Search

RIVM rapport:Sinds oktober 1997 wordt wekelijks consumptiemelk verzameld die afkomstig is van grote melkfabrieken in regio's van Nederland. Van deze melkmonsters wordt het gehalte dioxinen en dioxineachtige (non-ortho) PCB's bepaald om de inname van deze stoffen via de consumptie van melk door de algemene bevolking te kunnen vaststellen. De bemonstering van de melk wordt uitgevoerd door de regionale Keuringsdiensten van Waren. De chemische analyses worden door het het Laboratorium voor Organisch-analytische Chemie van het RIVM verricht. In het rapport worden de meetgegevens samengevat die verkregen zijn door analyse van maandgemiddelde monsters consumptiemelk verzameld in de periode oktober 1997 - september 2001. Dioxinen en non-ortho PCB niveaus zijn uitgedrukt in picogram dioxine equivalenten per gram melkvet [pg (i)-TEQ/g vet en pg (WHO)-TEQ/g vet, respectievelijk], gebruik makend van de Internationale Toxische Equivalent Factoren voor PCDD's en PCDF's (NATO/CCMS 1988; van Zorge 1989), de WHO-TEF's voor dioxineachtige PCB's (Ahlborg 1994) respectievelijk de 1998 WHO-TEF's (van den Berg 1998). De gemeten dioxine concentraties in de melk varieerden van 0,3 tot 2,9 pg WHO-TEQ/g vet en waren aldus alle ruim beneden de Nederlandse norm van 6 pg (i)-TEQ/g vet. Vanaf mei 2001 is de norm 5 pg WHO-TEQ/g vet. De dioxine niveaus waren het hoogst in oktober 1997 met een nationaal gemiddelde van 2,3 pg WHO-TEQ/g vet. Na deze periode nam het gehalte dioxinen geleidelijk af tot 0,3 pg WHO-TEQ/g vet in september 2001. Van dezelfde monsters werd ook het gehalte non-ortho PCB's bepaald. De gemeten non-ortho PCB concentraties in de melk varieerden van 0,5 tot 2,0 pg WHO-TEQ/g vet. De non-ortho PCB concentratie was het hoogst in november 1997 met een nationaal gemiddelde van 1,7 pg WHO-TEQ/g vet. Na deze periode nam het gehalte non-ortho PCB's geleidelijk af tot 0,5 pg WHO-TEQ/g vet in september 2001., Since October 1997, samples of consumer milk are collected on a weekly basis from milk factories located in different regions in The Netherlands. These samples are taken to investigate the concentrations of dioxins and dioxin-like (non-ortho) PCBs in milk as consumed by the majority of the general population of The Netherlands. The sampling campaign is carried out by the Regional Food Inspection Services. The chemical analysis is performed at the Laboratory for Organic-analytical Chemistry of the RIVM. This report summarizes the measurement data resulting from chemical analyses of monthly averaged samples collected in the period October 1997- September 2001. Dioxin and non-ortho PCB levels have been expressed in picograms of dioxin equivalents per gram of milk fat [pg (i)-TEQ/g fat and pg (WHO)-TEQ/g fat, respectively], using the International Toxic Equivalency Factors for PCDDs and PCDFs (NATO/CCMS 1988; van Zorge 1989), the WHO-TEFs for dioxin-like PCBs (Ahlborg 1994) and the 1998 WHO TEFs (van den Berg 1998). The concentration of dioxins ranged from 0.3 to 2.9 pg WHO-TEQ/g fat and was all well below the Dutch standard of 6 pg (i)-TEQ/g fat. From may 2001 the standard is 5 pg WHO-TEQ/g fat. The dioxin levels were relatively highest in October 1997 with a national average of 2.3 pg WHO-TEQ/g fat. After this period, the dioxin concentration gradually declined to a level of 0.3 pg WHO-TEQ/g fat in September 2001. In the same samples also the concentrations of non-ortho PCBs were measured. The concentration of non-ortho PCBs ranged from 0.5 to 2.0 pg WHO-TEQ/g fat. The non-ortho PCB levels were relatively highest in November 1997 with a national average of 1.7 pg WHO-TEQ/g fat. After this period, the non-ortho PCB concentration gradually declined to a level of 0.5 pg WHO-TEQ/g fat in September 2001.

Die exakte Bestimmung des energetischen Futterwertes von Grünland ist für die Praxis von großer Bedeutung. Das am häufigsten angewendete Schätzverfahren auf Basis der chemischen Analyse ist für Grünlandbestände mit geringer Nutzungsintensität nicht anwendbar. Ziel der Arbeit war es zu prüfen, ob andere ausgewählte Zellwandparameter (Xylose, Arabinose, pCA, FA, säurelösliches Lignin, ADL:Gesamtlignin) über ein breites Nutzungsspektrum eine engere Korrelation zur Verdaulichkeit der OS haben als die Rohfasergehalte, auf deren Korrelation zur in vivo Verdaulichkeit die Schätzgleichungen auf Basis der chemischen Analyse beruhen. Weitere Ziele waren ein Methodenvergleich verschiedener Schätzverfahren und die Bestimmung des Einflusses der Zusammensetzung der bestandsbestimmenden Einzelpflanzen auf den Energiegehalt der Bestände. Als Probenbasis dienten Pflanzenbestände, die in den Jahren 1996-1998 auf drei unterschiedlichen Versuchsflächen (5, 6 und 7) mit verschiedenen Gräserzusammensetzungen und drei unterschiedlichen Nutzungsformen (intensiv, 3-4 Schnitte, mit (A) bzw. ohne (B) N-Düngung und extensiv (C), 2 Schnitte, später erster Schnitt) im ersten und zweiten Aufwuchs gewonnen worden waren. Alle Bestandsproben (insgesamt 50) und Einzelpflanzen (109) wurden nach der Weender-Analytik analysiert, die Faserbestandteile NDF, ADF und ADL bestimmt, ausgewählte Zellwandparameter analysiert und der HFT-Gastest durchgeführt. Zum Methodenvergleich wurden die von der Gesellschaft für Ernährungsphysiologie (GfE, 1998) empfohlenen Gleichungen auf der Basis des Rohnährstoffgehaltes und der Gasbildung (Gb) sowie die Gleichungen von WEISSBACH et al. (1996, 1999) auf der Basis der enzymunlösbaren organischen Substanz (EuLOS) verwendet. Als Ergebnis dieser umfangreichen Untersuchungen zeigte sich, dass durch den starken Einfluss von Weißklee auf die Gehalte an Hemicellulosemonomeren (der Xylosegehalt von Klee beträgt 22% des Gehaltes in Gräsern) und phenolischen Säuren (pCA-Gehalt im Kl, In practice, the accurate estimation of the feed value of grassland is important. The most common method, the calculation of feed value using the chemical analysis of nutrients, is not suitable for grasslands with a low levels of utilisation. Therefor the objective of this study was to test some selected parameters of cell wall for their better suitability of calculating the feed value than the conventional crude fibre content. These parameters were: Xylose, Arabinose, para coumaric acid (pCA), ferula acid (FA), acid soluble Lignin, and the ratio ADL to whole lignin. Further objectives were to compare different in vitro feed value estimation methods and to estimate the influence of the single grass species on the energy content of the grassland. The study samples were different grassland populations harvested during 1996 and 1998, from three different floor spaces (5,6,7) with different grass populations and with three intensities of management 3 to 4 cuts per year, with (A) and without (B) N-fertilizer and 2 cuts (C) with the first cut after the 1st July. The nutrient content, detergent fibre, cell wall parameter analysis, and HFT gas test were analysed for all grass samples (50) and single plant species (109). The recommended formulas based on the nutrienet content and HFT values (GfE, 1998) and based on the enzymatically insoluble organic matter (WEISSBACH et al., 1996, 1999) were used for the comparison of the feed value calculation methods. Based on the results of this extensive analytical work the chosen cell wall parameters xylose, arabinose, xylose: arabinose, pCA and ferula acid were not better suitable for the estimation of energy content. The possible reason for this is that the big differences in xylose and pCA contents between the white clover and grasses on the grassland. The concentration of xylose and pCA in clover is only 22% and 10% of the grasses, respectively. The ratio ADL: whole lignin gave a close correlation to the in vivo digestibility and s

Aan de hand van een onderzoek naar de erosiebestendigheid van de primaire waterkeringen in de Hoeksche Waard en het Eiland van Dordrecht uit 1998 heeft het waterschap zijn beleid ten aanzien van de dijkgraslanden gewijzigd. Om te kunnen beoordelen of de resultaten van het onderzoek uit 1998 nog als representatief mogen worden beschouwd (zijnde de uitgangssituatie van de te starten beleidswijziging), zijn door het waterschap zeventien locaties geselecteerd, waarvan de kwaliteit van de graszode opnieuwis onderzocht met behulp van de Leidraad Toetsen op Veiligheid uit 1999. Voor een deel van de locaties is ook de kwaliteit van de grasbekleding op de kruin en het binnentalud bepaald. Van de onderzochte locaties is tevens de kleikwaliteit bepaald. Daarnaast is op zes locaties de monitoring van runderbeweiding opgestart om het effect van rundveebeweiding op de erosiebestendigheid van de grasmat te bepalen.

RIVM rapport:In 1996/1997 is door de Belgische overheid aangetoond dat de dioxine-gehalten in koemelk, uit de omgeving van een metaalsmelterij te Zelzate, de Belgische norm van 5 pg (i) TEQ/g melkvet overschreden. Tevens werd in die periode aangetoond dat de dioxine-emissie van de betreffende metaalsmelterij verhoogd was. Berekeningen met het ketenmodel sloten een overschrijding van de Nederlandse warenwetnorm van 6 pg (i) TEQ/g melkvet aan de Nederlandse zijde van de grens niet uit. Daarom is besloten koemelk van twee geselecteerde melkveebedrijven in de omgeving van Sas van Gent, 5 km ten noord-oosten van de metaalsmelterij, te monitoren op basis van maandgemiddelde monsters. In de periode oktober 1998-juni 2000 zijn dioxinegehalten gemeten in koemelk van deze twee melkveebedrijven. De dioxinegehalten in de monsters liggen allen beneden de warenwetnorm van 6 pg (i)-TEQ/g vet. De dioxinegehalten waren aan het begin van de meetperiode het hoogst; 3.0 +/- 0.2 en 5.1 +/- 0.3 pg (i)-TEQ/g melkvet voor respectievelijk melkveebedrijf SvG-1 en SvG-2. In dezelfde periode, oktober-december 1998, werden, in het kader van een ander deelprojekt (639102-9802), ook gehalten gemeten van maandgemiddelde consumptiemelkmonsters. De monsters zijn samengesteld per regio (Noord, Oost, Zuid en West) van Nederland. De gemeten waarden lagen in deze periode op een achtergrondniveau van 0.5-0.8 pg (i)-TEQ/g vet. Aan het eind van de periode, in juni 2000, zijn de waarden gedaald tot een niveau van rond de 1 pg (i) TEQ/g vet. Deze waarden hebben dezelfde orde van grootte als het achtergrondniveau van 03.-0.4 pg (i) TEQ/g vet in consumptiemelk bemonsterd in het tweede kwartaal van 2000. Geconcludeerd kan worden dat door de genomen maatregelen bij de metaalsmelterij, opgelegd door de Belgische overheid, de dioxineconcentraties in koemelk uit de omgeving waarschijnlijk structureel tot een waarde royaal onder de norm hebben geleid. Per augustus 2000 is dan ook, door de Inspectie Gezondheidsbescherming, Waren, In 1196/1997, the Belgian government measured dioxin levels in cow's milk from dairy farms in the neighborhood of a metal reclamation plant in Zelzate above the Belgian standard of 5 pg (i) TEQ/g of milkfat. In the same period they measured high dioxin emissions at the metal reclamation plant concerned. Predictions by the dioxin chain model in the basis of the emissions didn't exclude a exceeding of the Dutch standard of 6 pg (i) TEQ/gram milkfat for cow's milk from diary farms on the Dutch side of the border. Therefore, the Dutch government decided to start a monitoring program to measure the dioxin levels in cow's milk from two selected diary farms in the neighborhood of Sas van Gent, 5 km North-east of the metal reclamation plant, on a monthly basis. In the period October 1998 - June 2000 dioxin levels in cow's milk from these two diary farms were measured. None of the values exceeded the Dutch standard. The highest levels were measured at the start of the monitoring program; 3.0 +/- 0.2 and 5.1 +/- 0.3 pg (i)-TEQ/g milkfat, for the two farms respectively, in October 1998. During the same period, October-December 1998, the dioxin levels of consumers milk, sampled on a monthly basis were monitored. The samples were collected per region of the Netherlands (North, East, South and West). The measured dioxin levels in this period resulted in a background level of 0.5-0.8 pg (i)-TEQ/g of fat. At the end of the period, in June 2000, dioxin levels were decreased to a level round 1 pg (i) TEQ/g of fat. These values are in the same order of magnitude as the back ground level of 0.3-0.4 pg (i) TEQ/g of fat found for consumers milk in the second quarter of 2000. It can be concluded that the measures taken by the metal reclamation plant, imposed by the Belgian government, presumably have led to decreasing dioxin levels in locally produced cow's milk. Therefore, in August 2000, the monitoring program in Zeeuws Vlaanderen was discontinued.

RIVM rapport:Op vrijdag 12 mei 2000, omstreeks 08.00 uur, brak er brand uit bij het afval-verwerkingsbedrijf ATF De Pijp in Drachten. De belangrijkste vraag aan RIVM en RIKILT was of de emissies zouden kunnen leiden tot risico's voor de consument door het gebruik van verontreinigde melk en/of andere dierlijke producten uit het door depositie verontreinigde gebied. Daartoe zijn gras- en melkmonsters onderzocht op toxische stoffen. Tevens zijn de maximale concentraties van deze stoffen vastgesteld in de rook, zo dicht mogelijk bij de brand. De analyses lieten zien dat in het gras tot op een afstand van circa 1000 meter de normen voor veevoeder hier en daar werden overschreden. Echter als gevolg van de maatregelen - weideverbod tot 5000 m, maaien en afvoeren gras tot op een afstand van 1500 m - hebben de landbouwhuisdieren niet, of hooguit zeer kort, blootgestaan aan de gedeponeerde verontreinigingen. Dat wordt weerspiegeld in de melkmonsters, die geen van alle afwijkende gehaltes bevatten. De concentraties van een aantal componenten in de rook was duidelijk verhoogd ten opzichte van achtergrondwaarden en gezondheidkundige advieswaarden voor lange termijn blootstelling. Door de relatief grote afstand tot de eerste woonbebouwing, in combinatie met de beperkte duur van de brand (enkele uren), wordt de kans op blijvende effecten op de gezondheid ten gevolge van de inademing van de rook gering geacht. Over directe gezondheidseffecten die kunnen zijn opgetreden door inademing van rookgassen in de directe omgeving van de brand, kunnen geen uitspraken worden gedaan daar geen kwantitatieve meetgegevens beschikbaar zijn, A large fire in May 2000 at a hazardous waste disposal site in Drachten (northern Netherlands), where waste included batteries, PCBs, insecticides and paint, has threatened a Netherlands dairy district. The Dutch National Institute of Public Health and the Environment (RIVM) and the State Institute for Quality Control of Agricultural products (RIKILT-DLO) were assigned the task of assessing potential human health risks due to the emissions by examining the contamination of grass - the staple food for cattle in summertime - and milk. Concentrations of contaminants in smoke were also examined to rule out inhalatory risks to the exposed population. Analyses showed that up to about 1000 m downwind of the fire, concentrations of heavy metals and dioxins in grass exceeded guidelines for animal food at several locations. However, due to the fact that (i) up to a distance of 1500 m downwind of the fire, the grass was cut and disposed of and (ii) the cattle had been kept inside for several days, concentrations of heavy metals and dioxins in milk did not exceed background concentrations. Dispersion modelling revealed that at a distance of 1000 m (the distance to the nearest dwellings), dilution of the smoke made risks to humans unlikely.

This study focuses on nitrate leaching to the groundwater as a result of the land use system of experimental farm 'De Marke', translated to other sandy soils in the Netherlands. The land use was extrapolated to five major sandy soil map units, selected from the 1: 50 000 Soil Map of the Netherlands, using simulation models. To allow extrapolation to other conditions, the land use system was described in terms of decision rules for fertilization, grassland management, sowing and harvesting of silage maize, and supplementary irrigation. The decision rules were used as input to simulation models that were calibrated and validated using data from 'De Marke'. Then, simulations were performed for 30 consecutive years. For 'De Marke' the calculated annual average nitrate concentration at 1 m depth was 67 mg 1-1. The nitrate concentration for the soil map unit covering the largest area of sandy soils in the Netherlands (Cambic Podzol, Hn21-VI) would be higher than for 'De Marke', but for the four other soil map units the calculated nitrate concentrations would be lower. It was concluded that the land use system of 'De Marke' would result in annual average nitrate concentrations lower than 50 mg 1-1 at several locations in the Dutch sandy areas.

Uit literatuurstudie is gebleken dat gecombineerde productie van gras met vruchten en hout van walnoten een perspectiefvolle mogelijkheid is. Pas na een jaar of tien wordt het grasproductieniveau ten gevolge van licht-, vocht- en voedingstoffenconcurrentie gestaag lager. Bij een gesloten kronendak is nog steeds grasproductie mogelijk, zeker met schaduwtolerante grassoorten zoals gewoon struisgras en kropaar, gemengd met witte klaver en een goede bemesting. Dit soort grassen heeft een lager eiwit- en een hoger ruwecelstofgehalte. Juglon kan de groei en kieming van bepaalde gewassen (o.a. maos) remmen. In de praktijk lijkt juglon niet bedreigend voor vee.

Optimization of dike - grassland management is studied in West-Brabant . The main aim of the management is the prevention of erosion, but functions for agriculture and nature conservation are also taken into account. The whole dike strech (Bergen op Zoom - Waalwijk) is judged in respect to its solidity and its actual and potential nature quality. Moreover, the suitability of several methods of management to fit in agricultural business is assessed. The economic possibilities of adapted agricultural management are explored. An advice for management is given per dike section after judging all data., De optimalisatie van het beheer van dijkgraslanden in West-Brabant is onderzocht. Het beheer is primair gericht op bevordering van de erosiebestendigheid van de dijken, maar daarnaast wordt ook aandacht besteed aan de functies voor landbouw en natuurbehoud. Het gehele dijktraject (Bergen op Zoom - Waalwijk) is beoordeeld op zijn erosiebestendigheid en op huidige en potentiële natuurwaarde. Daarnaast is de inpasbaarheid beoordeeld van aangepast agrarisch beheer en natuurtechnisch beheer in de agrarische bedrijfsvoering. Tevens zijn de kosten berekend van aangepast agrarisch en natuurtechnisch beheer. Dit heeft geresulteerd in een beheersadvies per dijkvak.

RIVM rapport:Volgens de Europese nitraatrichtlijn mag in 2003 niet meer dan 170 kg/ha stikstof in de vorm van dierlijke mest op landbouwgrond gebracht worden. De richtlijn biedt de mogelijkheid om hiervan gemotiveerd af te wijken (derogeren) mits dit verantwoord is, gelet op de milieudoelstellingen van de richtlijn. De regering heeft aangekondigd om voor grasland van deze mogelijkheid gebruik te maken. Hiertoe wordt gebruik gemaakt van twee objectieve criteria in de richtlijn, namelijk 'langer groeiseizoen' en 'hogere gewasopname'. Gras neemt meer en langer stikstof op dan akkerbouwgewassen. Op basis van proefveldonderzoek is nagegaan of de uitspoeling van stikstof als gevolg van het gebruik van dierlijke mest groter is dan bij toepassing van kunstmest. Dit blijkt niet het geval te zijn mits de dierlijke mest goed verdeeld in het groeiseizoen wordt toegediend. Dierlijke mest die tijdens beweiding op de bodem komt spoelt daarentegen wel in belangrijke mate uit. In dit rapport is bij een traject van veebezettingen van 1- 3 melkkoeien per hectare (incl. het bijbehorend jongvee) onderzocht hoeveel stikstof met dierlijke mest op grasland kan worden gebracht, rekening houdend met de voorgenomen verliesnormen voor stikstof en fosfaat in 2003. Voorts geldt als uitgangspunt dat beweiding moet plaatsvinden. Voor wat betreft de milieugevolgen voor grondwater is als maat voor de uitspoeling de nitraatconcentratie van 50 mg/l in het bovenste grondwater beschouwd. Uit modelberekeningen, die de stikstofstroom binnen een graasdierbedrijf beschrijven, blijkt dat bij gras op vochthoudende gronden een hoeveelheid stikstof met dierlijke mest tot ca. 360 kg/ha mogelijk is en bij gras op droge gronden ca. 290 kg/ha. De nitraatconcentratie van 50 mg/l in het bovenste grondwater wordt net bereikt (droge gronden) of blijft daaronder (vochthoudende gronden). Dit kan alleen als de stikstof in de dierlijke mest zo goed mogelijk wordt benut d.w.z. bij een systeem van beperkt weiden en als de kunstm, The Dutch government has announced its intention to make a request to the European Commission for a derogation of the manure standard of 170 kg/ha nitrogen (in 2003) according to the EC nitrates directive. This report contains the argumentation for the derogation in case of grassland, due to a long growing season and a high nitrogen uptake compared to arable crops. The application of manure to grassland produced by a range of cattle densities (1-3 cows/ha) has been studied. The report concludes that the amount of nitrogen with manure on soils with a medium to high soil moisture holding capacity of about 360 kg/ha and on soils low soil moisture holding capacity about 290 kg/ha can be applied to grassland. This is only possible with daytaime grazing by the cattle and a limitation of the amount of chemical fertiliser. In this way the environmental objectives of the EC nitrates-directive can be met.

RIVM rapport:Abstract niet beschikbaar, The integrated nitrous oxide (N2O) and methane (CH4) grassland project aims to estimate and explain emissions of these greenhouse gases from two ecosystems, namely drained agricultural peat soil under grass at the experimental farm Zegveld and undrained peat in the nature preserve Nieuwkoopse Plassen. Peat soils were chosen because of their expected considerable contribution to the greenhouse gas budget considering the prevailing wet and partial anaerobic conditions. The emission dynamics of these ecosystems are considered representatives of large peat areas because the underlying processes are rather general and driven by variables like organic matter characteristics, water and nutrient conditions and type of vegetation. The research approach comprises measerements and modelling at different integration levels relating to the microbiology of the production and consumption of N2O and CH4 (laboratory studies), their movement through peat soil (rhizolab and field studies), and the resulting fluxes (field studies). Typical emissions from drained soil were 15-40 kg ha-1 y-1 N2O and virtually zero for CH4. The undrained soil in the nature preserve emitted 100-280 kg ha-1 y-1 CH4, and probably little N2O. The process knowledge collected and partly integrated in the models helps to explain these data. For example, the low methane emissions from drained peat can more coherently be understood and extrapolated because (i) upper soil layers are aerobic, thus limiting methane production and stimulating methane oxidation, (ii) absence of aerenchymatous roots of wetland plants that connect deeper anaerobic soil layers where methane is produced to the atmosphere and supply labile carbon, (iii) a low methane production potential in deep layers due to the low decomposability of organic matter, and (iv) long anaerobic periods needed in the topsoil to develop a methane production potential.

RIVM rapport:Dit rapport beschrijft een analyse van de economische gevolgen van beperking van nitraatuitspoeling voor melkveehouderijsystemen. De analyse is gedaan voor de Achterhoek, waar nitraatuitspoeling een groot probleem is. Een niet-lineair optimaliseringsmodel is ontwikkeld, dat de productie en aankoop van veevoer (mais, gras en krachtvoer) beschrijft en de uitspoeling berekent voor verschillende beweidingssystemen en grondwatertrappen. Het model minimaliseert de kosten onder randvoorwaarden voor productie, veevoerbehoefte en maximale nitraatuitspoeling van 34 kg N ha exp. -1yr exp. -1. De economische kosten bij het steeds verder beperken van de nitraatuitspoeling tot de maximaal toelaatbare waarde worden toegeschreven aan de toename in kosten van veevoer en mestverwerking. Voor gronden met ondiep grondwater zijn de kosten van beperking van de uitspoeling verwaarloosbaar. Voor gronden met diep grondwater is het in sommige gevallen niet mogelijk om een reductie van nitraatuitspoeling tot de maximaal toelaatbare waarde te bereiken. De modelresultaten geven aan dat de kosten van beperking van nitraatuitspoeling varieren tussen Fl. 0 en Fl. 549 per hectare., In this analysis of the economic impact of reductions in nitrate leaching on dairy farms in the Netherlands, a non-linear optimisation model was developed to describe the production and purchase of fodder (maize, grass and concentrates) and the resulting nitrate leakage for various grazing systems and groundwater classes. The analysis focused on the central eastern part of the Netherlands, where nitrate leakage is a serious problem. The model minimised economic costs, with constraints for production, feed requirements and mass balances for fodder, as well as for nitrate leaching (the maximum admissible rate is 34 kg N ha exp. -1yr exp. -1). Economic costs were shown to be attributable to the increased costs of fodder and processing of manure when nitrate restrictions are tightened. For some groundwater classes with shallow groundwater the costs shown were negligible. For areas with deep groundwater, it was in some cases difficult - if not impossible - to achieve maximum admissible nitrate leaching. Model results indicated a reduction in the financial balance of NLG 0 to NLG 549 per hectare.

RIVM rapport:In verscheidene meetprogrogramma's is het herbicide bentazon in grondwater aangetoond, waarbij de meeste metingen kunnen worden gerelateerd aan toepassingen vroeg in het groeiseizoen. Door een geringe sorptie constante kan bentazone erg makkelijk met het watertransport mee door de bodem worden getransporteerd. Als gevolg hiervan neemt de kans op uitspoeling toe als het neerslagoverschot toeneemt in de herfst. In 1996 werd een meetprogramma uitgevoerd om het voorkomen van bentazon in het bovenste grondwater na een late (na 1 sept) seizoenstoepassing te bepalen. Op vijf velden waar bentazon was toegepast werd het grondwater bemonsterd en geanalyseerd op bentazon op twee tijdstippen. Op 2 van de 5 velden werden in de eerste bemonsteringsronde bentazon aangetoond en daarnaast op nog een derde veld in de tweede bemonsteringsronde. Op basis van de resultaten van deze studie was het niet mogelijk de onderzoeksvraag 'Wat is de dreiging van uitspoeling van bentazon naar het grondwater na een late seizoens toepassing?', te beantwoorden. Te weinig velden voldeden aan de onderzoekscriteria. Daarbij was extrapolatie met behulp van het simulatiemodel PESTRAS niet mogelijk omdat teveel input parameters zouden moeten worden aangepast om overeen te komen met de veldsituaties., The herbicide bentazone has been detected in groundwater in several monitoring programs with most of the findings possibly be related to applications early in the growth season. Because of a very low sorption constant bentazone can be transported in soil with the waterflow very easily. This means that the risk of leaching increases with increasing precipitation excess in autumn. Therefore in 1996 a monitoring program was performed to measure the occurrence of bentazone in the uppermost groundwater after late season (September 1st) application. On five fields were bentazone was applied the groundwater was sampled and analysed for bentazone at two points in time. On 2 out of the 5 fields a concentration of bentazone was determined in the first sampling round and on one additional field in the second sampling round.With the results of this study it was not possible to answer the research question: 'what is the threat of leaching of bentazone to groundwater after late season application?' Too few fields met the requirements of the study. In addition, extrapolation with a simulation model could not be performed, because too many parameters of the PESTRAS model had to be adjusted to match with observations in the field.

RIVM rapport:Abstract niet beschikbaar, An evaluation was made from the results of four years of measurements of the CO2 exchange between grassland and the atmosphere. The measurements were performed at Cabauw, in the centre of the Netherlands. Data obtained during this project were made available to B.O.M. Dirks of Wageningen Agricultural University for validation of their "Grassland model". This work was funded by the Dutch ministry of Economic Affairs (contract nr 53476) with additional support for 1993 and 1994 from the National Research Programme on Global Air Pollution and Climatic Change (project nr 852076).

Bij zeer veel zeedijken in Sleeswijk-Holstein en op Jutland breken de golven tijdens de maatgevende stormvloeden op grasmatten. Deze groene zeedijken blijken voldoende veilig te zijn. De aanleg wordt gekarakteriseerd door o.a. flauwe buitentaluds en een gedeeltelijke bezoding met zoute kwelderzoden. Bij een voldoende brede kwelder is een harde bekleding overbodig. In Nederland kunnen geheel of gedeeltelijk groene zeedijken onder vergelijkbare randvoorwaarden ook goed voldoen. Dat vraagt een hogere waardering van grasmatten en een andere aanleg en beheer. In het alsnog t.b.v. de advisering opgestelde reisverslag wordt ook ingegaan op de mogelijkheden en problemen in Nederland.

RIVM rapport:In dit rapport wordt nagegaan in hoeverre bodemkwaliteitsverschillen tussen de 13 landbouwgebieden volgens het Landbouw Economisch Instituut (LEI) optreden en waar streefwaarden worden overschreden. Hierbij is gebruik gemaakt van bodemmonsters die op routine basis worden genomen ten behoeve van bodemvruchtbaarheidsonderzoek. Verschillende combinaties van grondsoort (zand, rivierklei, zeeklei, leem en veen) en bodemgebruik (grasland, bouwland, mais, boomgaarden en bloembollenteelt) zijn onderzocht op zware metalen en organische verbindingen. De resultaten van de zware metaalanalyses laten ondermeer zien dat in het westelijk weidegebied over het algemeen hogere cadmium-, koper-, lood-, zink-, kwik- en arseengehalten zijn gemeten dan in andere regio's van Nederland, hetgeen ondermeer een gevolg is van regionale verschillen in atmosferische depositie. Toetsing van de resultaten aan de streefwaarden laat zien dat streefwaarden worden overschreden in diverse regio's voor cadmium, lood, zink, koper en kwik. De resultaten van de analyses van organische verbindingen laten zien dat de gehalten aan polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK) het hoogst zijn in de fruitteelt in het Rivierkleigebied ; het gemiddelde fluorantheengehalte bedraagt daar bijvoorbeeld 48 keer de streefwaarde. Voor lindaan wordt in alle monsters de streefwaarde overschreden. In het zuidelijk zandgebied werd een lindaangehalte gemeten 147 x hoger dan de streefwaarde. De resultaten van de calciumchloride-extracties laten zien dat cadmium van de onderzochte zware metalen het meest beschikbaar/mobiel (ca. 10% in zandgrond) is in de bodem. Voor zink is in zandgrond 3-9% beschikbaar. De percentages liggen lager voor koper (0,5%), nikkel (ca. 1%) en arseen (0,3%). Lood en chroom zijn in de bodem praktisch niet beschikbaar (lood: max. 0,07% en chroom: max. 0,04%). Een vergelijking tussen resultaten van een soortgelijk onderzoek dat in 1986 is uitgevoerd, levert geen aanwijzingen op over significante veran, A research project has been carried out to assess the quality of agricultural soil in the Netherlands for a total of 42 different combinations of soil type and soil use selected from 13 agricultural regions in the Netherlands. For each combination four representative mixed samples were made to determine the average content of heavy metals and organic compounds and to establish the variation within the region. Results from analyses show higher heavy metal content in the western parts of the Netherlands for cadmium, copper, lead, zinc, mercury and arsenic as a consequence of relatively high atmospheric deposition in that region. In the agricultural soils heavy metal levels are found to be higher than natural background levels as a result of agricultural loads, for example, manure, fertilisers and pesticides and loads due to atmospheric deposition. In several measurements heavy metal levels are found to exceed the Target Value (TV), which is dependent on soil organic matter and soil lutum content (particles < 2 mum). Target values for heavy metals are based on upper limits from background levels. Target values are exceeded by cadmium, copper, zinc, lead and mercury. Results of analyses of organic compounds show the PAHs, which in all samples occur in the greatest proportion, to be fluoranthene, chrysene, benzo(a)anthracene and benzo(ghi)perylene. In all samples from arable land the content of PAHs is above TV. In grassland some samples contain PAHs below TVs. The content of the insecticide lindane exceeds the TV for all samples. In the south sandy region lindane with a content of 1.83 ug kg-1 soil was found in a sample from arable land on sand ; this is 147 x TV. The results of calciumchloride extractions in the analysed samples show cadmium to be the most available (mobile) metal in soil. In sandy soils about 10% of the total content was extracted. Zinc is 3-9% available in sandy soils. The availibility of copper is about 0.5%, nickel 1%, and arsenic 0.3% of the total

Na het stoppen van bemesting in cooiJinatie met een verminderde begrazingsdruk of hooibeheer in een aantal proefvakken op zeedi jken, zi jn gedurende 4 jaar de effecten bestudeerd op soortensamenstelling, zode- en worteldichtheid van het grasland. Ook zijn het verloop van de worteldichtheid gedurende het seizoen en de ruimtel ijke heterogeniteit onderzocht. Met behulp van kleinschalige erosieproeven is de erosiebestendigheid van het grasland getoetst. Enkele praktische richtlijnen voor het beheer van dijkgrasland worden beschreven., TAW/ENW

RIVM rapport:Abstract niet beschikbaar, Dynamic simulation models are required to predict the future nitrate pollution of groundwater and surface water by agriculture, to derive maximum permissable nitrogen loadings and for evaluation of various nitrogen emission scenarios. A suitable dynamic simulation model should be applicable to all major combinations of soil type, land use and management scenarios. For this purpose the dynamic process oriented N-cycling model SOILN was implemented at the RIVM for evaluation of the nitrogen surplus problem in the Netherlands on agricultural soils. The model was originally developed and provided to us by the Department of Soil Science of the Swedish University of Agricultural Sciences. At the RIVM the model was adapted for soils under grassland and grazing. This report summarizes model principles, provides guidelines for model use and gives examples of model output for a case study on a farm in Laren, Gelderland.

RIVM rapport:A model has been developed for the ecological risk assessment of cadmium accumulation in meadow ecosystems. Foodweb structure is based on functional groups, which implies that variability within the group exists with respect to both physiological and toxicokinetic parameters. A probabilistic treatment of model outputs, e.g. concentrations is used, to account for inherent biological variability and model uncertainty, and to assess ecotoxicological risks. The Maximum Permissible Concentration (MPC) in soil, with regard to protecting 95% of the species, is exceeded at all cadmium load reduction scenarios in 2015 and 2050. Because of the high accumulation of earthworms, environmental standards for cadmium in food of moles and meadowbirds are exceeded at all loading scenarios. The probability that more than 5% of herbivorous species are unprotected against sublethal effects of cadmium, is predicted to be 45% in 2015 and 85% in 2050 at the present cadmium load. This example shows that with CATS models, a broad range of environmental quality standards can be compared in an integrated modelling effort.

Ten behoeve van aanleg en beheer van dijkgraslanden is de afgelopen jaren onderzoek verricht naar de vegetatiekundige samenstelling en de erosiebestendigheid van dijkgraslanden. De resultaten hiervan zijn juist op dit moment van belang. Bij verschillende waterschappen staat het traditionele dijkbeheer steeds vaker ter discussie naar aanleiding van de in uitvoering zijnde dijkverzwaringswerken en in verband met de groeiende maatschappelijke wens om een meer multifunctioneel gebruik van dijken mogelijk te maken. Beheerstype, onderhoudsvorm, gebruiksmogelijkheden en kosten van dijkbeheer hangen nauw met elkaar samen en bepalen de kwaliteit van dijkgraslanden. Niet alleen als bekleding van de waterkeringen, maar ook ten aanzien van verwante belangen als dragers van natuur- , agrarische en recreatieve waarden. Bij een multifunctioneel gebruik van dijken zal in de toekomst steeds vaker om keuzes worden gevraagd omtrent de verschillende beheersmogelijkheden, die voor dijken in het rivierengebied bestaan. Dit alles uiteraard binnen de waterstaatkundige randvoorwaarden, die hier aan de geslotenheid en de doorworteling van de dijkvegetatie zijn gesteld. Voor dijken met actuele of potentiële natuurwaarden ligt een natuurtechnische beheersvorm voor de hand, terwijl voor de dijken met zwaardere grondsoorten een aangepast agrarisch beheer een geschikte mogelijkheid kan zijn. Om vanuit deze gedachte bij aanleg en beheer van dijkgraslanden goede keuzes te kunnen maken, kunnen de volgende algemene conclusies en aanbevelingen als richtlijnen worden gebruikt. Ze vormen als zodanig een leidraad voor een weloverwogen dijkbeheer., TAW-ENW

RIVM rapport:Groundwater of 10 dairy farms was sampled during two periods and analysed for nitrate. The sampling was done in the first meter of the saturated zone with temporary wells and up to 6 meter below the freatic level with permanent wells. The analyzed nitrate concentrations do not differ between the two sampling periods, however at the farms there is a great difference between the two periods.

Een aantal kenmerkende, overblijvende (meerjarige) soorten van de stroomdalflora, met name van het verbond van de droge kalkgraslanden (Mesobromion) en van het Glanshaververbond (Arrhenatherion elatioris), vertonen een zodanig diepe en hechte doorworteling en bestendigheid tegen erosie, dat het ook uit oogpunt van oeververdediging toelaatbaar en wellicht zelfs aanbevelingswaardig is, bij dijkverzwaringen een zodanige situatie te creeren, dat deze soorten en de door hen gevormde begroeiingen zich aldaar kunnen ontwikkelen. Het onderzoek bestaat uit zes deelgebieden: 1. het beschrijven van de plantengemeenschappen zoals die op de rivierdijken voorkomen; 2. onderzoek van diepte en mate van beworteling van een aantal soorten; 3. onderzoek parameters van helling en expositie en van een aantal bodemop een aantal lokaties binnen het kader van het sub 1. en 2. genoemde onderzoek; 4. onderzoek naar de mate en het tijdstip van kieming in relatie tot de aard en de mate van openheid van het substraat; 5. onderzoek naar het op de onderzochte dijkvakken gevoerde beheer, zowel in het heden als in het recente verledenj 6. onderzoek naar de erosieweerstand van het bodem-wortelsysteem aan de hand van monsters uit verschillende plantengemeenschappen. Het onderzoek is uitgevoerd bij de vakgroep vegetatiekunde, Plantenoecologie en Onkruidkunde van de Landbouwuniversiteit in Wageningen. Het onderzoek van deze vakgroep richt zich in belangrijke mate op de toepassing van vegetatiekundige beheerstechnieken met name in landbouwgewassen en in lintvormige landschapselementen en andere zogenaamde 'randgebieden' van de landbouw., TAW/ENW

RIVM rapport:De kwaliteit van het grondwater, vanaf het freatisch vlak tot +/- 13 m hieronder, is gekarteerd op 10 moderne melkveehouderijen. In totaal zijn ongeveer 1500 grondwatermonsters genomen. De nitraatgehalten zijn hoger dan verwacht kan worden op basis van (globaal-empirische) relaties tussen stikstoftoediening en -uitspoeling. Op ongeveer 90% van het zandgrasland zal de EG-drinkwaternorm worden overschreden. De stikstof, die door beweiding op het grasland komt, spoelt niet extra uit. Ondiepe grondwaterstanden verminderen de uitspoeling. De kaliumgehaltes overschrijden de norm ook. Sulfaat, chloride en elektrische geleidendheid zijn onder de norm, maar boven het EG-richtniveau.

Unter den verschiedenen Leistungen und Funktionen die die Alpen für ihre Einwohnern und darüber hinaus weite Teile Mitteleuropas erfüllen, ist die Rolle als Wasserspeicher wohl die wichtigste. Allerdings wurden die Ökosysteme und Landschaften der Alpen in den letzten Jahrzehnten durch den Landnutzungswandel stark beeinflusst und sind auch vom Klimawandel überdurchschnittlich stark betroffen. Diese Dissertation befasst sich mit mehreren Aspekten des Klima- und Landnutzungswandels und dessen Einflusses auf die Wasserbilanz und die Produktivität von Ökosystemen. Zunächst wurde der Einfluss der durch unterschiedliche Landnutzung verursachten strukturellen und funktionellen pflanzlichen Diversität auf die Wasserbilanz untersucht. Dabei wurde vermutet, dass neben der Blattfläche und der Biomasse auch andere Eigenschaften der Vegetation die Evapotranspiration beeinflussen and dass sich dies bei trockenen Bedingungen stärker auswirkt. Dann wurde die Anpassung an eine intensive Trockenperiode von zwei Mähwiesen aus unterschiedlichen klimatischen Bedingungen analysiert. Hier wurde angenommen, dass Pflanzengemeinschaften aus einer trockenen Umgebung ihre Verdunstung stärker regeln als solche aus einem feuchteren Klima. Zuletzt wurde der Einfluss des Klimawandels auf eine der am meisten verbreiteten Baumarten des Bergwaldes in den Alpen, die Europäische Lärche (Larix decidua), untersucht. Entlang eines Höhengradienten in einem inneralpinen Trockental wurde vermutet, dass das Baumwachstum im Tal vom Niederschlag und and der Waldgrenze von der Temperatur begrenzt wird während sich in mittleren Lagen ein Bereich mit optimalen Wachstumsbedingungen befindet. Für die beiden Graslandstudien wurden Kleinlysimeter benutzt um die Wasserbilanz zu messen, in der ersten einfache Sickerwassersammler, in der zweiten komplexere wiegende Lysimeter. Die Biomasse wurde aus dem geernteten Material und der Bestandeshöhe bestimmt. In der ersten Studie wurden außerdem weitere Bestandeseigenschaften a, The Alps provide multiple ecosystem services to their inhabitants but also to the surrounding lowlands. In particular their role as “water tower” is of essential importance for large areas of Europe. At the same time Alpine ecosystems and landscapes have been transformed for several decades by land use change and are additionally hit by climate change at an above-average rate. This PhD thesis deals with several aspects of climate and land use change and their effects on water balance and biomass productivity. First, I searched for the influence of land-use induced functional and structural diversity of the vegetation on the water balance. I hypothesized that not only leaf area or biomass but also other vegetation properties would influence evapotranspiration (ET) of alpine grasslands and that their impact would increase in drier conditions. Next, I compared the adaptation of two hay meadows coming from different climatic conditions to an extensive drought period. I expected that a plant community from a moist location would show a water-spending strategy while the one from a dry location would employ a more conservative approach. Finally, I looked at the effects of climate change on European larch (Larix decidua), one of the most common mountain forest tree species. Along an elevation gradient in an inner-alpine dry valley I hypothesized that dry periods would restrict growth at low and cold temperatures at high elevations, while an area with ideal conditions would be located in-between. For the grassland studies small lysimeters were used to measure water balance, simple deep seepage collectors for the first study, more sophisticated weighing ones for the second one. Biomass was estimated from harvested material and canopy height. In the first study I additionally derived multiple vegetation properties from species composition and literature data. In the forest study I combined short-term sap-flow and dendrometer measurements to analyze tree transpiration, hydrauli, presented by Nikolaus Obojes, Kumulative Dissertation aus drei Artikeln, Dissertation University of Innsbruck 2019