Search

Mutfak çalışanlarının pişirme dumanına maruziyet düzeylerinin ve pişirme dumanı kaynaklı sağlık risklerinin belirlenmesi amacıyla planlanan bu çalışma, Ankara ilinde bulunan beş farklı mutfakta çalışan 18-65 yaş grubundaki çalışma grubu (n: 48) ve kontrol grubu (n: 40) olmak üzere toplam 88 gönüllü erkek toplu beslenme hizmet çalışanında yürütülmüştür. Çalışma grubunu; sıcak mutfakta çalışan aşçı ve aşçı yardımcıları, kontrol grubunu ise yemekhanelerde çalışan servis personelleri oluşturmuştur. Mutfak havasından alınan örneklerde partikül maddeler (PM10, PM2,5), polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH) ve toplam uçucu organik bileşiklerin (UOB) konsantrasyonları saptanmıştır. Bireylerde pişirme dumanı maruziyetinin risk düzeyinin belirlenmesi amacıyla üriner 1-hidroksi piren (1-OHP), pişirme dumanının yarattığı oksidatif hasarın belirlenmesinde ise serum malondialdehit (MDA) ve süperoksit dismutaz (SOD) düzeyleri incelenmiştir. Ayrıca, bireylerin 24 saatlik besin tüketim kayıtları ile bazı antropometrik ölçümleri alınmış ve solunum fonksiyon testi uygulanmıştır. Mutfakların hava ölçümleri sonucunda elde edilen PM2,5 ve PM10 için ortalama değerler sırasıyla 69,6±11,9 μg.m-3 ve 78,8±13,6 μg.m-3; toplam PAH ve UOB’lerin ortalama değerleri ise sırasıyla 2950,9±523,3 ng.m-3 ve 804,7±113,6 μg.m-3 olarak saptanmıştır. Çalışma ve kontrol grubundaki bireylerin ortalama üriner 1-OHP düzeyleri sırasıyla 0,18±0,13 ve 0,21±0,12 μg/g kreatinin bulunmuştur (p>0,05). Ortalama serum SOD düzeyleri çalışma grubunda 9,03±3,99 ng/mL iken kontrol grubunda 9,22±3,91 ng/mL’dir (p>0,05). Kontrol grubu ile kıyaslandığında çalışma grubunun ortalama serum MDA düzeyleri daha yüksektir (sırasıyla 2,87±1,05 ve 2,76±1,32 nmol/mL, p>0,05). İncelenen tüm solunum fonksiyon parametreleri için (FVC, FEV1, PEF, FEV1/FVC ve FEF 25-75) çalışma grubunda bulunan ortalama değerler kontrol grubundakinden daha düşük bulunmuştur (p>0,05). Çalışma grubundaki bireylerin serum MDA düzeyleri ile toplam UOB düzeyleri arasında pozitif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır (r=0,327, p=0,023). Bireylerin evde pişirme sıklığı ile üriner 1-OHP düzeyleri arasında pozitif yönlü ve sınırda anlamlı bir ilişki bulunmuştur (r=0,195, p=0,068). Çalışma grubunda, üriner 1-OHP düzeylerinin E vitamini ve çinko alımıyla (sırasıyla r=-0,392, p0,05); serum MDA düzeylerinin toplam sebze tüketimi ve C vitamini alımıyla negatif ilişkili olduğu saptanmıştır (p>0,05). Çalışma sonuçları, iç ortam havasındaki PM, PAH'lar ve UOB’lere maruziyetin özellikle sıcak mutfak çalışanlarında oksidatif stres gelişimi için bir risk faktörü olabileceğini ortaya koymuştur. Pişirme dumanı kaynaklı sağlık risklerinin azaltılmasında mutfak içerisinde etkin bir iklimlendirmenin yapılmasının yanısıra oksidatif hasarın etkisinin azaltılmasında özellikle sebze ve meyve grubu öncelenerek bireylerin yeterli ve dengeli beslenme önerileri konusunda bilgilendirilmeleri ve farkındalıklarının artırılması önemlidir.Anahtar Kelimeler : Pişirme dumanı, Mutfak çalışanı, Oksidatif stres This study, planned to determine the exposure levels of kitchen workers to cooking fumes and health risk caused by cooking fumes, made with a total of 88 volunteer kitchen employees, including the study group (n: 48) and control group (n: 40), aged between 18-65 years, working in five different kitchens in Ankara. The study group was composed of cooks and assistant cooks working in hot kitchen, and the control group was composed of service personnel working in refectory. Particulate matter (PM10, PM2,5), polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) and total volatile organic compounds (TVOCs) concentrations were determined in samples taken from kitchen air. Urinary 1-hydroxy pyrene (1-OHP) used in determining the risk level of cooking fume exposure and serum malondialdehyde (MDA) and superoxide dismutase (SOD) levels were analyzed to determine the oxidative damage caused by cooking fumes in individuals. In addition, 24-hour food record and some anthropometric measurements were taken from individuals and pulmonary function test was applied. The average PM2,5 and PM10 values obtained as a result of the air measurements of the kitchens are 69,6±11,9 μg.m-3 and 78,8±13,6 μg.m-3, respectively; mean values of total PAHs and VOCs were 2950,9±523,3 ng.m-3 and 804,7±113,6 μg.m-3, respectively. The mean urinary 1-OHP levels of the individuals in the study and control groups were found to be 0,18±0,13 and 0,21±0,12 μg/g creatinine, respectively (p>0,05). The mean serum SOD levels in the study group were 9,03±3,99 ng/mL, while it was 9,22±3,91 ng/mL in the control group (p>0,05). Compared with the control group, the mean serum MDA levels of the study group were higher (2,87±1,05 and 2,76±1,32 nmol/mL, p>0,05, respectively). For all respiratory function parameters (FVC, FEV1, PEF, FEV1/FVC, and FEF 25-75), the mean values in the study group were lower than control group (p>0,05). A positive and statistically significant relationship was found between serum MDA levels and total VOC levels of individuals in the study group (r=0,327, p=0,023). A positive and borderline significant relation was found between the frequency of cooking at home and urinary 1-OHP levels (r=0,195, p=0,068). In the study group, urinary 1-OHP levels were negatively associated with vitamin E and zinc intake (r=-0,392, p0,05); serum MDA levels were negatively associated with total vegetable consumption and vitamin C intake (p>0,05). The results of the study revealed that exposure to PM, PAHs and VOCs in indoor air may be a risk factor for the development of oxidative stress, especially in hot kitchen workers. The importance of an efficient ventilation in the kitchen has been pointed out in order to reduce health risks caused by cooking fumes. In reducing the effect of oxidative damage, it was emphasized that individuals should be informed about adequate and balanced nutrition suggestions and their awareness should be increased especially by emphasizing the vegetable and fruit group.Key Words : Cooking fumes, Kitchen workers, Oxidative stress

Bu çalışma; nane ve maydanoz ekstraktları ile sirke ve klorun marul yapraklarındakimikrobiyal yüke etkisini belirlemek, araştırıcı tarafından nane ve maydanoz ekstraktlarıtemelli geliştirilen ve organoleptik özellikleri uygun bir salata sosunun servis aşamasındakiolası bulaşlara karşı etkinliğini değerlendirmek amacıyla planlanıp yürütülmüştür.Çalışmada kontrol grubu örneklerinde sadece musluk suyu ile yıkama yapılmıştır. Çalışmaörneklerinde ise yıkama sonrası marul yapraklarının dezenfeksiyonu amacıyla 5 ve 10dakikalık sürelerde klor için 200 ppm/L, sirke, nane ve maydanoz ekstraktı için 50 mL/Luygulanmıştır. Araştırıcı tarafından geliştirilen salata sosunun antimikrobiyal etkinliğinibelirlemek amacıyla marul örnekleri salata sosuna daldırılıp çıkarılmış veya 5 dakikabekletme işlemi uygulanmıştır. Çalışma sonucunda; dezenfektan uygulamalarınınmikrobiyal yükte görülen azalma miktarlarının istatistiksel olarak anlamlı olduğubulunmuştur (puygulanan klor ve sirkede görülmüştür. Enterobacteriaceae yükündeki en iyi azalmayı ise15 dakikalık nane ekstraktı uygulaması sağlamıştır. Koliform bakteri yükünde en iyiazalmayı 15 dakika sirke uygulaması sağlamıştır. Fekal koliform bakteri yükünde en etkinuygulamalar 15 dakika boyunca süren maydanoz, klor ve sirke uygulamalarıdır. E. coli’deise 15 dakika maydanoz ekstraktı ile 5 ve 15 dakika klor uygulamalarında en iyi sonuçalınmıştır. Servis sırasında personel kaynaklı bulaş riski yüksek olan S. aureus yükündesalata sosu kullanımında 5,96 log kob/g azalma görülmüştür. Hazırlanan salata sosu ileyapılan analizlerde ise salata sosunun mikroorganizma yüklerinde neden olduğu azalmamiktarı istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (paçıdan genel değerlendirmesi ise 5 puan üzerinden 3,90 ± 0,96’dır. Çalışma sonuçları,doğal ekstraktların dezenfektan etkisinin varlığını kanıtlar niteliktedir. Ayrıca bir salatasosu olarak kullanımlarının da servis aşamasındaki mikrobiyal bulaşların azaltılmasındaetkili olabileceğini göstermektedir.Anahtar Kelimeler: Bitki Ekstraktı, Dezenfektan, Klor, Sirke, Nane, Maydanoz This study was planned to determine the effect of mint and parsley extracts and vinegar onthe microbial load in lettuce leaves and also to evaluate the effectiveness of a saladdressing, produced by the researcher based on mint and parsley extracts, suitable fororganoleptic properties on the possible contamination at the service prosess. In the study,only the tap water was washed in the control group samples. In studing group samples,after washing with tap water, 200 ppm / L for chlorine, 50 mL / L for vinegar, mint andparsley extract were used within 5 and 15 minutes. In order to determine the antimicrobialactivity of the salad dressing developed by the researcher, the lettuce samples wereimmersed in the salad dressing or held for 5 minutes. In the results of working; it wasfound that the amount of reduction in the microbial load of disinfectant applications wasstatistically significant. (pchlorine and vinegar applied for 15 minutes. The best reduction in the load ofEnterobacteriaceae was the application of a 15-minute peppermint extract. The bestreduction in coliform bacteria load was vinegar application for 15 minutes. The mosteffective applications in fecal coliform bacteria load are parsley, chlorine and vinegarapplications for 15 minutes. In E. coli, the best results were obtained for 15 minutes withparsley extract and 5 and 15 minutes for chlorine applications. In the use of salad dressing,there was a decrease of 5.96 log cfu / g in the S. aureus load, is a high risk of personnelrelatedtransmission during service. In the analyzes performed with the prepared saladdressing, the amount of reduction caused by the microorganism loads of the salad dressingwas found statistically significant (porganoleptic was 3.90 ± 0.96 for 5 points. The results of this study showed the evidentialdata on the disinfectant effect of natural extracts. Also use of their as a salad dressing maybe effective in reducing microbial contamination at the service process.Key Words : Plant Extract, Disinfectant, Chlorine, Vinegar, Mint, Parsley

Koroner arter hastalığında (KAH) sağlıksız beslenme, fiziksel inaktivite, sigara kullanımı gibi bilinen ve değiştirilebilir risk faktörlerinin yanı sıra son yıllarda inflamasyonun da önemli bir risk faktörü olduğu bildirilmektedir. Bu çalışma kardiyoloji polikliniğine başvuran 19-64 yaş aralığında, koroner arterlerinde darlık tespit edilen (≥%1 daralma) 29 erkek, 13 kadın koroner arter hastası (vaka grubu) ile koroner arterlerinde herhangi bir darlık tespit edilmemiş 29 erkek, 13 kadın (kontrol grubu) üzerinde yürütülmüştür. Çalışmanın amacı KAH’da beslenme durumu, sağlıklı yaşam biçimi davranışları, diyet inflamasyon indeksi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesidir. Bireylerin sosyo-ekonomik özellikleri, beslenme alışkanlıkları, fiziksel aktivite durumu, 3 günlük besin tüketim kayıtları alınmış, bazı antropometrik ölçümler (vücut ağırlığı, boy uzunluğu, bel çevresi), vücut analizi (yağ oranı, su oranı, kas kütlesi, visseral yağ oranı, gövde yağ oranı) ile biyokimyasal bulguları değerlendirilmiştir. Çalışmada ayrıca diyetin inflamatuvar yükünü belirlemede diyet inflamasyon indeksi; KAH riskini belirlemede kardiyometabolik ve aterojenik indeks; koroner arter hastalarında hastalık şiddetini belirlemede Gensini skoru; sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını belirlemede Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II kullanılmıştır. Çalışma sonucunda, vaka grubunun %85,7’sinin, kontrol grubunun ise %54,8’inin yetersiz düzeyde aktif olduğu (p0,05). Vaka grubunda kontrol grubuna kıyasla anlamlı olarak nötrofil yüzdesinin daha yüksek, lenfosit yüzdesinin daha düşük olduğu bulunmuştur (p0.05). Erkek bireylerde C vitamini, flavon_3_ol ve flavonol tüketiminin; kadın bireylerde flavon tüketiminin vaka ve kontrol grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık gösterdiği ve vaka grubunda daha düşük olduğu saptanmıştır (pAnahtar Kelimler : Koroner Arter Hastalığı, İnflamasyon, Beslenme Inflammation has been reported to be an important risk factor in coronary artery disease (CAD) in recent years as well as known and modifiable risk factors such as unhealthy nutrition, physical inactivity and smoking. This study included 29 male and 13 female patients with coronary artery stenosis (≥ 1% narrowing) (case group) and 29 male, 13 female patients without any stenosis (control group) who were applied to the cardiology clinic and between 19-64 years old. The aim of the study was to evaluate the relationship between nutritional status, healthy lifestyle behaviors, and dietary inflammation index in patients with CAD. Socio-economic characteristics, nutritional habits, physical activity status, 3-day food consumption of the individuals were taken and some anthropometric measurements (body weight, height, waist circumference), body analysis (fat ratio, water ratio, muscle mass, visceral fat ratio, body fat ratio), and biochemical findings were evaluated. In addition, dietary inflammation index was used to determine the inflammatory burden of diet; cardiometabolic index and atherogenic index were used to determine the risk of CAD; Gensini score for determining disease severity in patients with CAD; Healthy Lifestyle Behaviors Scale II was used to determine healthy lifestyle behaviors. As a result of the study; it is found 85.7% of the case group and 54.8% of the control group were insufficiently active (p0.05). It was found that neutrophil percentage was higher and lymphocyte percentage was lower in the cases than the controls (p0.05). In male subjects; consumption of vitamin C, flavon_3_ol and flavonol, in female subjects; flavon consumption showed a statistically significant difference between case and control groups (pKey Words : Coronary Artery Disease, Inflammation, Nutrition

Bu çalışma Şubat-Eylül 2018 tarihleri arasında, ayaktan tedavi olan kanser hastalarında farklı beslenme tarama testlerini karşılaştırarak hastalığa özgü malnütrisyonu belirlemek ve beslenme durumu ile ilişkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmaya 18 yaş ve üzeri 135 kadın ve 144 erkek olmak üzere toplam 279 kanser hastası dahil edilmiştir. Araştırma verileri, hastaların sosyodemografik ve sağlık bilgileri, beslenme alışkanlıkları, antropometrik ölçümleri, fiziksel aktivite kaydı, 24 saatlik besin tüketim kaydı ve beslenme tarama testlerini (Nutriskor, “Malnütrisyon Tarama Testi” (MST), “Beslenme Risk Taraması” (NRS-2002), “Hasta Odaklı Subjektif Global Değerlendirme” (PG-SGA)) içeren anket formunun araştırmacı tarafından uygulanması ile elde edilmiştir. Kanser türü, evresi, süresi, uygulanan tedavi, son 3 aya ait biyokimyasal bulgular hasta kayıtlarından elde edilmiştir. Hastaların antropometrik ölçümleri alınmış ve vücut bileşimi vücut analiz cihazı kullanılarak saptanmıştır. Araştırmaya 19-64 yaş arasında 208 kişi, 65 yaş ve üzerinde 71 kişi katılmıştır. Bireylerin yaş ortalaması 56,4±12,00 yıl bulunmuştur. “Beden kütle indeksi” (BKİ) sınıflamasına göre 19-64 yaş aralığındaki bireylerin %38,0’i hafif şişman; 65 yaş üzerindeki bireylerin %29,6’sı obez bulunmuştur. Bireylerin %88,5’inin fiziksel olarak inaktif olduğu tespit edilmiştir. Hastaların Nutriskor, MST, NRS-2002 ve PG-SGA puanları ile vücut ağırlığı, BKİ, üst orta kol çevresi, triseps deri kıvrım kalınlığı, üst orta kol kas alanı, vücut yağ oranı değerleri arasında negatif yönlü ilişki bulunmuştur (pAnahtar KelimelerMalnütrisyon, Kanser, Nutriskor, PG-SGA, NRS, MST This study was conducted between February and September 2018 in order to determine disease-specific malnutrition by comparing different nutritional screening tools in cancer patients who were treated as outpatients and to investigate its relationship with nutritional status. A total of 279 cancer patients, 135 women and 144 men aged 18 and over were included in the study. The research data were obtained by the researcher applying the questionnaire including sociodemographic information, health information, nutrition habits, anthropometric measurements, physical activity record, 24 hour food consumption record and nutrition screening tools (“Nutriscore”, Malnutrition Screening Tool” (MST), “Nutritional Risk Screening-2002” (NRS-2002), “Patient-Generated Subjective Global Assessment” (PG-SGA)). Cancer type, stage, duration, treatment and biochemical findings of last 3 months were taken from patient records. Anthropometric measurements of the patients were taken and body composition was determined using a body analyzer. 208 people between 19-64 years and 71 people over 65 years were included in the study. The mean age of the subjects was 56,4±12,00 years. According to “Body Mass Index” (BMI) classification, 38,0% of the individuals in the 19-64 age range were overweight; 29,6% of individuals over 65 years of age were obese. 88,5% of individuals were found to be physically inactive. A negative correlation was found between Nutriskor, MST, NRS-2002 and PG-SGA scores and body weight, BMI, upper middle arm circumference, triceps skin fold thickness, upper middle arm muscle area and body fat ratio values of the patients (pKey WordsMalnutrition, Cancer, Nutriscore, PG-SGA, NRS, MST

Vardiyalı çalışan bireylerde beslenme örüntülerinin değişmesi ve indüklenen sirkadiyen ritimdeğişikliklerinin bağırsak mikrobiyotasında disbiyozise neden olarak metabolik bozukluklarıngelişmesine zemin hazırladığı bildirilmektedir. Bu çalışma, rotasyonel vardiyalı çalışan bireyleringündüz vardiyasında ve gece vardiyasındaki bağırsak mikrobiyotası, beslenme durumu ve sirkadiyenritimleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amacıyla planlanıp yürütülmüştür. Çalışma,rotasyonel olarak vardiyalı çalışan, sağlıklı, yaşları ortalama 34,3 ± 4,3 yıl olan, gündüz vardiyasındaçalıştıktan sonra gece vardiyasında çalışan gönüllü 10 yetişkin erkek bireyin katılımıylagerçekleştirilmiştir. Bireylerden gündüz vardiyasında 4 hafta çalıştıktan sonra ve gündüzvardiyasından gece vardiyasına geçtikten 2 hafta sonra, fekal numuneler (bağırsak mikrobiyotası vefekal kısa zincirli yağ asitleri için), kan numuneleri (serum zonulin, açlık kan şekeri, trigliserit, HDL,LDL, total kolesterol, AST ve ALT için) alınmıştır. Bireylerin antropometrik ölçümleri, fizikselaktivite değerlendirme formları, 7 günlük besin tüketim kayıtları ve uyku süresi kayıt formları da heriki vardiya döneminde elde edilmiştir. Çalışmada, gündüz ve gece vardiyası arasında fiziksel aktivitedüzeylerinde, enerji ve makro besin ögesi alımlarında istatistiksel olarak önemli düzeyde bir değişimolmadığı (p > 0,05), bireylerin uyku sürelerinin ise gece vardiyasında azaldığı saptanmıştır (p < 0,05).Bireylerin gündüz vardiyasından gece vardiyasına geçtiklerinde trigliserit düzeylerinin arttığı(sırasıyla 151,5±16,5 ve 199,5±8,1 mg/dL; p = 0,074); HDL düzeylerinin azaldığı tespit edilmiştir(sırasıyla 52,5±13,0 ve 47,5±33,0 mg/dL; p = 0,050). Serum zonulin düzeylerinin gündüz ve gecevardiyası arasında önemli düzeyde değişmediği gösterilmiştir (sırasıyla 95,1±44,8 ve 95,0±49,0ng/mL; p > 0,05). Gündüz vardiyasında en yüksek bolluğa sahip olan filumun Firmicutes olduğubulunmuştur. Firmicutes’i sırasıyla Bacteroidetes, Proteobacteria ve Actinobacteria filumları takipetmiştir. Gece vardiyasında en bol bulunan filumlar ise sırasıyla Firmicutes, Bacteroidetes,Actinobacteria ve Proteobacteria olarak belirlenmiştir. Gece vardiyasında Bacteroidetes görecelibolluğunun azaldığı; buna karşın Actinobacteria ve Firmicutes göreceli bolluğunun ise arttığıgösterilmiştir. Faecalibacterium cinsinin gündüz vardiyasında gece vardiyasına göre daha yüksekolduğu bulunmuş ve bu cins gündüz vardiyası için bir biyobelirteç olarak belirlenmiştir. Bireylerinfekal numunelerindeki propiyonik asit ve total kısa zincirli yağ asidi konsantrasyonlarının gecevardiyasında gündüz vardiyasından istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek olduğu bulunmuştur(pmetabolik süreçleri etkileyebileceği sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler : Vardiyalı çalışma, sirkadiyen ritim, bağırsak mikrobiyotası It has been reported that changes in dietary patterns and induced circadian disruption in shift workerscontribute to the development of metabolic disorders by creating dysbiosis in the gut microbiota.This study was planned and conducted in order to evaluate the relationship between gut microbiota,dietary intake and circadian rhtyhms in day shift and night shift of rotational shift workers. The studycarried out with the participation of 10 healthy male volunteers with a mean age of of 34.3 ± 4.3years and working on rotational shifts with night shift after working in day shift. After 4 weeks ofday shift and after 2 weeks of night shift, fecal samples (for gut microbiota and fecal short chain fattyacids), and blood samples (for serum zonulin, fasting blood glucose, triglycerides, HDL, LDL, totalcholesterol, AST and ALT) were collected. Anthropometric measurements, physical activity statusevaluation forms, 24h dietary records for seven days and sleep time recording forms were obtainedin both shifts, seperately. In the study, it was found that there was no statistically significant changein physical activity levels, energy and macro nutrient intakes between day shift and night shift (p >0,05), while the sleep duration of the participants decreased in night shift ( p < 0,05). Participantswere found to have increased triglyceride levels when they passed from day shift to night shift (151,5± 16,5 and 199,5 ± 8,1 mg/dL, respectively; p = 0,074); HDL levels were found to be decreased (52,5± 13,0 and 47,5 ± 33,0 mg/dL, respectively; p = 0,050). Serum zonulin levels were not significantlychanged between day shift and night shift (95,1 ± 44,8 and 95,0 ± 49,0 ng/mL, respectively; p >0,05). It was found that the highest abundance of phylum in the day shift was Firmicutes. Firmicuteswere followed by Bacteroidetes, Proteobacteria and Actinobacteria phylum, respectively. In the nightshift, the most abundant phylum were determined as Firmicutes, Bacteroidetes, Actinobacteria andProteobacteria, respectively. The relative abundance of Bacteroidetes decreased in the night shift;however, relative abundance of Actinobacteria and Firmicutes increased. Faecalibacterium wasfound to be higher in day shift than in night shift, and it was determined as a biomarker for day shift.Propionic acid and total short chain fatty acid concentrations in fecal samples of the participant werefound to be significantly higher in night shift than in day shift (p < 0,05). It was concluded thatworking conditions at night shift may affect different metabolic processes that may cause healthproblems.Key Words : Shift work, circadian rhythm, gut microbiota

Yeme tutum vedavranışları genetik, çevre, hormonlar, bireyin o anki duygusal durumu, sosyo-demografiközellikler, geçmiş deneyimler, kültürel ve dini inanışlar, medya, beden algısı,şişmanlık, iştah vb. pek çok faktörden etkilenmektedir. Yeme tutumlarındakideğişimler yeme bozuklukları gibi bazı sağlık sorunlarına neden olabilmektedir.Birden fazla öğeden etkilenen yeme davranışı psikolojik açıdan ele alındığındainsanların günlük hayatta çeşitli olaylar sonucu sıkça maruz kaldığı stres,gerginlik, can sıkıntısı, mutluluk, sevinç, heyecan gibi duygularla yakındanilişkili olduğu görülmektedir. Son yıllarda sağlıklı yeme tutum vedavranışlarının kazanılmasında özellikle sezgisel yeme ve yeme farkındalığıyetisinin gelişmişliğinin önemi vurgulanmakta hatta bu becerinin bir müdahaletekniği olarak kullanılmasındaki rolüne yer verilmektedir. Sezgisel yeme veyeme farkındalığının özellikle ağırlık yönetimi ve yeme davranışıbozukluklarının tedavisinde geleneksel enerji kısıtlı diyet tedavisininalternatifi olabileceği vurgulanmaktadır. Bu makalede, sezgisel yeme ve yemefarkındalığı kavramlarının ve bu yeme davranışlarının yeme bozuklukları ileilişkisi hakkında literatür bilgisi özetlenecektir.&nbsp

Bu çalışma, özel ve devlet huzurevi ve yaşlı bakım merkezinde kalan yaşlıların beslenmehizmetlerinden memnuniyetleri ve yaşlılara sunulan menülerin kalitesi ile yaşlıların beslenmedurumu arasındaki ilişkiyi değerlendirmek amaçları ile planlanıp yürütülmüştür. Çalışma Mart-Temmuz 2018 tarihleri arasında, İstanbul’da huzurevinde kalan, yaş ortalaması 74,65±7,10 yıl olantoplam 120 (77’si erkek, 43’ü kadın) gönüllü yaşlı birey üzerinde yürütülmüştür. Çalışmadabireylerin genel bilgileri, sağlık bilgileri ve beslenme alışkanlıkları sorgulanmış; beslenmehizmetlerini değerlendirmek amacıyla Beslenme Hizmetleri Değerlendirme Formu uygulanmıştır.Yaşlıların beslenme durumlarının taranmasında Mini Nütrisyonel Değerlendirme Formu (MNA)uygulanıp, saptanmasında 3 günlük besin tüketim kaydı alınmıştır. Yaşlı bireylerin antropometrikölçümleri (vücut ağırlığı, boy uzunluğu, ulna uzunluğu, bel çevresi, üst orta kol çevresi ve boyunçevresi) tekniğine uygun olarak araştırmacı tarafından yapılmıştır. Bireylerin makro ve mikro besinögesi alım miktarlarının Diyet ile Referans Alım Düzeyi (DRI) karşılama yüzdesi hesaplanmıştır.Çalışmada, huzurevi ve yaşlı bakım merkezlerinde sunulan menülerin kalite ve yeterliliğinideğerlendirmek amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen Menü Kalite İndikatörleri Formukullanılmıştır. Bu form; organoleptik özellikler, hazırlık etmenleri, yemek çeşitliliği, diğeretmenler, sıklık değerlendirmesi, maliyet değerlendirmesinden oluşan toplam 6 alt bölümdenoluşturulmuştur. Huzurevlerinde sunulan 21 günlük menü örnekleri ile bireylerin günlük besintüketimlerinin enerji ve besin ögeleri miktarları Beslenme Bilgi Sistemi (BEBİS) ilehesaplanmıştır. Devlet huzurevindeki bireylerin beslenme hizmetlerinden memnuniyet düzeyleriözel huzurevindeki bireylerden anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur (pbeslenme hizmetlerinden memnuniyetleri arttıkça MNA puanlarının arttığı belirlenmiştir (r=0,219;p=0,016). Ayrıca huzurevinde sunulan menülerin kalitesi ile bireylerin MNA puanları arasındapozitif anlamlı ilişki olduğu saptanmıştır (r=0,164, p=0,000). Çalışmada bireylerin beslenmehizmetlerinden memnuniyetleri ve yaşlılara sunulan menülerin kalitesinin artmasıyla, bireylerinbesin alımlarının arttığı ve beslenme durumlarının iyileştiği belirlenmiştir. Bu çalışma, yaşlılaraverilen beslenme hizmetlerinin kalitesinin iyileştirilmesi ile bireylerin beslenme durumlarınaönemli katkı sağlanacağını ortaya koymuştur.Anahtar Kelimeler : Huzurevi, menü kalitesi, beslenme durumu These study was conducted to determine the correlation between the quality of the menus offeredand the satisfaction from nutrition services and the nutritional status of the elderly living in privateand public nursing home. The research was carried out on 120 elderly (77 male, 43 female) with anaverage age of 74,65 ±7,10 years living in nursing home in İstanbul between March and July 2018.In this study, general information, health information and eating habits of individuals werequestioned; Nutrition Services Evaluation Form was applied to evaluate nutrition services. MiniNutritional Assessment (MNA) Form was applied for their nutrition of the last 3 days in order todetermine their nutritional status. Anthropometric parameters (height, weight, ulna length, waistcircumference, upper limb, neck girth) of the participants were measured with the adequatetechnique by the researcher herself. Percentage of DRI level coverage was calculated for theparticipants’ macro and micro nutrient intake amounts. Menu Quality Indicators Form that wasdeveloped by the researcher herself was applied in order to evaluate the quality and the sufficiencyof menus that were served in nursing homes. This form consists of a total of 6 sub-sections:organoleptic features, preparation factors, food diversity, other factors, frequency evaluation, andcost evaluation. The amounts of energy and nutrients of the daily food consumption of theparticipants were calculated via “Nutrition Information System” (BEBIS) through menu samples(of 21 days) that were served in nursing homes. The gratitude level of the public nursing homeresidents concerning the nutrition service they get was determined meaningfully higher (ppositive correlation between the gratitude and MNA scores was also detected (r=0,219; p=0,016).Another positive correlation was detected between the menu quality and MNA scores (r=0,164,p=0,000). The research shows that as the gratitude of the elderly concerning the nutrition serviceand the quality of the menus get higher, the food intake and the nutritional status of the nursinghome residents also improve. This study manifests the fact that an improvement concerning thequality of the nutrition services the elderly get will definitely contribute to their nutritional status.Keywords : Nursing home, menu quality, nutritional assessment

Bu çalışma, Ankara il merkezinde yaşayan 19-45 yaş arası gönüllü yetişkin bireylerde sezgisel yeme ve yeme farkındalığının beslenme durumu ile ilişkisini değerlendirmek amacıyla planlanıp yürütülmüştür. Bu çalışma toplam 250 (68 i erkek, 182 si kadın) birey üzerinde yürütülmüştür. Çalışma verileri bireylerin demografik bilgilerine, sağlık bilgilerine ve beslenme alışkanlıklarına yönelik sorular ile sezgisel yeme ölçeği (İES-2), yeme farkındalığı ölçeği (YFÖ-30) ve yeme tutum testinin (EAT-26) yer aldığı bir form aracılığı ile araştırmacı tarafından yüz yüze görüşme yöntemi ile elde edilmiştir. Çalışmada bireylerin vücut ağırlığı, boy uzunluğu ve bel çevresi ölçümleri tekniğine uygun olarak ve yetişkinlerin beslenme durumlarını saptamak için geriye dönük hatırlatma yöntemi ile 24 saatlik besin tüketim kaydı bizzat araştırıcı tarafından alınmıştır. Çalışma sonucunda bireylerin çoğunluğu (E: %51,5; K: %75,8) BKİ sınıflamasına göre normal aralıkta bulunmuştur. Erkeklerin İES-2 puan ortalaması (3,5±0,34) kadınların puan ortalamasından (3,3±0,30) yüksek bulunmuştur (p0,05). Bireylerin İES-2 puanı ile BKİ arasında negatif yönlü bir ilişki (p>0,05); YFÖ-30 puanı ile BKİ arasında ise negatif yönlü anlamlı bir ilişki bulunmuştur (r=- 0,159;p=0,012). Bu çalışmada erkeklerin %69,1 i, kadınların %47,7 sinin sezgisel yiyen olduğu; erkeklerin %19,1 i, kadınların %25,3 ünde yeme bozukluğu riski olduğu saptanmıştır. Bireylerin İES-2 puanı ile YFÖ-30 puanı arasında pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur (p0,05). Sezgisel yiyen erkeklerin günlük alınan enerjinin proteinden gelen yüzdesi ve magnezyum(mg) alımı sezgisel yemeyen erkeklerden anlamlı derecede düşük bulunmuştur (p0,05). There was a negative correlation between IES-2 score and BMI in the individuals (p>0,05); there was a significant negative correlation between YFO-30 score and BMI (r = -0,159, p = 0,012). In this study, 69.1% of males and 47,7% of females intuitive eaters; 19,1% of men and 25,3% of women have a risk of eating disorder. There was a positive correlation between IES-2 score and YFÖ-30 score of the individuals (p0,05). Daily mean protein percent from the energy and magnesium (mg) intake of intuitive eaten men were found significantly lower than intuitive eaten men (p

Bu çalışma Gümüşhane Üniversitesi nin Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi (MDBF), Sağlık Bilimleri Fakültesi (SBF) ve Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu (BESYO) nda öğrenim gören 18 yaş ve üzeri üniversite öğrencilerinde duygusal yeme davranışlarının yeme bozukluğu ve beslenme durumu ile ilişkisini değerlendirmek amacıyla planlanıp yürütülmüştür. Çalışma, yaş ortalamaları 22,08±1,80 yıl olan %43,5 i erkek, %56,5 i kadın toplam 331 gönüllü öğrenci üzerinde yürütülmüştür. Çalışma verileri yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak araştırmacı tarafından uygulanan bir anket formu ile elde edilmiştir. Katılımcıların sosyodemografik özellikleri, sağlık bilgileri, beslenme alışkanlıkları ve fiziksel aktivite durumları sorgulanmış; olumlu/olumsuz duygu ve durumlarda iştah düzeylerini belirlemek amacıyla Duygusal İştah Anketi (DİA) ; yeme davranışlarını belirlemek için Üç Faktörlü Yeme Anketi (TFEQ-R21) ; yeme bozuklukları riskini taramaya yönelik REZZY (SCOFF) Yeme Bozuklukları Ölçeği ve yeme bozukluğu davranışlarını değerlendirmek için Yeme Bozukluğu Değerlendirme Ölçeği (YEDÖ) uygulanmıştır. Öğrencilerin beslenme durumlarını saptamak için geriye dönük hatırlatma yöntemi ile 24 saatlik besin tüketim kaydı alınmış ve boy uzunluğu, vücut ağırlığı, bel çevresi ölçümleri tekniğine uygun olarak araştırmacı tarafından yapılmıştır. Çalışmada öğrencilerin beden kütle indeksi erkeklerde 24,27±3,76 kg/m2 ve kadınlarda 21,99±3,20 kg/m2 olarak bulunmuştur. Erkek ve kadın öğrencilerin olumsuz duygu ve durumlarda normalden daha fazla yedikleri saptanmıştır (p=0,000). Yeme bozukluğu riskinin kadınlarda (%47,6), erkeklerden (%33,3) anlamlı derecede yüksek olduğu belirlenmiştir (p

Besinlerin glisemik indeksi, besinin içeriğine, işleme ve pişirme yöntemlerine bağlı olarak değişir. Pişirme, besin ögelerinin biyoyararlılığını ve besinlerin sindirilebilirliğini artırmanın yanı sıra lezzet gelişimi ve besinlerin tüketilebilir hale gelmesi için önemli bir süreçtir. Besinlere uygulanan ön işlemler, pişirme ve depolama besinlerin glisemik indeksini değiştirebilmektedir. Yüksek glisemik indeksli besinler bazı kronik hastalıklarla ilişkili bulunurken, düşük glisemik indeksli besinler birçok kronik hastalığın önlenmesinde önemli rol oynamaktadır. Bu nedenle, glisemik indeks ve glisemik yanıtlar insan sağlığı açısından üzerinde sıklıkla durulan konular arasında yer almaktadır. Bu derlemede, besinlerin glisemik indeksini etkileyen faktörler değerlendirilmiştir.&nbsp

Bu çalışma, Helicobacter pylori (H. pylori) teşhisi konulan bireylerin tedaviöncesi ve sonrası beslenme durumlarını değerlendirmek amacıyla planlanıpyürütülmüştür. Araştırma, Gastroenteroloji Polikliniği’ne başvuran, fonksiyoneldispepsisi olan, endoskopik değerlendirme sonrasında H.pylori tanısı konan ve tedavi protokolünü kabul eden 18-65 yaşarasında gönüllü 40 hasta (E:19; K:21) üzerinde yürütülmüştür. Veriler,bireylerin genel özellikleri ile beslenme alışkanlıklarının saptanmasınayönelik hazırlanan ve çalışma başlangıcında yüz yüze görüşülerek yapılan biranket formu ile elde edilmiştir. Çalışmada tedavi öncesi ve sonrasındabireylerin vücut ağırlığı ve bileşimi, boy uzunluğu, boyun, bel ve kalçaçevresi ölçümleri ile geriye dönük 24 saatlik besin tüketim kayıtlarıalınmıştır. Erkeklerde tedavi öncesi ve sonrasında diyetle günlük enerji vebesin ögeleri alımları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıkbulunmamış (p>0,05), kadınlarda ise karbonhidrat ve diyet posası alımımiktarı tedavi sonrasında artmıştır (p

H.pylori ülkemizde ve dünyada yaygın olarak görülen ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından 1. sınıf karsinojen olarak tanımlanan Gram negatif bir patojendir. Düşük sosyo ekonomik düzey, taze sebze, meyve tüketiminin az ve fast food tüketiminin fazla olması, yetersiz ağız hijyeni ve sigara kullanımının H.pylori enfeksiyonuna yakalanma riskini arttırdığı bildirilmektedir. H.pylori varlığında ghrelin ve leptin hormonlarının seviyelerindeki değişiklik nedeniyle iştah ve besin alı- mını etkilemekte, bazı mikro besin öğelerinin emilimini bozmaktadır. Ayrıca yapılan çalışmalarda gastrointestinal sistem hastalıkları, metabolik sendrom, insülin direnci, diyabet ve diyabetin komplikasyonları- nın gelişimi veya ilerlemesinde H.pylori enfeksiyonunun etkili olduğu gösterilmektedir. H.pylori enfeksiyonunda bazı besinlerin ve besin öğelerinin koruyucu ve/veya önleyici etki gösterdiği düşünülmekte ve bu konuda yapılan çalışmaların sayısı her geçen gün artmaktadır., H.pylori infection, which is common in the world as well as in our country and has been identified as a group 1 carcinogen by the World Health Organization (WHO) is a Gram negative pathogen. Low socio-economic level, low consumption of fruits and fresh vegetables, increased consumption of fast food, tobacco use and poor oral hygiene are reported risk factors for H.pylori infection. It is considered that distruption of the absorption of some micronutrients affected the appetite and food intake because of due to changing ghrelin and leptin hormone levels in the presence of H.pylori. Also, some studies showed that H.pylori infection is effective in the development or progression of gastrointestinal diseases, metabolic syndrome, insulin resistance, diabetes and diabetes complications. Some foodstuffs and nutrients are thought to have infection-protective and/or having preventive effects and recent studies have focused on these subject. It is mentioned that especially fresh fruits, vegetables and some probiotic formulation can play an important role in the treatment of H.pylori infection. The relationship between nutrition and H.pylori infection and its metabolic effects of H.pylori will be discussed in this review.

Bu çalışma, Gazi Üniversitesi nin farklı bölümlerinde (Sağlık Bilimleri, Fen ve Sosyal Bilimler Fakültesi) öğrenim gören 19 yaş ve üzeri üniversite öğrencilerinde beslenme bilgi düzeylerinin yeme tutum ve davranışlarına etkisini değerlendirmek amacıyla planlanıp yürütülmüştür. Çalışma Kasım 2016 - Haziran 2017 tarihleri arasında, yaş ortalaması 21,3±2,85 yıl olan toplam 450 (51 i erkek, 399 u kadın) gönüllü öğrenci üzerinde yürütülmüştür. Araştırma verileri araştırmacı tarafından yüz yüze görüşme tekniğinin kullanıldığı bir anket formu ile elde edilmiştir. Bireylerin genel demografik özellikleri, beslenme alışkanlıkları ve sağlık bilgileri sorgulanmış; beslenme bilgi düzeyini belirlemek amacıyla Genel Beslenme Bilgi Anketi (GNKQ); sağlıklı yeme takıntısını belirlemek için ORTO-15 ; yeme tutum ve davranışlarını belirlemeye yönelik Yeme Tutum Testi (EAT-26) ve fiziksel aktivite durumunu belirlemek için 3 soruluk fiziksel aktivite formu uygulanmıştır. Öğrencilerin beslenme durumlarını saptamak için geriye dönük hatırlatma yöntemi ile 24 saatlik besin tüketim kaydı alınmış ve bazı antropometrik ölçümleri (boy uzunluğu, bel çevresi, kalça çevresi ve boyun çevresi ile vücut ağırlığı ve bileşimi) tekniğine uygun olarak araştırmacı tarafından yapılmıştır. Çalışma sonucunda öğrencilerin beden kütle indeksi değerleri erkek ve kadınlarda sırasıyla 24,5±4,12 kg/m2 ve 21,9±3,86 kg/m2 bulunmuştur. Erkeklerin ve kadınların beslenme bilgi puanı ortalamaları sırasıyla 69,8±21,56 ve 81,5±18,76 dır (p