Search

Dikey yapılı çift difüzyonlu MOSFET' lerin (VDMOS) yüksek empedans, yüksek ısıl kararlılık ve hızlı anahtarlama gibi avantajları; ticari olarak başarılı bir güç elemanı olmasını sağlamıştır. Ancak geçit oksit tabakasının kusur bulundurma eğilimi, MOSFET' lerin çalışma performansı üzerinde belirleyici bir rol oynar. Ayrıca oksit tabakasının işlevini yitirmesi elemanın çalışmasını sonlandırabilir. Bu durum geçit oksit bozulmasını, önemli bir aşınma sorunu haline getirir.Bu tez çalışmasında, güç MOSFET' leri için geçit oksit bozulma modeli önerilmesi amaçlanmaktadır. Tez kapsamında yapılmış olan ölçüm ve tasarım çalışmaları üç aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada; temin edilen farklı marka model transistörlerin kırılma gerilim değerleri tespit edilip kırılma istatistikleri çıkartılmıştır ve tekrarlanabilir parametre ölçümleri yapabilmek için sabit yorma uygulamasının koşulları araştırılmıştır. İkinci aşamada ise seçilen bir transistör modeli için geçit-savak kapasitesi ölçümleri yapılmıştır. Sabit yorma uygulaması farklı yüksek gerilim değerlerinde ve yorma sürelerinde yapılmıştır. Sabit yorma boyunca geçit kaçak akım değişimi kaydedilmiştir. Geçit-savak kapasite değerleri kullanılarak oksit kapasitesi hesaplanmıştır. Oksit kapasitesinin doğrusal olmayan bir değişim gösterdiği gözlemlenmiştir. Bu ikinci aşamada sunulan deneysel veriler, modelleme aşamasında kullanılmıştır. Üçüncü aşamada ise oksit bozulmasının gözlemlenmesini sağlayan geçit kaçak akımı, geçit yükleri ve oksit kapasitesi parametrelerinin değişimleri; eğri uydurma uygulaması yardımıyla matematiksel olarak modellenmiştir. Modelleme sürecinde, bozulma modeli araştırmalarında incelenen turn-around olgusu da dikkate alınmıştır. Matematiksel modellemenin yanı sıra geçit oksit kapasitesi değişimi için devre benzetim modeli tasarlanmıştır. Devre ve matematiksel modellerin doğruluğunu tespit etmek için deneysel sonuçlar ile karşılaştırılması yapılmıştır. Devre modeli, LTSPICE programında uygulanmıştır. Önerilen modeller, MOSFET' lerin geçit oksit bozulması hakkında doğru tahminler yapabilme imkânı sunmaktadır. Advantages of vertical structure double diffused MOSFETs (VDMOS) such as large impedance, heat stability and high switching provide to be a commercially successful power device. However, the tendency of the gate oxide layer to have defects plays a decisive role in the operational performance of the MOSFETs. In addition, the breakdown of the oxide layer terminates the device operation. As a result, gate oxide degradation is a major wear-out problem.In this thesis, it is aimed to propose gate oxide degradation model for power MOSFETs. Measurement and modeling procedure are carried out in three stages. First stage; breakdown voltage values of different brand model transistors are determined and the breakdown statistics are extracted and the conditions of constant stress application are investigated in order to make parameter measurements repeatable. In the second stage, the gate-drain capacitance measurements are performed for a selected transistor model. Constant stress is applied for several high voltage values and time intervals. The gate leakage current variation is recorded during the constant stress. Oxide capacitance is calculated using the gate-drain capacitance values. It is observed that the oxide capacitance showed a nonlinear change. The experimental data presented in the second stage is used in the modeling stage. In the third stage, the changes in gate leakage current, the gate charges and the oxide capacitance parameters which enable the observation of oxide degradation; are modeled mathematically by the curve fitting application. In the modeling process, the turn-around phenomenon that has examined in the degradation model studies is also taken into consideration. In addition to mathematical modeling, a circuit simulation model is designed for the changes of gate oxide capacitance. In order to determine the accuracy of the circuit and mathematical models, the model results are compared with the experimental results. The circuit model is implemented in the LTSPICE program. The proposed models provide the opportunity to make accurate predictions about the gate oxide degradation of the VDMOSFETs. 149

Küresel ısınma ve hava kirliliğini azaltmak amacıyla fosil yakıtlar yerine dünyada elektrikli araçlar tercih edilmektedir. Elektrik araçların yaygınlaşması ile beraber elektrik araçların kontrolüne yönelik çalışmalar da ivme kazanmıştır. Bu tez kapsamında, rejeneratif fren sistemli bir elektrikli araç modeli üzerinde aracın hız kontrolünü sağlamak amacıyla bir kontrolcü geliştirilmiştir. Aracın örnek hız profilleri ile hızlanma ve yavaşlama ihtiyacı göz önüne alınarak geliştirilen kapalı çevrim bulanık mantık kontrolörün genel performansı ve aracın enerji tüketimine olan etkisi ölçülmüştür. Kontrolör bilgisayar tabanlı MATLAB/Simulink modelleme ortamında geliştirilerek, örnek bir elektrikli araç modeli üzerinde test edilmiş ve ölçümler yapılmıştır. Geliştirilen bulanık mantık kontrolöre ait üyelik fonksiyonları ve kurallar MATLAB bulanık mantık tasarımcısı ve diğer MATLAB/Simulink blokları yardımı ile oluşturulmuştur. Gerçekleştirilen simülasyonlarda tez kapsamında geliştirilen kontrolör ile aracın verilen farklı tip referans hız profillerini takip etmesi sağlanmış, bu gerçekleştirilirken ise araca iletilen hızlanma ve frenleme komutları kontrol edilmiştir. Kontrolcü geliştirilirken aracın gerçek hızının referans hıza göre oluşan hata değerini minimum seviyede tutarak aracın enerji tüketimini azaltmak ve rejeneratif fren sistemli bir elektrikli araç modeli üzerinde gaz ve fren pedalı kontrolü gerçekleştirilen bulanık mantık kontrolörün aracın hız takip performansına olan etkilerini gözlemlemek hedeflenmiştir. Simülasyon sonuçlarına bakıldığında, tez kapsamında geliştirilen kontrolcünün araç modeli üzerinde genel olarak başarılı bir performans sergilediği tespit edilmiştir., Electric vehicles have started to be preferred in the world instead of the vehicles that work with fossil fuels in order to reduce global warming and air pollution. Developing controller for the electric vehicles have also been increasing on the use of electric vehicles. In this thesis, a controller has been developed to provide speed control of the vehicle on an electric vehicle model with regenerative braking system. The performance of the closed loop fuzzy logic controller has been measured according to the applied reference speed profiles and its effect on the energy consumption of the vehicle has also been measured. Controller has been developed on a computer based MATLAB/Simulink environment and tested on an electric vehicle model. Membership functions and rules of the fuzzy logic controller has been created with the help of MATLAB fuzzy logic designer and other MATLAB/Simulink blocks. In the simulations carried out, the developed controller has provided the tracing of different types of reference speed profiles on the vehicle model. Meanwhile, the acceleration and braking commands has been controlled by the developed fuzzy logic controller. It is aimed to reduce the energy consumption of the vehicle by keeping the error value between actual vehicle speed and reference speed as minimum. In addition, it is also aimed to observe the overall performance of the fuzzy logic controller on the electric vehicle model with regenerative braking system. As a consequence of the simulation results, it has been seen that the developed controller has generally shown a successful performance on the vehicle model.

Günümüzde kablosuz haberleşme çok yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Önümüzdeki yıllarda 5G ve Nesnelerin İnterneti gibi teknolojilerin yaygınlaşmasıyla kablosuz haberleşme yoğunluğu daha da artacaktır. Artan kablosuz haberleşme trafiği haberleşme sistemlerinde girişim gibi birçok ciddi soruna yol açmaktadır. Haberleşmenin sağlıklı bir şekilde sürdürülebilmesi için kablosuz haberleşme trafiğinin izlenmesi ve yönetilmesi gerekmektedir. Spektrum analizör cihazları yarım asırdan fazla süredir RF sinyallerinin izlenmesinde ve analizinden en önemli araçlardan bir tanesi olmuştur. Ancak spektrum analizör cihazları yüksek fiyatlarından dolayı sadece bir ölçüm cihazı olarak kullanılabilmektedir. Haberleşme sistemlerine yardımcı cihaz olarak kullanılamazlar. Çalışma kapsamında yapılan önermeler RF katmanı, sayısal sinyal işleme katmanı ve yazılım katmanı olarak üç kısımdan oluşmaktadır. RF katman, yüksek frekanslı RF sinyallerin frekanslarını düşürerek örnekleyen tümleşik bir yapıdan oluşmaktadır. Sayısal sinyal işleme katmanı ise FPGA üzerinde sinyallerin sayısal olarak işlenmesini sağlayan donanımsal blok tasarımlarından ve blokların yönetimini sağlayan mikroişlemciden oluşmaktadır. Çalışma kapsamında gömülü Linux işletim sistemi tercih edilerek sistem için özel olarak baştan sona bir gömülü Linux işletim sistemi derlenmiştir. Verilerin dışa aktarılmasını sağlayacak ve cihazın kontrolünü sağlayacak servisler yazılarak Linux işletim sistemi üzerinde koşturulmuştur. İşlenen sinyal verilerini grafiksel gösterimlere dönüştürerek gelişmiş analiz imkânı sunan bilgisayar tabanlı bir yazılım önerilmiştir. Çalışma sonucunda ortaya çıkan sistem amaçlanan hedefleri karşılayabilecek yapıdadır.Anahtar Kelimeler: Spektrumanalizör, FPGA, Sayısalsinyalişleme, HızlıFourirerdönüşümü GömülüLinux Today, wireless communication is used extensively. With the spread of technologies such as 5G and Internet of Things in the coming years, the density of wireless communication will increase further. Increased wireless communication traffic causes many serious problems such as interference in communication systems. Wireless communication traffic must be monitored and managed in order to maintain a healthy communication. Spectrum analyzer devices have been one of the most important tools for monitoring and analyzing RF signals for more than half a century. However, spectrum analyzer devices can only be used as a measuring device because of their high prices. They cannot be used as auxiliary devices for communication systems The propositions made within the scope of the study consist of three parts as RF layer, digital signal processing layer and software layer. The RF layer consists of a structure that reduces the frequencies of high frequency RF signals.The digital signal processing layer consists of hardware block designs that allow the digital processing of signals on the FPGA and the microprocessor that manages the blocks. Embedded Linux operating system was preferred and an embedded Linux operating system was compiled specifically for the system. The services that will maintain the data transfer and control of the device are written and run on the Linux operating system. A computer-based software has been proposed to convert processed signal data into graphical representations, providing advanced analysis capabilities. As a result of the study, the system is able to meet the objectives.Keywords: Spectrum Analyzer, FPGA, digital signal processing, fast Fourier transform,EmbeddedLinux 77

TEZ12641 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2020. Kaynakça (s. 36-41) var. XV, 43 s. :_res. (bzs. rnk.), tablo ;_29 cm. Beyin içindeki hücrelerin anormal ve kontrolsüz büyümesine beyin tümörü denir. Beyin tümörleri taşıdıkları riske göre düşükten yükseğe doğru olmak üzere birinci dereceden, dördüncü dereceye kadar derecelendirilir. Bu nedenle tümör ne kadar erken tespit edilip müdahale edilirse tedavi de o kadar başarılı olur. Hasarlı beyin dokusu ve fonksiyonel bozukluklarının iyileşmesi zor olduğundan, tümörü erken tespit etmek ve daha fazla yayılmadan önce almak önemlidir. Ancak, bu işlem sırasında sağlıklı dokulara zarar verme riski vardır. Bu nedenle, tümörün yeri, büyüklüğü ve beynin içinde nasıl yayıldığı hakkında daha fazla bilgi sahibi olunur ise, operasyonun başarı oranı büyük ölçüde artacak ve risk en aza indirilecektir. Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR), beyin tümörünün tespiti için en etkili görüntüleme yöntemidir. MR görüntüleri 2D kesitlerde oluşmaktadır. Bu görüntülerle, tümör tespit edilebilir, ancak tek bir kesit görüntüsünden şekli ve yayılması hakkında kesin bir bilgi elde edilemez. Bununla birlikte, MRI görüntülerini işleyerek daha fazla bilgi edinmek mümkündür. Hacimsel Gösterim yöntemleri ile 2D kesitlerden 3D görüntü elde edilebilir, ancak amaç beyin tümörünün 3D görüntüsünü elde etmek olduğunda, hacimsel gösterim yöntemleri kullanmadan önce görüntü segmentasyonu algoritmaları kullanılarak tümörlü dokular normal beyin dokularından ayrılmalıdır. Görüntü segmentasyonu başarı ile yapıldıktan sonra hacimsel gösterim kullanılarak 3D görüntüye ulaşılabilir. Bu tezde geliştirilen yazılım ile MR görüntüleri girdi olarak alınmakta ve otomatik olarak işlenmektedir. İşlemler bittikten ve tespit tamamlandıktan sonra, tespit edilen tümörün 3D şekli yeniden oluşturulur ve özellikleri gözlenebilir. The abnormal and uncontrollable growth of cells inside the brain is called a brain tumor. Brain tumors are graded from the first degree to the fourth degree, from low to high depending on the risk they carry. Therefore, the sooner the tumor is detected and intervened, the more successful the treatment will be. Because the damaged brain tissue and its functional disorders are difficult to recover, it is important to detect the tumor early and remove it before a further spread. However, there is a risk of damaging healthy tissues during this operation. However, if you have more information about the tumor’s location, size and how it spreads inside the brain, the success rate of the operation will be greatly increased and the risk will be minimized. Magnetic Resonance Imaging (MRI) is the most effective imaging method for the detection of the brain tumor. MRI images consist of 2D slices. With these images, the tumor can be detected, but no precise information about its shape and spread can be obtained from individual slices. However, it is possible to obtain more information by processing the MRI images. A 3D image can be obtained from 2D slices with volume rendering, but to obtain a 3D image of the brain tumor, first tumor tissue must be separated from the normal brain tissues using image segmentation algorithms. After a successful image segmentation, the 3D image can be obtained using volume rendering on processed images. In this thesis, with the developed software, MRI images are taken as input and they are automatically processed. After the process is finished and the detection is completed the 3D shape of the detected tumor is re-created and its features can be observed. Bu Çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Tarafından Desteklenmiştir. Proje no: FYL-2018-10680.

Bu çalışmada, beş farklı meta sezgisel algoritma kullanılarak otonom mikro şebekelerin boyutlandırma optimizasyonu yapılmıştır. Boyutlandırma optimizasyonunun amacı, yükün talep ettiği elektrik enerjisini minimum maliyetle sürekli ve güvenilir bir şekilde yüke sağlanmasıdır. Ayrıca, önerilen mikro şebeke yapısı için en verimli ve optimal enerji yönetimi stratejisini uygulamak amacıyla karşılaştırmalı bir analiz yapılmıştır. Böylece, dağıtık üretim kaynaklarından optimum şekilde yararlanılarak şebekeden bağımsız, ada modlu çalışma gerçekleştirilmiştir. Bu ada modlu mikro şebeke modeli fotovoltaik paneller, enerji depolama birimi olarak kullanılan bataryalar, dizel jeneratör ve yük bileşenlerinden oluşmaktadır. Mikro şebekeyi bileşenlerin optimum kapasitelerini belirlediğimiz optimal boyutlandırma için parçacık sürü optimizasyonu algoritması, ateş böceği algoritması, gri kurt optimizasyon algoritması, balina optimizasyon algoritması ve salp sürü algoritmasını içeren meta sezgisel algoritmalar seçilmiş ve başarıyla kullanılmıştır. Seçilen boyutlandırma algoritmalarını çalıştırmak için MATLAB'da bir model geliştirilmiştir. Enerji optimizasyonu, güvenilirlik ve ekonomik değerlendirme kriterlerini sağlayacak bir amaç fonksiyonu doğrultusunda, güç kaynağı kaybının olasılığı (LPSP) ve elektrik enerjisinin maliyeti (COE) göz önünde bulundurularak gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak, optimum boyutta bileşenlerle tasarım özelliklerini karşılayan otonom bir mikro şebeke tasarlanmıştır. Dahası, algoritmaların problemin çözümünde sergiledikleri performanslar bireysel olarak ortaya konulmuş, birbirleriyle karşılaştırılmış, yorumlanmış ve farklı algoritmaların tasarlanan sistemdeki boyutlandırma optimizasyonlarının değerlendirilmesine yönelik öneriler sunulmuştur In this study, sizing optimization of autonomous microgrids has been made using five different meta-heuristic algorithms. The objective of the sizing optimization is to provide the electrical energy demanded by the load continuously and reliably with the minimum cost. In addition, a comparative analysis has been realized in order to implement the most efficient and optimal energy management strategy for the proposed microgrid structure. By this way, the optimum use of the distributed production resources is realized in island mode operation of the micro grid. This island mode microgrid model consists of photovoltaic panels, batteries to be used as energy storage unit, diesel generator, and load components. For optimal sizing where we determine the optimum capacities of the microgrid components, five meta-heuristic algorithms including particle swarm optimization algorithm, firefly algorithm, gray wolf optimization algorithm, whale optimization algorithm, and salp swarm algorithm are selected and used successfully. A model was developed to run the selected sizing algorithms in MATLAB. Energy optimization is realized by considering the loss of power supply probability (LPSP) and the cost of energy (COE) in line with a purpose function that ensures the reliability and economic evaluation criteria. Finally, an autonomous microgrid that satisfy the design specifications with optimally sized components has been designed. Moreover, the performances of the algorithms in the solution of the problem are presented individually, compared to each other, interpreted, and suggestions for evaluating the sizing optimizations of different algorithms in the designed system are presented

WOS: 000504842200034, Since the beginning of the war in Syria, most of the electricity infrastructure has been destroyed, leaving millions with unreliable energy. In such regions vulnerable to energy insecurity, an alternative means of electricity production is sought. As an attractive option, the interest is directed to solar energy. However, because of a lack of expertise in solar energy conversion and the high cost of smart technology in these regions, people have typically used photovoltaic systems in primitive ways, in which the efficiency of solar energy conversion is low. There is, therefore, a need for inexpensive, easy-to-implement, yet highly efficient and high performing solutions. STMicroelectronics 32-bit ARM as a maximum power point tracking (MPPT) controller offers a potential solution to the problem of low conversion efficiency in stand-alone solar systems. In this study, using Matlab-Simulink and STMicrelectronics-32 bit ARM board, simulation and practical test is set up to evaluate the performance of the Perturbation & Observation, Incremental Conductance, and Fuzzy Logic MPPT algorithms, in order to determine the most appropriate algorithm to use in small scale solar energy systems. Therefore, the objective of this study is to explore rapid control prototyping tools for saving time and effort to the experts in the implementation process of the proposed systems. The results indicate the effectiveness of the fuzzy logic algorithm to draw more energy, decrease oscillation and provide a fast response under variable weather conditions. Furthermore, the three algorithms were able to find and track MPP., Selcuk University scientific research projects coordinate (BAP)Selcuk University [17401144], This paper is granted by Selcuk University scientific research projects coordinate (BAP) under Project No 17401144. Fuad ALHAJOMAR would like to express his gratitude to The Council for At-Risk Academics (Cara), United Kingdom.

Dünyanın hızla artan nüfusu ve hızlı kalkınma isteği ile birlikte enerji ihtiyacının da astronomik bir artmasına neden olmuştur. Yeni kaynak arayışlarında enerji ihtiyacının yenilenebilir ve yönetilebilir hale getirmek için çaba sarf etmektedir. Fosil yakıtlardan enerji üretmek yerine doğada bulunan güneş enerjisine yönelerek geliştirilmiş fotovoltaik sistemler kullanılmaya başlanmıştır. Ancak her sistemde olduğu gibi bu sistemlerinde bir ömrü vardır. Bu ömür süresine fayda zarar analizinin pozitif yönünde kalması gerekmektedir. Fotovoltaik panellerin ve kabloların dış ortam şartlarında çalıştığından verimlerinde düşüş, ömürde ise azalma görülebilmektedir. Bundan dolayı fotovoltaik panellerin ve solar kabloların kullanılacağı coğrafi şartlarına göre araştırma yapılarak verimleri ve ömürleri belirlenmektedir. Bu çalışmamda; fotovoltaik modüllerin ve solar kabloların ömrüne etki eden UV ışınların, nemin ve ısıl çevrimlerin toplam etkisi göz önüne alınarak 835 m yükseklikte bulunan panellerin ömrünün 25 yıl, deniz seviyesinde kurulan panellerin ömrünün 24,5 yıl ve 2000 m yükseklikte kurulan panellerin ömrünün de 22,5 yıl olacağı sonucuna varılmıştır. Bu sonuca göre Bursa İli, Orhaneli İlçe'si, Sırıl Köy'ünde kurulacak olan güneş enerji santralinin ömrünün 25 yıl olacağı ortaya çıkmıştır. Sistemde bulunan tek damarlı bakır iletkenli solar kabloların akım taşıma kapasitesini belirlemek amacıyla benzetim, deneysel ve simülasyon çalışmaları yapılarak uygulanan akım süresi arttığında sıcaklık artış oranında düşüş tespit edilmiştir. 1,5 mm2, 2,5 mm2, 4 mm2 ve 6 mm2 gibi farklı kesitlerde kabloların ömrünü etkileyen yüksek akımlar (35 A ile 1265 A) uygulanmıştır. Büyük kesitli kablolara 1 – 5 sn süre ile uygulanan kısa devre akımlarında eklerdeki sıcaklık %13'e kadar daha yüksek iken, küçük kesitli kablolarda bu fark %9'a kadar düştüğü tespit edilmiştir. Energy demand increases dramatically with the rapidly increasing population of the world. It strives to make renewable and manageable energy needs in search of new resources. Instead of producing energy from fossil fuels, photovoltaic systems developed for solar energy in nature have started to be used. However, these systems have a life span like every system. This life-benefit analysis should be positive. Systems are exposed to all kind of weather conditions in outdoor and especially due to the outdoor conditions, efficiency and system life of panels and cables decrease in time. Therefore, their efficiency and lifetime should be determined according to the geographical conditions where photovoltaic panels and solar cables are used. In this study, considering the total effect of UV rays, humidity and thermal cycles affecting the life of photovoltaic modules, it was concluded that the life of the modules which installed at 835 m above sea level is 25 years, the life of the modules which installed at sea level is 24.5 years and the life of the modules which installed at 2000 m above sea level is 22.5 years. According to this result, the life of the solar power plant will be installed in Siril Village of Orhaneli District of Bursa Province will be 25 years. It has been found that the current carrying capacity of single core copper cables in the system decreases inversely proportional to the temperature increase rate when applied current time increases. There are high currents (35 A and 1265 A) was applied to different diameter cables such as 1,5 mm2, 2,5 mm2, 4 mm2 ve 6 mm2 which effects life span of system. The temperature of the joint points of large cross-section cables is up to 13%, on the other side temperature difference of small cross-section cables is reduced to 9%, when 10-25 seconds short circuit currents carried out to system. 97

This work was partially supported by The Scientific and Technological Research Council of Turkey (TUBITAK) under Grant 3190696 and ASELSAN A.S. In this work, we present the experimental results of a direct detection phi-OTDR based distributed acoustic sensor system. The system uses two cascaded acousto-optic modulators in order to generate optical pulses with very high extinction ratio and dual photodetector scheme for high dynamic range. The proposed schemes are investigated in detail and their performance enhancement is experimentally verified. Four piezoelectric based fiber stretchers are placed on a similar to 104 km single-mode test fiber at the distances of 1 km, 10 km, 87 km and 102.7 km and used for perturbation tests. The stretchers generated vibration signals which are analyzed to quantify the system performance. The signal-to-noise ratio (SNR) of vibration signals at the monitored distances is measured over the 12-hour recorded data within 34-second time windows considering the multi-point random interference of scattered light and fading phenomena. Using the 12-hour data, SNR histograms at four different locations are generated and mean SNR values are obtained. The signals received from 102.7 km has a maximum SNR of 24.7 dB and a mean SNR of 7.3 dB with a spatial resolution of 15 m. To the best of our knowledge, this is the highest-range reported direct detection phi-OTDR based distributed acoustic sensor system. Turkiye Bilimsel ve Teknolojik Arastirma Kurumu (TUBITAK) 3190696 ASELSAN A.S.

Bu çalışmada PID kontrol ve basit bir düzenek kullanılarak bir doğru akım (DA) motorun hız kontrolü, gerçek zamanlı olarak gerçekleştirilmiştir. LabVIEW yazılımı kullanılarak sistemi gerçek zamanlı olarak çalıştıran ayrık bir PID kontrol sistemi oluşturulmuştur. Sistemin donanımı, bir veri toplama (DAQ) kartı, enkodere sahip bir DA motor ve bir sürücü devre ünitesinden oluşmaktadır. PID parametreleri başlangıçta Ziegler-Nichols yöntemiyle çalışan LabVIEW PID Autotuning VI uygulaması kullanılarak belirlendi. Sistemin gerçek zamanlı olarak stabil bir şekilde çalışması için, elde edilen kazanç parametreleri manuel bir yaklaşım uygulanarak daha iyi hale getirildi. Önceki çalışmalar incelendiğinde gerçek zamanlı olarak yapılan DA motor hız kontrolü uygulamalarında, deney düzeneklerinin sistemi karmaşık hale getiren elemanlar içeren yapıda olduğu gözlendi. Karmaşıklık sorununun üstesinden gelmek için, kullanılan fiziksel elemanların işlevlerini yerine getirebilecek kodları içeren yazılım, LabVIEW programı kullanılarak oluşturuldu. Oluşturulan algoritma, National Instruments’ın DAQ kartı ile iletişime geçmesi için senkronize edildi. Bu DAQ kartı hem gerçek hız bilgisini gerçek zamanlı olarak motora entegre olan enkoderden elde etmek hem de kontrol sinyallerini sürücü devre ünitesine göndermek için kullanıldı. Bu yaklaşımla, sisteme verilen değişken girdilere iyi cevap veren gerçek zamanlı kontrol edilen bir sistem elde edildi. Sonuçlar incelendiğinde, iyi bir basamak cevabı olan, %0.34’lük çok düşük bir yüzdelik üstaşıma, 3.5 s’lik yükselme süresine, 6.1 s’lik oturma süresine sahip ve farklı referans hız değerleri arasında yumuşak geçiş yapan bir sistem oluşturuldu., In this study, a robust real-time PID controlled mechanism was developed to regulate the speed of a DC motor in real-time using a simple setup. A discrete PID control scheme that operates the system in real-time was created using LabVIEW software. A data acquisition (DAQ) card and a driver unit along with a DC motor that has an encoder was used to form the hardware of the system. PID parameters were initially obtained using LabVIEW PID Autotuning VI, which is based on Ziegler-Nichols method. A manual approach was implemented to obtain better gain parameters in order to form a stable real-time operated system. Previous studies indicate that real time control is done by using more complicated setups which include components that make the system complex. To overcome the complexity issue, LabVIEW software was used to eliminate most of the required components and create all necessary functions. The created algorithm was synchronized to communicate a National Instruments’ DAQ card and this device was both used to obtain the actual speed in real-time from an attached encoder and to send control signals to the driver unit. A real-time controlled system presenting good response to dynamic inputs was achieved through this approach. The results showed a very good step response, almost no overshoot (0.34 %), very decent rise time (3.5 s) and settling time (6.1 s) along with good transition behavior from one set point to another in real-time.

Kablosuz teknolojiyi kullanarak asansörün kat bileşenlerini sürmek için yapılan araştırmalar devam etmektedir. Asansör şirketleri, geleneksel yaklaşımlarla ilgili sorunlardan kaçınmak için yeni yollar bulma peşindedir. Ana hedefler kullanılan kabloların sayısını, asansör kurulum süresini ve sorun giderme süresini azaltmak ve kullanıcılara verilen servis kalitesini arttırmaktır.Bu tez çalışmasında, kontrol paneli ile kat bileşenlerinin arasındaki mevcut en yaygın kablolu ve kablosuz veri iletim teknikleri karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiş, hepsinin olumlu ve olumsuz yönleri belirlenmiştir. Bu değerlendirme ışığında, enerji hasadı teknolojisinin ve Wireless Short Packet (WSP) protokolünün kat bileşenlerini sürmekte uygulanabilirliği analiz edilmiş ve bu analizden yola çıkarak iki ağ tasarlanmıştır. Birincisi alçak ve orta yükseklikteki binalar için geri bildirimsiz çok atlamalı kablosuz bir ağdır. İkincisi yüksek binalara uygun hibrit kablolu-kablosuz bir ağdır. Önerilen iki ağ mimarisi için ihtiyaç duyulacak cihazlar satın alınarak deney düzeneği kurulmuş ve bu düzenek üzerinde performans testleri gerçekleştirilmiştir.WSP protokolünü kullanan TCM320 modülünün testinde, modülün hatasız çalışabildiği maksimum telegram yoğunluğu 75 telegram/s olarak bulunmuştur. Bu da 13,33 ms'lik telegram penceresine karşı gelmektedir. Modülün gönderdiği işaretin, testin yapıldığı binada, 6 kata kadar nüfuz edebildiği ispatlanmıştır. Birinci ağda, 13 baytlık telegramlarla ağın atlama süresinin (t_a) en iyi durumda 16,1 ms ve en kötü durumda 56,1 ms olduğu tespit edilmiştir. Çağrı butonunun tepki süresine (c_t) göre en iyi ve en kötü durumda hizmet edilebilecek maksimum kat sayısı (N) da belirlenmiştir. Sırayla c_t 50, 100, 200, 300, 400, 500, 1000 ms olduğunda N en iyi durumda 6, 12, 24, 37, 49, 62, 124 ve en kötü durumda 1, 3, 7, 10, 14, 17, 35'tir. İkinci ağda CANbus teknolojisiyle TCM320 kullanılmıştır. Bu ağda mesaj iletiminin süresinin az ve sabit olması ağın yüksek binalarda uygulanmasına imkân sağlamaktadır. N değeri, CANbus'ın normal modundayken 325 ve TJA1055T kontrolörüyle CANbus hata-tolerans modundayken 295 olarak hesaplanmıştır. Many researches have been conducted to utilize wireless technology in order to control the floor fixtures of elevators. Elevator companies are trying to discover new ways to avoid the problems related to the traditional approaches. The main goals essentially are decreasing the number of cables used, the elevator installation period, the time of troubleshooting and increasing the service quality provided to users.In this thesis, the most common wired and wireless data transmission techniques between the control panel and the floor fixtures have been evaluated, and their positive and negative effects have been determined. In the light of this evaluation, the feasibility of using energy harvesting technology and Wireless Short Packet (WSP) protocol to control the floor fixtures has been analyzed and, as a result, two networks have been designed. The first one is a multi-hop wireless network for low-rise and medium-rise buildings. The second one is a hybrid wired-wireless network designed for high-rise buildings. For the performance test of the two networks, the required equipment has been purchased and 3 experimental setups have been built.While testing the TCM320 module, which uses the WSP protocol, the maximum telegram intensity the module can operate in without errors has been found to be 75 telegram/s. This corresponds to a 13.33 ms telegram window. The signal of the module has been proven to penetrate up to 6 floors in the building where the test has been conducted. In the first network, when using telegrams with 13-byte length, in the best case, hop time (t_a) has been determined as 16.1 ms, while in the worst case it has been found as 56.1 ms. The maximum number of floors (N) that can be served in both cases has been determined according to the call button response time (c_t). For c_t values of 50, 100, 200, 300, 400, 500, 1000 ms, in the best case, N has been computed as 6, 12, 24, 37, 49, 62, 124, and in the worst case, N has been found as 1, 3, 7, 10, 14, 17, 35, respectively. In the second network, CANbus has been used with TCM320 modules. In this network, short and constant data transmission period allows the network to be implemented in high-rise buildings. N value has been computed as 325 when CANbus is in normal mode, and it has been computed as 295 when the TJA1055T controller is in CANbus fault-tolerance mode. 96

Yapay sinir ağları veri işleme ve sınıflandırma çalışmalarında sıklıkla tercih edilen bir yöntemdir. Sinir hücrelerinin iletim modelinden esinlenerek oluşturulmuş bu yöntem, nöronların farklı dizilim ve bağlantılarla çıktı oluşturduğu matris cebir gösterimidir. Öğrenme aşamasında hedef çıktılara göre eğitilen yapay sinir ağları, farklı ağ modelleri ile geniş yelpazede veri desenine uygulanabilmektedir. Kompleks değerli sayı uzayıyla işlem yapan ağ modelleri de kompleks değerli yapay sinir ağları olarak isimlendirilmektedir. Bu çalışmada UCI veri deposunda erişime açık olarak bulunan medikal bir veri seti olan kardiotokogram veri seti ve görüntü işleme algoritmalarında kullanılan deri bölütleme veri seti kompleks değerli yapay sinir ağı modeli ile sınıflandırılmıştır. Modelin başarımı tahmin doğruluğu, duyarlılık ve özgüllük kriterleri kullanılarak incelenmiştir.Bu tez çalışmasında elde edilen sonuçlar kompleks değerli yapay sinir ağı modelinin kardiotokogram ve deri bölütleme veri setlerinin sınıflandırılmasında başarılı bir biçimde uygulanabileceğini göstermiştir. Artificial neural network is frequently preferred method in data processing and classification studies. This method, which is inspired by the transmission model of nerve cells, is a matrix algebra representation that different sequence and connections of neurons generate output. Artificial neural network, which trained according to target output in training step, is applicable for wide range pattern of dataset with variant network topologies. Artificial neural network processing in complex valued geometry is called Complex Valued Neural Network In this study, medical cardiotocography dataset and image skin segmentation dataset for image processing applications, that are accessible in UCI data repository, are tried to be classified by complex valued neural network. Results of prediction accuracy, specificity and sensitivity are used as indicators of model performance over dataset. Outcomes of this thesis show that complex valued neural network model can be applied successfully for cardiotocogram dataset and skin segmentation dataset 94

Within the scope of this thesis, the subject of self-motion estimation of the camera or the platform on which the camera is attached is dealt with by using only camera images. The working principles of the cameras are examined and the relation of 3-dimensional space with 2-dimensional image information is defined. In order to express the motion of the object in 3-dimensional space, information about rigid body is given. Various feature detection and matching methods for motion estimation have been investigated and motion estimation techniques have been examined in single camera and stereo camera situations. In the simulation studies, the image records in the KITTI data set containing open and large scale images were processed in MATLAB environment and navigation information was obtained. The motion trajectory of the vehicle was determined using the relationships between consecutive images. The effects of different feature detection methods on the results were investigated. The obtained navigation information was compared with the navigation information obtained by the GPS / INS system in the data set. ABSTRACT ii TEŞEKKÜR iii İÇİNDEKİLER iv ŞEKİLLER DİZİNİ vii ÇİZELGELER DİZİNİ xii SİMGELER VE KISALTMALAR xiii SÖZLÜKÇE xiv 1. GİRİŞ 1 2. ÜÇ BOYUTLU UZAY İLE KAMERA GÖRÜNTÜLERİNİN İLİŞKİSİ 3 2.1 Kamera Modelleri 3 2.1.1 İnce Kenarlı Mercek Modeli 4 2.1.2 İğne Deliği Kamera Modeli 5 2.1.3 Merkezi İzdüşüm Kamera Modeli 5 2.2 Koordinat Dönüşümleri 7 2.2.1 3B-3B Koordinat Dönüşümleri 7 2.2.2 Homojen Koordinatlar 11 2.3 3B-2B Perspektif Dönüşüm 12 2.3.1 Kamera İç Değişkenleri (Intrinsic Parameters) 13 2.3.2 Kamera Dış Değişkenleri (Extrinsic Parameters) 14 2.3.3 Tam Perspektif İzdüşüm 15 3. ÖZNİTELİKLER VE ÖZNİTELİK TESPİT YÖNTEMLERİ 16 3.1 Öznitelik Tespit Yöntemleri 16 3.1.1 Harris Köşe Tespit Yöntemi 16 3.1.2 Shi-Tomasi Köşe Tespit Yöntemi 18 3.1.3 FAST Köşe Tespit Yöntemi 19 3.1.4 Ölçekten Bağımsız Öznitelik Dönüşümü (SIFT) 21 3.1.5 Hızlandırılmış Güçlü Öznitelikler (SURF) 25 3.2 Öznitelik Tanımlama 27 3.2.1 Hızlı Retina Anahtar Nokta Tanımlayıcı 28 3.2.2 SIFT Tanımlayıcı 30 3.2.3 SURF Tanımlayıcı 31 3.3 Öznitelik Eşleştirme 33 3.4 Aykırı Veri Eleme Yöntemleri 34 4. GÖRSEL ODOMETRİ 36 4.1 Epipolar Geometri 37 4.2 Hareket Kestirimi 40 4.2.1 2B – 2B Görüntü Öznitelik Benzeşmelerinden Hareket Kestirimi 41 4.2.2 3B – 2B Görüntü Öznitelik Benzeşmelerinden Hareket Kestirimi (Poz Kestirimi) 50 4.3 Üçgenleştirme 52 4.4 Demet Düzeltme (Bundle Adjustment) 55 5. DENEYSEL ÇALIŞMALAR 57 5.1 Veri Kümesi 57 5.2 Öznitelik Tespiti 59 5.3 Öznitelik Eşlemesi 62 5.4 3B Noktaların Geriçatımı (3D Reconstruction) 63 5.5 Tek Kamera İle Hareket Kestirimi 67 5.5.1 2B-2B Eşleşmeler Hareket Kestirimi 67 5.5.2 3B-2B Eşleşmeler Hareket Kestirimi 74 5.6 Stereo Hareket Kestirimi 78 5.6.1 Öznitelik Sayıları ve Eşleşme Durumları 79 5.6.2 Hesaplanan Hareket Yörüngeleri 84 5.6.3 Hesaplama Süresi Ölçümleri 95 6. SONUÇLAR 109 7. KAYNAKLAR 111 8. EKLER 114 8.1 Tekil değer ayrışımı 114 8.1.1 Homojen Denklem Sisteminin Tekil Değer Ayrışımı İle Çözümü 114 9. ÖZGEÇMİŞ 116 Bu tez çalışması kapsamında sadece kamera görüntüleri kullanılarak kameranın ya da kameranın takılı olduğu platformun öz hareketinin kestirimi konusu ele alınmıştır. Kameraların çalışma prensipleri incelenmiş ve 3-boyutlu uzayın 2- boyutlu görüntü bilgisi ile ilişkisi tanımlanmıştır. Cismin 3-boyutlu uzayda hareketinin ifade edilebilmesi için katı cisim hareketi konusunda bilgilere yer verilmiştir. Hareket kestirimi için çeşitli öznitelik tespit ve eşleştirme yöntemleri incelenmiş, tek kameralı ve stereo kameralı durumlarda hareket kestirim teknikleri araştırılmıştır. Benzetim çalışmalarında açık ve geniş alan görüntüleri içeren KITTI veri kümesindeki görüntü kayıtları MATLAB ortamında işlenerek navigasyon bilgisi elde edilmiştir. Birbirini takip eden görüntüler arasındaki ilişkiler kullanılarak aracın hareket yörüngesi belirlenmiştir. Farklı öznitelik tespit yöntemlerinin sonuçlara etkisi incelenmiştir. Elde edilen navigasyon bilgisi, veri kümesindeki GPS/INS sistemi ile elde edilen navigasyon bilgisi ile karşılaştırılmıştır.

Günümüzde Mobil teknoloji (cep telefonları, dizüstü bilgisayarlar, vb.), hayatımızı kolaylaştırdığı için insan yaşamının önemli bir parçası haline gelmiştir. Bu cihazların sağladığı kolaylık nedeniyle kullanımları hızla yaygınlaşmıştır. Elektromanyetik (EM) dalgalar doğal ışımanın yanında, insan yapımı olan ve hergün artan miktarlarda veri alışverişini radyo dalgaları ile sağlayan yeni teknolojilerden kaynaklı (TV, radyo, kablosuz, internet, hücresel iletişimden) olarak, yayılırlar. Bu da sınırlı bir alanda sonsuz kullanıcıya kapsama alanı sağlamak amacı ile yeni baz istasyonları kurulmasını gerektirmektedir. Standartlara göre elektromanyetik kirlilik oranlarının belirlenebilmesi için elektrik ve manyetik alan ölçümlerinin yapılması büyük önem taşımaktadır. Türkiye'de baz istasyonundan bir telekomünikasyon opretörü için elektrik alan limit değeri 13.5 V/m'dir. Bu çalışmada, Ancak Bursa Uludağ Üniversitesi`nin Merkez Yerleşkesi`nde baz istasyonlarında yapılan EM kirlilik ölçüm ve inceleme çalışması sonucunda; kurulu baz istasyonlarının Türkiye'nin Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) sorumluluğunda uygulanan Uluslar arası İyonlaştırmayan Radyasyondan korunma komisyonu (ICNIRP) tarafından düzenlenen sınır değerlere uygun çalıştıkları tespit edilmiştir. Ölçüm sonuçları daha yakından incelendiğinde ICNIRP limitlerinden daha düşük seviyelerde olduğu gözlenmiştir. Electromagnetic waves (EM) have become a complementary part of our every day life. In these days, this influences almost every aspect of our day-to-day life. However, the electromagnetic waves are radiated from natural, man-made sources such as TV, radio, wireless, internet, cellular communication, and many other devices which are also exchanging increasing amounts of data by means of radio frequency (RF). Thus, this leads to installation of more base stations to cover new areas with new technology to work within the limited geographic area for unlimited users. That means the exposure of high levels of Electromagnetic Radiation (EMR) due to high RF power broadcasting in order to maximize the coverage of area.The measurement of the electric field and the magnetic field is significant in order to determine electromagnetic pollution level compared to standards. In Turkey, electric field limit value, which is emitted by base station is 13.5 V/m for one mobile communication operator. In this study, the measurement and evaluation of electromagnetic pollution outside the Bursa Uludag University hospital building are performed and its compliance with national and international standards is examined. Moreover, the distribution of electric field in the environment is estimated by the artificial neural network methods considering the measurement results. However, as a result of the EM pollution measurement and examination carried out in the base stations at the Central Campus of Uludağ University in Bursa. Turkey's Information and Communication Technologies Authority of installed base stations (BTK) are implemented under the responsibility of the International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection (ICNIRP) have been determined that the limits regulated by appropriate work. When the measurement results were examined more closely, it was observed that the levels were lower than the ICNIRP limits. 94

Increasing insensitivity demands on designing and producing munitions necessitates utilizing primarily insensitive initiation trains specifically in missile systems. Exploding Foil Initiator (EFI) is a high voltage detonator that is used as the initiation element of rocket motor and warhead initiation trains of modern insensitive missile systems. Depending on the temperature and manufacturer, while low energy EFI can be fired at between 700 Vdc and 1250 Vdc, high-energy ones can be fired between 1400 Vdc and 2500 Vdc voltages. In this thesis, instant high power density flyback topology converter design and development has been made to convert 28V DC supply voltage of the missile electronics to 2500V DC voltage level. The firing capacitor is charged by a flyback converter with an output voltage of 2500V DC after the ignition safety device has detected the safety conditions in fuse system. After the ignition command isreceived, EFI will be ignited via the trigger switch with the energy on the firing capacitor. A design has been made to allow measurement of electrical characteristics such as high current and voltage in the ignition line at the time of ignition. Safety and charging time are the most important requirements in the design of the capacitor charging circuit. To increase efficiency and reduce the size of the PCB, the electrical strength characteristics of the components have been selected to meet the instantaneous high current and voltage requirements. In particular, the flyback transformer is designed to charge the firing capacitor at maximum speed in a minimum space to meet the requirements of instantaneous power density at high output voltage. The transformer winding architecture and structures are examined to obtain optimum parameters for high voltage capacitor charging application. In addition, since the ignition safety device is the most critical unit in terms of safety in missle system, it is designed in accordance with the STANAG 4187 NATO standard, which sets out the requirements for safe design in missile systems. Mühimmat tasarımı ve üretimi sırasında giderek artan duyarsızlık gereksinimleri, özellikle füze sistemlerinde en başta duyarsız ateşleme zincirleri kullanılmasını gerektirmektedir. Patlayan folyolu başlatma elemanı, modern duyarsız füze sistemlerinin roket motoru ve harp başlığı ateşleme zincirlerinin başlatma elemanı olarak kullanılan bir çeşit yüksek gerilim detonatörüdür. Patlayan folyolu başlatma elemanları sıcaklığa ve üretici firmaya bağlı olarak düşük enerjili olanlar 700V DA ile 1250V DA, yüksek enerjili olanlar 1400V DA ile 2500V DA gerilimleri arasında ateşlenebilmektedir. Bu tezde füze elektroniğinden alınan 28V DA besleme gerilimini 2500V DA gerilim seviyesine dönüştürecek anlık yüksek güç yoğunluklu, flyback topolojisine sahip dönüştürücü tasarımı ve geliştirilmesi yapılmıştır. Ateşleme emniyeti cihazı füze sistemindeki güvenlik koşullarını tespit ettikten sonra 2500V DA çıkış gerilimine sahip flyback dönüştürücü ile ateşleme kondansatörü şarj edilir. Ateşleme komutu geldikten sonra kondansatör üzerindeki enerji ile tetikleme anahtarı üzerinden patlayan folyolu başlatma elemanı ateşlenecektir. Ateşleme anında ateşleme hattındaki yüksek akım ve gerilim gibi elektriksel karakteristiklerin ölçülmesine izin veren bir tasarım yapılmıştır. Kondansatör şarj devresinin tasarımında güvenlik ve şarj süresi en önemli isterler olarak belirlenmiştir. Verimliliği artırmak ve BDK boyutunu düşürmek için kullanılacak bileşenlerin elektriksel dayanım karakteristikleri yüksek akım ve gerilim ihtiyaçlarını anlık karşılayacak şekilde seçilmiştir. Özellikle flyback transformatörü, yüksek çıkış geriliminde anlık güç yoğunluğu isterlerini karşılayacak şekilde minimum alanda maksimum hızda ateşleme kondansatörünü şarj etmesi hedeflenerek tasarlanmıştır. Transformatör sarım mimari ve yapıları incelenerek yüksek gerilim kondansatör şarj uygulaması için optimum parametreler elde edilmiştir. Ayrıca ateşleme emniyeti cihazı güvenlik açısından en kritik birim olduğu için, füze sistemlerinde uyulması gereken güvenli tasarım gereksinimlerini belirleyen STANAG 4187 NATO standardına uygun tasarlanmıştır.

Çoklu algılayıcı ağlarında sinyal işleme, askeri ve sivil olmak üzere bir çok uygulama alanında sıklıkla kullanılmaktadır. Algılayıcı ağlarının, kablosuz iletişim ve elektronik alanlarındaki gelişmeler ile birlikte maliyetlerinin düşmesi ve uzaktan gerçek zamanlı veri izleme ve sinyal işleme süreçlerini kolaylaştırmaları nedeniyle her geçen gün kullanımları artmaktadır. Bu nedenle, çoklu türdeş olmayan algılayıcılardan oluşan ağlarda, temel görevi bir olayı algılamak olan algılayıcılardan alınan verileri birleştirerek, bir durum ile ilgili global tahmin yapmak önemli bir konu haline gelmiştir.Algılayıcıların topladığı verilerin global bir karar vermek için birleştirilmesi, çok modlu bir modelleme ve sinyal işleme yaklaşımı gerektirmektedir. Bu tez çalışmasında, çoklu algılayıcı bulunan ağlarda, farklı algılayıcılardan alınan ölçümlerin ve her bir sensörden ardışık zamanlarda alınan ölçümlerin bağımlı olması durumunda parametre belirsizliği altında bileşik hipotez sınaması problemi ele alınmıştır.Farklı algılayıcılardan aynı anda alınan ölçümler arası bağımlılık, bağımlı rasgele değişkenleri modellemek içi yaygın olarak kullanılan kopula kuramı kullanılarak modellenmiştir. Kopula teorisi kullanılarak algılayıcı ölçümlerinin bileşik dağılımları parametrik olarak ifade edilmiştir. Bağımlı verilerin bileşik dağılımlarını modellemek için kopula kuramının kullanılmasının pek çok avantajı vardır. En önemlilerinden biri, marjinal dağılımların etkisini ve veri içindeki bağımlılık yapısını birbirinden ayırmasıdır. Ayrıca kopula fonksiyonları ile kapalı bir forma sahip olmayan bileşik olasılık yoğunluk fonksiyonu (PDF) modelleri de temsil edilebilmektedir. Bu tez çalışmasında, bağımlılık modellemede Gauss ve Student'ın t kopula fonksiyonları ele alınmıştır. Ardışık zamanda alınan ölçümler arasındaki bağımlılık ise, Markov zincirleri kullanılarak modellenmiştir.Sensör ölçümlerinin marjinal dağılımlarının ve kopula fonksiyonlarının bilinmeyen, deterministik parametreleri olduğu varsayılmıştır. Sensörlerden alınan ölçümlerin marjinal PDF'lerin parametrik olarak bilindiği ancak bileşik olasılık yoğunluk fonksiyonunun bilinmediği varsayılmıştır. Algılayıcılardan elde edilen ölçümler ile, müşterek sezim ve kestirim yöntemi kullanılarak, kopula fonksiyonunun ve marjinal dağılımların bilinmeyen parametreleri kestirilip, parametre˘ belirsizliği altında dizi kestirimi yapılmıştır. Sonlu durum Markov süreçten oluşan gözlemlerle durum dizilimi tahmin etmek için en iyi özyinelemeli çözümolan klasik Viterbi algoritması, parametre belirsizliği olması nedeniyle doğrudan kullanılamamaktadır. Sağ kalana dayalı işleme (PSP) algoritması kullanılarak, bilinmeyen parametrelerin kestirimi de Viterbi algoritmasının içine gömülmüştür. Böylece, durum dizilimi ve bilinmeyen parametreler için eş zamanlı kestirim yapılmıştır.Bu tez çalışmasında ele alınan problemi çözmek için, literatürde `Beklenti Enbüyütme (EM)` algoritmasına dayalı bir yöntem geliştirilmiştir. Çoklu algılayıcılardan alınan bağımlı gözlemlerle, parametre belirsizliği altında olası durum dizilimini bulmaya yönelik EM algoritmasına dayalı literatürdeki mevcut bu çözüme göre, aynı başarım kriteri için, işlem karmaşıklığı bakımından iyileştirme sağlanmıştır. Aynı zamanda bu yöntem tüm ölçümleri alıp, daha sonra çevrimdışı olarak tahmin yapmaktadır. Bu tez çalışmasında, her bir anda çevrimiçi olarak durum tahmini yapılmaktadır. Literatürde sunulan diğer çözümlerde, bazen modellerde yer verilmeyerek bazen de modellerde yer verilmesine rağmen yüksek işlem karmaşıklığı gerektirmesi nedeniyle çözümlerde tümüyle kullanılmayarak, algılayıcı ölçümleri arasındaki zamansal korelasyon gözardı edilmiştir ve algılayıcılar arası bağımlılıkla beraber zamansal bağımlılığın da ele alındığı etkin bir çözüm yöntemi sunulmamıştır. Bu tez çalışmasında, algılayıcılar arası bağımlılığın ve zamanda bağımlılığın beraber hesaba katıldığı durum için, düşük işlem karmaşıklığına sahip ve asimptotik olarak en iyi müşterek sezim ve kestirim yöntemi geliştirilmiştir. In sensor networks, signal processing are being used prevalently in military and civil applications. Usage of sensor networks has been on the rise each passing day due to reduction of costs with advances in wireless communication and electronic fields and ease in survey of remote real time data tracking and signal analysis processes. Thus, in networks formed up of multiple heterogenous sensors, of which main task is detection of an event, making of global decisions by fusing collected data has been an important matter.It requires multi-modal signal processing approach in collection of data from sensors in order to make a global decision. In this thesis work, in networks with multiple sensors, when measurements obtained simultaneously from different sensors and measurements obtained consecutively from each sensor are depended to each other, composite hypothesis test problem under parameter uncertainty has been taken into account.The dependence between different measurements obtained simultaneously from different sensors has been modelled using copula theorem which is used extensively in modelling of dependent random variables. Joint probability distribution of data using copula theorem has been defined parametrically. There are numerous advantages of copula function usage in modelling of joint probability distribution of dependent data. Major one is the separation of marginal distribution and dependence structure in data from each other. Joint probability distribution functions (PDF) that is not in closed form, could also be represented using copula functions. In this thesis, Gaussian and Student's t copula functions has been taken into account.The dependence between consecutive measurements are modelled in Marko-vian chains.It has been assumed that, marginal distributions of sensor measurements and copula functions have unknown deterministic parameters. It has been assumed that in data obtained from sensor measurements, marginal probability density functions (PDF) is known parametrically but joint probability distribution function is not known. The unknown parameters of copula functions and marginal distributions have been estimated and state sequence have been detected under parameter uncertainty using the joint detection and estimation method. The classical Viterbi algorithm, the optimal recursive solution in estimation of state sequence which is formed up of finite state Markovian processes, cannot be used directly due to unknown parameters. The estimation of unknown parameters using Per-Survivor Processing algorithm, is also embedded into the structure of the the Viterbi algorithm. Therefore, state sequence and unknown parameters have been estimated simultaneously.To solve the problem taken into account in this thesis, it has been observed that a method based on `Expectation Maximization (EM)` has been developed in literature. According to present EM algorithm solution in literature, based on detecting probable state sequence with unknown parameters with dependent observations measured of multiple sensors, improvements in computational complexity have been accomplished. At the same time, this method makes detections offline, using all measurements during observation interval.In this thesis, state of nature detection are made online manner each insant of time. In other solutions, presented in literature, although sometimes not taken into account in models and sometimes taken into account in models, not being used extensively in solutions due to high computational complexity requirement, the dependence in time between sensor measurements has been ignored and an effective solution that takes into account the time dependence together with spatial dependence between sensors has not been presented. In this thesis, for the case where dependence between sensors and dependence in time are teken into account together, a joint detection and estimation method that has minimum computational complexity and asymptotically optimal solution has been developed. 110

Uyku bozukluklarından biri olan uyku apnesinin tanısı, geleneksel olarak bireylerin uyku laboratuvarlarında polisomnografi (PSG) cihazına bağlanması ve uyku süresi boyunca izlenen 14 farklı parametre ile ilgili ölçümlerin değerlendirilmesi sonucunda konulmaktadır. Ancak bu durum, hareket kısıtlamalı ve yaşlı kişiler için önemli zorluklar oluşturmaktadır. Bu çalışmada, belirtilen tipteki kişilerin ileri tetkikler için hastanedeki uyku laboratuvarlarına gelmelerinin gerekli olup olmadığı kararının verilmesi konusunda hekimlere yardımcı olabilecek bir karar destek yazılımı (KDY) geliştirilmiştir. KDY’de ilgilenilen parametre, sadece kandaki oksijen satürasyonudur (SpO2). SpO2’nin seçilme sebebi, solunumla ilgili olması ve parmağa takılan bir cihazla kolaylıkla ölçülebilmesi nedeniyle kişinin uyku konforunu bozmamasıdır. Amerikan Ulusal Uyku Araştırmaları Kaynağı’na (National Sleep Research Resource, NSRR) ait Uyku Kalp Sağlığı (Sleep Heart Health, SHH) veri setindeki 100 denekten alınan PSG cihazı çıktıları, Microsoft Structured Query Language (MS SQL) veri tabanı sunucusuna aktarılmış ve MS SQL kullanılarak tasarlanan KDY ile incelenmiştir. Bu inceleme sonucunda, “uyku apnesi riski yok” tespitinde, KDY’nin NSRR ile % 76 düzeylerinde eşleşme oranlarına sahip olduğu görülmüştür. Bu sonuç, geliştirilen KDY’de, hekim kararlarını destekleme potansiyeli bulunduğunu göstermektedir. Sleep apnea diagnosis is traditionally being made by a medical device called polysomnography (PSG). People have to sleep in specific sleep laboratories and PSG monitors 14 different parameters for result evaluations. Due to difficulties of this customary method for the restricted and elder people, a novel Decision Support Software (DSS), which can help doctors in deciding whether that type of people require further investigation with PSG in sleep laboratories or not, is developed in this research. The only parameter that is being focused in the developed DSS is the oxygen saturation (SpO2) since it is related with respiration and it can be easily measured from the finger without ruining the sleep comfort. The PSG results of 100 subjects from Sleep Heart Health (SHH) data set of the National Sleep Research Resource (NSRR) are uploaded to Microsoft Structured Query Language (MS SQL) database server system and analyzed by the DSS designed with MS SQL. As a consequence, DSS and NSRR sleep apnea outputs match with a ratio of 76 % for “non-risk for sleep apnea” status. This result shows that DSS has a potential in supporting decisions of medical doctors about sleep apnea diagnosis.

Fotovoltaik (PV) sistemlerin artması sebebiyle yatırım maliyetlerinin geri dönüşümü ile ilgili doğru tahminlerin yapılması önemli hale gelmiştir. Fotovoltaik modüller iklime bağlı olarak kararlılıklarını, verimliliklerini ve çalışma ömürlerini etkileyebilecek bozulmalara maruz kalmaktadır. Bu çalışmada, Uludağ çevresinde orta yükseklikte dağlık bölgelerde kurulmuş fotovoltaik modüllerin yapısında bozulmaya sebep olan ultraviyole (UV) ışınların, nemin ve ısıl çevrimlerin fotovoltaik modüllerin çalışma ömrünü ne oranda etkilediği incelenmiştir. 835 metre rakımda orta yükseklikte dağlık bölgede kurulan santraldeki fotovoltaik modüllerin ömrü ile ilgili elde edilen sonuçlar deniz seviyesindeki şartlarda çalışan fotovoltaik modüllerin ömrü ile karşılaştırılmıştır. Santralin kurulduğu bölgede UV ışınımın daha yüksek olmasından dolayı modül ömrü %5,6 kısalmakta, sıcaklık değerlerinin daha düşük olmasından dolayı ise modül ömrü %10 uzamaktadır. Nemin doğrudan etkisi ile modüllerin ömrü %5,8 kısalmaktadır. Bulutlu ve yağışlı günlerin daha fazla olmasından dolayı UV ışınlarının etkisi azalmakta ve modül ömründe %14’lük artış gerçekleşmektedir. Ayrıca santralin 2000 m gibi daha yüksek bölgelerde kurulması durumunda fotovoltaik modüllerin ömrünün nasıl etkileneceği de araştırılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre deniz seviyesindeki modüllerin ömrünün 24,5 yıl, 835 m yükseklikteki modüllerin 25 yıl ve 2000 m yükseklikte kurulan modüllerin ömrünün de 22,5 yıl olacağı tespit edilmiştir. Due to the increase in photovoltaic (PV) systems, it is important to make accurate estimates about the recycling of investment costs. Photovoltaic modules are subject to disturbances that may affect their stability, productivity and working life due to climate. In this study, it was investigated how ultraviolet (UV) rays, moisture and thermal cycles affect the life of photovoltaic modules which cause deterioration in the structure of photovoltaic modules in middle-high mountainous areas around Uludağ. The results obtained for the life of photovoltaic modules at the power plant established in the midmountain region at an altitude of 835 meters were compared with the life of photovoltaic modules at sea level. Since UV radiation is higher in the region where the power plant is installed, the module life is shortened by 5.6% and the module life is extended by 10% due to low temperature values. With the direct effect of humidity, the life of modules decreases by 5.8 %. Because of the more cloudy and rainy days, the effect of UV rays is getting low and 14% increase in module life is realized. Other case, if the plant is installed in higher regions such as 2000 m, how will the life of photovoltaic modules be affected were investigated. According to the results, it has been determined that the life of the modules at sea level will be 24.5 years, the life of the modules at 835 m height will be 25 years and the life of the modules at 2000 m height will be 22.5 years.

Wired communication systems used to control elevator floor fixtures have problems due to huge amount of cables used in implementation, long installation time, long troubleshooting time and chronic faults. This paper proposes a double-jump multi-hop wireless network for low-rise and mediumrise buildings to control elevator floor fixtures using wireless short packet protocol (WSP). Telegram success rate, telegram intensity, hop time and signal power measurements have been performed on the proposed network. Experimental results emphasize that telegram intensity of about 75 telegram/s guarantees 100 % telegram success rate. Average hop times of 16.1 ms and 17.5 ms for the first and second hops have been measured respectively and found to be enough for low-rise and medium-rise buildings. Signal power measurements show that proposed network may be capable of performing even triple jumps or more instead of double jumps contributing to the speed, telegram intensity and the performance of the network. Asansör kat ünitelerini kontrol eden kablolu haberleşme sistemlerinde, yüksek miktarlarda kablo kullanımı, kurulum ve onarım sürelerinin uzun olması, kronik arızalar gibi sorunlarla karşılaşılmaktadır. Bu makalede, kablosuz kısa paket protokolü (WSP) kullanarak alçak ve orta yükseklikteki binalarda kat ünitelerini kontrol edebilecek çift sıçramalı çok atlamalı kablosuz bir ağ önerilmektedir. Önerilen ağ üzerinde, telegram başarım oranı, telegram yoğunluğu, atlama süresi ve işaret gücü ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Deneysel sonuçlar, yaklaşık 75 telegram/s’lik telegram yoğunluğunun %100 telegram başarım oranını garanti ettiğini vurgulamaktadır. Önerilen ağda, birinci ve ikinci atlama için, sırasıyla, 16,1 ms ve 17,5 ms ortalama atlama süreleri ölçülmüş olup bu sürelerin alçak ve orta yükseklikteki binalar için yeterli olduğu bulunmuştur. İşaret gücü ölçümleri, önerilen ağın, iki sıçramalı yerine üç ya da daha fazla sıçramalı kullanımının mümkün olabileceğini göstermektedir. Bu durum, ağın hızına, telegram yoğunluğuna ve performansına katkıda bulanacaktır.

Bu çalışmanın amacı nakil hastalarında kortikal plastisiteyi incelemek ve el ile yüz nakli sonrası oluşan kortikal reorganizasyonu fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme kullanarak analiz etmektir. Çalışmaya tam yüz nakil (3), çift kol nakil (2), skapular sol kol replant (1) hastaları ve sağlıklı bireyler (10) katılmıştır. İşaret parmağı ve başparmağın volar yüzeyleri ve alt yüz perioral alanı pamuklu bir çubuk aracılığıyla uyarılarak, 3T fonksiyonel MRG sisteminde görüntüleri kayıt edilmiştir. El ve yüzü temsil eden somatosensöri korteksteki alanlar, deneyime bağlı plastisiteden dolayı boyut, şekil, yoğunluk ve konum bakımından farklılık göstermektedir. Bu nedenle, ilgilenilen alanlar içerisinde yer alan aktivasyon kümelerinin tepe yoğunluklarını merkez kabul eden, bu yoğunluklar arası ilişkiler ile orantılı yarıçaplarda küresel maskeler oluşturan ve eşikleme seviyelerini ortalama aktifleşen voksel sayısına göre belirleyen adaptif bir maskeleme ile adaptif özellik çıkarma metodu sunulmuştur. Bu maskelenen alandaki el ve yüz temsili alanlarının kesişen voksel sayıları ve ağırlıklı merkez uzaklıkları gibi özellikler incelenerek karşılaştırılmıştır. Ayrıca adaptif maskeleme ile elde edilen aktivasyon haritalarının ağırlıklı merkezleri, ortalama yoğunlukları, tepe yoğunluk koordinatları ve tepe yoğunlukları çeşitli sınıflandırıcılar aracılıyla test edilerek temsili el ve yüz alanlarının ayrıştırılabilirliği tartışılmıştır.Nakillerden elde edilen ağırlıklı merkezler arası uzaklıklar, nakillerde uzuv ve doku kaybı ile daha önceden oluşan kortikal reorganizasyonun varlığının hala korunduğu göstermiştir. Ayrıca rehabilitasyona tabi tutulmuş iki tam yüz nakil hastasından alınan ikinci fMRG kayıtları incelendiğinde, elde edilen ağırlıklı merkezler arası uzaklıkların azalarak kontrol aralığına yaklaştığı tespit edilmiştir. Buna ek olarak klinik olarak muayenede fantom duyu (göndermeli duyu) algısına sahip olan, iki tam yüz nakli ve bir replant hastasında Inferior Parietal Lobule'de kısmen BA40'ta aktivasyon kümelerinin baskın olduğu tespit edilmiştir. The aim of this study was to examine cortical plasticity in transplant patients and to analyze cortical reorganization that occurs after the hand and face transplantation using functional magnetic resonance imaging. Full-face transplantation (3), bilateral hand transplantation (2), scapular left arm replantation (1) patients and healthy control (10) subjects were participated in the study. The volar surfaces of the index finger and thumb and the lower face perioral area were stimulated, and images were recorded in the 3T functional MRI system. Represented hand and face areas in the somatosensory cortex are different in size, shape, intensity and location due to the experience-dependent plasticity. For this reason, an adaptive feature extraction with an adaptive masking method have been introduced which determines the peak densities of the activation clusters within the region of interest, which constitute the global masks in the radii proportional to the relationships between these intensities, and determines the thresholds for the average number of activated voxels. Features such as overlapped voxel numbers and barycenter distances of the represented hand and face areas were extracted from this masked area. In addition, barycenters, mean intensity, peak intensity coordinates and peak intensities of the activation maps obtained by adaptive masking were tested by means of various classifiers to discuss the separability of represented hand and face areas. 65

Radar tabanlı uygulamalar doppler etkisini kullanarak, harekete dayalı nesnelerin yorumlanması açısından çok önemli bir potansiyele sahiptir. Son yıllarda hareket endeksli vital bulguların takibi, dokuları ve organları karakterize etmek için çeşitli radar tabanlı çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmada çeşitli biyomedikal uygulamalarda kullanılabilecek bir radar sistemi yapılması amaçlanmıştır. Radar tabanlı uygulamaların düzgün bir şekilde gerçekleştirilebilmesi açısından radar sisteminde kullanılan antenler çok önemli bir yer tutmaktadır. Bu antenlerin çalışma frekansı, kazancı, yönlülüğü gibi parametrelerin istenilen uygulamaya uygun olması gerekmektedir. Bu antenlerin tasarımı için iletim hattı denklemleri ve bir elektromanyetik simülasyon programı(CST) kullanılmış olup istenen performansta antenler tasarlanmıştır ve optimize edilmiştir. CST programı kullanılarak mikroşerit antenin yama genişliği, yama uzunluğu, yarık genişliği, yarık uzunluğu ve besleme şeridi üzerinde geometrik değişimler yapılmıştır. Antenler üzerinde yapılan boyutsal değişiklikler antenin ilk hali ile karşılaştırılmıştır. İşlem öncesi 2,36 GHz olan radar antenin çalışma frekansı istenilen seviye olan 2,40 GHz'e getirilmiştir. Radar anten kazancı 3,02 dB seviyesinden 3,67 dB seviyesine çıkarılarak iyileştirilmiştir. Performansları artırılan alıcı ve verici antenler radar sistemine eklenmiştir. Radar sisteminin çalışma prensibine uygun olarak kurulan mikrodalga bileşenleriyle beraber modülatör devresi, alçak geçiren filtre devresi ve ardunio ile frekans sayıcı devresi tasarlanmıştır. Ayrıca analog/dijital çevirici ile radar sisteminin bilgisayar bağlantısı yapılmış, sistemin düzgün çalıştığı görülmüştür. Hareket ettirilen bir engel, radar sisteminin karşısına konularak testler yapılmıştır. Hareket ettirilen nesnenin radar sistemine yakınlaşırken zaman domeninde sinyal genliğinin arttığı, nesnenin radar sisteminden uzaklaşmasıyla azaldığı tespit edilmiştir. Uygun sinyal işleme teknikleriyle bu hareketlerin biyomedikal uygulama tabanlı yorumlanabileceği sonucuna varılmıştır. Radar-based systems have a very important potential for the interpretation of motion-based objects using the doppler effect. In recent years, various radar-based studies have been conducted to characterize the tissues and organs, following the movement-indexed vital signs. In this study, it is aimed to make a radar system which can be used in various biomedical applications. Antennas used in the radar system have a very important place in order to perform radar based applications properly. The parameters such as operating frequency, gain and directivity of these antennas should be suitable for the desired application. Transmission line equations and an electromagnetic design program (CST) were used for the design of these antennas and the antennas of the desired performance were designed and optimized. Using the CST program, patch width, patch length, slit width, slit length and geometric variations of the microstrip antenna were made. Dimensional changes on the antennas were compared with the initial state of the antenna. The operating frequency of the radar antenna, which was 2.36 GHz before the process, was brought to the desired level of 2.40 GHz. The radar antenna gain was improved from 3.02 dB to 3.67 dB. Receiver and transmitting antennas with improved performance have been added to the radar system. The modulator circuit, low pass filter circuit and ardunio and frequency counter circuit are designed together with the microwave components installed in accordance with the operating principle of the radar system. In addition, an analogue / digital converter and radar system were connected to the computer and the system was seen to be working properly. A moving obstacle was placed in front of the radar system and tests were performed. It has been determined that the signal amplitude increases in the time domain while the object being moved closer to the radar system and decreases as the object moves away from the radar system. It has been concluded that with appropriate signal processing techniques, these movements can be interpreted based on biomedical application. Dicle Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü (DÜBAP) tarafından MÜHENDİSLİK 19.003 no'lu proje kapsamında desteklenmiştir.

Bu tezde, günümüzde makine öğrenmesi yöntemlerinin içinde en güncel derin öğrenme yöntemlerinden birisi olan evrişimsel sinir ağları ile çoklu biyometrik kişi tanıma problemi ele alınmıştır. Bu amaçla elektrokardiyogram işaretleri ve yüz imgeleri kullanılarak kişi tanıma çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmalar iki aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada sadece evrişimsel sinir ağı (ESA) yöntemi kullanılarak elektrokardiyogram (EKG) işaretleri üzerinden biyometrik kişi tanıma işlemi gerçekleştiren bir yöntem (Önerilen Yöntem-1) sunulmuştur. Bu yöntemde bir boyutlu EKG işaretlerinden iki boyutlu QRS imgeleri oluşturulmuş ve bu QRS imgeleri veri çoğullama yöntemi kullanılarak çoğaltılmıştır. Daha sonra veri sayısına ve veri boyutuna uygun olarak geliştirilen bir evrişimsel sinir ağı mimarisinin girişine uygulanmıştır. İkinci aşamada ise ESA yöntemi kullanılarak hem EKG işaretleri hem de yüz imgeleri üzerinden biyometrik kişi tanıma işlemi gerçekleştiren çoklu biyometrik tanıma yöntemi (Önerilen Yöntem-2, FACECG) sunulmuştur. Bu yöntemde de hem EKG işaretleri hem de yüz imgelerinden iki boyutlu QRS imgeleri ve normalize yüz imgeleri elde edilmiştir. Daha sonra elde edilen bu QRS ve yüz imgeleri herhangi bir veri çoğullama sürecinden geçirilmeden veri sayısına ve boyutlarına uygun olarak geliştirilen ve paralel olarak çalışan birbirine eş iki ESA mimarisinin girişine ayrı ayrı uygulanmıştır. Bu iki ESA mimarisinin parametreleri QRS imgeleri ve yüz imgeleri kullanılarak optimize edilmiştir. Önerilen Yöntem-2'de kullanılan bu iki ESA mimarisinin gerek EKG işaretleri için gerekse yüz imgeleri için ürettiği öznitelikler ve skorlar hem skor seviyeli hem de öznitelik seviyeli birleştirme teknikleri kullanılarak birleştirilmiştir. Bu sayede, sadece EKG işaretleri kullanan veya sadece yüz imgelerini kullanan tekli biyometrik tanıma sistemlerine göre kişi tanıma performansının artırılması ve EKG işaretlerinin canlılık özelliğinden yararlanarak yanıltma saldırılarına karşı daha güvenilir bir sistemin geliştirilmesi hedeflenmiştir.Önerilen Yöntem-2'nin kişi tanıma başarımını ölçmek amacıyla EKG işaretleri için MIT-BIH Arrhythmia veri kümesi ve yüz imgeleri için AR-Face veri kümesi kullanılmıştır. Bu amaçla, her iki veri kümesinden seçilen 30 kişi eşleştirilerek EKG ve yüz imgelerinden oluşan 30 kişilik yapay bir veri kümesi oluşturulmuştur. Önerilen Yöntem-2'nin başarımının değerlendirilmesinde veri yanlılığı problemini ortadan kaldırmak için 3 kat çapraz doğrulama yöntemi kullanılmıştır. Yapılan deneyler sonucunda sadece EKG işaretleri kullanılarak ortalama %98.33 doğruluk değeri sağlanırken sadece yüz imgeleri kullanarak %98.60 doğruluk değeri elde edilmiştir. Hem öznitelik hem de skor seviyeli birleştirme yöntemlerinin ayrı ayrı kullanılması sonucunda ise Önerilen Yöntem-2'nin kişi tanıma başarımı doğruluk değeri açısından %100 olarak elde edilmiştir.Literatür araştırmasında bulabildiğimiz kadarıyla EKG işaretlerini ve yüz imgelerini birlikte kullanarak biyometrik tanıma yapan sadece üç çalışma olduğu belirlenmiştir. Bu çalışmalar yöntem olarak geleneksel yöntemleri kullanmaktadır. Bu açıdan tez çalışmasında sunulan Önerilen Yöntem-2 (FACECG), 2 boyutlu evrişimsel sinir ağı yöntemini kullanarak hem EKG işaretlerini hem de yüz imgelerini birlikte değerlendirerek biyometrik tanıma işlemini gerçekleştiren ilk çalışma olma özelliğine sahiptir. Ayrıca deneysel sonuçlar Önerilen Yöntem-2'nin (FACECG) literatürde bulunan üç çalışmada sunulan kişi tanıma başarımlarına göre doğruluk değeri açısından daha yüksek başarım sonuçları verdiğini göstermektedir. In this thesis, multi-modal biometric recognition problem using convolutional neural networks which is the state-of-the-art machine learning technique is considered. To this end, biometric person recognition studies are carried out using electrocardiogram signals and face images. These studies consist of two stages. In the first stage, biometric recognition method using convolutional neural networks (CNN) based on only electrocardiogram (ECG) signals is proposed (Proposed Method-1). In this method, two-dimensional QRS images are obtained from one-dimensional ECG signals and the number of two-dimensional QRS images are then increased using a data augmentation method. Later, these augmented data is applied as the input to the proposed convolutional neural network architecture depending on the number of data and the size of the QRS images.In the second stage, multi-modal biometric recognition approach using the convolutional neural network method which uses both ECG signals and face images is proposed (Proposed Method-2 FACECG). In this method, two-dimensional QRS images and normalized face images were obtained from both ECG signals and face images. Then the QRS images and normalized face images are separately applied to the two similar CNN architectures developed depending on the amount of data and the size of the images in parallel. The parameters of these two CNN architectures are optimized using QRS images and face images, respectively. The features and scores generated using these two CNN architectures used in Proposed Method-2 for ECG signals and face images are then fused using score-level and feature-level fusion techniques. Thus, it is aimed to improve the performance of single biometric recognition systems using stand-alone ECG signals or face images and develop a trustworthy biometric recognition systems robust against spoofing attacks with the help of liveness features of ECG signals.MIT-BIH Arrhythmia dataset for ECG signals and AR-Face database for face images are used in order to measure the recognition performance of the Proposed Method-2. For this purpose, 30 persons selected from both data sets were matched and an artificial data set consisting of ECG and face images was formed. 3-fold cross-validation method was used to eliminate biassing effect problem in the evaluation of Proposed Method-2 perfomance. As a result of the experiments, 98.43% accuracy value was obtained using only ECG signals and 98.60% accuracy value was obtained using only face images. As a result of using both feature and score level fusing methods separately, the recognition performance of the Proposed Method-2 was obtained as 100% in terms of accuracy value.To the best of our knowledge, there exist only three previous studies in literature which use both ECG signals and face images for biometric recognition. These studies utilize standard methods as recognition techniques. In this manner, the Proposed Method-2 (FACECG) is the first study using both ECG signals and face images based on 2-dimensional convolutional neural networks. Besides, experimental results show that the Proposed Method-2 (FACECG) yields better recognition accuracy than the three studies found in the literature. 78

Enerji yatırımları, hem direk enerji ithalatı anlamında, hem de ilgili santral ve altyapı sistemleri yatırımları ile Türkiye'nin toplam bütçesinde en büyük paylardan birini almakta, bütçe açığının da önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Böyle bir ortamda, en önemli konulardan biri, enerji tüketiminin analizinin doğru bir şekilde yapılabilmesidir. Bu sayede, ülkelerin enerji stratejisi ve yatırım planları çok daha hassas bir şekilde belirlenebilir. Çözülmesi gereken en önemli konulardan birisi ise kullanıcı etkilerinin modellenebilmesidir. Bu çalışmada, konut sektörü özelinde kullanıcı davranışlarının tüketimi ne kadar değiştirdiği araştırılmış ve bu değişimin matematiksel bir model olarak ifadesi oluşturulmaya çalışılmıştır. Tezin ilk bölümünde Türkiye'nin genel ve konut sektörü özelinde hem sayısal, hem de enerji tüketimi anlamında gelişimi verilmiştir. İkinci bölümde, kullanıcıların tüketimini belirleyebilmek için referans alınan Enerji Kimlik Belgesi Tüketim değerlerinin nasıl hesaplandığı ve yapılan istatistiksel analiz ile ilgili teorik bilgiler verilmiştir. Üçüncü ve son bölümde ise araştırması yapılan 153 binanın referans ve gerçekleşen tüketimleri karşılaştırılarak, tüketici etkisi raporlanmış, gerileme (regresyon) analizi yöntemleri kullanılarak gerçekleşen tüketimleri, referans tüketim değeri cinsinden belirten matematiksel modeller önerilmiştir. Investments related with energy, including direct energy imports, new power plants and infrastructures, are a major share in Turkey's overall budget and fiscal deficit. In this occasion, it is crucial to forecast the future energy consumption projections. Only this way, the energy strategies and investment plans can be identified precisely. However, the most substantial challenge on this would be to forecast the effect of the users on the energy consumptions. This study is concentrated on this subject and tried to create a mathematical model based on the user effects of energy consumption specifically for residential sectors. In the first part of the thesis, specific statistics about Turkey's overall and residential sector have been given. In the second part, reference energy consumption baseline and hence energy performance certificates have been analyzed together with theoretical information about statistical regression analysis methods. In the last part, reference and realized energy consumptions of 153 building have been compared and a mathematical model that represents the realized consumption as a component of reference baseline has been suggested. 70

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Yardımcı teknolojiler, ağır engelli bireylerin diğer aygıtlara veya bireylere niyetlerini iletmelerini sağlayabilir. Bu teknolojiler, bireylerin sürekli yardım alma ihtiyacını kolaylaştırarak, aile üyelerinin yükünü ve sağlık maliyetlerini azaltacaktır. Omurilik yaralanmalarında veya amiyotrofik lateral sklerozda, engelli insanlar dış dünyayla sınırlı derecede iletişim kurabilirler. Bu tez çalışmasında, makine öğrenmesi algoritmalarını uygulayarak 1-boyutlu hareketler içeren yardımcı teknolojileri kontrol etmek için glossokinetik potansiyel (GKP) tabanlı dil-makine arayüzü geliştirilmiştir. GKP sinyalleri, dil hareket bilgilerini içeren elektrik sinyalleridir. Tez çalışmasında GKP sinyalleri, deneysel düzenler içinde dil ucunun yanak duvarlarıyla teması sırasında kafa derisine yerleştirilen elektrotlarla ölçülmüştür. İnsan vücudunun en esnek organlarından biri olan dil, yardımcı teknolojiler alanında çalışan araştırmacılar tarafından ileri motor kontrol görevlerine aday olarak kabul edilmiştir. Dil, omurilik yaralanmaları ve çoğu sinir-kas bozukluklarında bile genellikle ağır hasarlardan kaçabilir ve beyine hipoglosal kraniel sinir yoluyla bağlanır. Bu nedenle, yüksek düzeyde omurilik yaralanması olan felçli kişiler bile, dil kontrol yeteneklerini korurlar. Bununla beraber dil, çok fazla çaba gerektirmeden ağız boşluğu içinde hızlı ve doğru bir şekilde hareket edebilir. Dahası, bu yetenekli organ, ağız boşluğu içinde olmasından dolayı engelli bireyler için mahremiyet sağlayabilir. Dil-makine arayüzlerini kullanan araştırma çalışmalarının çoğu, ağız boşluğu içinde ve baş çevresinde rahatsızlık veren, hijyenik olmayan ekipmanlara sahiptir. Ancak, bu tez çalışması, engelli insanlara yardımcı cihazları doğal, rahatsızlık vermeyen, hızlı ve güvenilir bir şekilde kontrol etmeye hizmet edebilir. Çalışmada, geleneksel makine öğrenmesi algoritmaları ve konvolüsyonel yapay sinir ağı kullanarak sırasıyla %99 ve %100'e ulaşan sınıflandırma doğrulukları elde edilmiş ve yöntemlerin karşılaştırmalı analizi yapılmıştır. Zaman alanı ve frekans alanı özellik çıkarma metotlarının yanı sıra ayrık dalgacık dönüşümü, temel bileşen analizi ve bağımsız bileşen analizi sinyal işleme teknikleri de kullanılmıştır. Ayrıca, glossokinetik potansiyel tabanlı dil-makine arayüzü, elektroensefalografi (EEG) sinyallerinden kaynaklanan önemli yetersizlikleri içeren geleneksel EEG tabanlı beyin-bilgisayar arayüzleri için alternatif veya yardımcı kontrol ve iletişim kanalı olabileceği beklenmektedir. Assistive technologies (ATs) can enable severely disabled individuals to communicate their intentions to other devices or individuals. These technologies will ease the burden on family members and health costs by facilitating the need for continuous help for individuals. In spinal cord injuries (SCIs) or amyotrophic lateral sclerosis (ALS), diasabled people can communicate with the external world to a limited degree. In this thesis study, we have developed glossokinetic potential (GKP) based tongue-machine interface (TMI) to control assistive technologies for 1-D movements via implementing machine learning algorithms. GKP signals are electrical signals that consist of information on tongue movements. In the thesis study, GKP signals were measured by electrodes placed on the scalp during contact of the tongue tip and buccal walls in the experimental setups. Tongue, one of the most flexible organs of the human body, has been accepted as a candidate for advanced motor control tasks by researchers in the field of assistive technologies. The tongue is connected to the brain via the hypoglossal cranial nerve and can generally escape severe damages in SCIs and most neuromuscular disorders. Hence, high-level SCIs still maintain intact tongue control capabilities. Then the tongue is able move quickly and accurately without so much effort. Moreover, this gifted organ may provide privacy for paralytics because in the oral cavity. Most of the research using TMIs have obtrusive, unhygienic pieces of equipment in the oral cavity and around the headset. However, this dissertation may serve disabled people to control assistive technologies in natural, unobtrusive, speedy and reliable manner. In the study, traditional machine learning algorithms and convolutional neural network were used and classification accuracies of %99 and %100 were achieved respectively. And then comparative analysis of the algorithms was performed. In addition to time domain and frequency domain feature extraction methods, discrete wavelet transform, principal component analysis and independent component analysis signal processing techniques were also used. Moreover, it is expected that GKP-based TMI could be alternative or partner control and communication channel for traditional electroencephalography (EEG)-based brain-computer interfaces (BCIs) which involve significant inadequacies arisen from the EEG signals.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Son yıllarda bilgisayar teknolojilerinin gelişimi ve internet kullanımının hızla artmasıyla birlikte görüntü erişim sistemleri önem kazanmıştır. Bu tezde görüntü erişim hızını arttırmayı ve depolama alanı gereksinimini azaltmayı amaçlayan içerik tabanlı görüntü erişim sistemleri ele alınmıştır. İçerik tabanlı görüntü erişimi (Content based Image Retrieval, CBIR) sağlık da dahil olmak üzere birçok alanda yaygın olarak kullanılmaktadır. Günümüzde birçok hastalığın teşhisinde medikal görüntüleme sistemleri yaygın olarak kullanılmaktadır. Ultrason, tomografi, röntgen, manyetik rozenans görüntüleme gibi farklı modeliteler uzmanlar tarafından yaygın olarak tercih edilmektedir. Bu modeliteler farklı çalışma prensiplerine sahip olsalar da farklı açılardan hastanın belirlenen bölgelerine ait görüntüler elde etme esasına dayalıdırlar. Bunun sonucu olarak medikal görüntü sayısı her geçen gün artmaktadır. Medikal görüntülere ihtiyaç duyulduğunda hızlı ve doğru bir şekilde erişebilmek için CBIR sistemleri kullanılabilir. Sunulan tezde medikal görüntüler için iki farklı yöntem ile CBIR sistemi tasarlanması amaçlanmıştır. Birinci tasarımda medikal görüntüler için renk, doku ve şekil içeriklerini temsil eden öznitelikler çıkarılmıştır. Görüntüler arasındaki benzerliği ölçmek amacıyla basit metrikler vasıtasıyla öznitelikler karşılaştırılmıştır. İkinci tasarımda ise öznitelik çıkarma yerine derin öğrenme tekniklerine dayalı bir yol izlenmiştir. Her iki tasarım ile elde edilen sonuçlar tezde sunularak yorumlanmıştır. Önerilen sistem sayesinde sağlık birimlerinde çalışan personel ve doktorların hastalık teşhisinden önce benzer vakaları medikal görüntüler üzerinden hızlı bir şekilde incelemeleri kolaylaştırılmış olacaktır. In recent years, with the development of computer technologies and the rapid increase in internet usage, image retrieval systems have gained importance. In this thesis, content based image retrieval systems which aim to increase the speed of image access and decrease the storage space requirement are examined. Content-based image retrieval systems (CBIR) are widely used in many areas, including health. Today, medical imaging systems are widely used in the diagnosis of many diseases. Different models such as ultrasound, tomography, x-ray, magnetic resonance imaging are widely preferred by experts. Although these models have different working principles, they are based on the acquisition of images of identified areas of the patient from different angles. As a result, the number of medical images increases day by day. CBIR systems can be used to access medical images quickly and accurately when needed. In this thesis, it is aimed to design CBIR system with two different methods for medical images. In the first design, color, texture and shape features of medical images were extracted. Features were compared using simple metrics to measure similarity between images. In the second design, instead of feature extraction, deep learning techniques was followed. The results of both designs were presented and reviewed in the thesis. It will be easier for staff and doctors working in health units to quickly examine similar cases before medical diagnosis with the proposed system.

Bu tez çalışmasında, tek ve sabit koridorlu, tek vinçli, ikili mekik sistemine sahip ve birim yük taşıyan bir otomatik depolama ve çekme sistemi (AS/RS) modellenmiştir. Modellenen sistemde hücrelerin boyutları 1 m × 1 m × 1 m olarak seçilmiştir. AS/RS makinesi, ikili mekik sistemi sayesinde iki adet toplama ve iki adet geri çekme istemini içeren dörtlü komut çevrimini işleyebilecek şekilde tasarlanmıştır. AS/RS'lerin işletilmesinde sıklıkla karşılaşılan, depolanacak ürünlere lokasyon atanması problemi sezgisel algoritmalardan parçacık sürü optimizasyonu (PSO) algoritması yardımıyla çözülmüştür. PSO algoritmasının performansını test etmek amacıyla aynı probleme gerçek kodlu genetik algoritma (RGA) ve ikili kodlu genetik algoritma (BGA) uygulanmıştır. İki farklı boyutta problem tanımlanmış olup her bir boyut için on farklı veri seti sağlanarak problemler çeşitlendirilmiştir. Algoritma performanslarının karşılaştırılmasında, ortalama mutlak hata (MAE), ortalama mutlak yüzde hata (MAPE) ve kök ortalama kare hata (RMSE) gibi istatistiksel metotlar kullanılmıştır. Ayrıca algoritmaların işlemci süreleri de analiz edilmiştir., In this thesis, single and fixed aisle, single crane, double shuttle system and unit load automatic storage and retrieval system (AS/RS) are modelled. In the modelled system, the dimensions of the cells were chosen as 1 m × 1 m × 1 m. The AS/RS machine is designed to handle a quadruple command cycle including two storage and two retrieval requests thanks to the dual shuttle system. From the frequently encountered planning problems in the operation of AS/RSs, the location assignment to the products to be stored was addressed and was came up with a solution by the particle swarm optimization (PSO) which is one of the heuristic algorithms. In order to verify the accuracy of the application of PSO algorithm, the same problems were solved by real coded genetic algorithm (RGA) and binary coded genetic algorithm (BGA). Two different sizes of problems have been identified and the issues have been diversified by providing ten different data sets for each dimension. Statistical methods such as mean absolute error (MAE), mean absolute percentage error (MAPE) and root mean square error (RMSE) were used to compare algorithm performances. Also, the CPU times of the algorithms were analyzed.

Bu tez çalışmasında, 30 kGy ve 100 kGy dozda ışınlanmış Alq3 organik arayüzey tabakalı ve ışınlanmamış Alq3 organik arayüzey tabakalı yarıiletken Schottky diyotların üretimi gerçekleştirilerek, üretimi gerçekleştirilen diyotların elektriksel özellikleri ve ışınlamanın aygıt performansına etkileri incelenmiştir.Organik arayüzey tabakalı Schottky diyotlar düşük maliyetleri ve hızlı frekans cevapları nedeniyle yoğun olarak araştırılmakta ve kullanılmaktadır. Özellike yüksek anahtarlama hızları bu diyotların önemli bir avantajı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle çalışmalarda organik arayüzey tabakalı Schottky diyotlara olan ilgi son zamanlarda giderek artmıştır. Bu tez kapsamında organik arayüzey tabakalı Si diyotlar Alq3 organik arayüzey tabakası ile modifiye edilerek aygıt performansı analiz edilmiştir. Ayrıca kullanılan arayüzey tabakası Elektron-Demet hızlandırıcı ile ışınlanarak aygıt özelliklerine etkisi incelenmiştir. E-demet ile ışınlanmış organik arayüzey tabakalı ve ışınlanmamış organik arayüzey tabakalı Shottky diyotların elekriksel parametrelerinin deneysel yöntemlerle karşılaştırılması suretiyle aygıt performansının iyileştirilmesi ve performansı daha yüksek elektronik aygıtların üretimine katkıda bulunulması amaçlanmıştır.Düşük (30 kGy) ve yüksek (100 kGy) dozlarda E-demet ile ışınlanmış ve ışınlanmamış Alq3 arayüzey tabakalı Au/Alq3/n-Si SD'ların akım-gerilim (I-V) karakteristikleri oda sıcaklığında ±3 Volt aralığında gerçekleştirilmiştir. Diyotların parametreleri (Schottky engel yüksekliği ve seri direnci vb.) farklı metodlar kullanılarak hesaplanmıştır. Yüksek (100 kGy) dozda ışınlanmış Alq3 arayüzey tabakalı Au/Alq3/n-Si SD aygıt performansının diğer Alq3 arayüzey tabakalı Au/Alq3/n-Si SD'larına göre daha iyi olduğu deneysel yöntemlerle belirlenmiştir. AuAlq3/n-Si SD'unun I-V, C-V ve G/ω-V karakteristiklerinin ışınlama ile belirgin bir şekilde etkilendiği ve uygun ışınlama dozu ile aygıt performansının artırılabileceği gözlemlenmiştir. In this thesis, the Schottky diodes irradiated with 30 kGy, 100 kGy and non-irradiated Alq3 organic interfacial layer are fabricated. The electrical properties of produced diodes and the effect of irradiation on device performance are investigated.Schottky diodes with organic interfacial layer are extensively researched and used due to their low cost and fast frequency response. Particularly high switching speeds are an important advantage of these diodes. Therefore, the interest in Schottky diodes with organic interface layer has increased gradually. In this thesis, Silicon diodes with organic interfacial layer were modified by using Alq3 interfacial layer and device performance was analyzed. In addition, the interfacial layer sandwiched between metal/semiconductor interface was irradiated with Electron-Beam Accelerator and its effect on device properties was investigated. The aim of the study is to compare electrical parameters of Shottky diodes by using non-irradiated and irradiated organic interfacial layers and to improve the device performance. Thus, it's aimed to obtain production of electronic devices with higher performance.In this study, current-voltage (I-V) characteristics of unirradiated and irradiated Au / Alq3 / n-Si Schottky diodes with Alq3 interfacial layers irradiated with E-Beam doses of 30 kGy (low) and 100 kGy (high) were carried out between ±3 Volts at room temperature. The parameters of the diodes (Schottky barrier height and series resistance etc.) were calculated by using diffrent methods. It was determined by experimental methods that the performance of Au / Alq3 / n-Si Shottky diode device with 100 kGy of irradiated Alq3 interfacial layer was better than the performance of other Au / Alq3 / n-Si Shottky diode devices. It has been observed that the I-V, C-V and G/ω-V characteristics of Au / Alq3 / n-Si Schottky diode is highly influenced by irradiation and the device performance can be improved with the appropriate irradiation dose. 94

Radyo dalgalarını kullanan radyo haberleşme sistemleri, seyir sistemleri ve KD yön bulma uygulamaları için iyonküredeki serbest elektron içeriği önemlidir. Bu bağlamda, iyonkürede gerçekleşen değişiklikleri takip etmek için en önemli parametrelerden biri Toplam Elektron İçeriği (TEİ)'dir. YKS ölçüm verileri ile TEİ kestirimleri güvenli ve ekonomik bir şekilde yapılabilmektedir.TEİ değerleri ve alıcı ve uydu diferansiyel yanlılık değerleri çeşitli IGS analiz merkezleri tarafından düşük çözünürlükte kullanıcılarına sunulmaktadır, ancak bazı analiz merkezleri, diferansiyel alıcı ve uydu yanlılık değerlerini her gün veya her istasyon için vermemektedir. Analiz merkezlerinin verdiği diferansiyel alıcı yanlılık değerleri bir gün içinde, diferansiyel uydu yanlılıkları ise bir ay içinde değişmemektedir; ancak bu yanlılık değerleri saatler içerisinde değişebilmektedir. Alıcı ve uydu yanlılık değerlerinin doğru bir şekilde kestirilmesi ve ölçüm verilerinden uygun bir şekilde çıkarılması, TEİ değerlerini doğru bir şekilde elde etmek için gerekli olmaktadır. Daha önceki çalışmalarda uydu diferansiyel yanlılık değerleri analiz merkezlerinden alınarak diferansiyel alıcı yanlılık kestirimi veya diferansiyel alıcı ve uydu yanlılıklarının toplamının kestirimi yapılmıştır.Bu tez çalışması kapsamında, bileşik yanlılıklar tanımlanmaktadır. Verilen bir an için diferansiyel uydu yanlılık değerlerinin toplamının 0 olduğu bilgisi kullanılarak kestirim çalışmaları yapılmıştır. Kestirimler sözde menzil verileri ve faz verileri kullanılarak yapılmıştır. Daha sonra kestirilen bileşik yanlılık değerleri kullanılarak Eğik Toplam Elektron İçeriği (ETEİ) kestirimleri ve Dik Toplam Elektron İçeriği (ETEİ) kestirimleri yapılmıştır. ETEİ ve DTEİ kestirimleri yapılırken yüksek zaman çözünürlüğünde kestirimi yapılan bileşik yanlılık değerleri ve bu değerlerin günlük ortalaması alınarak hesaplamalar yapılmıştır.Tez kapsamında önerilen yöntem iyonkürenin sakin ve bozulmaların olduğu günlerde, iyonkürenin yüksek, orta ve ekvatoral enlem bölgeleri için uygulanmıştır. Sonuç olarak, orta enlem bölgesinde ve yüksek enlem bölgesinde yer alan istasyonların, iyonkürenin sakin ve bozulmaların olduğu günleri için daha tutarlı değerler üretirken; ekvatoral bölgede yer alan istasyonların kestirim değerlerinde sapmalar olduğu gözlemlenmiştir. Bu tez çalışması kapsamında bileşik yanlılık değerlerinin bir gün içinde ve bir ay içinde nasıl değiştiği gözlemlenmiştir. Bileşik yanlılık değerlerinin kestirimi 30 saniye zaman çözünürlüğünde yapılmıştır. Analiz merkezlerinden CODE, JPL, IGS ve UPC diferansiyel alıcı ve uydu yanlılık değerlerini bir gün zaman çözünürlüğünde vermektedir. Bu durumda iyonkürede meydana gelen değişimler ayrıntılı olarak gözlemlenemeyebilmektedir. 30 saniye zaman çözünürlüğünde kestirimi yapılan bileşik yanlılık değerleri kullanılarak daha doğru DTEİ kestirimleri yapabilmek amaçlanmıştır.Anahtar Kelimeler: İyonküre, Yerküresel Konumlama Sistemi (YKS), TEİ,Diferansiyel Alıcı ve Uydu Yanlılıkları For radio communication systems, navigation systems and short wave implementations using radio waves, free electron content in ionosphere is important. One of the most important parameter to track the changes in ionosphere is Total Electron Content (TEC). By means of GPS data, estimation of TEC is executed safe and economical.TEC values and differential code biases are presented to users via various IGS analyse centers in a low time resolution, but some analyse centers do not supply differential code biases for every day and every station. Differential code biases which supplied by analyse centers, mostly do not change in a day or in a month, but these biases can change in an hour. To have the true TEC estimation, it is necessary to estimate differential code biases and remove them from the measurments properly. In the previous studies, differential satellite biases are acquired by analyse centers and then differential receiver biases are estimated or sum of differential code biases is estimated. In this thesis, composite biases were defined. These composite biases were estimated.For a given moment, using the information that sum of the differential satellite biases is zero estimation is executed in this thesis. Then using composite biases, estimation of Slant Total Electron Content (STEC) and estimation of Vertical Total Electron Content (VTEC) are done. While STEC estimation and VTEC estimation executing, estimated composite biaeses and daily mean of estimated composite biases were used.Proposed method is executed in both quiet and disturbed days and high, mid and equatorial latitude regions. At the end of the day, while receiver stations in mid latitude and high latitude regions give more accurate estimation values both quiet and disturbed days, receiver stations in equatorial latitude region have some deviations. In this thesis, it is observed how change composite biases in a day and in a month.Estimation of differential code biases is done with 30 seconds time resolution. CODE, JPL, IGS and UPC give code biases values with 1 day time resolution. In this state, changes in ionosphere are not observed in detail. Using 30 seconds time resolution values, it is done more accurate VTEC estimation.Keywords: Ionosphere, Global Positioning System (GPS), Total Electron Content (TEC), Differential Code Biases (DCB) 67

Within the scope of this thesis, the efficient placement of UAV Base Stations which have gained importance in 5G and beyond communication studies are examined. The efficient placement of UAV Base Stations in the field is important in order to provide fast and accurate service to disaster areas in case of emergency or to support the fixed communication infrastructure in cases that require heavy communication traffic such as concerts and matches. In the scope of the study, aerodynamic model, air-ground channel modeling, antenna model, service quality and UAV power are taken into account. In the thesis, different scenarios are defined and a placement study that optimizes the operation time of the UAV Base Station is carried out within the scope of these scenarios. Within the scope of this thesis, the accuracy of the settlement studies has been improved by taking into account the UAV aerodynamics which has been ignored in the UAV Base Station settlement studies in the literature. ASELSAN A.Ş. 1. GİRİŞ 1.1. 5G ve Ötesi Haberleşme Çalışmaları 1.2. 5G Haberleşmede İnsansız Hava Aracı Baz İstasyonları 1.3. Tezin Amacı ve Kapsamı 2. LİTERATÜRDE İNSANSIZ HAVA ARACI BAZ İSTASYON YERLEŞTİRME ÇALIŞMALARI 3. ÇALIŞMADA KULLANILAN SİSTEM MODELLERİ 3.1. Aerodinamik Model 3.1.1. Atmosfer Modeli 3.1.2. İndüklenmiş Güç 3.1.4. Profil Gücü 3.1.5. Havada Durma Gücü 3.2. Kanal Modellemesi 3.3. Anten Modeli 3.4. Servis Kalitesi 3.5. İnsansız Hava Aracı Bataryası 4. İNSANSIZ HAVA ARACI BAZ İSTASYONU YERLEŞİM SENARYOLARI VE SONUÇLARI 4.1. Çalışmada Kullanılan Değerler 4.2. RF Gönderme Gücü Göz Önüne Alınarak İnsansız Hava Aracı Baz İstasyonu Yerleşimi 4.2.1. Farklı Çevre Tiplerinin ve İnsansız Hava Aracı Baz İstasyonu Yüksekliğinin RF Gönderme Gücü Üzerine Etkisi 4.2.2. Anten Yarım-Güç Işın Genişliğinin RF Gönderme Gücü Üzerine Etkisi 4.3. İnsansız Hava Aracı Baz İstasyonu Uçuş Dinamiklerinin İncelenmesi 4.3.1. Toplam İnsansız Hava Aracı Baz İstasyonu Kütlesi 4.3.2. Pervane Yarıçapı 4.3.3. İnsansız Hava Aracı Rotor Sayısı 4.3.4. Pervane Kanatçık Sayısı 4.3.5. İnsansız Hava Aracı Batarya Sayısı 4.4. RF Gönderme Gücü ve Havada Durma Gücü Göz Önüne Alınarak İnsansız Hava Aracı Baz İstasyonu Yerleşimi 4.4.1. RF Gönderme Gücü ve Havada Durma Gücü Üzerinde Üst Sınır Olmama Durumunun İncelenmesi 4.4.2. RF Gönderme Gücü Üzerinde Üst Sınır Olma Durumunun İncelenmesi 5. SONUÇ VE YORUMLAR 6. KAYNAKLAR Tez kapsamında, 5G ve ötesi haberleşme çalışmalarında önem kazanmış olan İHA Baz İstasyonlarının verimli yerleşimi incelenmektedir. İHA Baz İstasyonlarının araziye verimli yerleşimi acil durumlarda afet bölgelerine doğru şekilde ve hızlı servis vermek veya konser, maç gibi yoğun haberleşme trafiği gerektiren durumlarda sabit haberleşme altyapısına uygun bir şekilde destek vermek açısından önemlidir. Çalışma kapsamında aerodinamik model, hava-yer kanal modellemesi, anten modeli, servis kalitesi ve İHA gücü hesaba katılmaktadır. Tez çalışmasında farklı senaryolar tanımlanarak bu senaryolar kapsamında İHA Baz İstasyonu operasyon süresini eniyileyen bir yerleşim çalışması yapılmaktadır. Bu tez kapsamında, literatürde yer alan İHA Baz İstasyonu yerleşim çalışmalarında göz ardı edilmiş olan İHA aerodinamiği de hesaba katılarak yerleşim çalışmalarının doğruluğu artırılmaya çalışılmıştır.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Anahtar kelimeler: Güç sistemleri, Gerilim kararlılığı, Gerilim kararlılık sınırları Modern bir güç sisteminin ileri seviyede planlanmış olması beklenir. Güç sistemleri çok değişkenli, dinamik ve karmaşık sistemlerdir. Güç sistemlerinde görülen işletim sorunları ve arızalarının sebepleri çok çeşitlidir. Genel olarak güç arz ve talebinin yönetildiği düşünülen sistemlerde bile arızaların ötesinde, pek çok yönetim – kararlılık sorunları yaşanılabilmektedir. Güç sistemlerinde kararlılık sistemin bir bozucuya maruz kaldıklarında oluşan geçici durum sonrasında, bozucu devre dışı kaldıktan sonra yeniden kararlı olarak işletimin sürmesi olarak özetlenebilir. Özelde, kararlılık konusu oluş - sonuç mekanizmaları ve süreleri kapsamında farklı sınıflarda incelenir. Her ne kadar güç sistemleri oldukça dikkatli planlansa da, işin gelişme sürecinde altyapılar sürekli güncellenerek genişlemek zorunda kalmıştır. Diğer taraftan endüstrideki yüklerin beklentileri ve karakterleri de değişime uğramıştır. Örneğin kontrollü yükler – sabit güç yükleri, güç sistem harmonikleri ve reaktif güç gereksinimlerinin artması, gücün farklı bölgeler üzerinden tedariki gibi yeni durumlar ortaya çıkmıştır. Alternatif enerji kaynakları devreye girmiş – dağıtık üretimler güç akışlarını dinamik olarak değiştirmeye başlamıştır. Tüm bunların sonucunda güç sistemlerinin yönetimi, kalitesinin sürdürülmesi git gide daha karmaşık hale gelmeye başlamıştır. Mühendislerin teorik olarak tahmin ettiği pek çok sorun 1980'lerden itibaren gerçek olmaya başlamıştır. Karmaşıklaşmış güç sistemleri beklenmedik yüklenme durumlarında kararsızlık sınırına gelebilmektedir. Bu nedenle mevcut sistemlerin kararlı işletimi için yapılan çalışmalar büyük ilgi çekmeye başlamıştır. Bu tezde, güç sistemlerinin kararlılık sorunlarından biri olan gerilim kararlılığı sınırlarının yerel bara parametrelerine dayalı kestirimler ile belirlenmesine yönelik bir dizi inceleme yapılmıştır. Güç sisteminin herhangi bir barası arkasında kalan Thevenin Eşdeğer Parametreleri kestirim yaklaşımı ile elde edilmiş, sistemin kararsızlık sınırına ne kadar yakın olduğuna ilişkin değerlendirmeler yapılmıştır. Konu ile ilgili teorik incelemeler basit bir simülasyon çalışması ile doğrulandıktan sonra, IEEE 30 baralı standart test sistemi üzerinde uygulanmıştır. Simülasyon sonuçları, kullanılan yaklaşımın gerilim çökme sınırlarını yeterince doğru hesapladığı ve gerilim kararsızlığından kaçınmak için kullanılabileceğini göstermiştir. Keywords: Power systems, Voltage stability, Voltage stability limits Power systems are dynamic and multiparameter systems which are very complex. A modern electric power system is expected to be very well designed. The reasons of operating problems and faults in power systems are very diverse. Even if the power system in supply and demand balance, some operational or topological issues can couse stability problems. Power system stability generally refers to the capability of a power system to remain in a state of operation equilibrium under normal operation conditions and to regain an acceptable state of equilibrium after being subjected to disturbances. Stability problems are examined in different classes within the context of the occurrence and outcome mechanisms. Although power systems are designed properly in the beginning, sub-optimal hardware updates will be done by years as a result of continuous growth and industrialization. On the other hand, the variety and characteristics of the electrical loads are also changed by smart industrialization. New problems such as power delivery from distant and unexpected regions can occur as a result of power flow changes, increase in controlled loads and constant power loads, power system harmonics and reactive power demand increase. Renewable energy resources and distributed generations can cause unpredictable power flows and increasing complexity. As a result, the operating the power systems and maintening the quality have become increasingly complex. Many problems, which hypothetically predicted by engineers, began to become real from the 1980s. Increasingly complicated power systems can go under unexpected loading conditions and come on the edge of unstablity. Therefore, the studies for the stable operation of existing systems attract great interest for engineers. In this thesis, voltage stability assessment which is the one of the major stability issue in power systems are examined by using local bus measurements. Thevenin equivalent model behind the corresponding local bus are estimated and the critical parameters are calculated to define voltage stability limits of the bus. Verification of the approach was done on a simple power system by simulation. Then concepts were applied on IEEE 30 bus standart test system. The simulation results has shown that the proposed assessment approach has accurate enough to estimate voltage stability limits and suitable for real time applications.

YÖK Tez No: 578548 FPAA (Field Programmable Analog Array-Alanda Programlanabilir Analog Diziler) tabanlı sistemler esnek tasarımlı oluşu, dışarıdan herhangi bir bağlantıya ihtiyaç duyulmayarak devre karmaşasını ortadan kaldırmaları, mikrokontrolör ile çalışmaya elverişli olmaları, birçok transfer fonksiyonunu gerçekleştirebilmeleri ve en önemlisi yeniden programlanabilir olmaları gibi özelliklerinden dolayı, analog devre tasarımlarının gerçekleştirilmesi için uygun yapılardır. Bu çalışmanın ilk bölümünde FPAA'lere kısa bir giriş yapılmış olup bu teknolojiye neden ihtiyaç duyulduğu anlatılmıştır. İkinci bölümde, FPAA genel mimarisinden, tarihsel gelişiminden bahsedilmiştir. Tez çalışmasında kullanılan Anadigm ™ tarafından üretilen AnadigmApex AN231E04 entegre devre kartı ve FPAA ile yapılan uygulamalar hakkında detaylı bilgi verilmiştir. Filtre yapıları (kaskat bağlı ve n. dereceden filtreler), filtre yaklaşım metodları, transfer fonksiyonu tanımlama ve çeşitli analog devre yapıları (karşılaştırma, çarpma, bölme, toplama, türev, integral devreleri gibi) incelenip devre üzerinde uygulamaları yapılmıştır. Analog tümdevrelerin AnadigmDesigner2 benzetim programı ve osiloskop görüntüleri üzerinden sonuçları karşılaştırılmıştır. Son bölümde, tez çalışması kapsamında tasarımı yapılan FPAA tabanlı analog devrelerin donanımsal olarak incelemesi yapılmış olup. elde edilen sonuçlar tartışılmış ve değerlendirilmiştir. FPAA (Field Programmable Analog Array) based systems are designed to be flexible design, eliminating circuit complexity without any external connection, being able to work with microcontroller, performing many transfer functions and most importantly, reprogrammability of the board are suitable for the design of analog circuit designs. In the first part of this study, a brief introduction was made to FPAAs and it was explained why this technology was needed. In the second chapter, the historical development of FPAA general architecture was mentioned. Detailed information about AnadigmApex AN231E04 integrated circuit board, which is produced by Anadigm ™ and also applications made with FPAA was given. Filter structures (cascaded and nth order filters), filter approach methods, transfer function characterization and various analog circuit structures (comparator, multiplier, divider, adder, differentiator, integrator circuits etc.) were examined and applications were made on the circuit. Analog ICs outputs are observed with AnadigmDesigner2 simulation program and the results of these circuits were compared over oscilloscope images. In the last chapter, a hardware analysis of FPAA based analog circuits has been made. The results were discussed and evaluated.

Short Wave (KD), which is in the frequency range of 3-30 MHz, radio wave propagation is one of the important methods used for long distance communication. It uses ionosphere and earth to transmit system communication signal. Ionsophere is atmospheric layer which is formed by gases ionized by sun rays. The ionsophere is affected by variables like sun flare, sun-earth dependent position, changes in magnetosphere and thermosphere. The changes and distruptions in ionosphere must be investigated as spatial and temporal to understand how ionosphere affects on radio signals. One of the most important parameter used for analyzing ionosphere structure is Total Electron Content(TEC) maps. The purpose of this study is to do spatial-spectral analysis of ionosphere. Firstly, AKD technique has been applied on TEC maps belong to equatorial region, then latitude, longitude and 2D most significant wavenumber values has been calculated by means of obtained AKD maps considering different energy bands. Calculated values have been compared to Dst , Ap and Kp geomagnetic indices. iv Geomagnetic indices are parameters used for measuring changes in ionosphere and magnetosphere. Correlation analysis has been applied to compare Dst , Ap and Kp geomagnetic indices with latitude, longitude, 2D most significant wavenumber value. Also an another method, DCT, sliding window and median calculations has been done for all earth TEC map of ionosphere. constant component and component which has the most significant energy after constant component values obtained by matrices that provided by this calculations are compared with Dst, Ap and Kp geomagnetic indices for different sliding window sizes and relationship between them has been examined ABSTRACT .................................................................................................................... iii TEŞEKKÜR ..................................................................................................................... v İÇİNDEKİLER ................................................................................................................. vi ŞEKİLLER DİZİNİ .......................................................................................................... viii ÇİZELGELER DİZİNİ ....................................................................................................... x SİMGELER VE KISALTMALAR ...................................................................................... xi 1. GİRİŞ .................................................................................................................... 1 2. İYONKÜRENİN YAPISI VE İLGİLİ PARAMETRELER .......................................... 4 2.1. İyonkürenin Katman Yapısı ................................................................................... 4 2.2. Toplam Elektron İçeriği (TEİ) ................................................................................ 6 2.3. Global Ionospheric Maps (GIM) of Toplam Elektron İçeriği (TEİ) verisi ................. 6 2.4. İyonküre Coğrafi Bölgeleri ..................................................................................... 7 2.5. Jeomanyetik İndisler ............................................................................................. 8 3. AKD ENERJİ İÇERİĞİ TABANLI BOZULMA SEZİMİ ......................................... 11 3.1. Ayrık Kosinüs Dönüşümü (AKD) ......................................................................... 11 3.3. Enerji Bandı Hesaplaması ................................................................................... 13 3.4. Saçılım Grafikleri ve İlinti Analizi ......................................................................... 15 3.5. Bulgular ............................................................................................................... 16 3.5.1. Ekvatoral Bölge ............................................................................................ 19 3.5.2. Yerküre ......................................................................................................... 55 4. FARKSAL AKD HARİTALARI İLE BOZULMA SEZİMİ ........................................ 62 4.1.Bulgular ................................................................................................................ 62 5. SONUÇLAR VE TARTIŞMA ............................................................................... 89 6. KAYNAKLAR ...................................................................................................... 94 EKLER ........................................................................................................................... 99 vii EK 1 – Farksal AKD haritaları ile bozulma sezimi – 7 Günlük Kayan Pencere Analizleri ............................................................................................................. 99 EK 2 – Tezden Üretilen Bildiriler .............................................................................. 102 ÖZGEÇMİŞ ................................................................................................................. 107 Kısa Dalga (KD), 3-30 MHz frekans aralığında bulunan, radyo dalgası yayılımı uzun mesafe iletişim için kullanılan önemli yöntemlerden biridir. Sistem haberleşme sinyalini yansıtmak için yerküre ve iyonküreyi kullanır. İyonküre, güneş ışınlarının etkisiyle iyonize olmuş gazlardan oluşan havaküre katmanıdır. İyonküre, güneş parlaması, Güneş-Yerküre bağıl pozisyonu gibi değişkenlerden, manyetoküre ve ısılküre değişimlerden etkilenmektedir. İyonkürenin radyo dalgalarına nasıl ve hangi miktarda etki edeceğini anlamak için iyonküredeki değişim ve bozulmalar, uzaysal ve zamansal olarak araştırılmalıdır. İyonkürenin yapısının incelenmesinde kullanılan en önemli parametrelerden biri Toplam Elektron İçeriği (TEİ) parametresidir. Bu çalışmada, iyonküre TEİ haritaları kullanılarak iyonkürenin uzay-zaman izgel analizinin yapılması amaçlanmıştır. İlk olarak, ekvatoral bölgeye ait ve tüm yerküreye ait iyonküre TEİ haritaları üzerinde Ayrık Kosinüs Dönüşümü (AKD) tekniği uygulanmış, elde edilen AKD haritalarından boylam ekseni, enlem ekseni ve 2B’deki en yüksek dalga sayısı değerleri farklı enerji bantlarında hesaplanmıştır. Hesaplanan değerlerin, Dst, Ap ve Kp jeomanyetik indisleriyle karşılaştırılması yapılmıştır. Jeomanyetik indisler, iyonküre ve manyetoküredeki değişimleri ölçmek için kullanılan parametrelerdir. ii Boylam ekseni, enlem ekseni ve 2B’deki en yüksek dalga sayısı değerleri ile jeomanyetik indislerin karşılaştırılmasında ilinti analizi kullanılmıştır. Bir diğer yöntem olarak ise, tüm yerküreye ait iyonküre TEİ haritaları üzerinde AKD, kayan pencere ve ortanca eleman hesaplamaları yapılmıştır. Yapılan hesaplamalar sonucunda elde edilen matrislerden sabit eleman ve sabit elemandan sonra en yüksek enerjiye sahip elemanların değerleri, farklı kayan pencere boyutları için; Dst, Ap ve Kp jeomanyetik indisleriyle karşılaştırılmış, bu aralarındaki ilinti incelenmiştir.

Günümüz bilgi çağında, dijital kayıtların çok kolay bir şekilde manipüle edilebilir ya da yapay olarak oluşturulabilir olması, dijital kayıt dosyalarının adli analizini önemli bir araştırma konusu haline getirmiştir. Bu kapsamda, ENF (Electric Network Frequency - elektrik şebeke frekansı) ve PRNU (Photo Response Non Uniformity - ışığa olan emsalsiz sensör tepkisi) en çok ilgilenilen araştırma konuları arasındadır. ENF, elektrik şebekesi geriliminin frekansı olup, talep edilen ve harcanan güç arasındaki dengesizliğe bağlı olarak zaman içinde sürekli dalgalanmalar yapar. ENF, belirli koşullarda ses ve video kayıtlarına istemsiz olarak eklenmekte olup, bu kayıtlardan ENF sinyalinin kestirimi yapılabilir. ENF, kayıt süresi doğrulama, içerik doğrulama, videolarda ses ve görüntü senkronizasyonu, elektrik şebekesi tanımlama gibi çeşitli adli analiz işlemlerinde kullanılabilir. PRNU, her sensörün ışığa karşı olan emsalsiz tepkisi olup sensör üretiminde kullanılan silikon levhanın homojen olmayan yapısından ve üretim sürecindeki önlenemeyen kusurlardan meydana gelir. Aynı levhadan üretilen aynı marka ve model kamera sensörlerinin bile PRNU bileşenlerinin farklı olması, PRNU'nun emsalsiz sensör parmak izi olarak değerlendirilmesini sağlar. PRNU, çekilen her imge ve video çerçevesine istemsiz olarak eklenmekte olup, bu görüntülerden PRNU gürültüsünün kestirimi yapılabilir. PRNU temel olarak imge ve videoların kaydedildiği kaynak cihazın tanımlanmasında kullanılır. Bu tez çalışması kapsamında, ses ve video dosyalarının ENF tabanlı adli analizi üzerine kapsamlı bir çalışma yapılmış olup, videolarda ENF varlık/yokluk tespiti, "rolling shutter" mekanizması ile örneklenen videoların her bir çerçevesindeki bekleme süresine bağlı olarak ENF gücünün ve temel ENF harmoniğinin frekansının nasıl değiştiği, video çerçevelerindeki bu bekleme süresinin kestirimi, yine "rolling shutter" mekanizması ile örneklenen videoların kayıt zamanının doğrulanması gibi bir dizi yeni yöntem geliştirilmiş ve sunulmuştur. Bu tezde ayrıca, sorgulanan sosyal medya video çiftlerinin aynı kamera ile kaydedilip kaydedilmediği konusunda PRNU tabanlı karşılaştırmalı bir analiz sunulmuştur. Media forensics has become a research field of great importance in the information age as digital recordings can straightforwardly be edited, manipulated, or artificially created. The forensic criterias ENF (Electric Network Frequency) and PRNU (Photo Response Non Uniformity) are among the most interested research fields. ENF is voltage frequency of mains electricity, and it shows a continuous fluctuation in time depending on the gap between demanded and supplied power. ENF is intrinsically integrated into audio and video recordings in certain conditions, and it can be estimated from these recordings. ENF can be used for various forensic tasks including time-of-recording verification, media authentication, multimedia synchronization and power grid identification. PRNU is distinct response of each photo-sensor to light caused by nonhomogeneous structure of silicon wafers and unavoidable defects in the manufacturing process. This unique characteristic of each camera sensor, even of those produced from the same wafer, and hence of the same brand and model, makes PRNU to be treated as a sensor fingerprint. PRNU noise is inherently integrated into each exposed image or video frame and can be estimated from them. PRNU can be used mainly for identification of the source device by which a given image or video is recorded. In this thesis, we provide a comprehensive study on ENF based audio and video forensics and present a number of novel methods including: proposal of ENF presence detection algorithm for video; creation of a model for where the frequency of the primary video ENF harmonic is shifted, and how the captured ENF's power is attenuated owing to the idle period in rolling shutter mechanism; development of a new method for idle period extraction; exploration of a new technique for time-of-recording verification task for rolling shutter exposed videos. We also provide a comparative analysis on PRNU based source camera attribution for social media video pairs. MEDIFOR Milli Savunma Bakanlığı Savunma Sanayii Araştırmacı Yetiştirme Programı

YÖK Tez No: 579052 Görünür ışık haberleşmesi birçok faydası sayesinde yeni bir haberleşme yöntemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu yeni haberleşme yöntemi pratik sistemlere uygun kanal modellerinin geliştirilmesini ve radyo frekans haberleşme tekniklerinin bu kanallar üzerinde denenmesini gerektirmektedir. Bu kapsamda mobil deterministik kanallar büyük bir önem arz etmektedir. Bu tez kapsamında mobil deterministik görünür ışık haberleşmesi kanalı üzerinde düz sönümlemeli ve frekans seçici durum için haberleşme sistemi tasarlanmış ve gerçeğe uygun olarak simule edilmiştir. Düz sönümlemeli kanalda tek taşıyıcılı PAM modülasyonu kullanılmıştır. Pilot semboller yardımıyla kanal kestirimi yapılarak çeşitli alıcı hızları, pilot aralıkları ve modülasyon mertebeleri için sembol hata oranı (SER) performansı elde edilmiştir. Frekans seçici kanal için ise QAM modülasyonu ile DC-beslemeli optik OFDM (DCO-OFDM) tekniği kullanımı ve pilot semboller yardımıyla kanal kestirimi yapılması simule edilmiştir. Frekans seçici kanal için de çeşitli modülasyon mertebeleri, pilot aralıkları ve alıcı hızları için bit hata oranı (BER) ve sembol hata oranı (SER) performans eğrileri elde edilmiştir. Visible light communication emerges as an incoming form of communication thanks to the many benefits. This recent communication form requires the development of channel models suitable for practical systems and testing of radio frequency communication techniques on these channels. In this context, mobile deterministic channels are of great significance. Within the scope of this thesis, communication systems for flat fading and frequency selective cases are designed on the mobile deterministic visible light communication channel and simulated in accordance with practice. Single carrier PAM modulation is used in the flat fading channel. Channel estimation is performed with pilot symbols to obtain symbol error rate (SER) performance for various receiver speeds, pilot spacings and modulation levels. For the frequency selective channel, the use of DC-biased optical OFDM (DCO-OFDM) technique with QAM modulation and channel estimation using pilot symbols are simulated. Bit error rate (BER) and symbol error rate (SER) performance curves are obtained for the frequency selective channel for various modulation levels, pilot intervals and receiver speeds.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Günümüz teknolojinde ürün kalitesinin sürekliliği ve verimli çalışma için süreçlerin nihai durumunu tahmin eden modeller geliştirilmekte ve kullanılmaktadır. Üzerinde çalışılan sistemin detayı ve tüm çalışma prensipleri bilindiğinde modeller daha güçlü yanlışsız ve kesin olmaktadır. Çelik Üretim gibi sürecin bilinmesine rağmen modellemenin zorlayıcı olduğu süreçlerde bulunmaktadır. Yüksek Fırın ve Basic Oxygen Furnace (BOF) gibi tesislerdeki sıvı, metal ve gaz tepkimelerinin yer aldığı ve nihai ürünün durumunu etkileyen birçok girdinin olduğu zorlu süreçlerde modelleme yapmak güçleşmektedir. Bu çalışmamızda BOF konvertöründe üfleme sonu TSO ve üfleme içi TSC probu ile ölçüm yapma anlarındaki fosfor ve karbon değerlerinin tahmini için Matlab programı ile öğrenme algoritması Scaled Conjugate Gradient olan geri yayılımlı çok katmanlı sinir ağı önerilmiştir. Giriş verisinin rastgeleliğinin ve doğruluğunun sağlanması için tek bir konvertörden tesis bazlı metalürjik etkileşimler, konvertörün alttan karıştırma durumu göz önüne alınarak veri seçimi ve homojen bir öğreneme ortamı için10 Fold cross Validation tekniği kullanımı sağlanmıştır. Yapay sinir ağı modeli sonuçlarımızda TSC anı tahminlerde ±0,02 hata aralığında %83 tutarlılıkla fosfor, ±0,15 hata aralığında %93 tutarlılıkla karbon değeri gözlemlenmiştir. TSO anı tahminlerinde ise ±0,025 hata aralığında %89.4 tutarlılıkla fosfor, ±0,01 hata aralığında %92 tutarlılıkla karbon değeri gözlemlenmiştir. In today's technology, models are commonly developed and applied to predict and control the end point of any processes, due to obtaining sustainable product quality. The power of model and it's usage will be more precise and accurate in case when the system is explained in detail and defined completely. Nevertheless, during the steelmaking process there are several plants that modelling becomes challenging. Blast Furnace (BF) and Converter process are the most difficult processes that can be modelled due to liquid, metal and gas reactions and a large number of input variables that can influence reaching the end point. In this study, Feed Forward Back Propagation Multi-Layer Neural Network in Matlab with training function Trainscg is proposed for prediction of the phosphorus and carbon at blowing end (TSO phase) and inblow (TSC phase ,%80 of blowing time) in BOF Converter. In order to ensuring and validating the randomness of input data, a single BOF plants data is collected. The data set is filtered with a strict limitation method according to the plant specific metallurgical interactions, bottom stirring effect and 10 Fold Cross Validation used for clustering in order to have homogenous learning process. The simulated results hit rate %92 within the error range ±0,01 for end-point carbon and %89.4 within the error range ±0,025 for end-point phosphorus are observed. For inblow the simulated results hit rate %83 within the error range ±0,02 for phosphorus and %93 within the error range ±0,15 are observed. The results showed that the output could be used in software to calculate P and C during the end of blowing and inblow without interrupting the blowing process like TSO or TSC measurement.

TEZ12087 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2019. Kaynakça (s. 43-50) var. XIII, 51 s. :_res. (bzs. rnk.), tablo ;_29 cm. Manyetik rezonans (MR) insan beynindeki tümörlerin tanısında yararlı bir yöntemdir. Bu çalışmada, tümör içeren bölgeleri tespit etmek ve bu bölgeleri üç farklı tümör kategorisinde (meningioma, glioma, pituitary) sınıflandırmak için MRI görüntüleri analiz edilmiştir. Derin öğrenme, görüntü sınıflandırma işleri için nispeten yeni ve güçlü bir yöntemdir. Bu nedenle, bu çalışmada bir deep learning metodu olan faster R-CNN kullanılmıştır. Sınıflandırıcı eğitimi ve testi için 233 hastanın 3064 beyin MR görüntülerini (708 meningioma, 1426 glioma, 930 pituitary) içeren kamuya açık veriseti kullanılmıştır. Faster R-CNN yöntemi ile % 93.14 oranında bir başarım sağlanmıştır ve bu oran aynı veri setini kullanan benzer çalışmalardan daha yüksektir. Magnetic resonance imaging (MRI) is a useful method for diagnosis of tumors in human brain. In this work, MRI images have been analyzed to detect the regions containing tumor and classify these regions into three different tumor categories: meningioma, glioma, and pituitary. Deep learning is a relatively recent and powerful method for image classification tasks. Therefore, faster Region-based Convolutional Neural Networks (faster R-CNN), a deep learning method, has been utilized in this study. A publicly available dataset containing 3,064 MRI brain images (708 meningioma, 1426 glioma, 930 pituitary) of 233 patients is used for training and testing of the classifier. It has been shown that faster R-CNN method can yield an accuracy of 93.14% which is higher than the related work using the same dataset. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje No: FYL-2019-11415.

İnsan yaşamının çoğu kapalı (ev, işyeri, araba ve ofis gibi) ortamlarda geçmektedir. Bu ortamlar hava kalitesi açısından istenilen düzeyde değillerdir. Yaşam alanlarımızda hava kalitesini iyileştirmek için negatif iyon jeneratörü aparatı olan cihazlar tercih edilmektedir. Maalesef günümüze kadar negatif iyonların hava kalitesi üzerine etkileri hakkında yeterli düzeyde bilimsel çalışmalar yayınlanmamıştır. Dayanıklı tüketim maddeleri içerisinde bulunan temizlik robotu cihazımız ile kapalı ortamların temizleme işlemi yapılırken ortamın hava kalitesinin iyileştirilmesi amacıyla cihaz içerisinde negatif iyon jeneratörü kullanılmaktadır. Cihaz içerisinde üretilen negatif iyonun ortama etki etmesi; hava hızına, iyon jeneratörü çıkış voltajına, ortamdaki neme ve ortamdaki sıcaklık gibi değişkenlere bağlıdır. Bu çalışmada üretilen negatif iyon miktarına, seçilen değişkenlerin etki oranları Taguchi deneysel yöntem uygulanarak incelenecek ve tespit edilecektir. Bu etki miktarları göz önünde tutularak ANOVA (varyans analizi) uygulanacak ve optimum negatif iyon miktarı elde edilmeye çalışılacaktır. Daha sonra iyon jeneratörleri incelenerek devre şeması tasarımı yapılacak ve kullanılacak komponentler belirlenecektir. Komponentler temin edilip delikli levha üzerine prototip devre yapılacaktır. Prototip iyon jeneratöründe iyon ölçümleri yapılarak bulunan optimum değerle karşılaştırmaları yapılması hedeflenmiştir.--------------------Most of human life are being spent in indoor areas (home, office, car and office). These environments are unsatisfactory level in terms of air quality. Devices that have negative ion generators are preferred to improve air quality in our living areas. Unfortunately there are not enough scientific studies on the effects of negative ions on air quality. With the vacuum cleaner device which is durable consumable good, has negative ion generator for improve the air quality of the environment while cleaning indoor areas. The affect of negative ion produced in the device to the environment; depends on air velocity, ion generator output voltage, ambient humidity and ambient temperature. In this research, the effects of the selected variables on the amount of negative ion produce will be examined by using Taguchi experimental method. Considering these effects of the variables, ANOVA (variance analysis) will be applied and optimum negative air ions amounts will be determined. Then the ion generators will be examined and accordingly the circuit diagram will be designed and the components to be used will be determined. Components will be provided and prototypes will be made on perforated plate. It is aimed to make ion measurements in prototype ion generator and compare with the optimum value

Sürücü araç kullanım şekli, trafik güvenliği, yakıt tüketimi ve gaz emisyonu konuları üzerinde son derece etkilidir. Bu çalışmada, trafik güvenliğini arttırmak için araçtan toplanan verileri yapay sinir ağları kullanarak sınıflandırmak ve bu sayede sürücünün davranış profilini çıkarmak amaçlanmıştır. Sürücü profillemesi üzerindeki yapılan çalışmalar incelendiğinde, akıllı telefonlardan toplanan sensör verileri, kamera görüntüleri ve aracın kendi verileri birlikte kullanılarak sürücü profili çıkarılma üzerine yoğunlaşıldığı görülmüştür. Bu çalışmadaki ise sadece aracın; hız, motor devri, gaz pedalı, fren pedalı, teker açısı ve ivmelenme gibi verileri kullanılarak sınıflandırma yapılmıştır. Sınıflandırmada iki farklı derin öğrenme metodu kullanılmıştır. Zaman bağlı veriler için sıklıkla kullanılan Uzun-Kısa Süreli Bellek (LSTM) ve görüntü işlemede kullanılan ancak zamana bağlı verilerde de tercih edilen CNN (Convolutional Neural Network) derin öğrenme metodu kullanılarak sınıflandırmadaki başarı oranları incelenmiştir. Çalışma sonucunda CNN’in daha yüksek başarı sonuçları verdiği gözlemlenmiştir.--------------------Driver profiling has a major impact on traffic safety, fuel consumption and gas emission. The purpose of this work is to feed and train the neural network with the vehicle data and classify the driver behavior. When the driver profiling studies are examined, the majority of studies have classified the driver using sensor, image and vehicle data together. In this study, only the vehicle data such as engine speed, torque, steering wheel angle etc. were used. To classify driver, two different methods were implemented. One of them is Long Short Term Memory (LSTM) Neural Network which is usually for time series data classification and the other method is Convolutional Neural Network (CNN) which is frequently used for image classification but also can be used for time series classification. In the results section of this study, the success rates of two methods in classification were analyzed and the outcomes indicated that Convolutional Neural Network provided higher success rates.

YÖK Tez No: 539714 Konuşmacı tanıma sistemleri son yıllarda oldukça popüler hale gelen ancak üzerinde uzun süredir çalışılmasına rağmen hala istenilen performans başarısı elde edilmemiş bir örüntü tanıma problemidir. Konuşmacı tanıma sistemleri, sesli aramadan telefon bankacılığına, çağrı merkezlerinden adli uygulamalara kadar bir çok alanda aktif olarak kullanılmaktadır. Konuşmacı tanıma alanında yapılan çalışmalar, genellikle İngilizce sesler kullanılarak oluşturulan veritabanlarından elde edilen sonuçları göstermektedir. Türkçe sesler kullanılarak oluşturulan veritabanları ile yapılan çalışmalar az sayıda olduğundan dolayı literatürde bilinen ve uygulanan başarılı yöntemlerin Türkçe sesler üzerindeki performansları hala belirsizdir. Bu sebepten dolayı bu tezde konuşmacı tanıma uygulamalarında literatürde çok sık kullanılan sınıflandırma yöntemlerinden, Gauss Karışım Modeli - Genel Arkaplan Modeli (Gaussian Mixture Model - Universial Background Model), Gauss Karışım Modeli - Destek Vektör Makinaları (Gaussian Mixture Model - Support Vector Machine), Birleşik Etmen Analizi (Joint Factor Analysis - JFA), i-vektör yaklaşımı yöntemleri kullanılarak Türkçe metne bağlı konuşmacı doğrulama sistemi üzerindeki başarı performansları incelenmiştir. Kullanılan sınıflandırma yöntemlerinde Mel - Frekansı Kepstrum Katsayıları (Mel - Frequency Cepstral Coefficients) ve Değiştirilmiş Grup Gecikme Kepstrum Katsayıları (Modified Group Delay Cepstral Coefficients) kullanılarak iki farklı öznitelik yönteminin de konuşmacı tanıma sistemi üzerindeki performans etkisi karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. GKM-GAM, GKM-DVM ve JFA sınıflandırıcıları ile yapılan deneysel çalışmalarda 46 konuşmacıdan oluşan Türkçe veritabanı kullanılırken i-vector yaklaşımı kullanılarak yapılan deneysel çalışmalarda ise 59 konuşmacıdan oluşan veritabanı kullanılmıştır. Ayrıca, GKM-GAM sınıflandırıcısıyla yapılan deneylerde, Türkçe sesler ve İngilizce sesler kullanılarak eğitilen arkaplan sesleriyle sistemin dil uyumu arasındaki bağlantının sistem üzerindeki etkisi incelenmiştir. GKM-GAM, GKM-DVM, JFA, i-vektör sınıflandırıcıları ile yapılan deneysel çalışmalarda MFKK ve DGKK olmak üzere, farklı boyutlardaki öznitelik sayılarının ve farklı sayıdaki gauss bileşenlerinin sistem üzerindeki etkisi de karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Deneysel sonuçlara göre sınıflandırıcılar içerisinden en düşük sistem hatasına sahip olan en başarılı sınıflandırıcı % 4,62 EER değeriyle GKM-GAM sınıflandırıcısı olarak bulunmuştur. Aynı zamanda öznitelik yöntemlerinden MFKK özniteliklerinin DGKK özniteliklerine kıyasla sistem üzerinde daha başarılı sonuçlar verdiği gözlenmiştir. Speaker recognition is a pattern recognition problem which has become very popular in recent years but it does not achieve the desired performance although long work on it. Speaker recognition systems are actively used in many areas, from voice calls to telephone banking, from call centers to forensic applications. Studies in the field of speaker recognition generally report the results obtained from databases consisting of English recordings. Because of the less number of studies conducted with the databases created by using Turkish voices, the performances of the aplied and known successful methods on Turkish voices are still uncertain. For this reason, in this thesis, the performance on the Turkish text-based speaker verification system was investigated using Gaussian Mixture Model - Universal Background Model (GMM - UBM), Joint Factor Analysis (JFA) and i-vector approach which are well known methods in speaker recognition systems. In the used classification methods, Mel - Frequency Cepstrum Coefficients and Modified Group Delay Cepstral Coefficients were used as the features and the in performance on the speaker recognition system was analyzed comparatively. In the experimental studies conducted with GMM-UBM, GMM-SVM and JFA classifiers, the Turkish database consisting of 46 speakers was used, while in the experimental studies using the i-vector approach, the database consisting of 59 speakers was used. In addition, in the experiments conducted with the GMM-UBM classifier, the effects of connection between the background sounds trained by using Turkish and English recordings and system's language compatibility on the system were examined. In the experimental studies conducted with GMM-UBM, GMM-SVM, JFA, i-vector classifiers, the effect of different number of features and Gaussian components on the system has been discussed comparatively. According to the experimental results, the most successful classifier having the lowest system error among the classifiers was found as GMM-UBM classifier with the value of 4,62% EER. Besides, it was observed that the MFCC features of the yield better performance on the system than the MODGD features.

Temelde iki farklı grup altında toplanabilen elektrikli araçlar, hibrit ve sadece elektrikliaraçlar olmak üzere sınıflandırılmaktadır. Hibrit araç grubu, kendi içerisinde şarjedilebilen ve şarj edilemeyen araçlar olarak alt sınıflara ayrılmaktadırlar. Hibrit araçlarüzerinde fosil yakıtlı motor ve elektrik motoru olmak üzere iki farklı sistem mevcuttur.Sadece elektrik motorlu araçlar, isminden de anlaşılabileceği üzere sadece elektrikmotorları sayesinde hareket ettirilmektedir. Şarj edilebilen hibrit elektrikli araçlar vesadece elektrikli araçlar üzerinde şebekeden şarj edilerek doldurulmakta olan haricibatarya sistemleri mevcuttur. Bu batarya sistemlerinin beslenebilmesi için elektrikli araçşarj ekipmanları ve elektrikli araç şarj istasyonları kullanılmaktadır. Günümüz moderntoplumunda zamanın önemli bir değer olması sebebiyle de elektrikli araçların daha hızlışarj edilmelerine ihtiyaç günden güne artmaktadır. Bu sebepten elektrikli araçların şarjedilmesi esnasında aktarılan enerji ve şarj süresi büyük önem kazanmaktadır. Dünyaçapında bakıldığından elektrikli araçların şarj edilmesi için kullanılan belli başlı sistemlerön plana çıkmaktadır, bunların yanında bazı firmalar kendi markaları için özelgeliştirdikleri şarj sistemleri ile kendi kullanıcılarına daha hızlı şarj etme avantajısağlamaktadırlar. Farklı araç modellerinde çeşitli sistemler kullanılabildiği gibi kıtalarhatta ülkeler arasında dahi elektrikli araç şarj istasyonları farklılıklar göstermektedir.Araçların belirli standartlar içerisinde üretilmesi ve kullanılması gerekmektedir.Araçların şarj edilmesi için kullanılan şarj ekipmanı ve şarj istasyonlarının elektrikşebekeleri üzerinden beslenmeleri gereklidir. Elektrikli araçların ve şarj sistemlerininşebekeye entegrasyonu büyük önem taşımaktadır. Çünkü elektrik şebekelerinin elektrikliaraç şarj işlemleri için gereken güç talebini karşılaması ve şebekede bulunan elektrikkalitesini etkilememesi gerekmektedir. Elektrikli araç şarj istasyonlarının yasal sınırlarile belirlenmiş olan harmonik seviyelerini sağlaması ve şebekedeki enerjini kalitesiüzerinde olumsuz etki oluşturmaması beklenmektedir.Bu çalışmada elektrikli araçların şebeke enerji kalitesi üzerindeki etkileri üzerindedurulmuştur. Farklı araç modellerinin çeşitli şarj istasyonları kullanılarak şarj edilmesisonucunda oluşturdukları harmonik seviyeleri pek çok kaynaktan toplanarakdeğerlendirilmiştir. Çalışma kapsamında elektrikli araç şarj sistemlerinin şebekeye olanetkilerinin incelenebilmesi için Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Terzioğlu Kampüsübaz alınarak Digsilent programı üzerinde model oluşturulmuştur. Kurgulanansimülasyonda kampüs içerisinde şebekeye kaç adet elektrikli araç şarj istasyonubağlanabileceği ve kaç araca hizmet verilebileceği konusu incelenmiştir. İlerleyenyıllarda elektrikli araç kullanımının ve üniversite popülasyonunun artması sebebiyletrafolar üzerinde yoğunluk oluşması ihtimali değerlendirilmiştir. Bu kapsamda yapılançalışmada, trafoların %100-%120-%150 değerlerine kadar yüklenmesi durumundaşebeke üzerine yerleştirilebilecek elektrikli araç şarj istasyonu adetleri konusuçalışılmıştır.--------------------Electric vehicles, which can basically be grouped under two different groups are classifiedas hybrids and battery electric vehicles. Hybrid vehicles are divided into sub-classes asnon-rechargeable vehicles. They can be fed on two different systems as fossil fuel engineand electric motor on hybrid vehicles. Only the electric motor vehicles can be moved byelectric motors. Rechargeable hybrid electric vehicles and only electric motor vehicleshave external charged battery systems which sould be charged from the grid. Electricvehicle charging equipment and electric vehicle charging stations are used for the feedingof these battery systems. When looking at the equipment used for charging electricvehicles, different types of charging equipment can be seen. In today's modern society,due to the fact that time is an important value, the need for faster charging of electricvehicles is increasing day by day. For this reason, the transferred energy and charge timeduring charging of electric vehicles is of great importance. The main systems used for thecharging of electric vehicles come to the fore. Besides, some companies can provide fastercharging advantage to their users with the charging systems they have developed speciallyfor their brands. Different systems are used for different vehicle models, even incontinents and countries, there are differences in electric vehicle charging stations. Thesedifferences became more apparent with the introduction of electric vehicles. Vehiclesmust be produced and used within certain standards. Manufacturers of electric vehicleand electric vehicle charging equipment are expected to meet these standards. Chargingstations used for the charging of vehicles must be supplied via electrical networks. In thiscontext, the integration of electric vehicles into the grid is of great importance. Theelectrical networks to which the car charging systems are connected must meet the powerdemand for charging. In addition, the electricity quality in the network should not beaffected by the vehicle charging stations. Harmonic levels determined by legal limits areexpected to be provided by electric vehicle charging stations. These systems are notexpected to have a negative impact on the quality of energy.In this study, the effects of electric vehicles on grid quality are discussed. The voltage andcurrent harmonic levels generated by charging different vehicle models by using differentcharging stations have been collected and evaluated from many sources. In this study, inorder to investigate the effects of electric vehicle charging systems on the grid, a modelwas created on the Digsilent program based on the Çanakkale Onsekiz Mart UniversityTerzioğlu Campus. In the simulation, how many electric vehicle charging stations can beconnected to the network and how many vehicles can be serviced in the campus topicsare examined. In the following years, due to the increase in the use of electric vehiclesand the increase of the university population, the intensity of the transformers wereevaluated. In this study, the number of electric vehicle charging stations that can besupplied over the network in case the transformers are loaded to 100% -120% -150% arestudied. Finally, the comparison of the use of electric and fossil fuel vehicles has beenmade economically, and the economic and environmental effects of electric vehicles havebeen studied.

Nesnelerin interneti cihazları, endüstriyel gömülü sistemler, otomobilller, akıllı ev aygıtları, endüstriyel kablolu ya da kablosuz sensörler gibi birbirine bağlı cihazlardan meydana gelmektedir. İnternete bağlanma imkanı olmayan cihazlar, ağ geçitleri sayesinde nesnelerin interneti sisteminin bir parçası olabilirler. Cihazların internete bağlı hale gelmesi ile sistemlerin etkinlikleri artıyor olsa da aynı derecede güvenlik riskleri de artmaktadır. Buna göre, daha önce erişilemedikleri için saldırganların hedefi olmayan cihazlar, artık doğrudan DDoS ataklarının hedefi haline gelmekte ve ağ içerisindeki bu cihazlar aracılığı ile sistemlere zarar verilebilmektedir. Cihazların sisteme bağlanırken, kimliklerinin doğrulanması ve cihazların sistemdeki diğer cihazlar ile güvenli bir şekilde iletişim kurması bu tezin temel amaçlarıdır. Nesnelerin interneti sistemlerinde aracı sunucular (Broker), verilerin anonimleşmesi, protokol (MQTT, AMQP ve COAP) bağımsız sistemlerin kurulabilmesi ve yüksek performans ihtiyaçları nedeni ile sıklıkla tercih edilmektedir. İletişim güvenliğinde her ne kadar TLS protokolü kullanılabiliyor olsa da kısıtlı cihazların, asimetrik şifreleme algoritmalarının ihtiyacı olan açık anahtarları ve algoritma kodlarını kalıcı bellekte saklaması problem oluşturabilmektedir. Güvenli iletişim ve kimlik doğrulamada, TÜBİTAK TEYDEB 1505 projesi kapsamında değiştirilen bir broker ile birlikte güvenli anahtar depolama, gerçek rastgele sayı üreteci ve 128-bit AES şifreleme algoritması gibi özelliklere sahip olan ATAES132A modülünü baz alan bir yaklaşım kullanılmıştır. Çalışma kapsamında, bir test kartının (ARM Cortex-M3 içerir) yanı sıra geliştirilen yeni bir ağ geçidi (ARM Cortex-M0 içerir) kartı test ve uygulama çalışmalarında kullanılmıştır. Tez çalışmasında ayrıca ARM Cortex-M3'ün fiziksel I2C özelliğinin kullanımıyla, eş zamanlı şifreleme ve MQTT tabanlı iletişim sağlayan yeni bir yöntem önerilmiştir. Son olarak iletişimde mesajların bütünlüğünün denetlenmesi için kriptografik karma (MD5, SHA-1 ve SHA-2 gibi) veya Döngüsel Artıklık Denetimi (CRC32/64) algoritmalarının performans açısından değerlendirilmesi yapılmıştır. Internet of Things devices consists of interconnected devices such as industrial embedded systems, automobiles, smart home devices, industrial wired, or wireless sensors. The devices that cannot connect to the Internet can be part of the Internet of things system through gateways. When the devices connected to the Internet, the efficiency of the systems increases, but also the security risks increase. Previously unreachable devices are now becoming the target of direct DDoS attacks and can be utilized to damage systems within the network. The main objectives of this thesis are to verify the identity of the devices when connecting to the system and to ensure that devices communicate securely with other devices in the system. A broker is often preferred in the Internet of Things systems due to the anonymization of data, the establishment of protocol-independent systems (MQTT, AMQP, and COAP) and high-performance requirements. Although TLS protocol can be used in communication security, it can be problematic that limited devices store public keys and algorithm codes required by asymmetric encryption algorithms in non-volatile memory. In the secure communication and authentication, an approach based on ATAES132A module which has features such as secure key storage, real random number generator, and 128-bit AES encryption algorithm was used with a broker we changed within the scope of a TÜBİTAK TEYDEB 1505 project. In the scope of the study, a test card (includes ARM Cortex-M3) as well as a new gateway card (which includes ARM Cortex-M0) was used in test and application studies. In this thesis, a new method which provides simultaneous encryption and MQTT based communication is proposed by using the physical I2C feature of ARM Cortex-M3. Finally, cryptographic hash (such as MD5, SHA-1 and SHA-2) or Cyclic Redundancy Check (CRC32 / 64) algorithms are evaluated for performance in order to check the integrity of messages in communication. EMKO Elektronik

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Anahtar kelimeler: Üç seviyeli doğrultucu, Darbe genişlik modülasyon teknikleri, Uzay vektör DGM (UVDGM - SVPWM), Gerilim yönelimli kontrol (GYK - VOC) Elektrik güç sistemlerinin analiz ve kontrolündeki araştırma ve geliştirme onlarca yıldır önemli bir faaliyet alanı olmuştur. Ancak, teknolojideki giderek artan gelişmelerden dolayı elektrik enerjisi kontrol sistemlerinin rolü son on yılda önemli ölçüde artmış ve büyümeye devam etmiştir. Gün geçtikçe elektrik enerjisinin kontrolünde öne çıkan alanlardan biri de güç elektroniğidir. Güç elektroniği, yüke aktarılan gücü yarı iletken elemanlar vasıtası ile anahtarlama yaparak kontrol edilmesi ve enerji şekillerinin birbirine dönüştürülmesi üzerine kurulu bir alandır. Enerjinin farklı şekillere dönüştürülmesindeki uygulamalardan biri doğrultuculardır. Doğrultucular, AA sinyali DA sinyale dönüştüren yapılardır. Gelişen güç elektroniği elemanlarıyla birlikte doğrultucu sistemlerinin performanslarının iyileştirme çabaları önem kazanmıştır. Bu nedenle, çok seviyeli doğrultucu topolojisi olarak adlandırılan devre yapıları geliştirilmiştir. Çok seviyeli doğrultucu minimum üç ve daha fazla seviyeler için geçerlidir. Bu tezde çalışılacak olan üç seviyeli nötr noktası kenetlenmiş (NNK - NPC) doğrultucu DA forma daha yakın çıkış gerilimi, az harmonik içeren sinüsodal üç faz şebeke akımı, birim güç faktörü, çift yönlü güç akışı, her bir anahtar üzerine düşen düşük gerilim ve anahtarlama kaybı gibi üstün olduğu durumlardan dolayı gittikçe daha fazla araştırmacının ilgi odağı olmuştur. Çok seviyeli doğrultucuların yanı sıra darbe genişlik modülasyon (DGM-PWM) teknikleri de gelişme göstermiştir. Dönüştürücüler için daha çok tercih edilen sinüzoidal DGM (SDGM) ve harmonik eliminasyonlu DGM (HEDGM) gibi DGM teknikleri yerlerini mikroişlemciler ile uygulanması daha kolay olan uzay vektör DGM (UVDGM) tekniğine bırakmıştır. Tezde, ilk olarak doğrultucu ve çok seviyeli doğrultucular hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca dönüştürücüler de kullanılan DGM teknikleri ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. Son olarak MATLAB/Simulink programı yardımıyla üç fazlı üç seviyeli nötr noktası kenetlenmiş doğrultucunun modeli kurulup, uzay vektör DGM ile kontrolü sağlanarak sinüzoidal bir şebeke akımı ile DA bir çıkış gerilimi elde edilmeye çalışılmıştır. Keywords: Three Level Rectifier, Pulse Width Modulation, Space Vector PWM (SVPWM), Voltage Oriented Control (VOC) Research and development in the analysis and control of electrical power systems has been an important area of activity for decades. However, due to the increasing technological developments, the role of electrical energy control systems has increased significantly in the last decade and has continued to grow. Power electronics is one of the prominent areas in the control of electric energy. Power electronics is an area based on controlling the power transmitted to the load by switching with semiconductor elements and transforming the energy shapes to each other. One of the applications in converting energy into different shapes is rectifiers. Rectifiers are structures that convert the AC signal to DC signals. The importance given to improving the performance of rectifier systems with the developing power electronics elements has increased. For this reason, circuit structures called as multi-level rectifier topology have been developed. The multi-level rectifier is valid for three or more levels. In this thesis, the three-level neutral point clamped rectifier has been the focus of interest of the researchers due to advantages such as output voltage closer to DC form, sinusoidal three phase input current with less harmonic, unity power factor, bidirectional power flow, low voltage and switching losses on each switch. Pulse width modulation techniques as well as multi-level rectifiers have also improved. PWM techniques such as sinusoidal PWM (SPWM), harmonic elimination PWM (SHE-PWM), which are more preferred for converters, were replaced by space vector PWM (SVPWM), which is easier to apply with microprocessors. In the thesis, firstly information about rectifier and multi-level rectifiers have been given. Also the PWM techniques used in converters are explained in detail. Finally, with the help of MATLAB / Simulink program, three-phase three-level neutral point clamped rectifier model has been established and controlled with space vector PWM has been provided to obtain a DC output voltage and a sinusoidal input current.

Constant false alarm rate (CFAR) processors are used to detect radar targets in the background in which parameters in the statistical distribution are unknown and may not be stationary. Signal returns from radar targets are usually embedded in thermal noise and clutter (unwanted signal echoes reflected back to the receiver by buildings, clouds, sea etc.). At any given location, since the clutter and thermal noise power cannot be known beforehand, a fixed threshold value determination process to control the false alarm rate cannot be performed by only looking at the radar return from a cell. One of the effective schemes that can be used to overcome the problem of thermal noise and clutter is CFAR processing schemes that can adaptively adjust the threshold based on local estimate of noise power. A CFAR detector has a test cell designated for examination and reference cells surrounding this test cell. The noise power of the background is estimated by processing the values in the reference cells of the CFAR detector. This noise power is used to determine an appropriate threshold value for the background and to determine whether a target exists in the test cell. The background in which the CFAR processor is located is defined in two different ways, either homogeneous or nonhomogeneous. It is assumed that there is only noise in homogeneous backgrounds. In this case, the values in the reference cells of the CFAR processor come only from the distribution of the noise. In nonhomogeneous backgrounds, the values in some reference cells of the CFAR processor come only from the distribution of the noise, while the values in some reference cells come from the distribution of the noise plus the interfering target. In the literature there are CFAR schemes with different processor configurations. Some of these highlights; Cell Averaging (CA) based CFAR, Ordered Statistics (OS) based CFAR, Censored Mean-Level (CML) based CFAR and Adaptive Detection Procedures (ADP) based CFAR processors. In this thesis, a CFAR processor based on Range Ordered Statistics (ROS) which can be presented as an alternative to the CFAR processors in the literature is proposed as a new CFAR processor. In this thesis, firstly, the probability of detection expression of ROS-CFAR processor for a given probability of false alarm in a homogeneous background was analytically derived. In addition, the target detection performance of ROS-CFAR processor was compared with the above-mentioned CFAR processors based on analytic analysis in homogeneous backgrounds and simulation analysis in nonhomogeneous (multiple target) backgrounds. Sabit yanlış alarm oranı (SYAO) işlemcileri, gürültünün istatistiksel dağılımındaki parametrelerin bilinmediği ve durağan olmayan arka planda radar hedeflerini tespit etmek için kullanılır. Radar hedeflerinden gelen sinyal geri dönüşleri genellikle termal gürültü ve çevresel yansıma içine (binalar, bulutlar, deniz vb. tarafından alıcıya geri yansıtılan istenmeyen sinyal yankıları) gömülür. Çevresel yansıma ve termal gürültü gücü herhangi bir yerde önceden bilinemeyeceği için, yanlış alarm oranını kontrol etmek için bir sabit eşik değeri belirleme işlemi, sadece bir hücreden gelen radar geri dönüşüne bakılarak yapılamaz. Termal gürültü ve çevresel yansıma probleminin üstesinden gelmek için kullanılabilecek etkili şemalardan biri, gürültü gücünün yerel kestirimine dayanarak eşiği uyarlamalı olarak ayarlayabilen SYAO işleme şemalarıdır. Bir SYAO sezimleyicisinde incelemek için belirlenmiş bir test hücresi ve bu test hücresini çevreleyen referans hücreleri bulunmaktadır. SYAO sezimleyicisinin referans hücrelerindeki değerlerin işlenmesiyle ortamın gürültü gücü kestirilir. Bu gürültü gücü kullanılarak ortama uygun bir eşik değeri belirlenir ve bu eşik değeri kullanılarak test hücresinde bir hedef olup olmadığı belirlenir. SYAO işlemcisinin bulunduğu ortam tektür veya tektür olmayan ortam olarak iki farklı şekilde tanımlanır. Tektür ortamlarda sadece gürültü olduğu kabul edilir. Bu durumda SYAO işlemcisinin referans hücrelerindeki değerler sadece gürültünün dağılımından gelir. Tektür olmayan ortamlarda SYAO işlemcisinin bazı referans hücrelerindeki değerler sadece gürültünün dağılımdan gelirken bazı referans hücrelerindeki değerler gürültü artı karışan hedefin dağılımdan gelmektedir. Literatürde farklı işlemci yapılandırmasına sahip SYAO şemaları bulunmaktadır. Bunlardan bazı öne çıkanları; Hücre Ortalamasına (HO) dayalı SYAO, Sıralı İstatistiklere (Sİ) dayalı SYAO, Sınırlandırılmış İstatistiğin Ortalamasına (SİO) dayalı SYAO ve Uyarlanabilir Sezim Yöntemlerine (USY) dayalı SYAO işlemcileridir. Bu tezde, literatürdeki farklı SYAO işlemcilerine alternatif olarak sunulabilecek olan Menzil Sıralı İstatistiklere (MSİ) dayalı SYAO işlemcisi yeni bir SYAO işlemcisi olarak önerilmektedir. Bu tez çalışmasında ilk olarak MSİ-SYAO işlemcisinin tektür ortamda verilen bir yanlış alarm olasılığı için hedef sezim olasılığı ifadesinin analitik olarak çıkarımı yapılmıştır. Ayrıca, MSİ-SYAO işlemcisinin, yukarıda belirtilen SYAO işlemcileri ile tektür olan ortamlarda analitik olarak, tektür olmayan (çoklu hedef) ortamlarda ise benzetim çalışmalarına dayanarak hedef sezim başarımları karşılaştırılmıştır.

DC-DC dönüştürücüleri, PFC (Power Factor Correction), MPPT (Maximum Power Point Tracking) ve dc gerilim seviyesi değişimleri gibi birçok endüstriyel uygulamalarda kullanılmaktadır. Bu uygulamalara ek olarak, her geçen gün artan yenilenebilir enerji üretim talebi ve artan dc gerilim kullanan elektronik ev eşyaları gibi faktörler dc gerilim kontrolünün önemini artmasına neden olmuştur. DC-DC dönüştürücüler, kontrolünde karşılaşılan zorluklar, endüktör ve kapasitör gibi değişen devre parametrelerinin bozucu etkileri, yük değişimi, kaynak gerilim dalgalanmaları, çıkış gerilim talebi değişimi ve modellenmemiş dinamiklerin çalışmaya etkileri olarak sıralanabilir. Bu belirtilen bozucu etkilerin çalışmaya olan etkisini minimum düzeyde tutmak için gürbüz kontrol algoritmalarına ihtiyaç vardır. Bir çeşit gürbüz kontrol algoritması olan SMC (Sliding Mode Control), özellikle parametre belirsizliklerinin ve eşlenmemiş belirsizliklerin sistem çalışması üzerindeki olumsuz etkisinin minimuma indirgenmesinde tercih edilir. SMC sualtı araç pozisyon kontrolü ve uydu oryantasyon kontrolü gibi dış bozucuların sistem çalışması üzerindeki etkisinin küçümsenmeyecek derecede olduğu problemlerde kullanılır. Genel olarak, geleneksel durum geri beslemeli SMC tasarımı, kriterlere uyan sistem için açık ve basittir. Ancak, minimum olmayan faz özelliğine sahip sistemler için açık bir durum geri besleme SMC tasarımının sistematik bir yolu genellikle yoktur ve sistem karmaşıklığına göre farklılık gösterebilmektedir. Minimum olmayan sistemler için SMC tasarımı birçok matematiksel manipülasyonu gerektirir. Durum geri besleme SMC, ayrıca tüm sistem durumlarının mevcut olmasına ihtiyaç duyar, ki bu ifade tüm sistem durumlarının hazır bir sekilde ölçülebilir ve mevcut olması ya da bir gözleyici tasarımı koşulunu da beraberinde getirir. Çıkış geri beslemeli ayrık zaman SMC (ODSMC) bir çeşit çıkış geri beslemeli SMC algoritmasıdır. ODSMC tasarımı, sistematik olarak özetlenebilir ve tasarlanabilir olmasından ve bahsedilen durum gözleyiciye olan ihtiyacı ortan kaldırmasından dolayı, tasarım süresini kısaltır. Bu çalışmada, SEPIC dönüştürücü için ODSMC tasarlanacaktır ve kontrolcünün performansı ve bozuculara olan direnci yapılacak birçok bilgisayar ortamındaki simülasyon çalışmaları ile test edilecektir., DC-DC power converters are utilized widely in industrial applications such as active power factor correction, maximum power point tracking and power conversion. In addition to those applications, with the increase in demand of renewable energy production, and household electronical equipments that require DC voltage, makes the control of DC-DC voltage an important topic. The challenging aspect of the control of DC-DC converters can listed as the disturbance effects of the changing plant parameters such as inductance and capacitor, load variation, supply voltage fluctuation, changing output voltage demand, unmodeled dynamics. Robust control algorithms are required to mitigate the negative effects of the listed disturbances. Sliding Mode Control (SMC), being one type of robust control algorithm is especially preferred to control the plants having parameter uncertainty and matched uncertainty which is a disturbance that enters the system through the input channel. SMC is used in the problems where outside disturbance is an important consideration such as underwater vehicle position control and satellite orientation control. In general, conventional state feedback SMC design is straightforward and easy to implement. However, there is no straightforward way to design a state feedback SMC for the plants having non-minumum phase characteristics and invariant zeros and SMC design for those plants requires rigorous mathematical manipulations. State feedback SMCs also require all states to be available which requires a full state observer such as Kalman Filter or Luenberger Observer. Output Feedback Discrete Sliding Mode Control (ODSMC) is one type of output feedback Sliding Mode Control algorithm. The desing of ODSMC is straightforward and does not necessitates a state observer thereby shortening the design process. In this study, an ODSMC is design for a Single-Ended Primary Inductance Converter (SEPIC) converter and efficacy of the controller is validated through numerical simulations in Matlab/Simulink environment.

Yıldırım, enerji iletim hatlarında en fazla arızaya sebep olan doğa olayıdır. Yıldırım hakkında yapılan çalışmalar genellikle yıldırım kaynaklı oluşan aşırı gerilimleri parafudr yardımıyla çözmek üzerinedir. Yine hat ve direk yükseklikleri, iletken diziliş ve sayıları üzerine de çalışmalar yoğunlaşmaktadır. Literatürde topraklama üzerine de çalışmalar mevcuttur. Bu çalışmada amaç ise yıldırım kaynaklı oluşan aşırı gerilimlerin sağlıklı bir şekilde toprağa akmasını sağlamak ve hatta yıldırımın oluşturduğu gerilim atlamasını engellemektir. Tez çalışması bilgisayar ortamında PSCAD programından destek alınarak, Bergeron modeli kullanılarak örnek bir iletim hattı modellenmiştir. Modellemede kullanılan direk bilgileri TEİAŞ literatüründen alınmıştır. Yıldırım bilgileri koordinat bazlı olarak MGM'den alınmıştır. Farklı yıldırım şiddetleri iletim hattına düşürülmüş, düşürülen yıldırıma göre hatta ve direklerde oluşan gerilim yükselmeleri incelenmiştir. Bu inceleme yapılırken direk ayak topraklama dirençleri ve izolatör boyları değiştirilerek optimal çalışma şartı oluşturulmuştur. TEİAŞ ve MGM verileri baz alınarak 2 farklı hatta ait arıza örnekleri değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme sonucunda enerji iletim hattının işletme koşullarında olması gereken üst topraklama değerleri ve alt izolatör boylarına ilişkin değerlendirmeler yapılmıştır. Bu değerlendirmeler ışığında yıldırım kaynaklı arızaları düşürmek, enerji arz ve kalitesini yükseltmek adına ne gibi adımlar atılmalıdır sorularına cevap aranmıştır. Lightning is a natural phenomenon that causes the most disruption and failure in energy transmission lines. Lightning-related studies are usually about the solution of lightning-induced overvoltages through the help of surge arrester. Also, line and pole heights, conductor array and number of conductors are other study subjects. There are also lots of studies on earthing in the literature. The aim of this study is to ensure that the over-voltages caused by lightning are flowing to the ground in a healthy manner and even prevent the voltage jumps caused by lightning. A sample transmission line was modeled using the Bergeron model with support from the PSCAD program. Direct information used in modeling poles is taken from TEİAŞ literature. Lightning information is taken from the MGM on the basis of coordinates. Different lightning intensities were hit to the transmission line. According to the lightning, the voltage rises in the poles and the transmission line were examined. In this study, tower grounding resistors and isolator lengths have been changed and an optimal working condition has been established. In order to evaluate the accuracy of the simulation, again, samples of 2 different faults were evaluated based on TEİAŞ and MGM data. As a result of this, the evaluations were made about the highest grounding values and the lowest isolator heights that should be in the operating conditions of the energy transmission line. In the light of these evaluations, answers were sought to reduce the incidence of lightning- related failures and what steps should be taken to increase the energy supply and quality. 136

Gerçekleştirilen sistem sayesinde kalp rahatsızlığı olan kişilerin veya kalp rahatsızlığı olma ihtimali olan kişilerin takibi ve teşhisinin konulmasına yardımcı bir telemetri sistem geliştirilmiştir. Bu amaç doğrultusunda gerçekleştirmiş olduğumuz çalışma 3 bölümden oluşmaktır. Bu bölümler sırasıyla kablosuz EKG alıcı tasarımı, Android ara yüz tasarımı ve bilgisayar ara yüzü tasarımlarıdır.Bu çalışmada vücuda yerleştirilen elektrotlar aracılığı ile alınan sinyaller yükseltip filtrelendikten sona işlenebilir analog bir sinyale dönüştürülür. Mikroişlemci yardımıyla dijitale dönüştürülen sinyal Bluetooth modülüne gönderilerek kablosuz veri iletimi sağlanmıştır. Android ara yüzü tasarımı ile kablosuz EKG alıcı devresi arasında Bluetooth bağlantısı sağlanarak EKG kayıt sistemi gerçekleştirilmiştir. Kayıt işleminin sonunda veriler hasta bilgileriyle birlikte hekim E-mail adresine yönlendirilmesi sağlanmıştır. Bilgisayar ara yüzü ile ise hekim E-mailleri otomatik kontrolü sağlanmıştır. Yeni gelen E-mailin algılanması ile hasta bilgileri ve EKG dosyası bilgisayara kaydedip hasta EKG grafiği çizdirilmiştir. Thanks to this system, a telemetry system has been developed to help the follow and diagnose of people with heart problems or the people with the possibility of heart problems. In accordance with this purpose, the study that we carried out consists of 3 parts. These sections are respectively: Wireless ECG receiver design, Android interface design and computer interface design.In this study, the signal that placed the signals are received by the electrodes placed in the body are converted to an operable analogy signal after filtering. The signal that is converted to digital with the help of microprocessor is provided wireless data transmission by sending to Bluetooth module. The ECG recording system is carried out by providing a Bluetooth connection between the Android interface design and the wireless ECG receiver circuit. At the end of the registration process, the data is provided to be sent to the physician's Email address with the patient information. With the computer interface, Physician's Emails automatic control is provided. The patient information and ECG file were recorded on the computer with the detection of the new incoming E-mail and the patient ECG graph was drawn. 67

TEZ11780 Tez (Doktora) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2019. Kaynakça (s. 146 s. ) var. xx, 146 s. : tablo ; 29 cm. Etiketlenmemiş verilerle birçok alanda sıklıkla karşılaşılmakta ve bu verileri kullanmak için de etkili yollara ihtiyaç duyulmaktadır. Etiketlenmemiş verilerden faydalı bilgiler elde etmek için yarı-denetimli öğrenme yöntemleri kullanılmaktadır. Bu tez çalışmasında Çapraz Doğrulamalı Artımlı Paralel Eğitim (APE-ÇD) ve Artımlı Seri Eğitim (ASE) olarak adlandırılan iki farklı yarı-denetimli öğrenme yöntemi önerilmiştir. Önerilen yarı-denetimli öğrenme yöntemleri etiketlenmemiş verileri verimli bir şekilde etiketlemek için denetimli sınıflandırıcıları ve veri kümelerinin farklı görünümlerini kullanmaktadır. Bu nedenle öncelikle önerilen yarı-denetimli sınıflandırıcılarda hangi sınıflandırıcıların ve özellik çıkarma algoritmalarının kullanılması gerektiğini belirlemek amacıyla denemeler yapılmıştır. Önerilen yöntemlerin etkinliğini değerlendirmek için, bilinen iki yarı-denetimli öğrenme yöntemi olan Eş-Eğitim (“Co-Training”) ve Yinelemeli Çapraz Eğitim (“Iterative Cross Training”) metotları seçilmiştir. Web üzerinde yüksek miktarda etiketlenmemiş veriye ulaşılabileceği için tez kapsamında yapılan denemeler bu alandan toplanmış veri kümeleri ile yapılmıştır. Tezde herkese açık “SyskillWebert”, “WebKB” ve “Banksearch” ile elle toplanan Konferans veri kümelerinden elde edilen 13 adet iki sınıflı veri kümesi kullanılmıştır. Her bir veri kümesi için 30 adet rastgele seçilmiş etiketli başlangıç eğitim seti ile yöntemler karşılaştırılmış ve sonuçlar istatistiksel olarak analiz edilmiştir. Bu analizlere göre, önerilen iki yöntemin de performansının çok yüksek olduğu, özellikle APE-ÇD yönteminin tüm yöntemler arasında en yüksek sınıflandırma performansına sahip olduğu gösterilmiştir. There are plenty of unlabeled data in different areas and effective ways are needed to be found to use them. In order to drive the useful information from these unlabeled data, semi-supervised learning methods are used. In this thesis, two different semi-supervised learning methods are proposed, namely Incremental Parallel Training with Cross-Validation (IPT-CV) and Incremental Serial Training (IST). The proposed semi supervised learning methods employ supervised classifiers and different views of the datasets for labeling unlabeled data efficiently. Therefore, to determine which classifiers and feature extraction algorithms should be used in the proposed semi-supervised learning methods experiments are performed. Then, to evaluate the effectiveness of the proposed methods, two known semi-supervised learning methods are implemented; Co-Training, and Iterative Cross-Training (ICT). Since web is a land of unlabeled files that is increasing tremendously, the web domain is chosen for the experiments. In the thesis, 13 binary classification datasets are used from the publicly available WebKB (i.e., Course, Faculty, Project, and Student), Banksearch (i.e., Biology, Commercial Banks, Motor Sport, and Programming), SyskillWebert (i.e., Bands, Biomedical, Goats, and Sheep) datasets, as well as manually collected Conference dataset. Experiments on 30 different randomly chosen initial labeled sets are made for each dataset and the results are analyzed statistically. According to these analyses, it is observed that the performance of the two proposed methods are very high, especially the IPT-CV method has the highest classifying performance among all methods.

YÜZEN VASITALAR İÇİN SEYİR PLANLAMASI YAPABİLEN BİR ZEKİ SİSTEMİN GELİŞTİRİLMESİGeçmişten günümüze, gemi ile ticaret veya yolculuk yapmak her zaman tercih edilen bir yöntem olmuştur. Yapılan seyirlerin ticaret açısından önemi oldukça fazladır. Ticarette, gemi tarafından taşınan malın hızlı şekilde yerine ulaşması, gemi tarafından az yakıt harcanması gibi faktörler yapılan ticaretin verimini arttırmaktadır. Bir limandan diğer limana yükün en hızlı şekilde taşınması, ticarette hızlanmayı, verim artışını, personel ve yakıt giderlerinin düşmesi gibi sonuçları doğurmaktadır. Gemilerin hızlı şekilde bir limandan diğerine varmasının yanında gemilerin güvenli şekilde seyir yapması da bir diğer önemli konudur. Gemi güvenliği için gerekli önlemler alınmadan, gemide yükün hızlı şekilde yerine varmasının, yakıt tüketiminin veya personel giderlerinin hiçbir önemi olmamaktadır. Gemi çarpışmalarında büyük miktarlarda maddi kayıp ve can kaybı meydana gelmektedir. Dolayısıyla, gemilerin bir limandan diğerine en hızlı ve en güvenli şekilde seyir yapması oldukça büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada, bu sorunları üstesinden gelebilecek bir zeki sistem ortaya konulmuştur. Sistem, gemi için en verimli rotayı, hava ve deniz şartlarına uygun olarak hesaplayabilmekte, geminin diğer gemilerle çarpışma ihtimalini hesaplayıp çarpışmadan kaçınma için rota tavsiyeleri verebilmektedir. Çalışma için Ege Denizi seçilmiştir. Ege Denizi, içinde bulunan çok sayıda ada ve liman ile karmaşıklığı yüksek bir seyir bölgesidir. Ortaya konulan sistem, Ege Denizi üzerinde bulunan 61 adet liman arasında seyir yapılabilmesi için tavsiye üretmektedir. Hava ve deniz şartlarına göre seyirin hangi düğümler izlenilerek yapılması gerektiğini hesaplamakta, seyir esnasında meydana gelebilecek çarpışmaları önleme açısından tavsiye verebilmektedir. Çalışma dâhilinde, Ege Denizi’nde seyirlerin yapılabilmesi için toplam 604 adet düğüm belirlenmiş ve hesaplamalar bu düğümler kullanılarak yapılmıştır. Çalışma MATLAB geliştirme ortamında çalışmaktadır. Haritalama için shapefile dosyaları kullanılmıştır.--------------------ABSTRACT DEVELOPING A SMART SYSTEM THAT CAN MAKE NAVIGATIONAL PLANNING FOR SAILING VESSELSFrom past to present, trading with ships or traveling has always been the preferred way. The cruises made by the ships are very important in terms of trade. From a commercial point of view, factors such as the rapid arrival of the goods transported by the ship and less fuel consumption by the ship increase the efficiency of the trade. The fastest transportation of cargo from one port to the other port results in acceleration in trade, increase in productivity, and decrease in personnel and fuel costs. It is another important issue that ships arrive safely from one port to another, as well as ships are safely navigated. Without taking the necessary precautions for ship security, the rapid delivery of the cargo on the ship, fuel consumption or personnel costs are of no importance. In ship collisions large amounts of material losses and loss of life occur. Therefore, the fastest and safest way to move ships from one port to another is of great importance. In this study, an intelligent system that can overcome these problems has been introduced. The system can calculate the most efficient route for the ship in accordance with the weather and sea conditions, calculate the probability of the ship colliding with other ships and give route recommendations for avoiding collision. The Aegean Sea was chosen for the study. The Aegean Sea is a complex sailing area with a high number of islands and ports. The proposed system produces recommendations for navigation between the 61 ports on the Aegean Sea. According to the weather and sea conditions, the system can calculate which nodes should be followed and can advise on the prevention of collisions during the voyage. Within the scope of the study, a total of 604 nodes were determined and the calculations were made by using these nodes in order to make the course in the Aegean Sea. The study works in the MATLAB development environment. Shapefile files are used for mapping.

Bu çalışmada, tektür olmayan ortamda sezim olasılığını arttırmak için geliştirilen sabit yanlış alarm oranı (SYAO) işlemcilerinin ve sansürleme tekniklerinin başarımları incelenmiştir. Başarımı incelenen sansürlü hücrelerin ortalamasına dayalı sabit yanlış alarm oranı (SHO-SYAO) işlemcisinin tektür ortam için yanlış alarm ve sezim olasılıkları analitik olarak hesaplanmış ve literatürde verilen diğer sansürleme teknikleriyle birlikte farklı sayıda örnekler sansürleyerek başarım analizleri analitik olarak yapılmıştır. Tektür otamlarda bulunan eşik değerleri kullanılarak, tektür olmayan ortamlar için bilgisayar simülasyonlarıyla farklı sansürleme tekniklerinin başarım analizleri karşılaştırmalı olarak yapılmış ve HO-SYAO işlemcisinin sezim olasılığıyla karşılaştırılmıştır. Tektür olmayan ortamda araya giren hedeflerin, test edilen hedefle aynı ve farklı sinyal-gürültü gücü oranına sahip olduğu durumları incelenmiştir. In this study, the performance of constant false alarm rate (CFAR) processors and censorship techniques developed to increase the probability of detection in a nonhomogeneous environment was investigated.False alarm and detection probabilities of the censored cell averaging false alarm rate (SHO-SYAO) processor whose performance was investigated were calculated analytically and its performance analysis was conducted analytically by censoring different number of samples together with other censorship techniques given in the literature.The performance analyzes of different censorship techniques for non-homogeneous environments were made comparatively by using the threshold values found for the homogeneous environment and compared with the detection probability of the CA-CFAR processor on computer simulations. The cases where the interfering targets in the non-uniform environment have the same and different signal-to-noise ratio as the tested target were investigated. 94

YÖK Tez No: 591675 Teknolojinin gelişmesiyle elektronik sistemlerde tek bir merkezi birim bulunması yerine birçok bağımsız birimden oluşmaktadır ve bu birimlerden bazıları daha yüksek saat hızlarına (clock speed) ihtiyaç duymaktadır. Birçok sistemde, yüksek hızlı birimlerle düşük hızlı birimler arasında veri aktarımı gerekmektedir. Bu veri aktarımını doğru şekilde gerçekleştirebilmenin en iyi yolu, farklı hızdaki birimler arasına çift saatli arabellek (dual-clock buffer) kurmaktır. En yaygın ve kullanışlı arabellek türü FIFO (first in – first out, ilk giren ilk çıkar) arabellektir. Bu tezin amacı FPGA (Field programmable gate array, Sahada programlanabilir kapı dizileri) üzerinde farklı saat hızlarında çalışan birimlerin haberleşmesi için bir çift saatli FIFO arabellek kurmak ve bu arabelleğin kontrolü için bir paket protokolü tasarlamaktır. Öncelikle FIFO mimarileri araştırılıp, FPGA üzerinde FIFO arabellek kuruldu. Farklı saat hızlarından dolayı senkronizasyon hataları oluşabileceğinden, FIFO arabelleğin giriş sinyalleri iki D flip-flop senkronizör tarafından senkronize edildi. Sistemin kapsamlı kontrolünü sağlamak için güçlü bir haberleşme paket protokolü oluşturuldu. Sistemin giriş çıkış sinyalleri incelenerek yapılan çalışma doğrulandı. With the development of technology, electronic systems consist of many independent units instead of single central unit and some of these units need higher clock speeds. In many systems, data transfer between high-speed units and low-speed units is required. The best way to implement this data transfer correctly is to construct a dual-clock buffer between units at different speeds. The most common and useful buffer type is FIFO buffer (first in first out). The purpose of this thesis is to build FPGA (Field programmable gate array) based a dual-clock FIFO buffer for communicating units operating at different clock speeds and to design a packet protocol for controlling this buffer. First of all, the FIFO architectures were searched, and a FIFO buffer was constructed on the FPGA. Since synchronization errors can occur due to different clock speeds, input signals of the FIFO buffer were synchronized by the two D flip-flop synchronizers. A strong communication packet protocol was designed to provide comprehensive control of the system. The input and output signals of the system were analyzed, and the study was verified.

Bu tez çalışmasında, çoklu zaman gecikmeli Takagi-Sugeno tipi bulanık tabanlı Cohen-Grossberg yapay sinir ağlarının global asimtotik kararlılık özellikleri incelenmiştir. Bu analizde kararlık koşullarının gecikmeden bağımsız olmasını sağlayan uygun Lyapunov fonksiyonelleri kullanılmıştır. Nöron aktivasyon fonksiyonu olarak Lipschitz fonksiyonları seçilmiştir. Cohen-Grossberg tipi yapay sinir ağlarının dinamik modelinde yer alan davranış ve kuvvetlendirici fonksiyonları için de bazı varsayımlarda bulunulmuştur. Lyapunov'un doğrudan yaklaşımı kullanılarak yapılan kararlılık analizi sonucunda, denge noktasını global asimtotik kararlı yapan gecikme parametresinden bağımsız yeni yeterli bir kararlılık koşulu sunulmuştur. Elde edilen koşul sadece sinir ağının sistem parametrelerine bağlı olarak ifade edilmiştir. Bu nedenle, bu tez çalışmasında kullanılan yapay sinir ağı modelinin denge ve kararlılık özellikleri, bazı özel matris sınıflarının temel özellikleri kullanarak kolaylıkla doğrulanabilir. Tez çalışmasının son kısmında ise sayısal bir örnek verilerek elde edilen sonuçların uygulanabilirliğini gösterilmiştir. This thesis investigates the problem of the global asymptotic stability of the class of Takagi-Sugeno Fuzzy Cohen-Grossberg neural networks with multiple time delays. By constructing a suitable fuzzy Lyapunov functional, a new delay-independent sufficient condition for the global asymptotic stability of the equilibrium point for delayed Takagi-Sugeno Fuzzy Cohen-Grossberg neural networks with respect to the Lipschitz activation functions is presented. The obtained condition only relies on the network parameters of the neural system. Therefore, the equilibrium and stability properties of the neural network model considered in this paper can be easily verified by exploiting some basic properties of some certain classes of matrices. A constructive numerical example is also given to show the applicability of the proposed stability results at the end of the thesis. 76