Search

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nda kişi hürriyetine karşı suçlar arasında düzenlenen tehdit suçu bu yüksek lisans tezinin konusudur. Bu çalışmada tehdit suçu hakkında genel bilgiler verildikten sonra suçun tarihçesi, hürriyet kavramı da ele alınarak incelenmiş, Türk Ceza Kanunu'ndaki benzer suç tipleri ile karşılaştırması yapılmış, çeşitli ülkelerdeki tehdit suçu düzenlemeleri kısaca ele alınmıştır. Tehdit suçunun unsurları detaylı şekilde incelenmiş, failin kusurluluğunu etkileyen haller ile suçun özel görünüş şekillerine değinilmiştir. Konusuna göre yüksek mahkeme kararlarına yer verilerek, teoride tartışılan hususlarda uygulamanın nasıl şekillendiği gösterilmeye çalışılmıştır. Son olarak tehdit suçunun yaptırımı, soruşturma ve kovuşturma yöntemi ile 24/11/2016 tarihli 6763 sayılı Kanun'la yapılan değişikliği de içeren uzlaştırma uygulamaları kapsamındaki yeri incelenmiştir. The crime of threat that is among the crimes against individual freedom in the Turkish Penal Code numbered 5237 is the subject of this master thesis. In the first part of this study, after giving general information about the crime of the threat, the history of the crime was examined by considering the concept of freedom, and it was compared with similar crime types in the Turkish Penal Code and its different aspects from these crimes were touched, also regulations for the crime of threat in penal codes of other countries have been briefly discussed. In the second part; elements of threat crime have been examined in detail under the subheadings of the material element, the spiritual element, the qualified situations and the unlawfulness; some cases affecting the culpability of the perpetrator in the crime of threat and special appearance forms of the crime namely attempt, complicity and joinder implementations have been touched. By putting the case-law of high courts in the relevant part of the study in line with the subject, it has been tried to show how the implementation is shaped in the points discussed in theory. Finally, considering the sanction of the threat crime, the investigation and the prosecution method and the legislative amendment made by the Law No. 6763 dated 24/11/2016, which will also affect the crime of threat, the place of the crime within the scope of the crime settlement applications has been examined. 102

İçinde bulunmuş olduğumuz çağın iletişim çağı olması sebebiyle insanların birbirleriyle ve toplumla iletişim kurabilmeleri kolaylaştığı gibi haklarını aramak amacıyla yetkili makamlara erişimleri de kolaylaşmıştır. Bilginin yayılma hızının artmış olması insanların faydalı bilgilere erişimi açısından kolaylıklar yaratmış olsa da bu durum kötü niyetli insanların elinde masum kişilere karşı silah olarak da kullanılmaktadır. Günümüzde masum bireyler, kötü niyetli insanların ihbar ve şikayet yoluyla veya basın yayın yoluyla haklarında yapacakları isnatlar neticesinde yetkili makamlar nezdinde şüpheli-sanık konumuna gelebilecekleri gibi, toplum nezdinde de karalanmış olacaklardır. Bu sebeple masum bireylerin haksız isnatlardan korunmasını sağlamak amacıyla geçmişten günümüze hemen hemen her hukuk sisteminde `iftira` bir suç tipi olarak düzenlenmiş bulunmaktadır. Since the age in which we have been is the communication age, it became easier for people to communicate with each other and the society, as well as to access authorities to claim their rights. Although the fact that the speed of the spread of information has increased has made it easier for people to access useful information, but this can also be used as a weapon by the malicious people against innocent persons. Today, innocent people could be put in the position of suspect-defendant in the eyes of the competent authorities by malicious people's allegations either through media or claim and denunciation, as well as they could be ostracized from the society. For this reason, in order to ensure that innocent individuals are protected from unjustified allegations, `slander` is formed as a type of crime in almost every legal system from past to present. 193

Son yıllarda, teknolojinin hızla gelişmesi, dünyada meydana gelen değişim ve gelişmeler ile yeni bir düzenleme konusunu oluşturan bilişim pek çok devletin yeni yasal düzenlemeler yapması yoluna gitmesine sebep olmuş, bu hızlı gelişime ve değişime bağlı olarak yeni suç tiplerinde ve hatta bilişim suçlarında artış olmuş ve böylece bu hızlı ilerleyiş beraberinde bir takım eylemlerin de artık bilişim suçu kabul edilmesi gerekliliğini ortaya koymuştur. Bilişim alanının hızla hayatımızın bir çok alanına etki etmesi, bu alandaki suçların hem kendi içinde ayrı bir başlık altına alınmasına ve hem de başka suçların içinde düzenlenmesine neden olmuştur. Bizim yasal düzenlemelerimizde de bu gelişmelere bağlı olarak bilişim suçlarına Yeni Türk Ceza Kanunu'nun onuncu bölümünde ''Bilişim Alanında Suçlar'' olarak başlığı altında yer verilmiştir. Dünya devletlerinin hukuklarındaki gelişmelere ve değişmelere paralel olarak, hukukumuzda yer alan önemli ve olumlu düzenlemelerden birisi 245. madde ile `banka ve kredi kartlarının kötüye kullanılması`nın suç tipi olarak kabul edilmesidir.Dünyada ve ülkemizde son yıllarda çok sık rastladığımız bilişim suç türlerinden biri olan bu suçlar ile daha güçlü bir mücadele için yasa koyucu, yeni TCK'da banka ve/veya kredi kartları kullanılmak suretiyle işlenen suçları eski TCK'dan farklı olarak ayrı ve bağımsız bir suç olarak düzenlenmiştir. `Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçu`, TCK'nın İkinci Kitabının, `Topluma Karşı Suçlar` başlıklı Üçüncü Kısmının, `Bilişim Alanında Suçlar` başlıklı Onuncu Bölümünde, 245. maddede düzenlenmektedir.Çalışmamızda TCK'nun 245. maddesinde yer alan `Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçu` inceledik ve hem öğretide hem de uygulamada tartışılan konulara çalışmamızda yer vermeye çalıştık. Bu suçun işlenmesiyle bir yandan kişilerin malvarlığına ilişkin menfaatleri ihlal edilirken bir yandan da banka veya kredi kartlarında yapılan sahteciliklerle toplumun kamu güvenine ilişkin menfaatleri ihlal edilmektedir. Bu suç diğer suç tipleri ile ilişkili olsa da, suçun işlenmesinde bilişim alanının kullanılması ve suçun kendine özgü bir takım özelliklere sahip olması da, suçun ayrıca düzenlenmesini gerekli kılmıştır. The rapid development of technology in recent years, the changes and developments that have taken place in the world, and the information technology that constitutes a new regulation issue has led many governments to make new legal arrangements, which have increased in number of new crime types and information technology crimes depending on this rapid development and change, in the course of a number of actions it is now necessary to be regarded as a criminal offense. The fact that the field of ınformation technology is rapidly influencing many areas of our life has led to the crimes in this area both being taken under a separate title within itself and being organized in other crimes. In our legal regulations, according to these developments, information crimes have been placed under the title of `crimes in the field of information technology` in the tenth part of the new turkish penal code.One of the important and positive regulations in our law in parallel with the developments and changes in the laws of the world governments is the recognition of the abuse of material and bank and credit cards as a criminal type. For a stronger struggle with these crimes, which are one of the most common types of crime we have encountered so often in the world and in our country in recent years, the new legislator, the new TCK, organized crimes committed by using bank or credit cards differently from the former TCK as seperate and independent. The abuse of bank and credit cards is organized in article 245 in the tenth section titled Crimes in Information on the third part of the second book of the Turkish Penal Code entitled Crimes against people.In our study, we examined `the crime of misuse of bank and credit cards` in Article 245 of the Turkish Penal Code and tried to give place to these subjects discussed on both theoratical and practice. Committing this crime is infringing interests of assets of the people on the other hand are infringing the interests of the public security of the society with the forgery of bank and the credits crimes. Although this crime is related to other types of crimes, it is also necessary that crime should be regulated seperately due to use of field of information technology and the crime has its own specific characteristics. 85

Sorgum yüksek sıcaklık, kuraklık, tuz, pH gibi olumsuz şartlara dayanıklılığı yanında, düşük girdili ve yüksek fotosentetik aktiviteye sahip bir C4 bitkisi olması nedeniyle yaygın tarımı yapılan ve dünyanın beşinci önemli tahılıdır. Bu çalışma yerel sorgum hatlarının (50 hat 2 standart) besinsel analizler yönünden karakterizasyonunu yapmak ve ıslah çalışmalarında materyal olarak kullanmak amacıyla yürütülmüştür. Çalışma kapsamında ham protein, ham yağ, ham kül, dirençli, dirençli olmayan ve toplam nişasta, amiloz ve amilopektin içeriği ve fitik asit miktarı incelenmiştir. Hatların besinsel analizleri tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yapılmıştır. Çalışmada incelenen tüm özellikler yönünden hatlar arasındaki fark istatistiksel olarak çok önemli çıkmıştır (P≤0.01).Elde edilen bulgulara göre, ham protein oranı %6.57-1317, sindirilebilir protein oranı %12.32-85.51, ham kül oranı %0.80-3.69, ham yağ oranı %2.35-5.60, dirençli nişasta oranı %0.37-25.45, dirençli olmayan nişasta oranı %18.69-74.55, toplam nişasta oranı %22.12-74.70, amiloz oranı %5.81-32.80, amilopektin oranı %15.22-64.50, fitik asit oranı %0.03-6.15 ve kondense tanen oranı %0.33-5.36 arasında değişmiştir. Yapılan çalışmanın sonuçlarına göre mevcut standart çeşitlerden üstün özelliklere sahip birçok hat belirlenmiştir. Tespit edilen hatlar kısa vadede doğrudan çeşit tescili amacıyla değerlendirilebilecek uzun vadede ise farklı amaçlar için oluşturulacak ıslah programlarında ebeveyn olarak kullanılabilecektir. Anahtar Kelimeler: Sorgum, protein, nişasta, fitik asit, tanen Sorghum is widely distributed in the agriculture and is the world's fifth important grain because it is a C4 plant with low inland and high photosynthetic activity as well as resistance to adverse conditions such as high temperature, drought, salt and pH. This study was conducted in order to characterize local sourced genotypes (50 lines 2 standards) in terms of nutritional analysis and to use them as material in breeding trials. In this study, crude protein, crude fat, crude ash, resistant, non-resistant and total starch, amylose and amylopectin content and phytic acid content were investigated. The nutritional analysis of the lines was performed with three replications according to the randomized block trial design. The difference between the lines in terms of all the characteristics examined in the study was statistically significant (P≤0.01).Current findings revealed that crude protein varied between 6.57-13.17%, pepsin protein digestibility between 12.32-85.51%, crude ash between 0.80-3.69%, crude oil between 2.35-5.60%, resistant starch between 0.37-25.45%, non-resistant starch between %18.69-74.55, total starch between 22.12-74.70%, amylose between 5.81-32.80%, amylopectin between 15.22-64.50%, phytic acid between 0.03-6.15% and condense tannin between 0.33-5.36%. According to research results many lines with superior characteristics from standard varieties have been identified. The lines identified in this study has a potential to be registered in short run and as a potential to be used as parents in further breeding studies in long run. Key Words: Sorghum, protein, starch, phytic acid, tannin 62

Çalışmanın amacı tane hasadından sonra gövde ve yaprakları yeşil kalma oranı yüksek olduğu bilinen sorgum genotiplerinin silaj olarak değerlendirilebilme olanaklarının araştırılmasıdır. Bu amaçla seçilen 41 genotip tane hasadından sonra biçilerek, parçalanıp silaj yapılmıştır. Silajlar 60 gün saklandıktan sonra açılarak bio-kimyasal analizleri yapılmıştır. Çalışmada elde edilen sonuçlara göre; yeşil ot verimi 13.40-65.96 t ha-1, pH 3.92-4.25, kuru madde oranı 24.26-35.83, ham protein oranı %3.44-7.03, ADF oranı %27.46-52.01, NDF oranı % 40.80-69.12, ham kül oranı %5.89-15.14, laktik asit %1.657-4.914, propiyonik asit %0.000-0.247, arasında değişmiştir. Bazı genotiplerin yem kalite özelliklerinin düşük olmasına rağmen çoğu genotip tüm sorgum silajına yakın kalitede özellikler göstermiş olup, kış döneminde hayvanlar için kaliteli kaba yem grubundadır. Yapılacak bitkisel üretim ve ıslah çalışmalarında bu tip bitkilere ağırlık verilmesi birim alandan alınacak verime ve hayvansal üretime katkı sağlamış olacaktır. Yeşil ot verimi yönünden MKSB16, MKSB112 ve MKSB114 genotipleri, ham protein yönünden MKSB1 ve MKSB10 genotipleri ön plana çıkmıştır.Anahtar kelimeler: Sorgum, silaj, tarımsal atık, kimyasal bileşim, sindirilebilirlik The present study was conducted to investigate the possible silage of stay-green sorghum genotypes. Following the grain harvest, 41 sorghum genotypes were chopped to make silage. Biochemical analyses were performed after 60 days of silage. Results revealed that green herbage yields varied between 13.40-65.96 t ha-1, pH between 3.92-4.25, dry matter ratios between 24.26-35.83%, crude protein ratios between 3.44-7.03%, ADF ratios between 27.46-52.01%, NDF ratios between 40.80-69.12%, crude ash ratios between 5.89-15.14%, lactic acid contents between 1.657-4.914%, propionic acid contents between 0.000-0.247%. Although some silage samples had low silage and nutritional characteristics, some others yielded quite close values with or even higher values than full sorghum silage. They can constitute a quality roughage source for livestock in winter. Further breeding works on stay-green genotypes may provide significant contributions to plant and livestock production activities. MKSB16, MKSB112 and MKSB114 genotypes were prominent with green herbage yield and MKSB1 and MKSB10 genotypes were prominent with crude protein.Key words: Sorghum, silage, agricultural residue, gas production, digestibility 48

Bu çalışmanın amacı; sulama kısıtlılığında farklı azot dozları uygulanan mısır bitkisinin morfolojik özellikleri ve tanelerinin hayvan besleme yönünden değerlendirilebilmesi için, kimyasal kompozisyonları ile gaz ve metan üretimindeki değişimlerini incelemektir. Bu amaçla farklı 3 azot dozu uygulaması (100, 200 ve 300 kg ha-1 N) ve 3 farklı sulama seviyesi (50%, 75% ve 100%) uygulanmıştır. Çalışma sulama seviyeleri uygulamaları ana parsel, azot dozu uygulamaları ise alt parsel olacak şekilde bölünmüş parseller deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak 2014 yılında kurulmuştur.Çalışma sonuçlarına göre; su miktarı ve azot dozu artışı ile birlikte morfolojik özelliklerden tane verimi, bitki boyu ve bitki çapı, biyokimyasal özelliklerinden ham protein, ham kül, ham yağ, gaz ve metan üretimi, metabolik enerji (ME), organik madde sindirilebilirliği (OMS) oranlarında artış sağlanırken, ADF, NDF ve kuru madde oranlarında azalmalar görülmüştür. Çalışma sonuçlarına göre artan su ve azot miktarları hayvan besleme açısından mısır tanelerinin kalitesine olumlu etkilerde bulunmaktadır. Fakat su ve azot miktarının artışı ile gaz ve metan üretimindeki artışın daha iyi açıklanabilmesi amacıyla yeni çalışmaların yapılması gerekmektedir. The aim of the study was to investigate effects of different water deficits and nitrogen doses to chemical composition, in vitro gas and methane production of maize kernel for animal feeding. Therefore, three different nitrogen doses such as 100, 200 and 300 kg ha-1 N and irrigation levels such as 50%, 75% and 100% of depleted water were applied. The study was carried out under split plot for randomized complete block experimental design with three replicates during-2014 seasons and irrigation levels were allocated in to main plots while nitrogen doses in to sub plots. The results of the study showed that grain yield, plant height, plant diameter, crude protein, ash and crude oil ratios and gas and methane production, metabolic energy (ME) and organic matter digestibility (OMD) were positively affected by increased level of water levels and nitrogen doses while acid detergent fiber (ADF) and neutral detergent fiber (NDF) and dry matter contents were negatively affected. It is clear that increased level of water and nitrogen positively contributed to quality of maize kernel for animal production but more researches are needed to explain how increased level of water and nitrogen result in higher level of gas and methane production. 54

İlmî araştırmaların temeli, analiz ve senteze dayanmaktadır. Tüm analiz ve sentezler bağımsız olmadığı gibi edebî metinler de tek başına ve bağımsız değillerdir. Her metin, kendi döneminde veya daha önceki dönemlerde yazılmış metinlerle yer yer biçim, içerik, lafız, tür ve anlatım özellikleri bakımından; alıntı, yakınlık, benzerlik ilişkisi içinde bulunur. Her edebî metin, doğal olarak belirli bir kültürden doğar. Bu durum, aslında, her metnin kültür ortaklığı yönünden alıntılar mozaiği olarak okunması gerektiğini, başka metinleri de içine alabildiğini ifade etmektedir. Buradan metinlerarası ilişkiler (intertextuality) kavramı doğar. Bu bağlamda metinlerarasılık kavramı, her eserin kendinden önceki eserlerde var olduğunun ve hiçbir eserin kendi başına bağımsız olmadığının tanımıdır. Bu disiplin veya çalışma yöntemi, tarih boyunca kişileri ve toplumları yönlendiren önemli düşüncelerin gelişiminde rol oynayan edebiyatla etkileşim içinde olmuştur. Bu kavram, edebiyat kuramlarıyla bağlantılı durumunu tarih boyunca devam ettirmiştir.Çalışmamızda alegorinin edebiyatımızdaki yeri ve öneminden bahsedilerek bu tarzda yazılmış kuş mesnevîleri konu edilmiştir. Feridüddin Attar'ın Mantıku't-Tayr mesnevîsi başta olmak üzereAli Şîr Nevâî'nin Lisânü't-Tayr'ı, Gülşehrî'nin Mantıku't-Tayr'ı, Şemsî'nin Deh Murg'u ve diğer özgün kuş mesnevîleri ele alınmıştır. Bu mesnevîler, metinlerarasılık yöntemiyle incelenmiş, mesnevîler arasında ortak ve farklı yönler, mana, lafız ve içerik alıntıları, mesnevînin ne kadar genişletildiği, mesnevîdeki bilgilerin dökümü; eserin tasavvuf, mitoloji, tarih ve sosyoloji gibi yönleriyle ele alınıp, panoraması ortaya konulmuştur.Anahtar Kelimeler: Metinlerarasılık, Mesnevî, Alegori, Mantıku't-Tayr, Lisânü'tTayr,Deh Murg. The basis of scientific research is based on analysis and synthesis. As the literary texts are not alone and independent, analysis and synthesis are not independent either. Each text has relationship of being cited or proximity or similarity with the text written in the same period or earlier in terms of form, content, word, genre and expression features. Every literary text emerges naturally from a particular culture. Actually that means each text should be read as the citations mosaic in terms of cultural partnership and may include other texts as well. As a result, the term of intertextuality arises. In this manner, the term of intertextuality is the expression of the idea of no literary work is independent and every literary work potentially exists in the previous literary works. This discipline or research method interacts with literature which has developing role on important ideas throughout the history that has led people and communities. Throughout the history, this concept has always been associated with literary theories.In this dissertation, the importance of allegory in our literature is mentioned and the subject of the birds in Mathnawis are studied. Primarily, Mantıku't-Tayr Mathnawi by Feridüddin Attar, Lisânü't-Tayr by Ali Shir Nevâî, Mantıku't-Tayr by Gülşehrî, Deh Murg by Şemsî and other original bird Mathnawies are studied. The Mathnawies are analysed using intertextuality method. As a result, the common and different aspects of the Mathnawies, the meaning and the word quotations, the content citations, the extent of Mathnawi and some general information about the Mathnawi is presented. Thus, a panorama of the works is demonstrated in terms of historical, mystical, theological, and sociological aspects.Key Words: Intertextuality, Mathnawi, Allegory, Mantıku't-Tayr, Lisânü'tTayr,Deh Murg. 309

Çalışmanın amacı; farklı selenyum form (selenat ve selenit) ve dozlarının(0, 2, 4, 8, 16 ve 32 ppm) sorgum bitkisinin tane verim ve kalitesi üzerine etkisini araştırmaktır. Bu amaçla Acmebroomcornsorgum çeşidi kullanılmıştır. Kontrollü sera koşullarında saksılara 12 kg toprak konulmuştur. Tohumlar saksılara 3' er tekerrürlü olarak her bir saksıya 5' er adet atılmıştır. Daha sonra bitkiler seyreltilerek tek bir bitki bırakılmıştır. Selenyum suda çözündürülerek ekimle birlikte verilmiştir. Su tutma kapasitesine göre sulama yapılmış ve selenyumun yıkanması önlenmiştir. Dekara 20 kg N, 10 kg P2O5 esas alınarak toprak miktarına göre hesaplanarak gübreleme yapılmıştır. Azotun yarısı ekimle yarısı bitkiler 7-8 yapraklı olduğu dönemde uygulanmıştır. Hasat dönemine gelen bitkilerde bitki boyu, bitki çapı, salkım uzunluğu tane verimi ile yaprak, salkım ve gövde oranları gibi morfolojik özellikler belirlenmiştir. Hasat edilen taneler ise 1 mm elek çapına ait değirmende öğütüldükten sonra kuru madde, ADF, NDF, ham protein, ham yağ ve ham kül özellikleri belirlenmiştir.Araştırma sonuçlarına göre, artan selenat ve selenit dozlarına bağlı olarak sorgumda bitki boyu, bitki çapı, salkım uzunluğu, tane verimi, yaprak ve salkım oranlarında azalmalar gözlemlenmiştir. Artan selenyum dozları ile tanede ham protein, ADF ve NDF oranlarında azalma olmuş, ham yağ oranında artış olmuş, kül oranında önce artış sonra azalma olmuştur. The present research was conducted to investigate the effects of different selenium forms (selenate and selenite) and doses (0, 2, 4, 8, 16 and 32 ppm) on sorghum yield and quality. The sorghum variety of Acmebroomcornwas used as the plant material. Experiments were conducted under controlled greenhouse conditions. About 12 kg soil was placed into experimental pots. Seed were sown in tree replications as to have 5 seeds in each pot. Then, plants were thinned and a single plant left in each pot. Selenium was dissolved in water and applied to pots at sowing. Irrigations were performed based on field capacity to prevent selenium leaching. Fertilization was performed as to have 20 kg N and 10 kg P2O5per decare. Half of the nitrogen was applied at sowing and the remaining half was applied when the plants had 7-8 leaves. Plant heights, diameters, cluster lengths, grain yield, leaf-cluster-stem ratios were determined. Harvested grains were ground in a mill with 1 mm sieve. The ground samples were then subjected to dry matter, ADF, NDF, crude protein, crude oil and crude ash analyses.Current findings revealed that increasing selenite and selenite doses decreased plant height, dimeter, cluster length, grain yield, leaf and cluster ratios. Increasing selenium doses also decreased grain protein content, ADF, NDF ratios and increased crude oil contents. İncreasing doses initially increased then decreased crude ash ratios. 50

Sağlıklı ve devamlılığı olan bir toplum yapısı için, her devlet, uyuşturucu veya uyarıcı maddeler ile mücadele etmektedir. Uyuşturucu madde kaçakçılığı 19. yüzyılın ortalarına kadar yasal bir ticaret olarak kabul ediliyorken, bundan sonra bu maddenin ticaretinin yaygınlaşması, bazı ülkelerde tüketiminin artması, uyuşturucu maddenin tehlikelerini geniş boyutlara taşımıştır. Bu nedenle ülkeler giderek büyüyen bu tehlike karşısında önlemler almaya ve bu önlemleri yasalaştırmaya başlamışlardır.Uyuşturucu veya uyarıcı madde imali, ticareti, kullanımı, diğer ülkeler için olduğu kadar Türkiye için de önemli bir tehdit oluşturmaktadır. Bu nedenle ülkemiz kendi birlik ve bütünlüğünü korumak, sağlıklı bir toplum yapısı oluşturmak amacıyla birtakım düzenlemelerle önlemler alarak bu mücadeleyi kendi organlarıyla gerçekleştirmektedir.Ancak elbette ki, uyuşturucu veya uyarıcı madde sorunu, sadece Ceza Hukukunun değil toplumun hemen her biriminin işbirliği içinde hareket etmesini ve ortak bir çözüm bulmasını gerektiren bir problemdir.Çalışmamız, Türk Ceza Kanunu'nun, uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti suçları ile ilgili düzenlemelerini araştırmak, irdelemek, diğer ulusal ve uluslararası mevzuatlarla birlikte değerlendirmek amacı ile hazırlanmıştır. Bu çalışmada, Türk Ceza Hukukuna ilişkin mevzuatlar, birçok kitap, tez, dergi, makale, rapor, web sayfalarından yararlanılmıştır. Çalışmamın birinci bölümünde; uyuşturucu veya uyarıcı madde kavramı, çeşitleri, uyuşturucu veya uyarıcı madde kavramının gelişim boyutu ve uyuşturucu veya uyarıcı madde niteliği tartışmalı olan maddeler ele alınmıştır. Çalışmamın ikinci bölümünde; uyuşturucu veya uyarıcı maddeler ile ilgili uluslararası çalışmalara yer verilmiştir. Çalışmamın üçüncü bölümünde; Türk Ceza Kanunu'nda yer alan uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti suçları TCK madde 188/3 kapsamında, ayrıntılı olarak ele alınmış, bu madde kapsamında yapılan değişiklikler, konuya ilişkin tartışmalar, karşılaştırmalı olarak irdelenmiş ve Türk Ceza Kanunu'nda uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri suçlarının gelişim boyutu özet olarak ele alınmıştır. Çalışmanın sonuç kısmında ise; uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti suçları TCK madde 188/3 kapsamında özet olarak değerlendirilecek ve yine ticaretle mücadelede hangi yöntemlere başvurulması gerektiği gibi konulara da yer verilecektir.Anahtar Kelimeler: Türk Ceza Kanunu, Uyuşturucu ve Uyarıcı Madde, Ticareti,Muhakeme. Every society is struggling with drugs and stimulants for a healthy social system and to ensure their continuity. Drug trafficking was considered a legitimate trade until the middle of the 19th century, but After this time, The spread of trade of this substance, the increase of consumption in some countries have carried the dangers of drug to large size. Therefore, at the face of this growing threat, the countries have started to take precautions and they have started to legalize to this precautions.Drug and stimulant production, trafficking, use, as each country is a major threat to Turkey. Therefore, Our country is taking measures with certain regulations and is performing with its own bodies in order to maintain its own unity and integrity and to create a healthy society.But of course the problem of drug and stimulant is not just a problem of Criminal Law. It is a problem that almost all the terms of the community must act in cooperation to find a common solution to this problem and to combat. Our study have been prepared for the purpose to research, examine and evaluate along with other national and international legislation to the regulations about drug and stimulant trafficking crimes in the Turkish Criminal Code . İn this study, regulations about the Turkish Criminal Law, many books, theses, journal, articles, reports, web pages were used.In the first part of my study; The concept of drug or stimulant, types, the development dimension of drugs and stimulants crimes and controversial drugs or stimulants were dealt. In the second part of my study; international labor about stimulants and drug were dealt. In the third part of my study; Drugs and stimulants in Turkish Criminal Code that located under the Article 188/3 of the Act were discussed in detail and the changes made under this article, the debates on the subject were examined comparatively and the development of drugs and stimulants offenses were be considered as a summary under the Turkish Criminal Code. At the conclusion of the study; drugs and stimulants trafficking offenses will be considered as a summary under the Turkish Criminal Code Article 188/3 and will be given to the issue as to which methods should be consulted in the fight against trafficking.Keywords: Turkish Criminal Code, Drug and Stimulant, Trafficking, Reasoning. 146

Çalışmanın amacı; farklı hasat zamanlarının Kinoa ve Teff bitkilerin ot verimi ve ot kalitesi üzerine etkilerini incelemektir. Bu amaçla Kinoa ve Teff bitkileri tesadüf blokları deneme desenine göre beş tekrarlamalı olarak 2015 yılı Mayıs ayında ekilmiştir. Bitkiler çiçeklenme öncesi, çiçeklenme ve tohum bağlama dönemi olmak üzere 3 dönemde hasat edilerek yeşil ve kuru ot verimleri belirlenmiştir. Kuru ottan alınan örnekler öğütülerek kimyasal analizleri yapılmıştır.Çalışma sonuçlarına göre hem Kinoa hem de Teff bitkisinde hasat zamanının ilerlemesiyle yeşil ve kuru ot verimlerinde, asitte çözünmeyen lif (ADF) ve nötrde çözünmeyen lif (NDF) oranlarında artış gözlemlenmiştir. Bununla birlikte hasat zamanının ilerlemesiyle ham kül, ham protein, ham yağ, toplam fenolik ve antiradikal kapasitede azalmalar tespit edilmiştir. Kinoa bitkisinde yeşil ot verimi 955.21-1367.93 kg/da, kuru ot verimi 204.75-431.85 kg/da, ham protein oranı %11.67-20.62, ADF oranı %24.80-31.12, NDF oranı %37.19-46.21, ham kül oranı %12.22-15.24, ham yağ oranı %2.03-3.55, toplam fenolik 2.63-3.23 mg GAE/g ve antiradikal kapasitesi %31.89-45.25 arasında değişmiştir.Teff bitkisinde yeşil ot verimi 576.91-1061.78 kg/da, kuru ot verimi 198.54-637.03 kg/da ham protein oranı %6.57-13.35, ADF oranı %30.79-38.09, NDF oranı %60.36-69.49, ham kül oranı %6.79-8.70, ham yağ oranı %1.33-2.73, toplam fenolik 2.28-3.80 mg GAE/g ve antiradikal kapasitesi %28.48-58.30 arasında değişmiştir. Ham protein oranı, ADF ve NDF özellikleri dikkate alındığında Kinoa ve Teff bitkileri için çiçeklenme öncesi ve çiçeklenme zamanlarının hasat veya otlatılması için uygun olduğu düşünülmektedir. The present research was conducted to investigate the effects of different harvest times on herbage yield and quality of quinoa and teff plants. Plants were sown in May 2015 in randomized blocks design with five replications. Plants were harvested in three different periods as of before blooming, blooming and seed bulking stages and then green and dry herbage yields were measured. Samples were taken from dry herbage for chemical analyses. Increases were observed in green and dry herbage yields, acids detergent fiber (ADF) and neutral detergent fiber (NDF) ratios with the progress of harvest time in both quinoa and teff plants. On the other hand, decreases were observed in crude ash, crude protein, crude oil, total phenolics and antiradical capacity with the progress of harvest time. In quinoa plants, green herbage yields varied between 955.21-1367.93 kg/da, dry herbage yields between 204.75-431.85 kg/da, crude protein ratios between 11.67-20.62%, ADF ratios between 24.80-31.12%, NDF ratios between 37.19-46.21%, crude ash ratios between 12.22-15.24%, crude oil ratios between 2.03-3.55, total phenolic between 2.63-3.23 mg GAE/g and antiradical capacities between 31.89-45.25%. In teff plants, green herbage yields varied between 576.91-1061.78 kg/da, dry herbage yields between 198.54-637.03 kg/da, crude protein ratios between 6.57-13.35%, ADF ratios between 30.79-38.09%, NDF ratios between 60.36-69.49%, crude ash ratios between 6.79-8.70%, crude oil ratios between 1.33-2.73, total phenolic between 2.28-3.80 mg GAE/g and antiradical capacities between 28.48-58.30%. Considering the crude protein, ADF and NDF characteristics, it was concluded that quinoa and teff plants should be harvested or grazed before blooming or during blooming periods. 48

Reşit olmayanla cinsel ilişki suçu TCK'nın 104. maddesinde düzenlenmiştir. Maddenin birinci fıkrasına göre cebir, tehdit ve hile olmaksızın 15 yaşını tamamlamış olan bir çocukla cinsel ilişkiye giren kişi, şikayet üzerine, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacaktır. Maddenin kabul edilen ilk halinde ikinci fıkrada yer alan `fail mağdurdan beş yaştan daha büyük ise, şikayet koşulu aranmaksızın, cezası iki kat artırılır` hükmü Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir. 2014 yılında 6545 S. Kanun ile maddeye iki yeni nitelikli hal eklenmiştir. Buna göre suçun, mağdur ile aralarında evlenme yasağı bulunan kişiler tarafından veya mağdurla koruyucu aile ilişkisi bulunan kişiler tarafından işlenmesi halinde fail hakkında şikayet aranmaksızın on yıldan on beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunacaktır.Reşit olmayanla cinsel ilişki suçu mevcut düzenlemesi itibarıyla birçok sorunu bünyesinde barındırmaktadır. Madde başlığında `reşit` kavramı kullanılmış olmasına rağmen, madde metninde `on beş yaşını doldurmuş olan çocuk` ibaresinin kullanılmış olması, evlenme yoluyla ya da mahkeme kararıyla 18 yaşını doldurmadan reşit olan kişilerin bu suçun mağduru olup olamayacağı sorusunu akla getirmektedir. Ayrıca madde metninde yer alan `cinsel ilişki` kavramından ne anlaşılacağı tam olarak belli değildir. Maddede failin yaşına ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmadığından 15-18 yaş aralığında bulunan iki çocuğun rızalarıyla cinsel ilişkiye girmeleri halinde kimin fail kimin mağdur olacağı hususu da madde metninden anlaşılamamaktadır. Yine reşit olmayanla cinsel ilişki suçunda şikayet hakkının kime ait olduğu da madde metninden tam olarak anlaşılamamaktadır. Tüm bu tartışmaların dışında rızaya dayalı bir suç tipi olan reşit olmayanla cinsel ilişki suçunun bizzat kendisinin varlığı tartışmalıdır. Zira cinselliğin bir bireysel özgürlük problemi olarak kabul edilmesi karşısında, 15 yaşını doldurmuş, cinsel farkındalık döneminde bulunan ve işlediği fiilin anlam ve sonuçlarını algılama yeteneği gelişmiş olan kişilerin rızalarıyla cinsel ilişkide bulunma haklarının neden kısıtlandığı tam olarak anlaşılamamaktadır. Kanaatimizce kanun koyucu, böyle bir suç tipini toplumsal kaygıları göz önünde bulundurarak düzenlemiştir.Anahtar Kelimeler: Cinsel İlişki, Reşit Olmayan, Cinsellik, Rıza, Şikayet Hakkı, Ensest,Eşcinsel İlişki. Crime of sexual intercourse with a nonadult is regulated in the article 104 of Turkish Criminal Code. In the first subclause of article 104, `any person who is in sexual intercourse with a child who completed the age of fifteen, without using force, threat and deceit, is sentenced to imprisonment from six months to two years upon filing of a complaint.` Constitutional Court abrogated the second subclause of article 104 which was `If the offender is older than the victim more than five years, the punishment to be imposed is doubled without seeking raise of a complaint.` Two aggravated types of this crime was added to article 104 in 2014 with Code no 6545. According to these aggravated types, if the relation between the offender and the victim contains restraint of marriage or custodial parenting, the offender is sentenced to imprisonment from ten years to fifteen year without seeking raise of a complaint. Existing regulation of crime of sexual intercourse with a nonadult contains a lot of problems within itself. Even though the term `adult` is used in the title of article 104, in the context of article 104, `any child who has completed the age of fifteen` is used, which brings the question of whether a person becoming an adult by getting married or becoming an adult with a court decision without completing the age of eighteen can be a victim of this crime. Besides it is not clear what to understand from the term `sexual intercourse`. In the context of article 104 there is not any regulation considering the age of offender which brings the questions of who will be the offender and who will be the victim in the case of two children who are between the age of fifteen and eighteen have sexual intercourse by their own wills. Furthermore, in sexual intercourse with a nonadult crime, it is not clear to understand from the context of article 104 who has the right to complain.Apart from all these debates, the very existence of sexual intercourse with a nonadult crime is contradictive. Because, even though sexuality is considered as an individual freedom problem, it is not easy to understand why law-maker restricts the right of a person who has completed the age of fifteen, who has sexual awareness and who can understand the meaning and the results of his/hers action, to have sexual intercourse by his/hers will. In our opinion, law-maker regulated the sexual intercourse with a nonadult as crime by taking public sentiment into consideration.Keywords: Sexual Intercourse, Nonadult, Sexuality, Consent, Right to Complain, Incest,Homosexual Relation. 188

Bu projede; iki farklı (5 ve 20) sodyum absorbsiyon oranına (SAR) ve 4 farklı düzeyde tuzluluk (0, 3, 5 ve 8 dS/m) değerine sahip sulama sularının Kamışsı yumak (Festuca arundinacea schreb) bitkisinde bitkisel özellikler ile ot verimi ve kalitesi üzerine etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma Erciyes Üniversitesi ERUTAM uygulama arazisinde bölünmüş parseller deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Bitkilere uygulanacak su miktarı nötronmetre ile toprak nem ölçümlerinden hesaplanmıştır. Farklı tuz düzeyleri ve SAR oranlarına sahip sulama suları CaCl2, NaCl ve MgSO4 kullanılarak hazırlanmıştır. Sulamalar damla sulama sistemiyle gerçekleştirilmiştir.Araştırma sonuçlarına göre; yeşil ot verimi 3294-4530 kg/da, kuru ot verimi 748-1080 kg/da, ham protein verimi 60.2-81.2 kg/da, bitki boyu 69.1-97.3 cm, ham protein oranı % 6.02-8.11, asitte çözünmeyen lif (ADF) oranı %35.85-39.94, nötrde çözünmeyen lif (NDF) oranı %62.48-65.80, ham kül oranı ise %11.74-12.66 arasında değişmiştir. Tuz oranının artışı ile ot verimleri, ADF ve NDF de azalmalar tespit edilirken, ham protein ve ham kül oranlarında artışlar belirlenmiştir. In the current study, it was aimed to investigate the effects of irrigation water with two different sodium absorption rates (SAR) and four different salt values (0, 3, 5 ve 8 dS m-1) on plant characteristics, grass yield and quality of tall fescue plant (Festuca arundinacea Schreb.). The experiments were conducted as three replicates according to split plot design in ERUTAM practice lands at Erciyes University. The amount of water applied to crops is calculated using neutrometer from measurements of soil moisture. Irrigation waters with different salt levels and SAR rates were prepared by using CaCl2, NaCl and MgSO4. Irrigation was carried out with drip irrigation systems.According to research results; the values of forage yield, hay yield, crude protein yield, plant height, crude protein rate, acid detergent fiber (ADF), neutral detergent fiber (NDF), and crude ash rates were respectively ranged between 3294-4530 kg da-1, 748-1080 kg da-1, 60.2-81.2 kg da-1, 69.1-97.3 cm, 6.02-8.11%, 35.85-39.94%, 62.48-65.80%, 11.74-12.66%. It was seen that with the increase in salt rates grass yields, ADF, and NDF indicated a decrease, but crude protein and crude ash rates indicated a considerably increase. 66

Hayvancılığımız için her geçen gün önemi anlaşılan silajlık mısırın tarımı hızla artmaktadır. Çiftçilerin kar etmeleri için en az masrafla en yüksek ve kaliteli yemi üretmeleri gerekmektedir. En fazla gideri oluşturan sulama ve azot gübrelemesi için en uygun dozların belirlenmesi ile maliyetin azaltılması, verim ve kalitenin arttırılması ve çevre kirlenmesine engel olunması amaçlanmaktadır. Bu çalışmada silajlık mısır bitkisinde en uygun sulama miktarı ile azot dozunu belirleme amaçlamıştır. Bu amaçla 3 azot dozu (10, 20 ve 30 kg/da) ve tarla kapasitesi esas alınarak 3 sulama seviyesi (tarla kapasitesi esas alınarak; %100, %75 ve %50) kullanılmıştır. Bitkiler mayıs ayında ekilmiş ve yetişme süresince gerekli bakım işlemleri yapılmıştır. Su miktarı nötronmetre kullanılarak hesaplanıp damlama sulama ile verilmiştir. Azotun yarısı ekimle yarısı da sapa kalkma döneminde uygulanmıştır. Bitkinin arazi çalışmalarında bitki boyu, bitki çapı, yeşil ot verimi, koçan, yaprak ve gövde oranları ve kök gelişimi belirlenmiştir. Süt-hamur olum dönemine gelen bitkiler hasat edilerek silaj yapılmış ve 60 gün sonra açılan silajlarda kuru madde, pH, ADF, NDF, ham protein ve ham kül özellikleri incelenmiştir.Çalışmamızda elde edilen değerlerde uygulamaların yeşil ot verimi üzerine etkisi su ve azot dozu uygulamalarında %1 seviyesinde çok önemli bulunmuş olup, en yüksek suxazot interaksiyonu değeri 7180,95 kg ile %75 su x 30 kg/da azot uygulaması olmuştur. Uygulamaların bitki boyuna etkisi su uygulamalarında %5 seviyesinde önemli olurken, Su x Azot uygulamasının en yüksek değeri 225 cm değeri ile %100 su x 30 kg/da azot uygulamasından elde edilmiştir. Uygulamaların yaprak oranına etkisi su uygulamalarının ve azot dozlarının etkisi %1 seviyesinde çok önemli çıkarken, en yüksek değer %23.43 ile %50 su x 10 kg/da N uygulaması olmuştur. Uygulamaların gövde oranına etkisi su uygulamalarında %5 seviyesinde önemli olurken en yüksek gövde oranı %31.84 ile %50 su x 30 kg/da N uygulamasından elde edilmiştir. Uygulamaların koçan oranı üzerine etkisi, azot dozlarında %5 seviyesinde çok önemli çıkarken, en yüksek değer %56.00 değeri ile %75 su x 20 kg/da N uygulamasında görülmüştür. Uygulamaların ham kül oranına etkisi, su uygulamalarında %1 seviyesinde önemli olurken en yüksek değer %6.23 ile %75 su x 30 kg/da N uygulaması olmuştur. Uygulamaların ADF üzerine etkisi, azot dozlarında %1 seviyesinde çok önemli olurken, en yüksek değer %29.13 ile %75 su x 30 kg/da azot dozlarında görülmüştür. Uygulamaların NDF üzerine etkisi, su uygulamalarında %1 seviyesinde çok önemli olurken, en yüksek değere %48.11 ile %75su x 30 kg/da N uygulamasında ulaşılmıştır. Uygulamaların ham protein üzerine Su x Azot uygulamasının en yüksek değeri %7.26 değeri ile %75 su x 30 kg/da azot uygulamasından elde edilmiştir. Denememizde yapılan uygulamalarda alınan değerlerde bitki çapı ve pH oranına su uygulamaları ve azot dozlarının etkisi önemsiz bulunmuştur.Denememizde elde edilen değerler değerlendirildiğinde, mısır bitkisi üzerine yeşil ot verimi, yaprak oranı, ham protein ve koçan oranı üzerine etkileri su uygulamaları ve farklı azot dozları uygulamasında önemli olduğu görülmektedir. Bununla birlikte bitki çapı oranı ve pH oranına farklı su ve azot dozu uygulamalarının etkisinin önemsiz olduğu görülmüştür. Silage maize culture is ever increasing with increasing livestock activities. Farmers should produce high quality feed with the lowest cost for a profitable production. Irrigation and nitrogen fertilization constitute the greatest cost items in maize culture. Therefore optimum irrigation levels and nitrogen doses should be determined to reduce the costs and to improve the yields and quality and to prevent possible environmental pollution. The present study was conducted to determine proper irrigation levels and nitrogen doses for silage maize. Thus, 3 different nitrogen doses (10, 20 ve 30 kg/da) and 3 different irrigation levels (100, 75 and 50% of field capacity) were experimented in this study. Plants were sown in May and relavent cultural practices were implemented throughout the growth season. Amount of irrigation water was calculated by using the soil moisture contents through a neutron meter. Half of nitrogen was applied at sowing and the remaining half was applied when the plants reached to a height of 50 cm. Plant height, stalk diameter, green herbage yield, cob, leaf and stalk ratios and root development were investigated as the experimental parameters. Plants were harvested at milk-dough stage and ensiled. Following 60 days of ensilage, dry matter, pH, ADF, NDF, crude protein and crude ash parameters were determined. Effects of irrigation water levels and nitrogen doses on green herbage yields were found to be significant at p

İnsan fıtratında var olan merak ve istikbâle dair kaygı duygusu, bireyi ve içinde bulunduğu toplumu zamanla geleceğe dair bilgi edinmeye ve beraberinde de bu bilgileri öğrenebilme metotları geliştirmelerine neden olmuştur. Kullanılan bu metotlardan biri de fâldır. Fâl insanlık tarihinin ilk zamanından bu yana hemen hemen her kültürde ve toplumda, farklı şekillerde bakılma yöntemleriyle kabul görerek günümüze kadar varlığını sürdürmüştür. Bu merak, beraberinde fâl tekniklerinin gelişmesine ve bu tekniklerin toplandığı kitapları yani fâl-nâmelerin kaleme alınmasına neden olmuştur. İncelemesini yaptığımız eser, Bursa İnebey Yazma Eser Kütüphane'sinde bulunan 16 Or 950 numarada bulunan Hurşîd-nâme isimli yazmadır. Eser kur'a fâlı özelliğini taşımaktadır. Bu fâlın usulü, isminden hareketle `Hurşîd` kelimesini meydana getiren harflerle kur'a atılarak, eserin bölümlerini oluşturan yıldızlara, bitkilere, kuşlara, hayvanlara ve en sonunda da peygamberlere atıfta bulunmasından meydana gelmektedir.Çalışmamızın amacı esere ait olan üç nüshadan tenkitli bir metin hazırlayarak, içerikte zikredilen altı gezegen, otuz altı bitki, otuz altı kuş, otuz altı hayvan, otuz altı peygamber ve ehl-i beytin fâl üzerindeki tesiri ve atfedilen manaların geniş bir şekilde açıklanmasıdır. Çalışmamız içerisinde yer alan; İstanbul Süleymaniye ve Ali Emiri Yazma Eserler Kütüphanesinden bizzat, Ankara Millî Kütüphane Yazma Eserlerden internet ortamında yapılan fâl, fâl-nâme, tefe''ül-nâme kelimelerinin taranması sonucunda ilgili eserlerin tespiti, E-Kitap ile Yök tez sisteminde kayıtlı Divanlarda fâl ve ilgili unsurların sayısal tespiti ve grafiksel şekli, ilgili beyitler, alfabetik sistemle tüm fâl çeşitleri ve uygulama tekniklerinin belirlenmesiyle bu alanda yapılan çalışmalara katkı sağlaması amaçlanmaktadır. Emotions like curiosity and concerns for the future in human creation cause the individuals and societies to acquire knowledge about the future and also develop metadologies to get these knowledge's. One of these metadologies is fortune. The fortune which has different looking methods continues to exist nowadays with its acceptance in early stages of history in almost every culture and society. This curiosity caused development of fortune techniques and appearance of books which included these techniques in, are named as fortune-books.The work of art we examine about which is found in Bursa İnebey Yazma Eser Library, is 16 Or 950 numbered Hurşîd-nâme. This work of art is both fortune-book copy and a kind of draw fortune. The working principle of this fortune comes from balloting by using its `Hurşîd` name's letters. The chapters of the work of art originate referencing the stars, plants, birds, animals, and finally prophets. The purpose in our study is to prepare criticizing text from three copies of the work of art, includes affects of six planets, thirty-six plants, thirty-six birds, thirty-six animals, thirty-six prophets and ahl al-bayt which are also called in content on fortune and extend explanation of attributed significations.We aim to contribute the other studies in this area with the chapters in our content of the study in determining the related work of arts by scanning the words like fortune, fortune-book, tefe''ül-book in Ankara Milli Library Written Work of Arts by internet and İstanbul Süleymâniye and Ali Emîrî Yazma Eserler Library by own, determining the quantitative of fortune and related elements in E-Book and Yök thesis system registered Divan's, transferring the related couplets giving the graphical forms, determining the all fortune kinds and application techniques with alphabetical system. 383

İran edebiyatının en büyük şairlerinden biri olan Hâfız-ı Şîrâzî'nin Dîvânı Türk şairleri tarafından çok sevilmiş, etkisi uzun süre devam etmiş;bazı Türk şairleri fahriyelerinde Hâfız'la kendilerini mukayese etme gereğini duyarak onun şiirlerine nazireler yazmışlardır. Fatih Sultan Mehmed de onun bir gazelini tanzir etmiştir. Türkçe'de özellikle Fars edebiyatından Hâfız-ı Şîrâzî, Sâib-i Tebrîzî, Şevket-i Buhârî, Örfî-i Şirâzî gibi şairlerin divanlarını başta Şem'î, Sürûri, Sûdî, Vehbî ve daha başka edebiyat âlimleri şerh etmişlerdir. Türk Edebiyatışarihleriözellikle Hâfız Dîvânı'nın anlaşılabilmesi için şerhler kaleme almışlardır. Ayrıca Arap edebiyatından bazı divanlarla Kaside-i Bürde, Kaside-i Bür'e, Kaside-i Hamriyye, Kasîde-i Münferîce şerhleri ile Mevlânâ'nın Mesnevî'si, Sa'dî'nin Bostân ve Gülistân'ı gibi benzeri manzum eserler şerh edilmiştir. Oldukça hacimli olan bu şerhler üzerine birçok akademik çalışma yapılmış, fakat ömrünü Farsça ünlü eserleri şerh etmeye adayan Şem'î Şem'ullah'ın Hâfız Divanı Şerhi üzerinde bugüne kadar herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Biz de bu eseri çalışma ihtiyacı duyduk. Bu çalışmada Şem'î'nin Şerh-i Dîvân-ı Hâfız adlı eserinin şerh geleneğindeki yerinin tespîti ve bilim dünyasına kazandırılması amaçlanmıştır. Şem'i Şem'ullah'ın Şerh-i Dîvân-ı Hâfız'ı (İnceleme-Metin-Sözlük)adlı yüksek lisans tezimiz giriş, inceleme ve metin olmak üzere üç ana başlık altında hazırlanmıştır. Hâfız Divanı'nın tamamını kapsayan bu şerhte geçen bilgilerin, terim ve kıssaların Türkçe divanların anlaşılması konusunda önemli katkılar yapacağı düşünülmektedir. Hafız-ı Şirazî, one of the greatest poets of Persian Literature, and his Diwan are well-liked by Turkish poets. His impact on Turkish poets has continued for a long time; some Turkish poets have felt the need to compare themselves with Hafız in their poems written in the type of fahriye, a type of Diwan Literature poem in which the poet praises himself. Fatih the conqueror has also written a nazire, another type of Diwan Literature poem in which the poet writes a poem to another poet's ghazal in the same prosody and rhyme, to Hafız's ghazal. Literature scholars such as Şem'î, Surûrî, Sûdî and Vehbî have interpreted the Diwans of some poets of Persian Literature such as Hafız-ı Şirazî, Saib-i Tebrizî, Şevket-i Buharî and Örf-î Şirazi. Furthermore, Turkish Literature commentators have annotated Şirazî's Diwan, as well as Kaside-i Bürde, Kaside-i Büre, Kaside-i Hamriyye, Kaside-i Münferice, some poetic works like Mevlana's Mathanawi and Sadi's The Gulistan, and some Diwans from Arabic Literature to make them more understandable. Despite the fact that there is a great number of academic studies on the mentioned and quite voluminous works of literature, the Interpretation of Hafız Diwan written by Şem'î Şem'ullah who dedicated his life to well-known Persian works of literature has not been studied. Therefore, in this dissertation, the Interpretation of Hafız Diwan will be examined in detail. The main objective of this study is to determine the place of the mentioned work and to introduce it to the Modern Turkish Literature. The thesis titled `Şem'î Şem'ullah'ın Şerh-i Divan-ı Hafız'ı` consists of three main chapters namely introduction, examination and text. It is considered that all the information, terms and anecdotes mentioned in the Interpretation of Hafız Diwan will make significant contributions for the understanding of Turkish Diwans. 835

Çalışmanın amacı; farklı ağır metalllerin (Al, Cr ve Pb) dozlarının (0, 2, 4, 8, 16, 32 ve 64 pmm) sorgum bitkisinin enzim aktivitesi üzerine etkisini araştırmaktır. Bu amaçla Sugar Grazer II sorgum çeşidi kullanılmıştır. Tohumlar özel hazırlanmış kaplar kullanılarak hoagland içersine 50 adet tohum konularak üç tekrarlamalı 25 °C'de 10 gün stressiz 10 gün stres koşullarında iklim odasında yetiştirilmiştir. Yetiştirme süresi sonunda bitkilerin kök ve yaprakları ayrılarak analizler yapılmıştır.Ağır metaller ve bunların toksik düzeyleri reaktif oksijen türlerinin (ROS) ortaya çıkmasına neden olup fizyolojik ve biyokimyasal süreçleri etkileyebilmektedir. Bu çalışmada büyütme kabininde su kültüründe hougland solüsyonu içinde sorgum (Sorghum bicolor L.) tohumlarına farklı konsantrasyonlarda (2, 4, 8, 16, 32, and 64 ppm) alüminyum (Al), krom (Cr) ve kurşun (Pb) uygulamak suretiyle ağır metallerin kök ve yapraklarda bazı fizyolojik ve biyokimyasal özellikler üzerine etkileri incelenmiştir. Sorghum bicolor ağır metallere dayanımı açısından oldukça ilgi çekmektedir. Bu çalışmada farklı Al, Cr ve Pb dozlarında membran lipid peroksidasyonu (MDA), prolinedüzeyleri, katalaz(CAT, EC 1.11.1.6), süperoksitdismutaz (SOD, EC 1.15.1.1), askorbatperoksidaz (APX, EC 1.11.1.11), glutatyonredüktaz(GR, EC 1.6.4.2) ve glutatyon S-transferaz (GST, EC 2.5.1.18) aktiviteleri incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre Al dozları 4 ppm ve üzeri dozlarda Chl a miktarını, 32 ppm ve 64 ppm dozlarında ise toplam Chl miktarını önemli düzeyde düşürmüş fakat 2 ppm dozundaki keskin artış dışında Chl b düzeylerinde herhangi bir değişime neden olmamıştır. Al, Cr ve Pb nin 64 ppm dozu toplam Chl içeriğini önemli düzeyde azaltmasına rağmen (sırasıyla yaklaşık %32, 4 ve 34), yaprak proline düzeyini arttırmıştır (kontrol uygulamasına kıyasla sırasıyla hemen hemen 5, 21 ve 40 kat). Al ve Cr uygulamalarında köklerde prolin, MDA, APX ve GST arasında ve tüm elementler için kök GST aktiviteleri arasında pozitif korelasyonlar söz konudur. Aynı şekilde, yapraklarda ise Al ve Cr için proline ve MDA arasında pozitif korelasyonlar gözlenmiştir. Buna rağmen, antioksidan enzimlerin devreye girmesi sorgum hücrelerini ağır metal toksisitesinden korumak için yeterli olmayabilir, bu nedenle söz konusu bulguların geçerliliğini ispat etmek daha ileri düzeyde çalışmalara gerek vardır. Heavy metals and their toxic levels generate reactive oxygen species (ROS) and effect physiological and biochemical processes. Experiments were carried out by cultivating the seeds in hydroponic hoagland solution in a growth chamber for investigating the effect of Aluminum (Al), Chrome (Cr) and Lead (Pb) concentrations (2, 4, 8, 16, 32, and 64 ppm) on some physiological and biochemical characteristics of Sorghum bicolor in root and leaf. Sorghum bicolor has received great interest in terms of resistance to heavy metals. Therefore we investigated membrane lipid peroxidation (MDA), proline level, catalase (CAT, EC 1.11.1.6), superoxide dismutase (SOD, EC 1.15.1.1), ascorbate peroxidase (APX, EC 1.11.1.11), glutathione reductase (GR, EC 1.6.4.2) and glutathione S-transferase (GST, EC 2.5.1.18) activities upon exposure to Al, Cr, and Pb concentrations. Al doses significantly decreased the amount of Chl a at 4 ppm and subsequent doses, and total Chl at 32 and 64 ppm doses, however, it didn't cause any change at the level of Chl b except at 2 ppm with a sharp increase. Although 64 ppm applications of Al, Cr, and Pb significantly decreased the total Chl content (about 32, 4, and 34%, respectively), it caused increase in proline level (nearly 5, 21, and 40 times higher compared to control, respectively) in leaf. A common observation is that a positive correlation was apparent between proline, MDA, APX and GST activity for Al and Cr treatments and GST activity for all three element treatments in root. Also, the only positive correlation was evident between proline and MDA for Al and Cr applications in leaf. Despite these, induction of antioxidant enzymes may not be enough to protect sorghum cells from heavy metal toxicity; however, further studies are required to verify this. 91

Tasavvuf, insanı, kötü davranışlardan uzaklaştırıp iyi huylarla bezenmesine yol açar. Tasavvuf Allah sevgisi üzerine kuruludur ve Allah'ın güzelliğine koşmaktır. Bu sebeple tasavvuf her çeşit güzel huya benzemek için kurulmuş bir sistemdir. Tasavvuf, Orta Asya'da İslamiyet ile birlikte çeşitli din ve kültür farklılıklarını içine alarak beslenen bir yapıya dönüşmüştür. 13. yüzyılda yaşanan Moğol istilası ile beraber Anadolu'ya çok fazla göç olmuştur. Moğollardan kaçan şeyhler ve dervişler Anadolu'ya sığınırlar. Böylece tarikatlar, tekkeler Anadolu'da varlık kazanmaya ve âlimler de tasavvuf düşüncesi üzerinde etkili olmaya başlarlar. Böylece tasavvuf edebiyatının ilk ürünleri Anadolu'da verilmeye başlamıştır.Biz bu eser ile 19. yüzyılın başlarında yaşamış mutasavvıf bir şâir olan Sıdkî' nin İmam-ı Gazâlî'nin tasavvuf sisteminden faydalandığını göstermeye ve insan-ı kâmil mertebesine ulaşmak için bahsetmiş olduğu, on iki yol hakkında bilgiler vermeye çalıştık. Ve bu çalışma ile tasavvufî eser olan Risâle-i Rufekâ'yı günümüz Latin harflerine aktarırken Sıdkî Efendi'nin ulaştığı edebi ve tasavvufî derinliği anlamaya özen gösterdik. Tasavvuf (Islamic mysticism / Sufism) leads people to move away from their improper behaviors, however, it adorns them with the good ones. Tasavvuf was established on the love of Allah and it means `to run towards the beauty of Allah.` For that reason, tasavvuf is a system formed to resemble all sorts of good comportments. With Islam, Tasavvuf was transformed into a structure in the Central Asia, including various kinds of religious and cultural differentiations. With the Mongolian invasion in the 13th century, there were a lot of migrations to the Anatolia. The sheikhs and dervishes, who were running away from the Mongolians, took shelter in Anatolia. As a result, religious brotherhoods and dervish lodges commenced to get strengthened and scholars started to be effective on the idea of tasavvuf. Therefore, the first products of the Tasavvuf literature were started to emerge in Anatolia. In this work, we tried to show that Sıdkî, a 19th century poet of tasavvuf, benefited from the system of tasavvuf of Imam Gazali and to give information about the twelve steps which were mentioned to reach the level of mature person. In addition, in this work, on one hand we transliterated the Risâle-i Rüfekâ into the present-day Latin script and on the other hand, aimed to understand the literary and mystical depth of Sıdkî Efendi. 362

Şairlerin eserlerini latin harflerine aktarılarak incelenmesi, değerlendirilmesini ve gelecek kuşaklara aktarılabilmesini kültürümüz için bir katkı adedip çalışmamızda 18. yüzyıl Türkmen edebiyatının önde gelen temsilcilerinden biri olan Dövletmemmet Azadi'nin Divanını gün ışığına çıkarmak istedik.Divan 1753-1754 yılları arasında yazılan önemli bir kitaptır.2324 beyitten oluşan aruzun Failatün, failatün, failün kalıbıyla mesnevi tarzında yazılan Vagz-ı Azad dört baptan meydana gelmektedir. İt is of great importance to convert poets works to latin letters, analyze, valuate and relay them to the next generation. So, in our work we tried to bring to light one of the most prominent Turkmen poets Dövletmemmet Azady's Divan. Divan is a book of great value written in 1753-1754. This mesnevi consists of four baps, 2324 beyits and written in Failatün,failatün, failün form. 593

Bu tez XVII. yüzyıl `Klâsik Türk Şiiri`nde geçen mûskî terimlerinin incelenmesi üzerine kurulmuş, şiir ile musikî arasındaki ilişki gösterilmeye çalışılmıştır. Musikî terimlerinin kullanıldığı beyitler tespit edilmiş ve bu terimlerin şiirde nasıl kullanıldığı incelenmiştir. Çalgı, makam, usûl (ritim), perde (nota) isimlerine ve diğer musikî terimlerine şiirlerde nasıl yer verildiği ve kelimelerle musikî terimleri arasında nasıl bir ilişki kurulduğu gösterilmeye çalışılmıştır. İnceleme XVII. yüzyılda telif edilen bazı divan, mesnevi, sûrnâme, sâkînâme ve şair tezkireleri` üzerinde yapılmıştır. Eserlerde yer alan musikî terimleri alfabetik sıraya göre, kullanım sayısı da belirtilerek tablolaştırılmış ve tezde bu tablolara yer verilmiştir. Tezin giriş bölümünde XVII. yüzyılda yaşamış musikişinaslar da tanıtılmaya çalışılmıştır. Bestekâr, hânende (şarkıcı) , sâzende (çalgıcı) gibi musikî kültürümüze katkısı olan bu tarihî şahsiyetlerin hayatları hakkında farklı kaynaklardan bilgi toplanmış, bu musikî ustaları ile alakalı fikir sahibi olunabilecek küçük biyografik bir metin oluşturma çabası içine girilmiştir. Musikî sanatında söz sahibi olduğu hâlde şiir sahasında da söz sahibi olan sanatkârlar da vardır. Müzisyenlikleri yanında şairliği olanlar da bu biyografi bölümünde belirtilmiştir.İkinci bölümde musikî terimleri üzerinde durulmuştur. Çalgı, makam, usûl isimleri ayrı başlıklar altında tasnif edilmemiştir. Metinlerde tespit edilen musikî terimleri alfabetik sıraya göre düzenlenmiş, açıklama, bilgilendirme bu sıraya göre yapılmıştır. Kelimelerin hem gerçek hem de terim anlamları verilmiş, beyitte daha çok hangi anlamlarıyla yer verildiği üzerinde durulmuştur. Daha sonra kullanım sıklığına ve farklı anlamlarda yer verilişine göre beyit örnekleri gösterilmiş, günümüz Türkçesiyle nesre çevrilmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: `XVII. yüzyıl, Eski Türk Edebiyatı, Klasik Türk Musikîsi, musikî terimleri. In this thesis, couplets with musical terms used in 17th century `Classical Turkish Poetry` were identified and how these terms were used in the poems were researched. It has been tried to show that how terminologyfor instruments, systems of melody types (makam), rhythms (usul), notes (perde) and other musical terminology were given place and how words and musical terminology were interrelated in the poems. The research was conducted on some diwans (collected poems), masnavi, surnâme, sâkînâme, and tezkires all of which were edited in the 17th century. Also indicating the use count, musical terms found in the works weretabulated in alphabetical order count, and these tables have been included in the thesis. In the second part of the thesis, musicians of 17th century are presented. Having collected information from different sources about some historical personages who contributed to our musical culture as composers, singers andsaz players (sazende), it was endeavored that a small biographic text was formed to provide an idea about those musical masters. There weresome artists who had a voice not only in music but also in poetry. Those who had poetshipbesides being a musician were also indicated in this biographicalpart.Musical terms were the focus of the third part of the study. Instruments, melody types (makam) and note units were classified under different headings. Putting musical terms found in the texts in alphabetical order, informationand explanation were given in the same order. Both present-day and terminological meanings of the words were given, and what they mainly meant in the couplet was elaborated. Then, some examples from couplets were given, according to their usage with different meanings and frequency, and were interpreted into proses with present-day Turkish. Key words: 17th century, Old Turkish Literature, Classical Turkish Music, Musical Terms. 326

Bu çalışma Veli Recai VELİBEYOĞLU?nun Bütün Türk Şairleri adlı eseri üzerine yapılmıştır. Bütün Türk Şairleri?nin ?A-D? arası şairlerinin olduğu ilk 22 klasör çalışılmıştır.Bütün Türk Şairleri, Türk Edebiyatı?ndaki tezkirecilik geleneğinin 20. yüzyıldaki önemli örneklerindendir. Veli Recai VELİBEYOĞLU, Şairlerin kısa biyografilerini alfabetik sıra ile vermiştir. Şairlerin çoğunun şiirlerinden örnekler almış, kaynaklarını cilt ve sayfa numaralarıyla kaydetmiştir.Çalışma üç bölümde gerçekleştirilmiştir. Giriş bölümünde, tezkireler hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde Veli Recai VELİBEYOĞLU?nun hayatı, edebi kişiliği ve eserleri üzerinde durulmuştur.İkinci bölümde Bütün Türk Şairleri?nin derleme süreci, dil ve üslup özellikleri hakkında bilgi, sonuç ve kaynakça verilmiştir. Üçüncü bölümde eserin metni verilerek çalışma son bulmuştur.VELİBEYOĞLU, Veli Recai, Bütün Türk Şairleri, tezkire, şair tezkireleri, biyografi This dissertation analysis All The Turkish Poets, the first 22 folders of All The Turkish Poets of Veli Recai Velibeyoğlu. It has been analysed first 22 folders of All The Turkish Poets.All The Turkish Poets is one of the last and important examples of the tradition of tezkire profession in 20. century in Turkish Literature. Veli Recai VELİBEYOĞLU, in this work, wrote poet?s summary biographies by putting an alphabetic order. He in his work, has given examples of many poets? poems and then he has recorded the information about poets whose biographies were given, together with page and volume numbers.The dissertation consists of three main chapters. In the introduction, about tezkire is given information. Chapter One information is given about life, works and literary personality of Veli Recai VELİBEYOĞLUChapter Two consists of works' process of compiling, language and content. Then epilogue and bibliography is given. Chapter Three includes the text of the work.Key Words: VELİBEYOĞLU, Veli Recai, All The Turkish Poets, Tezkire, Tezkires of poets, Biography 2136

Olay çevresinde oluşan edebi metinlerde şahıs kadrosu, zaman, mekân, olay örgüsü gibi birtakım unsurlar yer alır. Bunların her biri söz konusu edilen hikâye açısından oldukça önemli ögelerdir. Hikâye ve romanlarda yer alan bu unsurlar manzum hikâyelerde de karşımıza çıkar. Bu unsurlar içinde şahıs kadrosu tahkiye için ayrı bir öneme sahiptir. Çünkü anlatılan olay çevresinde yer alan kişiler, yazarını yansıtan birer ayna gibidir. Kendisini oluşturan sanatçının düşüncelerini, hislerini ve hayal dünyasını yansıtır.Akif, Safahat?ında manzum hikâyelere çokça yer vermiştir. Onun manzum hikâyeleri tıpkı mensur hikâyeler gibi zaman, mekân, olay örgüsü ve şahıslar bakımından incelenmeye elverişlidir. Biz, Akif?in manzum hikâyelerini şahıs kadrosu bakımından inceledik ve bu kahramanları tahlil etmeye çalıştık. Safahat?ın kişileri hem Akif?in düşünce dünyasını yansıtması bakımından hem de dönemin manzarasını göstermesi bakımından son derece önemlidir.Anahtar Kelimeler: Mehmed Âkif ERSOY, Safahat, şahıs kadrosu, insan portreleri, kahramanlar Literacy texts that occurs around the event includes some elements such as person staff, time, space and plot.Each of these is very important element for the story. These elements which are taking place in stories and novels also appears at stories in verse. Personal staff has a special importance for narration. Because the people who are around the described event are like a mirror that reflects the author. They reflect the thougts, feelings and imagination of the artist that created it.Akif has a lot of stories in verse in Safahat. His stories in verse are avaliable to study about time, space, plot and people like his prose stories. We studied Akif?s stories in verse about personel staff and tried to analyse this characters. The chracaters in Safahat are extremely important because they reflect both Akif?s world of thougt and show wievs of the period.Keywords: Mehmed Âkif ERSOY, Safahat, personal staff, portraits of human, characters 192

Bu çalışma, 17. yüzyılda yazılmış olan divanlarda geçen şair ve eser kadrosunu tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Bu tespitin neticesinde bu yüzyılda hangi şairlerin, hangi nazım şekillerinde kaç kere geçtiğini ve hangi münasebetle beyitlerde anıldığını milliyetlerine göre tasnif etmek ve istatistikî veriler çıkarmaktır. Eser isimleri de aynı metotla tespit edilerek içeriklerine göre sınıflandırılmıştır. Çalışma yedi bölümde gerçekleştirilmiştir:Giriş bölümünde 17. Yüzyıl Türk Edebiyatının genel görünümü siyasî, sosyal, kültürel ve edebî açıdan ayrıntılı bir biçimde değerlendirilmiştir. Daha sonra kaside ve gazel nazım şekillerinin tarihî gelişimi anlatılarak, 17.yüzyılda ortaya çıkan şiir akımları hakkında etraflı değerlendirmeler yapılmıştır.Birinci bölümde, 17.yüzyıl divanlarında geçen Arap şairleri ortaya kondu. Bunun için beyitlerin izahından önce bu şairlerin hayatları hakkında bilgiler verildi ve bu şairlerin isminin yer aldığı beyitlerin hangi divanlarda, kaç kez ve hangi münasebet yönüyle yer aldıkları belirlendi. Sonrasında beyitlerin açıklamaları verilerek uygun yerlerde tablo ve grafiklerle sonuçlar aktarıldı. İkinci bölümde İran şairleri, üçüncü bölümde Selçuklu Dönemi şairleri, dördüncü bölümde Osmanlı şairleri, beşinci bölümde Çağatay şairleri, altıncı bölümde kimliği tespit edilemeyen şairler, yedinci bölümde de bu divanlarda geçen eserler aynı yöntemler takip edilerek ele alındı. Her bölümün sonunda, genel bir değerlendirme olması açısından bu şairlerin isminin geçtiği nazım şekilleri ve hangi münasebetlerle anıldıklarına dair tablo ve grafikler ayrıca verildi. Değerlendirme ve Sonuç kısmında, çalışma neticesinde elde edilen sonuçların toplu bir değerlendirmesi yapıldı. Divanlarda geçen kişi ve eser adları iki ayrı indeks halinde sıralandı. Ekler kısmında, bu yüzyılda ismi geçen şair ve eserleri istatistikî veriler kapsamında görebilmek için tablo ve grafikler verildi. Anahtar Kelimeler: 17. Yüzyıl, Şairler, Eserler. Aim of this study, to determines the divans and Works which were written in seventeeth century. Moreover, this study is made to identify, which poets were celebrated, how many times have they celebrated and they were referred to, which purpose. According to this results, they were classify by their nationalities and the statistical datas were determined. Additionally, name of works were identified by same methods and they were classified by their contents. This study were approached with seven part.In introduction, Seventeeth Century Turkish Literature overview were evaluated politically, socially and culturally. Later on, historical development of versification of ghazals and qasides were explained and poetry trend which emerged in Seventeeth Century were commented fully.In the first part of study, Arabian poets that were celebrated in Seventeeth Century divans were detected. Before describing couplets information on life of poets were given. Subsequently; the couplets were explained and the results were shown by tables and histograms. In the second part Persian, third part Seljuk Empire, fourth part Ottoman Empire, fifth part Chatai, sixth part the identify of the poets can not be determinend and seventh part, the works which were celebrated in divans were handled by same methods.At the end of each chapter, for an overview, versification that passing of this poets and mentioned relations were shown particularly with tables and histograms.In the part of discussion and conclusion, a general assesment were made using the result of this study. The names of persons and works were seperated two part and they were ordered as two different index. In the part of supporting information the table and graphs were given showing works and divans which were in this study.Key Words: Seventeeth Century, Poets and Works. 620

Bu araştırma, 2012 yılında Erciyes Üniversitesi Seyrani Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Laboratuvarında yürütülmüştür. Bu çalışmada, nohut (Cicer arietinum L.)?da bazı klor tuzlarının çimlenme ve çıkış üzerine etkileri belirlenmesi amaçlanmıştır. Denemede, 6 farklı nohut çeşidi (Akçin 91, Aziziye, Gökçe, İnci, Işık 05 ve Yaşa 05) ile NaCl, MgCl2 ve CaCl2 tuzları materyal olarak kullanılmıştır. Çalışmada her üç tuzdan da 4, 8 ve 16 dS/m elektriksel iletkenlik değerlerinde solüsyonlar hazırlanmıştır. Kontrol olarak distile su kullanılmıştır. Araştırma tesadüf bloklarında faktöriyel deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak kurulmuştur. Her tekerürüde 50 adet tohum kullanılmıştır. Araştırmada çimlenme yüzdesi, ortalama çimlenme süresi, radikula ve plumula uzunluğu, radikula ve plumula yaş ve kuru ağırlığı,çıkış yüzdesi, kök uzunluğu, kök yaş ve kuru ağırlığı, fide uzunluğu, fide yaş ve kuru ağırlığı özellikleri incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, Akçin 91, Aziziye, Gökçe, İnci, Işık 05 ve Yaşa 05 nohut çeşitlerinde NaCl, MgCl2 ve CaCl2 tuzlarının artan dozlarında incelenen tüm özelliklerde önemli azalmalar belirlenmiştir. Tüm tuz kaynaklarında 16 dS/m dozu çıkış için öldürücü etkiye sahip olmuştur. Çeşitlerin tuz türlerine tepkileri farklı olmuştur. Aziziye çeşidi NaCl tuzunda, Işık-05 çeşidi CaCl2 tuzunda, Gökçe çeşidi ise MgCl2 tuzunda daha yüksek çıkış göstermiştir. Sonuç olarak, nohut çeşitlerinin farklı tuz tiplerine farklı tepkiler verdiği ve 8 dS/m'den daha yüksek tuzluluk seviyesinde çıkış sağlanamayacağı sonucuna varılmıştır.Haziran 2013, 81 sayfaAnahtar Kelimeler: Nohut (Cicer arientinum L.), çeşit, tuzluluk, tolerans Effects of chloride salts on germination and emergence rates of different chickpea (Cicerarietinum L.) cultivars were investigated in this study. Experiments were carried out at laboratories of Field Crops Department of Erciyes University Agricultural Faculty in the year 2012. Six different chickpea cultivars (Akçin 91, Aziziye, Gökçe, İnci, Işık 05 and Yaşa 05) and three different chloride salts (NaCl, MgCl2 and CaCl2) were used in experiments. Salts were applied at 4, 8 and 16 dS/m doses and distilled water was applied to control treatment. Experiments were implemented in randomized blocks factorial experimental design with four replications. A total of 50 seeds were used in each block. Germination rates, average germination duration, radicula and plumule lengths, fresh and dry radicula and plumule weights, emergence rates, root lengths, fresh and dry root weights, seedling lengths, fresh and dry seedling weights were investigated in experiments. Results revealed significant decreases in entire parameters of all cultivars with increasing salt doses. The 16 dS/m dose of all three salts was found to be lethal. Different cultivars exhibited different responses against salt doses. The cultivar Aziziye presented higher emergence rates in NaCl, Işık-05 in CaCl2 and Gökçe in MgCl2. It was concluded in present study that chickpea cultivars yielded different responses against different salt sources and emergence was not possible above 8 dS/m. June 2013, 81 pagesKey Words: Chickpea (Cicer arientinum L.), cultivar, salinity, tolerance 79

Mesnevîleri de kapsayan Türk Edebiyatı, bağrında halen günümüze ulaştırılmayı bekleyen nice önemli eserler bulunduran bir kültür hazinesidir.Bu çalışmada 17. yüzyılda yaşamış Seyyidî?nin mesnevî tarzında yazılmış Manzûme-i Akâid isimli eseri incelenip, tenkitli metni hazırlanmıştır. Eserin müellifi hakkında birçok kaynağa başvurulmuş fakat yeterli bir bilgiye ulaşılamamıştır. Eserlerinden edindiğimiz bilgiler ışığında hayatı ve edebi şahsiyeti hakkında bilgiler verilmiştir. Bu eser Fıkh-ı Ekber Tercümesi olması hasabiyle akâid-nâmeler arasında önemli bir yer tutar. Amacımız böyle değerli bir eseri Türk Edebiyatına tekrar kazandırmaktır. Anahtar kelimeler: Akâid-nâmeler- Mesnevi, Manzûme-i Akâid, Seyyidî. Turkish literature, that includes mesnevi, is a treasure house that consists of great amount of significant works.The current work analyses Manzume-i Akâid which was written in mesnevi manner by Seyiddin, who lived in the 17th century. A plethora of references were used in order to acquire information regarding the author. From the valuable information that was acquired from the text, both the individuality and literature personality of Seyiddin was completed. This work, which is the translation of Fikh-i-Ekber, is an important part of akâidnames. The purpose of the current thesis is to acquire and analyse such an important work for Turkish literature one more time. Key words: Akâid-nâmeler- Mesnevi, Manzûme-i Akâid, Seyyidî. 309

Şehnâme, Klasik Türk edebiyatını etkileyen en önemli kaynaklardan birisidir. Firdevsî tarafından mesnevi yazım türünde yazılmış olan bu eser, İranlıların Müslüman olmadan önceki bin yılını anlatır. Firdevsî, bu eserinde İran tarihini etkilemiş olağanüstü güçlere sahip kahramanları masalsı bir dilde işlemiştir.Klasik Türk edebiyatı şairleri de bu eserde bulunan kahramanları şiirlerinde sıkça kullanmışlardır. Özellikle 16.yy'da Şehnâme kahramanları dillerde pelesenk olacak kadar işlenmiştir. Memduh bu kahramanların özellikleri ile övüldüğü gibi bazen bu kahramanlar sevgilinin yanında küçük görülmüşlerdir. Şairlerimiz kimi zaman bu kahramanların tahtına, tacına ve gücüne sahip olmak yerine harabe bir köşeyi tercih etmişler kimi zaman da memduha öğüt verme amacıyla dünyanın bu debdebeli kahramanlara bile kalmadığını, yani dünyanın geçiciliğini belirtmek için şiirlerinde onları işlemişlerdir.Çalışmamızda, bu şahısları tespit ettikten sonra Osmanlı şairleri tarafından kullanılıp kullanılmadıklarını özellikle ?Metin Bankası? olmak üzere ulaşabildiğimiz divanlar içinde araştırdık. Kronolojik sıraya göre kullanılan kahramanların hayatlarını inceleyip genel özelliklerini yansıtan beyitleri ve özellikleri dışındaki farklı kullanımlı beyitleri tespit ettik. Tespit edilen beyitleri nesre çevirip tahlil ettik. Beyit seçiminde tür olarak karşımıza daha çok gazel ve kaside çıksa da mesnevi, terkib-i bent, müstezat ve tahmis gibi türleri de çalışmamıza aldık. Ayrıca kahramanların ne bakımdan kullanıldıklarını, yüzyıllara göre şairleri ve kullanılan türleri şema ve grafiklerle gösterdik.Kısacası, Osmanlı şairleri edebiyatımız için vazgeçilmez bir ifade olan Şehname kahramanlarını çeşitli sebeplerden dolayı da olsa şiirlerinde sıkça kullanmışlardır. Biz de bu kullanım özelliklerini yansıtan beyitleri belirleyerek bütün bir halde sunmaya çalıştık. Şehnâme is one of the most important sources which has influenced Classic Turkish Literature. Having been written in the sort of mesnevi writing sort, this work tells a hundred year of Iranians before being Muslim. In this work, Firdevsî tells the heroes in a tale-teller language who have extraordinary powers and having influenced Iran History.The poets of Classic Turkish Literature also often used the heroes found in this work in their poems. Especially in 16th century heroes of Sehname were worked up so much to be talked about everywhere. As Memduh was praised with the features of these heroes, these horoes were also despised with their lovers from time to time. Instead of having the throne, crown and the power of them, our poets sometimes prefered a corner in ruins and sometimes worked up them in their poems in order to give advise to Memduh and clarify that this world is temporary and it hasn?t ever remained to these pompous heroes.In our study, after determining these characters we investigated in the reachable Classical Ottoman poetries-especially in?Text Bank?- whether they were used by the Ottoman poets. We scrutinized the lives of the heroes used according to chronological order and determined the couplets reflecting their general specialities and the couplets used with the other purposes. We turned the determined couplets into proses and analyzed them. As a kind in the choice of couplet, even though we were confronted with gazel and qaside more, we also inserted the kinds such as mesnevi, terk-i bent, müstezat and tahmis in our study. We also shew in which respect the heroes were used, the poets according to centuries and the used kinds on the schemes and graphics.Briefly, with the various reasons, Ottoman poets often used the heroes of Sehname in their poems which is an indispensable mazmun for our literature. And we strived to present the couplets reflecting these kind of usage propeties in an entire state. 265

Zengin ve tarihi geçmişe sahip Türk Edebiyatı, başta dîvânlar olmak üzere halen kayıp olan, değerlendirilmeyi bekleyen bir kültür hazinesidir.Bu çalışmada, 19.yüzyılda yaşamış Âbid Efendi'nin Dîvânçe'si incelenip, transkripsiyonlu metni hazırlanmıştır. Eserin müellifi hakkında birçok kaynak araştırılması yapılmış; fakat herhangi bir bilgiye ulaşılamamıştır. Bilinen 2 eseri vardır. Bunlardan edindiğimiz bilgiler ışığında hayatı ve edebi şahsiyetini tanıyabiliyoruz.Dîvân şiiri, 19.yüzyıl şairlerinde genel itibariyle halk diline yakın sade bir dille ifade edilmek istenmiştir. Fakat güçlü şairlerin yetişememesi nedeniyle yazılanlar taklitten öteye geçememiştir. Bu çalışmaya konu olan Âbid Efendi'nin Dîvânçe'sinde de sade bir dille bu yüzyıl şiirini takip ettiğini görüyoruz. Having rich and historical past Turkish Literature which is including in particular Dîvâns still missing, like a treasure to be evaluated.In this study, Dîvân of Âbid Efendi lived in the 19.century is reviewed, prepared the text transcription. Many source investigations have been made about the Author of the Dîvân; but there is not reached any information. There are two well-known works. Light of the information we get from them we know his life and literary personality.Dîvân poetry, poets of the 19th century as the general were asked to be expressed in plain language close to the public language. However, because of not living strong poets writes could not more than imitation. The Dîvânce of the Âbid Efendi, which is the subject of this study we see that plain language poem of this century that followed, have brought an innovation about either content or shape. 272

Bir Divan'ı ve dört mesnevisi olan şairin Sultan III. Murad'ın isteği ile yazdığı Gül ü Nevrûz adındaki mesnevisi üzerinde çalıştık. We have worked on the mathnavi called ?Gül ü Nevrûz? by this poet who wrote one Divan and four mathnawies. 213

Hoca Mes'ud XVI. yüzyılda yaşamıştır. Bu dönem Türk edebiyatının gelişme dönemidir. Hayatına ilişkinin bilgiler sınırlıdır. Hoca Mesud'un bilinen iki eseri vardır. Süheyl ü Nev-bahar adlı eser, Türk edebiyatında, beşeri aşk alanında, yazılan ilk mesnevidir. Tercümedir. Tercüme-i Ferheng-nâme-i S`adî Tercümesi ise, İranlı ünlü şair Sadî-i Şirâzî'nin ?Bostan? adlı eserinin ilk Türkçe manzum çevirisi olması bakımından oldukça önemlidir.Tercüme-i Ferhengnâme-i S`adî, konusu bakımından çeşitlilik gösterir. Ancak, adalet, cömertlik, aşk, rıza, kanaat, şükür, terbiye, tövbe temalarının öne çıktığını görebiliriz.Tercüme-i Ferhengnâme-i S`adî'nin dili oldukça akıcı ve sadedir. Arapça ve Farsçanın tesirinden uzaktır. İçerisinde onlarca arkaik kelime barındırması, eserin kıymetini bir parça daha arttırır.Tercüme-i Ferhengnâme-i S`adî'yi, elimizde bulunan iki nüsha ile karşılaştırılarak, ilk kez tenkitli metnini ortaya koyduk. Böylece Türk edebiyatında eksik olan bir boşluk doldurduk Hoca Mesud lived in XVI. Century. It?s the period of Turkish Litarature improvement. There?s not much information about his life. There are two well-known of him. Süheyl ü Nev-bahar is the first Mathnawi in Turkish Litarature about individual love and it?s a translation. Tercüme-i Ferhengnâme-i Sâdi is important in terms of being the first Turkish translation of the famous poet Sadi-i Şirazi?s ?Bostan?.Tercüme-i Ferhengnâme-i Sâdi shows diversity in terms of it?s topic However, justice, love, benevolence,assenting and repentance are important issues.Tercüme-i Ferhengnâme-i Sâdi, is written in a clear and simple language, it isn?t affected by Arabic and Persian language. As there are lots of different kinds of words in the text it is really of value. 222

Muhyî-i Gülşenî, 16. yüzyıldan yaşamış, kendi ifadesiyle büyüklü küçüklü iki yüze yakın eser yazmış, Balaybelen adlı ilk yapma dili kurgulamış, İbrahim Gülşenî'nin menâkıbını kaleme almış bir şahsiyettir. Çalışmamızın amacı, 16. yüzyılda III. Murâd'a sunulan, manzum ve mensur bölümleri içeren müellif hattıyla yazılmış olan bu eserin çeviriyazısını yayımını yapmaktır. Tez çalışmasında metnin çeviriyazısının dışında Muhyî-i Gülşenî'nin hayatı, edebî kişiliği ve eserleri ele alınmış, Siret-i Murâd-ı Cihân üzerinde inceleme yapılmıştır. Gülşenîlik ve nasihatnâme türü hakkında bilgi verilmiştir. Muhyî-i Gülşenî is someone who lived in 16th century, wrote almost 200 piece by his saying big and small, purposed the first articicial language called Balaybelen, wrote up İbrahim Gülşenî's religious legend. Our working's aim is to bring out this piece's translation which was served up to 3rd Murad in 16th century, and which cosisted of in verse an prosaisch stages.It was studied on Muhyî-i Gülşenî's life, literary personality and handled his pieces and Sîret-i Murâd-ı Cihân except from text's translation on the thesis study. It was given information about Gülşenî and advice book types 323

Kaside nazım biçimi divan edebiyatında önemli bir türdür. Her divanın başında yer alan kasideler yazıldığı dönemin önemli devlet adamlarına ve önemli şahsiyetlerine sunulmuşlardır. Bu tezde de divan edebiyatı için önemli bir dönem olan 17.yy.ın kasideleri ele alınarak methiye bölümleri incelenmiştir. Zaman sınırlı olduğu için inceleme sadece padişahlara ve sadrazamlara sunulmuş kasidelerin methiye kısımları üzerine yapılmıştır. Bu incelemenin amacı, 17. yüzyıl kasidelerinde methiye kısmına ne kadar ağırlık verildiğinin tespit edilmesi ve bu methiyelerde yer alan övgü kalıplarının sunulduğu kişinin gerçek özellikleri ile ne kadar bağdaştığının saptanmasıdır. Tespit edilen veriler grafikler ile gösterilmiştir.Anahtar Kelimeler: 17. yüzyıl, Klasik Türk Edebiyatı, Kaside, Methiye The genre called Kaside is one of the most important poetic genres in Classical Turkish poetry. The Kaside genres taking place at the beginning of every Divan (a Handwritten classical poetry book) were presented to the leaders of the empire or to the high positioned people of the society. In this present study, we dealt with the 17th century Kasides from the perspective of the Methiye chapters which glorify the people whom the Kaside was presented. Since, this study is limited, we just handled the Kasides? Methiye chapters being presented only to sultâns and Sadrazams (prime ministers of the time). The aim of this study is to determine the proportion of the Methiyes in 17th century Kasides comparing other chapters. In doing this, we also tried to determine the patterns of the glorification in Methiyes, and aim at exploring the parallelisms between the characters of the praised people and the patterns the poet used to praise those people. The determined data concerning the patters of glorification has also been shown by the graphs.Keywords: 17th Century, Classical Turkish Literature, Kasides, Methiye 365

15. yüzyıl sadece edebiyat açısından değil, tarihî gelişmeler bakımından da önemli bir dönemdir. Bu yüzyılda Osmanlı Devleti, yükselme sürecine girmiş ve büyük askerî, siyasî başarılar kazanmıştır.15. yüzyılda Osmanlı padişahlarının fethettikleri yerler, kültür merkezi hâline getirilmiştir. Devlet adamları sanatçılara büyük önem vermişlerdir. Padişahlar kendileri de sanatla uğraşarak bu konuda ne kadar samimi olduklarını göstermişlerdir.Osmanlı Devleti'nin sanata ve sanatçıya verdiği değer edebiyat alanında da hızlı bir gelişmeyi beraberinde getirmiştir. 14. yüzyılda ilk başarılı örneklerini gördüğümüz dîvân şiiri, 15. yüzyılda büyük bir gelişme göstermiştir. Hem sanatçı sayısı artmış, hem de verilen eserlerin sanat değeri yükselmiştir.15. yüzyılda yazılan kasidelerin sayısı bir önceki yüzyıla göre oldukça fazladır. Bu yüzyıldan itibaren kaside yazmak, gelenek hâline gelmeye başlamıştır. 16. yüzyılda da bu ivme devam etmiştir. Anadolu sahasında yazılan kasideler, Fars şiiriyle yarışacak düzeye ulaşmıştır. Padişahların ve devlet adamlarının himayesi altına girmek isteyen şairler, özellikle methiyye türünde kasideler yazmayı tercih etmişlerdir.Nesib bölümü, kasidede methiyyeden sonra en çok dikkat çeken bölümdür. Bu bölümde, dîvân şiirinde kullanılan mazmunların büyük bölümüne rastlamak mümkündür. Beyitleri, bir gazelin beyitlerinden ayırmak hayli zordur. Bu çeşitlilik nedeniyle 15. yüzyıl kasidelerinin nesib bölümü oldukça geniş bir incelemeyi gerektirmektedir.Kasidecilik geleneğinin başlangıcı sayılabilecek şair, Ahmed Paşa'dır. Dönemin en çok kaside yazmış şairlerinden biri olan Ahmed Paşa, kendisinden sonraki birçok sanatçıyı da etkilemiştir. Hem aynı yüzyılda hem de sonraki dönemlerde Ahmed Paşa'nın kasidelerine nazireler yazılmıştır. Kasidenin nazire yazılan bir tür hâline gelmesi, bu türün ulaştığı noktayı göstermektedir. 15th century is an important period not only because of literature but also because of historical developments. In the mentioned century, Ottoman Empire was in a rising period and gained major military and political successes.In the 15th century, places conquered by the Ottoman Sultans became cultural centers. Statesman gave great importance to artists. By dealing with art themselves, many of the Sultans proved that they were sincere in giving importance to art.Showing importance to art and artists caused a rapid development in literature. Divan poetry, first successful samples of which were seen in the 14th century, had a great development in the 15th century. Both the number of artist and also artistic value of the works increased.Number of eulogies in 15th century was much more compared to the previous century. Starting from 15th century, writing eulogy became a tradition. In 16th century, the said trend continued. Eulogies written in Anatolian area were as good as the once written in Persia. Poets who wanted to be protected by the Sultans and Statesman preferred writing eulogies where the Sultans and Statesman were praised (methiyye).Lyric prologue (nesib) section drew much more attention than the section where person was praised. In lyric prologue section, it is possible to see many of the metaphors used in Divan literature. It is very difficult to distinguish verses from verses of a lyric poem. Because of this variety, lyric prologue section of 15th century eulogies worth and extensive study.Ahmed Pasha is the person that can be said to start eulogy tradition. Ahmed Pasha, who wrote majority of the eulogies in those days, had an influence over many artists. Artists wrote poems after his poems (nazire) both during the same century and also in the following century. Eulogy becoming a model for other poems is a proof of its success. 159

Medhiye, Divan Edebiyatı'nda devlet adamlarını övmek için yazılan bir nazım şeklidir. Şairler, genellikle devlet adamlarını çeşitli yönlerden överler. Bunlar; kahramanlık, cömertlik, adalet ve güzel ahlak gibi konulardır.Her şair, onların farklı yönlerini ortaya çıkarmıştır. Bazıları cömertliği överken, bazıları da kahramanlık yönünü över. Şairler bunu yaparken abartıya, mübalağaya yer verirler.Bu çalışmamızda, şairlerin padişahları ve sadrazamları nasıl övdüklerini tespit ettik ve övgü kalıplarını ortaya koyduk. Bu durum o dönem Osmanlı imparatorluğunun durumunu ortaya koyar.Sonuç olarak, medhiye Divan Edebiyatı'nda küçümsenmeyecek kadar önemli bir yere sahiptir. Eulogy, is written to praise statesman in the literature of Divan. The poets are extol the statesmans various ways. All this are; heroism, generosity, justice and characteristic.Each poets,put forward their varied qualities. Some of them praise generosity, some of them praise heroism. The poets are exaggerate when writting their poems.İn this examine; we determine how the poets are praise sovereigns and grand viziers. This case shows us once upon a time, Ottoman Empire.İn result, eulogy is a important for the literature of Divan. 372

Methiye, Divan Edebiyatı'nda en önemli nazım türlerindendir. Sairler tarafındandevlet ve din adamlarını övmek için yazılır. Sairler, genellikle devlet adamlarınınmakamına, adaletine, kahramanlıgına, halifeligine, cömertligine ve sairliklerine övgüdebulunmuslardır. Övgülerini mübalâgalı bir sekilde ifade etmislerdir. Övgü kalıplarıolusturmuslardır ve bu övgü kalıplarında tesbih ve telmih sanatlarını kullanmıslardır.Devlet adamlarının vasıflarını görebilen sairler, onları ya övmüslerdir ya da buyanlarına hiç deginmemislerdir. Bazen de onlarda göremedikleri vasıfları överek onlarabir mesaj vermek istemislerdir.Her sair, padisah ve sadrazamların farklı vasıflarını övmüstür. Birikahramanlıgını överken digeri cömertligini övmüstür; fakat hepsinin ifadeleri birbirineyakındır. Bu durum onların bakıs açısını ortaya çıkarması yönünden önemlidir.Kısacası, sairler devlet adamlarını övdüklerinde hem onların gerekli vasıflarınıbelirtmisler, hem de caizeler alarak istek ve arzularına kavusmuslardır. Eulogy is the most important the sort of poetry in The Literature of Divan. It iswritten by poets to praise statemen and religionmen. The poets usually praise positions,justices, heros, caliphs, generosities and profeesion of arts of the statemen. They explaintheir praises exaggerated. They make up the praise forms and usually use likening andallousion arts in these praise forms.The poets that can see statemes?s qualities either praise or not touch on them.Especially, they sometimes praise their lacking qualities. So they want to send them amessage.Each poets praise their different qualities. One of them praise their heros, theother of them praise their generosities. But all of their expressions are nearly same. Thissituation shows to visual angles of the poets that is important.In short, when poets praise statemen, both they point out their necessaryqualities of them and they have baksheesh from statemen. So, they attain their desiresand requests. 451

ÖZET Tahlil çalışmalarının dayanak noktasını `önemli olan sanatçı değil, onun eseridir` düşüncesi oluşturur. Böylece edebiyat tarihi, daha sağlam bilgilerle oluşturulabilecektir. Bu düşünceden hareketle biz de, döneminin gazel ustalarından biri kabul edilen ve aynı zamanda bir Mevlevi şeyhi olan Neşâtî'nin divanı üzerinde, bir tahlil çalışması yapmayı uygun gördük. Çalışmanın birinci bölümünde, Neşâtî'nin hayatı, edebî şahsiyeti ve şiir hakkındaki görüşlerine yer verilerek mensubu bulunduğu Sebk-i Hindî akımının ortaya çıkışı ve divandaki yansımaları üzerinde durulmuştur. Ayrıca Neşâtî'nin şiirinde görülen ahenk unsurları, şekil özellikleri ve dilin kullanılışı da örneklerle ortaya konulmuştur. Şairin, duygu ve hayallerini dile getirirken Farsça tamlamaların yanında halk ağzından alınma sözler de kullandığı görülmektedir. `Neşâtî Divanı'nın Söz Dağarcığı` başlığı altında ise, bir fikir vermesi açısından divanda geçen bazı kelimelerin kullanım sıklıklarını gösteren bir tablo eklenmiştir. İncelememiz, diğer tahlil çalışmalarında da genel kabul görmüş olan Din- Tasavvuf, Toplum (Cemiyet), İnsan ve Tabiat bölümlerinden oluşmuştur. İkinci bölümde, ibadet ve itikatla ilgili birtakım kavramlardan oluşan konular üzerinde durulmuştur. Şairin bu konuları ele alış biçimi; samimî bir Müslüman'ın bakış açısı olarak değerlendirilebilir. Şairin, tasavvufî şiirin başarılı sayılabilecek örneklerini vermesine rağmen, bunu eserinde açıktan bir propaganda aracı haline dönüştürmediğini söyleyebiliriz. Üçüncü bölümde yer alan toplum (cemiyet) bahsinde, şairin yakınlık duyduğu dönemin yöneticileri, devlet ve ilim adamlarını çeşitli meziyetleri ile övdüğünü görmekteyiz. Bunun yatımda, divanda geçen diğer önemli isimler ve coğrafî yerler tespit edilerek özellikleriyle birlikte, şairin bakış açısına göre tahlil edilmiştir. Sosyal hayat alt başlığı altında ise, Neşâtî'nin, içinde yaşadığı toplumun kültür, zevk ve anlayışım, geleneklerini şiirine yansıttığı gözlenmiştir. Dördüncü bölüm olan `İhsan` başlığı altında, divanın ağırlık noktasını oluşturan sevgili, âşık ve rakip üçlüsü ile ilgili münâsebetler üzerinde durulmuştur. Beşinci bölüm olan tabiat başlığı altın verilen unsurlar, doğrudan doğruya değil, sevgilinin veya övülenin hâlini daha ayrıntılı bir şekilde anlatmak için yer almıştır. Çalışmanın sonunda, ortaya çıkan malzeme ile ilgili olarak sonuç bölümünde, genel bir değerlendirme yapılmıştır. Yararlanılan eserler ile ilgili bir kaynakça sunularak, şahıs ve yer isimlerini belirten bir indeks hazırlanmıştır. Ill ABSTRACT The base point of analysis studies is the thought of `the work has the importance rather than the worker`. Therefore, the history of literature can be build by this kind of right information. As starting from this aforementioned point, it has been agreed to conduct an analysis study about the collected poems of Nesati, who is the sheikh of Mevlevi thought and is accepted one of the masters of lyric poem at his time. At the beginning of the study, the life of Nesati, his literature way of thinking, his opinions about poem, and revealing of Sebk-i Hindi movement of which he is one of the member, and this movements' reflection to his collected poems are emphasized. The harmony and form properties on Nesati's poems have been exposed with the usage of language. It has been observed that while the poet gives his sensation and imaginations he used Persian language phrases as well as the words from the folk. Our investigations are in four folds as the other analyzing studies accepted. These are Religion-Mystics, Society, Human and Nature. In the second section, some subjects composed of the concepts of worship and belief are stressed. The way of dealing with the subjects by the poet can be evaluated at the point of his sincere and pure Islam understanding. Despite giving the most beautiful examples of mystic poems on his work, it can be said that he never conveyed it for the propaganda of mystics. In the society study cited in the third section, it has been seen that the administrators, administrative officials and scientists of the time are paired with their specialties. The important names, geographical places cited in the collected poems are determined and analyzed by the poet's point of view. In the social life subsection, the culture, pleasure and intellect of the public where Nesati lives have been reflected into his poems. In the forth section of Human, which is the heavier of the collected poems, the lover, the beloved and the rival are pointed out with relative thoughts. In the fifth section of Nature, the properties are indirectly stressed for the states of the beloved's in details. At the end of study, a general evaluation about the result come out has been given. The references have been passed with the list of people and places. The main words cited in the collected poems are cited with their appearance numbers. 386

ÖZET Sâib-i Tebrizî, İran Edebiyatının en önemli şairlerindendir. Türk Edebiyatı ise tarih boyunca İran Edebiyatının sürekli olarak etkisi altında kalmıştır. Türk şâirlerini etkileyen İranlı şâirler arasında Hafız, Sâ'di ve örfî'nin yanında Sâib-i Tebrizî'yi de saymak gerekir. O kadar ki Sâib-i Tebrizî' nin şiirleri yüzyıllar boyunca bir ders kitabı gibi Osmanlı medreselerinde okutulmuştur. Şerhler, bir eseri daha iyi anlaşılır bir hale getirmek amacıyla yazılmış olan eserlerdir. Hemen her konuda şerh yazılmıştır. Bu şerhler arasında edebî şerhlerin önemi büyüktür. Sâib-i Tebrizî'nin şiirlerine yazılan şerhlerin ilki ve en önemlisi, Ebu Bekir Nusret'in yaptığı şerhtir. Ebu Bekir Nusret'in üç cilt halinde yazdığı bu eser üzerine şimdiye kadar bir çalışma yapılmamıştır. Bu tezde, Ebu Bekir Nusret'in Sâib-i Tebrizî divânının elif harfinde bulunan gazellerden 167' sinin şerhini yaptığı eserinin transkripsiyonu ve incelemesi yapılmıştır. Burada, Sâib-i Tebrizî'nin ve Ebu Bekir Nusret'in hayatlarıyla beraber Sâib-i Tebrizî'nin şiirlerini şerh eden diğer sarihler ile şerh hakkında genel bir bilgi de verilmiştir. ABSTRAC Sâib-i Tebrizî is the most important poetry. Turkish literature has been effected for years continously by Persian literature. There are some poetries who influence Turkish poetries such as Hâfiz, Sâ'di, Örfî...etc. Furthermore Sâib-i Tebrizî' s poems have been studied during centuries as a lesson book in Ottoman's medresse. Sherh that is a type of written work is used to give information about any subject in detail. Sherh has been written on almost each subject. Among these sherhs, literary sherhs is very useful and valuable. Sherh that was composed by Ebu Bekir Nusret is the first and important one that was written for Sâib-i Tebrizî poems. There hasn't been any research up to now about that sherh written out as three volumes by Ebu Bekir Nusret. In this study, 167 ghazels that have been studied and examined belong to Ebu Bekir Nusret's Sâib-i Tebrizî diwan that is in `elif' letter. In this paper, it has already given about general information about Sâib-i Tebrizî and Ebu Bekir Nusret life with other sharihs and their sherhs. 342