Search

De excursie naar Vijlen en omgeving was gericht op begroeiining waarin apogame soorten uit de genera Rubus en Hieracium een rol spelen. De bramenflora van het uiterste zuidoosthoekje van ons land een heel eigen karakter, met tal van soorten die voornamelijk in het aangrenzende Duitsland voorkomen. Van de havikskruiden die in deze omgeving groeien zijn nauwelijks recente gegevens gepubliceerd.

Zuidpunt van Texel is landschappelijk zeer jong. Door aangroei van de zandplaat De Hors en het ruime voorhanden zijn van zand worden hier continue rijen primaire duinen gevormd, waartussen natte en vochtige duinvalleien liggen die in leeftijd verschillen. De excursie was vooral gericht op de vegetatie van deze duinvalleien, maar ook de drogere delen zijn bekeken. Allereerst De Hors, oefenterrein van de Marine; vervolgens terrein van Staatsbosbeheer, het Loodsmanduin

Het natuurbeheer in ons land kent verschillende stromingen. In de ene stroming staat het behoud van oude cultuurlandschappen centraal, de andere kant kiest voor de ontwikkeling van grootschalige, zelfregulerende natuurgebieden. Waar nu zitten onze plantensoorten? Dit artikel is een verkorte weergave van een hoofdstuk uit het boek 'Natuur als nooit tevoren'. Dit boek is het tweede deel in de reeks 'Vegetatiekundige Monografieën'

De ruime marge tussen de gehouden excursies en het verschijnen van de verslagen is o.a. het gevolg van de tijdrovende verslaglegging en redactie aan tabellen. Het streven is de achterstand in te halen. Tot de plantensociologische hoogtepunten van 2004 (veertiende seizoen van excursies van de Plantensociologische Kring Nederland) valt het bezoek aan de Vliehorst op Vlieland, tijdens de eerste dag van een tweedaagse excursie. Een ander hoogtepunt was het bezoek aan het militair terrein infanterieschietkamp Harskamp, waar de deelnemers per legertruck werden vervoerd. Desalniettemin staan de waargenomen vegetatie centraal

Periodiek branden is een traditionele gebruiks- of beheermethode die in het verleden op meerdere plaatsen werd toegepast. Dit gebeurde met name in heideterreinen en soms in duingraslanden, om de vegetatie te verjongen en de opslag van struiken en bomen tegen te gaan. geleidelijk is de beheersmethode uit het zicht verdwenen. In dit rapport zijn de ervaringen met periodiek branden en de kennis die er in binnenland en buitenland is over de effecten op de beschikbaarheid van nutriënten, vegetatie en fauna op een rij gezet. Het rapport geeft aan in welke situaties branden een aantrekkelijke effectgerichte maatregel kan zijn. In dit onderzoek (in het kader van OBN) werkten samen: Stichting Bargerveen, Bware en Alterra

Europese natuur in Nederland, Natura 2000-gebieden hanteert dezelfde driedeling als de klassieker Wilde planten : Hoog Nederland, Laag Nederland en Zee en kust . Voor alle Natura 2000-gebieden geeft het heldere beschrijvingen van landschap en natuurwaarden. Prachtige kleurenfoto's en aquarellen van Ed Hazebroek brengen de landschappen en de soorten in beeld. Het boek is voorzien van heldere kaartjes, een handig overzicht van habitattypen en -soorten en talloze literatuurverwijzingen.

Jeneverbesstruwelen komen in Europa voor op heel verschillende soorten bodem, variërend van zure, voedselarme zandgronden tot kalksteenrotsen met een leemdekje. Het gaat echter altijd om plekken waar in het verleden gedurende lange tijd, met wisselende intensiteit, begrazing heeft plaats gevonden. In Nederland zijn dat vooral de heide- en stuifzandgebieden op de pleistocene zandgronden. De jeneverbesstruwelen hebben daar een belangrijke landschappelijke en cultuurhistorische betekenis, maar ook de natuurwaarde is verrassend hoog. Het gaat echter al decennialang niet goed met de jeneverbesstruwelen in Nederland

De ecologische effectiviteit van beheer in arme bossen en droge heiden is onderzocht door voor beide systemen aspecten van natuurkwaliteit te vergelijken tussen regulier beheerde terreindelen en lange tijd extensief beheerde delen. Voor droge heide wordt een nieuw schema van vegetatieontwikkeling gepresenteerd bij extensief beheer. In de loop van het project is het principe van ecologische veerkracht ten aanzien van biodiversiteit een centrale plaats gaan innemen. Een veerkrachtig landschap geeft ruimte aan nieuwe soorten en interacties en biedt uitwijkmogelijkheden waardoor kenmerkende biodiversiteit zich kan verplaatsen naar alternatieve habitats. Adaptief vermogen en de aanwezigheid van een ecologisch geheugen en ruimtelijke heterogeniteit zijn kenmerkend voor een veerkrachtig landschap. Er wordt een aanzet gegeven tot een vertaling van deze kenmerken in criteria en indicatoren, waarbij arme bossen en droge heiden als voorbeelden dienen.

Binnen het in OBN-kader uitgevoerd onderzoek was tot nu toe vaak aandacht voor de ruim 580 soorten mossen (inclusief variëteiten) en 800 soorten korstmossen die in Nederland voorkomen. Uit de Rode Lijsten blijkt dat er alle aanleiding is om meer aandacht te geven aan deze groepen. De achteruitgang van mossen en korstmossen speelt landelijk en in alle landschappen. Het Deskundigenteam Heuvellandschap heeft het preadvies begeleid namens alle deskundigenteams (droog zandlandschap, nat zandlandschap en beekdallandschap; rivierenlandschap; laagveenlandschap; zeekleilandschap; duin- en kustlandschap). Bij dit onderwerp zijn betrokken geweest: Universiteit Utrecht, Universiteit van Amsterdam, B ware (Radboud Universiteit), BLWG, Forestfun ecologisch advies en onderzoek, Alterra

In dit rapport wordt een advies gegeven hoe gegevens voor de rapportage van de Habitatrichtlijn in 2013 kunnen worden verzameld. In deze rapportage wordt de landelijke staat van instandhouding van habitattypen beoordeeld aan de hand van de vier aspecten verspreidingsgebied, oppervlakte, structuur en functie en toekomstperspectief. Geadviseerd wordt om zoveel mogelijk gebruik te maken van bestaande meetprogramma’s en deze volgens een standaardprocedure om te zetten tot landelijke gegevens. Het rapport beschrijft de bestaande meetnetten en voor de Habitatrichtlijnrapportage gewenste aanpassingen en uitbreidingen

Marcel Horsthuis en Patrick Hommel houden het redactiewerk na 15 jaar definitief voor gezien. Het genoemde duo is opgevolgd door een driemanschap: Klaas van Dort, Rense Haveman en John Janssen. Dit trio zal de komende jaren het redactieteam vormen en trachten de achterstand zo snel mogelijk in te halen. Tot de plantensociologische hoogtepunten van 2002 rekenen we het boottochtje over de Grevelingen met een bezoek aan Hompelvoet en Veermansplaat en de excursie naar de ENCI-groeve

Tussen 1993 en 2005 zijn gegevens verzameld van duinstruwelen waarin bramen een belangrijke plaats innemen. Di tgebeurde enerzijds tijdens veldwerk dat verricht werd voor de beschrijving van de vegetatie van de duinen van de Zeeuwse en Zuidhollandse duinen in het kader van en dissertatie, anderzijds tijdens de kartering van de vegetatie op enkele militaire terreinen op Texel en Vlieland

Dit rapport is bedoeld als ecologische bouwsteen voor de beheerplannen van Gelderse Natura 2000 gebieden. Het bevat een nadere en gebiedsspecifieke uitwerking van de profielen van alle Natura 2000 habitattypen in de provincie. Beschreven worden de zogenaamde factsheets: (o.a.) stuifzandheiden, zwak gebufferde vennen, slikkige rivieroevers, droge heiden, jeneverbesstruwelen, heideveentjes, trilvenen, kalkmoerassen, hoogveenbossen, vochtige bossen

Dit rapport is een verslag van een veldonderzoek naar de oeverplanten op voorgegroeide kokosfiltermatten, in 2007 toegepast in het natuurproject Amstelmeer, Moeraseiland en Westelijke natuuroevers. Er wordt een vergelijking gemaakt van de uitvoering van het werk met de bestekeisen (bestek IW plannen PP NO 2006-001 in opdracht van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier) van het project. De criteria die zijn onderzocht zijn de dichtheid en mate van ontwikkeling van de oeverplanten, het aantal plantensoorten, de samenstelling van het basismateriaal en de afwerking en bevestiging van de kokosfiltermatten op de oever. De resultaten uit dit veldonderzoek geven aan dat de toegepaste matten niet van minimaal gelijkwaardige kwaliteit zijn als de in het bestek voorgeschreven Aqua-Flora® matten.

Contains fulltext : 72744.pdf (Publisher’s version ) (Open Access) 73 p.

Op 6 september 2007 verbleven de drie eerstgenoemde auteurs een aantal dagen op Rottumerplaat in verband met een vegetatieonderzoek. En passant werden enige korstmossen en mossen verzameld. De (korst)- mosflora van de grote Waddeneilanden is goed bekend (voor een mossenoverzicht, zie Van Tooren 2004). Mossen en korstmossen van het onbewoonde eiland Rottumerplaat bleven echter lang buiten beeld. En dat is niet verwonderlijk: Rottumerplaat is een belangrijk rustgebied voor vogels en zeehonden en niet vrij toegankelijk.

Dit obn onderzoek richt zich op de omstandigheden waaronder Jeneverbes zich in het Nederlandse heide- en stuifzandlandschap kan verjongen. Jeneverbesstruwelen vormen een karakteristiek onderdeel van de heide- en stuifzandlandschappen van onze pleistocene zandgronden. Zij hebben een grote cultuurhistorische waarde en herbergen tevens een hoge diversiteit aan soorten, met name aan paddenstoelen en levermossen. De afgelopen zestig jaar zijn in Nederland vrijwel geen zaailingen van Jeneverbes meer aangetroffen. Dit betekent dat de bestaande struwelen verouderen en op termijn zullen verdwijnen. Daarmee is niet alleen de toekomst van de soort in ons land onzeker geworden, maar treedt ook een groot verlies aan biodiversiteit op.

Excursieverslag 2001 van een gebied dat grote natuurwetenschappelijke betekenis heeft, in kaart is gebracht door de in 1971 opgerichte werkgroep tot behoud van de Schinveldse bossen

Excursieverslag 2001 bij de keileemkop de Havelterberg of Bisschopsberg, waar een bijzondere vegetatie te vinden is. Bijzonder opvallend was een bezoek aan de Kleine Startbaan, een strook in de heide, omgeploegd in de tweede wereldoorlog voor aanleg van een vliegveld (dat niet tot stand kwam)

Op dit moment wordt er al zeer veel ruimtelijk expliciete informatie over de verspreiding van soorten, vegetatietypen enzovoorts verzameld door allerlei organisaties. Er zijn Particuliere Gegevensverzamelende Organisaties zoals FLORON en SOVON, beheerders zoals Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten, provincies, onderzoeksinstituten. Al deze organisaties verzamelen voornamelijk gegevens voor hun eigen doelen. Echter door de verschillende doelen van vele organisaties waarvoor de gegevens verzameld worden, is het erg moeilijk overzicht te krijgen van de mogelijkheden voor het monitoren van natuurdoelen en eventuele lacunes en overlap. Verschillende methoden van het verzamelen van de gegevens maken bovendien de interpretatie van vergelijkingen erg ingewikkeld. Naast meetnetten en beheerders zijn er ook onderzoeksinstituten die ruimtelijke bestanden beheren over de omvang van natuur op het niveau van de natuurdoelen. Het zijn veelal bestanden (themakaarten) die gemaakt zijn met behulp van Remote Sensing (satellietbeeldverwerking en luchtfoto-interpretatie) zoals het Landelijk Grondgebruiksbestand Nederland (LGN), de Top10-vector en de CBS-bodemstatistiek. Deze ruimtelijke landgebruiksbestanden in combinatie met gegevens uit de database van de Landelijke Vegetatiedatabank geven een indicatie van de omvang van de natuurdoelen.

Het jaar 2001 was het twaalfde jaar waarin de Platensoiologische Kring Nederland een aantal botanische excursies organiseerde naar natuurterreinen in Nederland en de ons omringende landen. In dit boekje wordt daar (nu) verslag van gedaan

Contains fulltext : 72778.pdf (Publisher’s version ) (Open Access) 11 p.

In dit artikel willen we een beschrijving geven van de standplaats en de vegetatie waarin Cladonia cariosa optreedt op MLT Deelen. De aanleiding hiervoor is tweeledig. Tot nu toe zijn geen beschrijvingen beschikbaar van de vegetatie waarin deze zeldzame soort optreedt op zijn Nederlandse binnenlandse groeiplaatsen. Bovendien blijkt C. cariosa op MLT Deelen een grotere verspreiding te hebben dan tot nu toe werd aangenomen.

De Hieracium-excursie van september was speciaal gericht op de Boshavikskruid-groep (Hieracium sabaudum sensu lato), die in Twente een van haar bolwerken in Nederland heeft. Over de standplaats van ‘Hieracium sabaudum’ bestond enig verschil van inzicht. Volgens de Oecologische Flora staat Boshavikskruid in houtwallen, verder aan bosranden op lemige, vochthoudende, min of meer kalkarme maar niet sterk zure grond, en op oeverwallen van bosbeken (Weeda et al., 1991). De Vegetatie van Nederland zegt echter dat de bodem op de standplaats van het Hieracio-Holcetum mollis minder lemig en/of minder humeus is dan bij het Hyperico pulchri-Melampyretum pratensis. Wel of niet lemig?

In dit rapport wordt beschreven hoe in 2007 de rapportage aan de Europese Commissie in het kader van de Habittarichtlijn zal worden uitgevoerd voor habitattypen. Het betreft de eerste keer dat de Europese lidstaten over de staat van instandhouding van habitattypen rapporteren (de zogenaamde nulmeting). De vereisten van de Europese rapportage en de methoden en bronnen die gebruikt worden door Nederland, worden toegelicht.

De publicist Rolf Roos omschreef een aantal jaren geleden in een artikel in Natuur en Milieu de plantengemeenschap als een superthermometer, een fijnzinnig instrument waarmee nauwgezet de aanwezige terreincondities kunnen worden afgelezen. Voor het beschrijven van de gemeenschappen worden vegetatieopnamen gemaakt. Dit zijn documentjes waarin de ter plekke voorkomende plantensoorten en hun hoeveelheden worden genoteerd. Een enkele vegetatiebeschrijving uit het verleden van een stukje grasland, een zandverstuiving of een moerasbos kan richting geven aan de plannen voor natuurontwikkeling ter plaatse of een uit te voeren herstelproject. Van dergelijke beschrijvingen zijn er nu meer dan 460.000 verzameld (uit de periode 1929 tot heden) en in een geautomatiseerd gegevensbestand bijeengebracht, de Landelijke Vegetatie Databank. In het voorliggende boekje wordt in woord en beeld uitvoerig ingegaan op de achtergronden, inhoud en toepassingen van dit bestand. Speciaal wordt ingegaan op het belang van de databank voor Natura 2000, het netwerk van Europese natuurgebieden in ons land

In de Nederlandse flora's worden de grofbladerige schapengrassen met lange naalden samengevat onder een taxon, dat enkel sporadisch in Frankrijk voorkomt. Onderzoek is gedaan naar herbariummateriaal in Nederland, de naam van de soorten die hier voorkomen

Op basis van een in 2004 uitgevoerd veldonderzoek in faunaranden zijn de soortensamenstelling van de vegetatie en de soortenaantallen en biomassa van de in de vegetatie levende evertebraten onderzocht. Uit het onderzoek blijkt het effect van het beheer van de faunaranden op de vegetatiesamenstelling en de samenstelling van de evertebratenfauna. Op basis hiervan zijn beheersaanbevelingen gedaan

https://www.verwey-jonker.nl/doc/vitaliteit/D1283441_def.pdf

Dit artikel geeft resultaten van veldonderzoek op militaire terreinen op de Veluwe (Oldebroek, Doornspijk). Het blijkt, dat er sprake is van verjonging van jeneverbessen in heidevegetaties

In zijn zeer lezenswaardig proefschrift toont Dorland (2004) de effectiviteit aan van het bekalken van heide na plaggen. De auteur gaat hier nader op in, en betoogt, dat het beheer van heide om creativiteit en durf vraagt. Hij sluit daarbij aan bij praktijksituaties, waar door externe factoren de heide werd verstoord