Search

Model calculations have been used to explore the technical and economic consequences and effects on soil subsidence and greenhouse gas emissions for a dairy farm on peat soil in the province North Holland of The Netherlands (IPV project farm) of wetting measures. The wetting measures concerned pump-driven submerged drains with different target levels for the groundwater table (30, 40 and 50 cm below mowing field), ditch water level raising, trench infiltration and cattail cultivation and combinations of these measures, which are being experimented within the IPV project. The measures have been compared with a common situation with a ditch water level of 50 cm below mowing field. Apart from pump-controlled submerged drains with a target level for the groundwater table of 50 cm below mowing field, all waterlogging measures and combinations of measures led to extra waterlogging and loss of grass production, which in particular increased the costs for feed purchase. As a result, the economic operating result can be drastically reduced. Pump-driven submerged drains with a target groundwater level of 30 cm below ground level and trench infiltration at a trench distance of 12,5 m gave the largest estimated reduction in ground level subsidence and greenhouse gas emissions (CO2 en N2O). Trench infiltration appears to be more cost effective, given the high cost of pump-controlled submerged drains., Met modelberekeningen zijn voor een melkveehouderijbedrijf op veengrond in Noord Holland (IPV-projectbedrijf) de technische en economische consequenties en effecten op bodemdaling en broeikasgasemissies van vernattingsmaatregelen verkend. De vernattingsmaatregelen betroffen pompgestuurde onderwaterdrains met verschillende streefpeilen voor de grondwaterstand (30, 40 en 50 cm beneden maaiveld), slootpeilverhoging, greppelinfiltratie en lisdoddeteelt en combinaties van deze maatregelen, waar in het IPV mee geëxperimenteerd wordt. De maatregelen zijn vergeleken met een gangbare situatie met een drooglegging van 50 cm. Afgezien van pompgestuurde onderwaterdrains met een streefpeil voor de grondwaterstand van 50 cm beneden maaiveld, leidden alle vernattingsmaatregelen en combinaties van maatregelen tot extra vernatting en verlies van grasproductie, waardoor vooral de kosten voor voeraankoop stegen. Het netto bedrijfsresultaat kan hierdoor drastisch verminderen. Pompgestuurde onderwaterdrains met een streef-grondwaterstand van 30 cm beneden maaiveld en greppelinfiltratie bij een greppelafstand van 12,5 m gaven de grootste geschatte reductie van maaivelddaling en broeikasgasemissie (CO2 en N2O). Greppelinfiltratie lijkt kosteneffectiever te zijn, gezien de hoge kosten voor pompgestuurde onderwaterdrains.

Uit handen van initiatiefnemer Pieter Winsemius ontving minister Schouten het Aanvalsplan Grutto. Samen met It Fryske Gea, de Friese Milieu Federatie en Vogelbescherming Nederland heeft hij dit initiatief gestart om de achteruitgang van de grutto en andere weidevogels te stoppen. Dit actieplan is met zes weidevogelprovincies, landbouworganisaties, natuurorganisaties en wetenschappers opgesteld.

Smalle weegbree is bij droogte resistenter en draagt daarmee bij aan een stabielere graslandproductie. De plant kan met gras vergelijkbare of zelfs hogere producties opleveren. Dit artikel beschrijft resultaten van twee jaar onderzoek in het Project Kruidenrijk grasland met smalle weegbree voor milieukwaliteit op veengrond, gefinancierd door Zuivel.nl en uitgevoerd door KTC Zegveld en het Louis Bolk Instituut.

V-focus sprak met kringloop- en bodemadviseur Theo Nieuwenhuis. Als melkveehouder en beginnende biologische akkerbouwer deed en doet hij ervaring op met de teelt van kruidenrijk grasland zonder onnatuurlijke inputs. Dat is waar Nieuwenhuis als adviseur voor staat: voer en melk produceren zonder inputs die de bodem buitenspel zetten en uiteindelijk allerhande problematische emissies veroorzaken.

Melkveehouder Alex Datema en WUR-onderzoeker Gerard Migchels in gesprek over hoe je in de melkveehouderij biodiversiteit op je hele bedrijf kunt integreren en toch een hoog productieniveau kunt behouden.

Pieter de Wolf, onderzoeker bij WUR Open Teelten in Lelystad, in gesprek met Joris Buijs, melkveehouder in Etten-Leur. Zij spreken over hoe je als melkveehouder akkerbouwgewassen kunt telen op eigen land, zodat je niet meer afhankelijk bent van krachtvoer uit het buitenland.

Wieke Marije Bakker - Agrarisch ondernemerschap dier-veehouderij Samenwerken en gebieden vergroten met verhoogd waterpeil is essentieel om de weidevogels in stand te kunnen houden. Het maakt niet uit of je gangbaar bent of biologisch als je maar passie en beleving voor weidevogels hebt. Op ons bedrijf kunnen we ook niet alle weidelanden in zetten voor de vogels, maar hanteren we op een groot deel van ons gebied toch uitgestelde maaidatum ook al brengt dit minder op. Opbrengstmaximalisatie staat niet op de eerste plaats maar weidevogelbeheer staat centraal. Ik kan me niet een leven als boerin voorstellen zonder weidevogels, dan zou het landschap wel erg stil worden.

Het innovatiecentrum Dairy Campus en Wageningen University & Research hebben op 14 april 2020 een webinar Sterk Grasland georganiseerd. Het webinar stond in het teken van herstel en voorkomen van schade door muizen, water en droogte. Kijk en luister terug naar wat Valentina Sechi, Scientific Project Manager bij Wetsus vertelt over de invloed van water. Bastiaan Meerburg, Plaagdierexpert MBA/WUR gaat in op de schade die veldmuizen aanrichten in graspercelen en bestrijding van dit knaagdier. Bert Philipsen, projectleider Amazing Grazing, WUR vertelt over maatregelen die dit voorjaar nog getroffen kunnen worden om een robuuste grasmat te creëren.

Kan je in twee jaar al verbetering van biodiversiteit constateren als je landbouwpercelen op een natuurinclusieve manier gaat beheren? Drie studenten Toegepaste Biologie van de HAS Hogeschool in ’s-Hertogenbosch, studeerden af op deze vraag door landbouwpercelen in Hilvarenbeek en in Son en Breugel te onderzoeken. Het Groen Ontwikkelfonds Brabant stelde de middelen beschikbaar.

Bedrijven voeren in de veenweide bij Oud Ade verschillende bewerkingen uit om mais direct onder de grasmat in te zaaien.

LTO Noord is binnen de Vruchtbare Kringloop Zuid-Holland een nieuw experiment gestart: maïs inzaaien in grasland. In de pilot proberen melkveehouders verschillende technieken uit om maïs te telen zonder de bodem eerst intensief te bewerken.

Melkveehouders op een laagdrempelige en goedkope manier kennis laten maken met kruidenrijk grasland. Dat is de bedoeling van een gezamenlijk project van LTO-vakgroep Melkveehouderij en Urgenda. 'We creëren zo een win-winsituatie', zegt bestuurslid Wilco Brouwer de Koning van LTO-vakgroep melkveehouderij.

Melkveehouders, zuivelverwerkers en natuurbeheerders zien kruidenrijk grasland als een belangrijk onderdeel van een meer natuurinclusieve landbouw. Het draagt immers bij aan het verbeteren van de biodiversiteit én levert een positieve bijdrage aan de agrarische bedrijfsvoering. Maar het ene kruidenrijke grasland is het andere niet. In de praktijk zijn er verschillende doelen en vormen van kruidenrijk grasland. Boeren en natuurbeheerders hebben veel vragen over de toepassing van kruiden in grasland, waaronder de realisatie, het beheer en de voordelen voor bedrijf en biodiversiteit.

Kruiden hebben voor meerdere aspecten van de bedrijfsvoering meerwaarde, zoals bijv. koegezondheid en andere functionele aspecten. Daarnaast laten we de resultaten van een vergelijking tussen intensieve en kruidenrijk graslanden zien. Presentatie door Anne Jansma. Webinar, georganiseerd door Greener future for young farmers.

Met het project koeien en kruiden is een meerjarige onderzoek naar kruidenrijk grasland uitgevoerd. Uit dit project komt naar voren dat er een grotere diversiteit in kruidenrijke graslanden zijn, welke ook afhangen van het doel waarvoor de boer er mee aan de slag gaat. Presentatie door Anne Jansma. Webinar, georganiseerd door Greener future for young farmers.

In een experiment met verschillende kruidengraslandmengsel en beheerstrategieen is de ontwikkeling en van de graslanden en de voederkwaliteit gemonitord. Daarnaast zijn adviezen uitgewerkt voor de aanleg en het beheer van kruidenrijk grasland. Presentatie door Anne Jansma. Webinar, georganiseerd door Greener future for young farmers.

Presentatie door Anne Jansma. Webinar, georganiseerd door Greener future for young farmers.

Onderzoek heeft aangetoond dat harmonisatie van methoden in de hele monitoringsketen, van monsterverzameling tot gegevensinterpretatie, cruciaal is voor de vaststelling van effecten op veranderingen van de hoeveelheid bodem-organische stof in graslanden.

De achteruitgang van spreeuwen in Europa trekt recent veel aandacht. Daarbij valt op dat in Oost-Europa de spreeuw juist iets toeneemt. Het permanent beweiden van grasland speelt een grote rol hierin, zo beschrijft een Europees consortium van onderzoekers deze maand in het tijdschrift Ornis Fennica. Nederlandse broedvogeltellingen (BMP) werden meegenomen in het onderzoek.

Themadag 2019 Kruidenrijk grasland. Presentatie door Stephanie Schelfhout over natuurherstel en de transitie van landbouwland naar kruidenrijk grasland.

Plas-dras is een maatregel die gebruikt wordt in het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb), m.n. als slaap-, rust- en foerageerplek voor jonge en volwassen weidevogels en als makkelijker toepasbaar hulpmiddel om geschikt kuikenland te creëren voor weidevogels doordat het bijdraagt aan een remming van de gewasgroei, waardoor kruiden meer kans krijgen en er een open vegetatie kan ontstaan. Greppel plas-dras is een vorm die eenvoudiger op kleinere schaal kan worden toegepast dan het verhogen van het waterpeil, waardoor bijvoorbeeld de effecten op de overige (delen van) agrarische percelen beperkt blijven. Tijdens de opstart van Winst en Weidevogels bleken er echter veel vragen te bestaan omtrent de landbouwkundige effecten van plas-dras, m.n. de effecten op de bodemkwaliteit, gekoppeld aan de vraag of de beschikbare vergoeding in het kader van het ANLb wel hoog genoeg is.

Ctgb-advies betreffende het rapport `Een onderzoek naar mogelijke relaties tussen de afname van weidevogels en de aanwezigheid van bestrijdingsmiddelen op veehouderijbedrijven.'

Omvorming van landbouwpercelen naar soortenrijke graslanden en heide vereist een forse reductie van de hoeveelheid voedingstoffen, waaronder fosfaat, in de bodem. Uitmijnen, een bijzondere vorm van verschralen, is een geschikte methode om versneld fosfaat uit de bodem te onttrekken. In het Drents-Friese Wold wordt uitmijnen in samenwerking met agrariërs toegepast om 300 ha voormalige landbouwgrond voor te bereiden op natuurontwikkeling.

Een probleem van graslanden met een uitgestelde maaidatum vanwege weidevogels is dat het gewas zwaar is. Dat is niet ideaal voor de kuikens. In het kader van het project Winst en Weidevogels is onderzocht of beheerpakketten met voorweiden een goed alternatief zijn.

Bij de bestuiving van veel voedselgewassen en wilde planten spelen bloembezoekende insecten een essentiële rol. Het gaat dan niet alleen over honingbijen, maar over een breed spectrum van soorten wilde bijen en zweefvliegen. Er zijn sterke aanwijzingen dat de laatste decennia zowel de aantallen als de soortendiversiteit van bestuivers sterk achteruit zijn gegaan. Via de Nationale Bijenstrategie werken het ministerie van LNV en meer dan vijftig maatschappelijke partners samen om bestuivers en bestuivingsdiensten in ons land te behouden en bevorderen. Dit is in de praktijk lastig, omdat in Nederland honderden soorten bijen en zweefvliegen voorkomen met elk hun specifieke wensen ten aanzien van hun leefgebied en omdat in verschillende landschapstypen verschillende soorten voorkomen. Maatwerk is dus geboden. In dit rapport wordt het voorkomen van bijen en zweefvliegen in verschillende landschapstypen in beeld gebracht. Doel van deze informatie is om snel inzicht te kunnen krijgen in de relevante soorten bestuivers die zouden kunnen voorkomen in een bepaalde regio, om vervolgens gerichte maatregelen te kunnen nemen die aansluiten bij de eisen die deze soorten aan hun omgeving stellen. Bij de interpretatie van het belang van de landschapstypen voor bestuivende insecten is onderscheid gemaakt tussen bedreigde soorten en soorten die in potentie een belangrijke rol kunnen spelen bij de bestuiving van landbouwgewassen.

The more plant species grow together, the higher the yield. Higher plant species richness may also increase drought resistance, i.e. yield preservation during droughts. However, the mechanisms underlying these positive biodiversity effects are still debated. I this thesis, I investigated whether diversity in root characteristics or ‘traits’, such as rooting depth, can explain increased yield, or ‘overyielding’, and drought resistance in grassland plant communities. My results show that, although diversity in roots traits could not explain overyielding, root traits – and deep rooting in particular – were important: communities with deep-rooting species performed better than expected. Further, overyielding of deep-rooting species in diverse communities increased when growing with shallow-rooting neighbours, supporting the importance of rooting depth diversity. This research shows that rooting strategies play an important role in the positive effect of plant diversity on yield production. We found no evidence that plant species richness or root trait diversity increased drought resistance, perhaps due to extremeness of the drought treatment. On the contrary, drought decreased overyielding. Future biodiversity research at different drought intensity levels may further increase our insights on how biodiversity affect the drought resistance of our grasslands.

In Vlaanderen is geen enkele vogelsoort exclusief aan akkers gebonden. Terwijl weidevogels het perfect zonder akkers kunnen stellen, kunnen de zogenaamde akkervogels niet zonder grasland. Graslanden bestaan in vele vormen, van graasweide tot hooiland, maar ook als berm, talud, grasbufferstrook of ruiger overhoekje. In het beste geval maakt men in akkervogelstudies het verschil wel tussen een tijdelijke raaigrasakker en een permanent grasland, maar er is meer dan dat. Kennen ornithologen misschien te weinig van planten? In dit artikel bekijken we de eigenschappen die een grasland tot een goed akkervogelgrasland maken. Ook niet-plantenkenners komen daar al een heel eind mee weg. De voorbeelden komen vooral uit West-Vlaanderen, waar de auteur het meest actief is, maar de principes gelden overal.

De noodklok luidt al enige tijd: meer biodiversiteit moet er komen in de Nederlandse weilanden. En er komt beweging. Het begrip ‘natuurinclusieve landbouw’ verovert in sneltreinvaart de politiek, de supermarkt en het boerenerf. Wat betekent dit voor de hoogproductieve Nederlandse graspercelen? Zetten we de klok willens en wetens terug naar de jaren vijftig van de vorige eeuw?

Er zijn steeds minder insecten. Dat is zorgwekkend, want insecten zijn belangrijk voor de bestuiving van onze voedselgewassen en wilde planten, de bestrijding van plagen en als voedsel voor bijvoorbeeld (weide)vogelkuikens. Graslanden horen te zoemen en gonzen van de insecten. Je vindt er vlinders als argusvlinder, hooibeestje en icarusblauwtje of de weidehommel. Ze hebben bloemen nodig, maar ook een geschikt opgroeigebied voor hun larven èn veilige overwinteringsplaatsen. Als boeren en natuurbeheerders hebben we gezocht naar maatregelen om deze en andere insecten te helpen in onze graslanden. De resultaten van die zoektocht lees je in deze brochure.