Search

Productie van renure uit mest is belangrijk om dierlijke mest met maximale precisie te benutten en circulaire landbouw mogelijk te maken. Dat stelt Tim Alders van mestverwerker Vlako. 'Het mineralenconcentraat vervangt kunstmest in Nederland en de dikke fractie doet dit in het buitenland.'

De Versnellingsaanpak Emissiearme Landbouw (kort: Versnellingsaanpak) is een activiteit van het samenwerkingsverband van (Zand)provincies en veehouderijsectoren (kort: samenwerkingsverband). Deze Versnellingsaanpak is in 2023 opgestart met als doel innovatietrajecten op basis van nieuwe combinaties van technieken en managementmaatregelen gericht op verduurzaming van de veehouderij te versnellen. Daartoe worden ontwikkelde innovaties langs de meetlat gelegd van vier criteria: technisch haalbaar, versterking van het verdienvermogen, juridisch geborgd en aandacht voor maatschappelijk draagvlak. Het samenwerkingsverband werkt nauw samen met het Rijk en het nieuwe Regieorgaan Versnellen Emissiereductie Mest en Stallen (kort: ‘Regieorgaan’). Vanaf 2024 zijn de overige zes provincies (met klei- en veen/weidegronden) aangesloten bij de Versnellingsaanpak. Ook zal de samenwerking worden uitgebreid naar de plantaardige sectoren, zodat ook innovaties in de akkerbouw en vollegrondstuinbouw kunnen worden meegenomen, waar het gaat om het beter benutten van mestproducten uit de veehouderij. In maart 2023 is de te volgen koers (doelstellingen, vier programmalijnen) vastgesteld door de zandprovincies, de sectoren en het Ministerie van LNV. De Koers is NIET gewijzigd. Deze notitie geeft een overzicht van de huidige stand van zaken.

Presentatie gegeven op 24 mei tijdens een webinar over de invloeden van nieuwe stalsystemen op de eigenschappen, emissies en waarde van mest. Deze slides gaan over het effect van snelle mestverwijdering uit stallen op broeikasgas- en ammoniakemissie en organische stofafbraak in mest. Het onderzoek richt zich op de emissies uit mest die vrijkomen in de eerste 70 uur na uitscheiding.

Renure, de kunstmestvervanger geproduceerd uit bewerkte drijfmest, ligt ter goedkeuring op de Europese tafel. Het klinkt beloftevol, maar er zijn nog veel vragen. Is het renurewetsvoorstel wel praktijkrijp? Lost renure de mestcrisis op? Welke technieken laat de wet toe? En wat zijn de mestverwerkingskosten? Een overzicht. – Renure, de kunstmestvervanger geproduceerd uit bewerkte drijfmest, lijkt goedkeuring te krijgen door de EU. – In theorie kan renure de Nederlandse en Vlaamse mestcrisis oplossen. – Voorlopig is urine nog niet opgenomen op de lijst. – De mestverwerkingskosten zijn bedrijfsafhankelijk. – Waarschijnlijk komt renure rond 2026 in de praktijk.

Waar laat je tien miljard liter mest? We kampen in Nederland plots met een overschot van 300.000 tankwagens vol mest. Boeren mogen door nieuwe regels veel minder uitrijden op hun eigen land, en dus moeten zij op zoek naar andere oplossingen. Maar welke zijn dat? Verwerken is duur, vergisten kan beperkt. En zo ontstaat er een harde, emotionele strijd om de laatste stukjes grond van Nederland die we kunnen bemesten, tegen hoge kosten. Wie niet meer mee kan doen, gaat ten onder. Tegelijk staan andere landen juist te springen om onze mest. Waarom kan het daar niet heen?

Een innovatie helemaal uitontwikkelen tot die bedrijfsklaar is kost tijd. Dat is ook bij de mestschuifel en het stofbadhuis zo. Maar het gaat lukken, is de overtuiging van de onderzoekers en ontwikkelaars die er aan werken. Het basisidee komt uit een workshop met pluimveehouders en de Dierenbescherming. Het is verder ontwikkeld door onderzoeker Bram Bos van Wageningen Livestock Research (WLR) en ontwikkelaar Bastiaan Vroegindeweij van Livestock Robotics. Constructeur Roy Boeren van Geerts Chaam fabriceert de mestschuifel en het afvoermechanisme. Anne-Jo Smits van het Poultry Expertise Centrum is projectleider en coördineert het onderzoek en de financiering, samen met WLR. (Online versie artikel met video, 2:40 min.)

In deze studie hebben CE Delft en New Energy Coalition de ontwikkeling van het aantal groen gasinstallaties, de locaties van installaties en de groen gasproductievolumes in Nederland richting 2030 verkend. De productie kan volgens de onderzoekers voldoende groeien dat de beoogde bijmengverplichting voor groen gas in 2030 haalbaar is.

Over de potentie van biogas is nog veel onduidelijk. De ambitie is om in 2030 3,7 miljard kubieke meter gas te produceren. Dit staat in de Routekaart Hernieuwbaar Gas, wat onderdeel is van de Green Deal. De vraag is hoe haalbaar dit is. Op dit moment staat de teller nog maar op ongeveer 0,25 miljard kuub.

Met de gebiedsagenda in de hand hebben boeren ten zuiden van Enschede een leidraad voor de toekomst. Zeven melkveehouders onderzoeken of mestvergisting een financieel aantrekkelijke aanvulling is op de bedrijfsvoering.

U krijgt met onze hand-out ‘Besparen op mestafzetkosten’ inzicht in de opties om op uw bedrijf de mestafzet en de bijbehorende kosten te verlagen.

In het project 'Winnen zonder Verliezen' is een groep veehouders samen gekomen om hun kennis over mestbewerking en benutting te delen. Deze veehouders zijn allemaal al op hun eigen manier bezig om mest te bewerken, zodat de mineralen uit mest beter benut kunnen worden. (Co-productie DLV Advies & FrieslandCampina).

Presentatie van Rembert van Noort over onder andere: Inventarisatie export en verwerking 2023, Fosfaatbalans, Export en verwerking,, Mestvergisting, Mestbewerkingscapaciteit, en Effect maatregelen overheid op overschot.

De presentatie van Daniël de Jong, projectleider van de PPS Betere Stal, Betere Mest, Betere Oogst tijdens het NCM-symposium op 18 januari 2024.

In Noord-Nederland is bij 23 van de 33 onderzochte mest(co-)vergisters de stof Amfetamine in het eindproduct (digestaat) aangetroffen. Dit document, wat opgesteld is door het Platform Groen Gas, Arch green projects en Ekwadraat advies, beschrijft de resultaten van de onderzoeken die de sector zelf heeft gedaan naar herkomst, oorzaak en mogelijke schadelijkheid van de aangetroffen amfetamine in het digestaat.

Uit het nieuwste Mestrapport van de Vlaamse Landmaatschappij blijkt dat de Europese norm van 50 milligram nitraat per liter in Vlaanderen vorig jaar bij 25% van de meetpunten overschreden werd. In vergelijking met 2022 betekent dat een stijging met 3 procentpunten. Er zijn grote regionale verschillen, met West-Vlaanderen en het noorden van de provincies Antwerpen en Limburg als slechtst scorende regio’s en de bekkens van de IJzer, Leie en Maas als slechtst scorende bekkens.

Emissiearme stalsystemen & managementmaatregelen voor de kalverhouderij.

Er komen steeds meer stalinnovaties die emissies bij de bron aanpakken. Deze bronaanpak zorgt voor vermindering van fijnstof, uitstoot van ziektewekkers, methaan, geur, CO2 en ammoniak. Dit leidt tot een beter stalklimaat, een betere gezondheid voor mens en dier én het is beter voor het milieu. Om deze beweging van bronaanpak in de stal vanuit het bedrijfsleven te versnellen, zijn FME, ZLTO en VNO-NCW Brabant Zeeland in opdracht van de provincie Noord-Brabant een taskforce gestart. Deze taskforce zal een breed netwerk activeren van enkele duizenden bedrijven en instellingen, zowel binnen als buiten Brabant en met meer of minder affiniteit tot de veehouderij. Zij gaan in gesprek met veehouders, bedrijven en kennisinstellingen om te onderzoeken welke vernieuwende en creatieve oplossingen er reeds beschikbaar zijn of in ontwikkeling zijn. In deze infographic worden voorbeelden weergegeven van bestaande innovaties die op een nieuwe creatieve manier worden toegepast.

„We lopen van alle kanten vast in de regelgeving. We hebben een innovatieve stal, vergunningen aangevraagd, 150.000 euro betaald aan advies- en vergunningskosten maar niemand durft beslissingen te nemen. De tijd dringt maar hoe moeten we nu verder?”, zegt Stefan Thelosen, kalverhouder in Someren. „Mest is het bruine goud, wanneer en hoe kunnen we het gaan verzilveren?”

Het NCM heeft dit rapport opgesteld om vanuit een onafhankelijke positie informatie te verschaffen aan beleidsmakers, marktpartijen en andere belanghebbenden in de mestmarkt. De landelijke inventarisatie export en verwerking van dierlijke mest geeft een cijfermatige presentatie van de mestbalans van Nederland en van de omvang van de export en verwerking van de afgelopen 5 jaar, en de wijze waarop dat gebeurt. Daarnaast geeft het inzicht in de via mestverwerking gebruikte technieken en de geproduceerde producten en afzetmarkten.

Op een landbouwbedrijf is er altijd veel leven in de brouwerij, of boerderij. Toch zijn er jaarlijks heel wat ongevallen, vaak met dodelijke afloop… en dat heeft lang niet altijd met het gebruik van zware machines te maken, er zijn ook veel ‘stille’ gevaren, zoals mestgassen.

Trainingswebinar 6 juli 2023. Dit webinar gaat over subsidie op: mestrobot, mest-opslag, water bij de mest, magnesium bij de mest en gratis advies. Snelle emissiereductie in de melkveehouderij. De Noordelijke provincies geven het voorbeeld voor de rest van Nederland. De Afrekenbare StofffenBalans hoort daar bij om de effecten te kwantificeren. Opschieten dus met de invoering daarvan, is de oproep van www.deboeraanhetroer.nl.

De export van digestaat is onderhevig aan verschillende nationale en internationale regelingen. Welke wet- en regelgeving wanneer van toepassing is, is van veel factoren afhankelijk. Het gaat dan o.a. over de gebruikte feedstock (afval, dierlijke bijproducten), land van bestemming, hygiënisatie en verwerking tot meststoffen. Daarnaast wordt in de wet-en regelgeving onderscheid gemaakt in regels voor transport, handel, productie en gebruik van digestaat en meststoffen. In deze handleiding zijn de belangrijkste bepalingen opgenomen. De handleiding kan gebruikt worden als naslagwerk om de weg te vinden in de vele regelingen. Eerst worden de verschillende regelingen toegelicht, vervolgens is een keuzehulp opgenomen om te bepalen welke wetgeving van toepassing is.

Sébastien en Pascaline Homo realiseren met welzijn en gezondheid een plus voor hun varken. Een deel van de gescheiden mest wordt verwerkt tot luxe korrels, wat een extra bron van inkomen geeft. Dat doet ook de winkel met coöperatief vlees.

In het kader van een subsidieopdracht, uitgeven door de Vaamse mestbank, heeft het Vlaams Coördinatiecentrum Mestverwerking (VCM) een overzicht gemaakt van zowel alle huidige en toekomstige onderzoeks- en demoprojecten in Vlaanderen als projecten met een Europees verband die van belang zijn voor mestverwerking en nutriëntenterugwinning. Dit resulterende overzicht biedt beknopte samenvattingen van de projecten, inclusief eventuele behaalde resultaten. Ook bij projecten waar het VCM geen deel uitmaakte van de stuurgroepen, werden resultaten verzameld via het uitgebreide projectnetwerk waarover het VCM beschikt. Projecten die te vinden zijn in het overzicht zijn bijvoorbeeld het project BioDEN of het recent gestarte RAMBO. Door al deze verschillende projecten bij elkaar te zetten, ontstaat een goed beeld van de problemen én kansen in mestverwerking en nutriëntenterugwinning.

Zonder kunstmest heeft de helft (!) van de wereldbevolking geen eten. Maar het is geen duurzaam middel: kunstmestfabrieken stoten ontzettend veel CO2 uit (koolstofdioxide) - het broeikasgas dat hoofdverantwoordelijk is voor de opwarming van de aarde. Daarnaast is kunstmest slecht voor de bodem. Dat bodemprobleem kan de intensieve landbouw nog niet oplossen, maar de productie van kunstmest kan wél duurzamer: met hoogspanning. Met stroomstoten van 50.000 volt kun je een 'plasma' maken waarin nitraat ontstaat: het belangrijkste onderdeel van kunstmest. Hoe dat precies in z'n werk gaat, legt Tom Huiskamp (TUe) je uit in deze aflevering van de Werkplaats.

Nieuwe meststromen als digestaat, dikke fractie, dunne fractie en spuiwater dienen zich aan op het boerenerf. ‘Gebruik ze slim, dan kun je meer gras en mais van je land halen en op kunstmestaankoop besparen’, zegt innovatiemanager ruwvoerteelt Ronald van Hal van ForFarmers. Hij zet de meststromen op een rij en geeft adviezen over wat je ermee kunt.

Het doel van de samenwerking tussen de provincies Drenthe, Overijssel, Gelderland, Utrecht, Noord-Brabant en Limburg en de veehouderijsectoren is om (technologische) oplossingen te ontwikkelen, te borgen en in de praktijk te brengen waarmee op haalbare en betaalbare manier emissies uit de landbouw worden teruggedrongen en de landbouw meer circulair wordt. Er is een focus op de 'blijvende reguliere landbouwer'. Getracht wordt dat er een omgeving ontstaat waarmee (juridische) blokkades voor innovatie zo veel mogelijk worden voorkomen. De versnellingsaanpak van de zandprovincies en sectoren is de aanjager van een grotere beweging waarin via een nieuwe nationale structuur (o.a. Regie-orgaan en Innovatieloket) richting wordt gegeven aan innovatie in de veehouderij.

Woensdag 22 maart jl. werd als onderdeel van het symposium Winnen Zonder Verliezen over mestbewerking en benutting, een rondetafelgesprek gehouden. Deskundigen aan dit gesprek onder leiding van Harm Wientjes (DLV Advies) waren Nico Verdoes (Wageningen Livestock Research), Sanne Griffioen (director farm sustainability bij FrieslandCampina), Eric Stiphout (vice-voorzitter POV) en Gé Backus (directeur Connecting Agri & Food). Gesproken werd onder andere over mestbenutting (waaronder monomestvergisting), verwaarding van verduurzaming, reductie van emissies, nieuwe verdienmodellen, grondgebondenheid en doelsturing.

De Nederlandse startup Alloptimal brengt een mestverwerkingssysteem op de markt waarmee veehouders hun CO2- en stikstofuitstoot kunnen verminderen. Tegelijkertijd kunnen ze geld verdienen door hun mest te verwerken tot biogas, groene stroom en natuurlijke meststoffen die ze kunnen verkopen.

Een oplossing voor klimaat-, stikstof- en energieproblemen. Dat is de insteek van het lokale mestvergistingsproject De Friese Drieslag van energiecoöperatie WEN in Wijnjewoude. 'Dit biedt perspectief', geeft Harm de Kroon aan.

Het stikstofprobleem in Nederland is groot. Het is een maatschappelijk probleem dat zorgt voor een hoop onzekerheid voor jou als agrarisch ondernemer. Maar hoe reduceer je je stikstofuitstoot? Hoe maak je je eigen kunstmest? En hoe bereid je je voor op de toekomst? De innovaties zijn volop in ontwikkeling. Om succesvol te zijn en blijven in de toekomst, is innoveren van groot belang. Maar wil je je bedrijf uitbreiden of doorontwikkelen? Dan produceer je in de meeste gevallen meer stikstof. Als ondernemer moet je dus maatregelen nemen om je uitstoot zoveel mogelijk te beperken.

De rapportage Nederlands mestbeleid geeft inzicht in de Nederlandse veehouderij en mestmarkt in 2022, de deelname aan derogatie in 2022, de handhaving van het Nederlands mestbeleid in 2022 en de voortgang van de implementatie van de Versterkte Handhavingsstrategie Mest. Deze rapportage geeft invulling aan de monitorings- en verslagleggingsverplichting als opgenomen in de derogatiebeschikking (EU) 2022/2069. Tevens wordt in de voorliggende rapportage invulling gegeven aan de rapportageverplichting van de goedkeuringsbeschikking fosfaatrechten (C(2017) 8483). Deze rapportage is in samenwerking met de uitvoeringsinstanties, de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), tot stand gekomen., The Dutch manure policy report provides insight into Dutch livestock farming and the manure market in 2022, participation in derogation in 2022, the enforcement of the Dutch manure policy in 2022 and the progress of the implementation of the Enhanced Manure Enforcement Strategy (VHS). This report fulfils the monitoring and reporting obligations as have been laid down in Commission Implementing Decision (EU) 2022/2069 to grant derogation for the years 2022-2025. In addition, this report also fulfils the reporting obligation as has been laid down in the phosphate rights approval decision (C(2017)8483). This report has been drawn up in collaboration with the executive bodies, the Netherlands Enterprise Agency (RVO) and the Netherlands Food and Consumer Product Safety Authority (NVWA).

Renure, het produceren van kunstmest van dierlijke oorsprong, krijgt steeds meer aandacht. Nu kunstmestprijzen de pan uit swingen, de klimaatopwarming oplossingen vraagt en we ons proberen los te wrikken van de afhankelijkheid van Rusland lijkt de toepassing ervan interessanter dan ooit. Maar Europa blijft voorlopig op de rem staan.

Melkmachinefabrikant GEA en het Noorse N2 Applied verrijken mest met stikstof via een plasmabehandeling. Tegelijk dalen de ammoniak- en methaanemissies tot nihil. GEA start de licentiebouw. De eerste unit staat nu in Nederland.

De kaart lokaliseert 1.174 productie-installaties van de 1.322 biomethaaninstallaties die operationeel zijn in Europa. Daarnaast zijn voor elke installatie op de kaart specifieke details terug te vinden zoals de injectiecapaciteit, de inputstromen, het jaar van ingebruikname en het type zuivering dat wordt toegepast.

Deze brochure is een zeer informatief en leesbaar document dat een compleet overzicht geeft van alle aspecten van groen gas en de productie ervan. Het Panorama Groen Gas kent de volgende hoofdstukken: Inleiding; Grondstoffen; Technieken; Categorieën installaties (regelgeving); Conversie (WKK, opwaardering e.d.); Eindproducten; Producenten; Fases in projectontwikkeling; Transport en distributie; Economie; Klimaat; Kaders (wettelijk, subsidies); Toezichthouders; Toekomst.

Momenteel is er veel aandacht om mest zo snel mogelijk te verwerken, al dan niet via vergisting. Voor vergisting is het van belang om mest zo snel mogelijk, bij voorkeur dagvers, in te voeren in de vergister omdat er zo de maximale potentie aan biogas uit te halen is. Dat snel afvoeren is echter niet in alle situaties mogelijk. Biologisch aanzuren van de mest is een mogelijkheid om de energie in de mest vast te houden of met andere woorden de energie te conserveren. Aanzuren klinkt chemisch en een beetje “eng”, maar is eigenlijk een veel toegepast en een natuurlijk proces.

Video-verslag van de online TechTalk ‘Dierlijke mest en stikstof, milieuramp of zegen?’, gehouden op 20 juni 2023.

In een zogenoemde incubatieproef is onderzocht hoeveel ammoniak en broeikasgas emitteert uit drijfmest en de fracties daarvan, als die direct op de stalvloer gescheiden worden en vervolgens al of niet worden aangezuurd, bijvoorbeeld door melasse toe te voegen. Dit levert voor dikke fractie geen verdere emissiereductie op, maar lijkt voor de dunne fractie een biologisch alternatief met potentie.