Search

Eğirdir Lake which is one ofthe sources of the drinking water of Isparta (Turkey) is the second largestfresh water lake of Turkey. The most important surface waters in the study areaare Pupa, Hoyran, Yalvaç and Çay Streams. Pollutants from point and nonpointsources are transported into the lake via these four main streams. In thisstudy, stream water quality, seasonal variations and its suitability fordrinking usage were evaluated. Parameters which are controlled to chemicalvariations of stream water, were analyzed with R-mode factor and correlationanalysis. According to R-mode factor analysis, EC, NO3, NO2,NH3, BOD, COD in dry season and K, HCO3, Cl, NH3,NH4, orthophosphate, total phosphorus, BOD, COD in wet season arethe most important parameters. In addition, Water Quality Index (WQI) wasapplied to suitability for drinking purpose and evaluation of stream waterquality. According to the WQI in dry season, 46.66% of stream water samples exhibited ‘‘goodwater’’, 20% exhibited ‘‘poorwater’’, and 33.33% exhibited “very poorwater”. In wet season 46.66% of stream water samples exhibited ‘‘excellent water’’, 13.33% exhibited ‘‘goodwater’’, 26.66% indicated ‘‘poor water’’ and 13.33% showed “very poor water”., EğirdirGölü Türkiye'nin ikinci büyük tatlı su gölüdür ve Isparta'nın içme suyuihtiyacının bir kısmı bu gölden sağlanmaktadır. Havza içerisinde akan en önemliyüzey suları Pupa, Hoyran, Yalvaç ve Çay dereleridir. Noktasal ve noktasalolmayan kaynaklardan gelen kirleticiler bu dört ana akış yoluyla göle taşınır.Bu çalışmada, dere sularının kalitesi, mevsimsel değişimleri ve içmekullanımına uygunluğu değerlendirilmiştir. Dere sularının kimyasalvaryasyonlarına göre kontrol edilen parametreler R-mod faktörü ve korelasyonanalizi ile analiz edilmiştir. R-mod faktörü analizine göre, kurak dönemde EC,NO3, NO2, NH3, BOİ ve KOİ kurak dönemde; K,HCO3, Cl, NH3, NH4, ortofosfat, toplam fosfor,BOİ ve KOİ ise yağışlı dönemde en önemli parametrelerdir. Ayrıca, akarsu sukalitesinin araştırılması ve içme amaçlı kullanıma uygunluğa için Su Kalitesiİndeksi (WQI) uygulanmıştır. Kurak dönem WQI indeksine göre, dere suyuörneklerinin 46.66%'sı "iyi su", 20%'si "zayıf su", 33.33%'ü"çok zayıf su" özelliği göstermektedir. Yağışlı dönemde örneklerin 46.66%'sı"mükemmel su", 13.33%'ü "iyi su", 26.66%'sı "zayıf su"ve 13.33%'ü "çok zayıf su" özelliği göstermektedir.

Bu çalışmada Antalya ili Korkuteli ilçesi su kaynaklarınınhidrojeokimyasal özelliklerini belirleyen prosesler ile su kalite indeksdeğerlendirmeleri amaçlanmıştır. Çalışma alanındaki en önemli akifer alüvyon,yamaç molozu, eski akarsu taraçaları ve eski alüvyon ve yamaç molozlarındanoluşan taneli ortam akiferidir. Çalışmada Kasım 2016 döneminde yerinde ölçümlerve kimyasal analizler yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre çalışmaalanındaki hakim su tipleri Ca-Mg-HCO3 ve Mg-Ca-HCO3’dır.Gibbs Diyagramına göre, su örneklerinin tamamı “Kayaç Baskın” bölgesinedüşmektedir. Bu da, su kimyasını kontrol eden ana mekanizmanın, kayaç yapıcıminerallerin kimyasal ayrışması olduğunu göstermektedir. Çalışma alanındakisu örneklerinin kimyasal yapısını kazanmasında etkili olan diğer anamekanizmalar ise karbonat ayrışması, ters iyon değişimi ve silikatayrışması olarak belirlenmiştir. Çalışmada ayrıca suların kalite durumu su kaliteindeks yöntemi (WQI) ile belirlenmeye çalışılmış ve buna yönelik olarak azot vetürevi analizleri ile ağır metal analizleri yaptırılmıştır. Ağır metallerdensadece As ve Cr iyon konsantrasyonlarında yükseklik belirlenmiştir. WQIsonuçlarına göre çalışma alanındaki suların tümü “Zayıf su” tipindedir.Buna bağlı olarak çalışma alanındaki bu suların içilmesi uzun dönemde insansağlığını olumsuz yönde etkileyecektir., Inthis study, it is aimed to make water quality index evaluations and processes thatdetermine the hydrogeochemical properties of Korkuteli district water sourcesof Antalya province. The most important aquifer is the granular media aquifer consistingof alluvium, slope debris, old stream bowlsand old alluvial and slope debris inthe stud yarea. In the study, in-situ measurements and chemical analyzes onsamples made in November 2016 period. According to the results, the dominantwater types in the study area are Ca-Mg-HCO3 and Mg-Ca-HCO3.According to the Gibbs Diagram, all of the water samples fall into the"Rock Overprint" region. This suggests that the main mechanism controllingwater chemistry is chemical decomposition of rock-forming minerals. Other mainmechanisms that influence the chemical structure of water samples in the study areaare carbonatede composition, reverse ion exchange and silicatede composition.In the study, the quality status of waters was also determined by the water qualityindex method (WQI). According to the WQI results, all of the waters in the studyarea are of the "weak water"type. Accordingly, drinking these waters in the study area will affect human healthin the longterm.

Bu çalışmada Antalya ili Korkuteli ilçesi su kaynaklarının hidrojeokimyasal özellikleri ile kalite ve kirlilik durumunun belirlenmesiamaçlamıştır. Çalışma alanındaki en önemli akifer alüvyon, yamaç molozu, eski akarsu taraçaları ve eski alüvyon ve yamaç molozlarındanoluşan taneli ortam akiferidir. Çalışmada Kasım 2016 döneminde yerinde ölçümler ve kimyasal analizler yapılmıştır.Suların majör iyonlarının birbirleriyle ilişkisi istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre çalışma alanındakihakim su tipleri Ca-Mg-HCO3 ve Mg-Ca-HCO3’dır. Ayrıca suların majör iyon ve fizikokimyasal özellikleri, kullanım alanlarına görede değerlendirilmiştir. Yapılan değerlendirmelerde suların içme suyu, sulama suyu ve endüstride kullanıma uygun olduğu tespitedilmiştir. Buna ek olarak sularda kirlilik durumu da belirlenmeye çalışılmıştır. Bunun için özellikle tarımsal faaliyetlerle kirlenmeyigösteren azot ve türevleri olan nitrat, nitrit ve amonyum analizleri yapılmıştır. Analiz sonuçları ulusal ve uluslararası standartlarladeğerlendirilmiş ve belirlenen sınır değerleri aşmadığı tespit edilmiştir. Ancak nitrat değerleri sınır değeri aşmamakla birlikte nispibir yükseklik göstermektedir. Bunun nedeni ise çalışma alanında özellikle seracılığın yaygın olarak yapılması ve diğer tarımsal faaliyetlerolarak görülmektedir. Ağır metal analiz sonuçlarına göre sularda As ve Cr iyonlarının standartlarda izin verilen sınır değerlerinüstünde olduğu tespit edilmiştir. Bu iyon konsantrasyonlarındaki artışın tarımsal faaliyetler ile ilişkili olduğu düşünülmektedir

Bütün su kaynaklarında olduğu gibi sürdürülebilir kullanım için göllerinde su bütçelerinin belirlenmesi gerekir. Göl yönetiminde başlıca problemlerden biri su bütçesi elemanlarının tespitidir. Gölün hidrolojik dengesinin hesaplanması için en büyük problem düzenli ölçülmüş verilerin bulunmayışıdır. Bir gölün su bütçesi, ölçülmüş veya tespit edilmiş gölün su kayıp ve kazançlarının ile aynı zaman periyodu içinde göl hacmindeki değişimin kıyaslanarak hesaplanmasıdır.Eğirdir Gölü Türkiye’nin önemli tatlı su göllerinden biridir ve farklı amaçları için kullanımından dolayı bölgenin en önemli yüzey suyudur. Eğirdir gölünün beslenimi özellikle yağış, yüzey suyu ve yeraltısuyu akımı ile sağlanmaktadır. Gölün boşalım elemanları ise buharlaşma, sulama, içme suyu ve enerji amaçları için alınan sulardır. 1970-2010 periyodunda gölün beslenimi ile boşalımı arasındaki fark 7.78 hm3 olarak hesaplanmıştır. Yağış, buharlaşma ve Eğirdir gölü su seviye ilişkilerine göre gölün su seviye değişimleri üzerinde yağış miktarının göl yüzeyine direkt beslenim ve yeraltısuyu akımı vasıtasıyla indirek beslenim şeklinde etkili olduğu tespit edilmiştir., Water budget of lakes must be determined regarding to their sustainable usage as for all water resources. One of the major problems in the management of lakes is the estimation of water budget components. The lack of regularly measured data is the biggest problem in calculation of hydrological balance of a lake. A lake water budget is computed by measuring or estimating all of the lake’s water gains and losses and measuring the corresponding changes in the lake volume over the same time period. Eğirdir Lake is one of the most important freshwater lakes in Turkey and is the most important surface water resources in the region due to different usages. Recharge of the Eğirdir Lake is supplied from especially precipitation, surface and subsurface water inflow. The discharge components of the lake are evaporation and water intake for irrigation, drinking and energy purposes. The difference between recharge and discharge of the lake was calculated as 7.78 hm3 for 1970-2010 period. According to rainfall, evaporation and the lake water level relations, rainfall is dominantly effective on the lake water level such as direct recharge to the lake and indirect recharge with groundwater flow.

Bu çalışmada, Burdur ili Tefenni ilçesinde bulunan, bölgede sıcaklıkları ve farklı kimyasal yapılan ile dikkati çeken Barutlusu ve Pınarbaşı kaynaklarının hidrojeolojik ve hidrojeokimyasal özellikleri incelenmiştir. Barutlusu ve Pınarbaşı kaynakları, allokton konumlu Triyas yaşlı Kızılcadağ ofiyolitleri ve Dutdere kireçtaşı dokanağı boyunca gelişen bindirme yüzeylerinden boşalmaktadır. Barutlusu kaynağının boşalım sıcaklığı 17.6 oC ve Pınarbaşı kaynağının ise 27 oC'dir. Barutlusu kaynağı Na-CO3-Cl, Pınarbaşı kaynağı ise Ca-Mg-HCO3 hidrokimyasal fasiyesindedir. Barutlusu kaynağı, adularya, albit, analsim, aragonit, kalsit, kalsedon, dolomit, kuvars, sanidin, illit, kaolinit, mikroklin ve muskovit minerallerine doygundur. Pınarbaşı kaynağı ise adularya, albit, analsim, halit, muskovit, kuvars, sanidin, illit, kaolinit ve mikroklin minerallerine doygundur. Anhidrit, aragonit, kalsit, kalsedon, magnesit ve dolomit mineralleri ise doygunluk altındadır. Yöredeki su kaynaklarına göre daha sıcak olan Barutlusu kaynağının sıcaklığı örtü kayacının bulunmaması nedeni ile artmamıştır. Pınarbaşı kaynağının hazne kayacı Dutdere kireçtaşları, örtü kayacını ise Çameli formasyonudur. Kaynağın ısıtıcı kaynağı tektonik rejim ile bağlantılı olarak yüksek jeotermal gradyandır. Pınarbaşı sıcak su kaynağının hazne kaya sıcaklığı silika jeotermometreleri ile maksimum 83.29 oC'de olarak belirlenmiştir. Suların doğal izotop içeriğine göre meteorik kökenli oldukları tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Hidrojeokimya, İzotop, Mineral Doygunluk İndeksi, Jeotermometre

Two inseparable concepts are human and environment. Human is consistently communication within the environment. Water is life source of humans and it is the most beneficial component for lives. Ground waters include several chemical elements and minerals which control usage properties of water. These elements may create positive and negative effects in human body. Therefore, several researches are present related to physical, chemical, bacteriological and radioactivity properties of water. Radioactivity properties of waters are one of the important properties which are controlled usage conditions of water. Due to the analyses of radioactive elements such as uranium, thorium, radium and radon within groundwater is fairly expensive, determining of groundwater radioactivity is difficult. Therefore, gross alpha and beta radioactivity are analyzed initially in groundwater samples, and then, origin of radioactivity is researched in groundwater having to high radioactivity. Information related to origin, determination and effect to human health of radioactivity within ground waters have been compiled in the study. It is thought that these information will be useful for researchers.

Bu çalışmada, yarı kapalı havza özelliğindeki Tefenni (Burdur) Ovası'nın jeoloji, hidroloji, hidrojeoloji ve hidrojeokimyasal incelemeleri yapılarak, inceleme alanı içerisinde yer alan farklı kimyasal özelliklere sahip su kaynaklarının tıbbi jeoloji açısından değerlendirmeleri yapılmıştır. İnceleme alanında allokton konumlu Yeşilbarak napı, Likya napları ile paraallokton ve Kuvaterner yaşlı birimleri de içeren neootokton kaya birimleri yüzeylemektedir. Bu birimlerden Kuvaterner alüvyon ve Dutdere kireçtaşı birimleri en önemli soğuk su akiferini oluşturmaktadır. Ayrıca, Dutdere kireçtaşı birimi, inceleme alanı içerisinden boşalan Pınarbaşı sıcak su kaynağı ile Barutlusu mineralli su kaynağının rezervuar kayacı özelliğini de taşımaktadır. İnceleme alanında yeraltısuyu akım yönünün ovanın kuzeyinde bulunan Burdur Gölü'ne doğru olduğu belirlenmiştir. Yeraltısuyu potansiyeli açısından sorun yaşanmayan ovada, emniyetli olarak kullanılabilecek yeraltısuyu miktarı 96.57 x106 m3/yıl olarak belirlenmiştir.Tefenni Ovası'nda hidrojeokimyasal değerlendirmeler için yeraltısuyunun kalite, köken ve kirlilik analizleri de yapılmıştır. Ovada yeraltısuyunun genel olarak Ca-Mg-HCO3, Mg-Ca-HCO3 ve Ca-HCO3 hidrojeokimyasal fasiyeste olduğu belirlenmiştir. Yeraltısularının kökensel değerlendirmelerinin yapılabilmesi amacıyla izotop içerikleri belirlenmiştir. Bölgede soğuk ve sıcak yeraltısularının izotop değerleri meteorik kökenli suları temsil etmektedir. Trityum içerikleri soğuk su akiferinin genel olarak güncel yağışlardan etkilendiğini, sıcak ve mineralli su kaynaklarının ise derin dolaşımlı sulardan da etkilendiğini göstermektedir. Yeraltısuyu akiferinin kirlilik araştırmalarının yapılması için de mikrobiyolojik, pestisit, azot türevleri ve ağır metal analizleri yapılmıştır. Bu parametreler açısından büyük boyutlu önemli bir kirliliğe rastlanmamıştır. Ayrıca, Pınarbaşı sıcak su kaynağı ve Barutlusu kaynağının balneolojik analiz sonuçları kaynak sularının koruma altına alınarak kullanılması durumunda belirli sağlık problemleri için tedavi amaçlı kullanılabileceği göstermektedir. In this study, it has been investigated as detailed geological, hydrological, hydrogeological and hydrochemical features of Tefenni Plain which has semi-closed basin properties and water sources which have different hydrochemical properties has been evaluated point of view medical geology. In the investigation area located in allochthonous Yeşilbarak nappe and Likya nappes and neo-autochtonous rock units which are also included Quaternary aged units. Quaternary alluvium and Dutdere limestone have formed as cold water aquifer. Furthermore, Dutdere limestone is reservoir rock of Pınarbaşı thermal water and Barutlusu mineral water resources. Groundwater map of the research area shows that direction of groundwater flow is towards Burdur Lake which is located in the north of the plain. There is not problem of groundwater potential in the investigation area. The safely usable groundwater potential is calculated as 96.57 x106 m3/year.In order to find out the hydrogeochemical features, surface and groundwater samples taken from representative locations in the Tefenni plain were analysed for the hydrochemical features. Groundwaters have determined the Ca-Mg-HCO3, Mg-Ca-HCO3 and Ca-HCO3 facies in the plain. Groundwaters have evaluated heavy isotope content. Cold, thermal and mineral groundwaters are meteoric origin. Tritium content represented effect of current precipitations for cold aquifer and effect of deep circulation for thermal and mineral water sources. For pollution investigations of groundwater aquifer were made for the microbiological, pesticide, nutrients and heavy metal analyses. The significant pollution was not found point of view these parameters. According to balneological analyses results of Pınarbaşı thermal and Barutlusu mineral water, these resources can be used as therapeutic purposes for specific health problems if they is protected. 291

Süleyman Demirel Üniversitesi TIP FAKÜLTESİ DERGİSİ: 2009 Mart; 16 (1)Isparta ilinde koroner arter ektazisinin demografik özellikleri ve hastalığın bölgesel dağılımının coğrafi bilgi sistemleri ile gösterilmesiErcan Varol*, Simge Varol**, Ahmet Tokgözlü***ÖzetKoroner arter ektazisi (KAE) damar çapında normal koroner arter segmentine göre 1.5 kattan daha fazla genişleme olarak tanımlanır. KAE konjenital veya edinsel olabilir. Isparta bölgesinde tanısal kateterizasyon yapılmış hastalarda % 6.7 oranında bulunmuş olup bu oran daha önceki verilerden daha yüksektir. Son yıllarda bilgi teknolojisinin sağlık uygulamalarına katkısı hızla artmaktadır. Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), hastalıkların coğrafi dağılımlarını tesbit eden ve o bölgedeki popülasyonun özellikleri ve çevresel etkenlerle hastalık arasında ilişkisi olup olmadığını konusunda analizler yapmaya yardımcı olan bir teknolojidir. CBS teknolojisi, sorgulama ve istatistiksel analiz gibi klasik veritabanı işlemlerini, görselleştirme ve haritalar tarafından sağlanan coğrafi analizlerle birleştirmektedir. Biz bu çalışmamızda, Isparta ilindeki KAE hastalarınındemografik özelliklerini, hastalığın merkez il ve ilçe dağılımını belirlemeyi ve bu bilgilerin CBS sistemine aktarılmasıyla Isparta ili için KAE haritasını çıkarmayı amaçladık. Anahtar kelimeler: Isparta, koroner arter ektazisi, coğrafi bilgi sistemleriAbstractThe prevalance of coronary artery ectasia in Isparta region and detection of its distribution by geographic information systems Coronary Artery Ectasia (CAE) is the dilatation of the epicardial coronary arteries 1.5 times that of normal adjacent segment. CAE can be congenital or acquired. In Isparta region, it have been found at 6.7 % incidence that was higher than previous reports in patients who underwent diagnostic catheterization. In recent years,contribute of information technology to health sector, increased quickly. GIS is a technology that determines the geographical distribution of diseases and helps to analyse the relationship between environmental factors and characteristics of population and diseases. Geograhic Information Systems (GIS) technology, visualized classical data operations like, interrogate and statistically analyse, and connected it geographic analyze that supplied by maps. We aimed to determine the demographic characteristics of CAE patients in Isparta region,distribution of patients in province and counties and to form the CAE maps for Isparta region after transferring the data to GIS systems.Key words: Isparta, coronary artery ectasia, geographic information system