Search

Probability estimates of the future change of extreme precipitation events are usually based on a limited number of available global climate model (GCM) or regional climate model (RCM) simulations. Since floods are related to heavy precipitation events, this restricts the assessment of flood risks. In this study a relatively simple method has been developed to get a better description of the range of changes in extreme precipitation events. Five bias-corrected RCM simulations of the 1961–2100 climate for a single greenhouse gas emission scenario (A1B SRES) were available for the Rhine basin. To increase the size of this five-member RCM ensemble, 13 additional GCM simulations were analysed. The climate responses of the GCMs are used to modify an observed (1961–1995) precipitation time series with an advanced delta change approach. Changes in the temporal means and variability are taken into account. It is found that the range of future change of extreme precipitation across the five-member RCM ensemble is similar to results from the 13-member GCM ensemble. For the RCM ensemble, the time series modification procedure also results in a similar climate response compared to the signal deduced from the direct model simulations. The changes from the individual RCM simulations, however, systematically differ from those of the driving GCMs, especially for long return periods.

Tot op heden heeft onderzoek naar toekomstig overstromingsrisico vooral gebruik gemaakt van de scenarioaanpak. Het belangrijkste doel van deze studie is om een demonstratie te geven van een methode voor het produceren van probabilistische schattingen van overstromingsrisico’s als gevolg van klimaatverandering. Het onderzoek richt zich op twee casestudy trajecten langs de Rijn: Bonn-Duisburg en Mainz-Koblenz.

In 1952 werd in de Rijn de allerlaatste Atlantische steur gevangen. Een slechte waterkwalitieit, overbevissing maar vooral het verdwijnen van paai- en opgroeigebieden deden de steur de das om. Anno 2012 gloort er weer hoop voor de koningin van de rivier.

The integration of geotechnical dike reliability into operational flood management via fragility curves (Presentation on the FloodRisk 2012 congres in WTC Rotterdam The Netherlands - Flood Defences Sessions).

Presentatie onder de titel 'Exoten en klimaatverandering' door Gerard van der Velde, Rob Leuven, Monique van Kempen, Jan Roelofs en Menno Soes over het effect van klimaatverandering op exoten, op dag 2 van het symposium Klimaatverandering & aquatische ecosystemen, januari 2010, te Arnhem.

Naast lokale neerslag en de beschikbaarheid van grondwater is de afvoer van de Rijn en Maas de belangrijkste randvoorwaarde voor de beschikbaarheid van oppervlaktewater. Dit oppervlaktewater wordt voor verschillende doeleinden gebruikt: irrigatie, industrie, koel- en drinkwater, peilbeheer en doorspoelen voor een goede waterkwaliteit in Laag Nederland, garanderen van voldoende vaardiepte voor de scheepvaart, etc.. Deze watergebruiksfuncties worden al-lemaal beschouwd in het Deltainstrumentarium dat wordt toegepast om na te gaan hoeveel water er onder diverse klimaat en sociaal-economische scenario’s (en hiermee gepaard gaande veranderingen in watervraag vanuit de diverse functies) beschikbaar blijft.

Deltares is door de Waterdienst gevraagd een hoogwaterbericht te schrijven voor de hoogwaters op de Maas in november 2010 en januari 2011 en het hoogwater op de Rijn in januari 2011. Het voorliggende document bevat deze hoogwaterrapportage. De rapportage is vooral beschrijvend en bedoeld om het hoogwater te documenteren.

Eind 2010 is een artikel verschenen over onderzoek naar ziekteverwekkers in de schieraal in Nederland in het blad Aquacultuur. Wij werkten hiervoor samen met de O.V.B. (huidige naam Sportvisserij Nederland) en met het Duitse LANUV Instituut. Onderstaand een samenvatting, waarbij de resultaten tegen het licht worden gehouden.

Estimates of future changes in extremes of multiday precipitation sums are critical for estimates of future discharge extremes of large river basins. Here we use a large ensemble of global climate model SRES A1b scenario simulations to estimate changes in extremes of 1–20 day precipitation sums over the Rhine basin, projected for the period 2071–2100 with reference to 1961–1990. We find that in winter, an increase of order 10%, for the 99th percentile precipitation sum, is approximately fixed across the selected range of multiday sums, whereas in summer, the changes become increasingly negative as the summation time lengthens. Explanations for these results are presented that have implications for simple scaling methods for creating time series of a future climate. We show that the dependence of quantile changes on summation time is sensitive to the ensemble size and indicate that currently available discharge estimates from previous studies are based on insufficiently long time series.

Given the need for continued quality control of surface waters used for the production of drinking water by state-of-the-art bioassays and biological early warning systems, the objective of the present thesis was to validate and improve some of the bioassays and biological early warning systems used for quality control of surface water. Although there is a decline in the (geno)toxicity of surface waters over the years as observed for example for the water from the River Rhine over last decades, there is still a need for continued quality control. Due to the lower (geno)toxicity, bioassays with increased sensitivity are needed

Climate change is likely to have an impact on the discharge of the European river Rhine. To base adaptation strategies, to deal with these changing river discharges, on the best scientific and technical knowledge, it is important to understand potential climate impacts, as well as the capacity of social and natural systems to adapt. Both are characterized by large uncertainties, at different scales, that range from individual to local to regional to international. This review paper addresses three challenges. Dealing with climate change uncertainties for the development of adaptation strategies is the first challenge. We find that communication of uncertainties in support of river basin adaptation planning generally only covers a small part of the spectrum of prevailing uncertainties, e.g. by using only one model or scenario and one approach to deal with the uncertainties. The second challenge identified in this paper is to overcome the current mismatch of supply of scientific knowledge by scientists and the demand by policy makers. Early experiences with ‘assess-risk-of-policy’ approaches analysis of options, starting from the resilience of development plans, suggests that this approach better responds to policy makers’ needs. The third challenge is to adequately capture the transnational character of the Rhine river basin in research and policy. Development and implementation of adaptation options derived from integrated analysis at the full river basin level, rather than within the boundaries of the riparian countries, can offer new opportunities, but will also meet many practical challenges.

Een warmer en grilliger klimaat leidt behalve tot meer zware regenbuien ook tot lange(re) perioden van droogte. Dat kan in de toekomst grote gevolgen hebben voor de waterafvoer van de Rijn. Door warmere zomers - met minder neerslag en meer verdamping - neemt de laagwaterafvoer van de Rijn volgens Alterra bij Lobith in 2050 af met 10 tot 17 procent, afhankelijk van het gehanteerde klimaatscenario. Ook duren de perioden van lage rivierafvoer langer. Dat blijkt uit recent onderzoek naar de effecten van het opwarmen van de aarde op rivierafvoeren en droogtes in het stroomgebied van de Rijn.

Droogtesituatie verandert weinig, ondanks regen. De wateraanvoer van de Rijn is laag voor de tijd van het jaar en vertoont een lichte opleving. Hij bedraagt momenteel 905 m3/s. Het langjarige gemiddelde voor medio mei bedraagt circa 2200 m3/s.

De eerste herintroductie van de elft in de Rijn krijgt een vervolg. Naast het vervolgproject van dit herstelprogramma wordt er ook ingezet op twee kweekpopulaties. De elftpopulatie uit het Girondegebied is namelijk sinds 2005 sterk afgenomen. Het is dus de vraag of daar genoeg paairijpe exemplaren gevangen kunnen worden. Een alternatief is het opzetten van een ex-situ kweekpopulatie, zoals die ook voor de steur en de zalm bestaan

In het oppervlaktewater van de Rijn en de Maas zijn lage concentraties aangetoond van twaalf in de Opiumwet opgenomen stoffen. Het gaat om amfetaminen, slaap- en kalmeringsmiddelen (barbituraten en benzodiazepinen), opiaten en cocaïne. Deze stoffen zijn waarschijnlijk al in het watersysteem aanwezig sinds mensen ze gebruiken, maar kunnen nu worden opgespoord dankzij geavanceerde meettechnieken, die sinds kort beschikbaar zijn. Tijdens de drinkwaterzuivering worden de meeste stoffen verwijderd of sterk in concentratie verlaagd. In het drinkwater worden uiteindelijk nog drie stoffen aangetroffen, allen barbituraten. De concentraties zijn zeer laag; maximaal 12 nanogram per liter. De gezondheidskundige risiconormen voor drinkwater worden dan ook niet overschreden. Het is raadzaam de aanwezigheid van deze stoffen in het watersysteem te blijven volgen. Daarnaast wordt aanbevolen de mogelijke effecten op het ecosysteem te onderzoeken.

Navigability can be improved by technical measures in the main channel, such as dredging and the construction or modification of groynes, fixed bed layers, bottom vanes, bendway weirs and longitudinal dams. This report presents technical measures for the Dutch Rhine branches as well as a review of these measures in the Waal Programme and the DVR (Duurzame Vaardiepte Rijndelta) project.

Presentatie van Aline te Linde (Deltares), Hans de Moel en Philip Bubeck (Vrije Universiteit) over HSGR 02, Future flood risk in the Rhine basin. Presentatie Projectendag Kennis voor Klimaat op 7 april 2011 in Regardz Eenhoorn in Amersfoort.

De Rijn-Maasmonding vervult een belangrijke functie als migratieroute voor trekvissen als zalm en zeeforel. In het stroomgebied van de Rijn en Maas zijn de populaties van deze soorten de afgelopen eeuw echter dramatisch achteruit gegaan of zelfs geheel verdwenen. In internationaal verband zijn afspraken gemaakt om de oorzaken van deze teruggang aan te pakken, waarbij eveneens andere migrerende vissoorten van belang zijn. Op dit moment is de waterkwaliteit sterk verbeterd, paaiplaatsen zijn of worden hersteld, barrières zijn of worden opgeheven en diverse herintroductieprogramma’s zijn op gang gebracht (w.o. zalm, houting, elft). Dit document geeft een overzicht van de belangrijkste kennis met betrekking tot vismigratie in het Nederlandse Rijn-Maasstroomgebied.

RIVM rapport:De stroomgebiedbeheerplannen (SGBP'en) van de Rijn- en Maasoeverstaten bevatten in de eerste planperiode (2009-2015) weinig specifieke maatregelen om de kwaliteit van bronnen voor drinkwater te verbeteren. Het is daardoor waarschijnlijk dat Nederlandse oppervlaktewaterbronnen voor drinkwater niet zullen voldoen aan het streefdoel van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) zoals dat is geformuleerd in artikel 7.3. Met dit artikel wordt ernaar gestreefd om de waterkwaliteit te verbeteren waardoor minder inspanning nodig is om het te zuiveren tot drinkwater. Dit concludeert het RIVM bij de beoordeling van deze plannen in opdracht van het ministerie van VROM. De KRW draagt lidstaten op om SGBP'en op te stellen. De plannen moeten een goede toestand van grond- en oppervlaktewater zeker stellen door middel van meet- en maatregelenprogramma's. Voor drinkwater gelden specifieke doelstellingen. Maatregelen van de Rijn- en Maasoeverstaten zijn noodzakelijk om in Nederland de kwaliteit van het oppervlaktewater te verbeteren en daarmee de zuiveringsinspanning te verminderen De kwaliteit van dit water wordt namelijk sterk bepaald door de aanvoer uit landen als Duitsland, Belgie en Frankrijk. Nederland gebruikt naast oppervlaktewater ook grondwater als bron voor drinkwaterproductie. Voor grondwaterbronnen voor drinkwater is het onduidelijk of met de uitvoering van de SGBP'en de bestaande kwaliteitsknelpunten worden opgeheven. Deze knelpunten, zoals niet-verwijderde bodemverontreinigingen, zijn vooral lokaal van aard en worden niet of nauwelijks beinvloed door de buurlanden. Ten slotte heeft VROM gevraagd hoe het ambitieniveau van Nederland zich verhoudt tot andere lidstaten. De aanpak van Nederland bij de bescherming van drinkwaterbronnen blijkt vergelijkbaar met die van andere Rijn- en Maasoeverstaten., The river basin management plans (RBMPs) of member states in the Rhine and Meuse river basins contain few additional measures for the improvement of the quality of drinking water resources during the first planning period (2009-2015). Consequently, it is unlikely that the Netherlands will meet the objective of article 7.3 of the European Water Framework Directive (WFD) for managing the resources of surface water destined for use as drinking water. The aim of this article is to achieve improvements in water quality, thereby enabling the level of purification treatment to be reduced. This is the conclusion of the RIVM based on its assessment of these plans as ordered by the Dutch Ministry of Housing, Spatial Planning and the Environment (VROM). The WFD requires member states to formulate RBMPs. These plans must be able to secure a good status for ground and surface waters through the implementation of programmes of measures and monitoring. Specific objectives have been set for drinking water. The quality of surface waters in the Netherlands is strongly determined by the feed from other countries, such as Germany, Belgium and France. The realization of measures by upstream states in the Rhine and Meuse river basins is therefore indispensable for the improvement of surface water quality in the Netherlands and, thereby, for a reduction in the level of treatment required for its purification. The Netherlands uses both surface water and ground water as a resource for drinking water. It is unclear whether the implementation of the RBMPs will resolve existing bottlenecks in the quality management of ground-water resources. These issues, such as the presence of point source pollution, are mainly on a local scale and are scarcely, or not at all, affected by neighbouring countries. VROM requested that the RIVM also compare the ambition level of the Netherlands with that of other member states. The Dutch approach to tackling the protection of drinking water resources appears to

RIVM rapport:De stroomgebiedbeheerplannen (SGBP'en) van de Rijn- en Maasoeverstaten bevatten in de eerste planperiode (2009-2015) weinig specifieke maatregelen om de kwaliteit van bronnen voor drinkwater te verbeteren. Het is daardoor waarschijnlijk dat Nederlandse oppervlaktewaterbronnen voor drinkwater niet zullen voldoen aan het streefdoel van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) zoals dat is geformuleerd in artikel 7.3. Met dit artikel wordt ernaar gestreefd om de waterkwaliteit te verbeteren waardoor minder inspanning nodig is om het te zuiveren tot drinkwater. Dit concludeert het RIVM bij de beoordeling van deze plannen in opdracht van het ministerie van VROM. De KRW draagt lidstaten op om SGBP'en op te stellen. De plannen moeten een goede toestand van grond- en oppervlaktewater zeker stellen door middel van meet- en maatregelenprogramma's. Voor drinkwater gelden specifieke doelstellingen. Maatregelen van de Rijn- en Maasoeverstaten zijn noodzakelijk om in Nederland de kwaliteit van het oppervlaktewater te verbeteren en daarmee de zuiveringsinspanning te verminderen De kwaliteit van dit water wordt namelijk sterk bepaald door de aanvoer uit landen als Duitsland, Belgie en Frankrijk. Nederland gebruikt naast oppervlaktewater ook grondwater als bron voor drinkwaterproductie. Voor grondwaterbronnen voor drinkwater is het onduidelijk of met de uitvoering van de SGBP'en de bestaande kwaliteitsknelpunten worden opgeheven. Deze knelpunten, zoals niet-verwijderde bodemverontreinigingen, zijn vooral lokaal van aard en worden niet of nauwelijks beinvloed door de buurlanden. Ten slotte heeft VROM gevraagd hoe het ambitieniveau van Nederland zich verhoudt tot andere lidstaten. De aanpak van Nederland bij de bescherming van drinkwaterbronnen blijkt vergelijkbaar met die van andere Rijn- en Maasoeverstaten., The river basin management plans (RBMPs) of member states in the Rhine and Meuse river basins contain few additional measures for the improvement of the quality of drinking water resources during the first planning period (2009-2015). Consequently, it is unlikely that the Netherlands will meet the objective of article 7.3 of the European Water Framework Directive (WFD) for managing the resources of surface water destined for use as drinking water. The aim of this article is to achieve improvements in water quality, thereby enabling the level of purification treatment to be reduced. This is the conclusion of the RIVM based on its assessment of these plans as ordered by the Dutch Ministry of Housing, Spatial Planning and the Environment (VROM). The WFD requires member states to formulate RBMPs. These plans must be able to secure a good status for ground and surface waters through the implementation of programmes of measures and monitoring. Specific objectives have been set for drinking water. The quality of surface waters in the Netherlands is strongly determined by the feed from other countries, such as Germany, Belgium and France. The realization of measures by upstream states in the Rhine and Meuse river basins is therefore indispensable for the improvement of surface water quality in the Netherlands and, thereby, for a reduction in the level of treatment required for its purification. The Netherlands uses both surface water and ground water as a resource for drinking water. It is unclear whether the implementation of the RBMPs will resolve existing bottlenecks in the quality management of ground-water resources. These issues, such as the presence of point source pollution, are mainly on a local scale and are scarcely, or not at all, affected by neighbouring countries. VROM requested that the RIVM also compare the ambition level of the Netherlands with that of other member states. The Dutch approach to tackling the protection of drinking water resources appears to

Due to global warming, the hydrologic behavior of the Rhine basin is expected to shift from a combined snowmelt and rainfall driven regime to a more rainfall dominated regime. Previous impact assessments have indicated that this leads, on average, to increasing streamflow by ~30% in winter and spring, and decreasing streamflow by a similar value in summer. In this study, high-resolution (0.088°) regional climate scenarios conducted with the regional climate model REMO for the Rhine basin are used to force a macro-scale hydrological model. These climate scenarios are based on model output from the ECHAM5/MPIOM global climate model, which is in turn forced by three SRES emission scenarios: A2, A1B and B1. The Variable Infiltration Capacity model (VIC; version 4.0.5) is used to examine changes in streamflow at various locations throughout the Rhine basin. Average streamflow, peak flows, low flows and several water balance terms are evaluated for both the first and second half of the 21st century. The results reveal a distinct contrast between those periods. The first half is dominated by increased precipitation, causing increased streamflow throughout the year. During the second half of the century, a streamflow increase in winter/spring and a decrease in summer is found, similar to previous studies. This is caused by (1) temperature and evapotranspiration, which are considerably higher during the second half of the century, (2) decreased precipitation in summer and (3) an earlier start of the snowmelt season. Magnitudes of peak flows increase during both periods, that of streamflow droughts only during the second half of the century.

In many climate impact studies hydrological models are forced with meteorological data without an attempt to assess the quality of these data. The objective of this study was to compare downscaled ERA15 (ECMWF-reanalysis data) precipitation and temperature with observed precipitation and temperature and apply a bias correction to these forcing variables. Precipitation is corrected by fitting it to the mean and coefficient of variation (CV) of the observations. Temperature is corrected by fitting it to the mean and standard deviation of the observations. It appears that the uncorrected ERA15 is too warm and too wet for most of the Rhine basin. The bias correction leads to satisfactory results, precipitation and temperature differences decreased significantly, although there are a few years for which the correction of precipitation is less satisfying. Corrections were largest during summer for both precipitation and temperature. For precipitation alone large corrections were applied during September and October as well. Besides the statistics the correction method was intended to correct for, it is also found to improve the correlations for the fraction of wet days and lag-1 autocorrelations between ERA15 and the observations. For the validation period temperature is corrected very well, but for precipitation the RMSE of the daily difference between modeled and observed precipitation has increased for the corrected situation. When taking random years for calibration, and the remaining years for validation, the spread in the mean bias error (MBE) becomes larger for the corrected precipitation during validation, but the overal average MBE has decreased

De Noordzee, vroeger de afvalput voor het vuil dat men op het land kwijt wilde, is in de tweede helft van de vorige eeuw behoorlijk opgeschoond. Ook op de Noordzee uitkomende waterwegen zijn veel schoner geworden.

Onlangs is een evaluatie uitgevoerd van een zeer uitgebreide set meetresultaten van geneesmiddelen in de Rijn bij Lobith in de periode 2002-2008. Van de 20 meest aangetoonde genees- en röntgencontrastmiddelen zijn gemiddelde en mediane concentraties en dag- en jaarvrachten berekend. Vervolgens is een eenvoudig massabalansmodel opgezet om - aan de hand van cijfers over geneesmiddelenconsumptie in het Rijnstroomgebied, excretie uit het menselijk lichaam en verwijdering tijdens rioolwaterzuivering - te voorspellen hoeveel geneesmiddelen jaarlijks Lobith passeren. De voorspelde jaarvrachten zijn vergeleken met vrachten die berekend zijn uit de meetgegevens. Die voorspelde jaarvrachten verschilden voor 15 van de 20 geneesmiddelen minder dan een factor 2 met de gemeten jaarvrachten. Dit toont aan dat met een relatief eenvoudig massabalansmodel de vracht geneesmiddelen in de Rijn behoorlijk nauwkeurig is te voorspellen.

In het kader van het project 'Actieve Vismonitoring Zoete Rijkswateren' is in de Waal ter hoogte van de energiecentrale bij Nijmegen op 11 maart 2009 een nieuwe vissoort voor Nederland aan getroffen. Het betrof de Pontische stroomgrondel (Neogobius fluviatillis) een soort uit de familie van de Gobiidae). Uit andere visserijonderzoeken die in 2009 zijn uitgevoerd, blijkt dat de soort zich in slechts enkele maanden tijd in hoog tempo heeft verspreid over een groot deel van de Nederlandse rivieren. De Pontische stroomgrondel is de vierde soort uit de familie Gobiidae die zich recentelijk in Nederland heeft weten vestigen, na marmergrondel Proterorhinus semilunaris in 2002, zwartbek grondel Neogobius melanostomus in 2004 en Kesslers grondel Neogobius Kessleri in 2007

Het aantal uitheemse zoetwaterorganismen in het stroomgebied van de Rijn is sinds 1800 sterk aan het toenemen. De laatste jaren valt vooral het grote aandeel exotische grondels op. Waar komen deze vissen vandaan en wat maakt ze zo succesvol? En welke invloed hebben ze op de inheemse (vis)fauna?

In dit artikel zijn meerder methoden beschreven om een schatting te maken van de kans op extreme hoge afvoeren rond het jaar 2050 in het stroomgebied van de Rijn. Hierbij geven we inzicht in de verschillen in de schattingen die ontstaan door op verschillende manieren de klimaatscenario’s te gebruiken.

Gebiedsspecifiek onderzoek naar nieuwe klimaatbestendige dijkverbeteringsalternatieven langs de Nederrijn en Lek. Gepresenteerd op het symposium De Brede Dijk op 9 december 2010 bij Movares in Utrecht.

A possible solution for keeping the River Rhine (including its main Dutch branch the Waal) navigable up to the main industrial area in Germany, during periods of (very) low discharges and so very little water depth, is the construction of a few weirs in combination with navigation lock-complexes. The costs of a weir- and lock-complex can only be well estimated if there is a (pre)design of the specific complexes and dike raising projects. But in this decision stage of the research project the costs will just be rough estimated on the basis of so called indexnumbers, which are based on scaling and discounting cost figures of existing comparable complexes.

Climate change can affect the transport of passengers and goods in various ways. This study specifically focuses on the impact of climate change on the competitive position of inland waterway transport for the transport of goods (Van Meijeren and Groen, 2009). The geographic scope of this study concerned the river Rhine between the Port of Rotterdam and the German hinterland until Koblenz. In this study scenarios for the reference situation and the climate change situation are compared to determine the consequences of climate change.

Deltas in Practice Theme 6: Cooperation, Session DP C 6.1: Delta Alliance electronic board room session. The Rhine-Meuse delta, the Netherlands, Cees van de Guchte & Bart Makaske, Deltares & Alterra, the Netherlands (2010). Presented at the international conference Deltas in Times of Climate Change, 29 September - 1 October, Rotterdam, the Netherlands. Overview of environmental, socio-economic, technological and governance issues concerning the Rhine-Meuse delta in times of climate change.