Search

Son yıllarda havacılık sektörünün bağlantı noktaları olan havalimanlarının, bulundukları bölgelerin sosyo-ekonomik gelişimlerine katkıları yadsınamaz. Havalimanı işletmelerinde gerçekleşen faaliyetler sonucu bu olumlu katkıların yanında çevresel boyutta olumsuz etkiler de gözlenmektedir. Gürültü, hava ve su kirliliği gibi etmenlerin kontrol altına alınması amacıyla ulusal ve uluslararası çeşitli uygulamalar gerçekleştirilmektedir. Bu çalışmada, özellikle havacılık kaynaklı karbon emisyonlarının yönetimi ve azaltılmasında ciddi katkısı olacak uygulamalardan olan Yeşil Havaalanları hakkında bilgi verilmiş ve bu projenin hem havalimanı işletmeleri hem de çevre açısından sağlayacağı faydaların önemi üzerinde durulmuştur. Bu amaçla yapılmış uluslararası ve ulusal faaliyetler ve hazırlanmış standartlar hakkında bilgi toplanmıştır. Yeşil Kuruluş ve Yeşil Havaalanı unvanlarının işletmeler tarafından alınabilmesi için sektörel kriterler üzerinden hedefler doğrultusunda metrikler tanımlanmıştır. Çalışmanın son kısmında, 2013 yılında, Türkiye'deki belli başlı havalimanlarında oluşan karbon emisyonu ısınma, elektrik, jeneratör kullanımından dolayı oluşan, motorlu araçların kullanımından dolayı oluşan, uçak ve yedek güç ünitesinin kullanımından dolayı oluşan değerler olmak üzere üç ayrı gruba ayrılmış ve bağımlı değişken olarak tanımlanmıştır. Yine aynı yıla ait olan ve bağımsız değişkenler olarak tanımlanan yolcu sayısı, yük miktarı, uçak sayısı ve terminal alanı değerleriyle doğrusal olmayan regresyon modeli kullanılarak bu değerlerin değişimi tahmin edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre ısınma, elektrik, jeneratör kullanımından dolayı oluşan sera gazı emisyonu değeri, tanımlanan bağımsız değişkenler ve doğrusal olmayan regresyon denklemi ile %92,7 oranında açıklanmıştır. Aynı yöntemle motorlu araç kullanımından dolayı oluşan sera gazı emisyonunun %98 oranında, uçak ve yedek güç ünitesi kullanımından dolayı oluşan sera gazı emisyonunun %100 oranında açıklandığı görülmüştür. In recent years, although the socio-economic contribution to the region cannot be denied, the airports, the junction point of aviation sector, cause adverse environmental impact because of the operational facilities. There are a variety of practices in order to control noise, air and water pollution. This study provides information about `green airport` notion which is an important practice in managing and reduction of the aviation related carbon emission and focuses on the importance of this practices for both the airport operators and environment. For these purposes; information about national and international standards and meetings is gathered. Metrics to be a Green Company or a Green Airport are defined based on targets which are designed by the sector criteria. At the last part of this study, carbon emission data of 2013 are collected from the main airports. This data is divided into three categories; first category is composed of heating, electricity and power plants, second is motor vehicle based and the last includes aircraft and auxiliary power unit based. These categories are determined as dependent variable. Independent variables are passenger number, freight, the number of aircraft and terminal area. The variation of dependent variables with independent variables is estimated by using nonlinear regression model. According to the results, greenhouse gas emission is predicted with 92,7 % coefficent of determination value by using the independent variables and the nonlinear regression equation for heating, electricity and power plants. Greenhouse gas emission for motor vehicles is predicted with 98 % coefficent of determination value and greenhouse gas emission for aircraft and auxilary power unit is predicted with 100 % coefficent of determination value by using the same method. 91

Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2015, Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Instıtute of Science and Technology, 2015, Şüphesiz son yılların en popüler gündem maddelerinden biri olan küresel ısınma ve iklim değişikliği yeryüzündeki yaşamı tehdit eden en büyük tehlikelerden biridir. İklim değişikliğine ve küresel ısınmaya neden olan sera gazı emisyonlarının minimize edilmesi ve bilimsel araştırmaların sonuçlarına göre önleyici tedbirlerin ivedilikle alınması gerekmektedir. Bu önlemlerden global olan en büyük başarı Kyoto Protokolü ile sağlanmıştır. Bu protokol ile emisyon salımlarından sorumlu ülkelerin karbon salımlarını minimize etmesi gerektiği, karbon salımlarını hesaplamak için ülkelere emisyon salım kotaları getirildiği belirtilmiştir. Bu kotaları aşmamak için seragazı emisyonlarına neden olan emisyonların karbon ayakizi hesabının yapılması ve seragazı envanterlerinin oluşturulması ve bu kotaların altında kalacak çalışmaların gerektiği vurgulanmıştır. Bundan dolayı da protokole taraf ülkeler, sektörlere karbon ayakizi hesaplamalarına gereken önemi vermesi gerektiği vurgulanmıştır. Karbon ayak izi, birim karbondioksit cinsinden ölçülen, üretilen sera gazı miktarı açısından insan faaliyetlerinin çevreye verdiği zararın ölçüsüdür. Toplam sera gazı emisyon miktarının birim karbondioksit eşdeğeri cinsinden ifade edilmesi ile karbon ayak izi belirlemesi yapılmaktadır. IPCC, GHG Protokol, UNFCCC, ISO 14064 standardı bu konuda ülkelere, işletmelere, üreticilere ve tüketicilere vb. yol gösterici olmaktadır. Alınacak önlemler ve yapılacak değişiklikler enerji kullanımında öngörülecek verimlilik çalışmaları öncelikle sürdürülebilir karbon yönetimini gerektirecektir. Sürdürülebilir bir karbon yönetimi sorumlulukların ve idari yapılanmanın kurumsal iklim değişikliği yönetimi yaklaşımı ile belirlenmesini gerektirmektedir. Şirketler ve kuruluşlar, karbon yönetim stratejisini geliştirirken mevcut yönetim sistemini idari yapılanma, veri toplama, raporlama ve paydaşları bilgilendirme boyutlarını dikkate almak kaydı ile iyi analiz ederek karbon yönetimine ilişkin öğeleri sistemine entegre etmeli ve iç hesaplama ve izleme yöntemlerini saptayarak zaman ve maliyet kazancı sağlayacaktır. Bu çalışma ile ülkemizde, dünyada ve birçok avrupa ülkesinde karbon ayak izi konusundaki yaklaşımları, farklılık gösteren işletmelerdeki metodoloji seçimleri hesaplamaları ve sonuçları incelenmiştir. Seçilen bir atık kabul tesisinde gemilerden atık alınmasını, atığın bertarafına kadar olan süreci incelenmiş, proses çalışması yapılmış, elde edilen veriler doğrultusunda tesise ait sera gazı emisyon envanteri çıkarılmıştır. Sera gazı envanterine yönelik işletmeden kaynaklanan karbon salımlarını azaltmak için çeşitli senaryolar öngörülmüştür. Bu senaryolar sonucunda sera gazı emisyon değerleri IPCC verilerine göre hesaplanmış ve maliyet analizleri çıkarılmıştır., Greenhouse gases are those that can absorb and emit radiation within the thermal infrared range. This process is the fundamental cause of the greenhouse effect. In order, the most abundant greenhouse gases in Earth's atmosphere are: water vapor, carbon dioxide (CO2), methane (CH4), nitrous oxide (N2O), ozone (O3) and CFCs. Greenhouse gases greatly affect the temperature of the Earth. Since 1750, the burning of fossil fuels and extensive clearing of native forests has contributed to a 40% increase in the atmospheric concentration of carbon dioxide, from 280 ppm in 1750 to 392.6 ppm in 2012. Anthropogenic carbon dioxide (CO2) emissions (i.e., emissions produced by human activities) come from combustion of carbon-based fuels, principally wood, coal, oil, and natural gas. Greenhouse gases can be emitted through transport, land clearance, production and consumption of food, fuels, manufactured goods, materials, wood, roads, buildings, and services. For simplicity of reporting, it is often expressed in terms of the amount of carbon dioxide, or its equivalent of other greenhouse gases, emitted. Once the size of a carbon footprint is known, a strategy can be devised to reduce it, e.g. by technological developments, better process and product management, carbon capture, consumption strategies, carbon offsetting and others. The most effective way to decrease a carbon footprint is to either decrease the amount of energy needed for production or to decrease the dependence on carbon emitting fuels. Global warming and climate change, one of the most popular agenda topics at recent years, is one of the biggest dangers that threaten life on earth. It is required to minimize greenhouse gas emissions that cause global warming and climate change and to take preventive measures according to results of scientific research urgently. Because climate change has become an irrepressible problem, extensive studies have been initiated under the guidance of United Nations (UN) and international organizations since the end of 1980s. As a result of these studies and together with ''United Nations Climate Change Framework Convention'', Kyoto Protocol was signed in 1997. Kyoto Protocol aims to reduce six greenhouse gases including carbon dioxide, methane, nitrous oxide, hydrofluorocarbons, perfluorocarbons, and sulphur hexafluoride. The issue which is principally addressed in Kyoto Protocol is making necessary legal regulations in order to motive institutions and organizations to reduce human-driven greenhouse gas emissions. Energy sector, compared to other sectors, occupies an important place in greenhouse gas emission. Because of this, the countries that signed the Kyoto Protocol have made their studies, environmental and energy policies concentrated on minimizing environmental pollution, further to that on for minimizing environmental impacts. On a global scale, the greatest success has been achieved by Kyoto Protocol. This protocol, which is the most important step, aims at reducing the number of gas generators by forcing them to pay a price as such in polluter pays principle. With this protocol, it has been stated that the countries which are responsible for emissions need to minimize carbon emissions and that emission quotas have been set for the countries to calculate carbon emissions. It is emphasized that carbon footprint calculation of emissions which cause greenhouse gas emissions need to be done not to exceed these quotas and greenhouse gas inventories need to be created. It is also stressed that there should be studies which will be below these quotas. Consequently, it is emphasized contracting party countries require to calculate carbon footprint of the sectors and give due importance to create greenhouse gas emission inventories. Carbon footprint, measured in the unit of carbon dioxide, is a measure of the damage that is caused by human activities in terms of the amount of greenhouse gases produced. Determination of the carbon footprint is performed by denominating total greenhouse gas emission amount in the unit carbon dioxide equivalent. IPCC, GHG, Protocol, UNFCCC and ISO 14064 are guides used for calculation of carbon footprint for the countries, facilities, manufacturers, consumers etc. Sustainable carbon management requires responsibilities and administrative structure which determine with corporate climate change management approach. Countries existing management system when developing the administrative structure of carbon management strategy, data collection, reporting and takes into account the size of informing stakeholders. This situation should integrate better analyze the elements of the system related to carbon management and internal calculations and provide time and money by detecting tracking method. In this study, carbon footprint of a port reception facility for ship generated waste was determined. First, process units of the reception facility have been investigated. Main units include waste collecting (bilge water, sludge, waste oil, wastewater, solid waste), storing, processing and disposal. Then, carbon footprint was calculated for the facility by using IPCC guidelines. The sources of carbon emissions are electricity consumption, heating oil consumption used in the boilers, fuel consumption of the cranes and forklifts, fuel consumption of waste reception vessels and water consumption in the facility. Finally, different scenarios have been proposed to minimize the emissions caused by the facility. In addition, cost analysis of these scenarios have been done. Total amount of greenhouse gas emissions of the facility was 3217 tonnes of CO2 in 2013. 46% of this total amount was from the fuel used for waste reception vessels; 39% was from electricity consumption; 7% was from heating oil consumption used in the boilers; 6% was from water consumption; 2% was from fuel consumption of company cars and less than 1% was from fuel consumption of the cranes and forklifts. The scenarios, which have been proposed to minimize emissions from the facility, include installation of a pyrolysis unit in order to produce marine fuels; addition of DAF and NF-UF membrane system to the wastewater treatment unit; replacing natural gas instead of heating oil in the boilers; switching to led diodes, changing the fuel of company cars or replacing them with electric cars; buying carbon credit and afforesting. Installation a pyrolysis unit would decrease the total greenhouse gas emissions 100%. Addition of NF-UF system to the wastewater treatment unit would reduce the total emissions at the rate of 10%. Use of natural gas in the boilers and replacement of company cars with electric ones would decrease total greenhouse gas emissions 2% and 1%, respectively. Buying carbon credit and afforesting would zero the greenhouse gas emissions. By using these alternatives, it is possible to neutralize the greenhouse gas emissions caused by the facility., Yüksek Lisans, M.Sc.

Bu çalışmada doğrudan yabancı yatırımlar ve karbondioksit salımı arasındaki ilişki Türkiye için, 1974-2012 dönemine ait yıllık veriler kullanılarak, kirlilik sığınağı ve kirlilik halesi hipotezleri çerçevesinde incelenmiştir.Uygulama kısmında, başlangıçta, eş-bütünleşmenin, vektör hata düzeltme modeli (VECM) ve VECM temelli Granger nedenselliğin kullanıldığı bu çalışmada, uzun ve kısa dönem nedensellikler yönleriyle beraber tespit edilmiştir. Devamında, varyans ayrıştırması ve etki-tepki analizleriyle tespit edilmiş olan nedenselliklerin gücü ve işaretleri belirlenmiştir.Sonuçta, bu çalışmada kullanılmış diğer iktisadi değişkenler arasında saptanmış olan nedenselliklerle birlikte, doğrudan yabancı yatırımlardan karbondioksit salımına doğru tek yönlü, uzun dönem bir nedensellik bulunmuştur. Bu nedensellik incelendiğinde doğrudan yabancı yatırımların emisyon üzerindeki etkisinin, pek kuvvetli olmamasına rağmen, negatif olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuç Türkiye'de kirlilik sığınağı hipotezinin geçerli olmadığı fakat kirlilik halesi hipotezinin, çok güçlü bir şekilde olmasa da, geçerli olduğu şeklinde yorumlanmıştır. Ek olarak, diğer iktisadi değişkenler arasındaki anlamlı nedensellikler de incelenerek, çeşitli politika önerileri sunulmuştur. In this study, the relationship between carbon dioxide emission and foreign direct investment is investigated in Turkey using annual data covering 1974-2012 period in the context of the pollution haven and halo hypotheses.For the application part, in the beginning, co-integration, vector error correction model (VECM) and VECM based Granger causality analysis are used and both long and short run causalities are detected with their directions. Then, by employing variance decomposition and impulse-response analysis the strength and the signs of the obtained causalities are examined.As a result, along with the causalities which are detected among the other economic variables that are used in this study, a unidirectional, long-run causality from foreign direct investment to emission is found. When this long-run causality is investigated, it is observed that although this causality is not strong, it shows that foreign direct investment has a negative impact on emission. This result indicates that the pollution haven hypothesis is not valid, but the pollution halo hypothesis is weakly supported in Turkey. Additionally, by examining significant causalities among other economic variables, some policy recommendations are proposed.

YÖK Tez ID: 418472 Yazılım efor tahmini şirketler ve müşteriler için büyük bir önem arz etmektedir. Eforun alçak ya da yüksek tahmin edilmesi hem şirketleri hem de müşterileri olumsuz yönde etkilemektedir. Bu çalışmada yazılım efor tahmini Çok Katmalı Algılayıcı Sinir Ağları ve Genetik Çok Katmanlı Algılayıcı Sinir Ağları kullanılarak tahmin edilmiştir. Veri seti olarak Desharnais veri seti kullanılmıştır. Her iki model için de 71 projeden oluşan aynı eğitim seti seçilmiştir. Çok Katmalı Algılayıcı Sinir Ağları modeli için, 71 projenin 8'i onaylama ve test için kullanılmıştır. Geriye kalan projeler ise sistemi eğitmek için kullanılmıştır. Genetik Çok Katmanlı Algılayıcı Sinir Ağları modeli için, 71 projenin 10'u çapraz doğrulama, 3'ü ise sistemi test etmek için kullanılmıştır. Eğitim setinde bulunmayan 10 farklı projenin efor değerleri tahmin edilmiştir. Daha sonra, Çok Katmalı Algılayıcı Sinir Ağları ve Genetik Çok Katmanlı Algılayıcı Sinir Ağları modellerinin tahmin performansları Ortalama Bağıl Hata ve Pred(25) performans değerlendirme kriterleri kullanılarak karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak Genetik Çok Katmanlı Algılayıcı Sinir Ağları 'nın tahmin performansını geliştirdiği gözlenmiştir. Software effort estimation has a big importance for companies and customers. Overestimating or underestimating of effort affects both of them in a negative way. In this study, software effort estimation was predicted by using Multi Layer Perceptron Neural Networks and Genetic Multi Layer Perceptron Neural Networks. As a dataset, Desharnais dataset was used. For both of these neural networks, the same 71 projects were chosen with the aim of training the system. For Multi Layer Perceptron Neural Networks model, 8 of 71 projects were used for validation and test the system. The other projects were used in order to train the system. For Genetic Multi Layer Perceptron Neural Networks, 10 of 71 projects are used for cross validation and 3 of the 71 projects are used for testing the system. The rest of the projects in the training set was used to train the system. Efforts of 10 different projects which are not in the trainig set were predicted. Then, prediction performance of Multi Layer Perceptron Neural Networks and Genetic Multi Layer Perceptron Neural Networks models were compared by using Mean Magnitude of Relative Error and Pred(25) performance evaluation criterions. As a result, it was observed that prediction performance was improved when Genetic Multi Layer Perceptron Neural Networks were used.

Küresel iklim değişikliği sorununa önlem almak adına yapılan iklim antlaşmalarının tüm ülkeleri aynı şartlar altında değerlendirmemesi sonucunda asimetrik iklim politikaları ortaya çıkmıştır. Söz konusu politikaları uygulayan ülkelerde bu politikalar sonucu artan üretim maliyetleri dolayısıyla rekabetçiliğin azalacağı ve karbon yoğunluğu fazla olan ürünlerin dışarıdan temin edilebileceği riski tartışılmaktadır. Literatürde karbon sızıntısı olarak geçen bu risk, dış ticaret akışları üzerinden gözlemlenebilmektedir. Bu kapsamda, karbon yoğunluklu ürünlerden biri olan çimento, Türkiye'de artan üretim ve dış ticaret hacmiyle dikkat çekmektedir. Bu tez Türkiye'nin çimento ihracat akışları üzerinde karbon sızıntısının varlığını araştırmaktadır. Bu etkinin analiz edilmesi için son yıllarda dış ticaret çalışmalarında sıklıkla kullanılan çekim modeli kullanılmıştır. Model kapsamında 2001-2012 yılları arasında 118 ülkeye yapılan çimento ihracat miktarları panel veri seti çerçevesinde tahmin edilmiştir. Tahmin sonuçları emisyon hedefi olan ülkelerin Türkiye'nin çimento sektörüne ait ihracat akışlarına pozitif yönlü bir etkisi olduğunu göstermektedir. Bu sonuç, sektördeki karbon sızıntısının varlığını doğrulamaktadır. Global climate agreements which have been agreed on to take measure against climate change problem, evaluate and classify parties with differentiated responsibilities. This differentiation causes asymmetric climate policies among countries. The major source of discussion is the burden of climate policies in terms of production cost increase. This burden produces the risk of distortion in competitiveness and leads countries to provide emission intensive products from outside. This risk is called carbon leakage in the literature and it can be observed within trade flows. In this respect, cement industry draws attention because of high level of consumption and excessive export volume in Turkey. This thesis investigates the existence of the carbon leakage in the cement export flows of Turkey.Gravity model which is frequently preferred in the international trade literature, is conducted to analyze this effect. Model estimates cement exports within the panel data framework and it covers 118 countries for the period of 2001-2012. Estimation results indicate that countries which have emission targets, have a positive effect on the export flow of Turkish cement industry. This finding confirms the existence of carbon leakage in the industry. 114

Tez (Doktora) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2015, Thesis (PhD) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2015, Günümüzde, küreselleşen enerji ve çevre sorunlarının hızlı ve maliyet etkin olarak çözüme ulaştırılması ve sürdürülebilir, ekonomik kalkınmanın sağlanması açısından enerji etkinlik düzeyinin geliştirilmesi, tüm gelişmiş ülkelerin enerji politikalarının odak noktasını oluşturmaktadır. Enerji etkinliği, giderek artan çevresel sorunlar karşısında çevresel gelişme ve ekonomik kalkınma arasındaki dengeyi koruyarak enerji, ekonomi ve çevre ile ilgili politikaların üretilmesini ve sürdürülebilirliğini önemli ölçüde belirleyen bir olgudur. Bu bağlamda, dünya genelinde tüketilen enerji ve enerji tüketimlerine bağlı CO2 salımlarından yüksek düzeyde sorumlu olan konut binalarının enerji, ekonomik ve çevresel açıdan gösterdikleri performansın değerlendirilerek enerji tüketimlerinin azaltılmasına yönelik çözüm önerilerinin geliştirilmesi gerekli olmaktadır. Konut enerji performanslarının iyileştirilmesi ile konut binalarının enerji etkinlik düzeyinin artırılabileceği ve böylece önemli oranda enerji tasarrufunun sağlanabileceği bilinen bir gerçektir. Bu nedenle, tüm dünyada bina enerji performansının iyileştirilmesine ilişkin çalışmalar, hammaddelerin çıkarımı ve malzemelerin üretiminden binaların tasarım, yapım, kullanım ve bakım, yeniden kullanım ya da yıkım evrelerine kadar yaşam döngüsü içerisinde, binaların maliyet ekinliğinin de değerlendirilmesini hedefleyen ve dolayısıyla toplam ekonomik ve çevresel etki ve performanslarını dikkate alan bütüncül süreçlerin tanımlanması çerçevesinde gerçekleştirilmektedir. Özellikle, konut binalarının enerji performanslarının geliştirilmesine yönelik düzenlenen yasal mevzuatlar aracılığı ile her ülke kendi koşulları çerçevesinde uyulması gereken zorunlulukları belirlemekte, Türkiye’de de bu konuda çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmalar kapsamında konut binalarında enerji ve maliyet etkin çözüm önerilerinin geliştirilmesi giderek artan enerji talebi ve enerji fiyatları göz önünde bulundurulduğunda, ülke enerji ekonomisi açısından büyük önem taşımaktadır. Tez çalışması kapsamında, ülke kaynakları ve karar vericiler açısından optimum faydanın elde edilmesi hedefine yönelik konut enerji performansını iyileştirmede etkili olan önlemlerin farklı iklim bölgeleri için geliştirilmesi ve bu önlemlere ilişkin konut binalarının enerji, ekonomik ve çevresel performanslarının yaşam döngüsü çerçevesinde değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç çerçevesinde geliştirilen yaklaşım; • yaşam döngüsü enerji tüketimi, CO2 salımı ve maliyetler açısından konut binalarında optimum performansın sağlandığı iyileştirme önlemlerinin ve • farklı iklim bölgeleri için uygun optimum iyileştirme kombinasyonlarının tanımlanmasını hedeflemektedir. Bu hedef doğrultusunda, tez çalışması, altı bölümden oluşmaktadır. Bölüm 1’de tez çalışmasının önemi, kapsamı, amacı açıklanmakta, bu amaca yönelik yapılmış önceki çalışmalar ve yöntemler irdelenmekte ve tartışılmaktadır. Bölüm 2’de konutlarda enerji ve maliyet etkinliği tanımlanmakta, enerji ve maliyet etkinliğin belirlenmesinde etkili olan değişkenler açıklanmaktadır. Bölüm 3’te konutlarda yaşam döngüsü enerji ve ekonomik performanslarının değerlendirilmesine ilişkin kullanılabilecek “Yaşam Döngüsü Değerlendirme”, “Yaşam Döngüsü Enerji”, “Yaşam Döngüsü CO2” ve “Yaşam Döngüsü Maliyet” yöntemleri açıklanmaktadır. Bölüm 4’te yaşam döngüsü enerji ve maliyet etkinliği açısından konut binalarının farklı iklim bölgeleri için optimum performanslarının değerlendirilmesinde kullanılabilecek yaklaşım açıklanmaktadır. Geliştirilen yaklaşımın başlıca adımları olarak, • referans konut binasının tanımlanması, • iyileştirme önlemlerinin tanımlanması, • referans konut binasının yaşam döngüsü enerji, ekonomik ve çevresel performanslarının değerlendirilmesi, • yaşam döngüsü enerji ve maliyet etkinliği açısından farklı iklim bölgeleri için optimum performans gösteren alternatiflerin belirlenmesi ve optimum iyileştirme kombinasyonlarının tanımlanması, • optimum iyileştirme kombinasyonlarının referans konut binasına göre yaşam döngüsü enerji ve maliyet etkinlik düzeylerinin belirlenmesi adımları açıklanmaktadır. Bölüm 5’te, geliştirilen yaklaşım çerçevesinde farklı iklim bölgeleri için ele alınan referans konut binasına ilişkin yapılan uygulama çalışması açıklanmaktadır. Çalışmada referans konut binası olarak Türkiye’de konut üretiminde etkin rol oynayan TOKİ tarafından inşa edilmiş, yaygın kullanılan yapım teknolojilerini ve tasarım kriterlerini barındıran mevcut bir toplu konut projesi ele alınmaktadır. Toplu konut uygulaması kapsamındaki konut bloklarından biri, referans konut binası olarak tanımlanmakta ve Türkiye’nin farklı iklim bölgelerini temsil eden beş ilde mevcut olduğu varsayılmaktadır. Böylelikle, yapılan uygulama çalışması sonucunda belirtilen amaca uygun olarak konut binalarının farklı iklim bölgeleri için yaşam döngüsü enerji ve maliyet etkinliği açısından optimum performanslarının değerlendirilebildiği ve optimum iyileştirme kombinasyonlarının tanımlanabildiği görülmektedir. Bölüm 6’da, tez çalışması kapsamında elde edilen sonuçlar açıklanmaktadır., Today, the speed and cost-effective solutions for globalized energy and environment problems and the improvement of energy efficiency level in terms of establishing a sustainable economic development constitute the basis of energy policies in all developed countries. The energy efficiency keeps the balance between environmental development and economic growth against great environmental problems. Therefore, it considerably determines producing policies of economy and environment and their maintainability. In this context, residential buildings are highly responsible for the energy consumed world-wide and CO2 emissions due to the energy consumption. Therefore, it is necessary to evaluate the energy, economic and environmental performance of residential buildings and to suggest solutions to reduce the energy consumption. It is a well-known fact that improving building energy performance may increase the energy efficiency level of residential buildings; so a significant amount of energy saving could be provided. The studies regarding building energy performance are carried on worldwide within the framework of defining integrated processes aiming to evaluate the cost efficiency and also considering total economic and environmental affect and performance of buildings during the life cycle from raw material extraction and material production to the building design, construction, use and maintenance, reuse or demolition stages. Especially, each country determines own obligations by legal regulations with regard to the improvement of energy performance of residential buildings. Turkey carries on the studies regarding improvement and application of legislations considering the responsibilities to be met because of being a party of United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCC) (2004) and Kyoto Protocol (2009) and an EU candidate country. Under the light of these studies, it is possible for Turkey to maintain the energy and environment policies by means of increasing the energy efficiency in all sectors. In terms of the national strategic goals such as providing the security of energy supply, environmental protection, raising awareness in the fight against climate change, the existing residential buildings have a significant energy savings potential. Therefore, increasing energy efficiency level in residential buildings should be recognized as an essential solution suggestion in reducing energy consumption. When taken into the account the ever-increasing energy demand and energy prices, this suggestion is essential for the national energy policy. Therefore, it is a primarily considered issue that the building sector, having the highest energy saving performance of all, produces buildings which have less energy consumption and CO2 emission, and lower energy costs. The improvement of residential buildings in terms of energy and cost efficiency is a complicated process, which differs from one building to the other and has many requirements. The proper methods considering energy, economic and environmental performances should be used for the proper analyses and the consistent results aimed at solving the complicated interactions in this process. However, the energy, economic and environmental performances are usually assessed in the design or improvement of the existing buildings according to the fact that whether they meet the requirements defined in the current regulation or not; so the energy and cost efficiency and CO2 emission saving potentials are not analysed detailed. Besides, the studies related to the design and the improvement of the building are assessed in the form of different phases. The building performance significantly varies within the framework of the variants defined as data in the first phases. Therefore, it is important to control performance expectations regarding each phase within the building life cycle in order for the buildings to determine the energy saving potential. In this context, in terms of life cycle energy and cost efficiency, the methods should be developed for the building improvement under the light of the following objectives: • Determining the energy saving, mitigation of CO2 emission and economic potentials in line with the measures taken during the life cycle, • Making analyses about the effects of these measures on life cycle, energy, economic and environmental performance and monitoring the changes according to different circumstances, • Assessing the energy and cost effective measures enabling optimum performance in accordance with the climate and in comparison with the current regulation, • Suggesting optimum improvement combinations, which can be used by decision mechanisms for different climate zones. Within the context of the thesis study, it is aimed that the effective measures on the improvement of building energy performance, which is important for optimum use in the sense of country resources and decision makers, are developed for different climate zones; and also the energy, economic and environmental performances of the residential buildings regarding these measures are assessed in the framework of life cycle. The approach developed in the framework of this purpose aims for the following definitions: • Defining the improvement measures enabling optimum performance in residential buildings in terms of life cycle energy consumption, CO2 emission and the costs, • Defining the optimum improvement combinations suitable for different climate zones. In this study based on life cycle energy, economic and environmental performance, the measures enabling energy saving and energy producing systems are examined with the aim of improving the energy performance of existing residential buildings. In the framework of energy saving measures, the building envelope development from among the passive building sub-systems, and the integration of photovoltaic (PV) systems to building envelope from among the energy producing systems are taken into consideration. In this context, it is aimed to determine the effect of each measure on life cycle energy consumption, CO2 emission and the costs. In order to evaluate the energy and environmental performance of the existing residential buildings, “Life Cycle Energy (LCE)” and “Life Cycle CO2 (LCCO2)” analyses developed based on LCA method are taken into consideration. For the evaluation of economic performance, “Life Cycle Cost (LCC)” analysis is used and “Discounted Payback Period” method as a supplementary method of LCC is additionally taken into account. In the framework of the LCC analysis, “Sensitivity Analysis” method is also considered to determine what extent to the variants developed regarding the defined measures effect the building economic performance. It could be examined the effect of the possible changes in data defined for each economic variant on the optimal solution in terms of life cycle energy and cost efficiency for the different climate zones by this method. The alternatives with optimum performance are recognized as the ones with the minimum life cycle cost in the framework of the measures taken in terms of life cycle energy and cost efficiency. In line with this, the optimum improvement combinations, which are paired with the alternatives with optimum performance determined for different climate zones to increase the life cycle energy and cost efficiency of the existing residential building stock, can be identified. The effects of the measures, which are considered in the framework of assessing life cycle energy, economic and environmental performances of optimum improvement combinations, can be determined by LCE, LCCO2 and LCC analyses repeated in terms of life cycle energy consumption, CO2 emission and cost. So, a comparison with the current performance level of the reference residential building could be made. As a result, the energy and cost efficiency levels of the optimum improvement combinations according to the current energy, economic and environmental performance of the reference residential building can be determined. According to this, the thesis study consists of six chapters. Chapter 1 explains the importance, extent and the aim of the thesis study and discusses the previous studies and methods carried out for this aim. Chapter 2 gives information about energy and cost efficiency in the buildings and identifies the effective variants in the determination of energy and cost efficiency. Chapter 3 explains Life Cycle Assessment (LCA), Life Cycle Energy (LCE), Life Cycle CO2 (LCCO2) and Life Cycle Cost (LCC) analyses to be used for the evaluation of life cycle energy and economic performances. The approach to be used for the evaluation of optimum performances of the residential buildings for the different climate zones in terms of life cycle energy and cost efficiency is explained in the Chapter 4. The primary steps of the developed approach are as the following: • Defining the reference residential building, • Defining the improvement measures, • The assessment of life cycle energy, economic and environmental performances of residential buildings, • In terms of life cycle energy and cost efficieny, determining the alternatives having an optimum performance for different climate zones and defining the optimum improvement combinations, • Determining the life cycle energy and cost efficiency levels of the optimum improvement combinations according to the reference residential building. Chapter 5 introduces the application study concerning the reference building for the different climate zones under the light of the approach developed. In this study, as a reference residential building, a mass housing project constructed by TOKI which has a significant role in dwelling production in Turkey has been chosen; this project involves common construction technologies and design criteria. One of the housing block in the mass housing project is defined as the reference residential building and is treated as if it is in different climate zones of Turkey. At the result of the applications, it is seen that the optimum performances of the residential buildings in terms of life cycle energy and cost efficiency for the different climate zones could be evaluated in consistent with the aim and the optimum improvement combinations could be identified. The results are summarized in Chapter 6. With this approach, it is possible to assess integrally the complicated effects of the measures, which are effective in the improvement of the building energy performance, on the energy, economic and environmental performances based on life cycle. Therefore, the results about optimizing the energy, economic and environmental performance related to the whole life cycle of the building could be used as data in the regulations. Thus, it provides the country resources and the decision makers with the right decisions at the maximum benefit. LCE, LCCO2 , and LCC analyses are carried out for the alternative group as part of the measures taken about the optimization of the building envelope with the aim of improving the existing residential building in consistent with the climate. At the result of the analyses, the variants enabling optimum peformance in terms of life cycle energy and cost efficiency could be determined for each climate zone. This supports the next workings on both current and the next residential buildings from the point of technical information necessary for developing energy and cost efficiency. This approach provides the long-term strategy and policies concerning the residential buildings with overcoming the obstacles in dwelling production and changing the decision mechanism, which only considers the initial investment cost, based on life cycle approach. Thus, it is possible to assess the residential energy and environmental performance by a realistic approach. The approach determines the measures and variants enabling the minimum energy and cost effective requirements for each climate zone. So, the applications compatible with the current regulation and TOKI applications are evaluated from the point of life cycle energy and cost efficiency. With the aim of increasing cost effective energy efficency of all housing stock, defining housing models which have the optimum performance in terms of life cycle energy and cost efficiency supports TOKI to product quality housing. Therefore, it makes possible the conscious supply-demand balance in residential sector. Also, the applicability of the approach in the existing residential buildings and in the design stage enables to make correct decisions during the design stage in terms of energy and cost efficiency. This kind of decisions both prevent the irremediable mistakes during the construction phase in the mass housing projects affecting a lot of people, and also makes it possible to establish sustainable residential environments by energy and cost effective residential buildings., Doktora, PhD

1980'lerden itibaren iktisadi değişkenleri daha doğru modelleyebilmek için klasik doğrusal zaman serisi modelleme yöntemlerine alternatif olarak geliştirilen doğrusal olmayan zaman serisi modelleme yöntemlerinden literatürde sıklıkla bahsedilmektedir. Doğrusal olmayan zaman serisi modellerinin klasik doğrusal zaman serisi modellerine göre değişkenlerin belirli özelliklerini açıklamada daha yeterli olduğu görülmektedir. Literatürde geliştirilen çok fazla doğrusal olmayan zaman serisi modeli bulunmakla birlikte, bu modeller arasında en fazla tercih edilen ve bu çalışmada kullanılan MS-VAR modelleme yöntemidir. MS-VAR modelleme yaklaşımı değişkenlerin sahip olduğu yapısal ve davranışsal değişiklikleri modellemek için farklı durum veya rejim kullanımına ve farklı rejimlerde dinamiklerin farklı olmasına izin veren bir yöntemdir. Bu çalışmanın amacı, ülkelerin kalkınmalarının en temel kaynağı olmakla birlikte üretimi ve yaşam standardını yükselten enerjinin temiz, yenilenebilir ve sürdürülebilir hedefler doğrultusunda şekillenmesine katkıda bulunmaktır. Bu bağlamda, çalışmanın teorik bölümünde bahsedilen MS-VAR modelleme yaklaşımı kullanılarak Avusturya, Kanada, Portekiz, İsveç, Amerika, Finlandiya, Avustralya ve Türkiye'nin de yer aldığı 8 OECD ülkesinin 1961-2011 dönemini kapsayan CO2 emisyonu, yenilenebilir enerji tüketimi ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki araştırılmıştır. Elde edilen analizler sonucunda CO2 emisyonu, yenilenebilir enerji tüketimi ve ekonomik büyüme serilerinin doğrusal olmayan, rejimlere göre değişen yapı sergilediği ve MS-VAR modellerin doğrusal VAR modellere göre ülkelerin ekonomisini daha iyi yansıttığı saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: Markov Rejim Değişim, MS-VAR Model, MS-VECM, MS-Granger Nedensellik The literature frequently mentions the non-linear time series modeling methods, which have been developed as an alternative to classical linear time series modeling methods in an attempt to model the financial variables more accurately since the 1980s. It is observed that non-linear time series models are more competent in explaining certain features of variables, compared to classical linear time series models. Although there are a lot of non-linear time series models in the literature the most preferred model is MS-VAR modeling method which is also used in this study. The MS-VAR modeling approach is a method that allows to use different circumstances and regimes or to be different dynamics in different regimes to model structural and behavioral changes of variables.The aim of this study is to contribute shaping the energy which is the major resource of progress of countries increasing production and life standards, in accordance with clean, renewable and sustainable targets. In this context, using the MS-VAR model approach that is mentioned in the theoretical part of the study, it is investigated the relationship between the CO2 emission, renewable energy consumption and economic growth covering the 1961-2011 period in 8 OECD countries that involve Austria, Canada, Portugal, Sweden, United States, Finland, Australia and Turkey.As a result of the analyses, it was determined that the CO2 emissions, renewable energy consumption and economic growth series have showed a changing structure according to nonlinear regimes and that MS-VAR models have reflected the economics of countries better than linear VAR model.Keywords: Markov Regime Switching, MS-VAR Model, MS-VECM, MS-Granger Causality 149

Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Ana Bilim Dalı, Dünyayı tehdit eden en büyük çevresel sorunların başında gelen iklim değişikliği olgusu; son dönemlerin en tartışmalı konularından biri haline gelmiştir. İklim değişikliği; insan faaliyetleri nedeni ile sera gazı emisyon miktarının artması ve doğal sera gazı konsantrasyonundaki değişmeler sonucu ortaya çıkmaktadır. Tüm dünya için ciddi yükümlülükler getirmesi beklenen iklim değişikliği sorununa karşı hem uluslararası alanda hem de ülkeler kendi çabalarıyla mücadele etmeye çalışmaktadırlar. Bu bağlamda; hem Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi ve Kyoto Protokolü'nün yürürlüğe girmesi hem de ülkelerin karbon piyasalarına dahil olarak sera gazlarını azaltmaya çalışmaları küresel ısınma ve iklim değişikliğinin önüne geçmek için yapılan en önemli girişimler arasında yer almaktadır. Bu çalışmada; sera gazı emisyonları, düşük karbon ekonomisi ve karbon piyasaları kavramları incelendikten sonra, Türkiye'de 1992-2010 yılları arasında CO2 emisyonları, enerji tüketimi ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki ARDL Sınır Testi yaklaşımıyla araştırılmıştır. Elde edilen ampirik sonuçlarda; hem uzun dönemde hem de kısa dönemde enerji tüketimindeki artışın CO2 emisyonlarını artırdığı gözlemlenmiştir. Ayrıca çalışmada sınır komşusu ülkeler (Bulgaristan, Yunanistan, Suriye, İran, Irak, Ermenistan ve Gürcistan) de analize dahil edilerek söz konusu ülkelerin CO2 emisyonlarında kümelenme olup olmadığı mekansal otokorelasyon yardımıyla incelenmiştir. Mekansal analiz sonucunda, incelenen dönemde genel olarak Yunanistan ve Bulgaristan'da mekansal kümelenme olduğu görülmüştür., Climate change phenomenon which is considered largest environmental problems has become one of the most controversial issues recently. Climate change results from increases in greenhouse gas emissions because of human activities and increases in greenhouse gas concentrations. Both countries are trying to struggle with both their own effects and international area against climate change problems. In this context, both the United Nations Framework Convention on Climate Change and Kyoto Protocol were put into force and countries are included in the carbon market have the most important attempts to prevent global warming and climate change. In this study, first greenhouse gas emissions, the low carbon economy and carbon market were be investigated. And the relationship between CO2 emissions, energy consumption and economic growth were studied for Turkey using 1992-2010 data through ARDL Bounds Test Approach. The results of the analysis showed that increase in energy consumption positive effects on CO2 emissions both short term and long term. In addition in the study bordering countries (Bulgaria, Greece, Syria, Iran, Iraq, Armenia and Georgia) were included in analysis. CO2 emissions in these countries that have been studied with the help of spatial autocorrelation. As a result of spatial analysis, in this period spatial clustering were observed in Bulgaria and Greece., Bu tez, Balıkesir Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Birimi tarafından desteklenmiş olup, proje numarası 3.2014.0012‟dir.

Sera gazı ve emisyon miktarının insan eliyle artırımı sonucu ortaya çıkan iklim değişikliği kavramı Dünyayı tehdit eden çevre sorunlarının önemli boyutlara ulaşmasına yol açmıştır. Küresel ısınma ve iklim değişikliği sorununa çözüm arayışında Kyoto Protokolü ile geliştirilen çözüm önerisi gerçekleştirilen sera gazı emisyonlarının azaltılması olmuştur. Kyoto Protokolü ile ortaya çıkan karbon piyasaları bir yandan sanayi sektöründe meydana getirdiği emisyon kısıtlamaları ile sektöre zorluk çıkarsa da diğer yandan düşük karbon kullanan kesimlerin piyasada rekabete ayak uydurmasını sağlayacak bir fiyat göstergesinin ve karbon finansmanının gelişimini sağlayacak zemin hazırlamıştır. Türkiye'de sera gazı ile mücadelede ilkim değişikliği politikalarının henüz tam olarak belirlenmemiş olması, yürütülen gönüllü emisyon ticareti ve ileride bu alanda izlenecek politikalar, gelişen emisyon ticareti ve karbon salınım kotalarının iklim ve ekonomi üzerinde yaratacağı etkiler, üzerinde durduğumuz konular olmuştur.Çalışmamızda sera gazı azaltım hedeflerini denkleştiremeyen ülkelerin azaltım maliyetini düşürmek için ortaya çıkarılan piyasa temelli çözüm olan Emisyon Ticareti uygulamalarından başta İngiltere, Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri emisyon ticaret sistemleri ve gönüllü emisyon ticaret sistemleri incelenmiştir. Gönüllü emisyon ticaretini 2006 yılından beri devam ettiren Türkiye'de Uluslararası Finans Merkezi projesi kapsamında kurulması planlanan Karbon Borsası'na hazırlık için bu piyasalarda geliştirilen tüm projelerin kayıt altına alınması ve bu projelerden elde edilen karbon sertifikalarının takibine ilişkin getirilen yasal yükümlülükler ile önümüzdeki yıllarda Türkiye'nin bu piyasalardaki rolü çalışmamızda ele alınmıştır.Anahtar Kelimeler: Küresel Isınma, İklim Değişikliği, Kyoto Protokolü, Emisyon Ticareti, Karbon Borsaları, Karbon Piyasaları. The concept of climate change resulting from man-made greenhouse gases and increase in the amount of emissions has led environmental problems to a critical dimension that is threatening the World. The proposed solution that has been developed with the Kyoto Protocol is the reduction of greenhouse gas emissions in the search for a solution to the problem of global warming and climate change. While the carbon markets which have emerged by the Kyoto Protocol is causing difficulties in sector by emissions restrictions, on the other hand it is paved the way for development of carbon finance and price index which ensures low-carbon users to keep up with the competition in the market. Undetermined climate change policies in the fight against greenhouse gas in Turkey, voluntary emissions trading and future policies to be followed in this field, the effects of developing emissions trading and carbon emissions quota on climate and economy are issues on which we dwell on. In order to reduce the cost of reduction for countries that cannot be offset the greenhouse gas reduction targets, market-based solution is introduced as Emissions Trading and emissions trading system of Britain, the European Union and the United States of America and voluntary emissions trading system were examined in our study.Turkey is continuing the voluntary emissions trading since 2006. The formalization of all projects developed in these markets for the preparation of Carbon Exchange which is planned to be established under International Financial Centre project and legal requirements imposed for the monitoring of carbon certificate obtained from these projects and Turkey's role in this market in the coming years are discussed in our study.Keywords: Global Warming, Climate Change, Kyoto Protocol, Emissions Trading, Carbon Exchanges, Carbon Markets. 202

Bu çalışmada, bir binanın merkezi ısıtma sistemine etki eden dış hava sıcaklığı, yalıtım kalınlığı, kat yüksekliği, dış kapı ve pencere tipi, pencere alanı, yakıcı tipi, yakıt cinsi gibi parametrelerin toplam radyatör uzunluğu, yıllık ısıtma ihtiyacı, yakıt maliyeti, CO2 salınımı ve yakıt miktarı üzerine etkileri geliştirilen bir bilgisayar programı yardımıyla incelenmiştir. Dış hava sıcaklığı ve yalıtım kalınlığı arttığında, toplam radyatör uzunluğu, yakıt miktarı, CO2 salınım miktarının azaldığı görülmüştür. Kat yüksekliği ve pencere toplam ısı transferi katsayısı arttığında ise toplam radyatör uzunluğu, yakıt miktarı, yıllık ısıtma ihtiyacı ve CO2 salınım miktarının arttığı tespit edilmiştir. n this study, the effects of the affective parameters, such as outdoor air temperature, insulation thickness, floor height, types of doors and windows, area of the windows, types of combustor and fuel on the total radiator length, annual heating capacity required, amount and price of the fuel and CO2 emission, were investigated by means of a computer code developed for a central heating system of a building. As the outside air temperature and insulation thickness increased, it was observed that the total length of the radiator, fuel quantity, CO2 emission reduced. It was also observed that the total radiator length, amount of the fuel, annual heating capacity required and CO2 emission increased as the floor height and total heat transfer coefficient for windows increased. İÇİNDEKİLER Sayfa ÖZET iv ABSTRACT v TEŞEKKÜR vi İÇİNDEKİLER vii ŞEKİLLER DİZİNİ ix ÇİZELGELER DİZİNİ xi RESİMLER DİZİNİ xvi SİMGELER VE KISALTMALAR xvii 1.GİRİŞ 1 2.LİTERATÜR VE KURAMSAL TEMELLER 3 2.1.Literatür 3 2.2.Kuramsal Temeller 7 2.2.1.Isı yalıtım hesabı 7 2.2.2.Isı kaybı hesabı 12 2.2.3.Isıtıcı cihaz seçimi 16 2.2.4.Yıllık yakıt sarfiyatı ve miktarının hesabı 17 2.2.5.Emisyon miktarının hesabı 18 3.MATERYAL VE YÖNTEM 19 3.1.Materyal 19 3.2.Yöntem 24 4.ARAŞTIRMA SONUÇLARI VE TARTIŞMA 33 4.1.Dış Hava Sıcaklığı ile Diğer Parametrelerin Değişimi 33 viii Sayfa 4.2.Yalıtım Kalınlığı ile Diğer Parametrelerin Değişimi 37 4.3.Kat Yüksekliği ile Diğer Parametrelerin Değişimi 42 4.4.Kapı Malzemesi ile Diğer Parametrelerin Değişimi 47 4.5.Pencere Tipi ile Diğer Parametrelerin Değişimi 52 4.6.Pencere Alanı ile Diğer Parametrelerin Değişimi 57 4.7.Yakıcı Tipi ile Diğer Parametrelerin Değişimi 58 4.8.Yakıt Cinsi ile Diğer Parametrelerin Değişimi 59 5.SONUÇ VE ÖNERİLER 63 KAYNAKLAR 66 EKLER 69 ÖZGEÇMİŞ 135

Ticari gemi kaynaklı deniz taşımacılığı, diğer taşıma modlarına göre en yeşil taşımacılık şekli olmasına ve beher mil başına taşınan birim yükte en düşük karbondioksit emisyonunu salmasına rağmen yılda yaklaşık 1 milyar ton CO2 emisyonu ile toplam küresel karbondioksit emisyonların %2,7sinden sorumludur. Dünya yüzey sıcaklığını +2°C kritik sıcaklığın altında tutmaya yönelik olarak IMO, gemi tipi ve operasyonuna bağlı verimliliğin arttırılıp, beher ton/mil bazında mevcut CO2 emisyon değerlerini düşürmeye, başta yürürlülüğe giren EEDI olmak üzere alternatif yöntemler ile çalışmaktadır. Dünya üzerindeki toplam ticari gemi kaynaklı CO2 emisyonlarını düşürmek üzere, artan deniz ticaret hacmine paralel artan enerji ihtiyacını da karşılayacak daha enerji verimli gemilere ihtiyaç duyulmaktadır. CO2 emisyonlarını azaltıcı tedbirler, aynı zamanda verimliliği arttıracak ve yakıt tasarrufu sağlayacak tedbirlerdir. Yakıt tasarrufunu en yüksek oranda değiştiren parametre gemi hızıdır. Çalışmada farklı tip ve tonajdaki gemilerin seyir hızlarının kademeli olarak azaltılması durumlarında, asgari ticari karlılık ile servis verilebilecek ekolojik hız sınır değerlerinin belirlenmesinde duyarlılık analizi kullanılmıştır. Daha yavaş seyir süratleri neticesinde, servise giren ilave gemilerin toplam filo yönetiminin optimum düzeye çekilmesi için gemi günlük kira ve operasyonel maliyetler içinde, yakıt bedeli miktarı değişimlerinin de gemi işletmeciliği yönünden analizini ortaya konulmuştur. Deniz taşımacılığına duyulan talep ve bu talebi karşılamak üzere fosil yakıtlarının gelecekteki yirmi veya otuz yıl daha birincil enerji kaynağı olarak kullanılacakolan dünyamızda, CO2emisyon azaltıcı faaliyetlerden gemi hızının düşürülmesinin global çevreye olan etkilerinin, insan düşünce sistematiği içerisinde analizine yönelik bir çözüm metodolojisi sunulmaya çalışılmıştır. Commercial marine fleet transportation, which is the greenest form of transport in terms of carried payload per mile for each unit and in spite of the lowest CO2 emissions, it is still responsible about 1 billion tons of CO2 emissions per year and the total global carbon dioxide emissions of 2,7%. In order to keep world?s surface temperature below the critical +2°C, IMO works with alternative methods especially in the EEDI, to increase the productivity depending on the type and operation of the shipto reduce current CO2 emissions each ton/mile basis.More energy-efficient vessels are necessary due to increasing volume of maritime trade in parallel to meet the growing energy demands and reduce total CO2 emissions. Measures to reduce CO2 emissions also increase efficiency and fuel-savings. The most significant parameter of fuel economy is the speed of the ship.Sensitivity analysis was used to determine the ecological speed limits of vessels in terms of minimum commercial profitability by gradual reduction in operating speeds. Also, ship management analysis put forward fuel cost changes in ship daily charter rate and operational cost withdrawal of total additional vessels entering the fleet management service because of slow steaming.The demand for maritime transport and in order to meet this continuous demand of the world, the fossil fuels will be used for next twenty or thirty years as a primary source of energy. Consequently a solution methodology for the effects of slow steaming to the global environment is presented as a CO2 emission reduction activity under the systematic analysis of human thought. 196

Günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan tüm ülkelerin gündem maddelerinden biri de sera gazı emisyonlarının azaltılmasıdır. Küresel ısınma ve iklim değişikliği tehdidiyle karşı karşıya kalan dünyada düşük karbonlu ekonomiye geçiş yolunda gerekli adımların atılmasına yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Yapılan çalışmalar enerji sektörünün en yüksek katkı payına sahip olduğunu göstermiştir. Sera gazlarının etkisini minimize etmek için metodolojiler ve standartlar geliştirilmiştir. Bunların uygulama alanı bulabilmesi ve sürdürülebilir biçimde devam edebilmesi ülkelerin bu konuya gereken önem ve desteği vermeleriyle mümkün olacaktır. Karbondioksit Kyoto Protokolü?nde yer alan sera gazları içerisinde en büyük paya sahiptir. Toplam sera gazı emisyon miktarının birim karbondioksit eşdeğeri cinsinden ifade edilmesi ile karbon ayak izi belirlemesi yapılmaktadır. IPCC, GHG Protokol, UNFCCC, ISO 14064 Standardı bu konuda ülkelere, yatırımcılara, üreticilere, vb. yol gösterici olmaktadır. Kyoto Protokolü esneklik mekanizmalarıyla emisyon ticaretinin, gönülllü ve zorunlu karbon piyasalarının durumu işlevsellik kazanmaktadır.Bu çalışma ile ülkemizin ve bazı Avrupa ülkelerinin karbon ayak izi konusundaki elektrik üretim ve tüketimlerine bağlı yaklaşımları incelenmiştir. Seçilen bir kağıt üretim tesisinde proses incelemesi yapılmış, 2011 yılına ait elde edilen veriler doğrultusunda tesise özgü bir model geliştirilmiştir. Model çerçevesinde tesisin üretim faaliyetlerinden kaynaklanan karbondioksit emisyon miktarı tesis bölümleri baz alınarak hesaplanmıştır.Konuyu daha da detaylandırmak gerekirse tesis, iki ayrı fabrikadan oluşmaktadır. Buna karşın, tesisin enerji santrali, arıtma tesisleri, idari ve sosyal binaları ortak olarak kullanılmaktadır. Bu çalışma yalnızca kağıt üretim biriminde gerçekleştirilmiş olup, kutu fabrikası kaynaklı karbondioksit salımı üretim analizi yapılmaksızın sadece tüketim değerlerine bağlı olarak hesaplanmıştır.Hesaplamada adımları; Kapsam ve sınırlar Emisyon modelleri Faaliyet verilerinin toplanması Veri kalitesinin kontrol edilmesi Emisyon faktörleri Hesaplama Analiz Sonraki süreçler olarak tanımlanmıştır.xviiiHesaplamalar sonucunda elde edilen bulgular çerçevesinde tesisin belirtilen kapsamdaki faaliyetlerinden ortaya çıkan CO2 salımının 98.896.057 kg olduğu hesaplanmıştır. Şirket araçlarından kaynaklı CO2 miktarı 52.372 kg olduğuna göre toplamda tesisin 98.948.429 kg, bir başka ifadeyle 98.948 ton CO2 salımına sahip olduğu bulunmuştur. Ortaya çıkan CO2 salımı dikkate alınarak özellikle enerji verimliliği çalışmalarının yapılması konusuna dikkat çekilmiştir. Sunulan çözüm önerilerinin uygulamasına bağşı olarak CO2 salımında önemli ölçüde azalma olacaktır. Reducing greenhouse gas emissions is one of the highly debated matters of industrialised and emerging countries in the recent years. Under the threat of global warming and climate change, various studies were carried out for making progress in transition to low carbon emission economy. Performed studies indicate that the energy sector is the highest contributor. A number of methodologies and standards which provide minimization of greenhouse gas effects, have been developed. Countries must give due consideration and support in order for those to be applicable and continue in a sustainable way.Carbondioxide has the major contribution rank within the greenhouse gases in Kyoto Protocol. Determination of the carbon footprint is performed by denominating total greenhouse gas emission amount in terms of unit carbondioxide equivalent. IPCC, GHG Protocol, UNFCCC and ISO 14064 Standard are the most common guidelines for the countries, investors, manufacturers, etc. Status of voluntary and mandatory carbon market and emission trade gains functionality with the flexibility mechanisms under the Kyoto Protocol.In this study, approaches on carbon footprint of Turkey and some European countries? were evaluated for the electricity production and consumption. A process study was carried out at a selected recycled paper mill facility. A model specific to that facility has been developed in line with the obtained data. Furthermore, carbondioxide emission amount caused by manufacturing activities has been calculated.If we need to look at the facility in detail it contains two separate factories. On the other hand, the boiler house and the electricity producing turbines, called power plant by the employees, wastewater treatment plant and administrative building serve both factories. This study was made only for paper production factory and carbondioxide emission for the box factory has been calculated from natural gas consumption without detailed production analysis.Steps of calculation consists of; Extent and limitations of this study, Carbondioxide emission models, Utilising existing technical data, Doing the crude reliability of the existing data, Carbondioxide emission factors, Mass and energy calculations, Final analysis.Carbondioxide emission calculations has been examined in 6 stages. The stages are given below in the order of succession:xxStage 1: Field work and production analysis has been done according to data that was provided by the manufacturer. Production analysis has been carried through for two paper machine lines (KM1 and KM2) mainly. KM is the shorthand notation for paper machine (PM). Incidentally there are two paper machines in the facility.Stage 2:After the production analysis, generation of mass and work flowcharts in paper factory has been made. Mass flow diagrams has been created for,? Fiber,? Water and steam,? Chemicals.As known, fiber and water diagrams are the balances which affect the level of methane formation in wastewater treatment plant. The methane formation potencial was calculated based on the data provided by the manufacturer.Stage 3: Paper that are produced in the factory are different from each other in terms of fibers that are contained and chemicals which are used to produce paper. This stage is for calculation of electricity (kWh/kg-MWh/ton)consumption and steam(Kj/ton) consumption per unit of different paper types (TKL,TLB,FLT and TSC).For this purpose, twelve equations has been written for twelve months of 2011 for KM1 and KM2 machines gross productions. with the help of twelve month gross production numbers and readings from electricity counters(Section 5). 12x4 matrice that was made for this goal,has been solved in MATLAB©. Matrice that has been formed according to electricity consumption and MATLAB© solutions are given in Appendix A.Stage 4: Electricity consumption in pulper is evaluated in KM2 machine structure. For reaching real consumption in KM1 and KM2 machines and determining electricity consumption in pulper, iteration method has been used. At first, electricty consumption per ton of paper in KM2 machine was estimated; with this estimation total consumption and first consumption values that was extracted from the total value of KM2 is found in kWh unit. These values were put in KM2 and total consumption of pulper has been found and this process has been carried out until the same result that we started with is achieved.As a last step of this stage production loss has been calculated. Naturally, electircty consumption of this loss should be added to kWh consumption per productStage 5: This is devoted to the development of the final electricity and steam consumption values. There are two boilers in the power plant. One of them produces high pressure steam , which is sent to the high pressure turbine and electricity is produced. This electricity meets the 1/3 of total consumption. The rest of the electricity is taken from major network.Stage 6: This stage contains the calculation of carbondioxide emission on the basis of paper production and total carbondioxide emission. In this regard, not only electricity production but also unit carbon emission of electricity have been calculated and weighted mean of unit kWh consumption on the basis of institution has been found. In addition to this, the contribution to carbon emission of forklifts,which are used in process stage, has been calculated.Carbondioxide emission of the service of institution in which has been found according to the findings of calculations is found as 98.896.057 kg. Carbondioxide emission of factory vehicles is 52.372 kg. According to this, total CO2 emissions of this instituition has been found as 98.948.429 kg, in other words 98.948 ton. Considering the level of CO2 emissions, it has been highly recommended that the recycled paper mill facility go through an extensive energy efficiency study. When such a study is carried out it will result in significant decreased reduction at CO2emission level. 149

Bu çalışmanın temel amacı; genel denge analizi yardımıyla, 2008 yılından Kyoto protokolü ile gündeme gelen küresel ısınmanın başlıca sebebi olan karbondioksit salımının kontrol altına alınabilmesi için uygulanan yöntemlerden olan emisyon ticaretinin Türkiye ekonomisi açısından ekonomik maliyetleri analiz etmek ve geleceğe yönelik uygulanması gereken ekonomi politikaları için önerilerde bulunmaktır. Türkiye'de yapılan çalışmalarda, mitigasyon (sera gazı azaltımı) politikalarının (karbon vergisi ve emisyon ticareti) ekonomiye çok ağır yük getireceği iddia edilmektedir. Çalışmada bu savlarının doğruluğu tartışılarak karar vericilere politika oluşturmada yol gösterilmesi amaçlanmaktadır. İktisat literatüründe, özellikle Türkiye'de konu ile ilgili çok az sayıda çalışma olduğu göz önüne alındığında bu çalışmanın önemli bir boşluğu dolduracağı düşünülmektedir.Bu çerçevede çalışmada, karbon vergisi ve emisyon ticaretinin ekonomiye ve makroekonomik değişkenlere literatürde iddia edilenden daha az yük getireceği ve küresel ısınmayı azaltıcı yönde etkileyeceğini beklemekteyiz. The main objective of this study is to analyze the economic costs of the emission trade and carbon tax in terms of Turkish economy which is one of the methods used to control the carbon emissions which is the main reason for the global warming coming into question with Kyoto protocol in 2008 and to make advices for economic policies that have to be applied in future. In the studies in Turkey, it is claimed that mitigation policy (greenhouse gas mitigation) implementations (carbon tax and emission trade) will bring a heavy burden to economy. In this study it is aimed to guide the decision makers for making policies by discussing the accuracy of the arguments. When it is considered that there is very less amount of studies about this subject in economics literature especially in Turkey, it is thought that this study will fill a significant gap.In this context in this study, we expect that carbon tax and emission trade will bring less burden to economy and macroeconomic variables than claimed in literature and will affect the global warming in the reducing direction. 250

Bu çalışmada, enerji kullanımının tarihsel gelişimi ve enerji kaynaklarının türleri, dünyada ve Türkiye?deki enerji kullanımı ve dağılım oranları ele alınmıştır. Çalışmada, enerji kullanımının çevresel etkileri ve bu etkileri azaltmaya yönelik yapılan çalışmalar ile birlikte Türkiye?de ekonomik büyüme ve enerji tüketimi ilişkisi, karbon salınım oranları da dahil edilerek analiz edilmiştir. 1980-2011 dönemi arasında yıllık zaman serileriyle yapılan Granger nedensellik analizi sonucunda Türkiye?de enerji tüketimi ve karbon salınımı arasında çift yönlü bir nedensellik olduğu gözlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Enerji, Enerji Tüketimi, Enerji Verimliliği, Ekonomik Büyüme, Karbon Salınımı In this study, the historical development of the use of energy and types of energy sources, rates of energy use and distribution of it both in the world and in Turkey were discussed. In this study, environmental impacts of energy use and studies reducing the effects of it, together with the relationship between energy consumption and economic growth in Turkey by including carbon release rates were analyzed. For the period 1980-2011 with the annual time series as a result of Granger causality analysis, in Turkey, bidirectional causality has been observed between energy consumption and carbon emissions.Key Words: Energy, Energy Consumption, Energy Efficiency Economic Growth, Carbon Emissions. 118

Bu çalışmada ligand olarak simetrik olmayan bir dioksim ile tek ve üç çekirdekli metal kompleksler sentezlendi. Bu bileşiklerin yapılarının aydınlatılmasında 1H ve 13C-NMR Spektroskopisi, FT-IR, UV-Vis, Elementel Analiz, Erime Noktası Ölçümü, LC-MS Spektroskopisi, Molar İletkenlik Ölçümü, Manyetik Duyarlılık Ölçümü ve Dönüşümlü Voltametri Tekniği kullanıldı. İlk olarak yeni bir simetrik olmayan dioksim ligandı (1) ve bu ligandın tek çekirdekli [Ni(LH)2] (2) kompleksi sentezlendi. Daha sonra molekük içi O?H???O köprüleriyle Cu(II) iyonlarının yerdeğiştirdiği üç çekirdekli [Ni(L)2Cu2(N-N)2](ClO4)2 (3-7) (N-N = 2,2'-bipiridin (bpy), 1,10-fenanatrolin (phen), 3,3'-dikarboksi-2,2'-bipiridin (dcbpy), 4,5-diaza ? uoren-9-one (dafo) and 1,10-fenantrolin-5,6-dione (dione)) oksim metal kompleksleri sentezlendi. Üç çekirdekli [Ni(L)2Cu2(N-N)2](ClO4)2 (3-7) oksim komplekslerinin sentezlenmesi için, tek çekirdekli [Ni(LH)2] (2) kompleksi giriş maddesi olarak kullanıldı. Ayrıca bu çalışmadaki diğer bir amacımız molekül içi O?H???O köprüleriyle Cu(II) iyonlarının yerdeğiştirdiği üç çekirdekli oksim kompleksleri ile O?H???O köprüleri içeren ve yapıları iyi bilinen benzer bileşiklerin spektroskopik, elektrokimyasal ve katalitik özelliklerini kıyaslamaktır.ANAHTAR KELİMELER: Oksim kompleksler, Kütle spektroskopisi, Elektrokimya, Karbondioksit, Halkalı karbonat In this study, mono- and trinuclear metal complexes and unsymmetrical dioxime as ligand were synthesized and characterized by 1H and 13C spectra, FT-IR, UV-Vis, elemental analysis, melting point measurements, LC-MS spectroscopy, molar conductivity measurements, magnetic susceptibility techniques and cyclic voltammetry techniques. We first prepared a new unsymmetrical dioxime ligand (LH2) (1), a mononuclear [Ni(LH)2] (2) complex. Then, the intramolecular O?H???O bridges replaced with Cu(II) containing trinuclear [Ni(L)2Cu2(N-N)2](ClO4)2 (3-7) oxime complexes have been synthesized ( N-N = 2,2?-bipyridine (bpy), 1,10-phenanthroline (phen), 3,3?-dicarboxy-2,2?-bipyridine (dcbpy), 4,5-diaza ? uoren-9-one (dafo) and 1,10-phenanthroline-5,6-dione (dione)). The mononuclear complex [Ni(LH)2] (2) was used as precursors for building trinuclear [Ni(L)2Cu2(N-N)2](ClO4)2 (3-7) oximes complexes. Also, in this study, our other goal was to compare the properties of these new the intramolecular O?H???O bridges replaced Cu(II) ions containing trinuclear complexes with well-established O?H???O analogues for spectroscopic, electrochemical and catalytic properties.KEY WORDS: Oxime complexes, Mass spectra, Electrochemistry, Carbon dioxide, Cyclic carbonate 113

Bu çalışmada ticari açıklık ve gelirin, kirlilik üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Araştırmada, kirlilik göstergesi olarak İklim Değişikliğinin en önemli sebebi olan sera etkisinin %70'ine tek başına sahip olan ve fosil yakıtların yanmasıyla ortaya çıkan karbondioksit (CO2) kullanılmıştır. Ticari açıklık göstergesi olarak da son zamanlarda birçok akademik çalışmada olduğu gibi toplam dış ticaretin gayri safi yurtiçi hasılaya oranı kullanılmıştır. 1990-2009 yılları arasında 2011 yılı satın alma gücü paritesine göre hesaplanmış gayri safi yurtiçi hasılalarına bakımından dünyada ilk 20 büyük ekonomiye sahip ülke, Havuzlanmış En Küçük Kareler modeli ile analiz edilmiştir. Çalışmada ayrıca gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin iklim değişikliğine katkıları karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. In this study, the effect of trade openness and income over pollution has been investigated. In the research, carbon dioxide (CO2), which emerges as the result of the combustion of the fossil fuels and which causes on its own %70 of the greenhouse effect being the major cause of Climate Change has been used as the indicator of pollution. As the indicator of trade openness, similar to the recent academic literature, the ratio of total foreign trade to gross domestic product has been utilized. In this thesis, countries with the World?s 20 largest economies in terms of the gross domestic product calculated in accordance to their purchasing power parity of the year 2011, have been determined and the indicators of these countries for the period of 1990-2009 have been analyzed in a Pooled Ordinary Least Squares model. Additionally, in the study, the contribution of developing and developed countries to the climate change has been investigated in a comparative way. 251

Son günlerde, derin deniz sedimanlarına karbondioksit enjeksiyonu, atmosferdeki karbondioksit oranını azaltma tekniklerinden biri haline gelmiştir, çünkü karbondioksit hidratları mevcut sıcaklık ve basınç değerlerinde kararlı halde bulunmaktadır. Dünyanın en önemli metan hidrat rezervlerinden birine sahip olan Karadeniz, karbondioksitin de hidrat formunda depolanması için iyi bir aday olabilir. Metan hidrat kararlılık zonunun altına enjekte edilen karbondioksit metan hidratı ile etkileşim içerisinde olacaktır ve bu etkileşim hakkında daha fazla fikir sahibi olmak için sistem detaylı bir şekilde analiz edilmelidir. CO2'nin büyük oranlarda depolanabilmesi için, jeolojik yapının geçirimsiz katman içermesi gerekmektedir. Genellikle böyle bir katman kil veya tuzdan oluşmaktadır. Bu çalışmada, metan hidratının geçirimsizlik açısından yeterliliği ve CO2'nin metan hidrat katmanı altında uzun vadedeki davranışı incelenecektir. CO2 ve CH4 hidratı etkileşimi ve CH4 hidratının geçirimsizlik açısından yeterliliğinin belirlenmesi amacıyla deney düzeneği oluşturulmuş ve çeşitli deneyler yapılmıştır. Bu deneyler, CH4 hidratının su içerisinde ve sedimanlarda oluşturulması, %30 ve %50 metan hidratı içeren gevşek sedimanların geçirgenliğinin ölçülmesi ve CH4 hidratına CO2 enjeksiyonu yapılmasını içermektedir. Deney sonuçları, gevşek sedimanlardaki hidrat varlığının sistemin geçirgenliğini büyük oranda etkilediğini ve hidrat saturasyonu %50'den fazla olan sistemlerin geçirimsiz bariyer olarak görev yapabileceğini göstermiştir. Ayrıca farklı deney koşullarında, hidrat kristallerinde CO2-CH4 takası gözlemlenmiştir. Bu çalışmanın sonunda, derin deniz sedimanlarında bulunan metan hidratı kararlılık zonunun CO2'nin güvenli şekilde depolanması için iyi bir seçenek olabileceği sonucuna varılmıştır. Bu sebeple, Karadeniz sedimanları CO2'nin depolanması için değerlendirilebilir. Recently, carbon dioxide injection into deep sea sediments has become one of the carbon dioxide mitigation methods since carbon dioxide hydrates are stable at the prevailing pressure and temperature conditions. The Black Sea, which is one of the major identified natural methane hydrate regions of the world, can be a good candidate for carbon dioxide storage in hydrate form. Injected carbon dioxide under the methane hydrate stability region will be in contact with methane hydrate which should be analyzed thoroughly in order to increase our understanding on the gaseous carbon dioxide and methane hydrate interaction. For the storage of huge amounts of CO2, geological structure must contain an impermeable barrier. In general such a barrier may consist of clay or salt. In this study, sealing efficiency of methane hydrate and long term fate of the CO2 disposal under the methane hydrate zone is investigated.In order to determine the interaction of CO2 and CH4 hydrate and the sealing efficiency of CH4 hydrate, experimental setup is prepared and various tests are performed including the CH4 hydrate formation in both bulk conditions and within sand particles, measurement of the permeability of unconsolidated sand particles that includes 30% and 50% methane hydrate saturations and injection of CO2 into the CH4 hydrate. Results of the experiments indicate that, presence of hydrate sharply decreases the permeability of the unconsolidated sand system and systems with hydrate saturations greater than 50% may act as an impermeable layer. Also, CO2-CH4 swap within the hydrate cages is observed at different experimental conditions. As a result of this study, it can be concluded that methane hydrate stability region in deep sea sediments would be a good alternative for the safe storage of CO2. Therefore, methane hydrate stability region in the Black Sea sediments can be considered for the disposal of CO2. 175

Bu çalışmanın temel amacı, Türkiye için enerji, ekonomi ve çevre arasındaki ilişkileri Çevresel Kuznets Eğrisi Yaklaşımı çerçevesinde incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, çevresel kirlilik göstergesi olarak karbondioksit (CO2) emisyonu baz alınmış ve enerji kullanımı, GSYİH ve CO2 emisyonu arasındaki ilişkiler için ekonometrik analiz yapılmıştır. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde, enerji kavramı ve enerji kaynakları üzerinde durulmuş ve enerji kullanımının önemi ile enerji ekonomisi konuları ele alınmıştır. İkinci bölümde, ekonomik büyüme, enerji, çevre ve sürdürülebilirlik arasındaki ilişkiler incelenmiş, çevresel sorunlara değinilmiş ve çevresel sorunlara karşı alınan uluslararası önlemler ele alınmıştır. Üçüncü bölüm ise, çalışmanın uygulama kısmını içermekte olup, uygulama için dönem olarak 1960-2006 dönemi seçilmiş ve yıllık veriler kullanılmıştır. Uygulamada yöntem olarak eşbütünleşme analizi kullanılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre, Türkiye'de 1960-2006 dönemleri için Çevresel Kuznets Yaklaşımı hipotezini destekler bir sonuca ulaşılamamıştır. Değişkenler arasındaki ilişkilerin sonuçlarına göre ise, Türkiye'de kişi başına düşen CO2 emisyonu üzerinde, kişi başına düşen GSYİH' nın negatif, kişi başına düşen enerji kullanımının pozitif ve modele kukla değişken olarak dâhil edilen ekonomik ve siyasi krizlerin pozitif bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Diğer bir açıklayıcı değişken olan kişi başına düşen GSYİH2'nin katsayısı sıfıra çok yakın bir değer aldığı için emisyon üzerinde çok az bir etkiye sahip olduğu sonucu elde edilmiştir. The main purpose of this study is to investigate the relationship between energy, economy and environment in Turkey within Environmental Kuznets Curve Approach. Towards this aim, CO2 emissions are taken as indicators of environmental pollution and econometric analysis has been made for the relationship between energy use, GDP and CO2 emissions. The study consists of three chapters. In the first chapter, The concept of energy sources and energy are emphasized and the importance of the use of energy issues and energy economy are explained. In the second chapter, the relationships between economic growth, energy, environment and sustainability are examined, environmental issues are assessed and the international measures against environmental problems are explained. The third chapter includes the empirical analysis part of the study. Annual data covering the period 1960-2006 are used. Cointegration analysis is used as the empirical method. According to the results of the study, Environmental kuznets curve hypothesis could not be obtained for the periods 1960-2006 in Turkey. The results of the relationships between variables indicate that CO2 emissions per captia are negatively related to GDP per captia, positively related to energy use per captia and dummy variables (economic and political crises). As the coefficient of GDP2 per captia which is the other explanatory variable is very close to zero, GDP2 per captia has a very limited impact on CO2 emissions per captia. 136

Günümüzde gündemi sıkça meşgul eden küresel ısınma sorununun en önemli nedeni atmosferde CO2 gibi sera etkisi yaratan gazların emisyon miktarlarındaki artıştır. İklim değişikliği ile mücadelede ve küresel ısınmanın olumsuz etkilerini engellemede en önemli yol ise CO2 emisyonunu azaltmaktan geçmektedir. Bu bağlamda kalıcı bir çözüm olarak ön plana çıkan nokta, yenilenebilir enerji kullanım oranlarının arttırılmasını işaret etmektedir. Bu çalışmada da yenilenebilir enerji kullanımı ile CO2 emisyonu arasındaki uzun dönemli ilişki saptanmaya çalışılmıştır.Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, vazgeçilmez yönüyle enerji, enerji ile ilgili kavramlar ve enerji ekonomisi ele alınmıştır. İkinci bölümde enerji kaynakları sınıflandırmasına yer verilmiş, enerji türleri kullanımından kaynaklanan CO2 emisyonu ve yenilenebilir enerji kullanımı arasında nasıl bir ilişki olduğuna değinilmiştir.Uygulama kısmı olan üçüncü bölümde ise önce konu ile ilgili yapılan bilimsel çalışma örneklerine, daha sonra Amerika örneği için kullanılacak yöntem olan Gregory-Hansen testi ile ilgili teorik bilgiye yer verilmiştir. Bölümün devamında ise ilgili testler neticesinde elde edilen bulgular yorumlanmış ve sayısal sonuçlar değerlendirilmeye tabii tutulmuş, değerlendirme yapılırken Zivot Andrews birim kök testi ve Gregory-Hansen eşbütünleşme testi sonuçları göz önüne alınmıştır. Recently, the problem of global warming has occupied the global environmental agenda and the most important cause of global warming is the increase in the quantity of greenhouse gases in the atmosphere such as CO2 emissions. One of the major strategies to manage global warming and climate change is prevention. Prevention of global warming and climate change involves developing some ways to prevent the emissions of greenhouse gases in the atmosphere especially CO2 emissions. In this regard, the best solution to the problem indicates the increase in renewable energy consumption. In this study, an attempt has been made to determine the long term relationship between CO2 emissions and renewable energy consumption.The study consists of three parts. In the first part, we evaluate energy as an essential item, the concepts which are related with energy and energy economics. In the second part we tried to classify energy sources and to define the relationship between CO2 emissions and renewable energy consumption. And finally, the third part has been allocated for empirical test.In the third part; firstly the relevant literature was reviewed. After that, the theoretical background of Gregory-Hansen cointegration test and Zivot Andrews unit root test were explained. Finally the results obtaines following GH Test were commented on and the empirical results were evaluated. During this evaluation Zivot Andrews unit root test and Gregory-Hansen cointegration test results were taken into account. 135

Küresel ısınmaya bağlı oluşan iklim değişikliğinin en önemli nedenini sera gazı emisyonları oluşturmaktadır. Sera gazlarından çevreye en çok zarar veren gazların başında ise karbondioksit gazı gelmektedir. Karbondioksit emisyonuna neden olan etkenler ve bunların nasıl önlenebileceği veya azaltılabileceği konusu son yıllarda araştırmacıların ilgilendiği bir konu haline gelmiştir. Özellikle uluslararası literatürde bu konu ile ilgili önemli çalışmalar yapılmasına rağmen Türkiye'de hala bu konuya gereken önem verilmemekte ve bu konuda yeterli çalışma yapılmamaktadır. Bu çalışmanın amacı, ulaştırma sektörü ve hanehalkı kullanımında en çok karbondioksit emisyonuna yol açan fosil yakıtların daha az emisyona neden olan enerji kaynakları ile ikamesine dayanan senaryo analizleri ortaya koymaktır. Bu analizler çevresel girdi-çıktı tablosu kullanılarak yapılmaktadır. Çalışmada yapılan senaryo analizleri sonucu, enerji kaynaklarından elektrik kullanımı tercih edildiğinde karbondioksit emisyonlarının minimum düzeyde olacağı ve çevresel kazancın maksimum olacağı tespit edilirken elektrik enerjisinin sadece tüketim aşamasında temiz bir enerji çeşidi olduğu da özellikle belirtilmektedir. Elektrik ikamesinin en çok etkilediği sektörlerin ithalat yoğun sektörler olduğu vurgulanmaktadır. Greenhouse gas emissions constitute the main cause of global warming that yields in climate change and carbondioxide is the most harmful gas to environment. The research that search for factors that result in carbondioxide emissions and the measures to prevent and/or to decrease emmisions has been very hot in the international agenda however the studies in Turkey regarding the same issue is very limited. The aim of this study is provide and carry out scenario analyses that substitute fossil fuel used in household consumption and transportation industry with less carbondioxide emitting energy sources. Anaylses are carried out by utilizing environmental input-output table. Findings of the scenario analyses provide the information that use of electricity in the consumption stage emits the least carbondioxide, therefore electricity is the cleanest energy during consumption, however emissions during the production stage of electricity should never be forgotten to reach a final conclusion regarding the cleanness. In addition, industries that are mostly affected by electricity substitution are the ones which are more dependent on imported input use. 85

Tezin yazılış amacı; karbon dioksitin ticari bir emtiayadönüştürülmesiyle, neo-liberalizmin küresel iklim değişikliği sorununu fırsataçevirip, gerek ulusal gerekse uluslararası ölçekte etkin çözümler üretebildiği veTürkiye'nin de uluslararası platformda söz sahibi olabilmesi için ulusal veuluslararası stratejilerini bu yönde üretmesi gerektiği düşüncesinin savunulmasıdır.Bu çerçevede önce, neo-liberalizmin çıktısı olduğu düşünülen küreselleşme sistemive uluslararası ilişkilere olan etkisi literatür araştırmasıyla incelenmiş, ardındanyaşanılan iklim değişikliğinin küresel bir sorun olarak algılanmasıyla oluşturulansiyasi ve iktisadi yapılanma süreçleri irdelenmiştir. Neo-liberal sistemin sorunayönelik hangi ulus üstü kurum ve rejimleri meydana getirdiği ve uygulanan siyasetsonucu ortaya çıkan küresel karbon piyasaları araştırılmıştır. Konuyla ilintili dünyagenelindeki gelişmelerin sunulmasından sonra, Türkiye'nin neo-liberalizmin kurumve araçlarından ne ölçüde faydalandığı ve günümüze kadar sürdürmüş olduğu iklimdeğişikliği sorununa yaklaşımının kendisine katkıları ve zararlarıyla beraber,meydana getirilmekte olan yeni yapılanmalar içerisinde zamanında ve etkin olarakkatılmasının önemi araştırılmıştır. Tezin nihai amacı, küresel karbon piyasalarınınTürkiye'nin temiz teknolojiye geçişte ve enerji arz güvenliğini sağlama açısındanitici bir güç olabileceğine dair farkındalık yaratma gayretidir.Anahtar kelimeler: küreselleşme, neo-liberalizm, sınır aşan sorunolgusu, iklim değişikliği, küresel karbon ticareti. The aim of the thesis is to assert how neo-liberalism could create efficient andeffective solutions in the national and international level, converting the climatechange problem to an opportunity by making carbon dixide an economic asset. It isalso claimed that Turkey should make her national and international strategies inaccordance with the new global political and economical implementations in order totake a prestigious stance in the international arena. From the mentioned point ofview; first, the system of globalisation, a considered output of neo-liberalism, and itsimpacts on the international relations are analysized. Secondly, supra nationalregimes and institutions of global governance, established due to the recognition ofclimate change as a global problem and the global carbon markets converging fromthe established formations are analyized. Following the revealed global political andeconomical attitude to the climate change, Turkey?s own political attitude toward thenew implementations and how and how much Turkey has benefitted so far from theneo-liberal regimes and institutions are examined. It is concluded that participation tothe new political and economical formations efficiently and on time will helptransform her energy sources to clean energy; thus enabling to create energydiversification, energy security and promoting sustainable development policies.Key words: globalism, neo-liberalism, the perception of transboundaryproblems, climate change, global carbon markets. 199

Enerji kavramı ve enerji kaynakları, çevrenin korunması, yenilenebilir enerji sistemleri ve nükleer enerji gibi ilgili konular özellikle son yıllarda oldukça önem kazanmıştır. Bu durumun temelinde yatan nedenlerden en önemlisi enerjinin hem üretim sürecinde hem de günlük yaşamda hayati bir unsur haline gelmesi ve böylelikle ekonomik gelişmeyi etkilemesidir. Diğer taraftan bu konuya asıl önem kazandıran nokta, yüzyıllardır yoğun olarak kullanılan enerji kaynaklarının belirli bölgelerde yeralmasının bu bölgelerde tekel oluşturması ve enerji kaynaklarının gelecekte azalacağına dair beklentilerin oluşmasıdır.Bununla beraber, söz konusu kaynakların kullanımının da hayati öneme sahip olmasının nedenleri (1) bu kaynakların çevresel bozunmaya yol açan yüksek miktarda karbon dioksit salınımı gerçekleştirmesi; (2) kaynakların sınırlı olması ve bu kaynaklara belirli ülkelerin sahip olması ve bu nedenle diğer birçok ülkenin Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYIH) üzerinde yük oluşturacak biçimde ithalatçı konumda bulunmasıdır.Yukarıda belirtilen nedenlerden ötürü enerji tüketimi, karbondioksit salınımı ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki yakın dönemde iktisatçılar arasında ilgi çeken bir konu haline gelmiştir. Uygun politikaları belirlemek amacıyla çeşitli modeller, değişkenler ve farklı örneklemler kullanarak yapılan çalışmalar bu nedensel ilişkinin yönünü araştırmayı amaçlamıştır.Bu çalışmanın amacı Arellano-Bond Genelleştirilmiş Momentler Metodu (GMM) modeli ve Granger nedenselliği kullanılarak enerji tüketimi, ekonomik büyüme ve karbon dioksit salınımı arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Çalışmanın örneklemi Avrupa Birliği (AB) üyelerinden Merkez Doğu Avrupa (CEE) ülkeleri; Estonya, Letonya, Litvanya, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Slovak Cumhuriyeti, Slovenya, Macaristan, Bulgaristan, Romania ve AB'ne aday üç ülke; Türkiye, Makedonya ve Hırvatistan'dan oluşmaktadır. Çalışmanın veri seti 1997-2008 yıllarını kapsamaktadır. Especially in the recent years, the concept of energy and the related issues such as energy reserves, environmental protection, renewable energy systems and nuclear energy have become very significant. One of the most important reasons underlying this reality is the fact that energy has become a vital input in both the production process and the daily life itself which consequently affects economic growth. Moreover, the fact that the reserves of the abundant energy sources that have been used for centuries are accumulated in specific regions which establish a kind of monopoly and these reserves are expected to diminish in the future holds critical importance.Furthermore, the uses of these sources are also vital due to the fact that, (1) they are emitting high amounts of carbon dioxide which leads to environmental degradation; (2) because the reserves are limited and obtained by specific countries, most of the other countries are importers which create a burden on their Gross Domestic Product (GDP).For the reasons asserted above, the relationship between energy consumption, carbon dioxide emissions and economic growth has been a topic of interest among economists especially in the recent years. In order to determine the adequate policy applications, the studies have investigated the direction of causal relationship using a variety of models, variables and different samples.The aim of this study is to reexamine the nexus between energy consumption, economic growth and carbon dioxide emissions using Arellano-Bond?s system Generalized Method of Moments (GMM) model and Granger Causality. The sample of the study consists of the European Union (EU) member states of Central Eastern Europe (CEE) namely; Estonia, Latvia, Lithuania, Poland, Czech Republic, Slovak Republic, Slovenia, Hungary, Bulgaria, Romania and the three candidate countries; Turkey, Macedonia FYR and Croatia for the data between the years 1997- 2008. 130

Günümüzde Dünya'yı tehdit eden sorunların en başlarında yer alan çevre sorunlarından biri küresel ısınmadır. Sera gazı emisyonlarının önümüzdeki yıllarda artacak olmasına rağmen, temel amaç 2050 yılında 1990 yılındaki emisyon seviyesinin %80 altına inilmesidir. Küresel ısınmanın ana faktörü karbondioksittir. Şirketler karbon emisyonunu azaltmak istemektedir.Çalışmanın amacı, şirketlerin karbon envanteri oluşturmasına yardımcı olmak, havalimanı karbon akreditasyon sürecindeki uygulamalarını incelemek ve iyileştirme önerileri sunmaktır. Bu çalışma 4 bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde genel olarak sera gazı protokolü ve kapsamı bahsedilmiştir. İkinci bölümde havalimanı karbon akreditasyon programı açıklanmıştır. Üçüncü bölümde kalite geliştirme yöntemlerinden biri olan Hata Türü ve Etkileri Analizi'nden (HTEA) bahsedilmiştir. Son bölümde, TAV İzmir'de karbon akreditasyon süreci uygulamalarından bahsedilmiş ve karbon emisyonu nedenlerinin incelenmesi için Hata Türü ve Etkileri Analizi (HTEA) yapılmıştır. Hata Türü ve Etkileri Analizi'ne (HTEA) göre iyileştirme önerileri sunulmuştur. At the present day, one of early in environment problems which threaten the world is global warming. Although GHG emission will be increase incoming year, the aim in 2050 to reduce emission levels by 80 percent of what they were in 1990. Carbondioxide is the main factor of global warming. Companies wants to reduce carbon emission.The purpose of this study to help companies prepare a GHG inventory, to investigate airport carbon accreditation process applications and to offer suggestions for improvement. This study consists of four parts. In the first part generally GHG Protocol and what is content is mentioned. In the second part, the airport carbon accreditation scheme is explained. In the third part, Failure Modes and Effects Analysis (FMEA) that is one of the quality improvement tools is mentioned. In the final part, carbon accreditation process activities in TAV Izmir is mentioned and Failure Modes and Effects Analysis (FMEA) has been done to investigate causes of carbon emission. According to Failure Modes and Effects Analysis (FMEA), suggestions for improvement are offered. 227

En önemli küresel sorunlardan biri haline gelen çevre kirliliği yaşam kalitesini düşürmekte ve sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Çevresel sorunlardan sadece bir tanesi olan çevre kirliliğinin etkileri kirliliğin ortaya çıktığı yer ile sınırlı kalmamakta ve kirlilikle birlikte daha da kötüleşen çevresel sorunları, bizi dünya üzerindeki medeniyetimizi sorgulamaya zorlamaktadır. Bu noktada, küresel iklim değişikliği insan aktivitelerinin hayatı destekleyen sistemleri nasıl değiştirdiğini ve bu sistemlere nasıl zarar verdiğini gösteren en güzel örnektir. Her ne kadar iklim değişikliği doğal bir olay olsa da, insan aktiviteleri bu sürece doğal etkilerden çok fazla bir boyutta etki eder hale gelmiştir. Bu faaliyetler ekolojik sistemlere geri dönülemez zararlar vermekte ve bu durum herkes için belirsiz bir sosyo-ekonomik gelecek yaratmakta, hatta insanoğlunun bu dünyadaki varlığını tehtit etmektedir. Bu nedenle ekolojik ayak izinin azaltılması yönünde özellikle gelişmiş ülkelere büyük sorumluluklar düşmektedir. Günümüzde ekolojik ayak izinin azaltılması yönünde ortaya atılan çözüm önerilerinden birisi de düşük karbon toplumuna geçiştir. Avrupa Birliği de düşük karbon toplumuna geçiş aşamasında kendine yeni hedefler koymakta ve çeşitli politikalar oluşturmaktadır. Avrupa Birliği'ne aday bir ülke olarak Türkiye de bu süreçten etkilenmektedir.Bu tezde de Avrupa Birliği'nin düşük karbon toplumuna geçiş süreci ve Türkiye'nin bu süreçteki durumu özellikle yenilenebilir enerji kaynaklarına yoğunlaşan bir bakışla incelenmeye çalışılmaktadır. Düşük karbon toplumuna geçiş dünyadaki ekolojik sistemlere kalıcı zararlar veren insanoğlunun bu çıkmazdan kurtulması için şu an için tek alternatif olarak görünmektedir. Türkiye'de de bu yönde çalışmaların başlaması ve gelecek için bir program belirlenmesi hem sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmada hem de Avrupa Birliği ile olan ilişkilerde önemli katkılarda bulunacaktır. Environmental pollution, which is one of the biggest global problems in the world, decreases the quality of life and causes health problems all over the world. Environmental pollution is not is not limited with the place where it originates and exacerbate the other environmental problems. Nevertheless, pollution is only one of the environmental challenges that force us to question the civilisation on earth. At this point, global climate change is the best example that shows how human activities change and damage the life supporting systems. Although climate change is a natural phenomenon, unsustainable human activities have been altering the natural course of the phenomenon and causing irreversible damages to all ecological systems all around the world which in turn paves the way for an unsustainable socio-economic future for everyone and even threaten human well-being and survival on earth. Thus developed countries have big responsibilities to decrease the ecological footprint. Nowadays low-carbon society appears as one of the solutions offered to decrease the ecological footprint. Therefore European Union put new targets with regard to its possible transition to low carbon society and forms new policies. As a candidate country, Turkey is also being affected from this process.This thesis, therefore, tries to analyse the transition process of European Union to low carbon society and its effects on Turkey with a specific focus on renewable energy sources in Turkey. Today transition to low-carbon society seems to be the only alternative for humanity that gives permanent damages to ecological systems. Initiating the research and devising a long term program in this direction for Turkey, will certainly contribute to Turkey?s sustainable development aims and relations with the European Union. 90

Dünyayı tehdit eden çevre sorunlarının başında gelen ?küresel ısınma ve iklim değişikliği?, insanlığın artık inkâr edilemez bir gerçeği olmuştur. Önemli boyutlara ulaşan ve ciddi anlamda tehditler oluşturmaya başlayan iklim değişikliği, insan faaliyetleri nedeniyle seragazı emisyon miktarının artması ve doğal seragazlarının konsantrasyonunun değişmesi sonucu ortaya çıkmaktadır. Türkiye'de sera gazı emisyonları ile mücadeleye son yıllarda başlanmış ve henüz iklim politikaları tam olarak belirlenememiştir. Bu konuda yapılmış bazı çalışmalar olmakla beraber, sera gazı emisyonlarının kontrolü için yeterli değildir.Bu çalışmanın araştırma problemi, iklim değişikliğine neden olan sera gazı emisyonlarındaki artışın kontrolünde en etkili çözümün, piyasa mekanizmaları ile sağlanabileceğine dikkat çekilmekte, ticareti yapılabilir emisyon permileri, karbon piyasaları, yenilenebilir enerjinin teşviki gibi araçlara işaret edilmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amaçlarını şu şekilde ifade etmek mümkündür. Global heating and climate change?, which is leading environmental problem threading the world, became an undeniable fact of human being. Climate change, where its devastation already reaches to a high level and poses serious threat, occurs because of anthropogenic increases greenhouse gas and their concentration levels.In Turkey, the struggle with greenhouse gas emissions has recently started and the policy of climate has not been exactly defined yet. Although, there are many works on this subject, yet it is not satisfying for the control of greenhouse gas emissions.Research proposition of this study :In this project, the most efficient resolution in the control of the increase greenhouse gas emissions, is focusing on that it can be provided by marketing mechanisms, tradable emissions permits, carbon trading, the prompting of the renewable energies and these sorts of economic instruments are pointed out. 128

Bu tez çalışması kapsamında günümüzün en büyük sorunlarından biri olan çevre ve iklim değişikliği ekonomisi üzerine bir irdeleme yapılmıştır. Bu konunun seçilmesindeki sebep günümüzde en büyük sorunlardan biri olan küresel ısınmanın günden güne artmasıdır. Küresel ısınmaya sebep olan en büyük etken, ekonomik çıkarlar doğrultusunda çevreye verilen zararlardır. Bu nedenle tez konusu olarak ele alınmıştır.Bu çalışmanın amacı; teknolojik değişimin iklim değişikliği üzerindeki etkisini incelemektir. Çalışma kapsamında sırayla iklim değişikliğinden ve iklim değişikliğine sebep olan faktörlerden, CO2 salınımından ve zararlarından, Kyoto Protokolünden, sera gazlarının emisyonlarını azaltabilecek olan iktisadi araçlardan, çevre ve büyüme etkilerinden, iklim değişikliği ve enerji kaynaklardan, egzojen ve endojen teknolojik değişimlerin arasındaki farklardan, sera gazlarının salınımı düşürebilecek olan yöntemlerden ve iktisadi boyutlarından, endojen teknolojik değişimi belirleyen üç yöntem olan araştırma geliştirmeye bağlı teknolojik değişim, fiyata bağlı teknolojik değişim ve öğrenmeye bağlı teknolojik değişiminden bahsedilmiştir. Bu çalışmanın kapsamında ENTICE ve ENTICE-BR modelleri de incelenecektir.Çalışmanın ileri safhalarında da çevreye en az zarar veren doğal enerji kaynaklarından bahsedilmiştir. Fosil yakıtlı sistemler yerine jeotermal sistemlerin kullanılabileceği belirtilmiştir. Başka bir deyişle fosil yakıtlar ile jeotermal enerji arasında ekonomik ve çevresel yönden karşılaştırma yapılmıştır. Uygulamada 200 m2 alana sahip bir daire örnek alınarak, bu konutun linyit kömürü, doğal gaz ve jeotermal enerji gibi üç farklı enerji kaynağı ile ısıtılabilmesi için gerekli ilk yatırım ve yıllık ısınma maliyetleri incelenmiştir. Burada jeotermal enerjiden kastedilen ısı pompaları cihazlarıdır. Ekonomik analiz sonuçlarına göre binaların ısıtılmasında jeotermal enerji diğer enerji kaynaklarına göre daha çevre dostu bulunmuştur. Diğer bir deyişle CO2 salınımınında en düşük seviyede oldugu tespit edilmiştir. The most recent problem of the earth, environment and climate change, will be examined in this study. The reason for choosing this topic is constantly rising global warming. The primary reason for global warming is economical interest which is extremely harmful for the environment.The aim of the study is to analyse the effect of technological change on climate change. This thesis is elaborated in the following order: climate change and its reasons, emissions of CO2 and their effects, Kyoto Protocols, economical instruments that reduce sera gases, environment and growth effects, climate change vs. energy sources, differences between exogenous and endogenous technological change, methods for reducing sera gasses and economical size. The aim is to explain the most commonly used endogenous technological change approach model in one of three ways: direct price ? induced, R&D ? induced, and learning ? induced. Also, two models of climate policy, named the ENTICE (for endogenous technological change) and ENTICE ? BR (the effects of backstop technology R&D on climate policy model) are analysed.Natural energy sources that have very low damage on environment will be illustrated in the final part of the study. Using geothermal systems against fossil fuel systems will be defined and matched up. In the other words, the comparison of the economic and environmental aspects was made between geothermal energy and fossil fuel. The implementation segment of the study focuses on a two hundred square meters house as an example. This house has three alternatives for heating including lignite coal, natural gas and geothermal energy. Geothermal energy option will be explain in terms of heat pumps. According to the result of this economic analysis, heating buildings with geothermal energy is more ecological than heating with other energy sources. Moreover, geothermal energy heating produces low amount of CO2. 110