Search

Results of epidemiological studies suggest a significant impact of ambient particulate matter air pollution (PM10 and PM2,5) on the health of the population. Increased level of these pollutants is connected with increased rate of daily mortality and hospitalizations due to cardiovascular diseases. Among analyzed health effects, heart arrhythmias and stroke are mentioned most frequently. The aim of the study was to present the current knowledge of potential influence of the exposure to fine particulate matter on the presence of arrhythmias and strokes. Subject literature review suggests, that there is a link between short-term exposure to fine dust and the occurrence of arrhythmias. Results of previous studies indicates that this exposure may lead to significant electrophysiological changes in heart, resulting in higher susceptibility to cardiac rhythm abnormalities. In case of stroke, a stronger correlation between number of hospitalizations and death cases and exposure to fine dust was seen for ischaemic stroke than for haemorhhagic stroke. In addition, a significantly more harmful impact of the exposure to ultra particles (particles of aerodynamic diameter below 2,5 μm) has been confirmed. Among important mechanisms responsible for observed health impact of particulate matter there are: induction and intensification of inflammation, increased oxidative stress, increased autonomic nervous system activity, vasoconstriction, rheological changes and endothelial dysfunction. Among people of higher susceptibility to fine dust negative health impact are: elderly (over 65 years old), obese people, patients with respiratory and cardiovascular diseases, patients with diabetes and those with coagulation disorders. For further improvement of general health status, actions aimed at reducing the risk associated with fine dust and at the same time at continuing studies to clarify the biological mechanisms explaining the influence of fine dust on human health are necessary.

Se lleva a cabo un estudio de correlación estadística entre datos numéricos correspondientes a la concentración de las partículas suspendidas y a la concentración de gases contaminantes que son obtenidos de las mediciones registradas en la base de datos de la Red Automática de Monitoreo Atmosférico (RAMA) para la Ciudad de México y el Área Metropolitana. Se reporta una importante dependencia entre los pares de gases NO2-NOX, NO-NOX, CO-NO, CO-NOX y los pares de partículas PM2.5-PM10, PMCO-PM10 cuando el estudio se realiza tomando como referencia una sola estación de monitoreo. Por otra parte, se encuentra una estrecha relación entre el ozono (O3) de una estación con el de otra para diferentes pares de estaciones. A statistical correlation study is carried out between numerical data corresponding to the concentration of the suspended particles and the concentration of polluting gases which are obtained from the measurements registered in the Automatic Atmospheric Monitoring Network database (RAMA) for Mexico City and the Metropolitan Area. An important dependency between the gas pairs NO2-NOX, NO-NOX, CO-NO, CO-NOX and the PM2.5-PM10, PMCO-PM10 particle pairs is reported when the study is carried out with reference to a single monitoring station. On the other hand, there is a close relationship between ozone (O3) from one station with ozone to another for different pairs of stations.

Het RIVM heeft in 2008 de luchtkwaliteit in het landbouwontwikkelingsgebied (LOG) De Rips in Noord-Brabant in beeld gebracht met behulp van metingen van fijn stof en ammoniak. Hiermee wordt de invloed van emissies van vooral varkenshouderijen in dit gebied op de concentratie fijn stof weergegeven. De jaargemiddelde concentratie fijn stof (PM10) in De Rips is vergelijkbaar met die op regionale locaties in Nederland waar het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit metingen verricht. Het aantal dagen met concentraties hoger dan 50 microgram per kubieke meter is lager dan het maximum toegelaten aantal van 35. De bijdrage van de emissies in het LOG aan de concentraties op de meetlocaties wordt gemiddeld over een jaar geschat op enkele microgrammen per kubieke meter. Verder zijn relatief hoge concentraties ammoniak gemeten, voor ongeveer de helft veroorzaakt door emissies uit het LOG zelf. Het onderzoek is in opdracht van het ministerie van VROM en de provincie Noord-Brabant uitgevoerd. Het geeft een eerste schatting van de mate waarin de emissies fijn stof en ammoniak uit het gebied met intensieve veeteelt de directe omgeving belasten. De meetresultaten vormen de nulmetingen voor het onderzoek naar fijnstof- en ammoniakconcentraties in De Rips dat van 2007 tot 2011 loopt. Met dit onderzoek kunnen de effecten van vergrote landbouwbedrijven (intensivering) en de installatie van technische voorzieningen, waaronder gecombineerde luchtwassers, in het LOG De Rips worden gevolgd. Het LOG De Rips is een van tien LOG's in Nederland waarvoor de resultaten van dit onderzoek van belang zijn.

De bijdrage van emissies uit intensieve varkenshouderijen aan fijnstof- en ammoniakconcentraties kan worden vastgesteld met metingen in de directe omgeving. Hiermee kunnen in de toekomst de effecten van het reconstructie beleid in Landbouw Ontwikkelingsgebieden worden gevolgd. Het onderzoek is gericht op het effect van beleidsmaatregelen in het kader van de reconstructie van de veeteeltsector waarbij verdichting van veeteeltbedrijven en toepassing van technische installaties zullen leiden tot veranderingen van de emissies. Metingen in de directe omgeving van het Landbouw Ontwikkelingsgebied De Rips, waar vooral varkenshouderijen zijn gevestigd, toonden een duidelijke bijdrage van stalemissies aan ammoniak. De bijdrage van fijn stof is geringer maar wel waarneembaar. Met dit resultaat wordt de beslissing voor voortzetting van het project onderbouwd en de uitbreiding naar het Landbouw Ontwikkelingsgebied in de Gelderse Vallei (vooral pluimveebedrijven) gerechtvaardigd.

Tussen 1998 en 1999 vormde de uitstoot van wegverkeer de voornaamste bijdrage aan fijn stof. Andere belangrijke bijdrages waren indirecte emissies van alle vormen van gemotoriseerd verkeer (fijn stof gevormd uit gassen), energieproductie en landbouw. Dit blijkt uit een onderzoek van het RIVM naar de bronbijdragen aan PM2,5 (fijn stof met een diameter kleiner dan 2,5 micrometer) over deze periode. De negatieve gevolgen van fijn stof op de volksgezondheid, zoals een verkorte levensduur en een toename in ernst en omvang van luchtwegaandoeningen, zijn onderkend. Om passende beleidsmaatregelen tegen de uitstoot van fijn stof te kunnen bepalen heeft het RIVM onderzocht welke bronnen in de periode 1998-1999 aan deze uitstoot bijdragen. Hiermee wordt het beleid van de overheid, dat de vervuiling bij bron aanpakt, ondersteund. Gemiddeld is in een bebouwd gebied in Nederland in de periode 1998-1999 de bijdrage van verkeer 38 procent (12 procent diesel, 26 procent benzine). De bijdrage van olieverbranding en daaraan gerelateerde bronnen bedraagt 7 procent. De bijdrage van natuurlijke bronnen (zeezout en bodemstof) bedraagt 10 procent. De resterende 45 procent zijn indirecte emissies van verkeer, energieproductie en landbouw. De zes onderzochte meetlocaties lagen in het midden van het land. Elke locatie werd voornamelijk door een van de volgende fijnstofbronnen belast: drukke verkeersweg, stedelijke omgeving, industrieel gebied, landelijk gebied nabij de zee of nabij intensieve veehouderij. De relatieve bronbijdragen verschilden aanzienlijk per locatie en per seizoen. De concentraties fijn stof zijn groter in de winter dan in de zomer, wat in bebouwde gebieden vooral door verkeersbijdragen kan worden verklaard. Voor een koppeling met gezondheidseffecten en een nauwkeurigere schatting van de bronbijdragen op een locatie zijn uitgebreidere metingen noodzakelijk.

Nederland vormt ten opzichte van de ons omringende landen geen uitzondering wat betreft de gemeten concentraties van fijn stof. Ook neemt Nederland geen uitzonderingspositie in wat betreft de gebruikte de gebruikte meetmethoden en aantal meetstations om de concentratie in de lucht te bepalen van fijn stof (PM10), zeer fijn stof (PM2,5) en vluchtige organische stoffen (VOS). Dit blijkt uit onderzoek van het RIVM naar luchtkwaliteitsmetingen in Nederland, Belgie, Duitsland, Denemarken, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. In dit onderzoek zijn tevens de emissiecijfers uit 2000 van PM2.5, VOS en ammoniak van deze landen met elkaar vergeleken. Deze cijfers worden als referentiejaar gebruikt om de nieuwe Europese emissieplafonds voor 2020 te bepalen. Er zijn geen aanwijzingen gevonden dat de emissiecijfers van bepaalde landen structureel zijn over- of onderschat. De nieuwe emissieplafonds zullen in de loop van 2009 door de Europese Commissie worden voorgesteld. De Commissie heeft in dit verband laten berekenen wat per land de meest kosteneffectieve emissiereducties zijn om de Europese milieudoelstellingen te halen. Voor Nederland vallen deze reducties voor PM2,5, VOS en stikstofoxiden (NOx) wat lager uit dan voor de omringende landen.

This paper presents measurements and analyses of the concentrations of black carbon (BC), particle number concentration (PNC), and PM2.5 (&le, 2.5 &mu, m) while commuting by ferries in Istanbul. In this context, exposures to the mentioned pollutants were estimated for car ferry, fast ferry, and at the piers, and for two travel routes, for a total of 89 trips. BC, PNC, and PM2.5 measurements were simultaneously performed in a ferry and at the piers, and the correlation between pollutant concentrations, meteorological parameters, and environmental factors were analyzed. The mean concentrations for all pollutants in car ferry were lower than the average concentrations in fast ferry. The concentration ratios of fast ferry to car ferry for BC, PNC, and PM2.5 were 6.4, 1.2, and 1.3, respectively. High variability in the concentrations was observed at the piers and in ferry during berthing. The highest mean concentrations (&plusmn, standard deviation) of BC (14.3 &plusmn, 10.1 &micro, g m&minus, 3) and PNC (42,005 &plusmn, 30,899 pt cm&minus, 3) were measured at Yalova pier. The highest mean concentration (&plusmn, standard deviation) of PM2.5 (26.1 &plusmn, 11.5) was measured at Bostancı pier. It was observed that the main external sources of BC, PNC, and PM2.5 at the piers were road transport, residential heating, and shipping activity. There were no significant correlations between BC, PNC, and PM2.5 in fast ferry, while BC was positively correlated with PNC (r = 0.61, p &lt, 0.01) and PM2.5 (r = 0.76, p &lt, 0.01) in car ferry. At the piers, significant relations between pollutants and meteorological variables were observed. It was noticed that there was no significant difference between summer and winter in ferry and at the pier concentrations of BC, PNC, and PM2.5 except for Yenikapı pier and Bakırk&ouml, y pier. The highest total exposure to PNC and PM2.5 was in car ferry mode, while the highest total exposure to BC was in fast ferry mode.

Sedan 2007 utgör Kronobergs län ett samverkansområde för kontroll av luftkvalitet. Samtliga kommuner deltar och Kronobergs Luftvårdsförbund samordnar verksamheten. Programmet är en kombination av mätningar och beräkningar. Samverkan ger underlag för en mer samlad bedömning av situationen i länet och resultat från enskilda kommuner kan lättare jämföras med varandra. Nuvarande programperiod omfattar åren 2012-2016. Såväl mätningar som beräkningar tyder på att luftkvaliteten är relativt god i länet. Resultaten visar inga överskridanden av miljökvalitetsnormer. Under 2015 noterades halter under, eller i nivå med, angivna preciseringar inom miljökvalitetsmålet Frisk Luft. Det vi har mest problem med är ”grova partiklar”, PM10, vilket även gäller merparten övriga tätorter i Sverige. I Ljungby och Växjö har halterna av dessa under de senaste fem åren varit på en sådan nivå att mätningar krävs på minst en plats inom samverkansområdet. Värt att notera är dock tydligt förhöjda halter av butylacetat i Älmhult. Detta är ett flyktigt organiskt ämne som förknippas med påverkan från någon industri eller hantering av lösningsmedel. Extra undersökningar har genomförts för närmare utvärdering. För kvävedioxid kan vi konstatera att en stor del är egenproducerat i våra tätorter. På landsbygd i länet är halterna ofta under 2 mikrogram per kubikmeter (μg/m3). Motsvarande i tätort utan direkt trafikpåverkan har oftast varit 7-10 μg/m3. Liksom tidigare noterades det högsta årsmedelvärdet av kvävedioxid under 2015 vid den trafikbelastade lokalen i Växjö, 14 μg/m3. Årets lägsta värde rapporteras från Tingsryd, 6,7 μg/m3. För partiklar av den grövre fraktionen, PM10, är bakgrundsbelastningen generellt större än för kvävedioxid. Under 2012-2015 har mätningarna visat 6-9 μg/m3 på ren landsbygd, 12-15 i tätort utan direkt trafikpåverkan och 12-17 μg/m3 som årsmedelvärden för partiklar (PM10) i trafikbelastade miljöer. I denna miljö kan dygnsvariationen vara stor. Under 2015 noterades 7 μg/m3 som årsmedelvärde på ren landsbygd i Asa för de grova partiklarna (PM10). Motsvarande för tätortsmätningarna var 12-15 μg/m3. De mindre partiklarna, PM2,5, transporteras generellt längre sträckor och för dessa är bakgrundsbelastningen ofta större än för de grövre partiklarna. Under 2015 varierade årsmedelvärdena mellan 6 och 8 μg/m3, förutom i Tingsryd där motsvarande var 11 μg/m3. 2015 års medelvärde för bensen i Älmhult var 0,5 μg/m3, vilket är lågt, bra och under politiskt beslutad precisering inom miljömålsarbetet (max 1 μg/m3). Luftkvaliteten är viktig för vårt generella hälsotillstånd. Även i ett land som Sverige, där vi generellt anses ha väldigt ren och fin luft, beräknas tjugo gånger fler människor dö av luftföroreningar (5 500 per år) än av trafikolyckor (250 per år). Tidigare års resultat från samverkansområdet finns på förbundets hemsida, www.kronobergsluft.se.

Las partículas atmosféricas, que pueden provenir de fuentes naturales o antropogénicas, producen una serie de efectos negativos en la salud humana y en el medio ambiente, en el clima, en la visibilidad, en los materiales de las construcciones etc. En la provincia de Castellón, en un área de aproximadamente 300 Km2 se localizan más de 200 empresas relacionadas con el sector cerámico. Allí se concentra el 94 % de la producción cerámica española que supone el 43 % de la producción europea. Desde el año 2005 existe un convenio entre el Ayuntamiento de Alcora y la Universidad Jaume I de Castellón con el objetivo de realizar un seguimiento de la contaminación en su término municipal, estudiando la zona industrial y la zona urbana de la población. Este seguimiento se refiere tanto a los niveles de PM10 y de PM2,5 como a la composición química (contenido de níquel, cadmio, arsénico y plomo en PM10 y PM2,5 ) del material particulado muestreado.La experiencia y datos obtenidos a partir del citado convenio llevaron a plantear como tema central de este trabajo el estudio de los niveles de contaminación y la composición química en cuanto a elementos regulados (Ni, Cd, As y Pb) de las partículas atmosféricas en ambas zonas de Alcora, su evolución entre los años 2006 y 2010 y su correspondencia con los niveles medidos por la Conselleria en el resto de localidades del cluster cerámico en el mismo periodo estudiado, así como el grado de cumplimiento de la legislación. Además, se han seleccionado una serie de muestras en las zonas industrial y urbana de Alcora, PM10 y PM2,5, repartidas entre los años 2006 y 2010 y se han analizado determinando su composición química. La utilización de un modelo de receptor, análisis de componentes principales (PCA), a partir de los resultados de los análisis ha dado como resultado la identificación de las posibles fuentes, de origen natural y antropogénico.A partir de los datos horarios de PM10 y PM2,5 de las distintas estaciones que la Consel, Garcia Aleix, JR. (2012). Evolución de la calidad del aire en el cluster cerámico de Castellón (y su relación con la actividad industrial). Origen y efectos de la contaminación por partículas en suspensión atmosférica [Tesis doctoral no publicada]. Universitat Politècnica de València. doi:10.4995/Thesis/10251/16545., Palancia

Cilj rada je ustanoviti postojanje prostorne raspodjele masene koncentracije ugljika (elementnog i organskog) u zraku Hrvatske. Mjerena su provedena tijekom ljetnog razdoblja 2014. godine na tri mjerne postaje: ruralna pozadinska (RP), urbana industrijska (UI) te urbana pozadinska (UP). Uzorci frakcije lebdećih čestica PM2, 5 sakupljani su iz približno 50 m3 zraka na filtre od kvarcnih vlakana (Pallflex Tissuequartz 2500QAT-UP, Pall Life Science), prethodno žarenih na 900 ºC tijekom tri sata. Masene koncentracije lebdećih čestica određene su gravimetrijski sukladno normi HRN EN 14907. Sadržaj organskog (OC), elementnog (EC) i ukupnog (TC=EC+OC) ugljika u frakciji lebdećih čestica PM2, 5 u zraku određen je metodom termičko-optičke transmisije (TOT) uporabom uređaja Carbon aerosol analyser (Sunset Laboratory inc.) uz korištenje NIOSH- like protokola. Statistička obrada podataka provedena je korištenjem statističkog programskog paketa STATISTICA 12.0. Ustanovljeno je postojanje statistički značajnih prostornih varijacija masenih koncentracija ugljika u PM2, 5 frakciji lebdećih čestica. Najviše masene koncentracije lebdećih čestica i ugljika u njima zamijećene su na urbanoj industrijskoj postaji, dok su najniže koncentracije zabilježene na ruralnoj pozadinskoj postaji. Masene koncentracije EC slijede niz: ECUP > ECUI > ECRP, dok za OC taj niz je: OCUI > OCUP > OCRP. Najveći maseni udio TC u lebdećim česticama zabilježen je na urbanopozadinskoj mjernoj postaji, dok je najniži zabilježen na urbano-industrijskoj postaji. Iz omjera OC/EC koji je slijedio niz OC/ECRP > OC/ECUI > OC/ECUP > 10 vidljivo je prisustvo sekundarnog OC na sve tri mjerne postaje.

People spend more than 80% of their time indoors. In contrast to ambient air, no (legal) limits for indoor particulate matter exist, although there are WHO guidelines. In the Netherlands a measurement protocol to determine the PM2.5 in office buildings has been developed including 5 quality classes. However at the moment no simple guidelines or models are available which can support the design and in-use phases to predict the PM2.5 concentration in office buildings and schools. This paper describes the results of a mass balance model which predicts the effect of building and installation design parameters on PM2.5 concentration. Three experimental case studies are used to fit the parameters in the model and to validate the model. For Dutch buildings both air tightness in combination with the ventilation flow as the filter quality prove to be critical factors. In the US, due to high recirculation rates, increasing the ventilation flow or reducing the infiltration flow has only a minor effect. There it is more effective to increase the filter quality. The results of our model further indicate that it is well possible for modern offices equipped with F7 filters to be below the WHO air quality guideline for annual mean PM2.5 of less than 10 μg/m3. It would be interesting to further validate the model with regard to deposition losses in offices and to include PM10 in the model for schools.

Door het roken en smeulen van tabaksproducten ontstaat omgevingstabaksrook. Door TNO en RIVM is aan de hand van een aantal indicatorstoffen onderzocht hoeveel omgevingstabaksrook uit rookruimten van horecagelegenheden kan weglekken. De aanwezigheid van rookruimten in horecagelegenheden zorgt ervoor dat concentraties omgevingstabaksrook in de rookvrije ruimten ongeveer een factor 10 tot 100 lager zijn dan in gelegenheden zonder rookverboden. Rookruimten in de negentien onderzochte Nederlandse horecagelegenheden kunnen de concentraties omgevingstabaksrook in de rookvrije ruimte niet op het niveau brengen van volledig rookvrije horeca. De bezetting bij grote drukte, het gebruik van klapdeuren en het wegstromen van vervuilde lucht uit de rookkamer richting rookvrije ruimte door het aangelegde ventilatiesysteem, kunnen bijdragen aan aanzienlijke lekkage van zwerfrook, en dus belasting van de rookvrije ruimte. De gevonden concentraties in de rookvrije ruimten zijn ongeveer een factor 10 hoger dan in volledig rookvrije horeca. Zwerfrook uit rookruimten zorgt voor achtergrondconcentraties omgevingstabaksrook in de rookvrije ruimten. Er zijn alternatieven voor rookruimten beschikbaar en te ontwikkelen die deze achtergrondconcentraties in principe ook kunnen beperken. Om bij toepassing van deze alternatieve systemen de kwaliteit van de binnenlucht in horecagelegenheden te waarborgen, zou certificering toegepast kunnen worden op ontwerp, aanleg, onderhoud, gebruik en toezicht van deze systemen.

Door het roken en smeulen van tabaksproducten ontstaat omgevingstabaksrook. Door TNO en RIVM is aan de hand van een aantal indicatorstoffen onderzocht hoeveel omgevingstabaksrook uit rookruimten van horecagelegenheden kan weglekken. De aanwezigheid van rookruimten in horecagelegenheden zorgt ervoor dat concentraties omgevingstabaksrook in de rookvrije ruimten ongeveer een factor 10 tot 100 lager zijn dan in gelegenheden zonder rookverboden. Rookruimten in de negentien onderzochte Nederlandse horecagelegenheden kunnen de concentraties omgevingstabaksrook in de rookvrije ruimte niet op het niveau brengen van volledig rookvrije horeca. De bezetting bij grote drukte, het gebruik van klapdeuren en het wegstromen van vervuilde lucht uit de rookkamer richting rookvrije ruimte door het aangelegde ventilatiesysteem, kunnen bijdragen aan aanzienlijke lekkage van zwerfrook, en dus belasting van de rookvrije ruimte. De gevonden concentraties in de rookvrije ruimten zijn ongeveer een factor 10 hoger dan in volledig rookvrije horeca. Zwerfrook uit rookruimten zorgt voor achtergrondconcentraties omgevingstabaksrook in de rookvrije ruimten. Er zijn alternatieven voor rookruimten beschikbaar en te ontwikkelen die deze achtergrondconcentraties in principe ook kunnen beperken. Om bij toepassing van deze alternatieve systemen de kwaliteit van de binnenlucht in horecagelegenheden te waarborgen, zou certificering toegepast kunnen worden op ontwerp, aanleg, onderhoud, gebruik en toezicht van deze systemen.

Internacionalna agencija za istraživanje raka (IARC) svrstala je kadmij i njegove spojeve u grupu 1 kancerogenosti za ljude. Kadmij i njegovi spojevi mogu uzrokovati rak pluća kod ljudi i životinja pri ekspoziciji inhalacijom. U ovom radu prikazani su prvi rezultati određivanja sezonskih varijacija u masenim koncentracijama kadmija sakupljenih u uzorcima lebdećih čestica čiji je aerodinamički promjer manji od 10 μm, 2, 5 μm i 1 μm (PM10, PM2, 5 i PM1). Njihove razine koncentracija određivane su na jednoj mjernoj postaji u sjevernom dijelu Zagreba tijekom 2011. godine. Uzorci kadmija sakupljani su na kvarcne filtre tijekom 24 sata prosisavanjem oko 50 m3 zraka. Sakupljeni uzorci lebdećih čestica razoreni su uz dušičnu kiselinu i mikrovalove, a sadržaj kadmija određen je spektroskopijom masa uz induktivno spregnutu plazmu (ICP-MS). Za analizu odabran je izotop mase 111 za kadmij uz dodatak rodija kao unutarnjeg standarda. Donja granica određivanja bila je 0, 022 ng m-3. Za vrijeme mjernog razdoblja sakupljeno je po 334 uzorka svake frakcije lebdećih čestica. Najviše koncentracije kadmija izmjerene su u zimi, a maksimalne dnevne vrijednosti bile su 1, 79 ng m-3 za PM10, 1, 42 ng m-3 za PM2, 5 i 0, 81 ng m-3 za PM1 frakciju lebdećih čestica. U usporedbi s kadmijem u frakciji lebdećih čestica PM10, 85, 0% je izmjereno u frakciji lebdećih čestica PM2, 5, a 49, 3% u frakciji lebdećih čestica PM1, u zimskom razdoblju mjerenja. U proljeće, koncentracije kadmija bile su u odnosu na one u frakciji lebdećih čestica PM10 86, 2% u frakciji lebdećih čestica PM2, 5 te 66, 4% u frakciji lebdećih čestica PM1. U usporedbi s kadmijem u frakciji lebdećih čestica PM10 72, 4% nađeno je u frakciji lebdećih čestica PM2, 5, a 55, 1% u frakciji lebdećih čestica PM1 za vrijeme ljetnog razdoblja mjerenja. U jesen, u usporedbi s koncentracijama kadmija u frakciji lebdećih čestica PM10 92, 3% nađeno je u frakciji lebdećih čestica PM2, 5 te 63, 4% u frakciji lebdećih čestica PM1. Epidemiološke studije pokazale su da veličina čestica i kemijski sastav igraju najveću ulogu u relativnoj toksičnosti čestica. Kadmij i njegovi spojevi su kancerogeni. Dobiveni rezultati ovih istraživanja pokazuju veliki postotak kadmija u sitnim česticama u svim sezonama. Najveći postotak kadmija u frakciji lebdećih čestica PM2, 5 u usporedbi s koncentracijama u frakciji lebdećih čestica PM10, nađen je u jesen, a kod frakcije lebdećih čestica PM1 u proljeće.

Dit rapport beschrijft de 'stand der techniek' van meetmethoden voor het vaststellen van de concentratie zwevende deeltjes in de troposfeer, gericht op de fijne fractie, de zogenaamde PM2,5-fractie. De beschrijving van de prestaties van de meetmethoden volgens de huidige stand van de techniek is gebaseerd op een literatuurstudie en op eigen ervaringen van de deelnemende instituten. De studie richt zich op de vergelijkbaarheid van de automatische meetmethoden met de standaardmethode (referentie). Het is de wens van de betrokken meetinstanties om de ervaringen met PM2,5-meetmethoden te inventariseren en om onderling de meetstrategie af te stemmen. Een zorgvuldige selectie van een PM2,5-meetmethode is daarbij van belang. Doel van het rapport is de betrokken meetinstanties te ondersteunen met een overzicht van de prestaties van verschillende meetmethoden. Daarnaast draagt het rapport bij tot het proces van normaliseren en/of harmoniseren van meetmethoden.

Dit rapport beschrijft de 'stand der techniek' van meetmethoden voor het vaststellen van de concentratie zwevende deeltjes in de troposfeer, gericht op de fijne fractie, de zogenaamde PM2,5-fractie. De beschrijving van de prestaties van de meetmethoden volgens de huidige stand van de techniek is gebaseerd op een literatuurstudie en op eigen ervaringen van de deelnemende instituten. De studie richt zich op de vergelijkbaarheid van de automatische meetmethoden met de standaardmethode (referentie). Het is de wens van de betrokken meetinstanties om de ervaringen met PM2,5-meetmethoden te inventariseren en om onderling de meetstrategie af te stemmen. Een zorgvuldige selectie van een PM2,5-meetmethode is daarbij van belang. Doel van het rapport is de betrokken meetinstanties te ondersteunen met een overzicht van de prestaties van verschillende meetmethoden. Daarnaast draagt het rapport bij tot het proces van normaliseren en/of harmoniseren van meetmethoden.

This work deals with current problematic issues of environment-health interactions. This thesis describes the origin of mining and smelting polymetallic pollution (Ag, Au, Cd, Cu, Pb, Sb, Sn, Zn) and its impact on environment and health in the mining city of Oruro, Bolivia. Samples of tap water, the hydrographic network, soils, dusts, aerosols (PM2,5 et PM10) and bioindicators of atmospheric contamination (Tillandsias capillaris) were geochemically (ICP-MS) and mineralogically (DRX, SEM) characterized. All the compartments of the urban area studied ("water ", "soil" and "atmosphere") were contaminated by trace elements, especially near smelters and mines (reaching 16000 µg/g Pb in dust and 200 ng/m3 As in PM10 close to the smelting area). Statistical studies and spatial interpolations helped in the identification of atmospheric contamination sources and their scope. Soil and dust studies also indicated other more local sources, such as old ore stockage areas. Granulometric separation of dusts showed that trace elements were more highly concentrated in fine fractions, but not necessarily in the clay (< 2µm), which is generally considered to be the most contaminated fraction. Oral bioaccessibility of dust fractions (UBM method), is higher overall in the smelting area than in the mining one. Bioaccessibility greatly varies depending on the granulometric fraction or elements considered (up to 90% for As and less than 5% for Sn and Sb). Exposure to trace elements in children depending on their place of residence was calculated considering dust and aerosol inhalation and ingestion. Taking into account granulometry and bioaccessibility can considerably change the absorbed dose calculated. Estimated exposure and trace element content in children's hair previously measured prove to be correlated. In this study, Pb showed a particular behaviour, with soil Pb concentrations were very high when compared to weak aerosol concentrations. Child exposure is thus greatly linked to type and location of the child's activities, which can explain the variability observed in a previous epidemiological study; Ce travail s'inscrit dans les grandes problématiques actuelles traitant des interactions environnement-santé en contexte minier. L'objectif est de décrire l'origine et l'impact sur l'environnement et la santé des pollutions liées aux activités d'extraction et de fonte polymétalliques (Ag, Au, Cd, Cu, Pb, Sb, Sn, Zn) dans la ville minière d'Oruro, en Bolivie. Des échantillons d'eaux de consommation et de surface, de sols, de poussières de sol, d'aérosols (PM2,5 et PM10) et de bioaccumulateurs de la contamination atmosphérique (Tillandsias capillaris) ont été caractérisés géochimiquement (ICP-MS) et minéralogiquement (DRX, MEB). L'ensemble des compartiments " eaux ", " sols " et " atmosphère " de la zone urbaine est contaminé en Eléments Trace Métalliques (ETM), notamment à proximité des mines et des fonderies (atteignant 16000 µ/g de Pb dans les sols ou 200 ng/m3 d'As dans les PM10 prés de la fonderie). Les différentes sources de contamination atmosphérique (érosion des terrils miniers, émissions des fonderies, transport de minerais) et leurs zones d'influence sont identifiées à l'aide d'études statistiques et d'interpolations spatiales. L'étude des sols et des poussières indique d'autres sources de contamination plus locales, comme une ancienne zone de stockage de minerais. Les séparations granulométriques des poussières montrent que les ETM sont globalement plus concentrés dans les fractions fines, mais pas nécessairement dans la fraction argileuse (< 2µm), généralement considérée comme étant la fraction la plus contaminée. La bioaccessibilité des poussières, mesurée par la méthode UBM, est globalement plus faible prés de la mine que de la fonderie, et varie en fonction de la fraction granulométrique et de l'élément considéré (jusqu'à 90% pour As et inférieure à 5% pour Sb et Sn). Le bilan d'exposition aux ETM des enfants selon leur quartier d'habitation (" centre ville ", " mine " et " fonderie ") est réalisé en prenant en compte l'ingestion et l'inhalation des poussières de sol et des aérosols. La prise en compte de la granulométrie et de la bioaccessibilité par fraction influe fortement sur les calculs de doses absorbées par l'organisme. Les doses absorbées calculées et les concentrations précédemment mesurées dans les cheveux des enfants sont corrélées. Dans cette étude, le Pb présente un comportement particulier : il présente des tenenurs très hautes dans les sols mais très faibles dans l'atmosphère. L'exposition est donc particulièrement liée au type et au lieu d'activité du sujet considéré et expliquerait la variabilité observée dans une étude épidémiologique antérieure.

This work deals with current problematic issues of environment-health interactions. This thesis describes the origin of mining and smelting polymetallic pollution (Ag, Au, Cd, Cu, Pb, Sb, Sn, Zn) and its impact on environment and health in the mining city of Oruro, Bolivia. Samples of tap water, the hydrographic network, soils, dusts, aerosols (PM2,5 et PM10) and bioindicators of atmospheric contamination (Tillandsias capillaris) were geochemically (ICP-MS) and mineralogically (DRX, SEM) characterized. All the compartments of the urban area studied ("water ", "soil" and "atmosphere") were contaminated by trace elements, especially near smelters and mines (reaching 16000 µg/g Pb in dust and 200 ng/m3 As in PM10 close to the smelting area). Statistical studies and spatial interpolations helped in the identification of atmospheric contamination sources and their scope. Soil and dust studies also indicated other more local sources, such as old ore stockage areas. Granulometric separation of dusts showed that trace elements were more highly concentrated in fine fractions, but not necessarily in the clay (< 2µm), which is generally considered to be the most contaminated fraction. Oral bioaccessibility of dust fractions (UBM method), is higher overall in the smelting area than in the mining one. Bioaccessibility greatly varies depending on the granulometric fraction or elements considered (up to 90% for As and less than 5% for Sn and Sb). Exposure to trace elements in children depending on their place of residence was calculated considering dust and aerosol inhalation and ingestion. Taking into account granulometry and bioaccessibility can considerably change the absorbed dose calculated. Estimated exposure and trace element content in children's hair previously measured prove to be correlated. In this study, Pb showed a particular behaviour, with soil Pb concentrations were very high when compared to weak aerosol concentrations. Child exposure is thus greatly linked to type and location of the child's activities, which can explain the variability observed in a previous epidemiological study; Ce travail s'inscrit dans les grandes problématiques actuelles traitant des interactions environnement-santé en contexte minier. L'objectif est de décrire l'origine et l'impact sur l'environnement et la santé des pollutions liées aux activités d'extraction et de fonte polymétalliques (Ag, Au, Cd, Cu, Pb, Sb, Sn, Zn) dans la ville minière d'Oruro, en Bolivie. Des échantillons d'eaux de consommation et de surface, de sols, de poussières de sol, d'aérosols (PM2,5 et PM10) et de bioaccumulateurs de la contamination atmosphérique (Tillandsias capillaris) ont été caractérisés géochimiquement (ICP-MS) et minéralogiquement (DRX, MEB). L'ensemble des compartiments " eaux ", " sols " et " atmosphère " de la zone urbaine est contaminé en Eléments Trace Métalliques (ETM), notamment à proximité des mines et des fonderies (atteignant 16000 µ/g de Pb dans les sols ou 200 ng/m3 d'As dans les PM10 prés de la fonderie). Les différentes sources de contamination atmosphérique (érosion des terrils miniers, émissions des fonderies, transport de minerais) et leurs zones d'influence sont identifiées à l'aide d'études statistiques et d'interpolations spatiales. L'étude des sols et des poussières indique d'autres sources de contamination plus locales, comme une ancienne zone de stockage de minerais. Les séparations granulométriques des poussières montrent que les ETM sont globalement plus concentrés dans les fractions fines, mais pas nécessairement dans la fraction argileuse (< 2µm), généralement considérée comme étant la fraction la plus contaminée. La bioaccessibilité des poussières, mesurée par la méthode UBM, est globalement plus faible prés de la mine que de la fonderie, et varie en fonction de la fraction granulométrique et de l'élément considéré (jusqu'à 90% pour As et inférieure à 5% pour Sb et Sn). Le bilan d'exposition aux ETM des enfants selon leur quartier d'habitation (" centre ville ", " mine " et " fonderie ") est réalisé en prenant en compte l'ingestion et l'inhalation des poussières de sol et des aérosols. La prise en compte de la granulométrie et de la bioaccessibilité par fraction influe fortement sur les calculs de doses absorbées par l'organisme. Les doses absorbées calculées et les concentrations précédemment mesurées dans les cheveux des enfants sont corrélées. Dans cette étude, le Pb présente un comportement particulier : il présente des tenenurs très hautes dans les sols mais très faibles dans l'atmosphère. L'exposition est donc particulièrement liée au type et au lieu d'activité du sujet considéré et expliquerait la variabilité observée dans une étude épidémiologique antérieure.

Environmental tobacco smoke (ETS) is produced during smoking and smoldering of tobacco products. This field study has measured how much ETS is leaking from smoking rooms into smoke free areas in 19 Dutch cafes. Nicotine, 3-EP and PM2,5 have been used as tracer compounds for ETS. The use of smoking rooms in the hospitality venues which have been investigated causes that ETS concentrations in smoke free areas of cafés are 10 to 100 times lower than those observed in hospitality industry where smoking is allowed. However, smoking rooms do not reduce ETS concentrations in the smoke free area to levels found in smoke free hospitality industry without smoking rooms. The simulation model shows that in particular high density of customers, the intensity of the smoking, the use of swing doors and transfer of smoke from the smoking room to the smoke free area by the ventilation system, are the cause of the 10 to 20 times elevated ETS concentrations [[compared to what?]]].

Arsen je vrlo rasprostranjen element u okolišu, a u zraku je najčešće prisutan vezan na lebdeće čestice. Zbog toksičnosti i kancerogenosti arsena i njegovih spojeva, prisutnost u sitnijim frakcijama lebdećih čestica u zraku može nepovoljno utjecati na zdravlje ljudi. U ovom radu razrađeni su analitički postupci za obradu uzoraka lebdećih čestica sakupljenim na različitim filtarskim medijima (nitrirana celuloza i kvarcna vlakna)te su razrađene metodde spektrometrija atomske apsorpcije grafitnom tehnikom i spektrometrija masa uz induktivno spregnutu plazmu za analizu arsena u specifičnim matricama. Za pripravu uzoraka prilagođeni su postupci mokrog razaranja dušičnom kiselinom uz različite uvjete 1) uz povišenu temperaturu i 2) uz mikrovalove, povišenu temperaturu u tlak. Ugođeni su optimalni radni parametri za analizu arsena u uzorcima lebdećih čestica matodama AAS i ICP-MS. Ispitana je prostorna i vremenska razdioba arsena u frakciji čestica PM10 u urbanom području i u ruralnom području opterećenom industrijom. Također je ispitana raspodjela i udio arsena u frakcijama lebdećih čestica različitih aerodinamičkih promjera i to: PM10, PM2, 5 i PM1. Rezultati pokazuju da su na oba ispitivana područja masene koncentracije arsena u zraku niske. U urbanom području su nađene statistički značajne sezonske varijacije s najvišim vrijednostima u zimskom razdoblju mjerenja te značajne razlike između mjernih postaja koje su posljedica različitih izvora onečišćenja. Rezultati pokazuju da u ruralnom području postrojenje za proizvodnju plina ne utječe na porast koncentracija arsena u zraku. Rezultati razdiobe arsena u različitim frakcijama čestica pokazuju bolju povezanost arsena s frakcijom lebdećih čestica PM10, te niski udio arsena u frakciji čestica PM1.

Cilj rada je odrediti sezonske varijacije masenih koncentracija ugljika u PM10, PM2, 5 i PM1 frakcijama lebdećih čestica u zraku grada Zagreba. Sakupljanje uzoraka provedeno je tijekom zimske (siječnja), proljetne (travnja), ljetne (srpnja) i jesenske (listopada) sezone 2010. godine na mjernoj postaji smještenoj u sjevernom dijelu grada, na području Instituta za medicinska istraživanja i medicinu rada. Uzorci PM10, PM2, 5 i PM1 frakcija lebdećih čestica sakupljani su prosisavanjem malih volumena zraka (~50 m3) kroz filtre od kvarcnih vlakana (Pallflex Tissuequartz 2500QAT-UP, Pall Life Science), prethodno žarene na 900 ºC tijekom tri sata. Masene koncentracije PM10, PM2, 5 i PM1 frakcija određene su gravimetrijski sukladno normama HRN EN 12341 i HRN EN 14907. Sadržaj organskog (OC), elementnog (EC) i ukupnog (TC=EC+OC) ugljika u PM10, PM2, 5 i PM1 frakcijama određen je metodom termičko-optičke transmitacije (TOT) uporabom uređaja Carbon aerosol analyser (Sunset Laboratory inc.) uz korištenje „NIOSH-like“ protokola. Statistička obrada podataka provedena je korištenjem statističkog programskog paketa STATISTICA 9.0. Masene koncentracije PM10, OC, EC i TC u PM10 frakciji su 31, 0 µg m-3, 8, 4 µg m-3, 1, 0 µg m-3 i 9, 4 µg m-3. Masene koncentracije PM2, 5, OC, EC i TC u PM2, 5 frakciji iznose redom 25, 6 µg m-3, 7, 6 µg m-3, 0, 9 µg m-3 i 8, 5 µg m-3, dok su masene koncentracije PM1, OC, EC i TC u PM1 frakciji slijedeće 20, 7 µg m-3, 6, 3 µg m-3, 0, 9 µg m-3 i 7, 2 µg m-3. Najniže razine masenih koncentracija PM10, PM2, 5, PM1 i OC, EC i TC u njima zabilježene su tijekom ljetne sezone, više tijekom proljeća i jeseni, te najviše zimi. Ustanovljeno je postojanje statistički značajnih varijacija masenih koncentracija EC i OC u PM10, PM2, 5 i PM1 frakcijama između sezona. Maseni udjeli organskog i elementnog ugljika (OC i EC) u PM1 frakciji iznose 31, 8 % i 4, 8 %, u PM2, 5 frakciji 30, 6 % i 4, 1 %, a u PM10 frakciji 27, 6 % i 3, 7 %. Iz masenih udjela OC i EC u PM10, PM2, 5 i PM1 frakcijama vidljivo je da se ugljik nalazi u najsitnijoj mjerenoj frakciji (PM1). Najviši maseni udjeli OC u PM10, PM2, 5 i PM1 zabilježeni su u jesen, te opadaju tijekom ljeta i zime, a najniži su zabilježeni u proljeće. Omjeri masenih koncentracija OC/EC tijekom sve četiri sezone mjerenja kretali su se u rasponu od 3, 1 do 17, 0 za PM10 frakciju, od 2, 8 do 20, 1 za PM2, 5 frakciju te od 2, 8 do 18, 9 za PM1 frakciju lebdećih čestica.

The PM2.5 and PM10 fractions were simultaneously collected in three sites of the Bari territory (South-East Italy) during winter and summer sampling campaigns. The ionic components and the carbon fractions of the PM samples were determined. The Principal Component Analysis and Absolute Principal Component Scores of the dataset allowed to identify similar PM sources in the two PM fractions: organic and inorganic secondary compounds, local and diffuse combustion processes, calcium carbonate, sea salt. While secondary and combustion compounds were mainly in PM2.5, primary and natural species were prevalent in coarse PM. Seasonal and site-specific differences were investigated.

U radu su prikazani rezultati mjerenja masenih koncentracija ugljika (elementni ugljik EC i organski ugljik OC) u frakcijama čestica PM10 i PM2, 5 u zraku Zagreba. Uzorci čestica sakupljani su tijekom 24-satnih razdoblja na dvije mjerne postaje u zimskom razdoblju mjerenja (siječanj/veljača 2009.). Uzorci su sakupljani na filtre od kvarcnih vlakana prosisavanjem malih volumena zraka (50-100 m3). Masene koncentracije PM10 i PM2, 5 frakcija čestica određene su gravimetrijski, a sadržaj ugljika metodom termičko-optičke transmitacije (TOT). Rezultati pokazuju više razine masenih koncentracija ugljika u lebdećim česticama na mjernoj postaji s većom gustoćom prometa u odnosu na mjernu postaju s manjom gustoćom prometa

U radu su prikazani maseni udjeli pojedinih policikličkih aromatskih ugljikovodika (PAU) u PM10 i PM2, 5 frakciji lebdećih čestica (čestice ekvivalentnog aerodinamičkog promjera manjeg od 10 odnosno 2, 5 µ ; m) sakupljanih tijekom 30 uzastopnih dana u zimskom i ljetnom razdoblju mjerenja. Prikazane su sezonske varijacije koncentracija PAU proučavane na PM10 frakciji lebdećih čestica uzorkovanih kontinuirano od 21. ožujka 2002. do 20. ožujka 2003. godine. Osim toga prikazani su rezultati mjerenja masenih koncentracija PAU u PM10 frakciji sakupljanih tijekom četiri godine na jednom mjernom mjestu u sjevernom dijelu Zagreba. Maseni udjeli pojedinog PAU (ng/mg) u PM10 i PM2, 5 frakciji zimi bili su značajno veći od onih ljeti. Zimi i ljeti su maseni udjeli PAU također veći u PM2, 5 frakciji. Sezonske varijacije masenih koncentracija svih mjerenih PAU pokazuju da su najveće vrijednosti izmjerene tijekom zimskog, a najniže tijekom ljetnog razdoblja mjerenja. Srednja vrijednost masene koncentracije BaP zimi bila je 3, 45 ng/m3, dok je ljeti iznosila 0, 103 ng/m3. Masene koncentracije mjerenih PAU znatno su više u jesen od onih u proljeće. Najviša srednja godišnja vrijednost BaP bila je 2003. godine, a iznosila je 1, 78 ng/m3, a najniža 2004. godine i iznosila je 1, 17 ng/m3. Srednja godišnja vrijednost BaP tijekom sve četiri godine praćenja bila je viša od preporučene vrijednosti (0, 2 ng/m3), a niža od granične vrijednosti (2 ng/m3), propisanih u Uredbi o preporučenim i graničnim vrijednostima kakvoće zraka, pa se može zaključiti da je s obzirom na BaP okolni zrak tijekom sve četiri godine praćenja bio II. kategorije kakvoće.

Epidemiološka istraživanja pokazuju da postoji povezanost između onečišćenja zraka, napose onečišćenja lebdećim česticama (LČ) i štetnih učinaka na zdravlje ljudi, pri čemu su veličina i kemijski sastav čestica važni čimbenici. U ovom radu prikazani su rezultati mjerenja klorida, nitrata, sulfata, olova, mangana i kadmija u frakcijama čestica PM10 i PM2, 5, te željeza u ULČ u zraku Zagreba. Mjerenja su provedena na mjernoj postaji smještenoj u sjevernom dijelu Zagreba, kontinuirano bez prekida tijekom trogodišnjeg razdoblja od 21. ožujka 1999. do 20. ožujka 2002. Za određivanje aniona klorida, nitrata i sulfata razrađena je metoda ionske kromatografije. Za određivanje metala olova, mangana, kadmija i željeza razrađena je metoda spektrometrije atomske apsorpcije. Razine masenih koncentracija mjerenih onečišćenja pokazuju značajnu sezonsku ovisnost s višim vrijednostima zimi. Razdiobe apsolutnih frekvencija masenih koncentracija mjerenih onečišćenja pokazuju da se masene koncentracije mjerenih onečišćenja raspodjeljuju po logaritamsko normalnoj i gama razdiobi. Regresijska analiza između masenih koncentracija mjerenih onečišćenja pokazuje da se pretežit (kloridi, mangan, kadmij) i gotovo cjelokupan (sulfati, nitrati, olovo) sadržaj mjerenih sastojaka nalazi u sitnim česticama. Značajna povezanost između masenih koncentracija onečišćenja upućuje na njihovo zajedničko podrijetlo kao i dominantnost izvora. Udjeli mase klorida, nitrata, sulfata, olova, mangana i kadmija u ukupnoj masi frakcija čestica PM10 i PM2, 5 pokazuju značajne sezonske razlike. Udio popjedinog sastojka u ukupnoj masi čestica PM10 i PM2, 5 bio je: sulfati > nitrati > kloridi > olovo > mangan > kadmij. Ukupni udio mase aniona u masi frakcija čestica PM10 i PM2, 5 za trogodišnje mjerno razdoblje bio je u rasponu od 18, 13% do 22, 34% za frakciju čestica PM10 i od 21, 03% do 24, 53% za frakciju čestica PM2, 5. Ukupni udio mase metala u masi frakcija čestica PM10 i PM2, 5 za trogodišnje razdoblje bio je gotovo isti i kretao se u rasponu od 0, 15% do 0, 30% za frakciju čestica PM10 i u rasponu od 0, 15% do 0, 32% za frakciju čestica PM2, 5.