Search

Canlı hayatı için hava, su ve gıda maddeleri, vazgeçilmez ihtiyaçlardır. Bu ihtiyaçların, özellikle insan hayatı için temiz olması son derece önemlidir. Günümüzde, birçok hastalığın besinlerden kaynaklandığı bilinmektedir.Özellikle, sanayileşme ile birlikte doğal hayatın kirlenmesi kaçınılmaz olmuştur. Oluşan çevre kirliliğinin en önemlilerinden birisi de, ağır metal kirliliğidir. Toksik metaller zamanımızın en zararlı çevre kirleticileri arasında yer almaktadır. Bazı toksik metallerin kanserojen etkisi yapılan çalışmalarla ortaya çıkmış ve bunun önüne geçmek için birtakım düzenlemeler yapılmış, halende yapılmaya devam etmektedir.Su tüketiminde çoğunlukla hazır sular kullanılıyor olsa da, halkın kullanımına açık kaynak su çeşmeleri de bu amaçla kullanılmaktadır. Halkın kullanımına açık ve çok daha kolay ulaşma imkânı olan bu suların, tüketimini de arttırmaktadır. Haftalık pazar ihtiyaçlarımızı gördüğümüz semt pazarları da her yerde bulunmaktadır.Van ve İstanbul çevresindeki kaynak suları ile İstanbul'da pazardan alınarak tüketilen bazı gıda ürünlerinin, ağır metal yönünden incelenerek miktarlarının tespit edilmesini hedef alan bu çalışma, insan sağlığının korunmasına katkı sağlamak amacı ile yapılmıştır.Van ve İstanbul çevresinden 2011 yılı Nisan, Mayıs, Haziran ayları olmak üzere su numuneleri toplanmıştır. Van ve İstanbul çevresinden orijinal ambalajda satışı yapılan beşer numune ve halka açık su çeşmelerinden beşer numune olmak üzere üç ay süresince 60 kaynak suyu numunesinin her birinde toplam 20 ağır metal elementinin miktar analizi yapılmıştır.İstanbul Zeytinburnu Pazartesi Pazarından, Nisan, Mayıs, Haziran 2011 aylarında Roka, Domates, Ispanak, Kıvırcık, Salatalık, Maydanoz, Siyah Dut, Semiz Otu olmak üzere sekiz gıda numunesinden üç ay süresince 24 numune toplanmış ve her bir numunede toplam 20 ağır metal elementinin, miktar analizi yapılmıştır.İstanbul Zeytinburnu Pazartesi Pazarından, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz 2011 aylarında Peynir ve Süzme Yoğurt numunelerinden dört ay süresince 8 gıda numunesi toplanmış, ayrıca piyasadan temin edilen üç ayrı Arı Poleni numunesi ile toplamda 11 numunede 20 ağır metal elementinin miktar analizi yapılmıştır.Çalışmalar için toplanan su ve gıda numuneleri, ICP MS 7500ce model bir elementel analiz cihazı ile ağır metal analizleri gerçekleştirilmiştir. Su numuneleri sadece asitlendirilmiş, gıda numuneleri ise Anton Paar kapalı parçalama cihazı ile parçalandıktan sonra, ICP MS cihazı ile ağır metal analizi yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: Van, İstanbul, Toksik Metal, Su, Gıda. Air, water and foodstuffs are essential for all living creatures. All of these basic needs to be clean are extremely important, especially for human life. Nowadays known that many diseases caused by foods.In particular, the industrialization and pollution of the natural world has become inevitable. One of the most important environmental pollution is heavy metal pollution. Toxic metals stayed in most harmful pollution materials. Some of the toxic metals, carcinogenic studies have emerged, and some arrangements were made to prevent it and continue to be made.Although mainly used prepared water for water consumption, the public resources used for this purpose by the water fountains. Public waters that open to use for human is more available and for this reason, usage is in progress. However public markets are common.In this research, we aimed to contribute to protect human health. Therefore, Van and Istanbul cities? spring waters and commonly used foods bought from public markets will be analyzed for to determine the heavy metals.The water samples collected in Istanbul and Van city surroundings in April, May and June in 2011. Five sample of water in the original packaging for sale and five different common used water resource will analyzed for 20 heavy metal, in the period of three month.Eight different food samples bought from Zeytinburnu public market in April, May and June in Istanbul in 2011. All collected samples will analyze for 20 heavy metals in the period of three month. These foods are rocket, tomato, spinach, lettuce, cucumber, parsley, black mulberry and portulaca.On the other hand, cheese and strained yoghurt samples that totally eight sampels and add to this three different bee?s pollen samples bought from Zeytinburnu Monday public market and markets in April, May, June and July in Istanbul in 2011. All these samples will analyze for heavy metal amount.In this research, ICP MS 7500ce model elemental analyzer will use for food and water samples. Waters samples will be acidified for analyses and food samples will break in to peaces by Anton Paar model device. After the sample preparation, all water and food samples will analyze by ICP MS analyzer to detect heavy metals.Key words: Van, İstanbul, toxic metals, water, food. 114

Concentration of Rn-222 was determined in selected natural spring and tap water samples collected during spring and summer seasons from Kastamonu, Turkey. The aim of this work was to produce a map of the radon concentrations in water sources of the province and to determine any potential radiological risk for the local population. Radon measurements were performed by an AlphaGUARD radon gas analyser. The average radon concentrations were found to vary from 0.39 +/- 0.02 to 12.73 +/- 0.39 Bq 1(-1) for natural springs and from 0.36 +/- 0.04 to 9.29 +/- 0.45 Bq 1(-1) for tap water in spring, from 0.50 +/- 0.09 to 19.21 +/- 1.00 Bq 1(-1) for natural springs and from 0.31 +/- 0.03 to 13.14 +/- 0.38 Bq 1(-1) for tap water in summer. Furthermore, the results are compared with international recommendations and concentrations reported for other countries. Doses resulting from the consumption of these waters were calculated. The effective dose equivalents due to the intake of the Rn-222 present in these waters are expected to range from 0.93 to 32.54 mu Sv y(-1) in summer and from 0.80 to 49.09 mu Sv y(-1) in spring.

Bu çalışma, Ankara'da geri dönüşümlü damacanalarda (19 L) satılan kaynak sularının, bazı bakteriler yönünden analiz edilerek Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan ?İnsanı Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik'de? belirtilen değerlere uygunluğunu araştırmak amacıyla yapılmıştır.Çalışmada, 10 farklı firmaya ait toplam 127 adet kaynak suyu, bakteriyolojik yönden analiz edilmiştir. Bu analizler kapsamında örnekler, toplam aerob mezofil bakteri sayısı, koliform bakteriler, enterokoklar ve sülfit indirgeyen anaeroblar yönünden incelenmiştir. Örneklerde aerob mezofil genel canlı sayısı dökme plak yöntemiyle saptanırken, koliform bakteriler, enterokoklar ve sülfit indirgeyen anaeroblar membran filtrasyon tekniği kullanılarak saptanmıştır.Yapılan bakteriyolojik analizler sonucu, 127 örneğin 52'si (% 40,9) aerob mezofil genel canlı sayısı yönünden İnsanı Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik'e uygun olmasına karşın, 75 (% 59,1) örneğin uygun olmadığı saptanmıştır. Aynı şekilde koliform bakteriler 15 (% 11,8) örnekte, E. coli 4 (% 3,1) örnekte, enterekoklar 17 (% 13,3) örnekte, sülfit indirgeyen anaeroblar ise 7 (% 5,5) örnekte pozitif bulunmuştur.Sonuç olarak, örneklerin 75 tanesinin (% 59,1) analiz edilen tüm bakteriler yönünden ilgili yönetmeliğe uygun olmadığı saptanmıştır. Saptanan bakteri sayıları halk sağlığını tehdit edecek düzeyde olmamakla birlikte, kaynak suyu işletmelerinde HACCP sisteminin etkin olarak uygulanmasının önemli olacağı sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Bakteriyolojik muayene, Damacana kaynak suyu, Membran filtrasyon teknik. The objective of this study was to determine the natural spring waters, which are sold in recycled carboys (19 L) in Ankara, by analysing for some bacteria whether they are up to standard of regulation concerning water intended for human consumption.In the study, 127 natural spring waters from 10 different carboy firms were analysed for some bacteria. Samples were investigated for the enumeration of total aerobic mesophilic bacteria, coliforms, enterococci and sulfite reduction anaerobic bacteria. Pour plate technique was used determining total aerobic mesophilic bacteria. However membrane filtration technique was used determining the coliforms, enterococci and sulfite reduction anaerobes.As a result of analysis 52 samples (% 40,9) were found compliance with the standards but 75 samples (% 59,1) were not found complying with the standards concerning total aerobic mesophilic count. Similarly coliforms were isolated in 15 samples (% 11,8), E. coli in 4 samples (% 3,1), enterococci in 17 samples (% 13,3) and sulfite reduction anaerobic bacteria in 7 samples (% 5,5).Consequently 75 samples (% 59,1) were not found complying with the standards of regulation concerning water intended for human consumption. This is very important for the public health. So natural spring water firms must notice on HACCP system for hygiene.Key Words: Bacteriological analysis, Natural spring water in carboy, Membrane filtration technique 64

Wakwa is an intensive cattle-grazing area in Northern Cameroon. The present study was carried out to determine the physico-chemical characteristics of different samples of spring waters commonly consumed by cattles in this area. Water samples were collected in dry season (February and April) of 2002 from four (Wakwa Palestine, Massagali, Djomtari and Lahoré Vina) springs and analysed for their mineral (NO3, Cl, PO43-, HCO3-, Ca, Mg, Mn, Al, Zn, Cu, Fe, ammoniacal nitrogen) and organic matter content using appropriate and current analytical methods (Absorption spectrophotometer, Inductive Coupled Plasma Atomic Emission spectrometry (ICP-AES) and Colorimetry). Mineral content of the waters was found to vary very significantly (p3-, Na, Ca, the Mg, Na and K. In general, the levels of Mn and organic matter (0.05 mg, l.4 mg of O2/l, respectively) found in the Lahoré Vina springs were higher than the E.P.A recommended levels. Equally high in these waters were the levels of such trace elements as Al and Mn. Zinc concentrations were highest in waters obtained from Wakwa Palestine Springs. Iron levels in the different waters did not vary with source. Based on an average daily consumption of 21 litres a day water from the Lahoré Vina springs grazing animals could meet their requirements of Na and Ca. On the same basis, the other sources can supply only about 14 and 5% of daily requirements for Na and Calcium.

The purpose of this study was to monitor and record the specific characteristics and properties of most of the important water resources in Dalmatia located in Southern Croatia for a period of 5 years (1998-2002) according to established standards for drinking water. The paper presents a detailed account of their chemical content, the classification and the concentration of salts. The bacteriological pollution levels are indicated by the total coliform bacterial levels (MPN coli/100 mL). The water characteristics are expressed by coefficients, which represent the ratios between water ingredients. The Ca/Mg eq ratio, SO4/Cl eq ratio and K-1, K-2 for bicarbonate hardness were calculated. The hygienic characteristics of the water samples were expressed by the total coliform bacteria estimation (MPN coli/100 mL), the permanganate consumption (KMnO4) and biological oxygen demand (BOD5). Karst waters in Dalmatia are moderately hard, the SO4/Cl ratio is 0.38-1.6, non-corrosive (K-1 lower than 0.2) and not significantly mineralised (< 500 mg/L minerals). Sulphate waters are generally hard, the SO4/Cl ratio is higher than 1.6, K-1 is 0.2-0.65. Marine waters are quite hard or hard, particularly at the river estuaries, the SO4/Cl ratio is lower than 0.38, and K-1 is higher than 0.65. The groundwater and springs in Dalmatia are less polluted than surface waters. A majority of these have a geometric average value of MPN coli < 150/100 mL of water observed in 24 of 42 locations studied. The highest bacteriological pollution was found in nine locations where MPN coli > 1000/100 mL and moderate pollution was found in nine locations where MPN coli is between 150 and 1000/100 mL of water. The physical and chemical parameters determined for the most sources in Dalmatia are safe below the international permissible limits.

m ÖZET Bu araştırmada, Kırkgöz Kaynağı (Antalya)' ndaki Aphanius mento (Heckel in: Russegger, 1 843) populasyonunun yaş, eşey, ağırlık ve boy dağılımları, boy - ağırlık ilişkisi, Von Bertalanffy büyüme denklemi parametreleri, kondisyon faktörü, üreme özellikleri (üreme zamanı, gonadosomatik indeks değeri, yumurta verimliliği (fekondite) - toplam boy, yumurta verimliliği (fekondite) - vücut ağırlığı, yumurta verimliliği (fekondite) - gonad ağırlığı ilişkisi, yumurta çapı), oransal büyüme değerleri ve sindirim kanalı içerikleri belirlenmiştir. Bu amaçla, göz büyüklüğü 1-2 mm olan tül ağdan yapılmış ığrıp ile yakalanan 654 adet Aphanius mento incelenmiştir. Yakalanan örneklerin % 52,29' u dişi, % 47,71' i erkek bireylerden oluşmaktadır. Örneklerin yaş grupları 0 - VII, ağırlıkları 0,09 - 17,56 g ve boyları 0,4 - 8,78 cm arasında değişmiştir. Populasyonunun boy - ağırlık ilişkisi ve Von Bertalanffy büyüme denklemi parametreleri sırasıyla, W = 0,0626 * L 2'3348 (r= 0,8655), Lt = 23,51[l-e-°'041(t+2'9049)] ve Wt = 786,25 [1 - e -°'002 ( ' + °'200) ] 2'3348 şeklinde bulunmuştur. Populasyonun gonadosomatik indeks değeri mayıs ayında en yüksek değerde iken aralık ayında en düşük seviyededir. Üreme dönemi mayıs - temmuz ayları arası olarak belirlenmiştir. Populasyonun ortalama yumurta verimliliği (fekonditesi) 228,48 ± 32,59 ve ortalama yumurta çapı 1034,78 ± 50,26 /ı olarak belirlenmiştir. Ortalama kondisyon ise 2,55 ±0,18 olarak hesaplanmışta. ANAHTAR KELİMELER: Kırkgöz Kaynağı (Antalya), Aphanius mento, Büyüme Özellikleri, Üreme Özellikleri, Kondisyon Faktörü IV ABSTRACT In this paper,age, sex, weight and lenght compositions, the relationships of lenght - weight, Von Bertalanffy growth formula, condition factor, some reproduction characterictics (spawning period, gonadosomatic index, fecundity, the fecundity - length, the fecundity - weigth and the fecundity - gonad weigth relationships, egg diameter), the relative growth values and content of digestive duct of Aphanius mento (Heckel in: Russgger, 1843) were determined in Spring of Kırkgöz (Antalya). With this aim, a total of 654 Aphanius mento caught with seine nets that was made up of tullenets of mesh sizes (1-2 mm) were investigated. The sex rations of the sample were 52.29% for female and 47.71% for male. The age groups, weights and fork lenghts of the samples varied between 0 and VII age, 0.09 and 17.56 g, 0.4 and 8.78 cm, respectively. The relationships of lenght - weigth and Von Bertalanffy growth formula were found to be, W = 0.0626 * L23348 (r = 0.8655), Lt = 23.51[l-e-0041(t+2-9049)] and Wt = 786.25 [1 - e ~°002 ( ' + ° 200) ] 2 3348 respectively. The gonadosomatic index was found to have a maximum value in may and a minimum value in december. Spawning occurs between may and July. The average fecundity of population and average egg diameter were found to be 228.48 ± 32.59 and 1034.78 ± 50.26 /i, respectively. The mean condition factor was calculated to be 2.55±0.18. KEY WORDS: Spring of Kırkgöz (Antalya), Aphanius mento, Growth Characterictics, Reproduction Characterictics, Condition factor 53

ÖZET Yüksek Lisans Tezi İstanbul îli Gaziosmanpaşa İlçesi Arnavutköy Beldesi Civarındaki Kaynak Sularının Fiziksel, Kimyasal ve Mikrobiyolojik Özellilerinin Araştırılması. Ramazan YİĞİT Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı Danışman : Yrd. Doç. Dr. Murat TAŞAN Bu araştırmada: Yıllardan beri İstanbul ilinin kanayan yarası olan su sıkıntısını bir nebze olsun giderebilmek amacıyla bir takım veriler ortaya konmuştur. Materyal olarak Gaziosmanpaşa İlçesi' ne bağlı Arnavutköy Beldesi civarındaki kaynak sulan ve köy çeşmeleri seçilmiştir. 14 farklı yerden Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında 3 tekrar yapılarak alınan kaynak sulan ve köy çeşmelerinden akan suların fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik özellikleri araştınlmıştır. Elde edilen sonuçlara göre ; Hacımaşlı Hatice Vardar ve Haraççı köy çeşmeleri fiziksel ve kimyasal olarak uygun, mikrobiyolojik olarak da korunabildiği takdirde şişeleme tesisi kurularak değerlendirilebilir ya da uygun tesisler kurulacak olursa bölge halkına içme suyu olarak verilebileceği görülmüştür. Diğer kaynak sulan ve köy çeşmelerinden akan sular ise klor, sertlik, mangan ve silisyum miktarları nedeniyle içme suyu olarak kullanılamayacağı, ancak belirli bir yerde toplanarak uygun kaptaj ve filtrasyon sistemleri sayesinde bölge halkına kullanma suyu olarak verilebileceği belirlenmiştir. SUMMARY Master' s Thesis The Physical, Chemical and Microbiological Properties Research Of Spring Waters Around Gaziosmanpaşa Province Of Arnavutköy Town Of Istanbul District. Ramazan Yİ?İT Trakya University Graduate School Of Natural and Applied Sciences Food Engineer Departmant. Supervisor: Yrd. Doç. Dr. Murat TAŞAN. In this research, for many a long year to bleed wound to form water annoyance particle if only to remove target some data to put forward of the town İstanbul. Material as spring waters around Gaziosmanpaşa province of Arnavutköy town of Istanbul district. Sample from fourteen different locations are taken three times with April, May, June month intervals. The physical, chemical, and microbiological properties are tested. According to test results, the Hacımaşlı Hatice Vardar and Haraççı village fountains waters appropriate physically and chemically but microbiologically as to be protected in the event of to bottle found to put good use. Appropriate founds, setup district people drink water as be given. Other spring waters and village fountains to flow waters if chlorine, hardness, silisium doses because of drink water as not used. Because to gather appropriate pond and filter systems thanks to district people water wash as be given. 47

ÖZET Yüksek Lisans Tezi SANDIKLI VE ÇEVRESİNDEKİ KAYNAK SULARINDAKİ RADYASYON DEĞİŞİMİ Yunus KARAKUYU T.C. YÜKSEKÖĞRETİM KURÜLO DOKÜMANTASYON MERKEZİ Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Anabilim Dalı Temmuz 2001 Danışman: Yrd. Doç. Dr. Mevlüt DOĞAN Bu çalışmada, kaynak yer altı sularındaki a/B miktarlarının ortalama konsantrasyonunu tespit edilerek, ele alınan örneklerdeki a/B sayımlan yapılmıştır. Örnekler periyodik olarak, 8 farklı kaynaktan 6 ay boyunca düzenli olarak `düşük hızlı akıntı` yöntemi kullanılarak toplanmıştır. Örneklerdeki a/B sayımları WPC 9550 PIC (Protean Instreament Corporation) orantılı sayacıyla sayılmıştır. İncelenen süre içerisinde a/B değerlerinin sabit kalmayıp, bu değişimin standart değerlerin üzerinde olduğu gözlenmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Radyasyon a (Alfa), (3 (Beta), y (Gama) Radyoaktivite Kaynak ve Kaplıca Suları Ill ABSTRACT Master of Science (MSc) Thesis RADIATION VARIATION OF WELL-WATERS IN SANDIKLI REGION Yunus KARAKUYU Afyon Kocatepe University Institue of Natural Science Department of Physics July 2001 Supervision Asst. Prof. Dr. Mevlüt DO?AN In this study shows how reliably grab samples can be used to characterize the average a/p concentration in public drinking and thermal waters. Periodic samples were collected from 8 wells over sampling periods 6 months. Samples were collected using liquid scitillation methods and analyzed by WPC 9550 PIC (Protean Instrument Corporation) a/p proportional counter. Results reveal, variation in a/p concetration over the study period. KEYWORDS : Radiation a (Alfa), P (Beta), y (Gamma) Radioactivity Drinking and Thermal waters

ÖZET «İSTANBUL İLİ ŞEBEKE SULARI İLE PİYASADA SATILAN KAYNAK SULARININ BAKTERİYEL YÖNDEN İNCELENMESİ` Bu çalışmada İstanbul'un su kaynaklan, arıtma tesislerinin çıkış sulan, şebeke sulan ve piyasada polikarbonat kaplarda ve pet şişelerde satılan kaynak sulan bakteriyolojik yönden incelenmiştir. Her bir örnekteki koliform bakteri sayısı ve dışkı karıştığının delili olan Escherichia coli membran filtrasyon yöntemi kullanılarak araştırılmıştır. Sonuçlar Gıda Maddeleri Tüzüğü, TSE ve Kaynak Sulan Yönetmeliğine göre değerlendirilmiştir. Bakteriyoloji yönünden incelenen 22 adet baraj ham su (işlem görmemiş) örneğinin 19'unda koliform bakteri tespit edilmiştir. Bunlardan sadece 1 1 adetinde Escherichia coli bulunmuştur. Antma tesisi çıkışından alman 40 adet suyun 36 tanesinde bakteri ürememiştir. Geriye kalan 4 örnekte koliform bakteri üremiştir. Yine bu suların 1 tanesinde Escherichia coli ürediği gözlenmiştir. Şebeke sulanndan alınan 70 adet su örneğinin 4 tanesinde koliform bakteri tespit edilmiştir. Bu sulardaki koliform bakteri sayısı 16-60 arasında olup hiçbir örnekte Escherichia coli tespit edilmemiştir. Toplam 147 adet değişik markalara ait kaynak suyu örneği çalışılmıştır. Bunlardan 135'sını polikarbonat kaplarda satılan kaynak sulan oluşturmaktadır. Bu suların sadece 49 tanesi bakteriyolojik açıdan kaynak sulan yönetmeliğine uygun bulunmuştur. Geriye kalan 86 örnekte koliform bakteri bulunmuştur. Yine bu kaynak sularının S tanesinde de Escherichia coli tespit edilmiştir. Kaynak suyu olarak pet şişelerde satılan sulardan 12 adet çalışılmış olup,bunlarda bakteriye rastlanmamıştır. Bu sonuçlara göre; İstanbul şebeke sularının piyasada polikarbonat kaplarda satılan sulara göre bakteriyolojik yönden daha temiz olduğu, kaynak sularındaki kirliliğin ise kaplamı dolumdan önce iyi yıkanmaması nedeniyle oluştuğu söylenebilir. Eylül 2001 Gülay YILMAZ m ABSTRACT `DETERMINATION THE BACTERIAL CONTAMINATION OF WATER-WORKS AND COMMERCIALLY MARKETED NATURAL WATER IN ISTANBUL` A study was made to determine the bacterial contamination in the water supplies of Istanbul. By the usage of membrane filtration technique bacterial growth in each water sample was determined. The number of Coliform bacteria and Escherichia coli is taken as a indicator of fecal contamination of water samples. The results were evaluated according to the Turkish institute for Standarts (TSE) and The Regulations for Foodstuff and Natural Water. Coliform bacterial contamination was determined in 19 of the 22 samples taken directly from different dams in İstanbul. In addition of those only 1 1 were also found to be contaminated by Escherichia coli. There was no bacterial growth observed in 36 of the 40 samples obtained from the outlet of the refining foundation. Furthermore, bacterial growth of the coliform was determined in the remaining 4 samples of which 1 was also found to be contaminated by Escherichia coli. Coliform bacterial growth was dedected only in 4 out of the 70 samples taken from the water works. Coliform number varied between 16 and 60. There was no Escherichia coli observed investigated. Moreover, 147 natural water samples from different trade marks were also searched for bacterial contamination of these 135 are being commercially marketed in polycarbonate containers. Only 49 of them were found to be in accordance with the Regulations for Natural Water. Coliform bacteria were found in the remaining 86 samples. Of these 5 were also found to be contaminated by Escherichia coli. There was no bacterial contamination in any of the 12 samples taken from those commercially marketed natural water in plastic bottles. The data suggest that in regard to bacterial contamination, the samples taken from the water-works were cleaner than those taken from polycarbonate containers. Contamination in the commercially marketed natural water could be the results of improper washing after the usage of these recycling containers. Eylül 2001 Gülay YILMAZ IV 31

PET ŞİŞELERDE SATILAN KAYNAK SULARININ FİZİKSEL VE KİMYASAL ANALİZLERİNİN ARAŞTIRILMASI ( Yüksek Lisans Tezi ) HASAN AVAN GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ Eylül 2001 ÖZET Bu çalışmada; pet şişelerde ambalajlanıp satılan kaynak sularının kalitesinin saptanmasıyla ilgili bazı fiziksel ve kimyasal parametreler analiz edildi. Materyal olarak pet şişelerde satılan kaynak suları kullanıldı. 23 farklı kaynak suyu bakkal ve marketlerden toplandı ve analize kadar 25°C'nin altında muhafaza edildi. Numunelerin fiziksel ve kimyasal analizleri Ankara DSİ içme suları laboratuvarlarında yapıldı. Kimyasal ve fiziksel analizlerde, alev fotometrik, spektrofotometrik, türbidimetrik, potansiyometrik ve EDTA titrasyon yöntemleri kullanıldı. Analiz sonuçları, çizelgeler halinde verildi ve TS 266 içme sulan standartlarında verilen değerlerle mukayese edildi. Örneklemesi yapılan kaynak sularının fiziksel ve kimyasal özelliklerinin içme suları standartlarında verilen değerlerle uyumlu olduğu görülmüştür. Bilim Kodu : 5001088 Anahtar Kelimeler: Pet, Kaynak, Su, Fiziksel, Kimyasal, Analiz. Sayfa Adedi : 83 Tez Yöneticisi : Prof. Dr. Cengiz ÖZSAVAŞCI THE PHYSICAL AND CHEMICAL ANALYSIS OF MINERAL WATER SOLD IN PLASTIC BOTTLES ( M. Sc. Thesis ) Hasan AVAN GAZI UNIVERSITY INSTITUTE OF SCIENCE September 2001 ABSTRACT In this study; some physical and chemical data about mineral water, which is filled and sold in plastic bottles, has been analysed. Mineral water sold in plastic bottles, has been used as material. Physical features of 23 different mineral water, which were bought from shops and markets, were kept under 25 °C until the analysis. Physical and chemical analysis of the samples have been done in the drinking water laboratories of DSİ, Ankara. In the chemical and physical analysis, flame photometric, spectrophometric, türbidimetric, potentiometric and EDTA titrimetric methods were used. Getting their average, the results of the study have been output in list table. The physical and chemical data obtained from the final part, has been compared with the physical and chemical standarts (TS 266) of drinking water. It has been noticed that sampled mineral water's physical and chemical features were in harmony with drinking water standarts data. Science code Key words Page number 5001088 plastic, mineral, water, physical, chemical, analysis. 83 Adviser : Prof. Dr. Cengiz ÖZSAVAŞCI 83

TV ÖZET Bu çalışma, Kavaklıdere- Bozdoğan bölgesindeki kaynak ve yeraltı sularının bazı su kalitesi kriterleri bakımından değerlendirilmesi ile bu sulan kirleten unsurların gözlenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla, 12 ayrı noktadan temmuz 2000 döneminde alınan su örneklerinde NH4+-N, Ca++, Fe`++, P04-3-P, İletkenlik, Mg++, NO3-N, NO2-N, pH, SO4-2, toplam sertuk analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, ana kirleticilerin; zirai ve çiftlik gübreleri olduğu gözlenmiştir. Sonuç olarak, bu bölgedeki memba sulan işletilerek bölge ekonomisine katkıda bulunacaktır. ABSTRACT This study was carried out to evaluate the water quality, to determine the main pollutants in Kavaklıdere- Bozdoğan region. For the porpuse, 12 water samples were taken from the area in July 2000. In these samples, analysis of NH/-N, Ca^, Fe^, PO^-P, Conductivity, Mg**, NO3 -N, NO2-N, pH, SO4 2, and total hardness were carried out According to these result, the main pollution were artifical and farm fertilizers. As a result, in this region there are spring water resources. These resources will help economical devoloment in that area. 65

IV ORTA KARADENİZ BÖLGESİNDEKİ YÜZEY VE KAYNAK SULARINDA PESTİSİT KİRLİLİĞİ VE İÇME SUYU KALİTESİNİN ARAŞTIRILMASI ÖZET Bu çalışmada Orta Karadeniz Bölgesinde bulunan 16 adet yüzey ve kaynak sularının analizleri yapılmıştır. Yüzey suları Devretçi, Tamyeri, Bakırçay, Çorak, Çamlıca, Pencik, Karakaya, Ortaköy, Sarıalan ve Uyuzsuyu Dereleridir. Kaynaklar ise Subendi, Geyikpınar, Çağlayan, incirpınarı, Bük Kaynakları ile Bekiroğlu Drenajıdır. Amasya, Ordu, Samsun ve Sinop illerine bağlı yerleşim birimlerinin içme suyu ihtiyacını karşılayacak olan bu sularda araştırılan organik klorlu pestisitler, a- BHC, P-BHC, y-BHC, 8-BHC, Heptaklor, Aldrin, Heptaklor Epoksit, Endosülfan I, p,p'-DDE, Dieldrin, Endrin, Endosülfan II, p.p'-DDD, Endrin Aldehit, Endosülfan Sülfat ve p.p'-DDT dir. Belirtilen organik klorlu pestisitlerin gaz kromatografi cihazında Elektron Tutucu Dedektör ( Ni-63) ile bölünmesine bölünmesiz (splitles) enjeksiyon şartlarında analizleri gerçekleştirilmiştir. Kullanılan kolon DB-5 model 30 m. uzunluğunda 0,25 ^m film kalınlığında ve 0,32 mm iç çapındadır. Kolon dolgu maddesi poli ( %5 difenil-%95 dimetil siloksan) dır. 16 noktadan üçer kez örnek alınan toplam 48 adet örneğin gaz kromatografi cihazında analizi için gereken ekstraksiyon işleminde katı faz ekstraksiyonu uygulanmıştır. Katı faz C-18 diskleri kullanılarak gerçekleştirilen ekstraksiyon işleminde toplanan 20 mi eluat 1 mi ye konsantre edilmiştir. Konsantre çözeltiden 0,3 jj.İ, sonuçların karşılaştırıldığı 16 adet organik klorlu pestisit içeren standart karışımdan 0,1 /x/ enjekte edilerek kramatog- ramları alınmıştır. Analizler sonunda yüzey ve kaynak sularında bulunan organik klorlu pestisitler a-BHC, p-BHC, y-BHC, 8-BHC, Aldrin, Heptaklor Epoksit, Dieldrin ve p,p'-DDD' dir. Ölçümler sonucunda Devretçi Deresi ile Ortaköy Deresinde organik klorlu pestisitler bulunamamıştır.Sonuçlar TS 266 (1997) ye göre değerlendirilmiş, Bakırçay ve Çamlıca Derelerinde bulunan sonuçlar standardın maksimum değerinden daha yüksek, bir yeraltı suyu olan Bekiroğlu drenajında ise maksimum değerde çıkmıştır. Bu üç örnekteki organik klorlu pestisit ö-BHC dir. Aynı yüzey ve kaynak sularının fiziksel ve kimyasal özellikleri de incelenmiştir. Ölçülen parametreler Görünüş, Bulanıklık, Renk, Tat ve Koku, Elektrik Geçirgenliği, Buharlaştırma Kalıntısı, Satürasyon İndeksi, Fenolftalein Alkalini- tesi, Toplam Alkalinite, Karbonat, Bikarbonat, Toplam Sertlik, Geçici Sertlik, Kal siyum, Magnezyum, Demir, Klorür, Sülfat, Nitrit, Amonyum ve Organik Maddedir. Geyikpınar, Subendi, Çağlayan, İncirpınarı Kaynakları, Bekiroğlu Drenajı ve Pencik Deresinin fiziksel özellikleri; Çağlayan ve Geyikpınar Kaynakları, Beki roğlu Drenajı ile Pencik ve Bakırçay Derelerinin kimyasal özellikleri TS 266 (1997) ye uygun çıkmıştır. Anahtar kelimeler: Organik klorlu pestisitler, katı faz ekstraksiyonu VI THE RESEARCH OF PESTICIDES POLLUTION AND DRINKING WATER QUALITY IN SURFACE AND SPRING WATERS IN THE MIDDLE BLACKSEA REGION ABSTRACT In this studies, 16 surface and spring water samples which are collected from Middle Blacksea Region has been analyzed. The names of the surface waters are Devretçi, Tamyeri, Bakırçay, Çorak, Çamlıca, Pencik, Karakaya, Ortaköy, Sarıalan and Uyuzsuyu streams and the names of the springs are Subendi, Geyikpınar, Çağlayan, Incirpınarı, Bük Spring and Bekiroğlu Drainage. These samples are taken from Amasya, Ordu, Samsun and Sinop Provinces. Organic chlorinated pesticides which are searched in this study are BHC, p-BHC, y-BHC, 8-BHC, Heptachlor, Aldrin, Heptachlor Epoxide, Endosul- fan I, p,p'-DDE, Dieldrin, Endrin, Endosulfan II, p,p'-DDD, Endrin Aldehiyde, En- dosulfan Sulfate ve p,p'-DDT. The analysis of organochlorine pesticides in these samples has been performed with splitless injection conditions with electron capture dedectör ( Ni-63) in gas chromatography. Column used in this analysis is DB-5 model, 30 m length, film thickness is 0,25 urn and has 0,32 mm inner diameter. Column materials is poly ( %5 diphenyl - %95 dimethyl siloxane). 48 sample were collacted, 3 times from 16 points. This samples were extracted using solid phase exraction ( C-18 ) disks. Final extract is 20 ml. This final vol ume was brought 1 ml by immersing 30 - 35 °C water bath.0,3 ^l of this solution and 0,1 (ul of standart solution are injected to DB-5 model column. Standart mixture have 16 organochlorine pesticides. Eight pesticides are determined in analysed samlpe. These are a-BHC, p-BHC, y-BHC, 8-BHC, Aldrin, Heptachlor Epoxide, Dieldrin and p,p'-DDD. Experiments shows that no organachlorine pesticides in Devretçi Stream and Ortaköy Streams.Results were appreciated with TS 266 (1997). Results from Bakırçay and Çamlıca Streams are higher than standart maximum value. Bekiroğlu ground water drainage result also have maximum value. These 3 samples have contain 8-BHC type organochlorine pesticide. At the same time, physical and chemical properties of above mentioned surface and spring waters are determined. Measured parameters are Appear ance, Turbidity, Color, Taste and Smell, Electric Conductivity, Stream Remains, Saturation Index, Fenolftaleyn Alkalinity, Total Alkalinity, Carbonates, Bicarbon ates, Total Hardness, Permenant Hardness, Temporary Hardness, Calcium, Magnezyum, Iron, Chlorine, Sulphate, Nitrite, Ammonium and Organic Materials. Phsical properties of Geyikpınar, Subendi, Çağlayan, Incirpınarı Springs, Beki roğlu Drainage and Pencik Stream and chemical properties of Çağlayan, Geyikpınar Springs, Bekiroğlu Drainage and Pencik, Bakırçay Streams are suitable to TS 266 (1997). Key Words: Organochlorine pesticides, solid phase extraction. 155

ÖZET Son yıllarda memba ve maden sularına olan gereksinimin karşılanabilmesi için Ege Bölgesi dağlarından kaynaklanan, kaliteli su arayıp bulma, piyasayı bu konuda çalışmalara itmiştir. Böyle hayati, ekonomik ve acil probleme bidrojeolojik, mdrojeokimyasal incelemeler aracılığıyla ve iyi bir envanter yaparak yaklaşmaya, şişeleme sularının piyasaya aranda gerekli talepleri karşılamaktan öte, yurt içi ve yurt dışı pazarlarda da ülkemizin bu yöresinde bol debili, yüksek kaliteli suların beslenme boşalma ilişkilerini ve karşılaştırmalı olarak nitel ve nicel yönlerini ortaya koymaya çalıştım. Aslında böyle bir çalışma her kaynak için ayrı ayn yapılabilecek niteliklere sahiptir. Yüksek lisans ve Doktora çalışmalarıyla çok sayıda bu ilginç kaynaklara yönelinmelidir. Ülkemizin su havzalarının, memba suyu özelliklerinin ortaya konması ve gelecek yıllardaki şişeleme sularına olan ihtiyacın daha şimdiden üzerinde durulması gereken bir konu olduğu açıktır. ABSTRACT Obtaining well qualified water originating from The Aegean mountains in order to meet the requirement to spring and mineral waters in recent years has led The market into research on this subject. I have tried to approach to such a vital, economic and urgent problem with the help of hydrogeological, hydrogeochemical investigations and by preparing a satisfactory inventory and to put forward the feed up and discharge relationships of the high quality/high flow rate waters in domestic and foreign markets, beyond meeting the market requirements of the bottle waters and also to comparatively display their qualitative and quantitative aspects. Such a study, in fact, possesses qualifications to perform individually for each spring. It is advised that such interesting springs are covered by Masters and Ph.D. thesis. It is an obvious fact that putting forward the water basins of Turkey together with the characteristics of mineral waters and the requirements to bottle waters in the coming years is vital. 207

ÖZET Yüksek Lisans Tezi Konya İli Derebucak İlçesi Çamlık Kasabası Çevresi Kaynak Sularının Fiziksel, Kimyasal ve Mikrobiyolojik Özelliklerinin Araştırılması Orhan İNAL Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman: Doç. Dr. Osman ŞİMŞEK Bu araştırmada; Dünya ve Türkiye gündemini sürekli işgal eden su (özellikle şişelenip ambalajlanarak satılabilecek kaynak suyu) ile ilgili bir takım veriler ortaya konmuştur. Materyal olarak Antalya Havzası ile Konya Havzası arasında Toros Dağları 'na kurulmuş Çamlık Kasabası' nın çevresindeki kaynak suları seçilmiştir. 10 farklı yerden birer hafta ara ile 3 tekrar yapılarak alınan kaynak sularının fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik özellikleri araştırılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; Yeniköy Kaynak Suyu'nun 1. analizi fiziksel ve kimyasal olarak uygun, mikrobiyolojik olarak (Toplam Canlı Bakteri Sayısı yönünden) uygun olmadığı, diğer kaynak sularının ise kimyasal olarak (özellikle Toplam Sertlik yönünden) uygun olmadığı, ancak uygun kaptaj yapılırsa bu suların içme ve kullanma suyu olarak kullanılabileceği belirlenmiştir. SUMMARY Master's Thesis The Physical, Chemical, and Microbiological Properties Research Of Spring Waters Around Çamlık Province Of Derebucak Town Of Konya District Orhan İNAL Trakya University Graduate School Of Natural and Applied Sciences Food Engineer Departmant Supervisor: Doç. Dr. Osman ŞİMŞEK In this research, it is tried to put forward some data about spring waters which occupy the agenda of the world and our country Turkey continuously. We are mainly interested in the spring waters that can be bottled and marketed. The area of interest is the region Tauros Mauntains between the water basins of Konya and Antalya. We collected the samples from the environments of Çamlık province. Samples from ten different locations are taken three times with one week intervals. The physical, chemical, and microbiological properties are tested. According to test results, the Yeniköy spring water was appropriate physically and chemically after the first analysis but unsuitable microbiologically (total plate count quantity). Other samples were found out to be chemically inconvinient according to their total hardness. However, if the necessary captage was achieved, the collected water would be used as drinking water and cleaning water. 55

ÖZET Yüksek Lisans Tezi ELAZİ? BELEDİYE SINIRLARI İÇİNDE BAZİ KAYNAK SULARINDAKİ ALGLERİN ARAŞTIRILMASI Güne?: TOPRAK Fırat üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Su Ürünleri Anabilim Dalı 1994, Sayfa: 77 Bu araştırmada, Elazığ İli Belediye sınırlan içerisinde kalan Dipsiz Göl ve Kırk Gözeler olarak adlandırılan kaynak sularındaki algler Şubat 1993-Ocak 1994 tarihleri arasında araştırılmıştır. Kaynaklardaki alg florası başlıca diyatomelerden ibaret olmuş ve araştırma süresince diyatomelere ait 49 takson belirlenmiştir. Diyatomelerin dışında yalnızca bir yeşil alg ve iki mavi -yeşil alg türü belirlenmiştir. Kaynak sularında diyatomelerce oluşturulan epilitik, epifitik, epıpsammik, epipelik ve pelajik bölge alg topluluklarının tür kompozisyonu ve türlerin topluluklar içerisindeki yoğunlukları ayrı ayrı ele alınmıştır. Synedra spp. bu topluluklar içerisinde en önemli populasyonları oluşturan diyatomeler olmuşlardır. Bu diyatomeleri Cocconeis spp. ve Cymbells spp. izlemiştir. Diyatomelerin bu topluluklar içerisindeki en iyi gelişmeleri Sonbahar ve ilkbahar mevsimlerinde gerçekleşirken, yaz ve kış diyatomelerin birey sayıları bakımından fakır olduğu devreler olmuştur. ANAHTAR KELİMELER : Alg, Diyatome, Epilitik, Epifitik, Epipsammik, Epipelik, Plankton! k, Kaynak suyu, Elazığ`. IV SUMMARY Masters Thesis A STUDY ON ALGAE OF SOME SPRINGS SITUATED IN ELAZI? PROVINCE Güneş TOPRAK Fırat University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Aquaeulture 1994, Page: 77 in this study. Algae ocerring in two springs (Dipsiz Göl and Kırk Gözeler) which are situated in Elazığ Province were investigated betueen February 1 993- January 1 994. Algal flora of the springs were cam posed predominant! y of diatoms and a total of 49 diatom taxa were determined throughout the study. Epilithic, epiphytic, epipsarnmic, epipelic and plankton communities of the springs, were inventigated separately with respect to species composition and numbers of individual species. Sgmtira spp. were found to be the most conspicuous with their high cell numbers in all the communities, followed by Coccsneis spp. and Cymbsllsspp. Diatom species showed their best growth in spring and autumn whilst they were in lower numbers in winter and summer. KEY WORDS : Algae, Diatom, Epilithic, Epiphytic., Epipsammic, Epipelic, Planktonic, Spring water, Elazığ`. 77