Search

Een model is ontwikkeld voor de berekening van Maximaal Toelaatbare Risiconiveau's (MTR's) in water voor stoffen die accumuleren in voedselketens van zeevogels en zeezoogdieren. Berekeningen zijn uitgevoerd voor twee zoutwater AMOEBE soorten: visdief (Sterna hirundo) en zeehond (Phoca vitulina) en vijf stoffen: cadmium, methylkwik, lindaan, dieldrin en PCB153. Laboratoriumgegevens zijn verzameld met betrekking tot de toxiciteit voor vogels en zoogdieren en de bioaccumulatie in de meest belangrijke aquatische voedseltypen. NOEC's worden ge-extrapoleerd van laboratorium naar veldomstandigheden door correctie voor verschillen in metabolische snelheid van vogels en zoogdieren en calorische waarde van voedsel. Er is zeer weinig informatie beschikbaar om te onderzoeken of de interne gevoeligheid van zeevogels en zeezoogdieren voor de geselecteerde stoffen afwijkt van die van andere vogels en zoogdieren. In vitro enzym testen doen vermoeden dat de visdief minder gevoelig is voor PCB153 dan de kip. De totale bioaccumulatie in voedselwebben is berekend uit de combinatie van opname via water, voedsel en sediment, achtereenvolgens aangeduid als bioconcentratie, biomagnificatie en bio-sediment accumulatie. De visdief wordt voornamelijk blootgesteld via een enkele voedselketen: water - fytoplankton - zooplankton - planktonetende vis - visdief. De zeehond staat aan de top van een uitgebreid voedselweb met sedimentsorganismen, tweekleppigen, kreeftachtigen, fyto- and zooplankton, planktonetende vis, visetende vis en omnivore vis. De onzekerheid in de blootstellingsschatting van stoffen is hoger voor de zeehond dan voor de visdief door het gebrek aan gegevens voor biomagnificatie factoren (BMF's) en bio-sediment accumulatie factoren (BSAF's). Vergelijking met mesocosmos en velddata maakt duidelijk dat het model de bioaccumulatie van PCB153 redelijk voorspelt, terwijl voor sommige organismen de bioaccumulatie van Cd wordt onderschat. Geconcludeerd wordt dat de huidige ge-integreerde zoutwater MTR's in Nederland bijgesteld moeten worden naar lagere waarden om visdief en zeehond te beschermen tegen toxische concentraties in het voedsel (doorvergiftiging). De met het onderhavige model berekende MTR's moeten worden beschouwd als voorlopige MTR's. Voor verbetering van de betrouwbaarheid van deze MTR's voor zeevogels en zeezoogdieren is meer onderzoek nodig voor de bepaling van BMF's, BSAF's, NOEC's and specifieke soortsgevoeligheid.

niet beschikbaar

niet beschikbaar

niet beschikbaar

niet beschikbaar

Overmatige bemesting van landbouwpercelen belast poldersloten op een dusdanige wijze dat er een omslag kan optreden van helder water, met ondergedoken waterplanten, naar een volledige kroosbedekking, die aeroob leven verstoort en de biodiversiteit ernstig vermindert. PCDitch is een functioneel model van een sloot. Het beschrijft dynamisch de nutrientenhuishouding in water, sediment en vegetatie, en de competitie tussen verschillende vegetatiegroepen. PCDitch is gekalibreerd op de proefsloten van de Sinderhoeve, met gebruik van gegevens van de Landbouw-Universiteit Wageningen en het DLO-StaringCentrum. De waargenomen dominantie van ondergedoken planten bij lage, en kroos bij hoge belasting , werd door het model bevredigend gesimuleerd. Ook is het model toegepast op de sloten in Noord-Holland, gebruikmakend van veldgegevens van het Hoogheemraadschap van Uitwaterende Sluizen in Hollands Noorderkwartier. Tenslotte wordt een methode gepresenteerd, die een relatie legt tussen de nutrientenbelasting en de dominante vegetatiegroep. Het model voorspelt het bestaan van een 'kritische belasting' of 'kritische concentratie' in het toevoerende water, waarboven kroosdominantie te verwachten is. De kritische belasting hangt af van grondsoort, verblijftijd en waterdiepte. De afgeleide dosis-effect-curven hebben in dit stadium een voorlopig karakter.

In het modeal wordt als eis voor de kwaliteit van het milieu gesteld dat de radionuclide-concentratie in de verschillende milieucompartimenten beperkt moet blijven om het effectieve dosisequivalent voor de "reference man" die zich in dat milieu bevindt, onder een bepaald referentieniveau te houden (dit niveau is, in dit project, op 1mSv/jaar gesteld). Om de maximale nuclideconcentraties te kunnen bepalen is het noodzakelijk het verband tussen concentratie in het milieu en dosis voor de bevolking te kwantificeren. Het kwantitatief verband tussen concentratie en dosis is gelegd aan de hand van parameters (de DAL's = Derived Activity Limits) die berekend dienen te worden voor ieder milieucompartiment, iedere nuclide en ieder blootstellingspad. In dit rapport is het model beschreven en, bij wijze van voorbeeld, zijn de DAL's berekend voor het compartiment lucht (waarvoor de twee blootstellingspaden inhalatie en directe straling beschouwd werden). De haalbaarheid van toepassing van het model in de praktijk van metingen in het milieu en toetsing van doses aan de bevolking, is afhankelijk van de mogelijkheid nuclide-specifieke metingen te verrichten in alle milieucompartimenten, de hoogte van de uit de milieubesmetting voortvloeiende dosis, de variaties in de concentraties in het milieu en de daarmee gekoppelde nauwkeurigheid van de metingen.

niet beschikbaar

niet beschikbaar

niet beschikbaar

In de normstelling wordt voor bepaalde groepen verbindingen rekening gehouden met de totale toxiciteit van een mengsel van stoffen in het milieu. De huidige concepten om hier normen voor af te leiden zijn geevalueerd en getoetst aan de huidige praktijk. Het rapport bevat aanbevelingen om op een consistente manier om te gaan met mengseltoxiciteit in de normstelling.

Een model is ontwikkeld voor de berekening van Maximaal Toelaatbare Risiconiveau's (MTR's) in water voor stoffen die accumuleren in voedselketens van zeevogels en zeezoogdieren. Berekeningen zijn uitgevoerd voor twee zoutwater AMOEBE soorten: visdief (Sterna hirundo) en zeehond (Phoca vitulina) en vijf stoffen: cadmium, methylkwik, lindaan, dieldrin en PCB153. Laboratoriumgegevens zijn verzameld met betrekking tot de toxiciteit voor vogels en zoogdieren en de bioaccumulatie in de meest belangrijke aquatische voedseltypen. NOEC's worden ge-extrapoleerd van laboratorium naar veldomstandigheden door correctie voor verschillen in metabolische snelheid van vogels en zoogdieren en calorische waarde van voedsel. Er is zeer weinig informatie beschikbaar om te onderzoeken of de interne gevoeligheid van zeevogels en zeezoogdieren voor de geselecteerde stoffen afwijkt van die van andere vogels en zoogdieren. In vitro enzym testen doen vermoeden dat de visdief minder gevoelig is voor PCB153 dan de kip. De totale bioaccumulatie in voedselwebben is berekend uit de combinatie van opname via water, voedsel en sediment, achtereenvolgens aangeduid als bioconcentratie, biomagnificatie en bio-sediment accumulatie. De visdief wordt voornamelijk blootgesteld via een enkele voedselketen: water - fytoplankton - zooplankton - planktonetende vis - visdief. De zeehond staat aan de top van een uitgebreid voedselweb met sedimentsorganismen, tweekleppigen, kreeftachtigen, fyto- and zooplankton, planktonetende vis, visetende vis en omnivore vis. De onzekerheid in de blootstellingsschatting van stoffen is hoger voor de zeehond dan voor de visdief door het gebrek aan gegevens voor biomagnificatie factoren (BMF's) en bio-sediment accumulatie factoren (BSAF's). Vergelijking met mesocosmos en velddata maakt duidelijk dat het model de bioaccumulatie van PCB153 redelijk voorspelt, terwijl voor sommige organismen de bioaccumulatie van Cd wordt onderschat. Geconcludeerd wordt dat de huidige ge-integreerde zoutwater MTR's in Nederland bijgesteld moeten worden naar lagere waarden om visdief en zeehond te beschermen tegen toxische concentraties in het voedsel (doorvergiftiging). De met het onderhavige model berekende MTR's moeten worden beschouwd als voorlopige MTR's. Voor verbetering van de betrouwbaarheid van deze MTR's voor zeevogels en zeezoogdieren is meer onderzoek nodig voor de bepaling van BMF's, BSAF's, NOEC's and specifieke soortsgevoeligheid.

Dit rapport omvat een inventariserende studie naar de mogelijkheid tot aanvulling of herziening van de bepalingsmethode en de normstelling m.b.t. de minerale olie parameter in drinkwater. Op grond van voorkomen, fysisch-chemische eigenschappen en reuk zijn een aantal minerale olie componenten geselecteerd. Mede gelet op de (mogelijke) toxiciteit van deze componenten is een lijst opgesteld van verbindingen welke meer inzicht kunnen geven in de ernst van een verontreiniging van drinkwater met minerale olie. Voorgesteld wordt om naast de IR-methode voor ruw water tot een gestandaardiseerde GC-methode te komen voor de analyse van benzeen, naftaleen, cyclohexaan en 5 andere aromaten in ruw en gezuiverd water. De analyses zouden niet alleen door de oppervlaktewater verwerkende bedrijven moeten worden uitgevoerd, maar ook door de bedrijven die grondwater gebruiken.

Een van de aandachtspunten in het milieubeleid is de voorspelling van effecten van milieuveranderingen op ecosystemen. Het Multistress mOdel voor de VEgetatie (MOVE) beantwoordt aan deze behoefte. Binnen dit model wordt een relatie gelegd tussen veranderingen van bodemeigenschappen, zoals zuurgraad, bemestingsgraad en vochttoestand en de effecten daarvan op de vegetatie (de vegetatiemodule). Deze studie is bedoeld om de mogelijkheden na te gaan van het ontwikkelen van een bodemfauna-module (BOEF) analoog aan MOVE. Deze bodemfauna-module kan de vegetatie-module aanvullen in gebieden waar de natuurlijke vegetatie nagenoeg is verdwenen, zoals in landbouwgebieden, en kan wellicht effecten van sommige stress-factoren beter modelleren. Hierbij zijn 3 vragen van belang:1 Zijn er voldoende gegevens over het voorkomen van bodemfauna en bijbehorende milieufactoren beschikbaar ? 2 Bestaan er relaties tussen het voorkomen van bodemfauna- soorten en relevante milieufactoren ? 3 Zijn deze gevonden relaties te gebruiken in het kader van voorspelling en eventueel normstelling ? Aangezien de bodemfauna uit zeer veel verschillende diergroepen bestaat, die vrijwel nergens in onderlinge samenhang worden bestudeerd, is er in deze studie een diergroep uitgekozen waarvan redelijk veel bekend is. De diergroep die gekozen is, is de klasse der nematoden. Zoveel mogelijk gegevens, afkomstig van verschillende onderzoeksgroepen in Nederland, over deze diergroep zijn bijeengebracht. Vervolgens is nagegaan welke milieufactor het meest bepaald was op de locaties waar nematodengegevens van beschikbaar waren. Dit bleek pH te zijn. Vervolgens werden met behulp van logistische regressie relaties berekend tussen het voorkomen van de taxa en de pH. Om de bruikbaarheid van de modellen na te gaan is voorbeeldsgewijs een aantal toepassingen uitgewerkt. In totaal bleken ruim 700 punten bemonsterd te zijn, verspreid over 207 locaties. Hiervan was van 657 punten de pH bekend. In totaal werden ruim 200 verschillende taxa gevonden. Van 87 taxa konden responsiecurven berekend worden. Van deze taxa kon voor 15 taxa geen significant model worden gevonden, terwijl 34 een unimodale responsie vertoonden met pH en 38 een lineaire responsie. Een mogelijke toepassing van de modellen in het kader van normstelling is onderzocht door het aantal taxa wat potentieel kan voorkomen te relateren aan de pH. Het blijkt dat bij pH lager dan 5 het aantal potentiele taxa drastisch afneemt, bij een pH lager dan 4 kunnen nog slechts 50% van de soorten zich handhaven. De modellen kunnen ook gebruikt worden om het voorkomen van de taxa te voorspellen op plaatsen waar geen gegevens van bekend zijn. Dit is gebeurd aan de hand van een willekeurig gekozen genus Choaonolaimus. Het daadwerkelijk voorkomen van het genus en het voorspelde voorkomen bleek redelijk overeen te komen, maar ook is het duidelijk dat pH niet de enige factor is die het voorkomen bepaald. Een derde toepassing is de vergelijking tussen verschillende typen van stress in een bepaald gebied. Er wordt in dit rapport niet naar meerdere factoren gekeken, dus die vergelijking is hier niet mogelijk. Wel is het mogelijk om met de modellen indices te berekenen die verschillende typen van stress aangeven. In dit verband zijn de Maturity Index en de Plante-Parasieten Index uitgerekend. De conclusies van deze studie zijn als volgt samen te vatten. Met de beschikbare gegevens is het mogelijk om voor bodemfauna-taxa responsiecurven af te leiden voor zuurgraad. Andere factoren zouden eveneens meegenomen kunnen worden, zij het tot op minder uitgebreid niveau. De berekende curven zijn op verschillende manieren toe te passen en zijn bruikbaar voor het voorspellen van effecten van milieuveranderingen op ecosystemen. Een vergroting van de gegevensset zou een verbetering van de modellen opleveren en zou kunnene leiden tot een groter aantal taxa bruikbaar voor toepassingen.

In het modeal wordt als eis voor de kwaliteit van het milieu gesteld dat de radionuclide-concentratie in de verschillende milieucompartimenten beperkt moet blijven om het effectieve dosisequivalent voor de "reference man" die zich in dat milieu bevindt, onder een bepaald referentieniveau te houden (dit niveau is, in dit project, op 1mSv/jaar gesteld). Om de maximale nuclideconcentraties te kunnen bepalen is het noodzakelijk het verband tussen concentratie in het milieu en dosis voor de bevolking te kwantificeren. Het kwantitatief verband tussen concentratie en dosis is gelegd aan de hand van parameters (de DAL's = Derived Activity Limits) die berekend dienen te worden voor ieder milieucompartiment, iedere nuclide en ieder blootstellingspad. In dit rapport is het model beschreven en, bij wijze van voorbeeld, zijn de DAL's berekend voor het compartiment lucht (waarvoor de twee blootstellingspaden inhalatie en directe straling beschouwd werden). De haalbaarheid van toepassing van het model in de praktijk van metingen in het milieu en toetsing van doses aan de bevolking, is afhankelijk van de mogelijkheid nuclide-specifieke metingen te verrichten in alle milieucompartimenten, de hoogte van de uit de milieubesmetting voortvloeiende dosis, de variaties in de concentraties in het milieu en de daarmee gekoppelde nauwkeurigheid van de metingen.

niet beschikbaar

niet beschikbaar

ClO2 heeft een aantal belangrijke voordelen boven Cl2 bij de oxidatie/desinfectie van drinkwater. In Nederland is het gebruik vanwege onbekendheid bij de waterleidingbedrijven en de overheid met de eigenschappen van chloordioxide, nog beperkt. Het gebruik van ClO2 is met name i.v.m. de waterkwaliteit aantrekkelijk. In dit rapport worden de resultaten gegeven van experimenten betreffende het verbruik en de vervalsnelheid van ClO2 in verschillende watersoorten. De kinetiek van de afbraak blijkt sterk afhankelijk van met name DOC en troebeling. De pH en carbonaatconcentratie blijken in de praktijk nagenoeg geen invloed te hebben. De voorlopige normwaarde van 0.2 mg/l (dosering) is vrij laag i.v.m. het buitenland. Bij deze dosering zal bovendien bij veel watersoorten na ca. 10 minuten geen restconcentratie meer aanwezig zijn. In hoeverre onder deze omstandigheden met deze dosering voldoende bactericide en viricide werking verkregen wordt, zal door nader onderzoek moeten worden aangetoond.

Dit rapport vormt de uitwerking van deelproject 2 van het project Beleidsnotitie Normstelling Straling, "Gezondheid planten, dieren en ecosystemen". Op grond van de literatuur wordt geconcludeerd dat effecten op aquatische en terrestrische populaties uitgesloten zijn beneden stralingsniveaus van 1 mGy/dag. Uit modelberekeningen blijkt dat in de praktijk geen effecten op planten, dieren en ecosystemen te verwachten zijn. Een uitzondering is mogelijk voor situaties waarin de verspreiding niet plaatsvindt in het leefmilieu van de mens ; dan is bescherming van de mens immers geen noodzaak om de stralingsniveaus te beperken. Voor de Nederlandse situatie zullen, gezien de huidige en verwachte lozingen, de in het rapport afgeleide bovengrenzen voor de stralingsniveaus zeker niet bereikt worden. Aanbevolen wordt om voor Nederland met behulp van generieke modellen schattingen te maken die op concrete situaties gebaseerd zijn. Voorts wordt aanbevolen de internationale ontwikkelingen op dit terrein te blijven volgen.

Verzuring, vermesting en verdroging behoren tot de belangrijke bedreigingen van de natuurlijke en half-natuurlijke ecosystemen in Nederland. Om de gezamenlijke effecten van deze bedreigingen op de landelijke natuur te evalueren is, in een samenwerkingsverband tussen het RIVM en het SC-DLO, het multistressmodel SMART/MOVE ontwikkeld. In het kader van het Stikstof Onderzoek Programma (STOP) is het modelinstrumentarium uitgebreid met een module voor normstelling voor verzurende en eutrofierende depositie. Met de methode kunnen kritische stikstofdepositieniveaus voor gestelde beleidsdoeleinden berekend en in kaart gebracht worden. Er wordt rekening gehouden met ruimtelijke variatie in bodem, vegetatie en hydrologie. De methode is tevens bruikbaar om kritische niveaus voor zure depositie, of afzonderlijke componenten daarvan, te berekenen. Naast de validatie van verschillende tussenresultaten, zijn enkele eerste uitkomsten getoetst aan gangbare critical loads zoals empirisch vastgesteld en/of berekend met het Simple Mass Balance model. Voordeel van de nieuwe methode is de eenduidige berekeningswijze en de hogere detaillering ten aanzien van het aantal te beschouwen ecosystemen. De tussenresultaten van normstellingsmodule kunnen daarnaast ook gebruikt worden voor verschillende validatiedoeleinden en modelverbeteringen (d.m.v. kalibratie van de kansfuncties uit MOVE en verbeteringen aan de aansluiting tussen SMART en MOVE). Met behulp van de berekende kritische milieugrenzen (in termen van bodem-pH, grondwaterstand en stikstofbeschikbaarheid) kunnen ook streefbeelden voor de realisatie van geplande natuurdoeltypen worden afgeleid

niet beschikbaar

niet beschikbaar

Recently methods have been developed in the Netherlands to assess quality standards for the environment. Maximum permissible concentrations have been derived for direct exposure to environmental media. In 1991 two simple foodchains were analyzed at the RIVM. - Water --> Fish --> Fish-eating birds and/or mammals - Soil --> Worm --> Worm-eating birds and/or mammals. A general algorithm was provided to include secondary poisoning (exposure to contaminated food) in setting quality standards for the environment. The aim of this report is to give recommendations for future research and a concept for a more complicated terrestrial food chain: Soil --> Plant, worm, insect, etc. --> Small bird, small mammal --> Bird and beast of prey. A more precise description of the effects of compounds in the environment and of the factors influencing ecological and toxic effects are given. An overview of existing models dealing with biomagnification is presented. It is proposed to use a food web model based on aggregated groups of animals and plants. Since many species may be present within the system, e.g. plants, worms, insects, etc. and to a less extent in the group of small mammals and birds, it is proposed to aggregate the organisms in these levels in functional groups to reduce the complexity of the system. From this report it is apparent that the following correction factors for the toxicity data should be part of the model - laboratory versus field, - normal versus extreme conditions, caloric conversion, - food assimilation efficiency, pollutant assimilation efficiency and - relative sensitivity. It is recommended to use data from laboratory studies for building the model and to use field data for the validation of the model. Although it is possible to carry out the risk assessment with for instance constant bioaccumulation factors or other parameters, it is recommended also to consider these parameters as stochastic parameters.

niet beschikbaar

ClO2 heeft een aantal belangrijke voordelen boven Cl2 bij de oxidatie/desinfectie van drinkwater. In Nederland is het gebruik vanwege onbekendheid bij de waterleidingbedrijven en de overheid met de eigenschappen van chloordioxide, nog beperkt. Het gebruik van ClO2 is met name i.v.m. de waterkwaliteit aantrekkelijk. In dit rapport worden de resultaten gegeven van experimenten betreffende het verbruik en de vervalsnelheid van ClO2 in verschillende watersoorten. De kinetiek van de afbraak blijkt sterk afhankelijk van met name DOC en troebeling. De pH en carbonaatconcentratie blijken in de praktijk nagenoeg geen invloed te hebben. De voorlopige normwaarde van 0.2 mg/l (dosering) is vrij laag i.v.m. het buitenland. Bij deze dosering zal bovendien bij veel watersoorten na ca. 10 minuten geen restconcentratie meer aanwezig zijn. In hoeverre onder deze omstandigheden met deze dosering voldoende bactericide en viricide werking verkregen wordt, zal door nader onderzoek moeten worden aangetoond.

niet beschikbaar

Overmatige bemesting van landbouwpercelen belast poldersloten op een dusdanige wijze dat er een omslag kan optreden van helder water, met ondergedoken waterplanten, naar een volledige kroosbedekking, die aeroob leven verstoort en de biodiversiteit ernstig vermindert. PCDitch is een functioneel model van een sloot. Het beschrijft dynamisch de nutrientenhuishouding in water, sediment en vegetatie, en de competitie tussen verschillende vegetatiegroepen. PCDitch is gekalibreerd op de proefsloten van de Sinderhoeve, met gebruik van gegevens van de Landbouw-Universiteit Wageningen en het DLO-StaringCentrum. De waargenomen dominantie van ondergedoken planten bij lage, en kroos bij hoge belasting , werd door het model bevredigend gesimuleerd. Ook is het model toegepast op de sloten in Noord-Holland, gebruikmakend van veldgegevens van het Hoogheemraadschap van Uitwaterende Sluizen in Hollands Noorderkwartier. Tenslotte wordt een methode gepresenteerd, die een relatie legt tussen de nutrientenbelasting en de dominante vegetatiegroep. Het model voorspelt het bestaan van een 'kritische belasting' of 'kritische concentratie' in het toevoerende water, waarboven kroosdominantie te verwachten is. De kritische belasting hangt af van grondsoort, verblijftijd en waterdiepte. De afgeleide dosis-effect-curven hebben in dit stadium een voorlopig karakter.

niet beschikbaar

niet beschikbaar

The Water Framework Directive (WFD, 2000) ensures sustainable availability of good quality groundwater and surface water. Current drinking-water directives are partially addressed in the WFD, along with 'new' obligations such as the river basin approach. Existing regulations on substances and standards related to drinking-water production also conflict with each other. This report, ordered by the Dutch Ministry of Housing, Spatial Planning and the Environment (VROM) describes the influence of the implementation of the WFD on the protection of drinking-water resources. Streamlining standards and substances in the different relevant national pieces of legislation is advised in the report. In this way, discussions are clarified between water administrator and drinking-water company on the substances that cause problems in drinking-water production. Besides elaborating on the consequences of the WFD, the report also documents the implications for other regulations, for example, the one on spatial planning. The WFD aims to achieve a level of protection at least equivalent to that provided in earlier legislation. There is already an obligation to deliver results with respect to the protection of drinking-water resources. New is the river-basin approach set out in the WFD. This means that in water management, the effect on downstream water quality needs to be taken into account, especially when specific quality standards (e.g. drinking-water resources) are involved. This holds for measures that directly influence water quality, such as the issue of permits for spills and the use of pesticides. However, this is also true for the admission of new substances to the market and the formulation of quality standards with neighbouring countries at border crossings situated in a river basin. According to the WFD it is mandatory for European Member States to identify water bodies containing drinking-water abstraction points in a so-called 'Register of protected areas' and to carry out measures to achieve drinking-water objectives assessed at the abstraction point. One possible measure is to draw up a dossier, set up by all parties involved, and offer a framework for suitable protection and measures for that area. This measure is designed to accommodate the fact that each drinking-water resource (lake, canal and river) reacts specifically to pollution, and that the influence of such spatial factors as agricultural or industrial areas, varies per resource. Firmly establishing water quality in the spatial planning policy is advised, for example, to reduce point and diffuse pollution. The current Water Assessment is an inadequate instrument in this regard.

In some cases natural background concentration of heavy metals exceeds levels named in present environmental quality objectives, and thus poses a risk to the ecosystem of interest. This observation led to a survey study among a number of experts, aimed at deriving new, scientifically based, methods for incorporating both natural background concentrations of heavy metals and the availability of heavy metals for uptake by organisms, into the environmental quality objectives. A proposal for a new, scientifically sound, method for deriving environmental quality objectives incorporating background concentrations and availability resulted from the extensive consultations of the experts: the so-called method of "effect-limitation". The method is based on a distinction that can be made between a bioavailable and a non-available fraction of the background concentration. The bioavailable fraction will result in a so-called background effect, defined as the fracton of all species in a given ecosystem that is not fully protected due to the available background concentration. The maximum permissible effect is added to this background effect. The maximum permissible concentration can be obtained on the basis of the cumulative dose-effect curve.

The technical background to supporting the policy decisions on allocating phosphate-saturated soils and tackling the problems which these soils cause are presented here. Since 1987 the Dutch government has taken several steps to diminishing the problem of phosphate-saturated soils.New legislation will become available in 1998 for regulating the use of nutrients. The Ministries of Agriculture, Nature Management and Fisheries (LNV) and of Housing, Spatial Planning and the Environment (VROM) are planning to issue a general administrative order (GAO) to regulate phosphate use on phosphate-saturated soils. Several choices have to be made beforehand (1) Should the GAO cover the total agricultural area or should it be limited to, for example, the areas with known high historical loads? (2) What method should be used to identify phosphate-saturated soils? (3) Should management of all phosphate-saturated soils be restricted by the GAO or only the most polluted ones? (4) What level of net phosphorus export from the fields for which the GAO prescribes management restrictions should be implemented? Alternative answers to each of these questions have been formulated, with the pro's and cons for each given. Answers from the perspective of the GAO regulating farm management pertain to the national scale. The alternatives described can also be used for regulation limited to selected areas, such as those for nature conservation. In this case, methods described here can be used to select fields within the selected areas. In conclusion, several suggestions for future research are given, such as focusing on the effects in the long and medium term of soil phosphorus depletion on both agriculture and the environment. Although there are still questions to be answered, it has been made clear that the phosphorus status of most soils in the Netherlands at the moment is unnecessarily high from both the agricultural (plant production) and the environmental viewpoints.

In some cases natural background concentration of heavy metals exceeds levels named in present environmental quality objectives, and thus poses a risk to the ecosystem of interest. This observation led to a survey study among a number of experts, aimed at deriving new, scientifically based, methods for incorporating both natural background concentrations of heavy metals and the availability of heavy metals for uptake by organisms, into the environmental quality objectives. A proposal for a new, scientifically sound, method for deriving environmental quality objectives incorporating background concentrations and availability resulted from the extensive consultations of the experts: the so-called method of "effect-limitation". The method is based on a distinction that can be made between a bioavailable and a non-available fraction of the background concentration. The bioavailable fraction will result in a so-called background effect, defined as the fracton of all species in a given ecosystem that is not fully protected due to the available background concentration. The maximum permissible effect is added to this background effect. The maximum permissible concentration can be obtained on the basis of the cumulative dose-effect curve.

The technical background to supporting the policy decisions on allocating phosphate-saturated soils and tackling the problems which these soils cause are presented here. Since 1987 the Dutch government has taken several steps to diminishing the problem of phosphate-saturated soils.New legislation will become available in 1998 for regulating the use of nutrients. The Ministries of Agriculture, Nature Management and Fisheries (LNV) and of Housing, Spatial Planning and the Environment (VROM) are planning to issue a general administrative order (GAO) to regulate phosphate use on phosphate-saturated soils. Several choices have to be made beforehand (1) Should the GAO cover the total agricultural area or should it be limited to, for example, the areas with known high historical loads? (2) What method should be used to identify phosphate-saturated soils? (3) Should management of all phosphate-saturated soils be restricted by the GAO or only the most polluted ones? (4) What level of net phosphorus export from the fields for which the GAO prescribes management restrictions should be implemented? Alternative answers to each of these questions have been formulated, with the pro's and cons for each given. Answers from the perspective of the GAO regulating farm management pertain to the national scale. The alternatives described can also be used for regulation limited to selected areas, such as those for nature conservation. In this case, methods described here can be used to select fields within the selected areas. In conclusion, several suggestions for future research are given, such as focusing on the effects in the long and medium term of soil phosphorus depletion on both agriculture and the environment. Although there are still questions to be answered, it has been made clear that the phosphorus status of most soils in the Netherlands at the moment is unnecessarily high from both the agricultural (plant production) and the environmental viewpoints.

In this report a brief overview is given concerning PCBs and dioxins in food. Background levels and the way PCBs and dioxins enter the environment are described. In the risk assessment part of the report an evaluation of toxicity is given, the way standards for dioxins and PCBs have been determined, which analysis methods are used as well as which levels of PCBs and dioxins have been measured in various food items. Finally, in the risk management part of this report it is tried to make clear what measures have been taken to reduce the risks related to exposure to dioxin and PCB.

Overfertilization by agriculture loads polder ditches in such a manner as to allow transition from submerged macrophyte-dominated clear water to water completely covered with duckweed, the latter disturbing aerobic life and diminishing biodiversity. PCDitch, representing a functional model of a ditch, describes the nutrient fluxes in the water, the sediments and the vegetation, as well as the competition between different groups of vegetation. PCDitch was calibrated using data from the experimental ditch system at Sinderhoeve, in cooperation with the Wageningen Agricultural University and the Winand Staring Centre. The observed dominance of submerged macrophytes at a low nutrient loading, in contrast to duckweed dominance at a high one, was simulated reasonably by the model. This was followed by a model application on the ditches in the province of Noord-Holland, using field data from the Water Authority in Hollands Noorderkwartier. The final result was a method to relate nutrient load to dominant vegetation. The model predicts the existence of a 'critical load' or 'critical concentration' in the water above which one may expect duckweed coverage. These 'critical' parameters depend on type of soil, concentration of inlet waters, hydraulic residence time and nutrient-uptake by vegetation. The dose-effect responses calculated in this stage are preliminary.

In this report a brief overview is given concerning PCBs and dioxins in food. Background levels and the way PCBs and dioxins enter the environment are described. In the risk assessment part of the report an evaluation of toxicity is given, the way standards for dioxins and PCBs have been determined, which analysis methods are used as well as which levels of PCBs and dioxins have been measured in various food items. Finally, in the risk management part of this report it is tried to make clear what measures have been taken to reduce the risks related to exposure to dioxin and PCB.

Overfertilization by agriculture loads polder ditches in such a manner as to allow transition from submerged macrophyte-dominated clear water to water completely covered with duckweed, the latter disturbing aerobic life and diminishing biodiversity. PCDitch, representing a functional model of a ditch, describes the nutrient fluxes in the water, the sediments and the vegetation, as well as the competition between different groups of vegetation. PCDitch was calibrated using data from the experimental ditch system at Sinderhoeve, in cooperation with the Wageningen Agricultural University and the Winand Staring Centre. The observed dominance of submerged macrophytes at a low nutrient loading, in contrast to duckweed dominance at a high one, was simulated reasonably by the model. This was followed by a model application on the ditches in the province of Noord-Holland, using field data from the Water Authority in Hollands Noorderkwartier. The final result was a method to relate nutrient load to dominant vegetation. The model predicts the existence of a 'critical load' or 'critical concentration' in the water above which one may expect duckweed coverage. These 'critical' parameters depend on type of soil, concentration of inlet waters, hydraulic residence time and nutrient-uptake by vegetation. The dose-effect responses calculated in this stage are preliminary.

Metals are naturally occurring compounds and some of them are essential for survival of organisms. These aspects are directly related to the effects of metals in ecosystems, and should explicitly be taken into account in risk assessment procedures for metals that usually operate through total concentrations. Thereupon, the aspect of bioavailability has insufficiently been taken into account in current methodologies for risk assessment. Recently, the insight has increased in the chemical and biological processes that jointly deter-mine the availability of metals for the biota that comprise the eco-systems. In this report a review is given of the current scientific possibilities for taking differences in bioavailability of heavy metals into account in future risk assessment and standard setting. It is concluded that there are indeed such possibilities. Currently, however, lack of suited data and insights hinder the development of a modified system for risk assessment and standard setting that is 'better' capable of predicting actual effects in soil ecosystems than current methodologies. A general concept is being presented that might serve as a basis for the modified system. Within the concept it is assumed that adverse effects will occur only when a species-, soil- and metal-specific critical value is exceeded. A new system of risk assessment could be based upon two sets of toxicity data: one data-set for species that are exposed via the pore water, and one set for species for which uptake via the solid phase is the dominant uptake route. Nevertheless, both risk assessment and standard setting could in the new system still primarily be based upon total metal concentrations in the soil solid phase. At present, there appear to be insufficient data and well-defined conceptual frameworks to allow for implementation of a modified system. In the report a prioritization of additional research needs is therefore included.

Metals are naturally occurring compounds and some of them are essential for survival of organisms. These aspects are directly related to the effects of metals in ecosystems, and should explicitly be taken into account in risk assessment procedures for metals that usually operate through total concentrations. Thereupon, the aspect of bioavailability has insufficiently been taken into account in current methodologies for risk assessment. Recently, the insight has increased in the chemical and biological processes that jointly deter-mine the availability of metals for the biota that comprise the eco-systems. In this report a review is given of the current scientific possibilities for taking differences in bioavailability of heavy metals into account in future risk assessment and standard setting. It is concluded that there are indeed such possibilities. Currently, however, lack of suited data and insights hinder the development of a modified system for risk assessment and standard setting that is 'better' capable of predicting actual effects in soil ecosystems than current methodologies. A general concept is being presented that might serve as a basis for the modified system. Within the concept it is assumed that adverse effects will occur only when a species-, soil- and metal-specific critical value is exceeded. A new system of risk assessment could be based upon two sets of toxicity data: one data-set for species that are exposed via the pore water, and one set for species for which uptake via the solid phase is the dominant uptake route. Nevertheless, both risk assessment and standard setting could in the new system still primarily be based upon total metal concentrations in the soil solid phase. At present, there appear to be insufficient data and well-defined conceptual frameworks to allow for implementation of a modified system. In the report a prioritization of additional research needs is therefore included.

Critical characteristics have been evaluated indication of the switch from the eutrophic status to the recovered clear-water status. Reduction of the nutrient load or nutrient concentration was assumed to be the only factor of any weight in making this switch. The choice made for the desirable ecological status of the water body in question was the authors'. To safeguard vulnerable downstream waters, values for some cases were calculated; this avoided a "roll on" of high concentrations of upstream waters. The observed critical characteristics were very low, but ascertained in the switch indicated the need to study additional measures to fix recovery. Recovery time is assumed to be long. Additional measures will be necessary in order to establish good ecological conditons.

Quality standards for heavy metals are based on the total amount of the metal present in the solid phase. In some cases risk limits are derived which are almost equal to the natural background concentration. Thereupon, it is insufficiently taken into account that some metals are essential for living organisms. These observations were ground for developing a conceptual framework for an improved risk assessment methodology that does take these aspects into account. As a first step towards implementation of the framework, toxicity tests were performed with natural substrates and biota that actually reside in these substrates. Thereupon, the bioavailability of the metals for the species tested is explicitly taken into account. It is concluded that integration of knowledge on soil chemistry (speciation and competition), the ecological characteristics of the test species, and the underlying mechanisms of toxicity do indeed enable future implementation of an improved methodology for risk assessment of heavy metals. It is shown that the dominant uptake routes for metals by specific classes of organisms as well as the presence of competing cations (especially H+) need to be specifically taken into account. The strategies employed by biota to detoxify accumulated metals could be used for developing improved risk assessment methodologies based upon internal metal levels as being the ultimate expression of bioavailability.

Quality standards for heavy metals are based on the total amount of the metal present in the solid phase. In some cases risk limits are derived which are almost equal to the natural background concentration. Thereupon, it is insufficiently taken into account that some metals are essential for living organisms. These observations were ground for developing a conceptual framework for an improved risk assessment methodology that does take these aspects into account. As a first step towards implementation of the framework, toxicity tests were performed with natural substrates and biota that actually reside in these substrates. Thereupon, the bioavailability of the metals for the species tested is explicitly taken into account. It is concluded that integration of knowledge on soil chemistry (speciation and competition), the ecological characteristics of the test species, and the underlying mechanisms of toxicity do indeed enable future implementation of an improved methodology for risk assessment of heavy metals. It is shown that the dominant uptake routes for metals by specific classes of organisms as well as the presence of competing cations (especially H+) need to be specifically taken into account. The strategies employed by biota to detoxify accumulated metals could be used for developing improved risk assessment methodologies based upon internal metal levels as being the ultimate expression of bioavailability.

In de normstelling wordt voor bepaalde groepen verbindingen rekening gehouden met de totale toxiciteit van een mengsel van stoffen in het milieu. De huidige concepten om hier normen voor af te leiden zijn geevalueerd en getoetst aan de huidige praktijk. Het rapport bevat aanbevelingen om op een consistente manier om te gaan met mengseltoxiciteit in de normstelling.

Toxicity of mixtures can be taken into account when deriving environmental risk limits. Current concepts for deriving risk limits for mixtures of toxic substances are evaluated. Recommendations are given for a consistent use of mixture toxicity theory in deriving risk limits.