Search

272

ÖZET Bu çalışmada ekonomik sistemin değerlendirilmesi, bütünsel bir bakış açısı ile yapılmaya çalışılmıştır. Kapitalist sistemin temel kavramları neler olduğu ve bu kavramlar ile sistemin kendisini nasıl yeniden üretebildiği sorusu üzerinde durulmuş. Sistemin düştüğü çıkmazlardan nasıl bir yeniden yapılanma süreçleri ile çıkmaya çalıştığına değinilmiştir.Bu yeniden yapılanma çalışmalarının yarattığı değişimlerin dünya ekonomik sistemi üzerindeki ve ulusal ekonomiler üzerindeki etkileri incelenmeye çalışılmıştır. Meydana gelen değişimlerin mekana nasıl yansıdığı üzerinde durularak, sanayinin yer seçimi ve sermayenin yatırım kararlarında yerleşim alanları tercihlerinin yarattığı bölgeler arası eşitsiz gelişmeler vurgulanmıştır.Sistemin ortaya çıkardığı sonuç olan eşitsiz bölgesel gelişme üzerine, bölgesel kalkınma yazını alanında yapılan çalışmaların artması sonucu, bölgesel kalkınma için planlama gereği ortaya konmuş ve planlama açısından da bölgesel kalkınma ele alınmıştır. ABSTRACTIn this thesis, the aim is to elaborate the economic system with a comprehensive point of view in regard to the questions of what the basic concepts of capitalist world system are and how the system itself reproduces. The emphasis is on the processes of reproduction and reconstruction that the system undertakes in order to overcome the crises it produces. The changes by these processes of reconstruction have some effects both on the global and national economies. Pointing on how these changes reflect to the space it is stressed at the same time on the regional unbalances that are caused by the decisions of industrial investment and settlement. There has been an increase in the studies of regional development as a consequence of unequal development created by the system itself. By this increase, there emerged a necessity of planning-projects of regional development. So, the regional development in this study is taken into consideration under the project of planning.

340

İktisadi büyüme kalkınmayla ilgili Literatürde ulusal ve bölgesel kalkınma, planlama konuları önemli bir yere sahip olmuştur. Türkiye'de ulusal ve bölgesel planlama konularında ciddi çalışmalar yapılmış ve Türkiye'de ulusal (makro) ve bölgesel (mikro). anlamda gelişmişlik ölçülerine bakılarak diğer uluslardan gelişmişlik farkımız ve aynı zamanda bölgelerimiz arasında gelişmişlik farkları anlaşılmaya çalışılmıştır. Bu çalışmaların nihai amacı ulusal ve bölgesel anlamda görülen gelişmelerin planlı bir yönteme bağlanmasıyla; hem diğer uluslarla ülkemizin arasındaki gelişmişlik farkını hem de bölgelerimiz arasındaki gelişmişlik farklarını kapatarak ülkemizin çağın ve günün gereklerine uygun bir yaşayışa kavuşturmaktır. Ancak uygulamada 35 yılı aşkın planlama deneyimine ve birikimine karşın, az gelişmiş bölgelerin potansiyellerinin hala ortaya konulmamış ve envarterlerinin çıkarılamamış olması kabul edilebilir bir durum değildir. Türkiye'de büyüme ve kalkınmaya ulusal ve bölgesel planlamaya katkı sağlayacağını düşündüğüm çerçevede; iyi bir anayasanın demokratik bir ülkenin ( planlamanın mekan boyutu) oluşturması için gerekli yasal düzenlemelerin yapılması, Ulusal ve bölgesel planlamanın birlikte düşünülmesi, planlamanın zaman modellerinin oluşturulması, kalkınma modelinin ekonomik-ekonometrik ve sosyal bakışının çakıştırılması, bölgesel bazda havza planlamasından ( GAP örneği) ve doğal veya sunni kalkınma kutuplarından yararlanılması, nihai olarak da insan faktörüne planlama olgusu içinde sadece beşeri kaynak olarak değil yaşamın asli unsuru olarak da bakılması ve yer verilmesi gerekir. Ancak o zaman ülkemizin ulusal ve bölgesel planlamanın, bölgeler arası kalkınma politikalarının ciddi ve bilimsel oluşturulmasıyla, çağdaşlaşma ve ilerleme yolumuz yeterli aydınlığa kavuşacağı açıktır.

Tarihsel süreç içerisinde ekonominin doğası gereği, gerek ülkeler arasında gerekse ülkenin kendi içinde bir takım dengesizlikler oluşmuş ve oluşmaktadır. Ancak bu süreç içerisinde ortaya çıkan bölgeler arası dengesizlik büyüme uzun vadede kaynakların etkin kullanımım olumsuz şekilde etkileyerek, sosyal ve ekonomik sorunlara yol açmaktadır. Kırsal kalkınma, temelinde kır ile kent arasındaki alt yapı, ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel farklılıkların dengeye kavuşturulmasını, kırsal nüfusu yerinde kalkındırmayı amaçlayan bir yaklaşımdır. Kırsal kalkınmada makro projeler yanında mikro projelere de yer verilmektedir. Kalkınmada amaç genel olarak halkın yaşam standardının yükseltilmesidir. Sosyo ekonomik yönden gelişme, mikro düzeyde projelerin basan şansları ile yakından ilgilidir. Kalkınma için yapılması istenen faaliyetlerin ekonomik anlamda karlılığı için mikro projelerin iyi bir şekilde, hazırlanması ve uygulanması gerekmektedir. Türkiye'de bugüne kadar uygulanan ve tamamlanan 3 kırsal kalkınma projesi beklenen başarıyı sağlayamamıştır. Uygulanan proje İle makro hedefler arasında uyumun sağlanması ve mevcut olanakların daha iyi değerlendirilmesini sağlayan bölgesel planlamanın ihmal edildiği projelerde net başarı ölçülememiştir. Bu projelerle, uygulama bölgelerinden bölge dışına olan göçlerin hızının düşürülmesi de hedeflenmiştir. Ancak proje hazırlama, planlama ve uygulama aşamalarında yerel halkın istek, gereksinim ve katılımı dikkate alınmadığı için bölge dışı göçler de sürmüştür. Projelerde genel olarak tarımsal faaliyetin üretim yönü ele alınmış, ürün değerlendirme ve pazarlama yönü göz ardı edilmiştir. Projelerde dikkati çeken bir diğer önemli nokta da, projelerde tavandan tabana, diğer bir ifade ile Dünya Bankasının pek çok gelişmekte olan ülke için hazırlamış olduğu standart, tek tip, şablon projelerin bölgeye uyarlanması gibi yanlış yaklaşımlar izlenmiştir. Ülkemizde uygulanan Kırsal Kalkınma Projelerinde, tarımsal yapıyı iyileştirecek uygulamalara yer verilmediği gibi, Toprak ve Tarım Reformunun uygulandığı bölgelerde Kırsal Kalkınma Projeleriuygulanmamıştır. Kırsal kalkınma sadece tarımsal kalkınma olmayıp, diğer sektörleri de kapsamına alan çok yönlü bir yaklaşımı gerektirmesine karşın, ülkemizde sadece tarımsal kalkınma olarak algılanmıştır. Bursa ilinin merkez ilçe ile birlikte toplam 15 ilçesi bulunmaktadır. 4 ilçe dışında, diğer ilçeler toprağın verimli, iklim koşullarının getirmiş olduğu avantajlardan dolayı, tarımsal gelir açısından Türkiye'nin önde gelen üreticilerine sahiptir. Araştırma alam Keleş, Bursa'mn en geri kalmış ilçesi durumundadır. Araştırmada 18 köyde saha araştırmasında bulunulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre, ailelerde mevcut işgücü varlığının %34. 1 'inin kullanılmadığı bulunmuştur. Araştırmadaki hesaplamalara göre en alt gelir grubundaki ortalama gelirle en yüksek gelir basamağında bulunan ailelerin ortalama gelirleri arasında 24 kat fark bulunmaktadır. Keleş'in en büyük sorunu ulaşım olarak gözükmektedir. Bölgeden göçün önlenmesi için ekonominin canlandırılması, yeni iş alanları açılması gerekmektedir. Anahtar Kelimeler: Kalkınma, Bölgesel Gelişme, Kırsal Kalkınma, Tarımsal Yapı Throughout the historical period, as a requirement of the nature of economy, some disequlibrium had occurred and keep occurring both in international and national level. However, the growth in the unbalances between regions that appeared during this period causes social and economic problems by negatively inducing the efficient usage of resources, in the long term Rural development is an approach aiming to achieve a balance between rural areas and urban areas with respect to infrastructure!, economic, social, political and cultural disparities and to develop rural population in their own location. In rural development, macro projects take place as well as micro projects. The aim of development is generally upgrading the life standard of the community. Progress in the socio-economic objective is closely related to the chance of success of micro-level project. For the economic profitability of the activities wanted for development, well preparation and implementation of the micro projects is required. In Turkey, three rural development projects applied and completed until today could not achieve the expected success. The net success could not be measured in the projects where regional planning, which provides the harmony between the project applied and macro targets and the utilisation of existing opportunities, was neglected. By these projects, a decline in the rate of immigrations from the implementation regions was aimed as well. However these immigrations kept remaining as a consequence of not taking the wishes, needs and participation of the local population into consideration. In the projects, it was generally dealt with the productive aspect of agricultural activities while product evaluation and marketing aspects were ignored. Another important point of the projects is that, from minimum to maximum, wrong procedures, such as the adaptation of the standard, mono-type, pattern projects to the region which were prepared by the World Bank for many developing countries. In the rural development projects applied in our country, implementations to improve the agricultural structure were not given place and these projects were not implementedIV to regions where the Land and Agricultural Reform was applied. Besides, while rural development does not only mean agricultural development but also requires a multi-way approach including other sectors, it has always been considered as only agricultural development in our country. Bursa province is consisted of fifteen districts including the city centre. Apart from four districts, the other districts have Turkey's leading producers with respect to agricultural income, by the help of the advantages of the climate and fertile lands. Research area is the poorest part of Bursa province. The interviews were held in 18 villages 34.1% of the labour is not being used in the household. The average income difference between lowest income group and highest income group in the households were 24 times. Transportation which cause the migration is the main problem of the area, Therefore new economic activities has to be introduce in the research area. Key Words: Development, Regional Development, Rural Development, Agricultural Structure. 248

ÖZETBilimsel çalışmalarla üretilen bilgi ve teknolojiler ve endüstriyel alanda kazanılan tecrübeler,ülkelerce güç kaynağı olarak görüldüğünden beri sürekli ağırlık ve önem kazanmıştır. Bu süreç, bugün de artan bir hızla devam etmektedir. Bilim ve teknoloji ülkelerin ekonomik gelişmişliklerinin performansını ve rekabet güçlerini belirleyen en önemli bir faktör olarak ön plana çıkmıştır. Bu yüzden, gelişmiş ülkeler, bu faktöre maksimum işlerlik kazandırabilmek için kendi teknoloji politikalarını geliştirmişlerdir. Bu ülkelerde teknoloji yönetimi stratejik politika olarak değer görmektedir.Ülkemiz, dünyaya değişik bir perspektif ve yaklaşımla bakarak, dünyadaki büyük gelişme ve değişimlerin motivist gücünü oluşturan ve milletlerin mukadderatına en büyük etkiyi yapan faktörlerin başında gelen bilim ve teknoloji yeteneğini geliştirici strateji ve politikaları bir an önce hayata geçirmek zorundadır. Kendi"Ulusal İnovasyon Sistemi"ni kurarak hem jenerik teknolojiler alanında, hem de öncelikli sektörlerde, teknoloji edinme yeteneğini geliştirerek"sürdürülebilir kalkınma" ivmesini yakalamak durumundadır.Türkiye için geliştirilecek strateji; uluslar arası rekabet düzeyine erişilmesi, nitelikli insan gücü yetiştirilmesi, dış pazar kadar iç pazara da önem verilmesi ve ekonomik gelişmenin etkin bir aracı olarak kullanılması ve olmazsa olmaz koşullardan olan sanayi ile üniversite arasında A+G işbirliğine işlerlik kazandırılması gibi temel motifleri içeren özelliği ile uygulanacak "Ulusal Bilim ve Teknoloji Politikası" devletin yeni rolüne uygun olarak belirlenmelidir. Bilim ve teknoloji politikası ile kalkınma politikası belli bir eşgüdüm içerisinde geliştirilip uygulanmalıdır. Öncelikli sektörler ve saptanan jenerik teknolojilerin hangi alt alanlarına inileceği ve bu alt alanlara ilişkin hangi temel, ürün kategorileri ekseninde bilim ve teknoloji yeteneklerini geliştirilebileceği,ancak böyle tümleşik bir politika çerçevesinde belirlenebilecektir.Tarihi gelişim sürecini, temel ekonomik ve sosyal yapısı içerisinde köklü dönüşüm virajları açısından bir değerlendirmeye tabi tutan ilgili bilim çevreleri yaklaşık bir konsensüs halinde "yapısal dönüşüm" nitelendirmesinin hakkını teslim edecek üç dönüm noktası saptamışlardır; birincisi, yağmacılık, avcılık ve balıkçılık gibi ekonomik faaliyetlerin gerçekleştirildiği küçük gruplar ve sınıflardan oluşan primitif toplumsal yapıdan, toprağa ve toprak ürünlerine dayalı ekonomik aktivitelerinin belirleyici olduğu yeni bir yaşama biçimi olan tarım toplumuna geçiş noktası. İkincisi, 17.yy'ın sonlarından itibaren henüz birinci büyük değişim yayılma hızını sürdürürken, Büyük Britanya'da ortaya çıkan sanayileşme hareketi, önce ABD'de, sonra Avrupa'da kendisini göstererek ekonomik ve sosyal yapıyı temelinden sarsan yeni bir yenilenme, değişim ve dönüşüm yaşanmıştır. Üçüncü dönüm noktası ise, hayat damarlarından bilgi akan, üretim tarzı bilgiye, bilginin kullanımı ve üretimine dayalı olarak, değişim ve dönüşüm hızını enformasyon teknolojilerinden alan daha önce benzeri görülmemiş bir transformasyonu ifade eder.Yaşanan bu hızlı ve köklü dönüşüm sürecinde temel belirleyici ve merkez konumu ile bilgi hem sosyal gelişmenin, hem de ekonomik gelişmenin esas noktasını oluşturmaktadır. Bilgi bu özelliği ile tüm gelişmiş ülkelerde ve bir kısım gelişmekte olan ülkelerde ekonomik kalkınmanın ve refah artışının manivelası olarak görülmektedir.ABSTRACT In this highly changing industrial era the information technology, which is the result of sophisticated scientific studies and accumulated experience, has been seen as a competitive advantage source, which gains an increased importance. Recently, this process goes on with an accelerating pace. Science and technology, which determines economic development and competitiveness power, became as the most important factor. That is why developed countries improved their technology policies in order to maximize the functionality of this factor. In these countries, technology management is considered as a strategic policy. Our country, by looking to the world with a different perspective and distinctive approach, should urgently realize not only the policies that consist the motivational power of changes and big improvements in the world but also the policies and strategies that enhance the scientific and technological capability in the nations' fortune. By establishing its own "National Innovation System" and improving capability of getting technology both in generic technologies area and in the priority sectors should catch up "sustainable development" pace. The strategy, which will be developed for Turkey, must lead to international competitive advantage and qualified human resources. In addition, this strategy must give adequate attention to the home market and it must be used as an efficient tool of economic growth. Moreover, the forthcoming strategy has to create an R&D cooperation link between industry and universities, so that the applied "National Science and Technology Policy" will be convenient to the new role of the government. Science and technology policy must be in line with the growth policy of a nation. With this integrated policy it will be possible to decide as to which subsystems of predetermined generic technologies and primary sectors to get in and also to decide as to which basic product categories related to this subsystems science and technology capabilities to develop.

Yerel kent hizmetlerinde standartların oluşturulmasına katkı sağlamak; doğru ve gerçekçi kentsel plan ve programların hazırlanmasına ve uygulanmasına imkan vermek; kentsel hizmetlerde kullanılan temel kaynakların (personel ve araç) verimlilik düzeylerinin belirlenmesi yoluyla stratejik yerel yönetim uygulamalarına öncülük etmek amacıyla gerçekleştirilen bu tez beş bölümden oluşmaktadır.Çalışmanın ilk bölümünde kalkınma, kentsel kalkınma, sürdürülebilirlik ve yerel siyaset kavramları ele alınarak kentleşmenin nedenleri, sürdürülebilirlik durumu ve optimum kent büyüklüğü ölçütleri konularına değinilmiştir. İkinci bölümde, kentleşme sürecinin tarihsel gelişim seyriyle ilgili bilgiler verildikten sonra sürdürülebilir kentsel kalkınmanın kapsamına ve kentsel kalkınmayı sürdürülebilir kılan değerlere yer verilmektedir. Üçüncü bölümde ise kentleşme ve kentsel hizmetler açısından merkez ve yerel yönetimler arasında yaşanan sorunlara değinilmektedir. Üçüncü bölümde, kentsel kalkınma sürecinde merkezi ve yerel yönetim düzeyinde karşılaşılan yönetsel sorunlara açıklık getirilmekte ve 'stratejik yerel yönetim' uygulaması bağlamında yerel yönetimlerin izlemesi gereken yöntemler incelenmektedir.Dördüncü bölümde ise sürdürülebilir kentleşmenin gerçekleştirilebilmesi sürecinde karşılaşılan iktisadi, yönetsel, toplumsal ve çevresel sorunların ayrıntılarına değinilmekte ve sürdürülebilir kentleşme ölçütlerinin genel çerçevesi sunulmaya çalışılmaktadır. Beşinci bölümde ise sürdürülebilir kentleşmenin en önemli göstergelerinden biri olan 'optimum kent büyüklüğü'yle ilgili bir alan araştırmasına yer verilmektedir. Bu çerçevede, Türkiye koşullarında bazı yerel kent hizmetlerinin (su, atıksu, temizlik ve toplu taşıma hizmetleri) durumu ele alınmakta ve 1994-1998 yılları arasındaki veriler ışığında , SPSS İstatistik programı ve lineer regresyon yöntemi kullanılarak optimum kent ölçeğinin sınırları belirlenmeye çalışılmaktadır. Elde edilen sonuçlar iktisadi, istatistiki ve ekonometrik açıdan değerlendirilerek araştırmanın bulguları belirlenmeye ve yorumlanmaya çalışılmıştır. ABSTRACTThis thesis which is composed of five sections have been made out for to determine the standarts of local urban services, to make the preparation of precise and real urban plans and programs possible, to show the way to the strategic local applications by defining efficiency levels of basic sources like personel and vehicles used in urban services.In the first section, the concepts on development, urban development, sustainibility and local politics have been handled, and the subjects on the reasons of urbanization, sustainablity conditions of urbanization and optimum urban scales have been discussedçIn the second section, after historical information of urbanization period has been given, the contents of sustainable urban development and the values that make the urbanization period sustainable have been explored.In the third part of the thesis, administrative problems shown at central and local administration level have been clarified and the ways that the local governments must follow have been tried to be described in the context of local government strategies.In the fourth section, the details of economic, administrative, social and environmental problems appeared in sustainable urbanization period have been touched upon and general perspectives of sustainable urban size have been drawn out.In the last section, a survey analysis related with the optimum urban size which is accepted the most important indicator of sustainable urban development takes place. In this perspective, the conditions of selected local urban services (water supply, wastewater disposal, solid waste collection and mass trasportation services) of municipalities for the period 1994-1998 have been searched. In the analysis of the datas, by using SPSS computer program and linear regression method, the population limits for optimum urban size have been exerted. Resulting values have been analys at the economic, statistical and econometric wiev of point to reach conclusions and to put forward findings.

82

Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Ana Bilim Dalı, "Sürdürülebilir Turizm Kalkınması ve Ülkemiz Açısından Bir Değerlendirme" başlığını taşıyan bu tez çalışması dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, sürdürülebilir kalkınma ile ilgili kavramlar açıklanmakta ve bunların ortaya çıkmasında etken olan faktörler incelenmektedir. Sürdürülebilir kalkınmanın amaçlan, hedefleri ve bunların nasıl gerçekleştirilebileceği, üzerinde durulan diğer konulan teşkil etmektedir. İkinci bölümde, ilk olarak, sürdürülebilir turizm kavramı ile ilgili çeşitli açıklamalar ve tanımlamalar verilmektedir. Bu bağlamda, sürdürülebilir turizm kavramı ile karıştırılan alternatif ve ekolojik turizm kavramları da incelenmekte, bunlar sürdürülebilir turizm ile kıyaslanmaktadır. Bu bölümde ele alman bir diğer konu da, sürdürülebilir turizm kavramının ortaya çıkmasına neden olan faktörlerdir. Bununla ilgili olarak, turizmin çevresel, sosyo kültürel ve ekonomik etkileri incelenmekte, turizmin taşıma gücü kapasitesi ve turistik alanların yaşam dönemleri, konu açısından değerlendirilmektedir. Üçüncü bölümde, sürdürülebilir turizm kalkınması ile ilgili olarak ABD., Kanada, Fransa, ve Endonezya'da gerçekleştirilen, birbirinden farklı çeşitli politika ve uygulamalar ele alınmakta ve kapsamlı olarak değerlendirilmektedir. Bunların yanında, uluslararası bazı uygulamalara da yer verilmektedir. Son bölümde, konuyla ilgili olarak ülkemizde turizm alanında yaşanan çeşitli gelişmeler ve problemler tartışılmakta ve sürdürülebilir turizm kalkınmasında önemli yere sahip olabilecek bazı projeler etraflıca değerlendirilmektedir. Bunlara ilave olarak, VII. Beş Yıllık Kalkınma Planı ve bazı mevzuatlar da, konu açısından analiz edilmektedir. Sonuç ve öneriler kısmında, çalışmalarımızın ve analizlerimizin ışığı altında, Türk turizminin sağlıklı, dengeli ve sürekli gelişmesine yönelik çeşitli çözüm ve öneriler sunulmaktadır., The study with the title of Sustainable Tourism Development: A Case Study For Turkey is consisted of four chapters. In the first chapter, concepts which are related to sustainable development are defined and the basic factors that, affected the emergence of these concepts are examined. The objectives and targets of sustainable development, and the ways to achieve them, are the other topics which are emphasised. In the second chapter, first, various explanations and definitions are given on the concept of sustainable tourism development. In this context, the concepts of alternative and ecologic tourism which are confused with the concept of sustainable tourism are examined and compared with sustainable tourism. The other topic which is stressed in the chapter is the main factors that affected the appearance of the concept of sustainable tourism. In connection with this, environmental, socio-cultural and economic effects of tourism are examined and tourism carrying capacity and the life cycles of tourism areas are evaluated with regard to the subject. In the third chapter, different policies and their implications related to sustainable tourism development experienced in USA, Canada, France and Indonesia are reviewed and evaluated including some other international applications. In the last chapter, the progress of tourism in Turkey, especially since the beginning of the five-year development plan periods was reviewed and various relevant problems were discussed. In addition, some projects which are important on sustainable tourism growth, and VII. Five Year Development Plan together with some regulations are analysed. In concluding and proposals section, in the highlight of our studies and analysis, various solutions and proposals concerning to a healthy, well-balanced and sustained development of Turkish tourism are presented.

Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler, Enstitüsü Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Ana Bilim Dalı, Bölgelerarası dengesizliğin giderilmesinde turizmin önemli bir rolü vardır. İktisadi kalkınma ve sosyal gelişme politikaları, bölgelerarası gelişme farklılıklarını en aza indirme amacını taşımaktadır. Dünyada kalkınmaya yönelik yaklaşımlara paralel olarak, 1970'li yıllardan itibaren turizmin algılanmasında da önemli değişmeler olmuştur. Turizmin bölgelerarası dengesizliği gidermedeki rolü, onu kalkınmış ülkelerde önemli bir sektör konumuna getirirken, özellikle kalkınmakta olan ülkelerde turistik potansiyeli olan yörelerin geliştirilmesinde turizm sektörü gibi "yardımcı sektörlerin" kalkınmaya hız verici ve tamamlayıcı tesirleri artık iyice anlaşılmıştır. Bu tezde genelde, iktisadi kalkınma, bölgelerarası dengesizlik ve bu dengesizliği giderecek turizmin bölgesel gelişmeye katkısı konulan incelenmiştir. Özelde ise; Göller Bölgesi'nin en önemli turistik merkezî olan Eğirdir İlçesi ve çevresi değerlendirilmiştir. Yöre halkının turizm konusundaki düşünceleri ise anket yöntemi ile öğrenilmeye çalışılmıştır. Eğirdir Gölü ve çevresinin bir turizm merkezi haline getirilmesiyle, bölgenin kalkınmasında turizmin bir faktör olarak kullanılma şansına işaret edilmektedir. Turizm sektörünün Eğirdir İlçesi'nin kalkınma problemine çözüm sağlama ve katkıda bulunabilme imkanını tesbit etmek için öncelikle ilçenin avantaj ve dezavantaj lan üzerinde durulmuştur. Böylelikle bölgenin turizme uygunluğu test edilmeye çalışılmıştır. Bu testi yaparken de; Eğirdir İlçesi'nin turizm potansiyeli ve bu potansiyelden gelecekte daha fazla yararlanabilmesi için neler yapılması gerektiği konulan üzerinde durulmuştur. Ayrıca, yöre halkına uygulanan anket ile halkın, turizm konusundaki beklentileri ve düşünceleri tesbit edilmeye çalışılmıştır. Uygulanan anket bir ön araştırma niteliğinde ele alınmıştır. Yörede gelecekte yapılabilecek muhtemel birincil kaynak araştırmalarına da bu çalışmanın ışık tutması ve bu tip araştırmacılara da bir fikir vermesi amaçlanmıştır. Eğirdir İlçesi ve çevresi, sahip olduğu zengin turistik potansiyelden dolayı, başta kış ve su sporlan turizmi olmak üzere, birçok turizm çeşitinin öncelikle aranın özelliklerine sahiptir. Eğirdir'de oluşturulacak bir turizm merkezi için öncelikle üst yapı ve pazarlama sahalarındaki sorunların çözümlenmesi gerekmektedir. Çalışmamızda bu sorunların çözümlenmesi halinde, Eğirdir İlçesi'ne çok yakın olan Antalya Bölgesi'ne dikkat çekilmektedir. Antalya Bölgesi tüm Türkiye'ye gelen toplam turist sayısının önemli bir bölümünü ağırlamaktadır. Çalışmamızda Eğirdir İlçesi'nde oluşturulacak turizm merkezi ile Antalya Bölgesi'nin yükü hafifletilirken, Eğirdir'de de turistik talep oluşturulabileceği üzerinde durulmaktadır. Ancak, ortaya olumlu sonuçlar çıkarabilmek için gerek özel gerekse kamu kesiminin ayrı ayrı görevlerini eksiksiz yerine getirmesi halinde, Eğirdir İlçesi 'nin bölgesel kalkınmasında sahip olduğu zengin turistik potansiyel önemli bir araç olabilecektir., For abrogation of the inequilibrium between the regions tourism has an important role. Economical development and social improvement politics aim the reduction of the development differences to the minimum. From 1970' s in paralellity of the development investigations the perception of tourism changed worldwide importantly. The role of tourism in consequence to remove inequilibrium made it to an important branch for industrial countries. The developing countries comprehended now its accelerating and complementary influence to improvement like other "auxilliary sectors" Generally, in this work themes like economical development, inequilibrium between the regions and the effects of tourism to the abrogation of the inequilibrium differences are investigated. Specially, the district Eğirdir and its environs, the most important tourism center of the Lakes Region is summed up. The opinions of the natives are researched by questionaries. It is pointed out to the chance of using the tourism as an development factor for this region by improving Eğirdir Lake and Environs to a tourism center. To determine solution and contribution resources of Eğirdir District's development problems by the tourism sector, the advantages and disadvantages of the district are defined. Thus the suitability of this region regarding tourism is tried to be tested. During the application of this test the tourism potential of Eğirdir and the necessary steps that should be made for the maximal usage of this potential in future is determined. Furthermore the opinions and expectations of the natives in respect of tourism were tried to be defined by application of a questionary, that was qualified as a prequest. In future for probable primary source researches in this region, this work aims to show the way and to put forward of ideas of investigators in this branch. The Eğirdir District and Environs due to their rich touristical potential, are protectors with priory required characteristics of many tourism varieties, like winter and water sports tourism. For the establishment of a tourism center in Eğirdir infrastructural and marketing problems should be solved. For solution our work takes the nearness of Antalya Region into consideration. The Antalya Region is serving to an important number of total quantity of arriving tourists in whole Turkey. Our work reports about the diminish of the responsibilities of Antalya Region by establisment of a tourism center in Eğirdir. Thus cause tourist demands. To obtain positive results the private enterprices and public institutions should fulfil their duties perfectly. If so, the Eğirdir District will act as an important mean for the regional improvement by its rich tourist potential.

Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Ana Bilim Dalı, Dünyanın, sanayi devriminden sonra hızlı ve kontrolsüz bir şekilde kimyasal maddeleri kullanmaya başlamasıyla kirletilen ve bozulan çevre, zamanla yaşamı tehdit eden bir boyut kazanarak ülkeleri çözümü güç pekçok çevre sorunuyla karşı karşıya bırakmıştır. Gelişmekte olan ülkelerin bozulma pahasına kalkınma yolunu tercih etmeleri ise çevrenin bozulma sürecini daha da hızlandırmaktadır. Artan dünya nüfusuyla birlikte bir yandan, insanların ihtiyaç duyacağı kaynakların miktarı artmakta diğer yandan da doğadaki " yenilenebilir " nitelikte olmamasına rağmen pekçok doğal kaynağın tüketim hızları " sürdürülebilirlik" ölçüsünü aşarak devam etmektedir. Oysa insanların sağlıklı yaşamaları, eko- sistem ve ekolojik süreçlerin devamının sağlanmasına ve bu yöndeki çalışmaları suratla hayata geçirmelerine bağlıdır. Çünkü insanın yaşamını destekleyen eko- sistem içindeki unsurların bozulması halinde ekosferde insan toplumlarının uzun süre barınması mümkün gözükmemektedir. Turizm olayı başlangıçta, ekonomik anlamda ülkeleri cezbetmiş ve ne pahasına olursa olsun turistlerin ülkeye çekilmesi amaç sayılmıştır. Fakat zamanla, turizmin ekonomik manada sağlamış olduğu avantajların yanıltıcı olduğu ortaya çıkmıştır. Politikaların etkin uygulanamaması yada yeterli denetlenememesi belli bölgelerde yığılmalara, yığılmalar ise çevresel problemlere neden olmaktadır. Dünyanın pekçok yerinde turizmin yolaçtığı bu tip çevresel sorunlar, ülkelerin başını ağrıtacak yeni sorunları da beraberinde getirmektedir. Mesela, tarım alanlarının turistik tesisler tarafından işgali, doğal manzaraların çok katlı tesislerle kapatılması, ikinci konut ve devremülk gibi çevre sorunları, bazı turistik mekanları hatta ülkeleri bitirme noktasına getirmiştir. Bu durum ise dünya turizm talebini başka yerler aramaya yönlendirmektedir. Seyahatte çevresel faktörlerin önplana çıkması, oluşan bu yeni talebe cevap vermek düşüncesindeki ülkeleri, turizmde çevreyi koruyucu politikalar üretmeye zorlamaktadır. iiiTürkiye'de de, tam bir sanayi ülkesi olmamasına rağmen, sanayileşmenin neden olduğu göl, akarsu, kirliliğinin yanısıra son yıllarda turizmden kaynaklanan gürültü, aşırı kalabalıklaşma ve çarpık yapılaşma gibi pekçok çevre sorununu mevcuttur. Kış turizmi, yayla turizmi, doğa turizmi adı altında turizme açılan mekanların, "dağ oteli" ve "turistik tesis" adı altındaki çok katlı beton binalarla, doğal olma özellikleri yokedilmektedir. Oysa buraların orjinalliğinin korunması turizmin devamı için önemlidir. Birçok turistik merkezlerde (Pamukkale, Kapodokya, Dalyan gibi) bilinçsiz müdahalelerin yolaçtığı çevre sorunları, basının ve gönüllü çevre kuruluşlarının da konunun üzerine gitmesiyle uluslararası platforma taşınacak kadar güncelleşmiştir. Sorunların bu boyuta gelmesi Türkiye'yi çevreye duyarlı olmaya zorlamakta ve bu doğrultuda halkta da tabandan tavana doğru ilgi halkası genişlemektedir. Uluslararası turizm talebini yönlendirecek kadar kuvvetli bir boyut kazanan çevre faktörü, Türk turizminde de etkisini hissettirmeye başlamıştır. Bu nedenle doğal çevrenin korunması ile ilgili üretilecek ve uygulamasında hassasiyet gösterilecek tutarlı bir politikanın, Türk turizmine sağlayacağı avantajların ortaya konulması amacıyla böyle bir çalışma konusu seçilmiştir. Tezin uygulama sonuçlarından elde edilen verilerin, ülkeye gelen turistlerin tercihinin, ülkenin doğal ve kültürel çevresinin korunması yönünde çıkması, çalışma konumuzun hangi ihtiyaçtan kaynaklandığını göstermektedir. Turizmin, sadece çevre sorunları ile ilgili yönünü ele alan ve dünyada çevre sorunlarının turizme nasıl yansıdığını, hareketlerin yönlendirilmesindeki rolünü ortaya koymayı hedefleyen bu çalışma, turist çeken ülkelerin düştüğü hataların sonuçlarından ibret alınmasının gerekçelerini ortaya koymaktadır. Dolayısıyla da bu çalışmamızdan; gerek Türkiye, gerekse önümüzdeki yüzyıl içersinde turizmde varolmak arzusundaki ülkelerin çevreyi sahiplenici ve koruyarak-kullanmayı esas alan bir politikayı benimsemek zorunda oldukları, aksi durumda ise uzun vadede turizmin varlık nedeni olan çevrenin tükenerek dünyadaki çevreye karşı duyarlı turist sayısındaki artıştan umdukları beklentinin hiçbir zaman gerçekleşmeyeceği sonucu ortaya çıkmıştır. İvTez çalışmamız dört bölüm halinde incelenmiştir; Birinci Bölümde; Çevre ve çevre ile ilgili sorunlar, bunların insan hayatı üzerindeki etkileri açıklanarak, Çevre mi ? Kalkınma mı ? sorularına cevap verilmeye çalışılmıştır. ikinci Bölümde; Turizmin farklı çevrelerle olan ilişkisi, "sürdürülebilir turizm " açısından "turizm ve çevre" dengesinin kurulmasının ülkeler açısından önemi ve sağlayacağı avantajlar ortaya konulmuştur. Üçüncü Bölümde; Konu Türkiye bazında ele alınarak, çevreye sahip çıkmanın Türk turizminin geleceği açısından ortaya çıkaracağı sonuçlar ve uzun vadede elde edilecek kazançlar tartışılmış, ülkenin bu yöndeki turizm değerleri ortaya konulmuştur. Dördüncü Bölümde; Türkiye'yi ziyaret eden yabancılar üzerinde yapılan bir uygulama çalışmasıyla, turistlerin seyahat tercihlerinde çevresel faktörlerin yeri ve önemi tespit edilerek, çevre sorunlarına karşı duyarlılıkları ölçülmüş ve elde edilen bulguların Türk ve dünya turizmi açısından ne anlam ifade ettiği yorumlanmıştır., The Effects Of Environmental Problems On Tourism Movements" Key Words; tourism, eco-tourism, tourist, eco-tourist, environment, development, environmental pollution, ecologial balance, the problems of environmental Abstract The environment polluted and corrupted with the rapid and uncontrolled use of chemical agents after the industrial revolution, gradually reached to point that threatens human life and resulted in many environmental problems which are very difficult for the countries to handle. Devoloping countries quickened this corruption process by choosing to develop without using about the environment. With the increasing population, on one hand resaurces needed by human being is also increased but on the other hand many "newable" resaurces are being consumed with a rate that threatens their " maintainability ". However, in order to be healthy, human being needs the continuation of "ecosystem" and ecologic processes and they also have to implement related projects as soon as possible. Because if the factors within the ecosystem that supports human life are corrupted, it seems impossible for human groups to continue their existence in the ecosphere. At the beginning countries were very much interested in tourism sector and to make people visit their country, become the primary aim whatever it costs. But gradually it is realized that these adventages are misteading. Ineffective applying of politicies or inadequate control of them lead to passel of people in same areas and these possels coused environmental problems. In many places of the world, this type of environmental problems coused by tourism lead to ather problematic situations for these countries. For example, the occupation of agricultural areas by touristic facilities, the replacement of natural beauties by several hotels lead to the destruction of touristic places and touristic resaurces of these countries. When the environmental factors growed importence for the decision of where to go for holiday, countries realizing this new trend, had to produce same policies related to environment protection. Altough Turkey is not an industrialized country, it has many environmental problems such as lake, river pollition caused by industrialization or noise pollution, overcrowding, unplanned city settlement etc. arising from tourism. For winter tourism, high plateau tourism, nature tourism some districts are being destroyed while several big buildings are constructed claiming that they are "mountain hotel" or "touristic facility". However, the protection of the orginality of these places is crucial for tourism. VIIn many touristic centers (such as Pamukkalc.Kapodokya.Daiyan) environmental problems resulting from unplanned interference now being discussed at "International platform" thanks to the interests of press and civil environment foundations in this subject. The increasing importence of these propiems forced Turkey to be more sensitive to the environment and this "sensitivity chain" is enlarging with the contribution of people from every class of the society. The environment factor which is able to direct international tourism supply begin to influance Turkish tourism sector also. For this reason a policy concerning the protection of environment is selected as a topic for this study, aiming to provide some advantages to Turkish tourism. Data obtained by the implementation results of this thesis showed that the tourists prefer the protection of natural environment and resources, thus this result showed the reason why the study is done. This study which considers only the environmental problems of tourism and the reflection of environmental problems on worldwide tourism, showed the situation of the countries which only aims the increase of tourists coming to their country. From this study, it can be consuded that both Turkey and other countries which would like to earn from the sector of tourism have to acquire a policy which protects the environment.

248

112

[Özet Yok]

Kitabın künyesi: Potter, R., Ademola,. T.S. (ed) Cities and Development in the Third World, Mansell Publishing Ltd, 1990, 200 s. Tanıtımı yapılacak kitap Üçüncü Dünyada Kentler ve Kalkınma adını taşımaktadır. Üçüncü Dünyada kentleşme ve kalkınma arasındaki ilişkilerin aranması kitabın derlenmesindeki temel amacı oluşturmaktadır. Üçüncü Dünya kentlerine ilişkin kapsamlı bir literatür olmasına karşılık; küresel ekonomi perspektiflerinden, yerel ölçekteki kentleşme mekanizmalarına uzanan yelpazede birlikte değerlendiren çalışmalar sınırlıdır. Kitapta on iki özgün çalışma yer almaktadır. Bunların iki ve altıncı bölümler arası üçüncü dünya kentlerinin iç yapısını tartışma gündemine getirirken, yedi ve on birinci bölümler arası kentler arası ilişkileri ele almaktadır. İlk ve son makale ise makro ölçekte kentleşme ve kalkınma ilişkilerini gündeme getiren taparlayıcı özelliklere sahiptir.

Makaleye ait öz bulunmamaktadır.

Makaleye ait öz bulunmamaktadır.

Makaleye ait öz bulunmamaktadır.

84

Son yıllarda kalkınmanın, köyden mi, kentten mi, yoksa ülke içinde saptanan bölgelerden mi başlatılmasının gerekli olacağı tartışmaları sürüp gitmektedir. Kalkınma çabası içinde olan uluslar, ister kalkınmayı kırsal alanlardan, ister kentsel alanlardan, ister bölgelerden başlatsınlar, hepside bu alanların ekonomik işleyişini gösterecek modelin gereksinmesi içindedirler. Alanların ekonomik yapısı hakkında özellikle ekonominin sektörel düzeyinde ayrıntılı bilgi sağlıyacak ve tüm sektörlerin birbirleri ile olan mal ve hizmet alışverişlerini analitik bir biçimde ortaya koyacak model Input- Output modelidir. Bu nedenle kalkınmalarını planlara bağlamış olan uluslar, Input- Output modelini planlama aleti olarak seçmişlerdir. Planlama aleti olarak kullanılan lnput- Output modelinin ülke, bölge veya kentler için geliştirilmesi ancak iki yöntemle gerçekleştirilir. «Gözlemsel (survey) » ve «Gözlemsiz (nonsurvey) » yöntemler olarak adlandırılan bu iki yöntemle, herhangi bir alanın belirli bir yılı için düzenlenecek Input- Output modeline gerekli veriler toplanır ve yerleştirilir. Gözlemsel yöntem; mülakat ve ankete dayanılarak ekonominin sektörleri hakkında ayrıntılı input ve output verilerinin elde edilmesidir. Ekonominin herbir sektörünü oluşturan işyerlerinin faaliyet koluna ait verilerin toplanması oldukça zaman alacağı gibi maliyeti de yüksek olacaktır. Gözlemsel yönteme dayanılarak elde edilen Input - Output modelinin doğruluğu şüphe götürmese bile, yayınladığında çok kere zaman aşımına uğrayacağı gibi maliyeti de yüksek olacaktır. Gözlemsel yöntemin doğurduğu bu sakıncalar bilhassa bölgesel plancıları düşük maliyetli ve kısa zamanda çalışmalarını tamamlayabilecekleri gözlemsiz yönteme yöneltmiştir. Gözlemsiz yöntem; akılcı tahmin tekniklerinden yararlanarak, ulusal input- output tablosundaki verilerin, bazı bölgesel istatistik verilerde birleştirilmesi ve bu verilerden bölgesel in put- output çalışmalarına uygulanabilecek sektörel düzeydeki verilerin tahmin edilmesi diye tanımlanabilir.Makalemizin amacı, gözlemsiz teknikleri kullanarak ulusal input - output akım tablosundan, bölgesel input - output modelinin nasıl elde edilebileceğini Antalya Bölgesine uygulıyarak göstermektedir.

Bu makale, Türkiye 'deki iç ticaret hadlerini dikkate alarak Türk iktisadi kalkınma hamlesini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın ilk kısmı genel olarak ticaret hadlerine teorik bir yaklaşıma ayrılmıştır. İkinci olarak iktisadi kalkınma ile iç ticaret hadleri arasındaki ilişki çeşitli görüş açılarından tartışılmaktadır. Türkiye sanayileşme ve kalkınma için mücadele veren bir ülkedir. Zaman zaman Türk iç ticaret hadleri tarım kesiminin lehine dönmektedir. Böylece kalkınmanın finansmanı yalnız yurtiçi tasarruflar dikkate alındığında daha da güçleşmektedir. This paper attempts to evaluate the Turkish economic development according to the internal terms of trade in Turkey. Initial part of this article has been given to the theoritical approach of terms of trade generally. Secondly the relationship between the economic development and the internal terms of trade concept has been discussed from the various points of view. Turkey isa country giving a struggle for industrialization and development. From time to time Turkish internal terms of trade is turning in favour of the agricultural sector. So that the financing of development is being more difficult as regarding only domestic savings.

Kalkınma, toplum birimlerinin yaşam koşullarında sürekli bir iyileşme, toplum ve birimlerinin yaşam düzeyinde yükselme olarak ifade edilebilir. Kalkınma toplumların içinde bulunduğu bir süreçtir; hemen tüm toplumlarda sürer ve hiç bir toplum kalkınma sürecini tamamladığını söyleyemez. Her ülke için sürekli ulaşılması gereken daha iyiler bulunmaktadır. Toplum yaşamında ekonomik ve sosyal gelişmeyi birbirinden ayırmak mümkün değildir. Ekonomik kalkınma, sosyal amaçlara ulaşmak için nasıl gerekliyse, sosyal gelişmede ekonomik amaçların anlamını koruması için öylesine gerekli olmaktadır. Sosyal gelişme, ekonomik gelişmenin itici gücünü oluşturmak, ekonomik gelişmenin sonucu olan satın alma gücündeki artış, salt bu artışın getireceği tatmin için değil, bu artışın sağlayacağı sosyal yaşamdaki gelişmeler için istenmektedir. Artan satın alma gücü insanlara ve ailelerine sadece tüketim malları değil, daha iyi eğitim, kültür ve sağlık hizmeti alma olanakları sağladığı için de arzulanmaktadır İnsanlar ancak sağlıkları yerinde olduğu sürece yaşamın kendilerine sağladığı çeşitli olanaklardan en iyi şekilde yararlanabilirler. Ekonomik kalkınmanın toplumlara sağladığı olanaklar toplumun, dolayısıyla fertlerin, sağlığı yerinde olduğu sürece toplumu oluşturan insanlar tarafından tümüyle değerlendirilebilir.

Bu çalışma, yazarın İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesinde hazırlanan "Sosyal Yapı Değişmesi Açısından Türkiye'de Şehirleşme" adlı doktora tezine dayanılarak hazırlanmıştır. Günümüz Türkiyesi, her gözleminin müşahade ve ifade edeceği gibi çağdaş Batının «Standart» olarak ortaya koyduğu bir “Çizgi”ye varabilmenin zorlu tecrübesini geçirmektedir. Hadise, ister «doğru-yanlış» ölçülerine ve değer hükümlerine göre isterse, «objektif bir vakıa» olarak ele alınsın devam etmekte olan bir sosyal yapı değişmesi» ile karşı karşıya olduğumuz açıktır. Ne var ki, «sosyal yapı değişmesi» ile neyin anlatılmak istendiğinin açıklanması zarureti ortadadır . Bunu müteakip sayfalarda yapmadan önce ilk cümlenin muhtevasına bir başka şekilde eğilmek oldukça faydalı olacaktır.

1978-79 öğretim yılının her düzeyde başladığı ve önümüzdeki beş yıllık döneme her yönüyle ışık tutacak olan 4. BYKP taslağının ilgili örgütçe hazırlanarak tüm demokratik kuruluşlara gönderildiği bir sırada, eğitimin kalkınma sürecinde üstlendiği doğurgan işlevlerin bilinmesinde, yarar olduğu kanısındayız. Çünkü, kalkınma devinimini eğitimden ayrı düşünmek olası bulunmadığı gibi, eğitimsiz bir kalkınma girişiminin de ne denli yararlı ve yerinde 1 bir ekonomik olgu olduğu da kuşkuludur. Bu bakımdan, Çoğu düşünürler, kalkınmanın bir ölçütü (critérium) olarak birey başına düşen ulusal geliri değil; fakat, genel eğitim düzeyini ele almaktalar; değişik yaklaşım ve gözlemlerini buna dayandırılmaktadırlar.

Makaleye ait öz bulunmamaktadır.&nbsp

Serel, Hicran (Balikesir Author), Bu çalışmada 18 temel insani kalkınma göstergesi çerçevesinde Avrupa Birliği ve Türkiye'nin karşılaştırmalı olarak analizi yapılmıştır. Karşılaştırmalar yapılırken AB'nin eski üyeleri AB-15 ve 1 Mayıs 2004'de AB'ye yeni üye olan 10 ülke ve 1 Ocak 2007'de üye olan 2 ülke AB-12 olarak tanımlanmıştır. İnsani Kalkınma Endeksinin hesaplanmasında kullanılan bazı temel göstergeler AB-27 bazında da değerlendirilmiştir. Çalışmanın verileri oluşturulurken 2011 ve önceki yıllara ait İnsani Kalkınma Raporlarından yararlanılmıştır., In this study, European Union and Turkey comparatively analysed according to 18 fundamental human development indicators. During comparasions, EU's old members are defined as "EU-15" and the countries which joined at May 1, 2004 and January 1, 2007 are " EU-12". Main indicators used in calculation of human development index are evaluated as " EU-27". During data gathering of the study Human Development Reports for 2011 and previous years are used.

Ülkelerin ekonomik sosyal ve siyasal gelişmişlik düzeylerini belirleyen en önemli faktörlerden biri eğitimdir. Günümüzde toplumlar, eğitim düzeyinin artmasıyla ekonomik kalkınma arasında bağ kurmaktadırlar. İnsanların aldıkları eğitim oranında topluma katkıda bulundukları düşüncesi artmıştır. Eğitim, iktisadi kalkınmanın temelini oluşturmaktadır. Eğitimin amacı, hem ülkenin hem de insanların her çeşit istek ve ihtiyaçlarını karşılamaktır. Üretim tekniklerinin hızlı değişmesi, eğitime daha fazla önem verilmesi sonucunu doğurmuştur. Bunun neticesinde bilgiye ve gelişmeye daha fazla yatırım yapma ihtiyacını ortaya çıkarmıştır., One of the most important factors that influence the development level of economy, society and policy is education. Today people can easy relate economic development with level of education. The thought of the more people are educated, the more they contribute to the society spreads. Education is the basis of economical development. The purpose of the education is to meet the requirements of both the country and the people. Rapid change of production technologies caused the importance of the education increase. As a result, need of investing in information emerged.

In Turkey, depending on the country's economic status and technological sophistication, science policy efforts were begun, science policy decisions were taken with 1960s and the issue was reflected to the official documents. However, an integrated program couldn’t have put into action for a long time to gather this fringe image showing science policy works. "Turkish Science Policy 1983- 2003”document of 1983 was an important step on the road to reach this purpose. But this document was not applied. In this article, aiming to reveal the reasons of this with history bases, the period from 1945 to 1983 is focused on. The subject is concluded by introducing "Turkish Science Policy 1983-2003”briefly and the results are obtained. The topic is enriched by comparing Turkey with some countries and Turkey's success was measured in this area., 1960’larla beraber Türkiye’de ekonomik duruma, teknolojik gelişmişliğe uygun olarak bilim politikası belgesi oluşturma gayretlerine girişilmiş, bilim politikası kararları alınmış, konu resmî belgelere yansıtılmıştır. Lakin dağınık bir görüntü sergileyen bu çabaları bir araya getirecek bütüncül bir program uzun müddet hayata geçmemiştir. 1983’deki Türk Bilim Politikası 1983-2003 bahse konu bütünlüğü sağlama yolunda önemli bir adım teşkil etmiş, ancak bu doküman uygulanmamıştır. Bunun nedenlerini geçmişi ile birlikte temellendirerek ortaya koymayı amaçlayan bu makalede 1945-1983 dönemi mercek altına alınmış, konu Türk Bilim Politikası 1983-2003’ün kısaca tanıtılması ile neticelendirilmiş ve bunlar üzerinden sonuca gidilmiştir. Örnek ülkelerle yapılan karşılaştırmalarla mevzu zenginleştirilerek Türkiye’nin başarısı ölçülmeye çalışılmıştır.

Dünya nüfusu özellikle 1950’li yıllardan sonra hızla artmaya başlamıştır. Nüfus artışında doğum, ölüm oranları ve göç oranları temel itici güçlerdir. Nüfus artışı, ülkenin ekonomik kalkınmasında çok önemli bir rol oynamaktadır. Nüfus artış hızının ekonomik kalkınma üzerindeki etkisi, tartışmalı ampirik çalışmaların konusu olmuştur. Araştırmacılar, nüfus artışının ekonomik kalkınma üzerinde pozitif etkisi olabileceği gibi negatif etkilerinin de olabileceğini savunmuşlardır. BRICS-T (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika ve Türkiye) ülke grubu, son yıllarda yüksek büyüme hızı, artan ihracatı ve milli geliri, bol doğal kaynakları, jeopolitik konumu, lojistik olanakları ve gelişme potansiyeli olan ülkelere ev sahipliği yapması nedeniyle büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada dünya nüfusunun neredeyse yarısına sahip olan ve yükselen ekonomileri ile dikkat çeken BRICS-T ülkeleri için kalkınma ve nüfus artış hızı arasındaki ilişki araştırılmaktadır. Bu amaçla Birleşmiş Milletler Geliştirme Programı resmi veri tabanından insani gelişme endeksi verisi ile Dünya Bankası resmi veri tabanından yıllık nüfus artış hızı verisi kullanılmış olup 1990-2019 dönemini kapsamaktadır. Çoklu yapısal kırılmaları dikkate alan panel veri analiz yöntemlerinden faydalanılmıştır. Bunun için öncelikle iki değişkene 5 yapısal kırılmaya kadar izin veren Carrion-i Silvestre vd. (2005) tarafından önerilen kırılmalı panel birim kök testi uygulanmıştır. Ardından yapısal kırılmaları dikkate alan ve Banerjee ve Carrion-i Silvestre (2015) tarafından literatüre kazandırılan yapısal kırılmalı panel eşbütünleşme analizi gerçekleştirilmiştir. Elde edilen sonuçlar neticesinde iki değişken arasında uzun dönemli bir ilişkinin olduğu görülmektedir. The world's population began to grow rapidly, especially after the 1950s. Birth, death rates, and migration rates are key drivers of population growth. Population growth plays a crucial role in the country's economic development. The impact of population growth on economic development has been the subject of controversial empirical studies. The researchers argued that population growth could have a positive effect on economic development, as well as negative effects. The BRICS-T (Brazil, Russia, India, China, South Africa, and Turkey) country group is of great importance as it hosts countries with high growth rates, increased exports and national income, abundant natural resources, geopolitical location, logistical possibilities, and development potential in recent years. This study explores the relationship between development and population growth rate of BRICS-T countries, which have almost half the world's population and whose emerging economies are notable. To this end, Human development index data from the United Nations Development Program official database and annual population growth rate data from the World Bank official database were used, covering the 1990-2019 period. Panel data analysis methods taking into account multiple structural breaks were exploited. For this, the structural break panel unit root test which allows up to 5 structural breaks to two variables, developed by Carrion-i Silvestre et al. (2005), was applied. Then, the panel cointegration test with multiple structural breaks was then carried out, which took into account structural breaks and was introduced into literature by Banerjee and Carrion-i Silvestre (2015). As a result of the findings, there appears to be a long-term relationship between the two variables. Население мира начало быстро расти, особенно после 1950-х годов. Рождаемость, смертность и миграция являются основными факторами роста населения. Рост населения играет очень важную роль в экономическом развитии страны. Влияние темпов роста населения на экономическое развитие было предметом противоречивых эмпирических исследований. Исследователи утверждали, что рост населения может иметь как положительные, так и отрицательные последствия для экономического развития. Группа стран БРИКС-Т (Бразилия, Россия, Индия, Китай, Южная Африка и Турция) является значительными государствами с высокими темпами роста, увеличением экспорта и национального дохода, богатыми природными ресурсами, геополитическим положением, возможностями логистики и потенциалом развития в последние годы. В нижеследующем исследовании изучается взаимосвязь между развитием и темпами роста населения в странах БРИКС-Т, в которых проживает почти половина населения мира и которые привлекают внимание своей развивающейся экономикой. Для этого используются данные индекса человеческого развития из официальной базы данных “Программы развития ООН” и данные о годовом приросте населения из официальной базы данных Всемирного банка за период 1990-2019 гг. Использованы методы анализа панельных данных, учитывающие множественные структурные разрывы. Для этого Carrion-i Silvestre и др. (2005), который допускает две переменные до 5 структурных разрывов, был применен как основной тест с разделенной панелью. Затем был проведен коинтеграционный анализ панелей структурных разрывов на основе теории Банерджи и Каррион-и Сильвестр (2015), в которых изучены структурные разрывы. В результате полученных результатов видно, что между двумя переменными существует долгосрочная связь.

Küresel bir sorun haline gelen yolsuzluk, artık yalnızca liberal ekonomik düzene karşı bir tehdit olarak görülemez. Yolsuzluk bugün başta beslenme, barınma, sağlık ve eğitim hakları gibi ikinci kuşak haklar olmak üzere, tüm hak ve özgürlüklerin gerçekleştirilmesi ve korunması önünde ciddi bir engeldir. Bu çerçevede, özellikle gelişmekte olan devletler bakımından, yolsuzluk ve insan hakları ihlalleri arasındaki sıkı bağın anlaşılması ve yolsuzlukla uluslararası mücadelede insan hakları koruma araçlarından ve uluslararası yargı mekanizmalarından da yararlanılması gerekmektedir. Bu çalışmada ilk olarak yolsuzluk kavramının uluslararası belgelerdeki tanım ve kapsamı incelenecektir. Daha sonra uluslararası topluluğun yolsuzluk algısının değişimi ve bu algının yolsuzlukla mücadele konusunda benimsenen uluslararası yöntemlere yansıması değerlendirilecektir. İkinci bölümde, yolsuzluk bir insan hakları sorunu olarak ele alınacak ve uluslararası insan hakları hukukunun yolsuzluk sorununa yaklaşımı araştırılacaktır. Son bölümde ise uluslararası örgütlerin ve sivil toplum kuruluşlarının Türkiye'deki yolsuzluk uygulamalarına ilişkin raporlarına kısaca değinilecektir., Corruption has become a global problem and it can no longer be considered as a threat merely on the liberal economic order. It is a serious impediment to the full realization and protection of all human rights and freedoms, notably the second generation rights, such as the right to food, right to shelter, right to health and right to education. In this context, especially with regard to the developing countries, the close relationship between corruption and human rights violations shall be recognized and the human rights protection tools along with the other international judicial mechanisms shall be used in the international fight against corruption. In this study, firstly, the definition and the scope of the term of corruption under the international documents will be examined. Then the shift in the perception of corruption and its reflection on the international methods as adopted in the anti-corruption documents will be evaluated. In the second chapter, practices of corruption will be analysed with a human rights-based approach and the possibilities for the use of international human rights law will be investigated. Lastly, the reports of the international organisations and NGOs on the corrupt practices in Turkey will be briefly mentioned.