Search

Bu çalışma kapsamında 2012-2014 yıllarında farklı çay örneklerinin (yaş çay, siyah çay atığı ve kafein tozu), farklı hasat dönemlerinde (I., II. ve III. sürüm) içerdikleri kafein ve kateşin miktarları, ekstraksiyon ve analiz yöntemleri incelendi. Yaş çay örnekleri yaş, kuru ve dondurulmuş olarak işlenerek örnek doğasının etkileri de araştırıldı. Literatürde varolan farklı sıvı-sıvı ekstraksiyon yöntemleri 2012 yılı örneklerine uygulanarak çay örneklerinden kafein ve kateşinlerin ekstraksiyonu için en verimli yöntemin sıcak su ekstraksiyonu (80 oC'de 40 dk.) olduğu belirlendi. 2012-2014 yıllarında yapılan örneklemelerde standart bir kateşin ve kafein içeriğinin olmadığı, yıllara ve yaşanan mevsim şartlarına göre önemli farklılıklar gösterdiği belirlendi. Yaş çay örnekleri literatürle uyumlu olarak atıklardan daha yüksek miktarda kateşin içermektedir. Ancak siyah çay atığı ve kafein tozunun da azımsanmayacak miktarlarda kateşin içerdiği bulundu. Siyah çay atığı ve kafein tozunun kafein içeriği yeşil çaydan ve literatür verilerinden yaklaşık üç kat fazladır. Yaş çay örneklerinde 2012 yılında yaş işlenen örneklerden yüksek kateşin verimleri elde edilirken 2013 ve 2014 yıllarında kuru örneklerden yüksek kateşin verimi elde edildi. HPLC analizleri göstermiştir ki bazı durumlarda daha düşük ekstrakt verimi elde edilmesine karşın ekstraktın kateşin içeriği çok daha yüksek olabilmektedir. Kurutulmuş yaş çay ve çay atıklarından kafein ve kateşinlerin ardışık olarak ekstraksiyonu için yeni bir süperkritik ekstraksiyon (SFE) yöntemi geliştirildi. Herhangi bir organik çözücü kullanılmaksızın çay örneklerinden 250 bar, 60 oC ve 3 saatlik CO2-SFE ile kafeinin tamamı ekstre edildi. Aynı şartlar altında modifiyer olarak 0,5 mL/dk etanolün kullanılmasıyla örnekten kateşinler de başarılı bir şekilde ayrıldı.Anahtar Kelimeler: Yaş Çay, Çay Atığı, Kateşin, Kafein, SFE In this study, caffeine and catechin amounts of different tea samples (fresh tea, black tea waste and caffeine dust) in three different harvesting periods (I., II. and III. collection) and their extraction and analysis methods in 2012-2014 years have been investigated. The nature of samples were studied processing the green tea samples as fresh, dry or frozen. Different liquid-liquid extraction methods given literature were employed for 2012 samples for selecting the most efficient extraction method to isolate caffeine and catechins. The hot water extraction (at 80 oC for 40 min.) method providing the highest extract yields was used for all samples during experiments. The amount of caffeine and catechins showed variations related to collection time and climate. Additionally, there was no clear tendency between the collection periods. In accordance with the literature, green tea samples contained more catechin than waste samples. But black tea waste and caffeine dust have considerable amount of catechin. Caffeine amount of black tea waste and caffeine dust were nearly three times higher than green tea samples and literature data. In 2012 sampling, freshly processed fresh tea samples provided higher catechin yields but dry processed fresh tea samples gave higher extract yields in 2013 and 2014 sampling. In the some cases, HPLC analyses showed that catechin content of an extract might be higher although its yield were found lower. A new supercritical fluid extraction (SFE) method was developed for sequential extraction of caffeine and catechins from dried fresh tea and tea wastes. All caffeine was extracted from tea samples at 250 bar, 60 oC and 3 hours with organic solvent free CO2-SFE. Catechins were also successfully separated from the sample using 0.5 mL/min. ethanol as modifier under the same conditions. Key Words: Fresh Tea, Tea Waste, Catechin, Caffeine, SFE 160

Bu çalışma kapsamında 2013-2014 yıllarında farklı çay örneklerinin (yaş çay, siyah çay atığı ve kafein tozu), farklı hasat dönemlerinde (I., II. ve III. sürüm) içerdikleri kafein ve kateşinlerin mikrodalga yöntemiyle ekstraksiyonu incelenmiştir. Yaş çay örnekleri yaş, kuru ve dondurulmuş olarak işlenerek örnek doğası da araştırıldı. Örnekler su, sitrik asit-su ve etanol-su olmak üzere üç farklı çözücü sistemi ile 600 W gücünde çalıştırılan kapalı bir mikrodalga sisteminde ekstre edildi. Ekstrakt verimleri açısından etkin çözücü sistemleri belirlendi. 2013-2014 yıllarında yapılan örneklemelerde örneklerin standart bir kateşin ve kafein içeriğinin olmadığı yıllara ve yaşanan mevsim şartlarına göre önemli farklılıklar gösterdiği belirlendi. Ayrıca sürümler arasında da net bir eğilimi gözlenmedi. Ekstrakt veriminin yüksek olması kateşinlerin seçici olarak ekstre edildiği anlamını taşımamaktadır. HPLC analizleri göstermiştir ki bazı durumlarda daha düşük ekstrakt verimi elde edilmesine karşın ekstraktın kateşin içeriği çok daha yüksek olabilmektedir. Kurutulmuş çay ve çay atıklarından mikrodalga ekstraksiyonu sonrası kafein ve kateşinlerin ayrılması için yeni bir süperkritik ekstraksiyon (SFE) yöntemi kullanıldı. Kateşinler yönünden zengin (I.sürüm yaş, kuru, dondurulmuş çay) bir örnek ve kafein yönünden zengin (I.sürüm atık çay ve kafein tozu) bir örnek önce mikrodalga yöntemiyle ekstre edildi. Bu ekstrakttan organik çözücü kullanılmaksızın 250 bar, 60 °C ve 3 saatlik CO2-SFE ile kafeinin tamamı ekstre edildi. Aynı SFE şartları altında modifiyer olarak 0,5 mL/dk etanolün kullanılmasıyla örnekten kateşinlerde ayrıldı. In this study, microwave extraction of caffeine and catechin from different tea samples (Fresh tea, black tea waste and caffeine dust) collected in different harvesting periods in 2012-2014 years (I., II. and III. collection) and their constituents in the extracts have been investigated. The nature of samples was also studied processing the fresh tea samples as fresh, dry or frozen. Samples were extracted employing three different solvent system namely water, citric acid-water and ethanol-water in a close system microwave extractor at 600 W power. The most effective solvent system was determined from extract yields. It was determined that samples collected in 2013-2014 sampling period have not expressed a standard catechin and caffeine content and they exposed important variation related to year and seasonal conditions. High extraction yield doesn't mean catechins are selectively extracted. HPLC analyses showed that an extract with a lower extract yield might have higher catechin content. A new supercritical fluid extraction (SFE) method was used for the separation of caffeine and catechines from the extract obtained with microwave extraction of dried green tea and tea waste. Initially, a catechin rich sample (fresh, dried, frozen green tea samples collected in I. collection) and a caffeine rich sample (tea waste and caffeine dust collected in I. collection) were extracted with microwave method. All caffeine was separated with an organic solvent free CO2-SFE at 250 bar, 60 °C for 3 hours. Catechins were separated from the sample using 0.5 mL/min. ethanol as modifier under the same SFE conditions. 144

Bu tez çalışmasında, polistiren (PS) fabrika atıklarına toksik olmayan TiO2 katalizörü yüklenerek fotoaktif malzeme üretilmiştir. TiO2 parçacıklarının PS yüzeyine kararlı bir şekilde yüklenmesi için ısısal bağlanma yöntemi kullanılmıştır. Hazırlanan TiO2 yükleme yapılmış kompozit malzemenin (TiO2-PS) yüzey karakterizasyonu ve yapısal özellikleri farklı teknikler (XRD, SEM, EDS ve TGA) kullanılarak yapılmıştır. Bunun ardından organik çözücü (etanol) varlığında, asidik, bazik ve nötral ortamlarda (pH 2, 7 ve 10) farklı sürelerde muamele edilerek yüzey dayanıklılık çalışmaları yapılmıştır. TiO2-PS'nin heterojen fotokatalitik giderim yöntemiyle sulu çözeltiden metilen mavisi (MM) ve Cr(VI) gibi kirleticilerin uzaklaştırılmasında kullanılabilirlikleri ve kirleticilerin giderimine pH, başlangıç kirletici derişimi ve başlangıç katalizör kütlesi gibi deneysel şartların etkileri incelenmiştir. Cr(VI)'nın fotokatalitik indirgenmesinde ortamda bulunan EDTA, okzalik asit ve metanol varlığının etkileri de araştırılmıştır. Aynı yöntem kullanılarak ZnO yüklenmiş PS (ZnO-PS), %1 Ag içeren TiO2 yüklenmiş PS (Ag-TiO2-PS) ve %1 ZnO içeren TiO2 yüklenmiş PS (ZnO-TiO2-PS) katalizörleri de üretilmiştir. Tüm bu malzemeler MM veya Cr(VI) gideriminde test edilmiş ve aktiviteleri TiO2 ile karşılaştırılmıştır. Üretilen katalizör yüklü malzemelerin antimikrobiyal etkinlikleri Escherichia coli ve Aspergillus niger gibi model mikroorganizmalar kullanılarak belirlenmiştir. Hazırlanan katalizör yüklü malzemelerin sulardan organik ve inorganik kökenli kirleticilerin uzaklaştırılmasında etkin bir şekilde kullanılabileceği ortaya konulmuştur. In this study, a photoactive material has been produced by loading non-toxic TiO2 catalyst to factory waste polystyrene. A thermal attachment method was employed for the stable immobilization of TiO2 particles onto polystyrene surface. The surface characterization and structural properties of the produced TiO2 immobilized composite material (TiO2-PS) were employed using different techniques (XRD, SEM, EDS and TGA). Then, the surface durability tests were carried out in the presence of acidic, neutral or basic solutions (pH 2, 7 or 10) and organic solution (ethanol) for different treatment periods. The usability of TiO2-PS for removal of pollutants such as Cr(VI) and methylene blue (MB) from aqueous medium and effect of various experimental parameters such as pH, initial pollutant concentration and initial catalyst mass was investigated using heterogeneous photocatalytic degradation method. The photocatalytic reduction of chromium (VI) ions has also been investigated in the presence of EDTA, oxalic acid and methanol. Additionally, ZnO immobilized PS (ZnO), 1% Ag doped TiO2 immobilized PS (Ag-TiO2-PS) and 1% ZnO doped TiO2 immobilized PS (ZnO-TiO2-PS) were produced using the same procedure. All these materials were tested for the removal of MB or Cr(VI) and their activities were compared with TiO2. Antimicrobial properties of all catalyst immobilized materials were determined using Aspergillus niger and Escherichia coli as model microorganisms. The study has revealed that prepared catalyst immobilized materials may be used for the effective removal of organic or inorganic pollutants from water. 173

Anadolu' da Colchicum cinsinin 27 türü (28 takson) sonbaharda, 8 tür ise erken ilkbaharda çiçek açmaktadır. Cins toplam 35 türden (36 takson) oluşur ve bunların 15 tanesi Türkiye için endemiktir. Bu bitkilerin tohumları toplanıp yurt dışına düşük fiyatlarda ihraç edilmektedir ve içeriğindeki kolşisin izole edilip çok yüksek fiyatlara ülkemize geri satılmaktadır. İhraç edilen tohumların %80' i Colchicum speciosum tohumlarıdır. Bu tohumların içersinde kolşisin, 3-demetil kolşisin ve kolşikosid bulunmaktadır. Kolşisin ağrı kesici, ateş düşürücü özelliğe sahiptir. Ayrıca gut hastalığının ve ailevi Akdeniz ateşi hastalığının tedavisinde kullanılmaktadır. Çalışmanın amacı ülkemizde toplanan Colchicum tohumlarının içeriğindeki kolşisinin izole edilebileceği kolay bir ekstraksiyon ve kolon izolasyon yöntemi geliştirmektir. Bu amaçla belirli hacimlerde ve belirli sürelerde 95:5 metanol-su ekstraksiyonu yapıldı. Ek olarak süperkritik akışkan ekstraksiyonu (SFE) yöntemi kullaıldı. Daha sonra silika jel, poliamid ve selüloz kolon dolgu maddelerinin kullanıldığı kolon kromatografisi çalışmaları yapıldı. Ekstraktların saflığı hem İTK ile hem de HPLC ile kontrol edildi. Sonuç olarak 200 mL metanol-su çözücü sistemi ile 5 saatlik çalkalama sonucu en iyi ekstraksiyon verimi elde edildi. Tohumlarda %0,2-0,25 kolşisin olduğu belirlendi. SFE ile 35 Co sıcaklıkta, 247 bar basınçta, 1,5 mL/dk akış hızında ve çeşitli oranlardaki modifiyerli çalışmalar sonucunda %0,2 civarında kolşisin içeren ham karışım elde edildi. Kolon kromatografisinde en uygun sabit faz silika olarak belirlendi ve etil asetat-metanol-su hareketli fazının çeşitli oranları kullanılarak saflaştırma işlemi gerçekleştirildi. In Anatolia, 27 species (28 taxons) of Colchicum flowering in autumn and 8 species are in early spring. Genus comprises of totally 35 species and 15 of them are endemic to Turkey. These seeds are collected and exported at low prices, and after isolation of the colchicine it has been sold back to our country at high prices. Aproximately, %80 of exported seeds is Colchicum speciosum. Colchicine, 3-demethyl colchcicine and colchicoside are present in the seeds. Colchicine has analgesic and anti-imflammatory effects. It is also used for remediation of acute gout attack and familial Mediterranean fever. Aim of this study is to develop an easy method for extraction and column isolation of Colchicum seeds for colchicines which is collected in our region. For this purpose, 95:5 methanol-water extraction was carried out at certain volumes and extraction periods. Additionally, supercritical fluid extraction (SFE) was used. After then column chromatography was applied using silica gel, poliamide and cellulose as stationary phase. The purity of extracts were controlled with TLC and HPLC. At the end of experiments, the best extraction efficiency were obtained employing 200 mL of methanol-water solvent system and 5 hours shaking. It is determined that the seeds include %0,2-0,25 colchicine. After SFE process, the crude extract, which has %0,2 colchicine, obtained from the 35 oC, 247 bar, 1,5 mL/dk CO2 flow rate conditions. Silica gel was the best stationary phase for column chromatography and different rate of ethyl acetate-methanol-water mobile phase was used for isolation. 91

Bu çalışmada, TiO2 sulu süspansiyonlarının kullanıldığı fotokatalitik yöntemle Cr(VI)'nın giderimi araştırılmıştır. Tüm deneysel çalışmalarda Cr(VI) derişimi standart yöntem (difenil karbazit ile renklendirme) ile spektrofotometrik olarak belirlenmiştir. Giderim çalışmaları optimize edilmiş kataliz kütlesi ve pH'da yapılmış bekleme süresi ve karanlıkta adsorpsiyon çalışmalarının Cr(VI) giderimine etkisi incelenmiştir. Başlangıç Cr(VI) derişimi 20 ppm olan örneklerle yapılan çalışmalarda TiO2/UV sisteminin %91 giderim sağladığı görülmüştür. Giderim verimini artırmak ve giderim sürelerini kısaltmak amacıyla ortama elektron alıcı gruplar olan EDTA veya sitrik asit ilave edilerek çalışmalar tekrarlanmıştır. Fakat beklenenin tersine ortama ilave edilen EDTA adsorplamayı engelleyerek giderim verimini düşürmüştür. Ortamda sitrik asit varlığında ise yüzeye adsorpsiyonu önemli ölçüde engellenmiş ve Cr(VI)'nın fotokatalitik olarak gideriminde çok az düşüşe neden olmuştur. Tez kapsamında biyobozunur bir polimer olan polikaprolakton (PCL) içine veya yüzeyine yükleme yapılmış nano-TiO2 ile Cr(VI)'nın giderimi de araştırılmıştır. Polimer çalışmaları daha düşük Cr(VI) derişiminde yapılmıştır. Cr(VI) derişimi 5 ve 1,5 ppm olan örneklerle yapılan çalışmalarda PCL, içine ağırlıkça %5 TiO2 yüklenmiş PCL ve yüzeyine ağırlıkça %1 TiO2 yüklenmiş PCL ile oldukça iyi sonuçlar elde edilmiştir. Çalışmalar farklı ışın kaynakları için de (365 ve 254 nm) denenmiş ve 254 nm ışın kaynağının giderim üzerinde daha etkili olduğu görülmüştür. Ortamda sitrik asit varlığında giderim verimi önemli derecede artmıştır.Anahtar Kelimeler: Fotokatalitik bozundurma, Titanyum dioksit, Fotokatalitik Cr(VI) giderimi In this study, photocatalytic degradation of Cr(VI) employing aqueous TiO2 suspentions. Concentration of Cr(VI) ions were determined by standard spectrophotometric method (colored by carbazyde). Degradation studies were carried out at optimized catalyst mass and pH. The effect of contact period and dark adsorption on removal rate was also investigated. TiO2/UV system degraded 91% of Cr(VI) ions at 20 ppm initial concentration. To increase the removal ratio and degrease the light exposure time sacrifacing molecules EDTA or citric acid added to photocatalytic reaction medium. However, addition of EDTA inhibited the adsorption of the Cr(VI) ions on catalyst surface and reduced the degradation ratio. In the presence of citric acid, adsorbace on catalyst surface was highly prevented and photocatalytic removal of Cr(VI) ions slightly decreased. Additionally, Cr(VI) degradation was also investigated using nano-TiO2 immobilized into or onto biodegradable polymer polycaprolactone (PCL). Polymer studies were carried out at lower Cr(VI) concentrations. Degradation were quite good in the presence of 5% TiO2 (as the weight of PCL) immobilized into PCL and 1% TiO2 immobilized onto PCL surface at 5 ppm and 1,5 ppm Cr(VI) concentrations. Studies were also repeated using different light source (365 nm and 254 nm) and it was clear that degradation was more effective with 254 nm lamp. Degradation rate was higher in the presence of citric acid.Key Words: Photocatalytic decomposition, Titanium dioxide, Photocatalytic removal ofCr(VI) 75

Bu çalışmanın amacı, yüksek toksisitesinden dolayı birinci dereceden kirleticiler grubunda yer alan 4-klorofenolün (4-KF) ileri yükseltgeme yöntemlerini uygulayarak giderilmesinde yeni sistemlerin araştırılmasıdır. Heterojen katalizör sisteminde 4-KF'ün (20 ppm) sulu TiO2 süspansiyonu ve TiO2 yüklemesi yapılmış biyobozunur bir polimer olan polikaprolakton (PCL) ile giderimi araştırıldı. Titanyum dioksit (TiO2/UV) ve gümüş yüklenmiş titanyum dioksitin (Ag-TiO2/UV) bulunduğu fotokatalitik yöntem kullanıldı. Süspansiyon sistemi için sabit TiO2 kütlesinde (2 g/L) pH ve temas süresi için optimizasyon yapıldı. Bunun devamında karanlıkta adsorpsiyon oranları belirlendi. Ortamda bozunmadan kalan 4-KF tayini için standart spektrofotometrik yöntem olan 4-aminoantipirin yöntemi kullanıldı. Işınlama süresine ve ortam şartlarına göre giderim oranları hesaplandı. Ag-TiO2/UV sisteminin oldukça başarılı bir şekilde 4-KF'ün tamamını bozundurduğu bulundu. İçine veya yüzeyine nano-TiO2 yüklemesi yapılmış ve yükleme yapılmamış PCL ile 4-KF'ün gideriminde sulu süspansiyon halinde optimize edilen pH değeri kullanıldı. Ayrıca 4-KF'ün giderimine oluşturulan kompozit materyalin kütlesinin ve ışın dalga boyunun etkisi (?=254 nm ve 365 nm) de incelendi. Giderim oranları süspansiyon sistemine göre daha düşük olmasına rağmen TiO2 yükleme yapılan polimerle de başarılı bir şekilde giderim sağlanabileceği belirlendi. Yüzeyine TiO2 yükleme yapılan PCL (%1) ile daha yüksek giderim elde edildiği görüldü. The purpose of this study is the investigation of new catalyst systems for oxidative degradation of 4-chlorophenol (4-CP) that have been classified as first degree contaminants because of its high toxicity. Degradation of 4-CP (20 ppm) was investigated in aqueous heterogeneous catalyst system with a suspension of TiO2 and TiO2 loaded biodegradable polymer polycaprolactone (PCL). Photocatalytic method employing titanium dioxide (TiO2/UV) and silver-loaded titanium dioxide (Ag-TiO2/UV) was studied. The method optimization for suspension system was carried out for pH and contact time at constant TiO2 mass (2 g/L). Following this the adsorption ratios were determined in the absence of the light. The residual 4-CP was measured by employing standard 4-aminoantipyridine spectrophotometric method. Degradation ratio was calculated depending on exposure time and reaction conditions. It was found that 4-CP was successfully mineralized by Ag-TiO2 system. On the other hand, optimized pH conditions obtained above studies were used for polymer studies using TiO2 immobilized into the or onto the PCL. Additionally, the effect of the composite material mass and wavelength of the light source (?=254 nm ve 365 nm) were also investigated for degradation of 4-CP. Although degradation ratio was lower than suspension system it was possible to remove or degrade 4-CP with TiO2 immobilized PCL. Higher degradation ratios were observed with TiO2 immobilized onto PCL (%1). 103

Bu çalışmada kapsamında Scrophulariaceae familyasından Digitalis' in (Türkçe: Yüksük otu) Türkiye'ye endemik davisiana, cariensis, trojana ve lamarckii türleri ve endemik olmayan ferruginea türünün ferruginea ve schischkinii alt türlerinin farklı aylarda toplanan yapraklarındaki fenolik bileşikleri, optimize edilen koşullarda ekstre edilerek HPLC-UV ile belirlenmiştir. Ekstraksiyon optimizasyonu için üç farklı prosedür uygulanmıştır; doğrudan ekstraksiyon, hidrolizli ekstraksiyon ve pH=2' de ekstraksiyon. HPLC-UV yöntemi ile tanımlanamayan fenoliklerin HPLC-MS ile karakterizasyonu gerçekleştirilmiştir. Toplam fenolik madde içerikleri spektrofotometrik olarak gallik asit ve kateşin cinsinden tayin edilmiş ve sonuçlar kromatografik sonuçlarla karşılaştırılmıştır. Fenolik bileşiklerin analiz sonuçları türlere, toplanma yeri ve zamanına göre karşılaştırılmıştır. Ayrıca kalp ilaçlarında etkin madde olarak kullanılan kardiyak glikozitleri bu türlerden Digitalis ferruginea ssp. schischkinii' nin yaprak, çiçek ve petiyollerinde HPLC-DAD ile belirlenmiş, bu türün doku kültürleri de yapılarak fenolik içerikleri belirlenmiştir.HPLC-UV analizleri kafeik, ferulik, ve p-kumarik asit açısından türlerin zengin olduklarını göstermiştir. HPLC-MS analizleri ile başlıca apigenin, kamferid, luteolin, fisetin ve ramnazin flavonoidleri ve bunların diheksoz, heksoz, glukuronit, asetil glikozit ve deoksiheksoz bağlı türevleri karakterize edilmiştir. Digitalis ferruginea ssp. schischkinii' de lanatosit C, digoksin ve digitoksin kardiyak glikozitleri en bol olarak yaprak kısmında sırasıyla 86,14; 20,8; ve 15,43 mg/L bulunmuştur. Toplam fenolik bileşikler doğrudan metanol ekstraktlarında en yüksek Digitalis davisiana Eylül ayı örneğinde (34,105 mg GAE/g numune) iken hidroliz edilen örneklerde Digitalis cariensis Eylül ayı örneğinde (35,010 mg GAE/g numune) ve pH=2 ekstraktlarında Digitalis ferruginea ssp. schischkinii' nin Eylül ayı örneğinde (7,198 mg GAE/g numune) bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Digitalis ferruginea ssp. schischkinii, fenolik bileşikler, kardiyak glikozitleri, HPLC-UV, HPLC-UV-MS In this study, davisiana, cariensis, trojana ve lamarckii species of Digitalis from Scrophulariaceae family which are endemic in Turkey, (Turkish: Yüksük otu) and two subspecies of ferruginea (ferruginea and schischkinii) were investigated for their phenolic compunds of their leaves, collected at different seasons. The compounds were extracted in optimized conditions and analyzed by HPLC-UV. Three different procedure were carried out for optimization of the extraction; direct metanol, hydrolyzed and at pH=2 extraction. The phenolics could not be determined by HPLC-UV were characterized by HPLC-MS. Total phenolic constituents were determined using a spectrophotometric method assaying as gallic acid and catechin equivalent and the results were compared with chromatographic results. The analysis results of phenolic compouds were compared according to species, location and collection period of the plant. The cardiac glycosides were determined in the leaves, flowers and petiole of Digitalis ferruginea ssp. schischkinii by HPLC-DAD.Digitalis species were found quite rich for caffeic, ferulic and p-coumaric acids by HPLC-UV analysis. Apigenin, kaempferid, luteolin, fisetin, rhamnazin and their dihexose, hexose, glucuronide, acetylglycoside and deoxyhexose attached derivatives were mainly characterized by HPLC-MS. Lanatoside C, digoxine and digitoxine were found major cardiac glycosides in the leaves of Digitalis ferruginea ssp. schischkinii, 86,14; 20,8; and 15,43 mg/L respectively by HPLC-DAD analysis. Total phenolic constituent of Digitalis davisiana (September) (34,105 mg GAE/g sample) in metanolic extracts, Digitalis cariensis (September) (35,010 mg GAE/g sample) in the hydrolyzed extracts and Digitalis ferruginea ssp. schischkinii (September) were the highest (7,198 mg GAE/g sample) in the pH=2 extracts.Key Words: Digitalis ferruginea ssp. schischkinii, phenolic compounds, cardiac glycosides, HPLC-UV, HPLC-UV-MS 119

Bu tez; Asteraceae familyasına ait Achillea biserrata M. Bieb ve Lamiaceaefamilyasına ait Hyssopus officinalis L. ssp. angustifolius bitkilerinden elde edilen hekzan,kloroform ve su özütleriyle uçucu yağlarının in vitro antioksidan aktivitelerini araştırmaküzere tasarlanmıştır. Bunu takiben aktivite saptanan özütlerin toplam fenol, flavonoid,proantosiyanidin ve antosiyanin miktarlarıbelirlendi. Tüm bitkilerin kurutulmuşçiçek veyaprak karışımlarıfarklıpolaritedeki çözücülerle özütlendi ve özüt verimleri belirlendi.Antioksidant aktivitenin ölçümünde iki farklıtest metodu kullanıldı. Serbest radikaltemizleme aktivitesi DPPH metodu ile, oksidasyonunun inhibisyonu ise ß?karoten-linoleikasit yöntemi ile ölçüldü. Her iki yöntemde de sentetik antioksidan butillenmişhidroksitoluen (BHT) pozitif kontrol olarak kullanıldı. DPPH yönteminde tüm su özütleri yüksekoranda radikal temizleyici etki gösterdi. ß-Karoten yönteminde hekzan ve kloroformözütleri yüksek aktivite gösterdi. Zayıf aktivite sergilemesine rağmen uçucu yağlarınkimyasal içerikleri GC-MS ve GC-FID analizleri ile belirlendi.Aktivite gösteren özütlerin fenolik içerikleri farklıyöntemler kullanılarak belirlendi.Folin-Ciocalteu reaktifi kullanılarak özütlerin gallik asit eşdeğeri toplam fenolik içerikleribelirlenmişolup Achillea biserrata' nın su özütünde % 3,39; Hyssopus officinalis`in suözütünde ise % 4,70 toplam fenol miktarıbulunmuştur. Achillea biserrata ve Hyssopusofficinalis' in su özütlerinde flavonoid miktarlarısırasıyla % 1,12 ve % 1,30 olarakbulunmuştur. Achillea biserrata' nın en fazla metanol-su özütünde (7125 mg/L), Hyssopusofficinalis' in ise kloroform özütünde (10250 mg/L) proantosiyanidin bulundu. Her ikibitkinin antosiyanin miktarlarıen fazla kloroform özütlerinde bulunmuştur. Achilleabiserrata ve Hyssopus officinalis'in fenolik bileşen türleri ve nicel miktarlarıHPLCyöntemiyle belirlenmiştir. This thesis is designed to investigate the in vitro antioxidant activities of the hexane,chloroform, water extracts and essential oils obtained from Achillea biserrata M. Biebbelong to Asteraceae and Hyssopus officinalis L. ssp. angustifolius belong to Lamiaceaefamilies. Following this total phenolic, flavonoid, proanthocyanidine and anthosiyanidconstituents of the active extracts were determined. Aerial parts of dried plant materialswere extracted employing solvents with different polarity and extract yields weredetermined.Two different test methods were employed for the measurment of antioxidantactivity. Free radical scavenging activity was measured with DPPH method and inhibitionof the oxidation was measured with ß?carotene-linoleic acid method. Synthetic antioxidantbuthylated hydroxy toluene (BHT) was used as positive control in both tests.In DPPH method, water extracts exhibited high free radical scavenging action.However, in ß-caroten-linoleic acid method hexane and chloroform extracts showed higheractivity. Although essential oils exhibit low activity their chemical compositions weredetermined by GC-MS and GC-FID analysis.Phenolic constituents of the extract which have antioxidant activity were determinedby different methods. Gallic acid equivalent total phenolic constituents were determined byusing Folin-Ciocalteu reagent and it was found that water extracts of Achillea biserrata(3.39%) and Hyssopus officinalis (4.70%) had higher total phenolics. Flanonoid content ofAchillea biserrata and Hyssopus officinalis were found 1.12% and 1.30%, respectively.While methanol-water extract of Achillea biserrata had the highest proantocyanidincontent (7125 mg/L), chloroform extract of Hyssopus officinalis was the highest (10250mg/L). Antosiyanin amounts were high in chlorofom extracts of both plant species.Composition and the quantification of the phenolic compounds were determined byHPLC. 88

Bu çalışmanın amacı, USA EPA'nın ve AB Çevre Yönetmeliği'nin (2455/2001/EC) birinci dereceden toksik kirleticiler grubunda yer alan klorofenol türevlerinin ileri yükseltgeme yöntemlerini uygulayarak giderilmesinde yeni katalizör sistemlerinin araştırılmasıdır. Model bileşik olarak 4-klorofenol, 2,4-diklorofenol ve 2,4,6-triklorofenolün önerilen sistemlerle giderimi, giderim mekanizmaları, bozunma ürünleri detaylı olarak araştırılmıştır. Homojen katalizör sistemler Fenton (Fe(II)/H2O2) ve Fenton-benzeri [Cu(II)/H2O2 ve V(IV)/H2O2] yöntem, heterojen katalizör sistemi olarak titanyum dioksit (TiO2/UV) ve gümüş yüklenmiş titanyum dioksitin (Ag-TiO2/UV) kullanıldığı fotokatalitik yöntem kullanılmıştır. Her bir klorofenol türünün ileri yükseltgeme yöntemleri ile ayrı ayrı bozundurulması gerçekleştirildikten sonra, giderim oranları belirlenmiştir. Giderim oranlarının hesaplanmasında bozunmadan kalan klorofenol türevinin belirlenmesi için GC/MS analizleri yapılmıştır. Klorofenoller zor parçalanan türler olduğundan bazı durumlarda organik yapının yıkımı yerine yine organik yapılı yükseltgenme ürünleri oluşabilir. Bu nedenlerle aynı sistemlerin bozundurma öncesi ve sonrasında ortamda bulunan organik maddenin oksijen eşdeğeri cinsinden ifadesi olan KOİ değerleri belirlenmiştir. Böylece incelenen metodun giderim etkinliği daha doğru olarak değerlendirilebilir. Fenton yöntemi ile giderimde her bir klorofenol türü için yüksek giderim etkinliği sağlanmış olup hem GC/MS hem de KOİ analizi bu sonucu desteklemiştir. Fenton-benzeri [Cu(II)/H2O2] yöntem ile 4-klorofenolde hiçbir giderim gözlenmedi. 2,4-Diklorofenolde %28.8 gibi çok az ve 2,4,6-triklorofenolde ise Fenton ile kıyaslandığında %63.3 değerinde orta derecede bir giderim sağlanmıştır. Fenton-benzeri [V(IV)/H2O2] yöntemi ile 4-klorofenol %43.3 oranında giderilmiş ancak yükseltgenerek başka bir organik yapıya dönüşmüştür. 2,4-Diklorofenol ve 2,4,6-triklorofenolde ise çok az bir giderim elde edilmiştir. TiO2/UV fotokatalitik yöntemi ile tüm klorofenol türlerinde tam bozundurma ile yüksek giderim sağlanmış, sonuçlar GC/MS analizi ile desteklenmiştir. Ag-TiO2/UV fotokatalitik yönteminde ise tüm klorofenol türlerinde tam bozundurma ile yüksek giderim verimi sağlanmış ve hem GC/MS hem de KOİ analizleri bu sonucu desteklemiştir. Tüm sistemler için muhtemel bozunma mekanizmaları önerilmiş olup gözlenen ara ve son ürünler tanımlanmıştır. The aim of this study is the investigation of new catalyst systems for oxidative degradation of chlorophenol derivatives that have been classified as first degree toxic pollutant by USA Environmental Protection Agency (EPA) and EC Environmental Directive (2455/2001/EC). Oxidative degradation, degradation mechanism and degradation products of model compounds, namely 4-chlorophenol, 2,4-dichlorophenol and 2,4,6-trichlorophenol, were discussed in details. Homogenous catalyst systems, Fenton (Fe(II)/H2O2) and Fenton-like [Cu(II)/H2O2 and V(IV)/H2O2] methods; heterogenous catalyst systems, titanium dioxide (TiO2/UV) and silver loaded titanium dioxide (Ag-TiO2/UV) methods were employed. After degradation of each chlorophenol by advanced oxidation methods, removal rates were determined. GC/MS analysis was carried out for determination of residual chlorophenol that was used for calculation of removal rates. Chlorophenols are resistant to degradation and in some cases, organic oxidation products are produced rather than destruction of organic structure. Therefore, chemical oxygen demand (COD), which is defined as oxygen equivalent of organic matter, of the samples before and after degradation of the same oxidation system was determined. So the removal efficiency of the investigated method can be determined more accurately. High degradation and removal efficiencies for each chlorophenol derivatives were obtained by Fenton method and this was supported by both GC/MS and COD results. In Fenton-like method [Cu(II)/H2O2], while no degradation was observed for 4-chlorophenol, comparatively low degradation efficiencies were obtained for 2,4-dichlorophenol and 2,4,6-trichlorophenol. Other Fenton-like method [V(IV)/H2O2] oxidized 43.3% of initial 4-chlorophenol but it was oxidatively converted to another organic structure. In this method, very low degradation rates were obtained for 2,4-dichlorophenol and 2,4,6-trichorophenol. Total degradation and high removal rates for all chlorophenols were obtained by photocatalytic TiO2/UV method and results were supported by GC/MS analysis. In photocatalytic Ag-TiO2/UV method total removal of all chlorophenols were successively degraded for a shorter illumination period and results were supported by both GC/MS and COD analysis. Possible degradation mechanisms for all systems were proposed and intermediate and end-products were defined. 143

Bu çalışmada Escherichia coli (E-coli, ATCC saf kültürü), Shigelladysenteria (klinik izolat) ve Salmonella enteritidis (klinik izolat) safkültürlerinden hazırlanan su örneklerinin değişik katalizör sistemlerikullanılarak fotokatalitik dezenfeksiyonu araştırıldı. Tez çalışması anahatlarıyla iki ana başlık altında toplanabilir. Birincisi, sulu ortamda TiO2 vegümüş yüklenmiş titanyum dioksit (Ag-TiO2) süspansiyonları ile, E-coli,Shigella dysenteria ve Salmonella enteritidis (klinik izolatlar) giderimi.İkincisi ise cam üzerine kaplanmış TiO2, Fe yüklemesi ile modifiye edilmişTiO2 ince filmi ve yeni üretilen bazı ince filmler (ZnO, ZnS, CdS) ile E-coligiderimi.E-coli'nin UV, TiO2/UV ve Ag-TiO2/UV ile zamana bağlıinaktivasyon yüzdeleri göz önüne alındığında TiO2/UV sisteminde 10dakikalık ışınlama ile mevcut bakterilerin %71,5'i giderilirken 25 dakikalıkışınlama sürecinde %100 giderim sağlanmıştır. Ag-TiO2/UV sisteminde ise%1 (w/w) oranında gümüş yüklemesi yapılmış katalizörün mikroorganizmaiçeren su örneğine ilave edilir edilmez ışınlama yapılmaksızın %53,7'likgiderim sağlanmaktadır. Işınlama yapıldığında 5 dakikalık ışınlamasonrasında tüm mikroorganizmaların geri dönüşümsüz olarak öldürüldüğügözlenmiştir.Aynı katalizör sistemleri Salmonella enteritidis ve Shigella dysenteriaklinik izolatları ile tekrarlanmıştır. Ancak TiO2/UV sisteminde beklenenoranda etkinlik gözlenmemiştir çünkü çalışılan mikroorganizmalar dahadirençli olan klinik izolatlardı. Katalizör kullanılmasına rağmen gideriminbüyük oranda UV ışınları tarafından gerçekleştiği söylenebilir. Ag-TiO2/UVsistemi ise çok etkin görünmektedir zira katalizör mikroorganizma içeren suörneğine ilave edilir edilmez ışınlama yapılmaksızın %45'lik giderimsağlanmaktadır.Diğer taraftan üretilen ince film kaplı malzemelerden TiO2 ve demiryüklemiş TiO2 ince filmleri ile çok düşük giderim elde edilmiştir.Anahtar Kelimeler: fotokatalitik, bakteriyel giderim, dezenfeksiyon In this study, photocatalytic disinfection of water samplescontaminated with Escherichia coli (E-coli, ATCC25922), Shigella dysenteria(clinical isolate) and Salmonella enteritidis (clinical isolate) strains wereinvestigated by employing different catalyst systems.This thesis can mainlybe divided into two parts. Firstly, the photocatalytic disinfection of E-coli,Shigella dysenteria ve Salmonella enteritidis in aqueous suspension of TiO2and silver loaded titanium dioxide (Ag-TiO2) and secondly, disinfection of Ecoliusing glass coated with TiO2 thin film, Fe loaded TiO2 thin film and othernewly prepared thin films, suxh as ZnO, ZnS, CdS.When time-related inactivation percentages of E-coli weeconsidered, 71.5% of bacterial cells have been destroyed just after 10 minutesillumination period whilst 100% disinfection was achieved after 25 minutesillumination in TiO2/UV system. In Ag-TiO2/UV system, 53.7% ofdegradation was achieved when 1% (w/w) silver loaded catalyst added tomicroorganism containing aqueous sample without illumination. It wasobserved that if sample illuminated with UV light for 5 minutes allmicroorganisms were irreversibly killed.iiThe same catalyst systems were also repeated with Salmonellaenteritidis ve Shigella dysenteria clinic isolates. Neverheless, TiO2/UV systemwas not as effective as accomplished in E-coli disinfection as thesemicroorganisms were clinical isolates with higher resistance. It can be saidthat disinfection is mainly accomplished by UV illumination, but not catalyst.However Ag-TiO2/UV system seemed to be more effective since 45% ofdegradation achieved by addition of the catalyst in aquous sample.On the other hand, very low degradation rates were obtained byproduced TiO2 and Fe loaded TiO2 thin films.Key words: photocatalytic, bacterial removal, disinfection 58

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ FARKLI İŞLEMLERLE İZOLE EDİLEN BİTKİ ÖZÜTLERİNİN ANTİOKSÎBAN ÖZELLİĞİ VE KROMATOGMAFİK ANALİZLERİ Nuket KARTAL Cumhuriyet Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Anabilim Dalı Danışman: Yrd. Doç. Dr. Münevver SÖKMEN Bu çalışmada farklı izolasyon yöntemleriyle elde edilen Ferula orientalis L. ve Satureja hortensis L. özütlerinin serbest radikal temizleme ve antioksidan aktivîteleri araştırıldı. Apolar ve polar özütler elde etmek için altı farklı özütleme yöntemi kullanıldı. Çözücü sistemi olarak hekzan, aseton, metanol-su kullanıldı ve ilgili bitki materyallerinin uçucu yağlan clevenger tipi su buharı damıtma cihazı ile ayrıldı. Serbest radikal temizleme aktivitesini belirlemek için kararlı serbest radikal 2,2 -dipikrilhidrazil (DPPH)'ın metanolik çözeltisi kullanıldı. Antioksidan aktiyite p-karoten- linoleik asit test sisteminde agar difüzyon ve spektrofotometrik yöntemlere göre belirlendi Ferula orientalis L. ve Satureja hortensis L'nin polar çözücüler kullanılarak hazırlanan özütlerinin güçlü serbest radikal temizleme aktivitesi gösterdiği bulundu. Linoleik asit sisteminde İse çoğunlukla apolar çözücüler ile daha aktif özütler sağlandı. Aktiviteden sorumlu olabilecek bileşikleri belirlemek için özütlerin ince tabaka kromatografisi analizleri yapıldı. Uçucu yağların GC/MS analizi göstermektedir ki, fenolik bileşikler apolar özütlerin ana bileşenlerini oluşturmakta ve aktivite, bu bileşenlerden kaynaklanmaktadır. ANAHTAR KELİMELER: Antioksidan Aktivite, Serbest radikaller, Özütleme Yöntemleri Ferula orientalis L., Satureja hortensis L. II SUMMARY MSc Thesis ANTIOXIDANT PROPERTIES OF EXTRACTS OBTAINED BY DIFFERENT ISOLATION PROCEDURES AND CHRQMATOGRAFIC ANALYSES Nuket KARTAL Cumhuriyet University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Chemistry Supervisor: Dr. Münevver SÖKMEN Free radical scavenching activity and antioxidant activity of the extracts of Ferula orientalis L. and Satureja hortensis L. obtained by different isolation procedures have been investigated. Six different extraction procedure was employed to obtain nonpolar and polar extracts. Hexan, aceton, methanol-water were used as solvent systems and essential oils of the corresponding plant material were isolated by a clevenger type hydrodistilation apparatus. Methanolic solution of the stable free radical 2,2'-cüpicrylhydrazyl (DPPH`) were used to determine the free radical scavenching activity. The antioxidant activity was determined according to p-caroten-linoleic acid test system employing agar diffusion and spectrophotometric methods. F. orientalis and S. hortensis exhibited strong free radical scavenching activity with the extracts prepared using polar solvents in DPPH assay. In the case of linoleic acid system, mainly nonpolar solvents were provided more active extracts. Thin layer chromatographic analyses of the extracts were carried to determine the components that might be responsible from the activity. GC/MS analysis of the essential oils reveal that phenolic components were the main constituents of the nonpolar extracts and responsible from the activity. KEY WORDS: Antioksidant Activity, Free Radicals, Extraction Methods, F.orientalis L., S. hortensis L. 48

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ TEKSTİL ENDÜSTRİSİNDE KULLANILAN BAZI BOYAR MADDELERİ FOTOKATALİTİK YÖNTEMLE BOZUNDURULMASI Aysun ÖZKAN Cumhuriyet Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Mehmet AKÇAY Yardımcı Danışman: Yrd. Doç. Dr. Münevver SÖKMEN Bu çalışmada tekstil endüstrisinde kullanılan iki tür boyar madde (Sirius Gelb GC ve Astrazonorange G) örneğinin fotokatalitik yöntemle bozundurulması araştırılmıştır. Bayer firmasından sağlanan boyar madde örnekleri pH= 3.50, 7.00 ve 11.00'e ayarlanarak üç farklı pH ortamı oluşturulmuştur. Bu çözeltilerin 100.00 mL'lik bölümleri, Ti02 ya da gümüş yüklenmiş Ti02 (Ag-TiO2) katalizörlerinin varlığında düşük basınçlı bir UV lambasıyla ışınlandı. Belirli zaman aralıklarında (0-60 dk.) küçük miktarda örnek bölümleri tepkime kabından alındı. Tüm koşullarda alman örnek çözeltileri santrifüjlenerek katalizörden ayrıldı ve % bozunma miktarları, bozunmadan kalan boya derişiminin spektofotometrik olarak ölçülmesiyle hesaplandı. Her iki boya örneği için de en iyi bozunma oranını sağlayan optimum pH 3.50 olduğu belirlendi. Aynı pH'da gümüş yüklemesi yapıldığında, yükleme yapılan katalizörün (Ag-TiO2), TiO2 katalizörüne göre daha etkin olduğu gözlenmiştir. Ag yüklenmesi Sirius Gelb GC boyar madde örneğinin % 100 bozunması için gerekli süreyi 20 dakikadan 8 dakikaya, Astrazonorange G örneği için ise 8 dakikadan 2 dakikaya indirmiştir. Bununla birlikte söz konusu katalizör sistemlerinin yoğun tuz ortamı, yapay atıksu ve doğal ırmak suyu ortamlarındaki davranışları da incelenmiştir. Tüm koşullardaki tekrarlanan ölçümlerin toplanmış standart sapması (Sbirleşik hesaplanmıştır. 9 gruptan toplam 47 ölçüm (ve 38 serbestlik derecesi) için Skeçte = 0.615 'dir. % 95 Güven Düzeyi için Güven Sınırı = 98.8 ± 0.2'dir. ANAHTAR KELİMELER: Fotokatalitik yükseltgeme, gümüş yüklü Ti02, anyonlar, tekstil boyaları, bozundurma. II SUMMARY McS Thesis DEGRADATION WITH PHOTOCATALYTIC METHOD OF SOME DYES USED IN TEXTILE INDUSTRY Aysun ÖZKAN Cumhuriyet University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Chemistry Supervisor: Prof. Dr. Mehmet AKÇAY Asistant Supervisor: Yrd. Doç. Dr. Münevver SÖKMEN In this study aqueous phase photocatalyitic degradation of two typ dyes (Sirius Gelb GC ve Astrazonorange G) used in textile industry was investigated. Dyes which were obtained from Bayer (Germany) and in order to optimize the working pH three differrent dye solutions were prepared at pH 3.50; 7.00 and 11.00. 100.00 cm3 portions of the solutions were irradiated with a low presure UV lamp in the presence and absence of catalysts Ti02 or silver loaded - Ti02 (Ag-Ti02). Small portions were withdrawn from the reaction vessel after certain periods (0-60 minutes). In all conditions, withdrawn samples were centrifuged and separated from the catalyst and degradation percentage were calculated from the measurent of the residual dye concentrations spectrophotometrically. The optimum pH which provides the best degradation ratio was found to be 3.50 for both dyes. At the same pH; it was found that silver loaded catalyst is more effective than neat Ti02 catalyst. The loading dramatically reduced the irradiation time required for 100% degradation from 20 minutes to 8 minutes and from 8 minutes to 2 minutes for Sirius Gelb and for Astrozon Orange G respectively. Howewer, the behaviour of the both catalyst were also investigated in heavy salt media, simulated wastewater and in a river fluent. Pooled standard deviation (S pooled) of the repeated mesurements in all conditions is 0.615 for N=47 and 38 degree of freedom. Confidence limit of the method is 98.8 ± 0.2 for 95% confidence level. Key words: Photocatalytic oxidation, Titanium dioxide, silver loaded TİO2, anions, textile dyes, degradation. 64

Bu çalışma Türkiye’de Doğu Anadolu’da bulunan Erzurum yöresinde yetişen bazı Astragalus türlerinin topraküstü ve kök kısımlarının metanol ve hekzan ekstraktlarının antimikrobiyal ve antioksidan aktivitelerinin araştırılması için yapılmıştır. Astragalus türlerinin topraküstü kısımlarından elde edilen metanol ekstraktı 68,8-400,4 ?g/ml konsantrasyonları aralığında % 50 inhibisyon ile hafif düzeyde serbest radikal süpürücü etki göstermiştir. Astragalus türlerinin topraküstü kısımlarının hekzan/diklorometan ekstraktları serbest radikal süpürücü etki göstermemişlerdir. Nonpolar ekstraktların linoleik asit oksidasyonu inhibisyon özelliklerinin polar metanolik ekstraktlarınkinden yüksek olduğu görülmektedir. Kök kısımlarının metanol ekstraktları hafif antioksidanlar iken, A. microcephalus Willd., A. macrocephalus Willd., A. erinaceus Fisch. & Mey. ex Fischer, A. psoraloides Lam. ve A. argyroides Becker ex Stapf. türlerinin non-polar ekstraktları DPPH testinde son derece aktif olarak görüldüler. IC50 değerleri sırası ile 35,2 ?g/ml, 21,0 ?g/ml, 22,0 ?g/ml, 20,3 ?g/ml ve 38,0 ?g/ml olarak tespit edildi. ?–karoten-linoleik asit sistemi içinde, çalışılan Astragalus türleri arasında en güçlü inhibisyon etkisini A. psoraloides Lam. türünden elde edilen ekstrakt gösterdi. Buna ek olarak, disk difüzyon yöntemi ile Astragalus türlerinin in vitro antibakteriyel, antikandidal ve antifungal aktiviteleri de çalışılmıştır. Sonuçlar ekstraktların hiçbirinin çalışılan mikroorganizmalar üzerinde antimikrobiyal etkisinin olmadığını göstermiştir. This study was conducted to evaluate the antimicrobial and antioxidant activities of the hexane and methanol extracts of the aboveground parts and roots of some Astragalus species grown in the vicinity of Erzurum, located in the eastern Anatolia, Turkey. The methanol extract, which was obtained from the aboveground parts of Astragalus species, exhibited mild free radical scavenging activity providing 50% inhibition at the concentrations between 68.8 and 400.4 μg/ml. The hexane/dichloromethane extracts of the aboveground parts of Astragalus species did not show any free radical scavenging activity. However, the linoleic acid oxidation inhibition ability of the non-polar extracts seems to be higher than that of the polar methanolic extracts. The methanol root extracts were mild antioxidants but the non-polar root extracts of A. microcephalus Willd., A. macrocephalus Willd., A. erinaceus Fisch. & Mey. ex Fischer, A. psoraloides Lam., and A. argyroides Becker ex Stapf. were extremely active in DPPH test. IC50 values were 35.2 μg/ml, 21.0 μg/ml, 22.0 μg/ml 20.3 μg/ml, and 38.0 μg/ml, respectively. In the case of β–carotene-linoleic acid system, the extract obtained from A. psoraloides Lam. exhibited strong inhibition among studied Astragalus species. Furthermore, the extracts, which were obtained from the tested Astragalus species, were evaluated for their possible in vitro antibacterial, anticandidal, and antifungal activities based on disk diffusion assay. The results suggested that none of the extracts has antimicrobial activity on the tested microorganisms.