun kontrol edilmesi ve hukuki üstünlüğünün korunması ise firma inovasyonu için en önemli unsur olduğu söylenebilir. Bu nedenle, politikayı belirleyenler, ilk önce, Afrika ekonomisi üzerinde daha büyük etkisi olacak, daha iyi kurumlar oluşturmak için bu kurumsal düzenlemeleri geliştirmeliler.--------------------The main aim of this dissertation is to empirically examine the impact of institutions— at the country and regional level—on both macro and micro variables. To this end, a secondary dataset from the World Bank was used for African countries and analyzed using various estimation methods. Three important conclusions have been drawn from these empirical investigations. First, improving the quality of institutions both at the country and regional level is imperative to enhance innovation and productive capacity of firms and economic growth of the region as a result. Second, the causal relationship between economic growth and institutions depends on the level of economic development of the country. Third, the effect of different types of institutions is not the same. For instance, investment-promoting and democratic institutions matter the most for accelerating economic growth; controlling corruption and maintaining rule of law appeared to matter the most for firm innovation. Therefore, policymakers could start by improving these institutional arrangements to build better institutions that would have a greater impact on the economy of Africa.

Osmanlı Devleti, 1914 yılına kadar bağımsız bir dış ticaret politikası izleyememiştir. Bu miras, 1. Dünya Savaşı’nın kaybedilmesi sonucunda çetin mücadelelerle kurulmuş olan Türkiye Cumhuriyeti’ne de aktarılmıştır. Bağımsız bir dış ticaret politikasının izlenememesinin nedeni kapitülasyonlardır. Osmanlı Devleti’nin izlediği kapitülasyon siyaseti, Avrupa’da merkantilizmin etkin olduğu dönemle aynı tarihlere denk gelmektedir. Kapitülasyon siyaseti izleyen ülkeler, merkantilist ülkeler için ekonomik bağımlılık açısından önemli bir fırsattır. Avrupa devletleri, bu fırsatı iyi değerlendirmişler, Osmanlı pazarında rekabet yarışına girişmişlerdir. Fransa ile başlayan üstünlük önce Rusya’ya akabinde İngiltere’ye geçmiştir. Avrupa’nın çoğu devleti, birbirlerine karşı gümrük duvarlarını yükseltip korumacı politikalar izlerken, Osmanlı Devleti tam tersi bir politika uygulayarak ithalatı teşvik etmiş, gümrük tarifelerini yükseltmemiştir. Osmanlı Devleti hem siyasi nedenlerden hem de devlet adamlarının yetersizliği sebebiyle kapitülasyonları kaldırma yoluna gitmemiş, kapitülasyonların sağladığı imtiyazları, sonrasında oluşturulacak olan ticaret anlaşmalarına da aktarmıştır. Ticaret anlaşmalarının sayısının artışı sonucunda Avrupa ile etkileşim hızlanmıştır. 1840’tan sonra dış ticaret hacmi genişlemeye başlamıştır. Uzun yıllardır uygulanan ve çağın gerçeğini yansıtmayan iktisadi uygulamalar bu sayede ortadan kaldırılmıştır. Avrupa’da yaşanan dış ticaret teorisi tartışmaları Osmanlı aydınının gündemine girmeye başlamıştır. Kimi aydınlar, Adam Smith’in Mutlak Üstünlükler Teorisi’ni inceleyip David Ricardo’nun Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi’ni Osmanlı Devleti’ne uyarlarken, kimi aydınlar ise, Friedrich List’in Bebek Endüstrisi tezini benimsemiştir. Zaman içerisinde, kapitülasyonların yarattığı olumsuz etkiler fark edilip kapitülasyonlarla mücadele edilmeye başlanmıştır. 1908 Devrimi’nden sonra iktidara gelen İttihat ve Terakki Cemiyeti, 1914 yılında savaşı fırsat bilerek kapitülasyonları tek taraflı olarak kaldırmış, 1916 yılında yeni bir gümrük tarifesi oluşturmuştur. Savaş kaybedildiği için tekrardan ve daha ağır şartlarla tesis edilen kapitülasyonlar, Lozan Barış Antlaşması sonucunda karşılıklı olarak kaldırılmış, 1916 gümrük rejimi devam ettirilmiş, 5 yıl sürecek olan ikame bir gümrük rejimi oluşturulmuştur. 5 yıllık bir süreci kapsayan bu sınırlama 1929 yılında sonlanınca, 1929 ekonomik buhranının da etkisiyle daha korumacı politikaların izleneceği 1929 Gümrük Tarifesi uygulamaya konmuştur.--------------------The Ottoman State could not pursue an independent foreign trade policy until 1914. This legacy was transferred to Republic of Turkey which was founded with very hard struggle as a result of loss the first World War. Capitulations are the reason why an independent foreign trade policy cannot be pursued. The capitulation policy followed by the Ottoman State coincides with the period when mercantilism was effective in Europe. The countries that pursued the capitulation policy is the significant opportunity for mercantilist countries in terms of economic dependence. European states took this opportunity well and entered a competitive race in the Ottoman market. The superiority that started with France first passed to Russia and England. While most of the European states followed protective policies against each other by raising their customs walls, the Ottoman State encouraged imports and did not raise customs tariffs by following the opposite policy. The Ottoman State did not try to abolish the capitulations both for political reasons and due to the inadequacy of statesmen and transferred the privileges provided by the capitulations to the trade agreements to be formed later. The increase in trade agreements accelerated the interaction with the West. After 1840, the foreign trade volume started to expand. Economic practices was abolished that applied for many years and was not reflecting the reality of the age. The international trade theories in Europe began to be on the agenda of the Ottoman intellectuals. While some intellectuals investigated Adam Smith’s Theory of Absolute Advantages and adapted David Ricardo’s Theory of Comparative Advantages to the Ottoman State, some intellectuals adopted Friedrich List’s Infant Industry Theory. Over time, the negative effects of capitulations were noticed and the capitulations started to be fought. The Committee of Union and Progress which came to power after 1908 Revolution, abolished the capitulations unilaterally in 1914, taking advantage of the war and created a new customss tariff in 1916. The capitulations were established again under harsher conditions as the war was lost. The capitulations were mutually abolished as a result of the Lausanne Peace Treaty. The 1916 customs regime was contiuned and a substitude customs regime was established, which lasted for 5 years. When this limitation, which covers a period of 5 years, ended in 1929, the 1929 Customs Tariff, in which more protectionist policies would be followed, with the effect of the 1929 economic crisis, was put into practice.

Finansal riskler, likidite, karlılık ve nakit akışı üzerinde önemli etkilere nedenolmakta; firmalar bundan olumsuz yönde etkilenebilmektedir. Bu çalışmada finansalaraçlardan kaynaklanan risklerin firma değeri üzerine etkisinin incelenmesiamaçlanmıştır. Çalışmanın uygulamasını Türkiye'de Borsa İstanbul'da işlem görenTaş ve Toprağa Dayalı Sektörde hizmet veren 26 şirket oluşturmaktadır.Uygulamada Piyasa Değeri/Defter Değeri, Finansal kaldıraç, kredi riski, kur riski velikitide riski değişkenleri kullanılmıştır. Çalışmanın veri seti 2014-2018 dönemina ait5 yıllık verilerden oluşmaktadır. Panel veri analizi yöntemi ile uygulama yapılmıştır.Analiz sonucunda, kredi riski, döviz kuru riski, finansal kaldıraç değişkenlerininfirma değeri üzerine etkisi istatiksel olarak anlamsız, likidite riskinin ise istatistikselolarak anlamlı çıktığı bulgulanmıştır. Financial risks cause significant effects on liquidity, profitability and cash flow;companies can be adversely affected by this situation. In this study, it is aimed toexamine the effects of risks caused by financial instruments on firm value.Implementation of the work is being done on 26 companies serving in the Stone andSoil Based Sector traded on the Istanbul Stock Exchange in Turkey. Inimplementation Market Value / Book Value, Financial leverage, credit risk, currencyrisk and liquidity risk variables are used in the model. The data set of the studyconsists of 5-year data for the 2014-2018 period. Panel data analysis method is usedin the implementation. As a result of the analysis, it is found that credit risk,exchange rate risk, financial leverage variables are statisticaly meaningless on thefirm value and liquidity risk is staticticaly valid. 80

Hayatın her alanında var olan Prodüktivite ya da Verimlilik kavramları iktisat literatüründe birbirinin yerine kullanılan kavramlardır. En basit tanımıyla verimlilik veyahut prodüktivite ihtiyaç duyulan mal veya hizmeti en uygun hız, miktar, kalite de en uygun kaynaklarla en yüksek katma değeri sağlayarak üretmeyi ifade eder. İktisat tarihinde birçok farklı ekol tarafından katkılar yapılan verimliliğin bir tarihsel gelişimi vardır. Özellikle 20. Yüzyılda İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra verimliliğe olan ihtiyacın ülkeler tarafından farkına varılmasıyla birlikte bu alanda değişik yapılarda müesseseler kurulmuştur. Fakat bu müesseselerin ülke ekonomisindeki yeri ve faaliyetleri hakkında literatürde sınırlı sayıda kaynak vardır.Bu çalışmada, verimlilik kavramının Osmanlı’dan başlayarak Türkiye’deki gelişimi üzerinde durulmuş ve bunun kurumsallaşmış şekli olan Milli Prodüktivite Merkezi’nin ülke ekonomisindeki yeri, faaliyetleri, yapısı, kısa tarihi ve verimlilik bilincine olan katkısını araştırmak amaçlanmıştır. Aynı zamanda Türkiye’de verimlilik kavramının gelişimi ve Milli Prodüktivite Merkezi’nin bu süreçteki rolü araştırmanın konusunu oluşturmaktadır. Çalışmada, prodüktivite ve verimlilik kavramlarına dair literatür araştırması yapılmış, kütüphane ve internet araştırması neticesinde elde edilen kitap, makale, slayt ve meclis zabıt cerideleri derlenmiş, dünyadaki çeşitli ülkelerdeki benzer kuruluşların örneklerine yer verilmiş, Türkiye’de verimlilik üzerine resmi kurumsal bir yapı kurulana kadar teşekkül etmiş benzer kurumlara değinilmiş ve Milli Prodüktivite Merkezi dönemi ve sonrası araştırılarak ortaya konulmuştur.Yapılan araştırmalar neticesinde, Türkiye’de verimlilik kavramının gelişmesinde yayınları, politikaları ve çalışmalarıyla Milli Prodüktivite Merkezi’nin etkin bir rol oynadığı, halkı verimlilik konusunda bilinçlendirdiği, sanayi üretimi alanında yöneticilere eğitimler vererek sahaya indiği, zamanla ekonominin tüm alanları üzerinde araştırmalar yaptığı ve bunlara çözüm önerileri getirdiği, 2011 yılında Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın bünyesinde kurulan Verimlilik Genel Müdürlüğü’ne bilgisi ve tecrübesinin devredilerek verimlilik ile ilgili çalışmaların bu kurum tarafından devam ettirildiği ve bundan sonraki çalışmalarda VGM ve benzeri verimlilik ile alakalı kurumlara yoğunlaşılmasının Türkiye ekonomisindeki verimlilik kavramının gelişiminde bununla ilgili müesseselerin katkısını ortaya koyacağı sonucuna varılmıştır.--------------------The concepts of Productivity or Efficiency, which exist in all areas of life, are used interchangeably in the economic literature. In its simplest definition, productivity or efficiency refers to producing the required goods or services with the most appropriate speed, quantity, quality, appropriate value resources by providing the highest added value. There is a historical development of productivity in the history of economics, contributed by many different economic schools. Especially in the 20th century, after the Second World War, with the recognition of the need for productivity by countries, institutions with different institution were established in this domain. However, there are limited sources in the literature about the place and activities of these institutions in the country's economy. However, there are limited sources in the literature about the place and activities of these institutions in the country's economy.In this study, which focused on developments in Turkey, starting from the Ottoman productivity concept and its place in the National Productivity Center which is how they institutionalized this of the country's economy, activities, structure, aimed to investigate the contribution of the short history and efficiency awareness. At the same time the development of the concept of productivity in Turkey and National Productivity Center's role in this process is the subject of the research. In the study, research of the concept of productivity and efficiency in the literature, obtained books, articles, slideshows and council compiled as a result of library and the internet research, the world given the example of similar organizations in various countries, the formation until the establishment of a corporate institution on productivity in Turkey, similar institutions have been mentioned, and the National Productivity Center period and its aftermath have been researched and revealed.In the research result, development of the concept of productivity in Turkey, broadcasts, policies and works of the National Productivity Center as effectively play a role, its continue to raise awareness about productivity of people, giving managers training in the field of industrial production by landing on field, by the time doing research on all areas in economy and propose solutions to them, in 2011, information and experience transferring to General Directorate of Productivity was established in the Science, Industry and Technology Ministry, the work on productivity of is maintained by that institution and the subsequent work in the GDP and so the concentration on the relevant institutions with productivity in the development of the concept of efficiency in Turkey's economy of institutions related to it. It has been concluded that it will demonstrate its contribution

BBu çalışmada Türkiye'de imalat sanayiinde enerji yoğunluğu 2006-2012 dönemi için incelenmiştir. Aşağıda açıklanan değişken ve bu değişkenlerin farklı kombinasyonlarıyla her biri farklı etkileri içinde barındıran 26 regresyon modeli oluşturulmuştur. Bu regresyon modelleri (i) işletme büyüklüğü ile enerji yoğunluğu ilişkisini, (ii) imalat sanayi alt sektörlerinde enerji yoğunluğunun nasıl farklılaştığını, (iii) işletme yaşı ile enerji yoğunluğu ilişkisini, (iv) coğrafi bölgelere göre enerji yoğunluğunda farklılaşma olup olmadığını, (v) sermaye sahipliğinin enerji yoğunluğu açısından anlamlı bir değişken olup olmadığını, (vi) Ar-Ge harcaması ile enerji yoğunluğu ilişkisini, (vii) ihracat değişkeni ile enerji yoğunluğu ilişkisini, ve (viii) bahsi geçen tüm değişkenlerin yer aldığı model ile enerji yoğunluğunun farklı firma karakteristiklerine göre nasıl değiştiğini incelemektedir. Oluşturulan modeller havuzlanmış en küçük kareler yöntemiyle tahmin edilmiştir. Elde edilen ampirik sonuçlar firma ölçeğinin enerji yoğunluğunu etkileyen en önemli faktör olduğunu göstermektedir. Bu sonuç politika yapıcılara enerji yoğunluğunun azaltılabilmesini teminen ölçek ekonomisinden maksimum oranda faydalanılması gerekliliğini işaret etmektedir.Anahtar Sözcükler: Enerji Yoğunluğu, Havuzlanmış En Küçük Kareler, İmalat Sanayi, Enerji Düzenlemeleri, Türkiye This study investigates factors impacting the level of energy intensity in the Turkish manufacturing industry for the period 2006-2012. To this end, 26 regression models were constructed to analyze relationship among various variables. These regression models were subgrouped under 8 following catogories; (i) the relationship between firm size and energy intensity, (ii) how the level of energy intensity changes in sub-sectors, (iii) the relationship between firm age and energy intensity, (iv) as to whether energy intensity changes based on geographic regions, (v) whether the capital ownership alters the level of energy intensity, (vi) the link between R&D and energy intensity, (vii) the relationship between exports and energy intensity, and (viii) how energy intensity changes with an inclusion of all aforementioned variables. These regression models have been estimated via polled ordinary least squares. Empirical findings point out that the several variables are statistically significant to estimate the energy intensity. Yet, the most important factor impacting energy intensity is the scale of firm. Hence this result shows that policy makers should focus on scale of firm in order to lower energy intensity.Keywords: Energy Intensity, Manufacturing Industry, Pooled Ordinary Least Squares, Energy Regulation, Turkey 149

Vergiler ilkçağlardan bu yana kamu otoritesiyle vatandaşlar arasındaki ilişkinin en temel belirleyicileri arasındadır. Bu ilişkide bireylerle kamu arasında anlaşmazlıkların çıkması muhtemeldir. Çok sık rastlanan vergi anlaşmazlıklarının çözümü için hem Türk Vergi Hukukunda hem de kıyaslamalı olarak diğer devletlerin vergi sistemlerinde uzlaşma kurumu kullanılmaktadır.Uzlaşma kurumu sayesinde mükellefin borcundan hızlı bir şekilde kurtulabildiği, vergi idaresinin vergi toplama oranlarının yükseldiği ve vergi mahkemelerindeki iş yükünün azaldığı gözlenmektedir. Araştırmada uzlaşma kurumunun kavramsal çerçevesi ve tarihsel gelişimi incelenmiş ve Türk Vergi Hukukundaki yeri hakkında bilgiler sunulmaktadır. Böylece tezin temel amacı Türk Vergi Hukukunda uzlaşma kurumunun yerinin ve öneminin açıklanmasıdır. Araştırmadan elde edilen bulgular kapsamında değerlendirildiğinde uzlaşmanın tarafların hızlı bir şekilde edimlerini gerçekleştirerek mahsuplaşmasının sağlandığı gözlenmektedir. Paranın zaman değeri ve mahkemelerin yoğunluğu açısından uzlaşmanın önemli avantajlar getirdiği tespit edilmiştir. Sonuç olarak uzlaşma kurumunun lehine ve aleyhine olan ulaşılabilen bütün çalışmaların bulguları sunularak kurumun gelişmesine yönelik öneriler politika geliştiriciler ve araştırmacılar için sunulmuştur. Taxes have been among the main determinants of the relationship between public authority and citizens since antiquity. Disputes between individuals and the public are likely to arise in this relationship. For the solution of the most common tax disputes, both the Turkish Tax Law and the comparative tax system of other states are used by the reconciliation institution.Thanks to the reconciliation institution, it is observed that the taxpayer can get rid of the debt quickly, the tax collection rates of the tax administration have increased and the workload in the tax courts has decreased. In this study, the conceptual framework and historical development of reconciliation institution is examined and information about its place in Turkish Tax Law is presented.Thus, the main purpose of the thesis is to explain the place and importance of the reconciliation institution in Turkish Tax Law.When it is evaluated within the scope of the findings obtained from the research, it is observed that the compromise is quickly offset by the parties performing their actions. It has been determined that reconciliation brings important advantages in terms of time value of money and density of courts.As a result, the findings of all the studies that can be reached in favor of and against the conciliation institution are presented and suggestions for the development of the institution are presented for policy makers and researchers. 83

Tarihsel süreçte insanoğlu, ekonomiye takas sistemiyle dahil olmuştur. Paranın icadı, takas sisteminin sonunu getirmiş, alım satım işlemleri para ile gerçekleştirilmiştir. Hangi maldan ne kadar alınabileceğinin tespiti için paranın değeri ilk zamanlarında, madenin değerine göre belirlenmiştir. Ülkeler arasında ticari ve ekonomik ilişkilerin başlaması, alacak ve borç ilişkilerinin meydana gelmesi, uluslararası sürdürülebilir bir para sistemi gereksinimini doğurmuştur. Ülkeler, istikrarlı bir ulusal para birimi için döviz kuru politikaları uygulamışlardır. Dalgalı kur rejiminin, küresel boyuttaki etkinliği, para birimlerinin karşılıklı değer kazanıp kaybetmesi üzerine yatırım yapılmasını uygun hale getirmiştir. Böylece, şuanda da dünyanın en büyük likit piyasası olarak bilinen forex piyasası ekonomik hayatta yerini almıştır. Bu çalışmada, forex piyasasının, paranın kavramından başlayarak tarihsel gelişimi anlatılmaya çalışılmıştır. Türkiye’de ve uluslararası alanda forex işlemleri, kuralları ve getirilen yasal düzenlemeler belirtilmiş ekonomiye olan etkileri açıklanmaya çalışılmıştır. Son bölümde forex işlemlerinin muhasebe kayıtları ve vergisel yükümlülüklerine yer verilmiştir.--------------------In the historical process, human beings have been included in the economy with the swap system. The invention of money has been the end of the swap system and transaction have been made with money. Anciently, the determination of which goods and how much could be obtained was determined by the value of the mine. Starting of commercial and economic relations between countries, the consist of receivable and debt relations, have created the need for an international and sustainable monetary system. Countries have implemented exchange rate policies for a stable natioanl currency. The global efficiency of the floating exchange rate regime has made it appropriate to invest in currencies’mutual value. In this way, the forex market, known as the largest liquid market in the world, has taken its place in economy. In this study, the historical development of the forex market starting from the concept of money is explained. In Turkey and internationally, rules and regulations was specified and tried to explain their impact on the economy. In the last section of this study, the accounting process and tax liabilities of forex transactions are included.

Yoksulluğun belirleyicileri, göçmen dövizinin yoksulluğun azaltılması ve ekonomik büyüme üzerindeki etkisi kapsamlı bir şekilde araştırılsa da Somali'de çok azdır. Bu tez, bu sorunları keşfetmek için tasarlanmıştır; bu nedenle hedefleri çok yönlüdür. Buna göre tez, tümü bağımsız bir araştırma makalesi olan beş bölüm halinde düzenlenmiştir.İlk bölüm, yoksulluk ve göçmen dövizi teorisine genel bir bakış sağlar. İkinci bölüm, Somali'deki yoksulluk durumunu ve belirleyicilerini ölçüp analiz ediyor. Bu bölümde analiz edilen başlıca sorular; Somali'de kırsal ve kentsel yoksulluğun başlıca belirleyicileri nelerdir? Başka bir deyişle, ülkedeki kırsal ve kentsel yoksulluğu belirleyen hanehalkı özellikleri ve coğrafi faktörler nelerdir?Üçüncü bölüm, işçi dövizlerinin hane halkı harcamalarını nasıl etkilediğini ve Somali'de yoksulluğu nasıl azalttığını incelemektedir. Bu çalışma, aşağıdaki çalışma sorularına cevap vermeyi amaçlamaktadır: Göçmen dövizinin hanehalkı yoksulluğunu azaltmaya ne ölçüde yardımcı olduğu? Ve hane halklarının işçi dövizleri ile kişi başına tüketimi arasındaki ilişkinin önemi nedir? Eğilim puanı eşleştirme kullanıldı ve 2018 Somali Yüksek Frekans Anketi'nden en son anket verileri kullanıldı.Dördüncü bölüm, işçi dövizlerinin Afrika ülkelerinin ekonomik büyümesi üzerindeki etkilerini analiz ediyor. Bu bölümde, 1996-2019 döneminde Afrika ülkelerindeki işçi dövizleri ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi analiz ettim.Son olarak, bölüm beş makaleyi sonuçlandırıyor ve gelecekteki araştırmalar için öneriler sunuyor. Bu tezin tüm bölümleri bağımsız bir araştırma makalesi olduğundan, bazı açıklamalar ve literatür farklı tez bölümlerinde tekrarlanmıştır.Yoksulluğun belirleyicileri, göçmen dövizinin yoksulluğun azaltılması ve ekonomik büyüme üzerindeki etkisi kapsamlı bir şekilde araştırılsa da Somali'de çok azdır. Bu tez, bu sorunları keşfetmek için tasarlanmıştır; bu nedenle hedefleri çok yönlüdür. Buna göre tez, tümü bağımsız bir araştırma makalesi olan beş bölüm halinde düzenlenmiştir.İlk bölüm, yoksulluk ve göçmen dövizi teorisine genel bir bakış sağlar. İkinci bölüm, Somali'deki yoksulluk durumunu ve belirleyicilerini ölçüp analiz ediyor. Bu bölümde analiz edilen başlıca sorular; Somali'de kırsal ve kentsel yoksulluğun başlıca belirleyicileri nelerdir?Başka bir deyişle, ülkedeki kırsal ve kentsel yoksulluğu belirleyen hanehalkı özellikleri vecoğrafi faktörler nelerdir? Üçüncü bölüm, işçi dövizlerinin hane halkı harcamalarını nasıl etkilediğini ve Somali'de yoksulluğu nasıl azalttığını incelemektedir. Bu çalışma, aşağıdaki çalışma sorularına cevap vermeyi amaçlamaktadır: Göçmen dövizinin hanehalkı yoksulluğunu azaltmaya ne ölçüde yardımcı olduğu? Ve hane halklarının işçi dövizleri ile kişi başına tüketimi arasındaki ilişkinin önemi nedir? Eğilim puanı eşleştirme kullanıldı ve 2018 Somali Yüksek Frekans Anketi'nden en son anket verileri kullanıldı.Dördüncü bölüm, işçi dövizlerinin Afrika ülkelerinin ekonomik büyümesi üzerindeki etkilerini analiz ediyor. Bu bölümde, 1996-2019 döneminde Afrika ülkelerindeki işçi dövizleri ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi analiz ettim.Son olarak, bölüm beş makaleyi sonuçlandırıyor ve gelecekteki araştırmalar için öneriler sunuyor. Bu tezin tüm bölümleri bağımsız bir araştırma makalesi olduğundan, bazı açıklamalar ve literatür farklı tez bölümlerinde tekrarlanmıştır. Her kağıt beş bölüme ayrılmıştır. İlk bölüm, arka plana, çalışmanın açıklamasına, hedeflere ve araştırma sorularına odaklanan giriş bölümüdür. Kavramsal çerçeveler ve ampirik araştırmalar ikinci bölümde geliştirilmiştir. Üçüncü bölüm, veri ve veri kaynaklarının ve model özelliklerinin ifade edileceği makalenin metodolojisiyle ilgilidir. Dördüncü ve beşinci bölüm, çalışmanın analizi ve her makalenin sonucu olacaktır.--------------------Although the determinants of poverty, the effect of remittance on poverty reduction, and economic growth have extensively been studied, it's scarce in Somalia. This dissertation was designed to explore these issues; thus, its objectives are multifold. Accordingly, the dissertation was organized into five chapters, all of which is an independent research article.The first chapter provides an overview of the theory of poverty and remittance. The second chapter shows the measure and analyzes the poverty status and its determinants in Somalia. The important questions investigated in this part are; what are the major determinants of rural and urban poverty in Somalia? In other words, what are the household characteristics and geographic factors, which determine the rural and urban poverty in the country? How do living standards, and hence poverty, vary between rural and urban areas?Chapter three examines how remittances affect household expenditure and reduce poverty in Somalia. This study seeks to proffer answer(s) to the following study questions: what is the extent to which remittance helps reduce household poverty? And what is the level of significance in the relationship between remittance and per capita consumption of households? The propensity score matching was used, and the latest survey data from the Somali High-Frequency Survey 2018. Chapter four analysis the effects of remittances on African countries' economic growth. This chapter analyzed the relationship between remittances and economic growth in African countries during 1996-2019.Finally, chapter five concludes the paper and provides suggestions for future research. Since all chapters of this dissertation are an independent research article, some explanations and literature are repeated in different dissertation sections. Each paper is subdivided into five parts. The first section is the introduction part, which focuses on the background, statement of the study, objectives, and research questions. Conceptual frameworks and empirical investigations are developed in part two. The third part deals with the paper's methodology in which data and data sources and model specifications will be stated. Section four & five will be the analysis of the study and conclusion of each paper.

Çalışmada, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın 2011 yılı sonunda uygulamaya koyduğu Rezerv Opsiyon Mekanizmasının finansal istikrara etkisini analiz etmek amaçlanmıştır. Analizde, 2011:09- 2018:04 dönemini kapsayan ve üç aylık verilerden oluşan bir veri seti ile Aracı Değişken Regresyon Analizi kullanılarak, TCMB'nin kullandığı rezerv opsiyon mekanizması ile finansal sağlamlık, finansal gelişmişlik ve finansal kırılganlık göstergelerinden oluşturulan finansal istikrar endeksi arasındaki, ayrıca göstergelerin her birinin arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Genişletilmiş Dickey-Fuller (ADF) ve Phillips Perron (PP) birim kök testleri yardımı ile serilerin bireysel zaman serisi özellikleri, `regresyon analizi` ile de serilerin birbirlerine etkileri araştırılmıştır. Uygulama sonuçlarına göre, ele alınan dönemde, rezerv opsiyon mekanizmasının finansal istikrarı temsilen oluşturulan finansal istikrar endeksini olumlu etkilediği tespit edilmiştir. Aracı değişken olarak kullanılan on altı değişkenin beşinin anlamlı düzeyde etkide bulunduğu tespit edilmiştir. Rezerv opsiyon mekanizmasının M2' nin GSYH' a oranı üzerinden finansal istikrara olumlu katkıda bulunduğu, toplam nakdi kredilerin GSYH' a oranı, kredilerin mevduatlara oranı ve bankacılık sistemi döviz pozisyonlarının yasal öz kaynaklara oranı değişkenleri aracılığıyla da finansal istikrara olumsuz etkide bulunduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Rezerv Opsiyon Mekanizması, Finansal İstikrar, Finansal İstikrar Endeksi In the study, it aimed to analyze the impact of Reserve Option Mechanism, that Central Bank of Republic of Turkey put into the practice, on financial stability. In the analyze, the Reserve Option Mechanism usage at 2011/4 – 2018/4 term's effects on both 16 variables selected from Financial Fragility, Financial Development and Financial Strength indicators; and the Financial Stability Index that was generated from these 16 variables were investigated by the moderator variable regression analysis. Individual time series properties of the series were investigated with the help of Augmented Dickey-Fuller (ADF) and Phillips Perron (PP) unit root tests, the effects of the series on each other were investigated by `regression analysis`. As result of the study, it was determined that the use of Reserve Option Mechanism had a positive effect on the Financial Stability Index that was created to represent financial stability. Significant effect were five of sixteen variables used as mediator variables. It was found that M2 to GDP ratio contributed positively to financial stability, the ratio of total cash loans to GDP, the ratio of loans to deposits, and the ratio of banking system foreign exchange positions to legal equities had negative effects on financial stability.Key Words: Reserve Option Mechanism, Financial Stability, Financial Stability Index 195

ÖZETTÜRKİYE’DE KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ BÜYÜKLÜKTEKİ İŞLETMELER İÇİN ENTEGRE RAPORLAMA ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMAKurumsal raporlama aracı olan finansal raporlar işletmelerin yönetilebilmesi için zorunlu hale gelen raporlardır. Ancak, günümüzde işletmenin finansal olmayan performansı da finansal performansı kadar işletmeyle ilgili birçok kararı etkilemektedir. Bu nedenle işletmeler finansal raporlar yanında finansal olmayan raporlar da hazırlamakta ve yayınlamaktadırlar. Bu noktada bu iki raporu birleştiren entegre raporlama gereksinimi ortaya çıkmaktadır. Bu raporlama sisteminden günümüz rekabet ortamında KOBİ’ler tarafından da yararlanıldığı görülmektedir .Bu araştırmada çeşitli uzmanlık alanında faaliyetlerini yürüten muhasebecilerin Entegre Raporlamaya İlişkin görüşleri ile Entegre Raporlamanın Kobiler İçin Sağladığı Avantajlara ait görüşlerinin öğrenilmesi ve katılımcıların bakış açılarının ve entegre raporlama sistemi algı düzeylerinin seviyesinin belirlenmesi amaçlanmış olup, betimsel tarama modeli kullanılmıştır.Araştırmanın örneklemi muhasebecilik yapan kişilerden 605 kişiden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Entegre Raporlamaya İlişkin Görüşleri Ölçeği, Entegre Raporlamanın Kobiler İçin Sağladığı Avantajlar Ölçeği ve katılımcıların demografik ve mesleğe yönelik özellikleri ile onların bilgi edinme kaynak ve sıklıklarına ait görüş ve alışkanlıklarının öğrenilmesi için hazırlanmış kapalı uçlu soruları kullanılmıştır.Araştırma sonucunda toplanan verilerin analizi SPSS 22 programı ile yapılmış ve %95 güven düzeyi ile çalışılmıştır. Ölçeklerin yapı geçerliğinin belirlenmesi amacıyla açımlayıcı faktör analizi (AFA), güvenirliğinin belirlenmesi amacıyla Cronbach’s alfa güvenirlik katsayıları hesaplanmıştır. Puanların demografik değişkenlere göre farklılık gösterme durumu t ve ANOVA testleri ile analiz edilmiştir. ANOVA testinde fark çıkması durumunda ikili farkın incelenmesi amacıyla Tukey testi yapılmıştır. Puanlar arasındaki ilişki ise Pearson korelasyon testi ile analizi edilmiştir .Sonuç olarak Araştırmaya katılım gösterenler muhasebecilerin Entegre Raporlamaya İlişkin Görüş ifadelerine ait puanları ortalaması 3,78±0,44; Entegre Raporlamanın Kobiler İçin Sağladığı Avantaj ifadelerine ait puanları ortalaması 3,71±0,48 olarak bulunmuştur. Entegre Raporlamaya İlişkin Görüşler ile Entegre Raporlamanın Kobiler İçin Sağladığı Avantajlar arasında pozitif yönlü güçlü bir ilişki saptanmıştır. Ayrıca çalışmada yer alan parametrelere göre muhasebecilerin entegre raporlamaya ilişkin görüşlerinde farklılaşma durumları tespit edilmiştir.--------------------Financial reports, which are corporate reporting tools, are mandatory for the management of enterprises. However, today's non-financial performance affects many decisions about the business as well as its financial performance. For this reason, companies prepare and publish non-financial reports as well as financial reports. At this point, the need for integrated reporting, which combines the non-financial reports and financial reports, emerges. It is seen that this reporting system is also utilized by SMEs in today's competitive environment.In this dissertation, learning the thoughts of accountants, who carry out activities in various professions, on Integrated Reporting and the Advantages of Integrated Reporting for SMEs and determining the perspective of the participants and their perception levels of that system are aimed and descriptive survey model is used.The sample of the study consists of 605 accountants. In the research, closed-ended questions were prepared as a tool for collecting data about the Integrated Reporting Scale, Integrated Reporting Advantages Scale for SMEs, and demographic and occupational characteristics of the participants as well as their opinions and habits related to their knowledge and frequency.The collected data were analyzed with SPSS 22 program and 95% confidence level criteria. In order to determine the construct validity of the scales, exploratory factor analysis (AFA) is made, and for the reliability, Cronbach’s Alpha reliability co-efficient is calculated. The difference in the scores according to the demographic variables is analysed with t and ANOVA tests. In order to analyse two differences in ANOVA test, Tukey test is applied. The relation between Integrated Reporting Scale’s and Integrated Reporting Advantages Scale for SMEs’ scores is analysed with Pearson Correlation Test.iiAs a consequence, the average scores of the participant accountants regarding the Integrated Reporting Opinion was 3.78 ± 0.44; the average scores regarding the Advantages of Integrated Reporting for SMEs was 3,71±0,48. In other words, the views of the participating accountants regarding the Integrated Reporting and the Advantages of Integrated Reporting for SMEs are at the level of “Agree.”It was determined that there is a strong relationship between the Opinions on Integrated Reporting and the Advantages of Integrated Reporting for SMEs. Also, according to the parameters in the study, there was differentiation of the opinions of the accountants regarding the integrated reporting.

Bireylerin devamlı olarak yaşamlarını sürdürdükleri yerlerin dışına seyahat etmeleri ve gittikleri yerlerde turizm işletmelerinden mal ve hizmet talebinde bulunmaları, geniş anlamı itibariyle turizm kavramının konusunu oluşturmaktadır. Turizm sektörü günümüzde ülkelerin gelişimlerinde ve kalkınmalarında oldukça önemli bir role sahiptir. Bu nedenle dünya genelinde pek çok ülke, turizm sektörünü canlandıracak çeşitli faaliyetlerde bulunmaktadır. Ülkelerin turizm sektöründen aldıkları payları artırmaları, farklı sektördeki eksiklikler nedeniyle ortaya çıkabilecek ekonomik problemlerin de önüne geçilmesini sağlamaktadır. Türkiye de turizm sektörünü her yıl daha iyi bir duruma getirmek için çalışan ülkeler arasında yer almaktadır. Türk turizminin her geçen gün daha da iyi hale geldiği söylenebilir. Türk turizmi başta olmak üzere ülkelerin turizm faaliyetlerinin ve bu faaliyetlerden elde ettikleri gelirlerin makroekonomik göstergelerle açıklanması, bu çalışmanın temel konusu niteliğindedir. Çalışma sonucunda turizmin, milli gelir, faiz, istihdam, döviz kuru ve ödemeler dengesi gibi makroekonomik kavramlarla ilişkisi açıklanmaya çalışılmış, son dönemde başta turizm olmak üzere pek çok farklı sektörü derinden etkileyen pandemi döneminin turizme olan etkisine değinilmiştir.--------------------The subject of the concept of tourism is that individuals constantly travel outside of the places where they live and their demand of goods and services from tourism enterprises in the places they go. The tourism sector has a crucial role in the improvement and development of countries today. Therefore, many countries in the world operate various activities to stimulate the tourism sector. Increasing the shares of countries in the tourism sector provides that the economic problems that might emerge due to the deficiencies in different sectors are prevented. Turkey is also involved countries which are working to bring the tourism industry to a better situation every year. It can be said that Turkish tourism is getting better every day. The essential subject of this study is to explain the tourism activities of countries, especially Turkish tourism, and their income from these activities with macroeconomic indicators. As a result of the study, it is tried to explain the relationship of tourism with macroeconomic concepts such as national income, interest, employment, exchange rate and balance of payments. Moreover, the impact of the pandemic period on tourism, which has deeply affected many different sectors, especially tourism, is mentioned.

SSCB'nin çöküşünden sonra, 1991 yılında bağımsızlık kazanan Azerbaycan`da uluslararası bir ekonomik ve politik istikrar faktörünün oluşumu ile birlikte, günümüze kadar serbest piyasa koşulları için ekonomik liberal bakış açısıyla bir ekonomik sistem kurulmaya başlandı. 1994 yılında `Yüzyıl Sözleşmesi``nin imzalanması Azerbaycan ekonomisine, özellikle enerji sektörüne yapılan yabancı yatırımların sayını artırdı. 2003'ten bu yana, diğer sektörlerde yerel ve yabancı yatırımları teşvik etmek için geliştirme programları başlatılmıştır. Azerbaycan bağımsızlığını kazandıktan sonra siyasi, sosyal ve ekonomik büyüme, kalkınma ve bağımsızlık açısından olumlu adımlar attı. Azerbaycan'ın dış ekonomik ilişkiler oluşturmadaki potansiyel ortaklarından biri bu süreçte Türkiye olmuştur. Türkiye-Azerbaycan hem siyasi, hem ekonmik açıdan bir çok ortaklıklara imza atmışlardır. Özellikle enerji sektöründe yapılan sözleşmeler her iki devletin, özellikle genç bir devlet olan Azerbaycan`ın ekonomik kalkınmasında önemli bir yere sahiptir.Anahtar Kelimler: Azerbaycan Cumhuriyeti, Enerji sektörü, Türkiye Azerbaycan ilişkileri, `Yüzyıl Sözleşmesi` After the collapse of the USSR, the formation of an international economic and political stabilization factor in Azerbaijan, which gained independence in 1991, has begun to establish an economic system from an economic liberal point of view for free market conditions to the present day. The signing of the `Century Convention` in 1994 increased the number of foreign investments made in Azerbaijani economy, especially to the energy sector. Since 2003, development programs have been initiated to encourage local and foreign investments in other sectors. After Azerbaijan gained its independence, it took positive steps in terms of political, social and economic growth, development and independence. One of the potential partners in creating Azerbaijan's foreign economic relations was Turkey in this process. Turkey and Azerbaijan have signed many partnership agreements both in political and economic means. In particular, contracts in the energy sector have an important place in the economic development of both states, especially of Azerbaijan, which is a young state.Keywords: Azerbaijan Republic, The Energy Sector, Turkey-Azerbaijan relations, `Century Contract` 101

Politik ekonomi literatüründe politik yapının mali performans üzerindeki etkilerine ilişkin çeşitli yaklaşımlar bulunmaktadır. Politika yapıcıların stratejik tercihlerinin ve davranışsal özendiricilerinin maliye politikaları çıktılarına yansıdığına ilişkin genel çıkarım, bu yaklaşımların ortak paydasını oluşturmaktadır. Bütçe disiplini konusunda, politik karar alma mekanizmalarına ve kurumsal yapıya ilişkin güçlü vurgular, politik ve kurumsal unsurların bir arada değerlendirilmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır. Benzer ekonomik göstergelere sahip ülkelerin maliye politikalarında farklı performanslar sergilemeleri de bu ülkelerdeki politik ve kurumsal yapılara ilişkin farklılıkların önemine dikkat çekmektedir. Dolayısıyla mali performans konusunda, kamu kaynaklarının bölüşümü sürecinde politika yapıcılar arasındaki stratejik etkileşimler ve politika yapıcıların içinde bulunduğu kurumsal çerçevenin önemi ortaya çıkmaktadır. Bütçeye ilişkin alınan kararlarda özellikle yürütme düzeyindeki politik bölünmüşlük, demokrasi düzeyi ve mali kurallar maliye politikası performansının en önemli belirleyicileri arasındadır. Bu çalışmada politik ve kurumsal yapıların mali performans üzerindeki etkileri 63 ülkenin 1995-2015 dönemini kapsayan 21 yıllık verileri kullanılarak panel sabit etkiler yöntemi ile analiz edilmektedir. Elde edilen bulgulara göre bütçeye ilişkin karar mekanizmalarında politik bölünmüşlüğün artmasının kamu mali dengesi üzerinde olumsuz etkileri bulunmaktadır. Ancak demokrasinin kurumsallaşmasının ve bütçeleme sürecinde kurala dayalı uygulamaların politik bölünmüşlüğün neden olduğu olumsuzlukları ortadan kaldırdığına ilişkin sonuçlar bu çalışmadan elde edilen en önemli bulgular arasındadır. There are various approaches in the political economy literature regarding the effects of the political structure on fiscal performance. The common ground of these approaches is the strategic preferences and the behavioral incentives of policy makers are reflected in the fiscal policy outcomes. Strong emphasis on political decision-making mechanisms and institutional structure in ensuring budget discipline, reveals the necessity to evaluate political and institutional elements together. The fact that countries with similar economic indicators display different performances in fiscal policies also draws attention to the importance of differences in political and institutional structures in these countries. Therefore, the importance of strategic interactions between policy makers and the institutional framework in which policy makers are involved in the process of the distribution of public resources emerges in regarding the fiscal performance. Political fragmentation in the executive level, democracy and fiscal rules are among the most important determinants of fiscal policy performance in budgetary decisions. In this study, the effect of political and institutional structures on fiscal performance is analyzed by panel fixed effects method using 21 years data of 63 countries covering 1995-2015 period. According to the empirical findings, in the budget-related decision-making mechanisms, the increase of political fragmentation has negative effects on public fiscal stance. However, the results regarding the institutionalization of democracy and rule-based practices in the budgeting process eliminate the negativities caused by political fragmentation are among the most important findings obtained from this study. 135

Her ülke ekonomisinde, belirli bir dönem içinde meydana gelen iyileşme veya gerilemenin temel göstergesi o ülkeye ilişkin makroekonomik verilerdir. Küresel çapta ülkelerin rekabet düzeyinin artması ve yabancı yatırımlar için daha cazip bir ülke konumuna gelebilmek gibi birçok olumlu sürecin gerçekleşmesi, öncelikle makro düzeyde başarılı bir ekonomik performansın sergilenmesiyle mümkündür. Bu kapsamda hem Türkiye'nin dış ticarette birinci sıradaki partnerinin AB olması hem de Türkiye ve Birlik arasında yürütülen tam üyelik müzakere süreci nedeniyle Türkiye ve AB ülkelerinin ekonomik görünümleri önem arz etmektedir. 2008 yılı Eylül ayında ABD'de başlayan mortgage krizi, 2009 yılından itibaren tüm Dünya'yı etkisi altına alan küresel bir ekonomik krize dönüşmüş ve Türkiye ile AB ülkelerinde de kendini ciddi şekilde hissettirmiştir. Bu çalışmada, 2010 yılından itibaren Türkiye ve AB ülkelerinin; seçilmiş yedi makro gösterge (enflasyon, uzun dönem faiz oranı, kamu borcu, bütçe açığı, işsizlik, büyüme ve cari işlemler dengesi) üzerinden karşılaştırılması yapılmıştır. Seçilen ilk dört makro gösterge, aynı zamanda AB'nin Maastricht Kriterleridir. In each country's economy, the main indicator of improvement or decline are occurring within a specific period of macroeconomic data for that country. Many positive processes such as increasing the competitiveness level of the countries on a global scale and becoming a more attractive country for foreign investments are possible only through successful economic performance at the macro level. In this context, the EU and Turkey's foreign trade in the first row to become a partner, as well as economic outlook for Turkey and the EU countries due to the full membership negotiation process carried out between Turkey and the Union is important. The mortgage crisis, which started in the USA in September 2008, has turned into a global economic crisis that has affected the whole world since 2009 and has made itself felt seriously in the macro data of Turkey and the EU. In this study, since 2010, Turkey and the EU countries; seven selected macro indicators (inflation, long-term interest rate, public debt, budget deficit, unemployment, economic growth and current account balance) comparison has been made out. The first four selected macro indicators are also the Maastricht Criteria of the EU. 117

Küreselleşme süreci ile birlikte sermaye hareketlerinin giderek daha mobil ve dijital olması, vergi mükelleflerine vergiden kaçınma ve vergi kaçakçılığı konusunda fırsatlar sunmaktadır. Vergi gelirlerinde azalma yaşayan devletler ise vergi kayıp ve kaçakçılığı ile mücadele etmek için diğer devletler, uluslararası kurum ve kuruluşlar ile işbirliği yapmak zorunda kalmışlardır. Bu bağlamda, devletlerarasında vergisel konularda uluslararası işbirliğinin sağlanmasına amacıyla bilgi değişimi yöntemi kullanılmaya başlanmıştır.Son yıllarda yaşanan küresel skandallarla beraber, toplumların vergi kayıp ve kaçaklığı konusundaki hassasiyeti artmıştır. OECD, ABD ve AB düzeyinde geliştirilen standartlar ve düzenlemelerle küresel bir otomatik bilgi değişimi sağlanmaya çalışılmıştır.Bu çalışmada küresel çalışmalar temelinde uluslararası bilgi değişimi konusu ele alınmıştır. Özellikle AB düzeyinde İdari İşbirliği Direktifi kapsamında bilgi değişimi süreci ve sonuçları kapsamlı bir şekilde anlatılmıştır.Anahtar Kelimeler: Bilgi değişimi, otomatik bilgi değişimi, İdari İşbirliği Direktifi, FATCA, ortak raporlama standardı With the globalization process, the intensively mobile and digital capital movements provide taxpayers opportunities for tax avoidance and evasion. The states that experienced decrease in tax revenues had to cooperate with other states, international institutions and organizations in order to combat tax avoidance and evasion. In this context, the exchange of information method has been used in order to ensure international cooperation on tax issues between the states.The sensitivity of the societies to the tax avoidance and evasion has increased with the recent scandals. The standards and regulations developed by OECD, US and EU have attempted to ensure a global automatic exchange of information.In this study, international information exchange is explained on the basis of global practices. The scope of information exchange at the EU level and its results are evaluated extensively under the Administrative Cooperation Directive.Keywords: Exchange of information, automatic exchange of information, The Directive on Administrative Cooperation, FATCA, common reporting standard 192

Küreselleşme ile birlikte dünyada rekabet farklı bir boyut kazanmıştır. Artık dünya tek bir pazar yerinde, milyonlarca ürünün pazarlandığı bir arena olarak görülmektedir. Bu arenada ayakta kalmaya çalışan üretim firmaları, müşterinin istediği ürün çeşitliliğinde, hızında ve maliyetinde üretim yapmak zorundadırlar. Ayrıca firmalar bir yandan da değişen müşteri isteklerine, yeni ürün geliştirme süreçlerindeki hızlılık ile adapte olmak durumundadırlar. Aksi takdirde bu küresel arenada yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalması kaçınılmaz olacaktır. Bu nedenle üretim firmaları ilk olarak Toyota firmasından çıkan Yalın Üretim Sistem prensiplerini benimsemiş ve işletmelerinde uygulamaya almışlardır. Yalın üretim, firmaların karlılığını artırmak amacıyla, ürün ve hizmet oluşturma süreçlerinde sadeleşmeye giderek nihai değerin mükemmelleştirildiği kavram, sistem ve teknikler bütünüdür. Bu düşüncede ürün, müşterinin ilave bir ödemeyi kabul etmeyeceği şeylerden arındırılmaktadır. Yalın üretim prensiplerini benimseyen firmalar, yapılan iyileştirmeleri standart maliyet muhasebesi sistemi ve raporları ile izleyememişlerdir. Bu nedenle de literatürde `Yalın Muhasebe` olarak anılan bir yaklaşımı işletmelerinde uygulamaya almışlardır. Yalın muhasebe, yalın üretimi etkin olarak uygulayan şirketler için, yalın uygulamalara yön verecek raporların hazırlanmasını sağlayan, değer akış analizi iyileştirme çalışmalarında ve alınacak kararlarda doğru veri bilgisi sunan bir sistematiktir. Anahtar Sözcükler: Yalın üretim, Yalın Muhasebe, Değer Akış Analizi, Yalın Muhasebe uygulamaları, Değer akış maliyetlemesi, Yalın performans ölçüleri With globalization, competition has gained a different dimension in the world. The world is now seen as an arena where millions of products are marketed in a single market place. Manufacturing companies that try to survive in this arena have to produce in the product range, speed and cost desired by the customer. In addition, companies have to adapt to changing customer demands with the speed of developing new products. Otherwise, it will be inevitable to face the danger of extinction in this global arena. For this reason, the manufacturing companies first adopted the Lean Manufacturing System principles that came out of the Toyota company and implemented them in their enterprises.Lean production is a set of concepts, systems and techniques in which the final value is perfected by simplifying the product and service creation processes in order to increase the profitability of the companies. In this thinking, the product is cleared of things that the customer would not accept an additional payment.Companies that adopt lean manufacturing principles could not follow the improvements made with the standard cost accounting system and reports. Therefore, they have implemented an approach called `Lean Accounting` in the literature. Lean accounting is a systematic for companies implementing lean production effectively, providing reports to guide lean practices, providing accurate data information in value flow analysis improvement studies and decisions to be taken. Keywords: Lean production, Lean Accounting, Value Flow Analysis, Lean Accounting practices, Value flow costing, Lean performance measures 82

Küresel ekonomik kriz yönetiminde en ön sırada yer alan Uluslararası Para Fonu (IMF), küresel finansal istikrarı sağlamadaki yetersiz girişimleri nedeniyle özellikle son yaşanan 2008 küresel finansal kriz sonrası sık sık eleştirilen bir kurum haline gelmiştir. Ekonomisinde yaşanan istikrarsızlıklarla mücadele eden Türkiye, IMF'ye üye olduğu 1947 yılından itibaren, IMF ile birlikte birçok istikrar programı uygulamış ancak birçok program başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Bununla birlikte, Türkiye ekonomisi 2008 küresel finans krizini IMF yardımı almadan başarılı bir şekilde atlatmıştır. Ancak 2018 yılına gelindiğinde, gerek Türkiye'ye özgü iktisadi, siyasi ve jeopolitik risklerin artması ve gerekse küresel finans sisteminde oluşan risk algılamalarındaki bozulmanın etkisiyle ekonomik istikrar kesintiye uğramıştır. Bu dönemde oluşan iktisadi istikrarsızlık nedeniyle Türkiye'nin IMF ile anlaşma ihtiyacı yaklaşık on yıl sonra tekrar gündeme gelmiştir.Tez çalışmasında, Türkiye'nin 2020 veya sonrasında herhangi bir IMF anlaşmasını yapıp yapmayacağı ihtimali incelenmiştir. Bu amaçla 2003 yılı ve sonrasında IMF ile anlaşma yapan ülkelerin anlaşma öncesi iktisadi göstergelerinin durumu incelenmiş ve IMF anlaşmasına neden olabilecek olası faktörler tespit edilmeye çalışılmıştır. Türkiye'nin 2020 yılı ve sonrasında anlaşma yapma ihtimaline binaen, IMF ile 2017 ve sonrası anlaşma yapan ülkelerin belirlenen faktörler çerçevesinde iktisadi göstergeleri ile Türkiye'nin göstergeleri karşılaştırılmıştır. Buna göre son dönemde IMF ile anlaşan ülkeler baz alındığında, rezervin kısa vadeli borcu karşılama oranı, enflasyon, yerel para biriminin değer kaybı ve özel sektöre verilen kredilerin milli gelire oranı göstergeleri bakımından, Türkiye daha kırılgan bir görünüm arz etmektedir. Bununla birlikte diğer iktisadi göstergeler ise Türkiye'nin bu ülkeler ortalamasına yakın veya daha iyi durumda olduğuna işaret etmektedir. Yakın dönemde Türkiye'ye ilişkin riskler dengeli dağılmakta ve Türkiye'nin IMF ile anlaşmasını gerektirecek bir durum ortaya çıkmamaktadır. Bununla birlikte üye ülkelerin sağlam iktisadi temellerini teyit eden ve yatırımcılara güven veren Esnek Kredi Hattı (Flexible Credit Line) anlaşmasını, 2008 küresel finansal krizden beri yineleyen Meksika ve Kolombiya gibi, Türkiye'nin de yapması veya mali kural gibi bir düzenleme Türkiye'yi muhtemel risklere karşı daha korunaklı yapacaktır. International Monetary Fund (IMF), the forefront institution in the management of the global financial crisis, has been criticized widely due to its inadequate role in restoring global financial stability during the global financial crisis in 2018.Turkey, during its efforts against instability in its economy, had implemented several IMF stability programs since its membership to the IMF in 1947, however many of them failed to meet their objectives. On the other hand, Turkey has overcome the 2008 financial crisis without getting any assistance from the IMF. However in 2018, due to both the increasing geopolitical, economic and political risks peculiar to Turkey and deteriorating risk perceptions in the global financial system, economic stability in Turkey has been under pressure. The aforementioned economic instability in this period resulted in the need for a new deal for Turkey with IMF some 10 years after the global financial crisis.In this thesis work, the probability of another deal between Turkey and IMF in 2020 onwards has been investigated. For this purpose, the economic indicators of the countries that signed an agreement with the IMF after 2003 were examined and possible factors that could lead to the IMF agreement were tried to be determined. Due to the possibility that Turkey may sign an agreement in 2020 and beyond, economic indicators of the countries signed an agreement with the IMF after 2017 and Turkey's indicators are compared under determined factors. In this respect, based on the countries which agreed with the IMF, indicators such as short-term debt coverage ratio of reserves, inflation, devaluation of the local currency and ratio of loans to the private sector to GDP indicated that Turkey poses a more fragile outlook than its peers. However, the other economic indicators in these countries suggest that Turkey is close to or better than the average of selected economies. In the near term, risks are evenly distributed on Turkey and a situation does not arise that requires Turkey's agreement with the IMF. However, signing the Flexible Credit Line agreement which confirms robust economic fundamentals of the member countries and reassures the investors, just like Mexico and Colombia those renew this agreement since 2008 global financial crisis, or adoptation of fiscal rule will make Turkey much more resistant against the potential risks. 168

Bu tezin ilk bölümünde, fiyat etkisini modellemeye çalışılmıştır. Yeni denge fiyatına ulaşılması zaman aldığında pazarın tam etkin olmadığı varsayılmaktadır. Bu nedenle, fiyat etkisini modellemek için, iki yeni kavram olan piyasa esnekliği ve fiyatın bilgilendiriciliği kavramları tanımlanmıştır. Sonuç olarak, fiyatın bilgilendiriciliği arttıkça piyasa esnekliği ve fiyat etkisinin artma eğilimi göstermiştir. İkinci bölümde finansal riskin ihmal edilen boyutu olarak kabul edilen likiditenin önemi vurgulanmaya çalışılmaktadır. Bunun için, Likidite Etkili Zıplamalı Stokastik Volatilite Modeli (LASVJ) modeli tanıtılmış ve stabilite ve performans açısından Zıplamalı Stokastik Volatilite Modeli (SVJ) modeli ile karşılaştırılmıştır. Simülasyon sonuçları, LASVJ modelinin düşük sapma ve kök ortalama kare hatasına sahip olduğu için SVJ modelinden daha iyi performans gösterdiğini ortaya koymuştur. Kalibrasyon bölümünde Dow-Jones 30da listelenen on şirket kullanılmıştır ve LASVJ modeliyle tahmini temerrüt ve kredi marjı olasılığının SVJ modeline göre daha yüksek olduğu bulunmuştur. Üçüncü bölümde, oynaklık tahmin yöntemi geliştirilerek Riske Maruz Değer gibi finansal risk araçlarının daha etkin bir şekilde kullanılması amaçlanmaktadır. İyi performans gösteren bir oynaklık tahmini finansal piyasadaki belirsizliğe ışık tuttuğu için bunu modellemek önemli bir görevdir. Bu amaçla oynaklığı modellemek için GARCH tipi modeller ve bir Makine Öğrenmesi modeli olan SVR-GARCH modeli kullanılmıştır. Bulgular, SVR-GARCH oynaklığı tahmin etmede geleneksel modellerden daha iyi performans gösterdiğini ve ayrıca POF ve Basel Trafik Işığı Geri Test yaklaşımlarına dayanan VaR tahmininde daha güvenilir sonuç verdiğini göstermektedir. First chapter of this thesis is an attempt to model the price impact. It is assumed that the market is not perfectly efficient so that it takes to time to adjust new equilibrium price. Thus, in order to model the price impact, two new concepts are introduced which are market resiliency and speed of price informativeness. It is showed that market resiliency and price impact tend to raise as speed of price information increases which emphasizes the fact that speed of information matters in financial markets and market resiliency is not a phenomenon that can be neglected. In the second chapter, it is tried to stress the importance of the liquidity which is considered as the neglected dimension of the financial risk. To do that, a new approach called Liquidity Augmented Stochastic Volatility with Jump (LASVJ) model is introduced and it is compared with the Stochastic Volatility with Jump (SVJ) model in terms of stability and performance. This analysis includes both simulation and calibration analysis. The simulation results suggest that LASVJ model outperforms SVJ as it has lower bias and Root Mean Square Error. In the calibration part, ten companies listed in Dow-Jones 30 are used and it is found that the estimated probability of default and credit spread with LASVJ model are higher than those with SVJ model. In the third chapter, it is aimed to improve the volatility prediction which included in the financial risk management. As a well-performing volatility prediction sheds light on the uncertainty in the financial market, it is an important task to model it. To this end, GARCH-type models as well as SVR-GARCH. To this end, GARCH-type models as well as SVR-GARCH model are used to model the volatility and the results are compared based on the performance metrics. In part of empirical analysis, finding indicates that SVR-GARCH outperforms the traditional models in predicting volatility and also produce more reliable result in Value-at-Risk estimation. 140

Bu çalışmada; sürdürülebilirlik, sürdürülebilir kalkınma ve yeşil büyüme kavramları ele alınarak, sürdürülebilir kalkınma hedefleri çerçevesinde tartışılan endişelere yer verilmiştir. Sürdürülebilirlik hedeflerinin temel odak noktasında, yenilenemeyen doğal kaynakların tükenme endişesi ve buna bağlı olarak, tek kullanımlık plastik tüketim sorunları vardır. Davranışsal iktisadın temel bulguları olan; kayıptan kaçınma, şimdinin gücü, çerçeveleme etkisi, referans alma, varsayılan seçimler, görünürlük ve iyimserlik yanılgısı bağlamında bu sorunlar incelenmiştir. Sınırlı rasyonel bireylerin, faydalarını arttırmaya yönelik uygulanabilecek, paternalizm ve özgürlükçü paternalizm politikaları açıklanmıştır. Daha sonra, tek kullanımlık plastik torbaların aşırı tüketimini önlemek için birçok ülkede kullanılan çeşitli müdahale yöntemleri ve örneklerinden bahsedilmiştir. Dürtme kavramından yola çıkılarak, bireylerin kalıplaşmış tüketim anlayışlarında, psikolojik ve ekonomik teşvikler aracılığıyla, değişiklikler yapılabileceği öne sürülmüştür. Plastik poşetlere yönelik müdahaleler olan; vergi ve yasaklarla ilgili literatür, ayrıntılı şekilde sunulmuştur. Türkiye'de, 1 Ocak 2019 itibariyle yürürlüğe giren Çevre Kanunu düzenlemeleri bağlamında, plastik poşet ücreti uygulanmaya başlanmıştır. Türkiye'de uygulanmakta olan plastik poşet ücretinin, tüketici davranışlarına etkisinin belirlenmesi amacıyla, İstanbul'da yüz yüze bir tüketici anketi gerçekleştirilmiştir. Plastik poşet talebinde ortaya çıkan değişimin incelenmesi amacıyla, temel bileşenler analizi, eşleştirilmiş örneklem t-testi ve çoklu regresyon analizi yöntemleri kullanılmıştır. Sonuç olarak; plastik poşetlerin ücretlendirilmesi biçiminde uygulanan müdahalenin başarılı olduğu gözlemlenmiştir. Uygulanan müdahalenin, davranışsal iktisat politikaları bağlamında nasıl desteklenebileceği tartışılarak, öneriler sunulmuştur. In this study; concerns addressed within the framework of sustainable development goals are discussed in the context of concepts such as sustainability, sustainable development and green growth. The main focus of sustainability goals is the concerns about the depletion of non-renewable natural resources and consequently disposable plastic consumption problems. These problems have been examined in the context of the avoidance of loss, the strength of the present, the framing effect, the referencing, the default choices, the visibility and the optimism error, which are the main findings of behavioral economics. Paternalism and libertarian paternalism policies that can be applied to increase the benefits of limited rational individuals have been explained. Then, various intervention methods and examples used in many countries are mentioned to prevent excessive consumption of disposable plastic bags. Based on the concept of nudge, it has been argued that changes can be made in individuals' stereotypical conception of consumption through psychological and economic incentives. The literature on taxes and prohibitions, which are interventions for plastic bags, is presented in detail. In Turkey, which entered into force as of January 1, 2019 in the context of the Environmental Law regulations plastic bag fee was introduced. The plastic bag fee being implemented in Turkey, in order to determine the effect on consumer behavior, face to face a consumer survey was conducted in Istanbul. In order to examine the change in plastic bag demand, principal components analysis, paired sample t-test and multiple regression analysis methods were used. As a result, the intervention applied in the form of plastic bag fee has been observed to be successful. Suggestions were presented by discussing how the intervention applied could be supported in the context of behavioral economic policies. 148

Mali alan, devletin mali sürdürülebilirliğe zarar vermeden eğitim, sağlık, altyapı gibi kalemlere yapacağı harcamalar için bütçeden ayrılabilecek payı anlatan bir kavram olarak literatüre girmiştir. Bu kavram aynı zamanda devletin ekonomik krizlere karşı uygulayabileceği çevrim karşıtı maliye politikası imkanlarını temsil etmektedir. Mali alan literatüre yeni girmiş bir kavram olsa da, maliye teorisinde benzer fikirlerin çokça var olduğu görülmektedir. Mali alanın kısıtlılığı, bir ülkenin maliye politikası uygulayabilme imkanının sınırlılığını anlatmaktadır. Çeşitli göstergelerle incelenen mali alan kısıtlanması gelişmekte olan ülkelerin neoliberal iktisat politikaları neticesinde sıkça karşı karşıya kaldıkları bir olgu olmuştur. 2008 Büyük Durgunluğu olarak adlandırılan ekonomik krizin ardından maliye politikasının uygulama alanları tekrar tartışmaya açılmıştır. Bu durum, mali alanın önemini arttırmıştır.Türkiye'nin yaşadığı ekonomik krizler, mali alanın Türkiye için gerekliliğini ortaya koymuştur. Bu çalışmada literatürde yer etmiş mali alan göstergeleri ışığında Türkiye'de mali alanı kısıtlayan faktörler incelenmiştir. Çalışmanın amacı, Türkiye'de mali alanı kısıtlayan faktörleri belirlemek ve mali alanın genişlemesi için politika önerileri sunmaktır. Çalışmanın ilk bölümünde mali alanın farklı tanımları verilmiş ve iktisadi düşünceler tarihi içerisinde mali alanın yeri incelenmiştir. İkinci bölümde mali alan oluşturma ve hesaplama yöntemleri anlatılmış, ardından normatif olarak mali alanı kısıtlayan faktörler gösterilmiştir. Üçüncü bölümde ise Türkiye için belirlenen mali alan göstergeleri 1990-2019 zaöam dönemi için incelenmiş ve mali alanı kısıtlayan faktörler belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Mali Alan, Maliye Teorisi, Ekonomik Kriz, Maliye Politikası Fiscal space has appeared in the literature as a concept describing the portion that can be allocated from the budget for the expenditures that the state would spend on items such as education, health and infrastructure without harming financial sustainability. The notion also represents the counter cyclical fiscal policy opportunities that the state can implement against economic crises. Although fiscal space is a new concept in the literature, it is seen that similar ideas exist in the theory of public finance.The restriction of the fiscal space describes the limitation of a country's fiscal policy. Fiscal space constraint examined by various indicators has been a state of affair that developing countries frequently encounter as a result of neoliberal economic policies. Following the economic crisis called the 2008 Great Recession, the application areas of fiscal policy are reopened. This has increased the importance of fiscal space.Turkey's economic crisis has revealed the need of fiscal space for Turkey. In this study, factors restricting fiscal space in Turkey have been studied as using the light of the financial indicators specified the literature. The aim of this study is to determine limiting factors of ficsal space in Turkey and to provide policy recommendations to the expansion of fiscal spaceIn the first part of the study, different definitions of fiscal space are given and the place of fiscal space in the history of economic thoughts is examined. In the second part, the methods of creating and calculating fiscal spcae are explained, and then the factors limiting fiscal space area are shown. In the third part, determined fiscal space indicators examined for the period 1990-2019 in Turkey and the restricting factors of fiscal space has been identified.Key Words: Fiscal Space, The Theory of Public Finance, Economic Crisis, Fiscal Policy 223

Devletler üretim, ihracat ve istihdamı artırmak ve özellikle ekonomik daralma dönemlerinde bu göstergelerin sert düşüşlerini engellemek amacıyla teşvik politikalarını maliye politikası aracı olarak etkin uygulamalarla kullanmaktadırlar. Bu politikalar uluslararası rekabetin önem kazandığı günümüz küreselleşen dünyada, bu yönüyle de büyük önem taşımaktadır.Teşvik politikaları üretim artışı yoluyla ekonomik büyüme ve kalkınmayı sağlama, ülkenin rekabet gücünü arttırarak dünya ticaret hacminden daha fazla pay alma ve dolayısıyla dış ticaret açığını azaltma, bölgesel dengesizlik sorunuyla mücadele etme ve istihdam artışı sağlama fonksiyonlarına sahiptir.Türkiye'de uygulanan teşvik sistemi 2012 yılında alınan Bakanlar Kurulu Kararı ile önemli değişikliklere uğramıştır. Bu yeni teşvik sistemi; yatırım teşvikleri için birden fazla mekanizmadan oluşurken, KOBİ'lere yönelik olarak verilen destekler ağırlıklı olarak proje bazlı destek mekanizmaları ile KOSGEB ve Ticaret Bakanlığı bünyesinde uygulanmaktadır.Yeni teşvik sistemi kapsamında bölge ve sektör bazlı uygulamalar ayrıştırılmakta, öncelikli bölge ve sektörler teşvik mekanizmalarıyla artan oranlı olarak desteklenmektedir. Bu şekilde devletin gelişmesini istediği bölge ve sektörlere pozitif ayrımcılık uygulanmaktadır. Ancak destek mekanizmalarından da görüldüğü üzere, farklı kurumlar tarafından birbirinevbenzer destekler uygulanmakta, ayrıca fazla sayıda kurumun uygulayıcı olması çok başlılığa sebebiyet vermekte ve sistemi karmaşık hale getirmektedir.Bu çalışmanın amacı; bir maliye politikası aracı olarak teşvik politikalarını genel olarak ele alarak, Türk teşvik sistemini değerlendirmek ve sistemdeki mevcut sorunlarla ilgili çözüm önerileri sunmaktır. Çalışmada ana hatlarıyla teşvik politikaları, Türkiye'de uygulanan yatırım teşvikleri, ihracat teşvikleri ve KOBİ'lere sağlanan devlet teşvikleri ele alınmıştır.Anahtar Kelimeler: Yatırım, İhracat, KOBİ, Maliye Politikası, Teşvik Politikaları, Türk Teşvik Sistemi. Governments effectively use incentive policies as a financial policy inorder to increase production, export and employment; and to prevent thesharp decline of these indicators especially during economic contractionperiods. In the current globalized world where international competitiongained huge strength, with this aspect incentive policies have great importance.Incentive policies have the functions of ensuring economic growth anddevelopment through increase in production, gaining more shares from theworld trade volume by increasing the competitiveness of the country andtherefore reducing the foreign trade deficit, struggling the regional imbalanceproblem and providing increase in employment.Incentive System applied in Turkey has undergone major changes in2012 with Decisions of the Council of Ministers. This new incentive system;consists of multiple mechanisms for investment incentives, the supports givento SMEs are mainly implemented through project-based support mechanismswithin the constitution of KOSGEB and the Ministry of Commerce.Within the scope of the new incentive system, regional and sector-basedpractices are distinguished, priority regions and sectors are supported byincentive mechanisms with increased proportion. In this manner, positivediscrimination is applied to the regions and sectors that the government wantsto be developed. However, as it is seen from the support mechanisms, alikesupports are implemented by different institutions, additionally due to the factviiof large number of executer institutions causes and makes the system morecomplex.The aim of this study is to evaluate the Turkish incentive system as afiscal policy tool in general and to provide solution suggestions for the currentproblems in the system. In the study, main concept of incentive policies,government supported investment incentives, export incentives and incentivesfor SMEs applied in Turkey, has been discussed.Keywords: Investment, Export, SME, Fiscal Policy, Incentive Policies,Turkish Incentive System. 176

Ekonomik büyüme, yaşam standartlarını yükseltme ve dünya çapında yaşam kalitesini arttırma gibi pek çok fayda sağlasa da doğal kaynakların tükenmesine ve ekosistemlerin bozulmasına neden olmuştur. Bu durum karşımıza iki soru çıkarmaktadır; ''çevreye zarar vermemek için üretimden vaz mı geçilmelidir?'' yoksa ''ekonomik büyüme ön planda tutularak çevreye verilen zarar göz ardı mı edilmelidir?'' Bu sorular çevreye duyarlı büyüme olan sürdürülebilir büyümenin sağlanmasının gerekliliğine işaret etmektedir. Sürdürülebilir büyüme, gelecek nesillerin ihtiyaçlarını gözeterek mevcut neslin ihtiyaçlarının karşılanmasını ve doğal kaynakların israf edilmeden optimum kullanımını ifade etmektedir. Sürdürülebilir büyümede, ekonomik büyümenin sağlanmasının yanı sıra çevresel kalitenin arttırılması da önem arz etmektedir.Bu çalışmanın amacı, sürdürülebilir büyüme kapsamında çevrenin korunmasında maliye politikası araçlarını değerlendirmektir. Bu amaçla çalışmada betimsel yöntem kullanılarak, sürdürülebilir büyümenin sağlanmasına engel olan çevre sorunlarına değinilmiş ve çevre sorunlarının önlenmesinde maliye politikası araçları açıklanmıştır. Son olarak Avrupa Birliği ülkelerinde ve Türkiye'de çevrenin korunmasına yönelik uygulanan maliye politikası araçları karşılaştırılmış; Türkiye'de uygulanan maliye politikası araçlarının çevrenin korunmasında etkin olmadığı sonucuna varılmıştır. Bu doğrultuda Türkiye'de çevrenin korunmasına yönelik olarak uygulanan maliye politikası araçlarının çevrenin korunması amacı ön planda tutularak yeniden düzenlenmesi önerisinde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilir Büyüme, Çevre, Maliye Politikası Economic growth has brought many benefits such as raising living standards and improving the quality of life worldwide, but has led to depletion of natural resources and degradation of ecosystems. This situation raises two questions; ''should production be abandoned in order not to harm the environment?'' or ''should the environmental damage be ignored by keeping economic growth in the foreground?'' These questions point to the need for sustainable growth, which is environmentally friendly growth. Sustainable growth means meeting the needs of the future generations and meeting the needs of the current generations and optimum use of natural resources without wasting. In sustainable growth, besides ensuring economic growth, increasing environmental quality is also important. The purpose of this study is to evaluate fiscal policy tools in the protection of the environment within the scope of sustainable growth. For his purpose, using the descriptive method, environmental problems that prevent sustainable growth are explained and fiscal policy tools are explained to prevent envitonmental problems. Finally, fiscal policy instruments compared apply for the protection of the environment in the European Union countries and Turkey; protecting the environment, fiscal policy tools implemented in Turkey has concluded that to be effective. In this respect, protection of the environment of fiscal policy instruments applied for the purpose of environmental protection in Turkey was made in the reorganization proposal, keeping it at the forefront.Keywords: Sustainable Growth, Environment, Fiscal Policy 134

Gayrimenkul, dünyanın hemen her yerinde uzun vadede değerini koruyan ve getiri özelliğine sahip bir yatırım aracı olarak görülmektedir. Gayrimenkul yatırımları, gelişmiş ülkelerde sermaye piyasası araçlarıyla sağlanabilirken, finansal piyasaların gelişmediği, finansman yöntemlerinin sürdürülebilir olmadığı ülkelerde doğrudan yatırım şeklinde gerçekleştirilmektedir. Gayrimenkul projeleri ve kentsel dönüşüm projelerinin gerçekleştirilmesinde en önemli sorun ise kaynak yetersizliği olmaktadır. İnşaat ve gayrimenkul sektörünün ekonomik büyümeye katkısı da dikkate alındığında, yüksek sermaye gerektiren gayrimenkul yatırımlarında uzun vadeli ve düşük maliyetli finansman modellerinin geliştirilmesi, ülke ekonomileri için zorunlu hale gelmektedir.Çalışmanın konusunu, Türkiye'de sermaye piyasalarının gelişmesiyle birlikte gayrimenkul yatırımları ve kentsel dönüşüm projelerinin uygulanmasında yeni bir finansman modeli olarak sunulan gayrimenkul sertifikaları oluşturmaktadır. TOKİ öncülüğünde Park Mavera III Projesi üzerinden uygulama alanı bulan model, hem bir finansman yöntemi, hem de yatırımcılar açısından alternatif bir sermaye piyasası aracı olarak incelenmiştir. Çalışmada, modelin yasal çerçevesi ve işleyişi, olumlu yanları ve riskleri ortaya konulmuş, proje üzerinden ihraç ve uygulama süreci değerlendirilmiştir. Gayrimenkul sertifikası getirisi, seçilen farklı yatırım araçlarıyla dönemsel karşılaştırmalar yapılmak suretiyle incelenmiş ve yatırımcının bu süre içindeki durumu değerlendirilmiştir. Ayrıca üç temel değerleme yaklaşımı kullanılarak alternatif bir proje değerlemesi yapılmış ve bu uygulamada ihraç fiyatının yüksek belirlendiği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre ihraç fiyatının yüksek belirlenmesi ve yeterli tanıtımın yapılmamasının, gayrimenkul sertifikasına olan talebin düşük olmasına neden olduğu ve bu durumun ikincil piyasayı da olumsuz etkilediği saptanmıştır. Sonuç olarak gayrimenkul sertifikaları hem proje geliştirici, hem finansman sağlayan yatırımcı, hem de sermaye piyasası yapıcılarını ilgilendiren çok yönlü bir uygulama olduğundan, her safhasında gayrimenkul geliştirme ve yönetimi uzmanlarının istihdamının gerekliliği ön plana çıkmaktadır. Real estate is seen in almost every part of the world as an investment instrument that maintains its value in the long term and has a return capability. While real estate investments can be provided with capital market instruments in developed countries, they are realized as direct investments in countries where financial markets are not well developed and financing methods are not sustainable. The most important problem in real estate and urban transformation projects is the lack of financial resources. Considering the contribution of construction and real estate sector to economic growth; the development of long-term and low-cost financing models in real estate investments requiring high capital has become compulsory for national economies.The objective of the study is real estate certificates that presented as a new financing model for the implementation of investments in real estate and urban regeneration projects with the development of capital markets in Turkey. The model, which has been applied through the Park Mavera III Project under the leadership of TOKİ, has been analysed both as a financing method and as an alternative capital market instrument for investors. In this study, the legal framework and the functioning of the model, positive aspects and risks have been put forward and the process of export and implementation has been evaluated through the project. The return on the real estate certificate was examined by making periodic comparisons with the different investment instruments selected and the investor's status within the investment period was evaluated. In addition, an alternative project valuation has been made by using three basic valuation approaches and it has been concluded that the issue price was determined to be high in the application. As a result of the study, it was seen that the high issue price and the lack of adequate publicity caused the demand for real estate certificates to be low and this situation had a negative effect on the secondary market. Consequently, real estate certificates are a multi-faceted application that concerns both the project developer, the financing investors and the capital market makers, the necessity of employing real estate development and management experts at every stage comes to the forefront. 208

Çalışmada döviz kuru volatilitesi ve BİST banka endeksi arasındaki ilişkiyi ölçmek amaçlanmıştır. Modelde kullanılan değişkenler Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Elektronik Veri Dağıtım Sistemi (EVDS)'nden ve Borsa İstanbul resmi sitesinden alınmıştır. Modelde toplam iki değişken yer almaktadır. Buna göre kurulan ekonometrik modeldeki değişkenler; bağımsız değişken ABD doları, bağımlı değişken ise XBANK Endeksi verilerdir. Araştırma dönemi 2000-2020 günlük değişkenler kullanılmıştır. Serinin durağan olup olmadığının ortaya konması için ADF ve PP birim kök testleri kullanılmıştır. Uygulanan testlerin ardından uzun dönemde bağımlı ve bağımsız değişken arasında eşbütünleşme ilişkisinin varlığı ARDL modeli yardımıyla ortaya konulmuştur. ARDL modelinin kullanılmasının nedeni modelde ele alınan faktörler arasında bağımsız değişkenin I(0) düzeyde durağan olduğu, bağımlı değişkenin ise I(1) düzeyde durağan hale geldiği içindir. Sonuç olarak Türkiye'de belirlenen tarihler arasında uzun dönemde dolar kuru volatilitesi ve banka endeksi arasında 2000-2020 yılları arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Son olarak Hata Düzeltme Modeli yardımıyla kullanılan değişkenlerin 11 dönemin ardından beraber hareket ettikleri gözlemlenmiştir. The study aimed to measure the relationship between exchange rate volatility and BIST bank index. Variables used in the model Central Bank of the Republic of Turkey Electronic Data Dissemination System (EDDS) is taken from the official site and Istanbul Stock Exchange. There are two variables in the model. Accordingly, the variables in the econometric model established; the independent variable is the US dollar and the dependent variable is the XBANK Index data. In the research period, 2000-2020 daily variables were used. ADF and PP unit root tests were used to determine whether the series was stationary. Following the applied tests, the existence of cointegration relationship between dependent and independent variable in the long term was demonstrated with the help of ARDL model. The reason for using the ARDL model is that the independent variable is stationary at I (0) level, while the dependent variable becomes stationary at I (1). As a result, US dollar exchange rate volatility in the long term between the dates specified in the bank index between Turkey and concluded that significant negative relationship between the years of 2000-2020 has been reached. Finally, it was observed that the variables used with the help of Error Correction Model moved together after 11 periods.

Bu tez çalışmasında; Nakşidil Valide Sultan Vakıfları’nın 19. yüzyılda iktisadî ve sosyal boyuttaki işleyişi, yönetimi, zaman içerisindeki değişim ve dönüşümleri vakfa ait arşiv belgelerine dayanarak ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu çalışmada temel kaynak olarak Nakşidil Valide Sultan Vakıfları’nın Vakıflar Genel Müdürlüğü’ndeki vakfiyeleri ve defterleri, Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde bulunan muhasebe defterleri ve müstakil evraklar, Topkapı Sarayı arşivinde bulunan belgeler, vakfın nezâretlerle olan yazışma kayıtları, tamir ve tadilat işlerini ihtivâ eden çeşitli arşiv belgeleri kullanılmıştır. İkincil kaynak olarak konuyla alakalı yazılmış birçok bilimsel tez, makale ve monografiler kullanılmaktadır. Vakfın incelenmesi zaman çerçevesi olarak 19. yüzyıl olarak sınırlandırılmaktadır. Vakıf tarafından bu yüzyılda tutulmuş seri olarak 39 yılı ihtiva eden muhasebe defterleri çalışmanın ana kaynağını teşkil etmektedir. Vakıflara ait üç vakfiye incelenerek vakfın gelir ve giderleri, çalışanlar ve maaşları başlangıç aşamasında ayrıntılı olarak saptanmıştır. Daha sonra 1236/ 1821 tarihinde başlayarak 1276 / 1860 tarihine kadar devam eden farklı tarihli 12 adet müstakil muhasebe defterleri incelenmiştir. Muhasebe defterleri ışığında vakfiyelere kıyasla nelerin değiştiği, zaman içerisinde vakfın gelir ve giderlerindeki değişim ve dönüşüm anlaşılmaya çalışılmıştır. Son olarak da muhasebe defterleri dışında vakıf tarafından bazı nezaretler arası yapılmış resmi yazışma evrakları, vakıf hayratlarındaki tamirat, yenileme gibi durumları konu edinen belgeler ışığında vakfın gerçeğe yakın işleyişi tespit edilmeye çalışılmıştır. Vakıfların gelirlerinin Evkâf Nezâreti’nin 1826 tarihinde kuruluşundan etkilendiği saptanmıştır. Vakfın gelirlerinin Evkâf Nezâreti tarafından toplanması ve bir havuzda biriktirilmesinin sonucu olarak vakıf gelirlerine 1835/1851 tarihinden sonra muhasebe defterlerinde rastlanmamaktadır. Vakıf giderlerindeki artışlara; II. Mahmud Dönemi’de özellikle başvurulan tağşiş politikalarının, yapılan savaşlar ve gerçekleştirilen reformların ekonomik sonuçlarının etki ettiği belirlenmiştir.--------------------This thesis analyses the economic and social functioning, management, changes and transformations of Nakshidil Valide Sultan Foundations in the 19th century based on the archive documents of the foundations. The main sources were used in this study are endowment deeds, accounting books and individual documents, correspondence records of the foundation with the ministries, documents including repair and renovation works in the Prime Ministry Ottoman Archive and Directorate General of Foundations Archive and the documents in the Topkapı Palace Archive. Many scientific theses, articles and monographs written on the subject are used as secondary sources. The examination of the Nakshidil Valide Sultan Foundations is limited to the 19th century as a time frame. The main source of this study is the account books kept by the foundations which covers 39 years in this century. Three endowments belonging to the Nakshidil Valide Sultan Foundations were examined and revenue sources, incomes, expenses, and salaries of employees working in the foundations were analyzed in detail. Furthermore 12 account books of the Nakshidil Valide Sultan Foundations with different dates starting from 1236/1821 until 1276/1860 were examined. Accounting books enabled to understand what has changed over time compared to the endowment deeds and the change and transformation in the foundation's income and expenses over time. Finally, with the help of all archive documents, the realistic functioning of the Nakshidil Valide Sultan Foundations was depicted. Moreover, one could see that the revenue of the foundations was affected by establishment of the Ministry of Foundations in 1826. As a result of collecting the foundation's revenues and accumulating them in a pool by the Ministry of Foundations, revenues of Waqfs are not found in the account books after 1835/1851. Finally, one could also observe that the adulteration policies especially in the period of Sultan Mahmud II, wars and the economic consequences of the reforms carried in this period led to the increases in the expenses of the foundation.

ÖZET1970’lerin ortalarından itibaren kapitalizmin yaşadığı kriz, sermayenin geliştirdiği çok sayıda tepki ile atlatılmaya çalışılmıştır. Bu tepkilerden biri, üretimin fiziki mekanını parçalayıp başka ülke ve bölgelere kaydırarak coğrafyasını genişletmek olmuştur. Üretimin bu yeni organizasyon biçimi beraberinde sermaye birikim sürecinde bazı çelişkiler ortaya çıkarmıştır. Bu çelişkiler pek çok sektör ve işkolunun gelişmesinin arkasındaki dinamiği oluşturmaktadır. Bunlardan biri de lojistik sektörüdür. Bu çalışma, sermayenin krize karşı geliştirdiği tepkilerden biri olan üretim organizasyonundaki değişim sonucunda lojistik sektörünün üretim sürecinde ortaya çıkan çelişkileri sermaye adına çözmesi sebebiyle önemli bir pozisyona gelmesini, artı değerin üretildiği üretim sürecine dışsal bir pozisyondan üretim sürecinin içine doğru kayışını ve sektörün yeniden yapılanmasını konu edinmektedir. Bu çalışma lojistik literatüründeki birçok çalışmanın aksine lojistik sektörünü, kapitalizmin krizi ve sermaye birikim süreciyle ilişkilendirmekte ve sermaye birikim sürecindeki değişimin lojistik sektörünün önemini arttırdığı şeklindeki hipotezini öne sürmektedir. --------------------ABSTRACTSince the mid-1970s, the crisis experienced by capitalism has been tried to overcome by many reactions developed by capital. One of these reactions was to expand the geography of the production by disintegrate the physical space of production and shifting it to other countries and regions. This new form of organization of production has brought some contradictions in the process of capital accumulation. These contradictions are the driving force behind the development of many sectors include logistics.This study focuses on the fact that the logistics sector resolves the contradictions in the production process as a result of the change in the production organization, which is one of the reactions of the capital against the crisis, the shift of the surplus value from the external process to the production process and the restructuring of the sector.Unlike many studies in the logistics literature, this study associates the logistics sector with the crisis of capitalism and the capital accumulation process and suggests the hypothesis that the change in the capital accumulation process increases the importance of the logistics sector.

Tarihi ticaret yollarının geleceği açısından Güney Kafkasya’nın stratejik önemini inceleyen tez çalışmasında ticaret yolları tarihi ve bu yolların gelişmesinde bölgelerin rolünden bahsedilmekte, uluslararası ilişkilerde Güney Kafkasya`nın stratejik coğrafi konumu ve siyasi önemine vurgu yapılmaktadır. Bunun yanı sıra, Güney Kafkasya`nın dünya ticari yolları ve ekonomisi açısından önemine yer verilmekte, bölgede ticari koridor geliştirme politikasının yanı sıra, Güney Kafkasya devletlerinin ulaşım ve lojistik altyapısı ile ilgili meseleler incelenmektedir. Çalışmada ayrıca Güney Kafkasya`nın jeostratejik ve jeopolitik önemi analiz edilmekte, Güney Kafkasya devletlerinin temel çatışmalarının bölgeye etkileri araştırılmaktadır. Tez çalışmasının son bölümlerinde 1990’lardan sonra bölgede doğan yeni uluslararası projeler ve söz konusu projelerin bölge ekonomisine etkileri de incelenmekte, son yıllarda daha da önemi artan TANAP ve TAP gibi projelerin tarihsel gelişimi hakkında bilgi temin edilmektedir.--------------------In the thesis study examining the strategic importance of Trans-Caucasia in terms of the future of historical trade routes, the history of trade routes and the role of regions in the development of these routes are mentioned, and the strategic geographical location and political importance of Trans-Caucasia in international relations are emphasized. In addition, the importance of Trans-Caucasia in terms of world trade routes and economy is emphasized, as well as the trade corridor development policy in the region, issues related to the transport and logistics infrastructure of Trans-Caucasian states are examined. In the study, the geostrategic and geopolitical importance of Trans-Caucasia is analyzed and the effects of the fundamental conflicts of Trans-Caucasian states on the region are investigated. In the last parts of the thesis study, new international projects born in the region after the 1990s and the effects of these projects on the regional economy are also examined, and information is provided about the historical development of projects such as TANAP and TAP, which have become more important in recent years.

Bu araştırmanın amacı; kamunun müdahalesi ve gerçekleştirdiği yatırımlar nedeniyle gayrimenkullerde ortaya çıkan değer artışının, kamunun gerçekleştirdiği veya gerçekleştireceği hizmet ve yatırımlar için finansal kaynak olarak kullanılabilirliği, kullanılması halinde uygulanabilecek yöntemleri ortaya koyarak, Türkiye'de kamu projelerinin gayrimenkullerde yaşanan değer artışı ile finanse edilebilme olanaklarının incelenmesidir. Gayrimenkullerde yaşanan değer artışının, kamuya aktarılması sürecinde dünyada uygulanan yöntemler ele alınmış ve Türkiye'de uygulanabilirliği ise mevzuat ve örnek proje sonuçları çerçevesinde irdelenmiştir. Bu çerçevede Türkiye'de gerçekleştirilen kamu metro yatırımı incelenerek, değer artışı; yatırım etki alanında yaşayan ve çalışan bireyler ile gayrimenkul pazarlaması yapan ofislerle görüşme ve anket sonuçlarına göre tespit edilmiştir. Buna ilave olarak kamunun değer artışından pay alarak finansman sağladığı uygulamalarda ölçüm olarak kullandığı emlak vergi değerlerindeki değişim de irdelenmiştir. Teori ve uygulamada kamunun müdahale ve kararları ile gayrimenkullerde yaşanan değer artışının, tekrar geliştirilen yatırımlar ve sağlanan hizmetler için finansal kaynak olarak kullanılması uzun süreden beri tartışılmaktadır. Değer artışının, kamuya geri kazandırılarak, hizmet ve yatırımlarında kullanılması uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından önemsenmekte ve bu yolla proje sürecinde ek finansman kalemi oluşturularak, sürdürülebilir yatırımlar gerçekleştirilmesi önerilmektedir. Araştırma sonuçlarına göre değer artışının kamuya aktarılması uygulamalarına ilişkin Türkiye mevzuatı irdelenerek örnek olarak seçilen proje güzergahında oluşan değer artışları tespit edilmiş ve değer artışının kamuya aktarılma olanakları tartışılmıştır. Türkiye'de değer artışının kamu yatırımlarında finansal kaynak olarak kullanılması için gerekli yasal değişikliklerin yapılması gerektiği vurgulanmalıdır. Gayrimenkulde yaşanan değer artışlarına ilişkin olarak toplumun, kamu yöneticilerin ve çalışanlarının yeterli bilince sahip olmadığı görülmüştür. Paydaşların değer artışı, değer artışından yararlanarak kaynak oluşturulması konusunda bilinçlendirilmesi, sunulan hizmet ve yatırımlarda oluşan veya oluşacak değer artışını dikkate alarak, projelendirilme aşamalarında ele alınması gerekmektedir. Değer artışından yararlanılması için topluma açıklanması, şeffaflık ve hesap verilebilirlik kaygıları içinde gerçekleştirilerek, topluma aktarılması gerekmektedir. Yatırım projelerinin bireylerin sağladıkları faydaları açıklamak, değer artışının kamuya aktarılması işlemlerini kolaylaştırılacaktır. Özellikle bireylerden alınacak değer artış payının kullanım amacının açıklanması; başarılı uygulama yapılması için önemli görülmektedir. Araştırma sonuçlarına göre proje finansmanı ve yönetimi uygulamalarının gerçekleştirecek kalifiye eleman ve yeniden yapılanmanın zorunlu olduğu ve bu işlemde gayrimenkul geliştirme ve yönetimi uzmanlarının anahtar role sahip oldukları ortaya çıkmaktadır. The objectives of this research is to determine the nature of the project, the availability of the increase in value in real estate due to the intervention of the public and the investments carried out by the public as a financial resource for the services and investments carried out or to be carried out by the public, revealing the methods that can be implemented, to examine the possibilities of financing public projects in Turkey with the increase in the value of real estate. In the process of transferring the value increase experienced in real estate to the public, the methods applied in the world for the land value capture have been discussed and their applicability in Turkey has been examined within the framework of legislation and sample project results. In this context, the public subway/metro investment in Turkey was chosen as a case study and examined and the increase in value was determined according to the results of interviews and surveys with individuals living and working in the investment domain and offices engaged in real estate marketing. Besides, the change in property tax values that the public uses as a measurement in the applications that it provides financing by taking a share of the increase in value has also been examined, including the theories and practice in the use of public intervention and decisions and the increase in value in real estate as a financial resource for re-developed investment and services provided has been discussed. The use of value increase in services and investments by restoring it to the public is considered important by international institutions and organizations and in this way, it is proposed to make sustainable investments by creating additional financing items during the project process. According to the results of the research, the Turkish legislation on the transfer of value increase to the public was examined and value increases were determined on the project route selected as an example and the possibilities of transfer of value increment to the public were discussed. It should be emphasized that legal changes are necessary to use the value increment in Turkey as a financial resource for public investments. It has been observed that most of the society, public administrators and employees do not have awareness of the land value capture concept and value increment in real estate. It is necessary to raise awareness about the value increment concept, the creation of resources by taking advantage of value increment, and to consider with the increase in value that occurs or will occur in the services and investments provided. To benefit from the increase in value, disclosure to the society must be carried out with transparency and accountability concerns and transferred to the society. Explaining the benefits of investment projects provided by individuals and transferring the value increment to the public will be facilitated. Explaining the purpose of the use of the share of the value increment to be taken from individuals in particular; it is seen as important for successful project implementation. According to the results of the research, qualified personnel and restructuring of project finance and management practices are required and real estate development and management experts have a key role in this process. 180

Ekonomik büyüme bir ülkenin kişi başına düşen gelir seviyesindeki artışı ifade ederken, kalkınma kavramı ekonomik, siyasi ve toplumsal gelişmeyi belirtir. Orta gelir tuzağında, ülkeler ekonomik gelişmelerinde yaşanan tıkanıklıklar sonucu belli bir gelir ve kalkınmışlık seviyesinin ötesine geçememektedirler. Orta Gelir Tuzağından ülkelerin çıkmasında en kritik rol eğitim seviyesinde yaşanacak ilerlemelerdir. Mesleki ve teknik eğitim, ekonomik üretime katkısı en doğrudan olan ve kısa dönemde sonuç veren eğitim türüdür. Gelişmiş ülkelerin eğitim sistemleri incelendiğinde mesleki eğitim alanında önemli ilerlemeler kaydettikleri ve bu durumun üretim kapasitelerinde süreklilik arz eden bir artış sağladığı görülmektedir. Ülkemizde ise uygulanan mesleki ve teknik eğitim sisteminin bazı sorunları bulunmakla beraber bu sorunların çözümü halinde büyüme ve kalkınmaya önemli katkılar sağlaması mümkündür. While economic growth refers to the increase in the income per capita of a country, the concept of development refers to economic, political and social development. In the middle income trap, countries cannot go beyond certain income and development level as a result of the bottlenecks in their economic development. The most critical role in the escape of countries from the middle income trap is the advances in education level. Vocational and technical education is the type of education that has the most direct contribution to economic production and gives results in the short term. When the education systems of developed countries are analyzed, it is seen that they have made significant progress in the field of vocational education, and this has provided continuous increase in their production capacities. Although the vocational and technical education system, implemented in our country, has some problems, it is possible to make significant contributions to growth and development if these problems are solved. 152

İş hayatında bulunan kadın ve erkek oranında farklar bulunmaktadır. Bu oran arasındaki fark özellikle üst yönetim pozisyonlarına doğru çıktıkça daha çok dikkat çekmektedir. Kadınların iş hayatında erkekler kadar aktif bulunmamasının birçok sebebi vardır. Birçok ülkede bu kadın-erkek dağılım oranını daha adil bir hale getirmek için çalışmalar yapılmaktadır. Toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması kurumlar için olduğu kadar ülkelerin de kalkınması için önemli bir noktadır. Bu çalışmanın konusu farklı sektörlerde yöneticilik pozisyonunda görev alan yönetici kadınların iş hayatında kendilerinin ve hemcinslerinin karşılaştıkları engelleri ve çalışan diğer kadınların bu engellerle daha az karşılaşmaları için yürüttükleri pozitif ayrımcılık politikalarını araştırmaktır. Bu çalışmada beyaz yakalı kadınların iş dünyasındaki konumları ve iş dünyasındaki kadın emeğinin pozitif gelişimindeki rolleri ve katkılarının incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın bir diğer amacı da üst düzey yönetici pozisyonuna gelen kadınların yöneticilikleri döneminde alt kademede istihdam edilen kadınların çalışma koşulları ve istihdam edilme oranlarına yönelik pozitif ayrımcılık politikalarını uygulayıp uygulamadıklarının incelenmesidir. Yani erkek yöneticilere göre kadınların istihdamına ve iş yaşamındaki konumlarına farklı perspektifle bakıp bakmadıkları ve bu doğrultuda politikalar uygulayıp uygulamadıkları tartışılmıştır.Çalışmada, toplumsal cinsiyet, ayrımcılık ve pozitif ayrımcılık kavramlarına dair literatür araştırılması yapılmış olup, kadınların kariyerlerinde yükselmelerinin önündeki engeller araştırılmıştır. Bu doğrultuda en sık karşılaştıkları problem olan cam tavan sendromu ve kraliçe arı sendromuna dair yaklaşımlar aktarılmıştır. Bu çalışmada nitel araştırmaviyöntemlerinden olan derinlemesine görüşme ve sözlü tarih görüşmesi yöntemlerine başvurulmuştur. Dört ay süren saha çalışmasında Türkiye’de farklı sektörlerde yöneticilik yapan 20 kadın ile görüşmeler yapılmıştır. Katılımcıların belirlenmesinde kartopu yöntemine başvurulmuş ve katılımcılara önceden hazırlanmış 20 tane açık uçlu soru sorulmuştur. Saha çalışması verileri ve farklı sektörlerde üst düzey yönetici rolünde bulunan kadınların, hemcinslerinin çalışma hayatına dair medyadaki retorikleri söylem analizi yöntemi ile incelenmiştir.--------------------There are differences between woman and man rates in work life. This rate difference is especially highlighted at senior manager positions. There are several reasons of why women are not as active as men are. Many countries study to make this rate more equitable. To supply gender mainstreaming is important for companies as well as for countries. The topic of this study is to research the barriers of white-collar manageresses, who work at different industries, and their congenerics are faced. Additionally, it seeks to understand which policies white-collar manageresses are applied to solve this problem. This study aims to examine white-collar manageresses’ position at working life, their roles and contribution to women labor’s improvement. Another aim of the study is to research if managressess apply positive discrimination policies to increase women rate and their working conditions at business life or not. In other words, it is discussed if manageressess have same perspective about women employment and their positions at business life like man managers has or not.In the theoretical framework of this study gender, discrimination and positive discrimination concepts are analysed and the barriers, which women labors are faced during promotional, are seeked. In this context the perspectives about most frequent barriers which are known as glass ceiling syndrome and queen bee syndrome are discussed. This study is applied to qualitative research methods such as in-depth interview and oral history. During four-month-fieldwork the researcher had interviews with twenty manageresses from different sectors. Participants were chosen by snowball method, a qualitative research method, and twenty prepared open-ended questions were asked. Fieldwork datas and the rhetorics of manageressess from different sectors, which is about their congenerics’ business life, was examined by discourse analysis method.

Bilime ve teknolojilere dayalı araştırmalar büyük ölçüde üniversiteler ve yüksek teknoloji enstitülerinde gerçekleştirilmektedir. Teknoloji Geliştirme Bölgeleri, son yıllarda etkinlik kazanan araştırma merkezleri durumundadır. Bu merkezlerde gerçekleştirilen Ar-Ge ve endüstriyel tasarım gibi faaliyetler vergisel teşvikler yoluyla desteklenmektedir. Vergisel teşvik ve diğer destekler, kurumlar ve gelir vergisi kanunları başta olmak üzere ilgili mevzuat açısından belirleyici öneme sahiptir. Teknokentlere sağlanan vergisel muafiyet ve istisnaların, Ar-Ge gelişmişlik düzeyine ek olarak farklı ölçekte ekonomik gelişmeye ve verimliliğe de etkileri bulunmaktadır. Bu tezde, vergi hukuku yönüyle teknokent faaliyetleri değerlendirilmiştir. Bilim ve teknoloji politikaları bakımından; gelir, harcama ve kaynak dağılımı yönüyle Ar-Ge faaliyetlerine stratejik hedefler ve yapay zekâ gibi yeni bilgi teknolojileri doğrultusunda yön verilmelidir. Vergi hukuku ve vergi politikaları bakımından ise, teknolojik değişim ve zamanla ortaya çıkan ihtiyaçlar gözetilerek hukuksal belirsizlikler ve uygulama farklılıkları (KDV gibi) giderilmelidir. Bu yönüyle mali mevzuatın değişimlere bağlı olarak güncellenmesi önem taşımaktadır. Yüksek öğretimdeki teknik ve akademik personelin teknokent çalışmalarıyla bütünleştirilmesi, önemli bir gelişme parametresi olarak göz önünde tutulmalıdır. Bununla birlikte, teknokent çalışmalarının üniversiteler üzerinde kontrolsüz ticarileşme baskısını artırması olumsuz bir etken olarak kaydedilmelidir.--------------------The investigations based upon science and technologies are mostly performed in the universities and the high technology institutes. Technology development zones are the centers which have been come to the fore recently. The studies performed in these centers such as research-development (R&D) and design activities are supported by the tax advantages which have determinative importance on the corporate and income taxes being in the first place with regards to the applicable law. The privileges and exceptions obtained for the technopoles have the effects on R&D development level as well as different scales economic progress and productivity. In this thesis, technopole activities are appraised with respect to tax law. From the science and technology politics, it is necessary to address the expense and the resource allocation of R&D activities based on strategic targets and new technologies like artificial intelligence. As for that tax law and tax policy, it should be eliminated the legal uncertainties and differences in practice like diversity in value-added tax applications. From this aspect, it is required to update the fiscal regulations based on the current variations. Consolidating the qualified technical and academic staff working at higher education with technopole studies comes into prominence as a development parameter. However, it should be noticed as a negative effect that the technopole activities could turn up unrestrained commercialization pressure over the universities.

Osmanlı Devleti’nin Tanzimat sonrasında merkezileşme çabaları ve bu bağlamda aşiretlerle kurduğu sosyo-ekonomik, kültürel ve idari ilişkiler, Osmanlı iktisadi ve sosyal tarihinin en önemli konularından biridir. Bu çalışmada Milli Aşireti’nin 19. Yüzyıl boyunca Diyarbakır, Urfa ve Mardin arasında geniş bir yer tutan Berriye alanı ile Karacadağ yaylağı üzerinde sürdürdüğü göç faaliyetleri ele alınmıştır. Milli Aşireti’nin bu geniş bölgedeki hâkimiyet mücadelesi, hayvancılık faaliyetleri, vergiler, Hamidiye Alayları’na katılımı sonrasında diğer aşiretler ve aşiretsiz gruplarla ilişkisi ve talan ekonomisi başlıkları altında incelenmiştir. Bu incelemede disiplinler arası pek çok çalışmanın yapıldığı aşiret literatürü dikkatle gözden geçirilerek 19. Yüzyıl boyunca Devlet Arşivleri’nde tutulan kayıtlar ve İngiliz konsolos raporlarından elde edilen veriler kullanılmıştır. Birincil kaynakların incelenmesiyle ulaşılan bilgiler, mevcut literatürdeki aşiret-devlet idari ve ekonomik ilişkilerinin açıklanmasıyla karşılaştırılarak; Osmanlı Devleti’nin 19. Yüzyıldaki dönüşümünün anlaşılmasına Milli Aşireti örneği üzerinden katkı yapılmaya çalışılmıştır.--------------------The centralization efforts of the Ottoman Empire after Tanzimat and in this context the socio-economic, cultural and administrative relations established with tribes are one of the most important subjects of the Ottoman economic and social history. In this study, the migration activities of the Milli Tribe between the Berriye Zone and the Karacadağ Plateau which are a wide region located in Diyarbakır, Urfa and Mardin during the 19th century are discussed. This study examines the domination struggles of the Milli Tribe in this region in terms of animal husbandry activities, taxes, their relations with other tribes and non-tribal groups after participating in the Hamidian (Cavalry) Regiments and the economy of the plundering. In the study, the interdisciplinary literature of “tribe” is reviewed in details and data obtained from the 19th century Ottoman State archives and some of British Consulate Reports as main primary sources are used. This study makes contribution to the understanding the transformation of the Ottoman Empire in the 19th century through the case of Milli Tribe by comparing information gathered from the primary sources with the literature on the administrative and economic relations between state and tribe.