Search

Kişi ile devlet arasındaki temel iktisadi ilişkiyi oluşturan vergilendirmede, devletler ekonomik faaliyeti gerçekleştiren kişinin ikametgâhı veya uyrukluğunu ve ekonomik olayın gerçekleştirildiği yeri belirleyici unsur olarak kullanılmaktadır. Bir devletin vergilendirme yetkisini ülkesinde yaşayan yabancılar ve ülke dışında bulunan vatandaşlar üzerinde kullanabilmesi çifte vergilendirmeye neden olabilmektedir. Uluslararası ekonomik faaliyetlerin önünde bir engel olarak görülen çifte vergilendirmenin önlenmesi amacıyla uluslararası kuruluşlar tarafından yapılan çalışmalar somut ifadesini model anlaşmalarda bulmuştur. Ticari kazançların vergilendirilmesi bağlamında çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmalarının temel rolü, bir devletin kendi sınırları içerisinde doğan ticari kazançlar ile ekonomik bir bağ bulunup bulunmadığının tespit edilmesi için çeşitli bağlama kuralları getirmesidir. Çifte vergilendirme olgusunun önemi matrah aşındırma ve kâr aktarımına (BEPS) ilişkin olarak yapılan uluslararası çalışmalarla bir kez daha ortaya konmuştur. Ticari kazançların vergilendirilmesi bağlamında dijital ekonomi, daimi işyeri, transfer fiyatlandırmasına ilişkin olarak matrah aşındırma ve kâr aktarımı konusunda yapılan çalışmalar önem arz etmektedir. Bu çalışmada ticari kazançların vergilendirilmesi konusu model çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları bağlamında incelenmiştir. --------------------In taxation, which constitutes the basic economic relationship between the person and the state, as the determining factor, states employ the residence or nationality of the person performing the economic activity and the place where the economic event is carried out. While the states use their jurisdiction of taxation over the foreigners living in the home country or over the citizens living overseas, double taxation may be caused. The work of international organizations in order to prevent international double taxation, which is seen as an obstacle to international economic activities, has found a concrete expression in model conventions.In the context of the taxation of business profits, the main role of the double taxation agreements is to bring various binding rules to determine whether a state has an economic nexus with business profits arising within its borders. The significance of double taxation is put forth once again with the international work regarding base erosion and profit shifting (BEPS). In the context of the taxation of business profits, works on base erosion and profit shifting about digital economy, permanent establishment and transfer pricing are important.In this study, the subject of taxation of business profits is examined in the context of double taxation treaties.

Vergi Hukukunda Terkin başlıklı tez çalışmasında, terkin müessesenin usul kanunları içerisindeki yeri ve önemi, getiriliş amacı, kapsamı, niteliği gibi özellikleri sınıflandırılmıştır. Terkin işlemi türlerine göre ayrılarak kanundaki hükümleri ile detaylı bir şekilde incelenmiştir.Çalışma, terkin konusunun düzenlendiği usul kanun hükümlerini, bu kanunları açıklayan ve yorumlayan içtihatları, bu konuda çıkarılan Danıştay kararları ve tebliğleri, doktrinleri, konuyla ilgili hukuk kitaplarında geçen bilgi ve görüşleri içermektedir. Terkin müessesesi usul kanunları çerçevesinde açıklanmaya çalışılmıştır. Aynı zamanda bu kanunlar doğrultusunda benimsenen belli başlı ilkeleri de göz önünde bulundurarak türlerine göre ayrılan terkin işlemi için kamusal düzende meydana gelen etkiler de değerlendirilmiştir.Tüm yararlanılan kaynaklar aracılığıyla, terkin işleminin gerçekleşme sebepleri, bu işlemden yaralanabilmek için gereken şartları ve uygulanma olanağı ile ilgili açıklamalar yapılarak, bu müessesenin olumlu ve olumsuz yönleri tespit edilip, öngörülerde bulunulmaya çalışılmıştır. In thesis study, titled of Cancellation in Tax Law, the Cancellation institution is classified with importance, purpose, scope, quality in procedular law. Cancellation process is separated according to the types of law and examined in detail with the provisions.The work consists of the provisions of the procedular law on the subject of cancellation, the case law that explains and interpreted these laws, the decisions of the Council of State and notifications, doctrines, the information and opinions on the subject in the relevant law books. Cancellation institution has been tried to be explained within the framework of procedural laws. At the same time, considering the main principles adopted in line with these laws, the effects of the public order were also evaluated for the cancellation process.Through all the resources utilized, the reasons for the realization of the cancellation, the conditions necessary to benefit from this transaction, and the possibility of implementation, the positive and negative aspects of this establishment were determined and predictions were made. 134

Gümrük işlemleri, bu işlemlere bağlı olarak tahsil edilen vergiler ve diğer malî yüklerin önemli bir kamu geliri kaynağı olması yanında, yerli ticaret erbabının, tüketicilerin, çevrenin, fikrî mülkiyet haklarının ve canlı türlerinin korunmasıyla ilgili uygulamaları içermesi nedeniyle, yoğun şekilde hukukî düzenleme konusu yapılmaktadır. Bu amaçla kişilerin gümrük işlemleriyle ilgili maddî ve şeklî ödevlere uyumu gümrük idaresince denetime tâbi tutulmaktadır. Bu uyumun sürekliliğinin sağlanması ve ihlâllerin önlenmesi için ilgili mevzuatta etkili, orantılı ve caydırıcı olması beklenen yaptırımlara yer verilmektedir. Karşılığında idarî yaptırım uygulanması nedeniyle gümrük kabahati oluşturan fiillerin kabahatler hukukuna göre şekillenen bir hukukî rejim çerçevesinde tespiti, soruşturulması ve yaptırıma bağlanması, gümrük idarî düzeninin sağlanması ve uyumlu yükümlülerin haklarının korunması bakımından önemlidir. Çalışmanın konusunu, 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu ile genel esasları belirlenen kabahatler rejimi çerçevesinde, gümrük kabahatlerinin hukukî analizî oluşturmaktadır. Bu amaçla geniş bir literatür, mevzuat ve yargı kararı taraması yapılmış ve seçilmiş ülkelere ilişkin uygulamalar incelenmiştir. Çalışmada, genel vergi kabahatlerinin aksine, gümrük kabahatlerinin, gerek kanunî hükümleri gerekse gümrük idaresince idarî yaptırıma tâbi tutulurken, kabahatler hukukunun genel esaslarına büyük oranda uyum gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Customs procedures are subject to intense legal regulations because of that it is an important source of public revenue and covers protection of consumers, the environment, intellectual property rights and species. For this purpose, monetary and procedural liabilities of individuals to customs procedures is audited by the customs administration and in order to ensure continuity of this compliance and to prevent violations some sanctions that are expected to be effective, proportionate and dissuasive are envisaged in relevant legislation. It is important that disclosure, investigation and imposing of the acts constituting customs misdemeanor in the framework of a legal regime shaped by the misdemeanor law for providing of customs administrative order and for protection of the rights of law-abiding people. The subject of this study is the legal analysis of customs misdemeanor in the framework of the general principles of misdemeanor that aranged in Customs Law numbered 4458 and Misdemeanor Law numbered 5326. To this end, a wide range of literature, legislation and judicial decision have been searched and implementations of selected countries have been examined. In this study, it has been reached to the conclusion that, unlike general tax misdemeanors, customs misdemeanors comply largely with the general principles of the misdemeanor law, both in terms of legal provisions and implementations of the customs administration. 338

Bu çalışma, Kurumlar Vergisi Kanunu ile vergi mevzuatında kendisine yer bulan kısmi bölünme müessesesinin sermaye şirketleri açısından ele almaktadır.Tez giriş bölümünü takiben temel olarak 3 ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde bölünme kavramı, bölünmenin tanımı ve bölünmenin nedenleri ve bölünme türleri irdelenmiştir. Burada bölünme müessesesinin altında yatan nedenler ve sermaye şirketlerini bölünmeye iten nedenler açıklanmıştır.Sermaye şirketlerinin bölünme işlemleri hem vergi hukukunda hem de ticaret hukukunda düzenlendiğinden ikinci bölümde sermaye şirketlerinin bölünme işlemlerinin ticaret hukukundaki boyutu ele alınmış, bu kapsamda Türk Ticaret Kanunu’nda yer alan düzenlemelere yer verilmiştir.Tezin son bölümü olan üçüncü bölümde sermaye şirketlerinin kısmi bölünme işlemleri kurumlar vergisi kanunu açısından detaylı şekilde incelenmiştir.Yapılan bu çalışma sonucunda Kurumlar Vergisi Kanunu ve Genel Tebliğinde yer alan kısmı bölünmeye ilişkin düzenlemelerin günümüz gelişen ticari ve ekonomik koşulları da göz önüne alınarak tekrar değerlendirilmesi ve sınırlarının genişletilmek suretiyle tekrar değerlendirilmesinin faydalı olacağı ortaya çıkmıştır.--------------------This study deals with partial division, which is regulated in Corporate Tax Law, in stock companies.Following a brief introduction part, the Thesis is divided into three main parts. In the first part, description of division, reasons and types of division in companies are researched. In this part, the reasons and factors that encourage companies to do division are explained.Since the division of stock companies is regulated both in tax law and commercial law, in the second part the dimension of the division of stock companies in commercial law is explained, in this context, the regulations in the Turkish Commercial Code are included.Finally in the last part, partial division in the stock companies are studied in Corporate Tax Law in a detailed way.The result of this Thesis shows us that the partial division regulations in Corporate Tax Law should be reevaluated by considering today’s developing commercial and economic conditions and its limits should be expanded.

Aktif portföy yönetimi günümüzde, güncel finans literatüründe, kullanılmakta olan önemli bir yöntemdir. Buna ek olarak, bu yöntem gelişmekte olan piyasaların analizinde de kullanılmaktadır. Gelişmekte olan piyasalarda aktif portföy yönetimi, tek endeks ya da çoklu endeks karşılaştırmaları sonuçlarına bakılarak kullanılmaktadır. Bu konuda ele alınan akademik araştırmalarda, Markowitz modern portföy yöntemi ile analiz yöntemi belirlenmektedir. Aktif portföy analiz teknikleri, portföylerin geçmiş verilerine dayanarak hem anlık tahminlerde ve hem de gelecekte hangi yönde ilerleyeceğine dair tahminlerde bulunmak üzere uygulanmaktadır. Bu çalışmada gelişmekte olan piyasalar endeksleri ilk olarak hem eşit hem de Matkowitz portföy dağılımına göre çözümlenmiştir. İkinci olarak Garch, Copula, ve son olarak Genetik algoritma portföy optimizasyonuna göre analiz edilmiştir. Kullanılan yöntemler, tahminler, analiz sonuçları gerçekleşen piyasa verileri ile kıyaslanmıştır. Bu çalışma Trakya Üniversitesi, İşletme Anabilim Dalı, Doktora Tezi olarak hazırlanmıştır. Çalışma, üç ana bölümden oluşmaktadır. İlk bolümde, genel olarak gelişmekte olan finansal piyasalar hakkında literatür taraması yapılıp, genel kavramları hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bolümde ise, portföy ve aktif portföy performansının tanımı ve modern portföy yönetimi hakkında bilgiler verilmiştir. Üçüncü bölüm, çalışmanın analiz ve değerlendirme bölümü olarak ele alınmıştır. Bu bölüm, üç alt başlık altında toplanmıştır. İlk alt başlıkta, Markowitz’in modern portföy optimizasyon yöntemi kullanılarak elde etiğimiz verilerin analizi gerçekleştirilmiştir. İkinci alt başlıkta ise, Matlab 2016a programı yardımı ile endeksler arasındaki korelasyon ve karşılaştırmalı analizler gerçekleştirilmiştir. Bu analizlerde, GARCH, Copula ve GA analizi olarak üç ayrı analiz gerçekleştirilmiştir. Üçüncü alt başlık ise, MATLAB 2016a programı kullanılarak verilerin optimizasyon analizleri gerçekleştirilmiştir. Active portfolio management is an important method used in current finance literature. In addition, this method is also used in the analysis of emerging markets. In emerging markets, active portfolio management is utilized by observing the results of single index or multiple index comparisons. In the academic studies on this topic, the method of analysis is determined through Markowitz's modern portfolio method. Active portfolio analysis techniques are applied based on the historical data of the portfolios in order to make instant predictions and predictions about which direction to proceed in the future. In this study, first of all, emerging market indices are analyzed according to both equal weighted and Matkowitz portfolio allocation. Secondly these indices were analyzed according to Garch, Copula, and finally Genetic algorithm portfolio optimization. The methods used, the estimations and the results of the analyses were compared with the market data. This study was prepared as a Ph.D. thesis, for Department of Business Administration, Trakya University. The study consists of three main parts. In the first part, literature review on emerging financial markets and general concepts are provided. In the second part, the definitions of portfolio and active portfolio performance and information about modern portfolio management are provided. The third part is the analysis and evaluation section of the study. This section is grouped under three subheadings. In the first sub-section, the data that have been obtained using Markowitz's modern portfolio optimization method were analyzed. In the second sub-section, the correlation between the indices and the comparative analysis were performed with the help of the Matlab 2016a program. In these analyses, three different analyses like GARCH, Copula and GA analysis were performed. The third subtitle is the optimization analysis of the data using MATLAB 2016a program.

Geçmişten günümüze tasarrufların değerlendirilmesi kişiler ve işletmeler açısından büyük önem taşımıştır. Günümüz koşullarında özellikle tüketim toplumlarında para ihtiyacı eskiye nazaran daha da fazlalaşmaktadır. Bu sebeple tasarruf etme ve tasarrufların değerlendirilmesi konusu kişi ve işletmeler açısından çok daha önemli hale gelmiştir. Tasarruf sahibi değerlendirme aşamasında bir karar vermek durumundadır. Gelişen teknoloji, globalleşen dünya ve iletişim gibi faktörlerin devreye girmesiyle tasarrufların değerlendirilebileceği alternatifler de aynı doğrultuda artmıştır. Dünya borsalarının daha kolay ulaşılabilir olması, işlem yapma sürelerinin kısaltılması ve basitleştirilmesi gibi etkenler, tasarruf sahibi ve yatırımcılar için cazip alternatifler olarak yer almışlardır. Borsa işlemlerinin legal, güvenilir ve kazançlı olması ise tasarruf sahipleri ve yatırımcılar için cezbedici olmuştur. Borsada hisse senedi alım ve satım işlemleri ise en çok tercih edilen işlemlerden olmuştur. Karar vericiler açısından artan alternatifler arasından karar vermek daha da zor ve önemli hale gelmiştir. Hisse senedi alım satımı için alternatiflerin arasından doğru hisse senedinin seçilebilmesi önemlidir. Teknoloji gibi faktörlerin artmasıyla alternatifler arasında karar vermeyi kolaylaştıracak çalışmalar, teknikler ve uygulamalar geliştirilmiştir. Bu tür karar problemleri çok kriterli karar verme problemleri olarak adlandırılırlar. Bu çalışmada, bu tekniklerden bir tanesi olan promethee yöntemi ile hisse senedi tercihi karar problemi incelenmiştir. BIST 30 endeksine dahil bulunan bankaların hisse senetleri incelemeye alınmış olup her hisse senedine ait optimum kriterler belirlenerek analiz edilmiştir. Hisse senedi tercihi problemi çözümü için belirlenen 10 adet kriter, ilgili bankaların mali tabloları ve finansal piyasa verilerinden elde edilmiştir. Alternatif olarak alınan 7 adet banka hisse senedi ve kriterler promethee sıralama yöntemi ile uygulama yapılmıştır. PROMETHEE I ile kısmi sıralama sonuçlarına ulaşıldıktan sonra PROMETHEE II ile tam sıralama yapılarak önceliklendirilen alternatiflere ait GAIA analizi yapılmıştır. Çalışma sonucunda, çok kriterli karar verme tekniklerinden olan promethee yöntemi ile karar vericiye gerekli kriterleri sağlayan hisse senetleri arasında en uygun olanın seçilmesinde yardımcı olduğu bulgulanmıştır.Anahtar Kelimeler: Çok Kriterli Karar Verme, Promethee, Hisse Senedi Tercihi, Banka. From the past to the present, the assessment of savings has been of great importance for individuals and businesses. In today's conditions, especially in consumer societies, the need for money increases more than before. For this reason, saving and evaluation of savings has become more important for individuals and businesses. Saver owner must make a decision during the evaluation phase. With the introduction of factors such as developing technology, the globalizing world and communication, alternatives to which savings can be evaluated have increased in the same direction. Factors such as easier access to world stock exchanges, shortening and simplifying trading times have become attractive alternatives for savings and investors. Legal, reliable and profitable transactions in the stock market attracted investors and investors. Stock exchange purchase and sale transactions were the most preferred transactions on the stock exchange. It has become even more difficult and important to decide among the increasing alternatives for decision makers. It is important that the right stock can be selected among the alternatives for stock trading. With increasing factors such as technology, studies, techniques and applications have been developed to facilitate decision making among alternatives. Such decision problems are called multi-criteria decision making problems. In this study, one of the techniques, promethee method, stock selection decision problem is examined. The stocks of the banks included in BIST 30 index were analyzed and the optimum criteria for each share were determined and analyzed. The 10 criteria determined for the solution of the stock selection problem are obtained from the financial statements of the banks and the financial market data. As an alternative, 7 bank stocks and criteria were applied with promethee ranking method. After the partial sequencing results were reached with PROMETHEE I, GAIA analysis of the alternatives that were prioritized by full sequencing with PROMETHEE II was performed. As a result of the study, it was found that promethee method, which is one of the multi criteria decision making techniques, helps the decision maker to choose the most suitable one among the stocks that provide the necessary criteria. Keywords: Multi Criteria Decision Making, Promethee, Stock Selection, Bank. 107

Küreselleşmenin gelir eşitsizliği üzerinde etkisinin nasıl olduğu önemli bir tartışma konusudur. Gelir eşitsizliği yıllar itibariyle küreselleşme ile ortaya çıkan bir durum değildir. Ancak 1980 yılı itibariyle küreselleşme ile gelir eşitsizliği paralel olarak artış göstermiştir. Çalışma biri sonuç bölümü olmak üzere toplam 4 bölümden oluşarak küreselleşme, gelir dağılımı eşitsizliği ve Türkiye üzerine etkileri başlıkları altında incelemelerde bulunduk. Ülkeler arasındaki etkileşimin artması ile birlikte toplumlar birbirlerinin kaynaklarına daha kolay ulaşma çabası içine girmişlerdir. Geçmişteki koşullarda yoksulluğun ve eşitsizliğin yayılması zorken, soğuk savaş döneminin ardından özellikle günümüzde yaşanan teknolojik ilerlemenin ve küreselleşmenin de etkisiyle gelir eşitsizliği olgusu da artmaya başladı. Gelir dağılımındaki eşitsizlikler, ulusların kendi içlerinde yaşadığı sorunlardan biri olmaktan öteye geçmiştir. Bu nedenden dolayı hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeler açısından küreselleşmenin etkileri ortak bir sorun haline gelmiştir.--------------------The impact of globalization on income inequality is an important issue of debate. Income inequality is not a situation that has emerged with globalization by years. However, as of 1980, globalization and income inequality have increased in parallel. Study consists 4 chapters one of which is the result section. These are globalization,income inequality and its effects on Turkey. With the increasing interaction between countries, societies have tried to reach each other's resources more easily. While the spread of poverty and inequality in past conditions was difficult, especially due to the technological progress and globalization, the fact of income inequality has started to increase after the cold war period. Inequalities of income distribution has become a problem beyond an issue has been experienced by nations in themselves. For this reason, the effects of globalization have become a common problem for both developed and developing countries.

Medeniyetlerin oluşması ile birlikte, idari yapıların toplu yaşamın gerektirdiği hizmetleri, bireylerden alınan para, mal, hizmet gibi öğeler sayesinde yapmaktadır. Zaman ilerledikçe bunlar bir düzene oturtulmuş ve vergi olarak hayatımıza girmiştir. Vergilerin toplanması sırasında ise alınacak verginin miktarı veya uygulamadan kaynaklı iki taraf arasında anlaşmazlıklar çıkmaktadır. Uyuşmazlık, genel anlamı itibari ile kişiler, kuruluşlar, idareler ve devletler arasında yaşanan görüş ayrılığı, farklı yorumlama gibi nedenlerden dolayı oluşan anlaşmazlıktır. Vergi uyuşmazlıkları da tıpkı hayatımızın her alanında karşılaştığımız anlaşmazlıklar gibidir. Vergi uyuşmazlıklarına neden olan başlıca sebepler ise vergiyi doğuran olaylar, tarh, tebliğ, ceza, tahsil, mükellefiyet gibi sıralayabiliriz. Bu uyuşmazlıklar her iki tarafta da para ve zaman kaybı olarak zarar oluşturulabilir. Ülkemizde bu zararları minimize etmek için şu an bu uyuşmazlıkların aşılması adına iki yol bulunmaktadır. Bunlar idari ve yargı yoluyla çözümlerdir. Oluşan uyuşmazlığın miktarına göre farklı yollar izlenmektedir. “Vergi Uyuşmazlıkları ve Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru” konulu tez çalışmasında ilk olarak vergi ve uyuşmazlıklar incelenecek, ikinci bölümde anayasa mahkemelerine yapılan bireysel başvurular ele alınacak ve vergi uyuşmazlıklarında anayasa mahkemesine bireysel başvuru yöntemi ile uzlaşı yolları incelenecektir. With the birth of civilizations, governing entities have been performing social services by collecting fees from individuals in the form of money, commodity or service. As the time progresses and civilizations have become substantially large, this has been put to order, called taxes and made mandatory. However, this also raises some disputes among parties due to the amount or the application. To describe disagreement in a general sense, an argument or a situation where people, organizations or governing bodies do not have the same opinion can be said. Tax disagreements are much alike to other disagreements we come across in a daily life. The main causes resulting in tax disagreements can be taxation cause, notification, accrue or penalty. These disagreements may lead to loss of money and time for both parties. To minimize these losses, there are two ways to dissolve these conflicts in Turkish Republic. They are administrative and juridical ways. The causing amount is generally decisive in choosing one of these two ways. “Tax Disagreements and Individual Application to Turkish Constitutional Court” named thesis first examines taxation and disagreements, then individual applications to constitutional courts are studied. Finally, the ways to dissolve disagreements by applying to constitutional courts are investigated.

Özelleştirme kavramı 1980 yılından sonra meydana gelen liberalizasyon akımıyla birlikte ortaya çıkmıştır. Kısa sürede tüm dünyaya yayılan özelleştirmeler, 1980 sonrasında Türkiye ve Balkan ülkelerinde de uygulanmaya başlamıştır. Türkiye ve Balkan ülkeleri, gelişmiş ülkelere kıyasla özelleştirmelerde oldukça geç kalmışlardır. Çalışmada, Türkiye'de ve Balkan ülkelerinde özelleştirmelere engel olan sebepler incelenmiştir. Daha sonra bu ülkelerin yıllar itibariyle özelleştirme süreçleri ve gelirleri ele alınmıştır. Elde edilen bulgular çerçevesinde karşılaştırmalı bir değerlendirme yapılarak, sağlıklı bir özelleştirme sürecinin nasıl olması gerektiği maddeler halinde önerilmiştir. The concept of privatization emerged with the liberalization trend that occurred after 1980. Privatizations spread throughout the world in a short time. After 1980, privatizations began to be applied in Turkey and Balkan countries. Turkey and the Balkan countries have remained quite late for privatizations compared to developed countries. In the study, which cause obstacles to privatizations in Turkey and the Balkan countries were examined. Then, the privatization processes and revenues of these countries are discussed. In the framework of the findings, a comparative assessment was made and suggested how a healthy privatization process should be. 170

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB)'nin dağılması sonrasında bağımsızlığını kazanan ülkelerden biri de Azerbaycan oldu. Özellikle petrol rezervlerine yapılan yatırım sonrasında hızla ilerlemeye başlayan ekonomi ciddi bir şekilde iyileşme ve büyüme kaydetti. Petrol ağırlıklı bir yapıya sahip Azerbaycan piyasasında vadeli işlem piyasası ise çok az gelişti. Sovyetler Döneminden mevcut olan vadeli işlem piyasası kendi zamanının taleplerini yerine getirmekteydi. Bağımsızlıktan sonra vadeli işlemler piyasası yeniden yapılanmış, ciddi bir şekilde devlet desteği sağlanmıştır. Fakat uzun bir süre bu piyasa devlet tahvilleri ağırlıklı çalışmış, devlet ihtiyaçlarını karşılayan bir kurum haline gelmiştir. Katılımcı sayısını artırmak, dünya standartlarına uygun bir model oluşturmak için devletin sunduğu destek programları başlayan ekonomik kriz yüzünden beklenen faydayı vermedi. Kriz sonrasında ekonominin tekrar düzelmeye başlamasından sonra yeniden büyüme yönünde bir sıra destek programları sunulmuş ve uygulanmaya başlamıştır. Vadeli işlem piyasasının istenen düzeyde gelişmemesinin bir diğer tarafı ise piyasanın dünya standartlarından çok uzak olmasıdır. Bu çalışmada dünya vadeli işlem piyasasının standartları incelenmiş, Türkiye'de uygulanan piyasa araştırılmış ve Azerbaycan üzerinde Türkiye modelinin uygulanabilirliğinin mümkün olup olmaması ölçülmüştür. Azerbaijan is one of the countries that gained its independence after the collapse of the USSR. The economy, which started to progress rapidly especially after the investment in oil reserves, recorded a significant recovery and growth. The futures market in the Azerbaijani market, which has an oil-dominated structure, has developed very little. The futures market, which existed from the Soviet period, fulfilled the demands of its time. According to some laws and regulations adopted after the independence, the futures market has been restructured and goverment support has been provided very strongly. However, for a long time, this market worked heavily on government bonds and became an institution meeting the needs of the government. The support programs offered by the government to increase the participants of the futures market and to create a model that complies with the world standards did not benefit from the expected economic crisis. Following the recovery of the economy in the aftermath of the crisis, a series of support programs for growth have been offered and started to be implemented. Another negative side of the futures market is that the market is far from world standards. In this study researched for the standards of the world's futures markets, researches make for the market which is implemented in Turkey and check the possibility for measure the applicability of the model of Turkey in Azerbaijan. 120

Bireylerin demografik, teknolojik, sosyal vs. faktörler nedeniyle, toplumsal ihtiyaçlarını karşılayacak, bütçelerine uygun finansal ürün ve hizmetlere erişememesi, kullanamaması veya kullanmak istememesi durumunda finansal dışlanma meydana gelir. Bu tez çalışmasında finansal dışlanma; banka dışlanması, kredi dışlanması, tasarruf dışlanması ve sigorta dışlanması olmak üzere dört başlık altında incelenmiştir. Genç kadınların hangi finansal ürünlere ihtiyaç duyduğu, bu ürünlere erişim sağlama durumu, erişimin ve kullanımın önündeki engellerin belirlenmesi araştırma kapsamındadır. Anadolu Üniversitesi öğrencileri örneklem alınarak kadın öğrencilerin dışlanma düzeyi ölçülmüş ve dışlanmanın cinsiyet ile ilişkisi incelenmiştir. Yapılan literatür taraması sonucunda geçerlilik ve güvenilirliği tespit edilmiş̧ bir anket formu, Türkiye koşullarına uyarlanarak kullanılmıştır. Elde edilen veri setleri için SPSS yazılımı yardımıyla betimleyici istatistikler ve frekans dağılımları ortaya konmuştur. Betimsel analiz yöntemlerinden çapraz tablo ve ki-kare analizi tercih edilmiştir. Tasarruflar haricinde kadın öğrencilerin erkek öğrencilere göre finansal ürün ve hizmetleri kullanımının daha düşük olduğu sonucuna varılmıştır. Kadın öğrencilerin gelir seviyesinin erkeklere oranla daha düşük olması finansal dışlanma düzeylerini artıran önemli bir faktör olarak karşımıza çıkmıştır. Bu çalışmanın finansal dışlanma konusunda daha sonra yapılacak araştırmalar için bir temel oluşturacağı, genç kadınların finansal sisteme dâhil olmasının önündeki engellerin belirlenmesinin ardından bu soruna karşı çözümler önererek ülkemiz akademik dünyasına önemli bir değer sunması öngörülmektedir.Anahtar Kelimeler: Finansal Dışlanma, Genç Kadınlar, Finansal Ürün ve Hizmetler, Finansal Sistem Financial exclusion occurs when individuals cannot access, use or do not want to use financial products and services that meet their social needs due to demographic, technological and social factors etc. In this thesis, financial exclusion was examined under four headings as bank exclusion, credit exclusion, savings exclusion and insurance exclusion. Determining the financial products needed by young women, providing access to these products, and finding barriers to access and usage are within the scope of the research. The exclusion level of female students was measured and the relationship between exclusion and gender was examined by taking a sample of Anadolu University students. As a result of the literature review, a questionnaire form which is accepted in terms of validity and reliability was used by adapted to the conditions of Turkey. For the data sets, descriptive statistics and frequency were presented with the help of SPSS software. Among the descriptive analysis methods, cross-table and chi-square analysis were preferred. Apart from savings, it was concluded that female students' usage of financial products and services is lower than male students. The fact that the income level of female students is lower than that of men has emerged as an important factor that increases the level of financial exclusion. It is foreseen that this study will serve as a basis for future research on financial exclusion, and after presenting the obstacles to the inclusion of young women in the financial system; it will propose solutions to this problem and offer significant value to the academic world of our country.Keywords: Financial Exclusion, Young Women, Financial Products and Services, Financial System 84

Son yıllarda ekonomi literatüründe sıklıkla kullanılan mali alan kavramı, bir devletin mali sürdürülebilirliğine herhangi bir zarar verilmeden, ulaşılması hedeflenen bir amaç doğrultusunda kaynak sağlanmasına olanak tanıyan bütçe imkanları olarak tanımlanabilmektedir. Mali sürdürülebilirlik ise, kamunun mevcut kaynaklarıyla, borçlarını ödeyebildiği durumu karşılamaktadır. Bu doğrultuda, tez çalışması mali alan ile mali sürdürebilirlik arasındaki teorik ilişkiden yola çıkarak, gelişmekte olan ülkelere yönelik 1997-2016 dönemini içeren bir değerlendirmeyi kapsamaktadır. Çalışmanın amacı, mali sürdürülebilirliğini sağlayabilen ülkelerde, mali alan oluşturulmasına yönelik durumun ortaya konulması olarak ifade edilebilmektedir. Çalışmada öncelikle mali alan ve mali sürdürülebilirlik kavramlarının teorik çerçevesi incelenmektedir. Buna ek olarak mali alan ve mali sürdürülebilirlik ilişkisinin değerlendirilebilmesi adına, gelişmekte olan ülkeler için ekonomik göstergeler yorumlanmaktadır. Son olarak Aizenman ve Jinjarak (2010); Dolls vd. (2012); Calderón vd. (2018) tarafından yapılan çalışmada kullanılan mali alan hesaplama yönteminden faydalanılarak, ülkelerin sahip olduğu mevcut mali alan değerlendirilmektedir. Çalışmada yapılan değerlendirmelere göre, mali sürdürülebilirliğin sağlandığı gelişmekte olan ülkelerde, ilave mali alan oluşturabilme potansiyelinin olduğu ifade edilebilmektedir. Anahtar Kelimeler: Mali Alan, Mali Sürdürülebilirlik, Gelişmekte Olan Ülkeler. The concept of fiscal space, which is frequently used in the economic literature in recent years, can be defined as the budgetary opportunities that allows of a government to provide resources in line with a goal that is aimed to be achieved without causing any harm to its fiscal sustainability. Fiscal sustainability accounts of the concept that the government can pay their debts with public's available resources. In this regard, the thesis study includes the evaluation of developing countries between 1997-2016, regard on the theoretical relationship between fiscal space and fiscal sustainability. The aim of the study was to evaluate the determination of financial status in the countries which can ensure fiscal sustainability. Firstly, the theoretical framework of fiscal space and fiscal sustainability concepts are examined in this study. Additionally, economic indicators are interpreted for developing countries in order to evaluate the relationship between fiscal space and fiscal sustainability. Finally, the available fiscal space of the countries assessed via the method that was used in studies by Aizenman and Jinjarak (2010); Dolls et al. (2012); Calderón et al. (2018) for fiscal space calculation. According to the evaluations which were performed in the study, it can be stated that there is a potential to create additional fiscal space in developing countries where the fiscal sustainability was ensured.Key Words: Fiscal Space, Fiscal Sustainability, Developing Countries. 216

Günümüz ekonomik faaliyetlerindeki gelişmeler ve küreselleşen ekonomik değerler içerisinde sürekli gelişim ve pazarda tutunma stratejisiyle hareket eden kuruluşların, bu karmaşık ve çok uluslu zeminde kendine yer edinebilmesi ve rekabet gücü bulabilmesi, varlığını sürdürebilmesi için, yapısını kurumsal düzeyde anlayış ve politikalarla düzenlemek zorundadır. Varoluş nedenlerini açıklayan kar hedefleri ve gerçekleştirmek üzere üstlenmiş olduğu misyon gereği ekonomik ilişkilerini güvenli ve tutarlı bir zemin üzerinde yapılandırmak için çaba sarf eden kurumsal yapılar, bu süreçte, örgüt içi kontrol faaliyetleriyle, üretilen bilgi ve kayıtlarda doğruluk, kesinlik ve güvenilirlik temin etmek için iç kontrol sistemini etkin kılmak zorundadırlar.İşletmelerin ve dolayısıyla üst yönetimin, etkin iç kontrol sistemine kayıtsız kalmalarıyla, yönetim kademesinden başlayarak, kullanıcılarına sunulan finansal raporlama ve analizlerde çeşitli hata, hile, aksaklık ve yanlışlıklara maruz kalınacağı açıktır. Bu durum, işletmeleri kısa vadede iş ve zaman, uzun vadede ise itibar kaybına uğrayarak varlığını kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya getirecektir.Dünyada, teknoloji alanında yaşanan gelişmeler ve işletme faaliyetlerinin küreselleşmesine bağlı olarak karmaşıklaşmasıyla birlikte iç kontrol sisteminin önemi artmış ve işletmeler için vazgeçilmez bir unsur halini almıştır. İşletme içerisinde kurulacak etkin bir iç kontrol sistemi işletmeye; hedeflerine ulaşmasında, faaliyetlerini etkin ve verimli bir şekilde yürütüp yasa ve mevzuatlara uygunluk sağlamasında yardımcı olacaktır. Bu amaçlar dışında işletmelerin önündeki en büyük tehlikelerden biri olan hile eylemine de set olacaktır.Hile eylemi, dünyada gün geçtikçe artmakta ve yaşanan teknolojik gelişmelerle birlikte önüne geçilemez bir hal almaktadır. Hileler işletmeye maddi olarak zarar verdiği gibi, kurum imajını da zedeleyerek işletmenin sürdürülebilirliğine zarar vermektedir. İşletmeler açısından hilelerin belirlenmesi veya önlenmesi oldukça zor bir süreçtir. Çoğu zaman hilenin belirlenmesi yıllarca sürmekte ve işletme bu dönemde ağır yaralar almaktadır. Bu nedenle hilenin, yaşanmadan önlenmesi tespit edilmesine göre daha akılcı olacaktır. Bu durumda etkin bir iç kontrol sisteminin işletilebilmesi ile mümkündür. In today's globalized developments in economic activity and traction in the market with the strategy for continuous improvement and organizations acting in the economic value, complex and multinational competition and place yourself to find the strength to get on the ground, to survive, must edit with understanding the structure and policies at the institutional level. Explaining the reason for its existence that has undertaken to perform the mission goals and secure a profit from a consistent effort to configure it on the floor by economic relations and the institutional structures that you made in this process within the organization, control activities, information and records produced in accuracy, precision and reliability are required to make to ensure effective internal control system.It is clear that businesses, and therefore senior management, will be subjected to various errors, cheats, glitches and inaccuracies in financial reporting and analysis presented to their users, starting from the management level, due to their indifference to the effective internal control system. This will put businesses in danger of losing business and time in the short term, and reputational loss in the long term.In the world, with the developments in the field of technology and the increasing complexity of business activities due to globalization, the importance of the internal control system has increased and become an indispensable element for businesses. An effective internal control system to be established within the enterprise will help the enterprise achieve its goals, carry out its activities effectively and efficiently and ensure compliance with laws and regulations. It will also be set on the act of cheating, which is one of the biggest dangers facing businesses outside these aims.The act of cheating is increased day by day in the world and with the technological developments, it becomes impossible to prevent. In addition to the financial damage to the business, the tricks damage the sustainability of the business by damaging the corporate image. Identifying or preventing cheats from the point of view of businesses is a very difficult process. Most of the time, it takes years to determine the trick and the business suffered severe injuries during this period. Therefore, it would be more rational to prevent the deception from happening than to detect it. In this case it is possible to operate an effective internal control system. 111

Ekonomik kalkınma, basit düşük gelirli geleneksel ekonomilerin modern sanayi ekonomilerine dönüştürüldüğü süreçtir. Terim bazen ekonomik büyüme için eşanlamlı olarak kullanılsa da, genellikle bir ülkenin ekonomisindeki kalitatif ve nicel iyileştirmeleri içeren bir değişimi tanımlamak için kullanılmaktadır. Kalkınmanın temel hedefleri; asgari yaşam düzeyinin altında yaşayan insanların azaltılması, insanların genel sağlık durumlarının kontrol altına alınması, temel ihtiyaç olan beslenme, barınma gibi insani değerlere önem verilmesi, sosyal aktiviteler geliştirilerek insanların daha çok etkileşim içerisinde mutlu ve kaliteli yaşam sürdürmelerini sağlamaktır.Askeri yaşam düzeyinin altında olan Afganistan az gelişmiş ülkedir. 2001 sonrası Afganistan'da uluslararası koalisyon güçlerinin desteğiyle yeniden yapılandırılmalar neticesinde ekonomisi kendini toparlamaya başlamıştır. Afganistan ekonomisinde önemli rol oynayan Tarım Gayrı Safi Yurtiçi Hasılanın yaklaşık %21'ini oluşturmaktadır, bunu takip eden ikinci en önemli sektör ise Sanayi sektörüdür; ülke GSYİH' sinin %22'sine katkı sağlamaktadır ve bir diğer önemli sektör de hizmet sektörü Gayrı Safi Yurt İçi Hasılanın yüzde 55'ini oluşturmaktadır.Çalışmada Ekonomik kalkınmayı etkileyen faktörler incelenecek olup, özellikle enerjinin kalkınma üzerindeki etkisine değinilecektir. Bahse geçen önemli üç sektöründe geliştirilmesinde rolü olan ve Afganistan'da rezerv ve potansiyelleriyle bol miktarda bulunan yenilenebilir ve yenilenemez enerji kaynakları araştırılmaktadır. Dolayısıyla bu potansiyel enerji kaynaklarının altyapıları geliştirilerek üretilmesi ve ülkenin kendi enerji talebini karşılayabilmesi halinde sürdürülebilir bir ekonomik kalkınmaya sahip olacağı ön görülmektedir. Economic development is the process by which simple low-income traditional economies are transformed into modern industrial economies. Although the term is sometimes used as a synonym for economic growth, it is used to describe a change that includes qualitative and quantitative improvements in the economy as desired. The main objectives of development are; The aim of this study is to reduce the living conditions of the people living in the minimum level of living, to control some general health conditions, to ensure the importance of the people who have basic human values such as shelter and in a more focused and happy environment in which they prefer to develop social activities.Afghanistan is a less developed country. After 2001, as a result of the structuring of Afghanistan with the support of international coalition forces, the economy began to recover. Playing an important role in Afghanistan's economy Agriculture is the family of about 21% of the Gross Domestic Product, followed by the second and most important sector; English for 22% of the country 's GDP.In the study, the concept of economic development is changed. The three major industry developers mentioned are renewable and non-renewable, abundant with Afghanistan's reservation and goals. To ensure cleanliness, to save energy, to ensure production and to make them clear the energy demand required. 128

Bu çalışmada ARDL Sınır Testi methodu kullanılarak Irak economisi için 2007-20015 aylık verileri ile reel doviz kuru ile petrol fiyatları arasındaki eşbütünleşme incelenmiştir. Elde edilen ampirik sonuçlar çerçevesinde Irak ekonomisinde Hollanda Hastalığı hipotezinin geçerliliği değerlendirilmiş ve bu hipotezin Irak ekonomisi için geçerli olmadığı sonucuna varılmıştır. Toda-Yamomoto (1995) nedensellik testi reel kurdan petrol fiyatlarına doğru tek yönlü bir nedensellik olduğunu göstermiştir. Diğer taraftan yıllık verilere dayalı grafiksel analiz son yıllarda sanayi ve hizmetler sektörünün milli gelir ve istihdamdaki payının düştüğünü göstermektedir. Bu bugu Irak ekonomisi için Hollanda hastalığının belirtileri olarak değerlendirilebilir. ARDL bounds testing methodology is used to test for co-integration between Iraqi real exchange rate and oil prices. Monthly data for the period from January 2007 to December 2015 were used for the estimations. Results were interpreted in the context of Dutch disease hypothesis, and it was found that one of the main predictions of this hypothesis, which is that rising oil prices would lead to a real appreciation, was not supported. Toda-Yamomoto (1995) approach for causality testing indicated that there was one way Granger causality between REER and oil prices. Other more descriptive evidence from annual data indicated that Iraqi economy might be showing some symptoms of Dutch disease, such as slight falls in the manufacturing and services sector GDP and employment shares. 61

Bölgesel kalkınma, özellikle kalkınma ekonomisinin öneminin anlaşıldığı 1950'li yıllardan başlayarak her dönemde geçerliliğini korumaktadır. Bölgesel kalkınma politikalarının gerçekleştirilmesinde, kalkınmanın yerelden başlayıp genele yayılması bölgesel planlamanın temelini oluşturmaktadır. Bölgesel kalkınma planlarının amacı, kalkınmaya yönelik her türlü kaynağın ve ekonomik faaliyetlerin bölgeler arasında dengeli dağılımını sağlamaktır. Fakat kalkınma planlarının gelişmiş ve gelişmekte olan bölgeler arasındaki ekonomik dengesizlikleri gidermedeki yetersizliği, ekonomideki gelişmenin her bölgede aynı anda ve eşit hızda devam etmemesi, gelişmenin çevreye doğru tabandan tavana yayılmasını ve yerel-merkezi yöneticiler arasındaki işbirliğini sağlayacak kuruluşlar olan kalkınma ajanslarının doğmasına neden olmuştur.Kalkınma ajansları; kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini geliştirmek, bölgenin sahip olduğu kaynakların yerinde ve etkin kullanımını sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek suretiyle, bölgesel gelişmenin hızlandırılması, sürdürülebilirliğinin sağlanması ve gerek bölge içi gerekse bölgeler arası gelişmişlik farklarının azaltılması amacına yönelik olarak oluşturulan bölgesel örgütlerdir. Bölgesel kalkınma ajansları bulundukları bölgeyi fiziksel, toplumsal ve ekonomik alanlarda kalkındırmak ve bölgeler arası gelişmişlik farklarını azaltmak bakımından önem taşımaktadır. Güney Marmara Kalkınma Ajansı da Türkiye'nin Güney Marmara bölgesinde Balıkesir ve Çanakkale illerinden oluşan TR22 Düzey 2 bölgesinde, bölgesel kalkınmayı sağlamak amacıyla faaliyet gösteren bir ajanstır. Bölgesel kalkınmaya katkısı açısından görev alanındaki bölgesel dinamikleri, potansiyeli, ekonomik, mali ve toplumsal kapasiteleri dikkate alan GMKA farklı destekler sunmaktadır. Geliştirdiği bölge planı hazırlıkları ve teşvik ettiği projelerle sağladığı mali destekler diğer bazı ajanslarla karşılaştırıldığında GMKA, özellikle iktisadi, sosyal ve nitelikli işgücünün geliştirilmesi alanlarında ileri düzeyde destek sağlarken, tarım, turizm ve ihracat gibi alanlarda yeterli düzeyde destek sağlamadığı görülmektedir.Anahtar Kelimeler: Kalkınma, Bölgesel Kalkınma, Bölgesel Kalkınma Ajansları, Güney Marmara Kalkınma Ajansı Regional development, beginning especially in the 1950s in which the importance of the development economics was recognized, has kept its validity in every period. In the realization of regional development policies, the diffusion of development starting from local to general underlies the basis of regional planning. The objective of regional development policies is to ensure a balanced distribution of all kinds of development-oriented resources and economic activities among regions. However, the inadequacy of the development plans in addressing the economic imbalances between developed and developing regions, the non-continuation of development at the same time and pace in every region led to the emergence of development agencies, organizations ensuring the diffusion of development towards the environment from bottom to top level and the cooperation between local and central administrators.Development agencies are regional institutions established for the purpose of developing cooperation between public sector, private sector and non-governmental organizations, accelerating regional development, assuring sustainability and reducing interregional and intra-regional development disparities by ensuring the proper and efficient use of resources and mobilizing local potential. Regional development agencies have an important place in terms of the development of the region in which they exist physically, socially and economically and the reduction of development disparities among regions. South Marmara Development Agency in TR22 Level-2 region consisting of Balikesir and Canakkale provinces of the South Marmara Region is a regional development agency operating in order to ensure regional development.In terms of its contribution to regional development, GMKA offers different supports in terms of regional dynamics, potential, economic, financial and social capacities in its area of duty. Compared to some other in terms of financial support provided with the regional plan preparations and projects it encourages, GMKA makes an advanced contribution especially in the development of economic, social and qualified labor force, while it does not provide sufficient contribution in areas such as agriculture, tourism and export.Keywords: Development, Regional Development, Regional Development Agencies, South Marmara Development Agency 111

EKONOMİK BÜYÜME VE GÖÇ: AB VE TÜRKİYE ARASINDAKİ GÖÇ SORUNU KAPSAMINDA GÖÇÜN TÜRKİYE’NİN EKONOMİSİNE ETKİLERİTürkiye’nin bulunduğu coğrafi konum nedeniyle stratejik bir noktada olması ve dış politikasını şekillendirmek zorunda olduğu Ortadoğu ülkelerinin varlığı ekonomik ilişkilerinde Türkiye’yi 2011 Suriye Göçü ile stratejik olarak zorlamıştır. Türkiye’nin Avrupa’ya geçiş güzergâhında olması ülkenin kitlesel göçler için transit bölge haline gelmesinde etkilidir. Son yıllarda Afganistan, Irak, Filistin gibi ülkelerden aldığı göçler ülkenin transit bir sahaya sahip olduğunun göstergesidir. 2011 yılında yaşanan Suriye Göçü ise bunun en belirgin örneğidir. Türkiye, uyguladığı göç politikası nedeniyle sınır ülkelerinin yaşadığı iç siyasi çatışmalar sonucu, sığınma ve geçiş bölgesi aktörlüğünü üstlenmiştir dolayısıyla göç edenler açısından algısal anlamda transit bölge statüsünü almıştır. Suriye Göçü örneğinde, uluslararası hukuki düzenlemelerde kişilerin yasal ya da yasa dışı olarak göç etmeleri dikkate alındığından, kitlesel göç hareketleri günümüzde sert politikalarla karşılık bulabilmektedir. Bu bağlamda; Suriye Krizi sonrası yaşanan göç sürecinin başlaması, nedenleri ve göç sonrası durum araştırılmıştır. Avrupa Birliği ülkeleri ile Türkiye’nin göç olgusuna yaklaşımı değerlendirilmiştir.Araştırmanın amacı; 2011 yılında başlayan kitlesel göç dalgasında Avrupa Birliği aday ülkesi olan Türkiye’nin göç kapsamında eğitim, sağlık, istihdam alanlarında ekonomik yaklaşımını ve harcamalarının yansımalarını değerlendirmektir.--------------------ECONOMIC GROWTH AND MIGRATION: THE INFLUENCES OFMIGRATION ON TURKISH ECONOMY IN THE SCOPE OF MIGRATIONISSUE BETWEEN THE EU AND TURKEYDue to the geographical location, Turkey has a strategic position to shape the foreign policy and the presence of Middle Eastern countries, the migration from Syria to Turkey that took place in 2011 challenged its economic relations with Turkey. The fact that Turkey's place providing effective transition as a transit zone for mass immigration makes the country a pathway to European countries. In recent years, immigration from countries such as Afghanistan, Iraq and Palestine is an indication that the country has become a transition point. The Syrian Migration in 2011 is the most significant example of this. Turkey, which experienced internal political conflicts as a result of the immigration policy implemented by countries of asylum and migration in its borders has also witnessed that these migration movements have become a matter of perpetuation thus providing the status of transition in the region. In the case of the Syrian Migration, mass migration movements are now able to respond with harsh policies as international legal regulations take into account whether people migrate legally or illegally. In this context; the initiation of the migration process after the Syrian crisis, the reasons and the post-migratory conditions have been analyzed. Turkey and the European Union countries’ approach to migration have been evaluated. Objective of the research; The pıurpose of the study is to analyze the economical approach of Turkey to massive immigration wave that began in 2011 as a European Union candidate country in terms of education, health and employment as well as assessing the implications of its relevant expenses.

Beyan esasının yürürlükte olduğu ülkemizde, vergi idaresi verilen beyanların doğruluğunu kontrol etmek amacıyla, farklı kaynaklardan bilgiler toplamakta, bunları işleyerek çeşitli amaçlarla kullanmaktadır. Bilgi toplama ülkemizde Gelir İdaresi Başkanlığı açısından bir görev iken, mükellefler ve mükellef ile muamelede bulunanlar için ise bir yükümlülüktür. Bilgi verme yükümlülüğüne aykırı hareket edilmesinin yaptırımı, özel usulsüzlük cezasıdır. İhtiyaç duyulan bilgiler devamlı olarak ya da münferit olarak toplanabilmektedir. Devamlı bilgi toplama amacıyla vergi idaresince genel tebliğler çıkarılmakta ya da kurumlarla protokoller yapılarak bilgi toplama yoluna gidilmektedir. Bilgiler Gelir İdaresi Başkanlığı veri ambarında depolanmakta ve mevzuat dâhilinde yurtiçi kurumlar ile ya da yurtdışı ülkelerle paylaşılabilmektedir. Devamlı bilgi toplama mevzuatının kişisel verilerin korunması mevzuatına uygunluğu ise tartışma konusudur. Bu çalışmada, vergi idaresinin devamlı bilgi toplama yetkisi bağlamında devamlı toplanan bilgiler, devamlı bilgi toplamanın hukuki dayanakları, bilgi toplama yetkisinin kullanımı, bilgi vermemenin yaptırımları ile Anayasal haklar ve kişisel verilerin korunması mevzuatı kapsamında bilgi toplama konuları irdelenmiştir. Bu çalışma ile bilgi toplama yükümlülüğünün genel anlamda karmaşık olduğu ve bilgi toplamanın hukuksal dayanaklarının anayasal haklar ile kişisel verilerin korunması mevzuatına uygun olmayan yönler barındırdığı ortaya konmuştur.--------------------In our country where the declaration basis is in force, the tax administration collects information from different sources to check the accuracy of the declarations given by a variety of parties and uses them for various purposes by processing this information. While collecting information is a duty for Tax Revenue Administration in Turkey, it is an obligation for both taxpayers and the persons who make transactions with the taxpayers. The penalty for non- fulfilment of the obligation to provide information is a special irregularity penalty. The required information can be collected constantly or individually. In order to gather information constantly, general communiqués are issued by Tax Revenue Administration or protocols are signed between Tax Revenue Administration and institutions. The information is stored in the data warehouse of the Revenue Administration and can be shared with institutions in Turkey or in abroad in the scope of related tax legislation. The compliance of the legislation on constantly gathering information with the protection of personal data is a matter of debate. The study suggests that obligation of gathering information is a complicated process in general terms and some aspects of legal basis of gathering information is not compatible with constutional rights and personel data protection.

ÖZETKATMA DEĞER VERGİSİNDE İADE UYGULAMALARIBu tezde katma değer vergisinin iade edilmesine ilişkin usul ve esaslara yer verilerek iade işlemleri sırasında karşılaşılan sorunlar ve iade işlemlerinin uygulanmasında karşılaşılan ihtilaflara yönelik vergi idaresinin ve yargı organlarının bakış açısı ve kararları incelenmiştir.Çalışmada kaynak taraması yönteminden yararlanılmış, katma değer vergisi iadesinin vergi uygulaması bakımından teknik ve uzmanlık gerektiren bir konu olduğu, iadenin taraflarının konu ile ilgili eksikliklerinin bulunması nedeniyle iade süreçlerinin uzadığı, bu durumun mükellefler ve idare arasında ciddi sorunlara sebep olduğu tespit edilmiştir.Çalışma sonucunda iade işlemlerinin hızlı bir şekilde sonuçlandırılmasına, bu amaç doğrultusunda mükelleflerin ve mükelleflere hizmet veren meslek mensuplarının bilinçlendirilmesine, iade işlemlerini yürüten kamu çalışanlarının değişikliklere ve yeni düzenlemelere uyumunun sağlanmasına, kolaylaştırılmış iade yöntemlerinin tüm mükellefleri kapsayacak şekilde tabana yayılmasına yönelik öneriler getirilmiştir.--------------------ABSTRACTVALUE ADDED TAX REFUND PRACTİCESIn this thesis, the procedures and principles regarding the return of value added tax are included and the perspectives and decisions of the tax administration and judicial bodies regarding the problems encountered during the refund process and the disputes encountered during the implementation of the refund process are examined. In this study, it has been determined that the value added tax refund is a technical and expert issue in terms of tax application, the return processes are extended due to the deficiencies of the parties to the issue and this situation causes serious problems between the taxpayers and the administration.As a result of this study, suggestions were brought to the conclusion of the return procedures in a quick manner, to raise the awareness of taxpayers and the professionals who serve the taxpayers, to ensure the compliance of the public employees carrying out the returns procedures to the changes and new regulations and to extend the simplified return methods to all taxpayers.

Çalışmanın konusu, bütçe açıklarının ekonomik etkileri ve finansman yöntemleri açısından 1990 sonrası Türkiye incelemesidir. Bununla Türkiye'de 1990 sonrası bütçe açıklarının boyutları ortaya konularak nasıl finanse edildiği ve bu finansman yöntemlerinin ekonomik etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma sonunda Türkiye'de 1990 sonrası dönemde oluşan bütçe açıklarının dönemler itibari ile dalgalanmalar göstermekle birlikte sürekli yüksek oranlarda olduğu ve bu açıkların genellikle vergi dışı kaynaklarla finanse edildiği tespit edilmiştir. Çalışmada ayrıca bütçe açıklarının diğer finansman yöntemlerinden Merkez Bankası kaynaklarından ziyade genellikle borçlanma yöntemi ile kapatılmaya çalışıldığı görülmüştür. Anahtar kelimeler: Bütçe Açıkları, Bütçe Açıklarının Finansmanı, Vergiler, Borçlanma, Merkez Bankası The subject of study is the examination of Turkey after 1990, in terms of economic impacts and finance methods of budget deficits. However, with this, it is aimed to how it is funded by putting out the size of the budget deficit after 1990 in Turkey and evaluate the economic impacts of this financing method.At the end of the study period, it was determined that with fluctuate during periods of budget deficits that occur in the period after 1990 in Turkey together with sustained high rate and it was clear that these were often found to be financed through non-tax sources. In addition, it was observed that budget deficits were generally tried to be covered by borrowing method rather than other financing methods, Central Bank resources.Keywords: Budget Deficits, Financing Budget Deficits, Taxes, Borrowing, Central Bank 155

Türkiye, 1980 sonrası serbest piyasa ekonomisine geçmesiyle birlikte, belirli dönemlerde krizlerle karşı karşıya kalmıştır. Yaşanan krizlerin temel nedenleri, yüksek bütçe açıkları, artan dış borç, bankacılık sisteminin kırılgan yapıda olması, kurda yaşanan dengesizlikler olarak sıralanabilir. Söz konusu krizlere çözüm olması amacıyla da her dönem vergi politikalarına başvurulmuştur. Türkiye'nin 1994, 2000-2001 krizlerinde sıkı maliye politikası uygulanırken, 2008-2009 krizleri ve 2018 ekonomik daralmasında genişletici maliye politikası uygulanmıştır. Genel olarak kriz dönemlerinde, tüketim vergilerine (KDV, ÖTV ve Gümrük Vergileri) yönelik düzenlemelere ağırlık verildiği görülmüştür. Bu durum, vergi yükünde adaletsizlikleri beraberinde getirmiştir ve istatistiki veriler bu bulguyu desteklemektedir. Çalışmada, kriz dönemlerinde uygulanan vergi politikalarının mükelleflerin, vergi yükleri (emek geliri-sermaye geliri) üzerindeki etkisi incelenmiştir. Enflasyon dönemlerinde uygulanan vergi politikalarının, emek geliri üzerindeki vergi yükünü arttırdığı görülmüştür. Durgunluk dönemlerinde ise üretimi arttırmak için vergi indirimleri yapılsa da sermaye geliri üzerindeki vergi yükünün azalmadığı, emek geliri üzerindeki vergi yükünün de düşük oranda azaldığı görülmüştür. Bunların yanında her kriz döneminde, emek ve sermaye geliri elde edenlerin katlandığı vergi yükü arasındaki makasın açıldığı görülmüştür. Çalışmada, bu durumun nedenleri irdelenmiş ve çözüm önerileri sıralanmıştır. Türkiye'de yaşanan krizler, vergi yükünün değişiminde temel belirleyici olarak karşımıza çıkmaktadır. Turkey, with switching to the free market economy after 1980, was confronted with crises in certain periods. The main reasons of the crises can be listed as high budget deficits, increasing external debt, fragile banking system and exchange rate imbalances. In order to provide solutions to these crises, tax policies have been used in every period. Tight fiscal policy implemented in 1994 and 2000-2001 crises in Turkey, on the other hand, during the 2008-2009 crisis and economic recession in 2018 expansionary fiscal policy was implemented. Generally, during the crisis periods, it was observed that the regulations on excise duties (VAT, SCT and Customs Duties) were emphasized. This situation brought about injustices in tax burden and statistical data support this.In this study, the effect of tax policies applied on tax burdens (labor income-capital income) of taxpayers is examined. It was observed that the tax policies implemented during inflation periods increased the tax burden on labor income. In the recession periods, although tax reductions were made to increase production, it was observed that the tax burden on capital income did not decrease and the tax burden on labor income decreased at low rate.Additionally, it was observed that the gap between the tax burden of labor and capital earners was increased in every crisis period. In this study, the reasons of this case are examined and solution proposals are listed. The crises in Turkey, as the main determinant of changes in the tax burden emerges. 179

Kaynağı suç olan gelir, insanoğlunun tarih sahnesine çıkmasından bu yana var olmasına karşın, elde edilen bu suç gelirine, ekonomik sisteme sokulmak suretiyle temiz para görüntüsü verilmek istenmesi ise yakın dönemde başlayan bir süreçtir. Günümüzde uyuşturucu başta olmak üzere silah kaçakçılığı, insan ticareti, yasa dışı nükleer madde ticareti, kumar ve fuhuş gibi illegal pek çok sektörden devasa gelirler elde edilen suç şebekeleri, devletin müsadere cezasından kaçınmak için bu gelirleri aklamaya ihtiyaç duyarlar. Çünkü aklanan para her alanda kullanıma hazır temiz para anlamına geldiği için, para bu noktaya gelmek için sınırsız sayıda işleme tabi tutulur. Gelişen ulaşım imkânları ve iletişim teknolojileri kara para aklayıcılara yeni fırsatlar sunmuş, geleneksel aklama tekniği olan nakit kaçakçılığının yanı sıra finansal kuruluşların ve bankaların elektronik transfer olanakları da aklama amacı doğrultusunda kullanılmaya başlanmıştır. Dünya ekonomik sistemi için açık bir tehdit olan kara para ve aklama faaliyetlerinin önlenmesi için bugün dünya çapında organizasyonlar teşkil edilmekte, ulusal ve uluslararası mücadelenin hukuki altyapısı oluşturularak aklama ile küresel mücadele edilmektedir. Kara para ve aklamanın kontrol altına alınması kısa ve orta vadede mümkün görünmemesine karşın mücadele konusunda önemli mesafe kat edildiği söylenebilir. Although crime linked money has been around since the dawn of humanity, it is fairly new that laundering that money through putting it into economical system and make it look like clean. Today many organized criminal enterprises which get substencial amount of money especially from drug dealing, arms smugling, human trafficking, illegal nuclear substance trafficking, gambling and prostitution, need to launder their revenues to avoid confiscation. Since the money laundered can be used in the system without any problem, it is processed a lot to get that phase. Developping transportation facilities and technologies offered new ways to money launderers. Besides the conventional way of laundering, cash smugling, electronic transfer opportunities of banks and financial institutions started to be used as a tool for money laundering.For the prevention of illicit money and money laundering as they are clear threat to world's economical system, today worlwide organizations have been founded, infrastructure of national and international conflict has been created to fight against laundering on a global scale prevention of illicit money and laundering.Key Words: Illicit Money, Crime Revenues, Laundering Offence, Unrecorded Economy, Organized Crime Enterprises 217

Bu tez, Londra'da Baltık Borsası tarafından günlük olarak yayınlanan ve pek çok kişi tarafından küresel ticaretin en önemli göstergelerinden biri olduğu düşünülen Baltık Kuru Yük Endeksi ile Ham Petrol fiyatları arasındaki korelasyonu incelemeyi amaçlamaktadır. Ham Petrol için Brent Ham Petrol fiyatları referans olarak alınmıştır.Bu araştırma, Brent Ham Petrol fiyatlarındaki dalgalanmaların, uluslararası ticaret ve üretimin canlılığını doğrudan etkileyen taşıma maliyetleri aracılığıyla Baltık Kuru Yük Endeksi üzerindeki yayılma etkisini ortaya koymayı beklemektedir. Bu bağlamda, çalışma DCC-GARCH oynaklık yaklaşımı aracılığıyla Brent Ham Petrol fiyatlarından Baltık Kuru Yük Endeksine oynaklık geçişkenliği olduğu sonucuna varabilmek için ilk olarak mevcut literatürün kapsamlı bir incelemesini gerçekleştirmiştir. Ardından sırasıyla ilgili değişkenler açıklanmış ve oynaklık modelleri üzerinde durulmuştur. Ve nihai olarak da seçilen metoda ilişkin test sonuçları açıklanıp yorumlanmıştır.Ampirik bulgular, enerji maliyetleri okyanus taşımacılığındaki toplam maliyetlerin önemli bir kısmını oluşturduğu için bu duruma paralel olarak bir çok sebepten dolayı Endeksin performansını küresel ölçekte etkilemekte olduğunu göstermiştir. This thesis aims to examine the correlation between the Baltic Dry Index which is published by Baltic Exchange in London on a daily basis and in terms of global trade is considered as one of the most important indicators by many and Crude Oil Prices for which the Brent Crude Oil Prices to be taken as a reference variable. The research expects to put forth the spillover effect that the Brent Crude Oil price fluctuations have upon the Baltic Dry Index through the cost of shipping directly affecting the vitality of international trade and production. In this context, the study firstly conducts a thorough review of available literature in order to establish the conclusion that by means of MV DCC-GARCH volatility approach, there is volatility transmission from Brent Crude Oil prices to the BDI. Afterward, respective variables were explained and volatility models were discussed. And ultimately, the test results for the selected model were explained and interpreted.Empirical findings indicate that as the cost of energy for ocean transportation accounts for a significant amount of total costs, concordantly fluctuations of oil prices for several reasons directly affect the performance of the Index on a global scale. 64

Bir ülkenin, gelişmişlik seviyesinin önemli ölçütlerinden biri kadınların ücretli olarak işgücü piyasasında yer almasıdır. Kadınların istihdamı ekonomik, sosyal ve psikolojik açıdan son derece önemlidir. İlk kez sanayi devrimi ile ücretli işgücü olarak istihdam edilmeye başlayan kadınlar, tarihsel süreçte, gelişmiş ve gelişmekte olan tüm ülkelerde çeşitli engellerle karşılaşmaktadır. Bu engellerden biri de birey ve ülke ekonomisi açısından son derece önemli olan kayıt dışı çalışma ve çalıştırılmadır.Küreselleşme ile ortaya çıkan yeni çalışma biçimleri kadınların kayıt dışı istihdamını artırmaktadır. Kayıt dışı istihdam edilen kadınlar bir taraftan sosyal güvenlik sisteminin sağlamış olduğu hizmetlerden yararlanamamakta diğer taraftan da kayıt dışı kadın istihdamı devletin vergi kaybına uğramasına neden olmaktadır. Söz konusu negatif dışsallıklarından dolayı kayıt dışı kadın istihdamı mücadele edilmesi ve üzerinde durulması önemle gereken bir sorundur. One of the important criteria of a country's level of development is the inclusion of women in the labor market on a paid basis. Employment of women is extremely important in economic, social and psychological terms. Women, who started to be employed as wage labor with the industrial revolution for the first time, face various obstacles in all the developed and developing countries in the historical process. One of these obstacles is informal work and employment, which is extremely important for the individual and the national economy.New forms of work that have emerged with globalization increase the informal employment of women. On the one hand, informal women cannot benefit from the services provided by the social security system and on the other hand, unregistered women's employment causes the state to lose tax. Because of these negative externalities, informal women's employment is a problem that needs to be tackled and emphasized. 107

Gayrimenkul yatırım ortaklıkları, ülke ekonomisinin lokomotifi olangayrimenkul sektörünün gelişimine önemli katkıları bulunmakta olan ortaklıklardır.Sermaye Piyasası'ndan ihraç edilen hisse senetleri karşılığında bireysel yatırımcılarıngayrimenkul yatırım ortaklığı paylarına yaptıkları yatırımlar ile büyük ölçekligayrimenkul projelerine imza atan GYO'lar, portföylerinde tuttukları gayrimenkullerilikit fonlar haline getirerek yatırımcılarına kazanç sağlamaktadır. Borsa aracılığı ile halkaçılmaları sonucunda hisse senetlerine yaratılan talepler doğrultusunda daha az maliyetlifinansman olanağı elde edebilen GYO'lar, 1990 yıllarından bu yana dünyada, 2001yılından itibaren de Türkiye'de yatırım piyasalarında ilgi çekmeyi başarmış ve her yılgelişimini arttırarak devam etmiştir. Bu çalışmada GYO'ların Türkiye mevzuatındakiyeri ile piyasalardaki işleyişi incelenmiş, Türkiye'deki GYO'ların 2012 ile 2018 yıllarıarasındaki finansal durumları ve sektör içerisinde konumları analiz edilmiştir. Real estate investment trusts (`REITs`) are partnerships that make significantcontributions to the development of the real estate sector which is the leading sector ofthe country's economy. With the help of investments made by individual investors inREITs, in exchange for the shares issued from Capital Market Boards, REITs carry outlarge scale of projects and turn these projects into liquid funds, in order to make profitfor their investors. As a result of the public opening through the stock exchange,demand created for the stocks. Thereby, REITs that could get lower cost of financinggain traction around the world since 1990s, and in Turkey since 2001. REITs hascontinued to increase its development year by year. This study examines REITs'sfunctioning of financial markets and place in Turkey's legislation, and analyzes thefinancial situation and position within the sector in Turkey between the years of 2012and 2018 217

Vergilendirmede mükellef ile vergi idaresi arasındaki en hassas nokta, vergi incelemesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Vergi inceleme süreci, vergisel işlemler bakımından önemli hak ve yükümlülükler getirmektedir. İdare, mükellefleri incelemeye tabi tutabildiği gibi mükelleflerin de inceleme sürecinde birtakım hakları bulunmaktadır. Özellikle 1990'lı yıllardan itibaren ön plana çıkan mükellef hakları, dünyada da oldukça popüler hale gelmiş durumdadır. Gelir idarelerinin yeniden yapılandırılma sürecinin bir uzantısı olan mükellef hakları konusu daha fazla gündeme gelmeye başlamıştır. Ülkeler konu üzerinde ciddi çalışmalar yaparak çeşitli enstrümanlar aracılığıyla mükellef hakları üzerine çalışmalar gerçekleştirmektedir. Vergi idarelerinin değişen yapısının mükellef haklarının önem kazanmasındaki payı oldukça fazladır. İncelemenin başlangıcından bitişine kadarki olan pek çok aşamada mükellefler haklarını talep edebilmektedir. Mükellefler haklarını talep ederken inceleme elemanları ve idarenin de talep edebileceği pek çok hak bulunmaktadır. Bu hakların birçoğu temelini anayasadan almaktadır. Haklar ile ödevlerin ise, yakın ilişki içerisinde olduğu unutulmamalıdır. Mükellefler, haklarına saygı gösterilmesini ve bu haklardan faydalanabilmeyi beklerken idare ise, mükelleflerin ödevlerine gerekli özeni göstermesini beklemektedir. Bu çalışmanın amacı, mükellef hakları ile ilgili ayrıntılı bilgi sahibi olunmasını sağlayarak, seçilmiş ülke örnekleri üzerinden vergi inceleme sürecindeki mükelleflerin hak ve ödevlerinin tespitini sağlamaktır. Aynı zamanda seçilmiş ülke örnekleri üzerinden, Türkiye'de vergi inceleme sürecinde hak ve ödevler yargı kararları ışığında değerlendirilmekte ve bazı çözüm önerileri üzerinde durulmaktadır. The most sensitive point in taxation between taxpayer and tax administration is tax inspection. Tax inspection process brings important rights and obligations in terms of tax transactions. Taxpayers can be subject to inspection by administration as well as taxpayers have some rights in the inspection process. Taxpayer rights, which have come to the forefront especially since 1990s, have become very popular in the world. The issue of taxpayers' rights, which is an extension of there structuring process of the revenue administrations, has started to come up more and more. Countries are carrying out critical studies on the rights of taxpayers through various instruments. The changing structure of tax administrations has a considerable share in the importance of rights of taxpayers. Taxpayers can demand their rights in many stages from the beginning to the end of the inspection. As well as taxpayers are demanding their rights, the inspectors and the administration have many rights to be demanded. Many of these rights are based on the constitution. It should be noted that rights and duty are in close relation. While the taxpayers expect to be respected and benefit from these rights, the administration expects the taxpayers to pay due attention to their duties. The aim of this study is to provide detailed information about the rights of taxpayers and to determine the rights and duties of taxpayers in the tax inspection process through the examples of selected countries. At the same time this study considers rights and duties in tax inspection process in Turkey in the light of the judicial decisions and over samples of selected countries and focuses on solution suggestions. 373

Dünya ülkelerinin kamu yönetimi alanlarında yaşanan değişimler sonucundakamusal mal ve hizmetlerin kalitesinin artırılmasına yönelik bütçe reformlarıgerçekleştirilmektedir. Bu amaçlar doğrultusunda bütçe sistemleri girdi odaklıanlayıştan sonuç/çıktı odaklı Performans Esaslı Bütçeleme (PEB) sistemine doğrudeğişim geçirmektedir. Özellikle batılı ülkelerin önderliğinde gerçekleştirilen bureformlar 1990'lı yıllardan itibaren yaygınlaşmış ve gelişmekte olan ülkelere doğruyayılmıştır.Kamu kaynaklarının daha etkin ve verimli kullanılmasını sağlayan PEBsistemi ile kamu yönetiminde mali saydamlığın ve hesapverme sorumluluğunungerçekleştirilmesi, ekonomik istikrarın sağlanması amaçlanmaktadır.Bu amaçlar doğrultusunda farklı ülkelerde uygulama alanı bulan PEBsistemini her ülke kendi ekonomik ve mali yapısına uygun olacak şekildegeliştirmiştir. Bütçelerin performans odaklı bir yaklaşımla hazırlanması, uygulanmasıve denetlenmesini öngören PEB sistemini ülkeler, kamu yönetim sistemleriniiyileştirmede ve makroekonomik hedeflerini gerçekleştirmede önemli bir araç olarakkullanmıştır.Dünyada yaşanan gelişmelerin işığında Azerbaycan Cumhuriyeti deekonomisinin doğal kaynaklara olan bağımlılığını azaltmak ve karşılaştığı ekonomikproblemlere çözüm arayışı çerçevesinde sonuç esaslı bütçeleme sistemine geçişyönünde çalışmalar yapmaya başlamıştır. Bu amaçlar doğrultusunda çıkartılan vkararnameler ile sonuç esaslı bütçeleme sisteminin temel yapısı ve izlenecek süreçbelirlenmiştir.Çalışmada öncelikle bütçe sistemleri ve PEB sisteminin kavramsal çerçevesibelirlenmiş, PEB sistemin özellikleri konusunda bilgi verilmiştir. Daha sonra, bazıgelişmiş ülkelerde ve Türkiye'de PEB uygulamalarından bahsedilmiş ve uygulamasonuçları değerlendirilmiştir. Son olarak ise Azerbaycan'da sonuç esaslı bütçelemeyegeçiş yönünde yapılan çalışmalardan bahsedilmiş ve başarılı bir geçiş süreci içinatılması gereken adımlar konusunda dünya uygulamaları kapsamındadeğerlendirmeler yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: Performans Esaslı Bütçe, Bütçe Sistemleri, BütçeReformu, Sonuç Esaslı Bütçeleme. .As a result of changes in the state administration of the world countries,budget reforms are carried out to improve the quality of public goods and services.For these purposes, budgeting systems changes from input-oriented concept tooutcome/output-oriented Performance-Based Budgeting system. These reforms,especially carried out by the management of the Western countries, have begun tospread to the countries expanding and developing since the 1990s.With the Prerformance-Based Budgeting System, which ensures moreefficient and productive use of state resources, exercising responsibility on fiscaltransparency and reporting in state administration, maintaining economic stability aremain goals.Based on these goals, the Performace-Based Budgeting system, which hasbeen applied in different countries, has been developed by each country inaccordance with its economic and financial structure. The Performance-BasedBudgeting System, which provides for the preparation, implementation and controlof budgets with a results-oriented approach, has been used by countries as animportant tool for improving state administration systems and implementing theirmacroeconomic objectives.As a result of the development occurring in the world, the Republic ofAzerbaijan has begun to move towards the reduction of the dependence of its viieconomy on natural resources, transition to the budget system based on outcome inthe search for the solution of the economic problems it faced. With the decrees issuedfor this purpose, the main structure and control process of the budgeting systembased on the outcome have been determined. First of all, the budgeting systems and the conceptual framework for thePerformance-Based Budgeting system were determined, information on the featuresof the Performance-Based Budgeting system was provided in the works carried out.Later on, implementation of the Performance-Based Budget system in somedeveloped countries and Turkey was discussed and results of the implementationwere assessed. In the end, conversations on the works done for the transition to thebudgeting system based on the outcome in Azerbaijan were held and the worldexperience on the steps to be taken for a successful transition process were discussed.Key Words: Performance-Based Budgeting, Budget Systems, BudgetReform, Results-based Budgeting 160

Dünyanın enerji sorunu, kuraklık faciası ve küresel ısınma gibi çevrede yaşanan birçok problem her gün artmaktadır ve biz insanlar bu sorunların ana nedenlerinden birisiyiz, o yüzden sorunun büyümesini engellemek için elimizden gelen her şeyi yapmalıyız. Yeryüzü, su altı ve hatta gökyüzü kaynaklara zarar vermeden kullanabilmek, mevcutta devam eden yanlış kullanım ve uygulamaları düzenleyerek, gelecek nesiller için doğal kaynakları aktarmalıyız.Bu çalışmada, sürdürebilir çevre dostu yeşil binaların inşaat maliyetleri ve kullanım süresince ortaya çıkan masraflar ve tasarrufları göz önünde bulundurarak, bina sakinleri ve çevrede yaşayanlar için doğrudan veya dolaylı faydaları inceleme ve yaratılan katma değerin hesaplanmasına yönelik bir yöntem sunulmuştur. Araştırmamızda bir yeşil binanın inşaatı için gerekli olan ek yatırım maliyeti, 25 yıllık bina kullanımında elde edilen tasarruf miktarıyla karşılaştırarak, üretici, tüketici ve çevre için karlı olduğunu ve bu karlılığın standartlarla orantılı olduğunu bulunmuştur. Genişletilmiş Katma Değer Tablosu (GKDT), şimdiye kadar muhasebede görünmeyen boyutların hesaplanabilmesi ve bunları tek bir muhasebe tablosuna dahil ederek muhasebe alanına önemli bir katkı sağlamaktadır. Bu bakış açısı, organizasyonların daha kapsamlı bir performans sergilemeğe yardımcı olur ve örgütsel ve sosyal değişim için yeni olanaklar sunar. GKDT muhasebe alanındaki yerleşik gelenekleri kabul eder, ancak aynı zamanda daha sürdürülebilir bir toplumu besleyen muhasebe uygulamalarında uygulanabilir değişiklikler hedefleyen zarfı zorlar. Ekonomik, sosyal ve çevresel faktörleri farklı organizasyon türleri, zaman boyutları ve bağlamları için geçerli bir formatta bütünleştirerek sosyal muhasebe alanında önemli bir ilerleme sağlar.Bu tez çalışmasında resmi istatistiksel veriler üzerinde yapılan incelemeler ve önerilen metotlarla, yeşil binaların olası tasarrufları, farklı paydaşlar açısından değerlendirmiş olup, potansiyel kazanç miktarları katma değeri tablolarına işlenmiştir.Birinci bölümde sürdürebilirlik kavramına değinip, çevresel muhasebenin gereksinimi, amacı ve çıkarlarını açıklıyoruz. Bunun için sürdürebilir gelişme hedefleri arasında, yeşil binaların pozisyonu ve Türkiye'deki durumu gösterilmiştir.İkinci bölümde yeşil bina kavramı ve tarihçesine kısa bir bakışın ardından, enerji ve su kullanımı verimliği, yaşam kalitesinin yüksekliği ve atıkların azaltması gibi faydalarını incelenmiştir. Bir yeşil binanın yaşam döngüsünü, sertifikasyonu ve uluslararası standartları tanıtılmıştır. Türkiye'de Aralık 2014 yılında yürürlüğe giren sürdürülebilir yeşil binaların belgelendirilmesine dair yönetmelik ve uygulama yöntemlerine değinerek, son zamanlarda en çok tercih edilen sertifikasyon metodunun tipleri ve farkları açıklanmıştır. Amerika'da bulunan bir yeşil bina örneği incelenerek, enerji ve su tasarrufu için yapılan yöntem ve inşaatta kullanılan malzeme çeşitlerinden bahsedilmiştir.Üçüncü bölümde yeşil bina muhasebesi için gereken veriler ve istatistikleri resmi kurumlar ve merkezlerden alarak, Türkiye'de yeşil binaların çevresel muhasebesi ele alınmıştır. Bu doğrultuda yeşil binaların tasarruf miktarlarının öngörüsü ve 25 yıllık değerini metrekare bazında hesaplayarak, birim alanına düşen masraflar ve olası tasarrufları hesaplıyoruz. Böylece farklı birimlerde olan tüketim değerlerini tek bir değer olarak çevirmiş oluyoruz.Dördüncü bölümde katma değer ve genişletilmiş katma değeri kavramlarını tanımlayarak yeşil binalarda uygulamasına bir yöntem öneriyoruz. Bu amaçla, üçüncü bölümde yaptığımız maliyet hesaplamalarını kullanarak, Türkiye'deki mesken ve ofis kullanımlı binalarda, yeşil bina muhasebesi uyguluyoruz. Bunun için iki farklı ölçekte, farklı tiplerde yeşil bina örneği işlenmiştir. Aynı zamanda büyük çapta fayda ve maliyeti görebilmek için, kentsel dönüşüm projesinde yeşil bina inşaatı varsayımı yaparak, ülke bazında olası tasarruf miktarları elde edilmiştir.Sonuç olarak bu çalışmada, yeşil binaların getirileri ve faydalarının finansal boyutunu inceleyerek, bu faydaların yeşil standartları esasında yapılan ilave inşaat maliyetlerine göre, daha yüksek olduğunu ve farklı paydaşlar için faydalı ve verimli olacağını gösteriyoruz. Bu çalışma sonucunda inşaat firmaları ve devlet kurumlarının kullanabilecekleri bir hesaplama metodu farklı örneklerle sunulmuştur. Bu metodu kullanarak, yeşil bina piyasasında daha doğru mali tabloların hazırlanması ve neticesinde pazarlama ve rekabet gücünün artması için bir araç sağlanmış olacaktır. The impact of humans' alteration of the ecosystem has led to widespread and/or long-lasting consequences including the deaths of animals (and humans) and plants, or severe disruption of human life, possibly requiring migration. We as human beings are responsible for almost all environmental disasters such as drought and global warming which are increasingly happening every day. We have to evaluate every possibility to prevent the problem from growing. We have to transfer natural resources to future generations without damaging the resources by using the earth, underwater and even sky with minimized disruptions and by stopping the current misuse and wrong practices. Urban air quality keeps on being an essential well-being worry as the majority of the people lives in urban zones (54% in 2014), and percentage is anticipated to ascend to 66% by 2050; this is combined with the way that one of the principal worldwide sources of air contamination in urban areas is traffic emissions. Urban communities spread 2% of the world representing 70% of greenhouse gas emissions. Buildings are responsible for 30% of these emissions. Contrasted with conventional buildings, green ones in the U.S. have 34% less CO2 emissions. By growing the world's urban population, architects, engineers, and planners are mapping out approaches to make urban communities progressively more sustainable. Highly populated metropolitan areas, especially those constructed using green design and construction methods, can be more energy-efficient and less polluting. New research also reveals that green buildings can be good for our health as well.While there are various standards for green building s, they are generally intended to use less energy and water as well as enhance the indoor environment quality, including air and light. LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) is the most widely used certification for green buildings in the world as well as in The Republic of Turkey. Application of solar panels, enhanced insulation, customizable lighting based on natural light, planning building orientation in the neighborhood, efficient light fixtures, rainwater and greywater utilization systems, rooftop plantings and green areas, improved ventilation systems, lighting controlled by motion detection or other sensors, environmentally friendly building materials, water conservation and installation of smart heating and cooling systems may help a building to be considered green.Governmental and regulatory efforts focus on outdoor air generally, while people spend most of their time indoors. The air quality of indoor environments can have a serious impact on both physical and mental health. There are fewer complaints from workers in green buildings about air quality and humidity. In offices, productivity will be enhanced by using materials to reduce noise. Workers sitting near windows get an extra 46 minutes of light and sleep at night. Light helps to regulate the cycles of sleep. Green buildings have the potential to reduce diseases caused by problems with air quality. While basic construction costs may be higher, lower energy costs can bring about a long-term return on investment for green buildings, since by water conservation, reduced emissions per capita, and produced less waste.In this study, the value added by examining the cost of the construction of sustainable green buildings and the costs, savings, direct or indirect benefits for the residents of the building were considered. Herein, it has been described that the additional investment cost required for the construction of a green building is comparable to the savings amount obtained in a 25 years time span of using the building, and it was found to be profitable for the producers, consumers and the environment and that the profitability was proportional to the standards.The Expanded Value Added Statement (EVAS) makes a significant contribution to the field of accounting by highlighting invisible dimensions of value-added calculations and collecting them in a single accounting statement. This collective statement helps to investigate the performance status of organizations, opening up new possibilities for organizational and social improvements. The EVAS brings about a new method of environmental accounting aiming at viable changes in accounting practices that nurture a more sustainable society while recognizing established traditions in the field of accounting. It empowers social accounting by integrating economic, social and environmental factors in a format that applies to different organization types, time dimensions, and contexts.EVAS has four main effects: mainstream accounting, critical accounting, social accounting, and sustainability. Mainstream accounting, particularly the progressive practice of value-added accounting, highlights the wealth created (or destroyed) and distributed through the results of labor and capital in transforming external goods and services. Critical accounting contributed with two insights: that accounting is not a neutral activity, and that accounting practices are shaped by and can, in turn, can shape social reality. Social accounting, especially the subfield of integrated social accounting, has provided a significant precedent for the EVAS by broadening the range of items included in accounting statements to take into account externalities. Finally, the concept of sustainability provided the conceptual and normative framework that guided the selection of variables included in the EVAS.In the first chapter of this thesis work, we explain the concept of sustainability and explain the necessity, purpose, and interests of environmental accounting. Among sustainable development goals, we investigate the statistical status of environmental plans in the Republic of Turkey.In the second chapter, after a brief look at the concept of green buildings and their history, we explore the economic and financial benefits of efficiency in energy and water usage, increasing quality of life and emission reduction. Certification and international standards related to a green building have been introduced. Regulations concerning the certification of sustainable green buildings in Turkey since December 2014 and their application procedure are described, while the various types of the most preferred certification in Turkey are explained. One example of a green building in the United States is given in some details related to the structure and the applied method for saving energy and water and the types of materials used in construction are mentioned.In the third chapter, the data and statistics required for green buildings accounting, acquired from official institutions and government agencies of the Republic of Turkey, are used for environmental accounting related to green building. In this direction, we estimate the possible savings of green buildings and calculate the 25-year value on a square meter basis for the unit area. Thus, we convert the consumption values in different units as a single unit value.In the fourth chapter, we propose a method for the application in green buildings by defining the concepts of value-added and expanded value-added. For this purpose, using cost calculations obtained in the third chapter, we implement green building accounting for residential and office facilities in Turkey. For this purpose, two different types of green building samples were processed. At the same time, to see the benefit and cost on a large scale, in the urban transformation project of the country, assuming the construction of green buildings at all, we calculate the possible achievable savings for the whole country in the long run.As a result, in this study, we inspect the financial aspects of green buildings' benefits and show that these benefits are higher than the additional construction costs based on green standards, which may be beneficial and efficient for different stakeholders. Consequently, an accounting method that can be used for construction companies and government institutions is presented through a few examples. Using this method, the green buildings market will acquire a tool for the preparation of more accurate financial statements, helping them with enhanced marketing power and increased competitiveness. 120

Teşvik, teşvik sistemleri ve bu sistemler çerçevesinde geliştirilen teşvik politikaları, ülke genelinde çalışmaların yapılmasını destekleyici yönde sunulmaktadır. Bu sayede istihdam artırılmakta, cari açık azaltılmakta, bölgeler arası kalkınma farkı azaltılmaktadır. İfade edilen unsurlara çok sayıda etkenler dâhil edilebilmektedir. Bu etkenlerin genel özellikleri, ülkelerin gelişmesine katkı sunacak çalışma bütünlükleridir. Ülkelerin gelişmesi ise özellikle de bölgelerde etkin çalışmaların yapılması desteklendiğinden, daha etkin sonuçların alınmasına yardımcı olacak süreçleri içermelidir. Ülkelerin genel olarak çalışma profilleri de bu yönde gelişme göstermektedir. Örnek üzerinden ifade edildiğinde, gelişmiş ülkelerde hizmetler sektörüne yönelik yatırımların fazlaca olması, Türkiye'de genel olarak teşviklerin hizmetler sektörü üzerinde konumlanmasına ortam hazırlamaktadır. Bu eğilim, belirli bir süre devamlılık göstermiş ve firmaların teşvik sistemlerini bu yönde oluşturmaları gerekliliği belirtilmiştir. Buna göre çalışma süreçlerinde temel eğilimler, ülkelerin söz konusu pozisyonlarına bağlı çalışma özelliklerini içermelidir. Geliştirici odaklı çalışmaların yapılması ise önem arz etmektedir.Çalışma çerçevesinde, teşviklerin genel kapsamda incelenmesi ve yatırım teşviklerinin değerlendirilmesi sağlanmıştır. Yatırım teşviklerinin sektörel bazda incelemesi yapılarak bölgelerce faaliyetleri takip edilmiştir. Bu yönde Türkiye genelinde özellikle de gelişmekte olan ya da az gelişmiş bölgelerde teşviklerin olması gerekirken, gelişmiş bölgelerde daha çok teşviklerin uygulandığı görülmüştür. Oysa teşviklerin genel kapsamları özellikle de gelişmişliği az olan bölge odaklı olmalıdır. Bu durumdan yola çıkılarak araştırma çerçevesinde, yatırım teşviklerinde denetleme politikalarının özellikleri incelenmiş ve yerinde yönetim uygulamaları ile bağımsız kuruluşlarca oluşturulan yönetim sistemlerince denetlemenin önemi ifade edilmiştir. Denetlemede bağımsız kuruluşlarca denetlemenin yasal kapsamda da özelliklerinin belirtilmesi, çalışma eğilimlerinde bu durumun takibinin yapılarak etkileşimci bir denetin uygulaması önemlidir. Diğer yandan bu denetleme çalışmaları, devletin doğrudan nakit akım sağladığı teşviklerde daha önemlidir. Bu nedenle dolandırıcılık gibi unsurlardan uzak kalma ve yatırım güvenini oluşturma çalışmaları açısından bağımsız denetçilerin yeri önemlidir. Böylece araştırma kapsamında bu durumun geniş kapsamda ele alınması ve uzman tarafından bir şirkete yönelik yapılan çalışmaların da genel değerlendirmeleri ve çalışma yetkinlikleri temel alınarak Bağımsız Denetim Standardı çerçevesinde ifade edilmesi sağlanmıştır. Ayrıca bu şekilde, araştırmada denetleme sürecindeki faaliyetlerin hem son yıl hem de daha önceki yıl ile değerlendirmelerinin sık bir şekilde yapılması üzerinde temel irdelemeler geliştirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Yatırım, Teşvik Sistemi, Teşvik Politikaları, Uzman Etkisi, Denetim, Bağımsız Denetim Incentive, incentive systems and incentive policies developed within the framework of these systems are presented in a supportive way to conduct studies throughout the country. In this way, employment is increased, the current deficit is reduced and the regional development gap is reduced. Numerous factors can be included in the expressed elements. The general characteristics of these factors are the working integrity that will contribute to the development of the countries. The development of countries, especially in regions, should include effective processes, and should include processes that will help to achieve more effective results. The working profiles of countries in general also develop in this direction. Example, when expressed, be in excess of investments for the services sector in developed countries, services are generally encouraged in Turkey is preparing to be positioned on the environment sector. This trend has shown continuity for a certain period of time and it is stated that firms should create incentive systems in this direction. Accordingly, the main trends in the work processes should include the characteristics of work that depend on the positions of the countries. Developer-focused studies are important.Within the framework of the study, it was ensured that the incentives were examined in general and investment incentives were evaluated. Investment incentives were examined on a sectoral basis and the activities of the regions were followed. This aspect, in Turkey especially when they should be encouraged in the developing or less developed regions have been shown to promote the implementation of more advanced areas. However, the general scope of the incentives should be particularly focused on the region with little development. From this point of view, the characteristics of auditing policies in investment incentives are examined and importance of auditing by on-site management practices and management systems created by independent organizations is stated. In auditing, it is important to specify the characteristics of auditing by independent organizations in the legal scope, and to follow this situation in working trends and to implement an interactive audit. On the other hand, these supervisory works are more important in the incentives that the state provides direct cash flow. For this reason, the position of independent auditors is important in terms of avoiding such elements as fraud and creating investment trust. As a result of this research, this situation was handled in a wide scope and the studies carried out by a specialist for a company were also expressed in the framework of the Independent Audit Standard based on the general evaluations and working competencies. In this way, in this research, basic investigations have been developed on the frequent evaluation of the activities in the audit process both in the last year and in the previous year.Keywords: Investment, Incentive System, Incentive Policies, Expert Effect, Audit, Independent Audit 136

Geçmişten günümüze kamu finansman araçları arasında her zaman ilk akla gelen ve en sağlam kaynak vergilerdir. Vergiler, devletin kamusal hizmetlerini idame ettirmek amacıyla egemenlik gücünü kullanarak, ekonomik birimlerden cebren ve karşılıksız olarak aldığı ekonomik değerlerdir. Bir sistem olarak vergiler; ekonomik, sosyal, siyasal yaşamda meydana gelen gelişmelerden etkilenebilen dinamik bir yapıya sahiptir. Ancak vergi kanunlarının uygulanmasında zamanla vergi idaresi ve mükellefler arasında bazı sorunlar, uyuşmazlıklar oluşabilmektedir. Çünkü vergi alacaklısı olarak devlet, hizmetten yararlananlara daha fazla kamu hizmeti sunabilmek için, Anayasa ve kanunların öngördüğü ölçüde, toplayacağı vergi miktarını maksimize etmeye çalışmak isterken; vergi borçlusu olarak vergi mükellefleri, sorumluları ve ceza muhatapları ise, daha az vergi vererek, harcanabilir gelirlerini maksimize etmek isteyeceklerdir. Taraflar arasında çatışan bu iki çıkar, kimi zaman vergi uyuşmazlıklarına sebep olabilmektedir. Vergi borçluları da bu uyuşmazlıkları ortadan kaldırmak amacıyla çeşitli çözüm yollarına başvurmaktadır. Bu vergi uyuşmazlıkları bazen idarece bazen de yargı yoluyla çözümlenmektedir. Taxes are always the first and the most solid source of public financing tools from the past to the present. Taxes are the economic values that the state receives from the economic units forcibly and unrequitedly by using the sovereign power to maintain public services. Taxes as a system; has a dynamic structure which can be affected by the developments in economic, social and political life. However, some problems and disputes may arise between tax administration and taxpayers in the implementation of tax laws. Because, as a tax creditor, the state wants to try to maximize the amount of tax to be collected to the extent required by the Constitution and laws in order to provide more public services to the beneficiaries; as tax debtors, taxpayers, those responsible and criminal interlocutors will want to maximize their disposable income by paying less tax. These two conflicting interests may sometimes lead to tax disputes. Tax debtors also resort to various solutions in order to eliminate these disputes. These tax disputes are sometimes resolved by the administration and sometimes by the judiciary. 111

Elektronik fatura ve elektronik defter uygulamaları daha önceden belirlenenstandartlara uygun olarak faturaların alıcı ve satıcı arasında güvenli bir ortamdailetilmesini sağlamak amacıyla geliĢtirilen sisteme verilen addır. Elektronik faturauygulaması mevzuatımıza ilk defa 2010 yılında 397 sıra nolu Vergi Usul KanunuGenel Tebliği ile vergi mükelleflerin kullanıma sunulmuĢtur. BaĢlangıçtamükelleflerin isteğe bağlı olarak dahil oldukları bu sistem daha sonra zorunlu olarakkullanılmaya baĢlanmıĢtır. elektronik defter uygulamasının yürürlüğe girmesi ileGelir Ġdaresi BaĢkanlığı tarafından vergi mükelleflerinin denetimi daha kolay ve hızlıbir Ģekilde yapılmaya baĢlanmıĢtır. Bütün bunlar, verimlilik artıĢı ve maliyettasarrufu sağlayarak ülke ekonomisine önemli katkılar sağlamaktadır.Anahtar Kelimeler: Elektronik Fatura, Elektronik Defter. Electronic invoice practice; defined according to the standards of e-invoices,between the parties with the aim to circulate in a safe way is the general name of thegenerated application. As known; published on 05.03.2010 General Communiqué onTax Procedure Law numbered 397 as electronic invoice (e-invoice) application areincluded in our tax laws. In general communiqué primarily concerned with their ownwishes with the requirements of taxpayers can choose e-invoice application started asan application, economic life developments and tax revenues in terms of criticalimportance in some industries operating with taxpayers that the taxpayers of thegoods and services contained in gross sales revenue in terms of certain dimensionsexceeding the taxpayer for the 421 consecutively numbered Tax Procedure LawGeneral Communiqué e-billing application specified taxpayers for groups has beenmade compulsory.Key Words: Elektronic Invoice, Elektronic Commercial Book 79

“Teknik Analizin Yatırımcı Kararlarına Etkileri; Yanılsamalar Bir Yönlendirme Mi?” isimli bu çalışmanın amacı, teknik analizle hisse senedi al-sat işlemleri yapan yatırımcının, psikolojik yanılsamalarla aralarındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırma kapsamında, “Davranışsal finans teorileri nelerdir?”, “Yatırımcı kararlarını etkileyen psikolojik yanılsamalar nelerdir?”, “Bireylerin davranışlarının anlaşılmasını sağlamak için teknik analizle yatırım yapan yatırımcıların psikolojik yanılsamalarla ilişkisi nedir?”, gibi sorulara cevap aranmıştır. Çalışmanın teorik kısmı yerli ve yabancı kaynaklardan hazırlanmıştır. Konuya ilişkin olarak veri tabanlarından literatür taraması yapılarak gerekli kitap ve makaleler temin edilmiştir. Uygulama kısmında ise, teknik analiz ve psikolojik yanılsamalar arasındaki ilişkiyi ölçmeye yönelik bir saha çalışması yapılmıştır. Yatırımcılarla yapılan yüz yüze görüşmelerde teknik analistlerin hisse senedi alırken yanılsamalara düşüp düşmedikleri değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, davranışsal finans ve psikolojik yanılsamalara ilişkin bilgi verilmiştir. İkinci bölümde, temel analiz, teknik analiz ve portföy analizi hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmanın üçüncü ve son kısmında ise, teknik analiz ve yanılsamalar ile ilgili açıklamalar yapılmış ve teknik analistlere yönelik yapılan gözlem ile ilgili bulgular değerlendirilmiştir. İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY SAYFASI .............................................................................................. iii BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI ................................................................................ v ÖZET ..................................................................................................................................... vii ABSTRACT ........................................................................................................................... ix ÖNSÖZ ................................................................................................................................... xi GRAFİKLER DİZİNİ ......................................................................................................... xvii TABLOLAR DİZİNİ ............................................................................................................. xv KISALTMALAR VE SİMGELER DİZİNİ ...................................................................... xxvii GİRİŞ ....................................................................................................................................... 1 1. BÖLÜM .............................................................................................................................. 3 1. DAVRANIŞSAL FİNANS ................................................................................................. 3 1.1. Davranışsal Finans Tarihi ............................................................................................ 3 1.2. Beklenti Teorisi ............................................................................................................ 4 1.2.1. Beklenti Teorisi’nin Temelleri .......................................................................... 4 1.2.1.1. Kesinlik, Olasılık ve Mümkünlük Etkisi ............................................... 5 1.2.1.2. Yansıma Etkisi ...................................................................................... 5 1.2.1.3. Ayırma Etkisi ........................................................................................ 6 1.2.2. Beklenti Teorisi’nin Süreçleri ............................................................................ 7 1.2.2.1. Düzeltme Süreci .................................................................................... 7 1.2.2.2. Değer Fonksiyonu ................................................................................. 8 1.2.2.3. Ağırlıklı Olasılık Fonksiyonu ................................................................ 9 1.3. Davranışsal Finansın Yapısal Özellikleri .................................................................... 9 1.3.1. Sınırlı Arbitraj .................................................................................................. 10 1.3.1.1. Temel Risk .......................................................................................... 11 1.3.1.2. Bilinçsiz Yatırımcı Riski ..................................................................... 11 1.3.1.3. Senkronizasyon Riski ve Ertelenen Arbitraj ....................................... 12 xiv 1.3.1.4. Sınırlı Arbitraja İlişkin Kanıtlar ........................................................... 12 1.3.2. Sınırlı Rasyonalite ............................................................................................ 13 1.3.2.1. Genel Olarak Hevristikler (Kısayollar) ve Yanılsamalar ..................... 13 1.3.2.2. Var Olma-Bulunma (Mevcudiyet) ....................................................... 14 1.3.2.3. Çıpalama ve Düzeltme ......................................................................... 15 1.3.2.4. Temsiliyet ............................................................................................ 16 1.3.2.5. Aşırı Güven .......................................................................................... 16 2. BÖLÜM ............................................................................................................................. 18 2. MENKUL KIYMET ANALİZİ ......................................................................................... 18 2.1. Temel Analiz .............................................................................................................. 18 2.2. Teknik Analiz ............................................................................................................ 19 2.2.1. Trend Analizleri .............................................................................................. 20 2.2.2. Formasyonlar .................................................................................................. 21 2.2.3. İndikatörler (Göstergeler) ile Analiz ............................................................. 24 3. BÖLÜM ............................................................................................................................. 26 3. TEKNİK ANALİZİN YATIRIMCI DAVRANIŞLARINA ETKİLERİ; YANILSAMALAR BİR YÖNLENDİRME Mİ? UYGULAMASI .......................... 26 3.1. Çalışmanın Amacı ...................................................................................................... 26 3.2. Araştırma Hipotezleri ................................................................................................. 26 3.3. Araştırma Yöntemi ..................................................................................................... 27 3.4. Bulgular Ve Değerlendirmeler ................................................................................... 27 3.4.1. Denek1 Hisse Senetleri Bulguları .................................................................... 28 3.4.2. Denek2 Hisse Senetleri Bulguları .................................................................... 36 3.4.3. Denek3 Hisse Senetleri Bulguları .................................................................... 44 3.4.4. Denek4 Hisse Senetleri Bulguları .................................................................... 52 3.4.5. Denek5 Hisse Senetleri Bulguları .................................................................... 60 3.4.6. Denek6 Hisse Senetleri Bulguları .................................................................... 69 3.4.7. Denek7 Hisse Senetleri Bulguları .................................................................... 78 xv 3.4.8. Denek8 Hisse Senetleri Bulguları ........................................................................... 86 3.4.9. Denek9 Hisse Senetleri Bulguları ........................................................................... 95 3.4.10. Denek10 Hisse Senetleri Bulguları ..................................................................... 103 3.4.11. Denek11 Hisse Senetleri Bulguları ..................................................................... 112 3.4.12. Denek12 Hisse Senetleri Bulguları ..................................................................... 122 3.4.13. Denek13 Hisse Senetleri Bulguları ..................................................................... 131 3.4.14. Denek14 Hisse Senetleri Bulguları ..................................................................... 141 3.4.15. Denek15 Hisse Senetleri Bulguları ..................................................................... 148 3.4.16. Denek16 Hisse Senetleri Bulguları ..................................................................... 157 3.4.17. Denek17 Hisse Senetleri Bulguları ..................................................................... 165 3.4.18. Denek18 Hisse Senetleri Bulguları ..................................................................... 173 3.4.19. Denek19 Hisse Senetleri Bulguları ..................................................................... 181 3.4.20. Denek20 Hisse Senetleri Bulguları ..................................................................... 190 4. TARTIŞMA VE SONUÇ .............................................................................................. 199 5. KAYNAKLAR ............................................................................................................... 201 ÖZGEÇMİŞ ....................................................................................................................... 205

57 pages This paper focuses on factoring use of businesses as a financial option in Turkey. In the study, hypotheses are generated in order to explain the relationship between choice of factoring and types of business. The analysis based on establishing a profile for fırms using demographic characteristics such as turnover, age, ownership type, and sector. On the other hand, We enlarge our analysis in order to express the effects of credit availability, collateral requirements by banks and experiencing financial diffıculties on the choice of factoring. The study depends on a comprehensive survey. The survey of our study has been performed with 444 firms that 198 of them are working with factoring companies. As a result of the empirical study, we determined that each independent variable have an important influence on the choice of factoring, except sector. in addition to that, we conclude that factoring services as a source far working capital and a tool for cash flow improvement become more popular day by day among the small and medium size enterprises in Turkey. Bu çalışma Türkiye'de finansal bir seçenek olarak faktoring kullanımlarına odaklanmaktadır. Çalışmada, firma profilleri ile bu firmaların faktoring kullanımı tercihi arasındaki ilişkinin anlaşılması için hipotezler oluşturulmuştur. Hipotezlere ilişkin çalışma gerçekleştirilirken, firmalara ciro, yaş, ortaklık: yapısı ve faaliyet gösterdiği sektör gibi karakteristik özellikleri yardımıyla bir profil oluşturulması amaçlanmıştır. Diğer taraftan, firmaların kredibilitesinin, bankalar tarafından talep edilen teminat tutarlarının ve finansal zorluklar tecrübe etmelerinin faktoring servislerine yönelme noktasındaki etkisini anlamak amacıyla çalışmamız genişletilmiştir. Analiz çalışmaları kapsamlı bir anket çalışmasına dayanmaktadır. 198 adedi faktoring servisleri kullanan fırrnalardan oluşmak üzere anket çalışması toplam 444 işletme ile gerçekleştirilmiştir. Analiz çalışmaları sonucunda, faaliyet gösterilen sektör dışındaki, belirlenen ve ampirik çalışmada kullanılan tilin değişkenlerin firmaların faktoring servislerine yönelmesi konusunda önemli bir parametre ve etken olduğu belirlenmiştir. Buna ek olarak, işletme sermayesi için finansal bir kayak ve nakit akışı açısından oldukça iyi bir araç olarak değerlendirilebilecek faktoring servislerinin ülkemizde orta küçük işletmeler arasında günden güne daha popüler hale geldiği görülmüştür.

Kitlesel fonlama aslında Anadolu kültürünün çokta uzak olmadığı bir kavramdır. Anadolu topraklarında birlikten kuvvetin doğduğu, imece olarak bilinen yöntemin internet ile günümüze uyarlanmış halidir. Bir başka ifadeyle kitlesel fonlamayı en kısa ve öz tanımlamak istersek bir kişinin yapamadığını hep birlikte yapmaktır diyebiliriz. 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu'na 28.11.2017 tarihinde yapılan değişiklik ile mevzuatımıza giriş yapan bu kavramı kanunumuzun `Kısaltmalar ve tanımlar` başlıklı 3. Maddesinin 1. Fıkra (z) bendinde şöyle tanımlanmaktadır; `Kitle fonlaması: Bir projenin veya girişim şirketinin ihtiyaç duyduğu fonu sağlamak amacıyla Kurul tarafından belirlenen esaslar dâhilinde bu Kanunun yatırımcı tazminine ilişkin hükümlerine tabi olmaksızın kitle fonlama platformları aracılığıyla halktan para toplanmasını, ifade eder.` Ülkemiz açısından getirilen bu düzenleme ile kitle fonlaması finansman yöntemine ilişkin olarak hukuki altyapının temelleri atılmıştır. ICO (Initial Coin Offering)'lar da yatırımcılara geleneksel para birimleri ya da diğer kripto para birimleri karşılığında yeni oluşturulmuş kripto para birimi sunan ve blockchain sistemi üzerine kurulu olan bir kitle fonlama yöntemidir. ICO'lar yatırım karşılığında akçe (coin) veya jeton (token) vermekte ve kurucusu tarafından geliştirildikten sonra vadettiği teknolojiyi kullanma hakkını vermektedir. ICO'lar ve dolayısıyla Coin'ler ile ilgili en temel mesele yasal konumunun hemen hemen hiçbir ülkede tam olarak belirlenmemiş olmasıdır. Coin'lerin yasal statüsü gri bir alan, yasal rejimin bunları ve ICO'yu nasıl uygulandığına ilişkin çok az netlik söz konusudur. Para ve döviz mevzuatı, ödeme sistemi mevzuatı, menkul kıymetler ve emtia mevzuatı ve kara para aklama karşıtı mevzuatların sanal para birimleri için uygulanmasında zorluklar bulunmaktadır. İsviçre Finansal Piyasalar Denetleme Kurumu'nun bir takım regülasyonları bazı düzenlemeler getirmeye çalışmıştır. Ülkemizde de konuyla ilgili 2019 yılında yayınlanan bir taslak tebliğ söz konusudur. Bu kapsamda çalışmamızda, bir kitlesel fonlama türü olarak ICO'ların hukuki statüsü, ülkemiz ve diğer devletler açısından belirlenmeye çalışılacaktır. Crowdfunding is a new generation of funding that allows a large number of people who cannot make a significant impact on their own, to make an attempt with small sums, to fund or donate through internet sites. This system, which aims to provide a regular investment environment by facilitating the access of entrepreneurs to the masses and the entrepreneurs through the Internet sites, is a financing method that prepares the ground for realization of big projects as a result of small investments, which eliminates the problems of project owners and venture companies in accessing finance. Accordingly, with the amendments made to the Capital Market Law no. 6362 with this regulation introduced for our country, legal infrastructure has been established in relation to crowd funding. 72

Son yıllarda, internet ve bilgi teknolojilerindeki gelişmeler uluslararası düzeyde finansal hizmetlerin de evrilmesine yol açmıştır. Böylece fintech ve dijital para gibi bazı yeni kavramlar literatürde yerini almaya başlamıştır. 2009 yılından sonra da blokzincir teknolojisi sayesinde kripto para kavramı Bitcoin ile birlikte popülerlik kazanmıştır.Dahası, kripto para kavramını gerçekten çekici hale getiren olay 2017 yılında on iki aylık dönem içerisinde bir adet Bitcoin’ in fiyatının Amerikan doları karşısında %1.584 değer kazanmasıdır. Bu olay birçok yatırımcıyı ve borsa simsarını kripto para piyasasına çekmiş ve başka kripto paraların da piyasaya arz edilmesini sağlamıştır.Bu çalışmada ise hem kavramın popülerliği hem de kullanım alanı açısından teknik analizin kripto paralar üzerine uygulanması açıklanmaya çalışılmıştır. Bu çalışmada dört temel teknik analiz yöntemi olan RSI, MACD, OBV ve fiyat trendi kullanılarak 2013-2018 aralığındaki fiyat verileri incelenmiştir. Çalışma bulguları kripto paralar üzerine teknik analiz uygulamasının mümkün olabileceğini göstermiştir. Ancak her ne kadar bu mümkün olsa da, her bir para biriminin farklı fiyat seviyeleri ve dalgalanmaya sahip olması sebebiyle tüm kripto paralar için tek bir teknik analiz göstergesi ya da stratejisinin olamayacağı anlaşılmıştır. Teknik analiz göstergelerinin (RSI, MACD ve OBV) fiyat trend takibi ile birlikte uygulanması durumunda ise daha iyi karlılık performası sağlayabileceği gözlemlenmiştir.--------------------Developments of the information and internet technology in recent years lead financial services in international area to evolve. Some new concepts such as fintech and digital-money have been begun to take place in literature. After 2009, the word of “crypto currency”has gained popularity with the appearance of Bitcoin and help of the blockchain technology. In addition to this, the milestone for this term is that Bitcoin appreciated versus to US Dollar by %1584 for 12-month period in 2017. Such a price movement has attracted many investors and traders to the cryptocurrency markets. The aim of this study is to explain implementation of technical analysis on cryptocurrencies together with the popularity of the concept. RSI, MACD, OBV and price trends were used as four general technical analysis methods by using price data covering 2013-2018 period. The results indicate that it is possible to use technical analysis for cryptocurrencies. However, it is understood that there is no accurate or unique strategy for all kind of cryptocurrencies because of their different price levels and volatility. It is observed that technical analysis indicators (RSI, MACD and OBV) would provide better profitability performance if they implemented with price trend tracking.

Finansal piyasalar ve emtia piyasaları arasındaki ilişki yatırımcıların portföy oluşturma kararlarında oldukça önemli konulardan biridir. Stratejik emtialar olan altın ve petrolün fiyat ve volatilitelerinin gelişmekte olan ülkelerin ekonomileri ve hisse senedi piyasaları üzerinde önemli etkileri olabileceği düşüncesi çalışmanın çıkış noktası olmuştur. Bu çalışmada, altın ve petrol fiyatları ile altın ve petrol volatilite endekslerinin hisse senedi fiyatları üzerindeki etkisi gelişmekte olan ülkeler perspektifinden incelenmiştir. Analiz dönemi olarak Haziran 2008-Nisan 2017 dönemi belirlenmiş ve aylık veriler kullanılarak analizler gerçekleştirilmiştir. Değişkenler arasındaki kısa ve uzun dönem asimetrik ilişkiler doğrusal olmayan ARDL (NARDL) yöntemiyle analiz edilmiştir. Analizler neticesinde altın fiyatlarının kısa ve uzun dönemde gelişmekte olan ülkelerin hisse senedi piyasalarında Brezilya ve Rusya haricinde negatif etki gösterdiği tespit edilmiştir. Bu etkinin kısa dönemde tüm ülkelerde, uzun dönemde ise Brezilya, Tayland ve Türkiye'de asimetrik olduğu belirlenmiştir. Petrol fiyatlarındaki değişimlerin kısa ve uzun dönemde, net petrol ihracatçısı olan ülkelerden Rusya, Brezilya, Meksika, Malezya ve Endonezya'da hisse senedi fiyatlarını pozitif, net petrol ithalatçısı olduğu belirlenen Güney Afrika ve Tayland'da ise negatif etkilediği tespit edilmiştir. Altın ve petrol volatilitelerinin pozitif ve negatif şokları ise kısa ve uzun dönemde hisse senedi piyasalarında farklı dolayısıyla asimetrik etkiler göstermiştir. Ayrıca, altın ve petrol zımni volatilite endekslerinin dayanak endeksleri olan altın ve petrol fiyat endeksleriyle ilgili ülke piyasalarının genelinde uzun dönemde negatif etki gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada elde edilen sonuçlar, altın ve petrol gibi stratejik emtialardaki fiyat dalgalanmalarının gelişmekte olan ülkelerin hisse senedi piyasalarını önemli derecede ve asimetrik olarak etkilediğini göstermiştir. The relationship between financial and commodity markets is one of the most important issues in investors' decision to make portfolio. The initially point of the study is that the prices and the volatilies of oil and gold, strategic commodities, have significant effects on emerging markets' economies and stock markets. The effect of gold and oil prices, gold and oil volatility indices on stock prices are examined from the perspective of developing countries in this study. The period of June 2008- April 2017 was determined as the analysis period and analyzes were made by using monthly datas.The short and long run asymmetric relationships between the variables were analyzed by non-linear ARDL (NARDL) method. As a result of the analyzes gold prices have negative impact on the emerging stock markets except Brazil and Russia in the short run. It was determined that the short run effect is asymmetric in all emerging countries, the long run effect is asymmetric in Brazil, Thailand and Turkey. It has been determined that the changes in oil prices affect stock prices positively in Russia, Brazil, Mexico, Malaysia and Indonesia which are net oil exporters and negatively in South Africa and Thailand which are net oil importers. The positive and negative shocks of gold and oil volatilities showed different on the other hand, asymmetric effects on stock markets in the short and long run. Moreover, it is concluded that gold and oil prices indices which are the underlying indices of gold and oil implied volatility indices, have negative impact on the overall markets in long run. The results of the study indicates that price fluctations in strategic commodities such as gold and oil effect emerging countries stock markets significantly and asymmetrically. 286

Gelişmekte olan ülkelerde üretim düşük, sermaye ve tasarruflar yetersizdir. Bunun sonucunda ise ekonomik büyüme yavaş ve ekonomik istikrar sağlanamamaktadır. Gelişmekte olan ülkeler bu sorunları aşmak ve sanayileşmeyi gerçekleştirebilmek için dış finansman kaynaklarına başvurmak zorunda kalmaktadırlar. Bu sorunlar gelişmekte olan ülkeler kategorisinde yer alan Türkiye için de geçerlidir. Bu çalışmanın konusu, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan günümüze dış finansman ihtiyacını ve dış finansman kaynaklarının gelişimini analiz etmektir. Bu bağlamda, dış borçlanma, yabancı sermaye yatırımları, cari denge, dış borç ödemeleri vb. rasyolar kullanılmıştır. Çalışma bulgularına göre Türkiye'de ekonomik büyüme ve kalkınmanın hızlandırılmak istenmesi, ihracatı arttırıcı önlemlerin alınması, cari açık ve dış borcun her geçen gün artması nedeniyle sürekli dış finansmana ihtiyaç duyulduğu tespit edilmiştir. Türkiye'nin 1923-2018 yıllarında dış finansman ihtiyacı, ekonomik büyümenin yükseldiği dönemlerde artış gösterirken, ekonomik durgunluğun yaşandığı dönemlerde ise azalmıştır. Dış finansman ihtiyacında, 1923 yılından 2000'li yıllara kadar miktar ve Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH)'ya oran olarak önemli bir artış olmazken, 2000 yılından itibaren hızla artış görülmektedir. Dış finansman ihtiyacı, 1950'li yıllara kadar dış yardım ve dış borçlanmayla, 1950-1980 döneminde daha çok dış borçlanmayla ve 1980'li yıllardan sonra ise dış borçlanma ve yabancı sermaye yatırımları yoluyla finanse edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Dış Finansman İhtiyacı, Dış Borçlanma, Yabancı Sermaye Yatırımları, Cari Açık, Dış Borç Servisi. In developing countries, there is an underproduction and insufficient capital and savings because of the inadequate industrialization. As a result, economic growth rate is slow and there is no economic stabilisation. As a developing country, these issues exist for Turkey, too. Accordingly, the importance of external financing concept becomes more important day by day. The subject of this study is to analyze the requirement of external financing and development of the external financing sources of Turkish Republic from the establishment of the goverment until today. In this context, some raitos such as external debt, foreign capital investments, current account balance and payments of foreign debts have been used in making the analysis. According to research findings, it has been determined that there is a constant need for external financing for the reason that there is a demand for expediting the economic growth and development in Turkey, precautions taken for ramping up the exportation and the external debt expands day by day. Between the years 1923-2018, the need for external financing in Turkey increased during periods of economic growth, while it decreased during periods of recession. Although there was no significant increase in external financing need from 1923 to 2000 regarding the amount and growth rate in Gross Domestic Product (GDP) per capita, the requirement has increased rapidly since 2000. The foreign financing requirement was met by external loan and foreign indebtment until 1950s, mostly by foreign indebtment during the period between 1950 and 1980 and mostly by foreign indebtment and foreign capital investments after 1980s.Key Words: External (Foreign) Financial Need, External Debt, Foreign Capital Investments, Current Account Deficit, External Debt Service. 138

Türkiye, 1980 sonrası serbest piyasa ekonomisine geçmesiyle birlikte, belirli dönemlerde krizlerle karşı karşıya kalmıştır. Yaşanan krizlerin temel nedenleri, yüksek bütçe açıkları, artan dış borç, bankacılık sisteminin kırılgan yapıda olması, kurda yaşanan dengesizlikler olarak sıralanabilir. Söz konusu krizlere çözüm olması amacıyla da her dönem vergi politikalarına başvurulmuştur. Türkiye’nin 1994, 2000-2001 krizlerinde sıkı maliye politikası uygulanırken, 2008-2009 krizleri ve 2018 ekonomik daralmasında genişletici maliye politikası uygulanmıştır. Genel olarak kriz dönemlerinde, tüketim vergilerine (KDV, ÖTV ve Gümrük Vergileri) yönelik düzenlemelere ağırlık verildiği görülmüştür. Bu durum, vergi yükünde adaletsizlikleri beraberinde getirmiştir ve istatistiki veriler bu bulguyu desteklemektedir. Çalışmada, kriz dönemlerinde uygulanan vergi politikalarının mükelleflerin, vergi yükleri (emek geliri-sermaye geliri) üzerindeki etkisi incelenmiştir. Enflasyon dönemlerinde uygulanan vergi politikalarının, emek geliri üzerindeki vergi yükünü arttırdığı görülmüştür. Durgunluk dönemlerinde ise üretimi arttırmak için vergi indirimleri yapılsa da sermaye geliri üzerindeki vergi yükünün azalmadığı, emek geliri üzerindeki vergi yükünün de düşük oranda azaldığı görülmüştür. Bunların yanında her kriz döneminde, emek ve sermaye geliri elde edenlerin katlandığı vergi yükü arasındaki makasın açıldığı görülmüştür. Çalışmada, bu durumun nedenleri irdelenmiş ve çözüm önerileri sıralanmıştır. Türkiye’de yaşanan krizler, vergi yükünün değişiminde temel belirleyici olarak karşımıza çıkmaktadır.--------------------Turkey, with switching to the free market economy after 1980, was confronted with crises in certain periods. The main reasons of the crises can be listed as high budget deficits, increasing external debt, fragile banking system and exchange rate imbalances. In order to provide solutions to these crises, tax policies have been used in every period. Tight fiscal policy implemented in 1994 and 2000-2001 crises in Turkey, on the other hand, during the 2008-2009 crisis and economic recession in 2018 expansionary fiscal policy was implemented. Generally, during the crisis periods, it was observed that the regulations on excise duties (VAT, SCT and Customs Duties) were emphasized. This situation brought about injustices in tax burden and statistical data support this.In this study, the effect of tax policies applied on tax burdens (labor income-capital income) of taxpayers is examined. It was observed that the tax policies implemented during inflation periods increased the tax burden on labor income. In the recession periods, although tax reductions were made to increase production, it was observed that the tax burden on capital income did not decrease and the tax burden on labor income decreased at low rate.Additionally, it was observed that the gap between the tax burden of labor and capital earners was increased in every crisis period. In this study, the reasons of this case are examined and solution proposals are listed. The crises in Turkey, as the main determinant of changes in the tax burden emerges.

Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı, Günümüzde yerel yönetimlerin üzerine yüklenen altyapı yatırımlarının mevcut bütçeler ile sürdürülebilmesi ve mevcut konvansiyonel borç sistemi ile yönetilebilmesi oldukça zor, planlanan yatırımların yerine getirilmesi ise neredeyse imkânsızdır. Mevcut finansal yapılarını yönetmekte zorlanan yerel yönetimlerin gelecekte bu yatırımları gerçekleştirebilmek için hangi kaynakları kullanacakları ise tamamıyla muammadır. Bu çalışmanın amacı; bir taraftan altyapı yatırımlarına finansman kaynağı arayışında olan yerel yönetimlere alternatif bir kaynak sunmak, diğer taraftan gelişen islami bankacılık piyasalarında yeni yeni yer bulmaya çalışan ülkemiz islami bankacılık ürünlerine yeni, güvenilir ve yatırım yapılabilir ürünler ortaya koymaktır. Sukuk, her ne kadar geçmişten günümüze kadar devletlerin ve özel teşebbüslerin islami finans kaynağı olarak öne çıksa da, gelecekte yerel yönetimlerin vazifesi olan yatırımların finansmanında kaynak olarak kullanılacağı çok açıktır. Çalışma kapsamında kuramsal bilgi alanında sukukun tarihi, gelişimi ve türleri ile ilgili literatür taraması yapılarak, dünya sukuk piyasaları, sukuk kullanım alanları, ihraç yöntemleri ve sukuk piyasalarının ülkesel bazda özellikleri incelenmiştir. Somut bilgiler ışığında sukukun yerel yönetimlerin altyapı yatırımlarına uygulanabilir türleri hakkında modeller geliştirilmiştir. Ülkemizde islami bankacılık alanında uygulanan mevzuatın eksiklikleri tespit edilmeye çalışılarak, sukuk piyasalarının gelişimi ve dünya sukuk piyasaları ile denkleştirilmesi için yapılması gerekenler tespit edilmeye çalışılmıştır., Today, it is very difficult to maintain the infrastructure investments that are installed on local governments with current budgets and manage them with the existing conventional debt system, and the planned investments are almost impossible. What resources will be used by local governments, which have difficulty in managing their existing financial structures in the future, is totally uncertain. The aim of this study is; to provide an alternative source of resources to local governments seeking financing for infrastructure investments on the one hand, on the other hand, our country is trying tofind a new place in the developing Islamic banking markets with investment and goods. Although states and private enterprises from the past to the present as the source of Islamic finance, it is clear that in the future, local governments will be used as a source of financing investments. With in the scope of the study, by adding new information to the field of legal know ledge about the law, literaturere view about the history, development and types of law, world legal markets, law use areas, export method sand legal markets by examining the characteristics of the country on the basis of local knowledge in the light of concrete information models were tried to be revealed.in our country, it is tried to determine the deficiencies of the legislation applied in the field of Islamic banking, the development of sukuk markets and the ones that should be done in order to balance with the world sukuk markets.

Engelli bireylerimizin engellerinden dolayı dezavantajlı olduğu herkes tarafından bilinen bir gerçektir. Sosyal devletin bir anlayışı olarak da devletimiz bu vatandaşlarımıza maddi ve manevi destekler sunmaktadırlar. Çalışma da bu desteklerin çıkarılan kanun ve yönetmeliklerle uygulama alanlarını ve hem engelliler hem de ilişkili bireylerin nasıl etkilendikleri ölçülmeye çalışılmıştır. Bu alanları sırası ile istihdam, eğitim, sosyal yardımlar, bakım, ulaşım ve vergi muafiyetleri ile indirmeleri olarak ele alıp değerlendirdik. Çalışma ise tüm Türkiye'yi kapsamaktadır. Çalışma da temel amaç engellilere sağlanan tüm ayrıcalıkları tek bir tezde toplamak ve ilgilenen her hangi bir bireye engelliler ile ilgili tüm verileri sunmaktır. İkincil amacımız ise devlete sağladığı bu pozitif ayrımcılığın hem engelliler hem de etkilenen vatandaşlar üzerinde etkilerini araştırıp sorunları tespit etmek, değerlendirmek ve yeni önerilerde bulunmak üzerine hazırlanmıştır.Her pozitif ayrımcılık için kendi etki alanı ile ilgili ayrı anketler hazırlanarak engelli olmayan bireylerin bu pozitif ayrımcılığa bakış açıları ölçülmeye çalışılmıştır. Engelli olmayan bireylere yapılan ankette verilen hakların etkin kullanılıp kullanılmadığı bu hakları verirken siyasi çıkarların gözetilip gözetilmediği değerlendirilmeye çalışılmıştır. Anket verileri de SPSS 22 programı ile değerlendirilmiştir. Anket sorularına engelli bireyleri verdiği cevaplar ile engelli bireylerle ilişkili vatandaşlarımızın vermiş oldukları cevaplar değerlendirilmiştir. Sorulan sorular ile ankete katılan katılımcıların demografik özellikleri dikkate alınarak çıkan sonuçlar düzenlenmiştir. It is a known fact that everyone disabled people are disadvantageous because of their obstacles. As an understanding of the social state, our goverment provides financial and moral support to these citizens. The thesis, it was tried to measure the application of these supports with the laws and regulations and the effects of both disabled people and related individuals. We considerated and evaluated these areas as employment, education, social benefits, maintenance, transportation and tax exemptions and degression. Our study includes all of Turkey.The main purpose of our study is to collect all privileges provided to the disabled in a single thesis and to present all data related to the disabled to any interested person. Our secondary aim is to investigate the effects of this positive discrimination on the disabled and the affected citizens and to determine, evaluate and make new suggestions.For each positive discrimination, separate surveys were prepared on their own area of influence, and the perspectives of these non-disabled individuals to positive discrimination were measured. It was tried to evaluate whether the rights granted to individuals with disabilities were effectively used and whether political interests were observed while giving these rights. The survey data were evaluated with SPSS 22 program.The answers to the questionnaire were evaluated by the answers of our citizens about disabled individuals with definite answers. With the questions asked, he / she looks at the demographic characteristics of the respondents and arranged according to the outgoing. 170

Bu çalışmanın amacı, yerel yönetimlerde son yıllarda sıklıkla uygulanan katılımcı yaklaşımların etkinliğini sorgulamaktır. Bu bağlamda katılımcılık kavramı ve katılımcı uygulamaların başında gelen katılımcı bütçeleme programları teorik çerçevede ele alınmış, dünyada ve Türkiye'deki uygulama örnekleri incelenmiştir. Yerel Gündem 21 süreci sonrasında Türkiye'de katılımcı uygulamaların en önemli paydaşlardan biri olan kent konseylerinin bütçe yapım sürecindeki rolünü anlamak amacıyla bir saha çalışması gerçekleştirilmiştir. Söz konusu saha çalışmasında 57 kent konseyi ve seçilen belediyelerle anket çalışması düzenlenmiş, konseylerin belediyeler ile ilişkisi, bütçe sürecindeki rolü ve katılımcılık algısı ortaya konulmuştur. Çalışma sonucunda, kent konseylerinin belediye bütçe sürecinin etkin ve katılımcı bir şekilde yürütülmesi önemli bir paydaş olduğu, konseyin aktif olarak yapım sürecinde yer aldığı belediye bütçelerinin daha katılımcı uygulamalar ortaya koyduğu görülmüştür. Bununla birlikte, çalışma, konseylerin belediyelerle ilişkisini anlamaya yardımcı olduğu için katılımcı bütçelemenin daha etkin yapılabilmesi amacıyla öneriler geliştirilmiştir. The aim of this study is to question the effectiveness of participatory approaches that have been frequently applied in local governments in recent years. In this context, participation as a concept and participatory budgeting programs as one of the most popular participatory practices were examined in a theoretical framework and successful examples in the world and in Turkey were analyzed. A field study was carried out in order to understand the role of city councils, which are one of the most important stakeholders in participatory practice in Turkey after Local Agenda 21, in the budget-making process. In this field study, surveys were conducted with 57 city councils and selected municipalities to demonstrate their relationship, city councils' role in the budgeting process and their participation perception. As a result of the study, it was seen that city councils are an important stakeholder to constuct an effective and participatory implementation of municipal budget process. Also, it was understood that municipal budgets in which councils were actively involved in the budgeting process were more successful and participatory. Besides, as this study helps to understand the relationship between municipalities and city councils, recommendations have been developed to improve participatory budgeting in a more effective way. 165

Sağlıklı bir belge düzeninin varlığı, vergilendirme sürecinin ilk aşaması olan tarh işleminin doğru bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için oldukça önemlidir. Ayrıca; beyan esasına dayanan Türk Vergi Sisteminin zorunlu bir unsurudur. Belgeler, mükellefler açısından beyanın doğru olduğunu gösteren bir ispat aracı olduğu gibi, vergi idaresi açısından da vergi denetiminin bir aracını teşkil eder.Vergi hukukunun en önemli sorunlarından birisi sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenlenmesi ve kullanması fiilleridir. Sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge, genel olarak ödenmesi gereken verginin hiç ödenmemesi ya da olduğundan az ödenmesi amacıyla düzenlenmekte ve kullanılmaktadır. Temel amaç, vergi yükünden kurtulmak ya da vergi yükünü en aza indirmektir. Bu durum da hazineye intikal etmesi gereken verginin intikal etmemesine neden olmakta ayrıca, Vergi Usul Kanunu ve diğer kanunlara göre suç oluşturmaktadır. Çalışmamızın birinci bölümünde belge kavramına ilişkin genel açıklamalara, belgenin taşıması gereken özelliklere yer verilmiş olup Türk vergi hukukunda kullanılan belgeler ayrıntılı olarak ele alınmıştır.İkinci bölümde; sahte belge ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kavramlarının tanımlamaları yapılmakla beraber bu kavramların hem birbirleriyle hem de benzer kavramlarla karşılaştırılması yapılmış, sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme ve kullanma nedenlerine, düzenleyenlerin niteliklerine değinilmiş ayrıca, bu belgeleri düzenleyen ve kullananlar hakkında yapılacak tespitler ile bir belgenin sahteliğini ispat etme araçlarına yer verilmiştir.Üçüncü bölümde ise; sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenlemenin ve kullanmanın vergi hukuku açısından doğurduğu sonuçlar, idarenin bu suçları önlemek için aldığı tedbirler ve önlemek için yapılması gerekenler değerlendirilmiştir. A healthy document regime is very important for ensuring the assessment which is the first stage of the taxation process correctly. Also it is a compulsory element of the Turkish Tax System based on declaration system. In addition to document is a proof tool indicating the accuracy of declaration for taxpayers, it is also an instrument of tax control in terms of tax administration.One of the most important problems of tax law is using and preparing of false or misleading documents. The false and misleading document is generally used and prepared to not paying tax or paying few. The main objective is to avoid of the tax burden or to minimize the tax burden. This situation causes not to be transferred the tax to the treasury and also constitutes a crime according to the Tax Procedure Law and other laws.In the first part of the study, general explanations about the concept of the document and the characteristics of the document have been given and the documents used in Turkish tax law have been discussed in detail.In the second part; the concepts of false and misleading documents have been defined. Moreover, these concepts have been compared with each other and with similar concepts.Reasons for preparing and using false or misleading documents in terms of their contents and the qualifications of the regulators have been mentioned. In the third part; the implications of preparing and using false or misleading documents in terms of tax law, the measures taken by the administration to prevent these crimes and the actions to be taken to prevent them are evaluated. 166

Bireyler, kazançlarının belirli bir bölümünü temel ihtiyaçlarını karşılamak için tüketirken kalanı da tasarruf etmektedirler. Tasarruf, bireylerin gelirlerinden arta kalan kısımdır. Bireyler, ortaya çıkan bu tasarruflarla daha fazla kazanmak, gelirlerini mümkün olan en üst düzeye çekmek amacı ile yatırım gerçekleştirirler. Bireyler yatırım kararlarını alırken çok çeşitli faktörlerin etkisi altında kalırlar. Çalışmada, bireysel yatırımcıların yatırım kararlarını alırken etkilendikleri faktörler ele alınacaktır. Çalışma 3 bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde ''Yatırım, Yatırımcı ve Yatırım Araçları'' gibi temel kavramlardan bahsedilmiştir. İkinci bölüm ''Bireysel Yatırımcıların Yatırım Kararlarını Etkileyen Faktörler'' olup, yatırımcıların karar verme ve faaliyete geçme aşamasında etkisi altında kaldıkları çevresel ve mental faktörler ele alınacaktır. Üçüncü ve son bölüm ise ''Bireysel Yatırımcıların Yatırım Kararlarını Etkileyen Faktörler Üzerine Yapılan Anket Çalışması'' bölümlerinden oluşmaktadır. Üçüncü bölüm anket çalışmasının gerçekleştirildiği kısımdır. Bu bölümde bireysel yatırımcıların yatırım kararlarını alırken ekonomik ve demografik unsurlar başta olmak üzere hangi unsurların etkisi altında kaldıkları anket yöntemi ile araştırılmıştır. Araştırmada yüz yüze görüşme tekniği uygulanmıştır. Bu bölümde yatırımcıların yatırım kararlarını etkileyen faktörler ölçülmeye çalışılmıştır., Individuals consume some of their earnings to meet their basic needs and save the rest. Savings are the rest of individual incomes. Individuals invest more with these savings in order to earn more and maximize their income. İndividuals are influenced by various factors in making their investment decisions. In this study, the factors that individual investors are affected while making their investment decisions will be discussed. The study consists of three parts. İn the first part, basic concept sch as ''İnvestment, İnvestor and İnvestment Tools'' are mentioned. The second part is the ''Factors Affecting the İnvestment Decisions of İndividual İnvestors'' and the environmental and mental factors that the investors will be affected during the decision- making and operation phase will be discussed. The third and last part is composed of the ''Surveys on the Factors Affecting the İnvestment Decisions of İndividual İnvestors''. The third part is the survey part. İn this section, which factors affect individual investors (especially economic and demographic elements) are searched by the survey method. İn this section, factors affecting the investment decisions of investors are tried to be measured.

Eğitim, hayatın ilk anından son anına kadar süren devamlı ve önemli bir süreçtir. Eğitim gören bireyler hem kendilerine hem de çevrelerine faydalı olurlar. Eğitimin bu kadar önemli olmasının en büyük sebebi, pozitif dışsallık özelliğidir. Devletler, bu alanda çeşitli hizmetler sunmakta ve bu hizmetlerin devamlılığını sağlayabilmek adına çeşitli finans kaynakları yaratmaya çalışmaktadır. Küreselleşme ile tüm dünyada eğitim hizmetlerinin sunumunda ve finansmanında yeni gelişmeler yaşanmaktadır. Eğitimin yarı kamusal mal olmasından dolayı, bu alanda devlet ile birlikte özel sektör de pay sahibidir. Eğitim alanında özel sektörün payının gün geçtikçe arttığı görülmektedir. Türkiye' de de benzer bir durum söz konusudur. Avrupa Birliği üyesi ülkeler olan Finlandiya, Yunanistan, Hollanda, Fransa ve Almanya eğitim alanında kendilerine has özellikleri itibariyle, çalışmamız kapsamına alınmıştır. Son olarak bu ülkelerin eğitim konusunda Türkiye ile aralarındaki benzerliklere ve farklılıklara değinilmiştir. Çalışma sonucunda eğitim hizmetlerinin gelişimine katkı sağlayacak hususlar belirlenmiştir. Eğitim hizmetlerinin sunumunun iyileşmesi ve finans kaynaklarının çeşitlenmesi konusu önemsenmiştir. Bu alanda Türkiye için öneriler sunulmuştur. Education is a continuous and important process that carries on from the beginning till the end of life. Educated individuals are benefitcial both for themselves and their environment. Positive externality characteristic of education is the most important reason of why education is so important. Goverments offer various services in this area and try to create various financial sources to ensure the continuum of these services. With globalization, there are new developments in the presentation and financing of education services all over the world. Due to the fact that education is a semi-public property, the private sector has a share in this area with the state. It is observed that the share of the private sector in education has increased day by day. European Union member countries which are Finland, Greece, Netherlands, France and Germany have been included in our study, in terms of their specific characteristics in the field of education. Finally, the similarities and differences in education between these countries and Turkey are discussed. As a result of the study, the issues that will contribute to the development of educational services were determined. Improvement of the provision of educational services and diversification of financial resources were considered. Recommendations for Turkey in this field is presented. 198

Para, günümüz dünyasında artmakta olan ticari faaliyet ve mübadeleler kapsamındasürekli olarak karşı karşıya kaldığımız bir olgudur. Paranın günümüzde çok fazlaşekil aldığını hepimiz bilmekteyiz. Emtia paralardan itibari paralara, sanal paralardankripto paralara kadar mübadele aracı olarak kullanabileceğimiz para çeşitleri artmıştırve artmaya devam etmektedir.Tarih boyunca paranın makul bir istikrarlı serüveni vardı, ancak teknolojiningelişimiyle hızlı bir şekilde para anlayışımız değişmiştir. Kripto paralar yavaş yavaşgünlük hayatımıza oturmaya başlamıştır. Peki bu gelişimin Fıkhî değerlendirilmesinasıl yapılmıştır? Bu tezde kripto paralara geçmeden öncelikle para kavramınınanlamını, paranın taşımış olduğu özellikleri ve İslam'da para anlayışındanbahsedilecektir. Kripto paraların teknolojik altyapısı olan Blockchain (blokzinciri),işlemlerin güvenliğini nasıl sağladığı anlatılacaktır. Kripto paraların çeşitleri ve dünyagenelinde uygulamaları ve hukuki statüleri değerlendirilecektir. Son kısımda ise İslamhukukçuların kripto para hakkındaki görüşleri bildirilecektir. Money is a phenomenon that we are constantly facing in the context of increasingcommercial activities in our daily lives. It has a lot of shapes and features in today'sworld. From commodity money to fiat money and virtual money to cryptocurrencies,the variety of the types of money that we can use today as a medium of exchangehas increased and will continue to increase.Throughout history, money had a reasonable steady evolution, but technologicaladvancement has changed our understanding of money. The increasing interest tocryptocurrencies has moved the new money in to our daily lives. But how is thismoney evaluated on a Shariah compliance level? In this study, the meaning of theconcept of money, the characteristics of money and the understanding of money inIslam will be explained. With blockchain technology the security of transactions willdescribed. The types of cryptocurrencies, the international applications and legalstatuses will be evaluated. In the last part, the opinion and evaluation of Islamicjurists about cryptocurrencies will be clarified. 67

Bu tez çalışmasında, Türk vergi yargı sistemindeki 6545 sayılı kanunla hukuk sistemimize giren olağan kanun yollarından istinaf kanun yolu ayrıntılı bir şekilde anlatılmaya çalışılmıştır. Çalışmamızın konusunu oluşturan istinaf, ilk derece mahkemesi tarafından verilen kararın hem maddi hem de hukuki yönden bir üst yargı organı tarafından incelenmesidir. Kendine özgü yapısı olan idari yargı sisteminde istinaf kanun yolunun olmayışı birçok sorunu beraberinde getirmiştir. Bunun üzerine uzun çalışmalar sonucunda 18.06.2014 tarihinde kabul edilen 6545 sayılı Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile idari yargıda istinaf kanun yolu hukukumuza girmiştir. Böylece Danıştay kendi üzerinde iş yükünden bir nebze kurtulmuş olup, içtihat mahkemesi vasfı kazanmıştır. İstinaf kanun yolunun kabul edilmesiyle birlikte idari yargıda 3 dereceli bir yapıya geçilmiştir. Buna istinaden mahkeme teşkilatında ve yargılama usulünde değişiklikler yapılmıştır. Yargılama sürecine olumlu katkılar sağlayacak bu değişikliğin beraberinde bir takım sorunları da getireceği muhtemeldir. Bu çalışmada, Türk İdari Yargı sisteminde 18.06.2014'de kabul edilen ve uygulaması 20.07.2016 başlayan istinaf kanun yolu ele alınacaktır.Çalışma, üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde, açıklamalara vergi yargısı kavramından başlanarak bölümün devamında vergi yargısında görevli mahkemeler, vergi yargılama usulü ve yargı kararlarına karşı başvuru yolları açıklanmıştır. İkinci bölümde öncelikle Türk idari yargı istinaf sisteminin tarihçesine değinilmiş ardından seçilmiş ülkelerin idari yargı istinaf sistemlerine yer verilmiş, böylece çeşitli ülkelerde istinaf uygulamasının görülmesi sağlanmıştır. Üçüncü bölüm ise bölge istinaf mahkemelerinin vergi uyuşmazlıklarını çözmedeki rolü ele alınmış, yargı sistemimize ne gibi katkılar sağlayacağı, vergi uyuşmazlıklarını çözme yolunda ne gibi artısı olacağı karar örnekleriyle açıklanmaya çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: İstinaf, Kanun Yolu, İdari Yargı, Bölge İdare Mahkemesi. In this thesis, the Turkish tax jurisdictions in Law No. 6545 of the common law remedy of appeal way into our legal system will be studied in detail. Appeal that is the subject of your study, is the investigation of the decision is given by the first instance court, by the higher judicial body as legal as well as content. The lack of appeal remedy has brought many problems at administrative judicial system that is having a unique structure. Upon this, as a result of long work, appeal remedy came into our legal system with adopted on 18.06.2014 the Turkish Penal Code No. 6545 at administrative justice along with changes in the law. In Administrative Justice has started a three-grade structure with the adoption of law appeal. Thus, the Council of State, a little bit of work on its own has been saved, and won the case law. Consequently, changes are made in court structures an jurisdiction to the adjudication process however it can bring some problems. In this study, an appeal law, which was adopted on 18.06.2014 and its implementation started on 20.07.2016, will be discussed. The study consist of three parts. In the first part, officials in the tax jurisdiction of the courts continue starting part of the explanation of the concept tax jurisdiction, tax proceedings and remedies against judicial decisions are explained. In the second part, firstly the history of the Turkish administrative judiciary appeal system is mentioned and then the administrative judicial appeal systems of the selected countries have been included and thus the application of appeal in various countries has been ensured. In the third part, the role of the regional appeal courts in solving tax disputes is discussed, and the contribution of our court system to the judicial system and the increase in the way to solve the tax disputes are explained with examples of decisions.Key Words: Appeal, Remedy of Law, Administrative Justice, Regional Administrative Justice, Regional Administrative Courts. 112

Bu çalışmamızda, klasik portföy teorisinin ve endüstri uzmanların sunduğuyaşamboyu yatırım stratejilerin refah seviyelerini kıyaslayacağız. Kıyaslamayıgerçekleştirmek için, tarihi verilerden belirlediğimiz parametrelere göre, iş hayatıboyunca yatıran heterojen ajanları kuracağız. Düşük maaşlı ajanlar için klasikmodellerin daha karlı olduğunu ve orta-ve-üst maaşlı ajanlar için kişiselleştirilmişmodellerin daha karlı olduğunu öğreneceğiz. Munk (2016)'un sunduğu modelikullanarak, riskten kaçınan ajanların, ev yatırımını yaparak, refah seviyelerinimaksimize edebileceğini göreceğiz. We perform an in-depth welfare comparison of the most common life-cycleinvestment strategies provided by retirement funds or suggested by classical portfoliotheory in the case of households in Turkey. To perform our benchmarking, weconstruct heterogeneous agents who work and invest throughout their lifetime, usingparameters calibrated from the historical data. We find that to households withupper-to-middle income, individually customized portfolios result in considerablewelfare gains, while `off-the-shelf` life-cycle portfolio allocations perform better forhouseholds with lower income. We also show that life-cycle investment optionsoutperform `fixed over the lifetime` options. Finally, we find that risk-averseindividuals with volatile wages, can maximize their welfare by investing in housing assuggested by Munk (2016). 39

İçinde bulunduğumuz bilgi çağında, bilişim teknolojilerindeki yaşanan gelişmeler, bilgisayar, internet ve dolayısıyla sanal dünyanın hayatımızda daha fazla yer alması, bir değişim sürecini gerekli kılmış ve işletmelerle birlikte devletleri de elektronik dönüşüme zorlamıştır. Kamusal alanda, internet ve bilişim teknolojileri uygulamaları her geçen gün artmış ve e-devlet hizmetlerinin sunumunda, tasarımdan uygulama aşamasına kadar hizmetlerde etkinliğin sağlanması, kamu yönetiminde şeffaflığın, güvenilirliğin, hesap verebilirliğin ve katılımcılığın artırılması amaçlanmıştır. Türkiye’de bu kapsamda gerçekleştirilen e-devlet ve e-dönüşüm projelerinde ise vergi idaresi alanında yapılan uygulamalar her zaman ön plana çıkmıştır. Bu çalışmada, e-dönüşüm ve e-devlet kavramları ile Türkiye’de e-devlet politikaları ve elektronik dönüşümün tarihsel süreci hakkında bilgiler verildikten sonra esas itibariyle Türk Vergi İdaresinde e-dönüşüm süreci incelenmiş ve Gelir İdaresindeki elektronik uygulamalar belli bir çerçevede değerlendirilmiştir.--------------------In the era of information, developments in information technology and intrusion of computer, internet and consequently cyber world into our lives made a period of change necessary. And it forced states to electronic conversion along with companies. The use of internet and information technology increased widely in public area day by day. In the presentation of e-government sevices, it is aimed to be efficient in the sevices from design to application phase and also to increase transparency, reliability, accountability and participation in public administration. In Turkey, applications in the area of tax administration which was done within the context of e-government and e-conversion projects came to the forefront. In this study after we gave information about concept of e-government and e-conversion as well as e-government policies in Turkey and historical process of e-conversion, we mainly studied e-conversion in Turkish Tax Administration and analysed electronic application used in Tax Administration in a particular way.

İlk ortaya çıktığı zamanlarda vergilerin sadece gönüllü bir ödemeyken, zamanla kamusal ihtiyaçların artmasıyla genel ve zorunlu bir nitelik kazanmıştır. Zaman geçtikçe devlet harcamalarının finansmanında temel gelir kaynağı haline gelmişlerdir. Çağ ilerledikçe toplumsal yapı değişmiş ve vergiler mali amaçlarının yanında ekonomik ve sosyal amaçlarla da alınmaya başlanmıştır. Bu nedenle zamanla zorunlu bir finansman kaynağı haline dönüşmüştür. Verginin amaçlarına ulaşılabilmesi mükelleflerin gönüllü uyumuna bağlıdır. Vergiye yüklenen rol değiştikçe artan vergi yükümlülükleri giderek mükellefler üzerinde daha fazla baskı aracı olmaya başlamış ve mükellefler vergiye karşı direnç göstermişlerdir. Devletlerin harcamalarını finanse etmek için daha fazla vergi almak istemeleri, özellikle gelişmemiş toplumlarda vergi bilincinin daha az gelişmesi nedeniyle vergiye karşı tepkileri arttırmıştır. Gelişmiş toplumlarda vergi yaptırımlarının ağırlığı, mükelleflerin vergi bilinç düzeylerinin daha yüksek olması nedenleriyle, vergiye karşı tepkiler daha alt seviyededir. Gelişmemiş, az gelişmiş toplumlarda ise ekonomik, siyasi, hukuki vb. şartların ağırlığı mükellefleri vergi kanunlarındaki boşluklardan yararlanmaya daha fazla sevk etmektedir. Bu tür toplumlarda tam demokrasi anlayışı yerleşmemiş olduğundan halkın vergiye karşı direnci toplumsal ayaklanmalar gibi nedenlerden değil daha çok vergi kanunlarındaki boşluklardan yararlanarak vergiden kaçınma, vergi kaçakçılığı vb. şeklindedir. Halkın eğitim seviyesinin düşüklüğü de vergi bilinç düzeyinin istenilen seviyelerde olmadığının bir göstergesidir.Çalışmamızda, literatür taraması yapılarak verginin kavramsal çerçevesi ve tarihçesi ele alınmış olup vergiye karşı tepkiler ile bu tepkileri önlemek için Dünya'da ve Türkiye'de yapılmış olan çalışmalar incelenmiştir. Ayrıca seçilen okullarda bulunan her biri potansiyel vergi mükellefi olan ilköğretim öğrencileri ve hali hazırda vergi mükellefi olan öğretmenler üzerinde anket çalışması yapılarak vergi bilinç düzeyleri ölçülmeye çalışılmıştır. Son olarak, yapılan literatür taraması ve anket uygulaması sonucu elde edilen bilgiler ve bulgular ışığında vergi bilincinin geliştirilmesi için yapılabilecek politikalar hakkında yeni öneriler sunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Vergi, Vergi Bilinci, Vergi İdaresi, Vergi Eğitimi While it was sufficient to collect taxes only from voluntary payers when it first appeared, it gained a general and compulsory nature with increasing public needs over time. Taxes have become the main source of income for the financing of increasing public expenditures. In addition, with the change of social structure in time and as a result of the requirements of the current era, taxes have been started to be charged not only for financial purposes but also for economic and social purposes. For this reason, it has been made compulsory by the States for the continuity of state activities and the financing of public needs.Voluntary compliance of taxpayers is crucial for achieving the financial, economic and social objectives of the tax. Along with the change in the meanings imposed on the tax and the adoption of them for different purposes, increasing tax liabilities caused various reactions due to the effects it has on taxpayers. The lack of tax awareness in the society increases the tax reactions and prevents the achievement of these goals. For this reason, taxpayers should be informed, tax training should be provided and tax awareness and desire in the society should be developed with the studies to be done by the tax administration in order to achieve the objectives of the tax.In our study, the literature on studies in the world and Turkey by screening tax is dealt with conceptual framework and history of reactions to tax in order to prevent these reactions were investigated. In addition, a survey was conducted on primary school students, each of which is a potential taxpayer, and teachers who are currently taxpayers in the selected schools to measure their tax awareness levels. Finally, in the light of the information and findings obtained from the literature review and survey application, new suggestions were made about the policies that can be made to improve tax awareness.Keywords: Tax, Tax Awareness, Tax Administration, Tax Education 165

Ar-Ge ve inovasyon politikaları, ülke ekonomilerinin iktisadi gelişme ve kalkınmalarında küreselleşme neticesinde artan küresel rekabet ortamının da etkisiyle özellikle 1980’li yıllardan itibaren önemli bir dinamik, itici bir güç olmuştur. Dolayısıyla artık günümüz dünyasında yalnızca bilim ve teknoloji politikaları ülkelerin kalkınmalarında yeterli olmamakta ve yenilikçi, katma değer yaratabilecek ve bilgi temelli bilim ve teknoloji politikalarına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu bağlamda iktisadi gelişmeye ve kalkınmaya yardımcı olacak Ar-Ge ve inovasyon temelli bilim ve teknoloji politikaları küresel rekabet ortamında ülkelerin piyasada kendilerine yer bulmaları ve ayakta kalabilmeleri adına büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada, böylesi küresel rekabet ortamında ülkelerin kalkınmasında Ar-Ge ve inovasyonun bu denli önemli olduğu günümüz dünyasında Türkiye’nin Ar-Ge ve inovasyon konusunda dünyada hangi konumda olduğu ve bu konuda daha üst sıralara çıkmak adına neler yapılması gerektiği işlenmiştir. Türkiye’nin Ar-Ge ve inovasyon politikaları incelendiğinde Ar-Ge harcamalarının GSYİH içindeki payı, küresel inovasyon endeksi ve küresel rekabet endeksi temel alınarak yapılan analiz çerçevesinde özellikle Yunanistan’la birlikte seçilmiş OECD üyesi ülkeler arasında oldukça geride olduğu gözlemlenmiştir. Bununla birlikte Türkiye’nin daha üst sıralarda yer alabilmesi için; bütçeden sadece Ar-Ge faaliyetlerine değil inovasyon faaliyetlerine de pay ayırması, bütçeden daha fazla Ar-Ge payı ayırması, ayrılan Ar-Ge payının ülke kalkınmasında etkin ve verimli olan katma değeri yüksek sektörlere harcaması gerekmektedir. İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY SAYFASI .............................................................................................. iii BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI ................................................................................ v ÖZET ..................................................................................................................................... vii ABSTRACT ........................................................................................................................... ix ÖNSÖZ ................................................................................................................................... xi ŞEKİLLER DİZİNİ .............................................................................................................. xix TABLOLAR DİZİNİ ............................................................................................................ xxi GRAFİKLER DİZİNİ ........................................................................................................ xxiii KISALTMALAR DİZİNİ ................................................................................................... xxv GİRİŞ ....................................................................................................................................... 1 1. BÖLÜM .............................................................................................................................. 2 1. KAVRAMSAL ÇERÇEVEYE GENEL BİR BAKIŞ ........................................................ 2 1.1. Teknoloji, Küresel Rekabet ve Bilgi Ekonomisi (Yeni Ekonomi) Kavramları ........... 2 1.1.1. Teknoloji Kavramı ve Teknolojinin İnovasyon İçindeki Önemi ....................... 2 1.1.2. Küreselleşme Kavramı ve Rekabetin Küreselleşme Olgusu ............................. 3 1.1.3. Bilgi ve Bilgi Ekonomisi (Yeni Ekonomi) ........................................................ 4 1.1.3.1. Bilgi ile inovasyon arasındaki ilişki ...................................................... 4 1.2. Ar-Ge ve Ar-Ge Faaliyeti Kavramları ......................................................................... 6 1.3. Ar-Ge’nin Ekonomik Önemi ve Amaçları ................................................................... 7 1.4. İnovasyon Kavramı ve Özellikleri ............................................................................... 8 1.5. İnovasyon Faaliyetlerinin Firmalar ve Ülke Ekonomileri Açısından Önemi ............ 11 1.6. İnovasyon Döngüsü (Süreci) ..................................................................................... 13 1.6.1. Fırsatların Yakalanması Aşaması .................................................................... 15 1.6.2. Stratejik Seçimin Yapılması Aşaması ............................................................. 15 1.6.3. Gerekli Bilginin Edinilmesi Aşaması .............................................................. 16 1.6.4. Çözümün Geliştirilmesi Aşaması .................................................................... 16 xiv 1.6.5. Ticarileşme Aşaması ....................................................................................... 16 1.6.6. Öğrenme Aşaması ........................................................................................... 17 1.7. İnovasyon Çeşitleri .................................................................................................... 17 1.7.1. Radikal (Yıkıcı) İnovasyon ............................................................................. 18 1.7.2. Artımsal (Aşamalı/Kademeli) İnovasyon ........................................................ 19 1.7.3. Ürün İnovasyonu ............................................................................................. 20 1.7.4. Süreç İnovasyonu ............................................................................................ 21 1.7.5. Pazarlama İnovasyonu ..................................................................................... 22 1.7.6. Organizasyonel (Yapısal) İnovasyon .............................................................. 22 1.7.7. Deneyim İnovasyonu ....................................................................................... 23 1.7.8. Teknik İnovasyon ............................................................................................ 24 1.7.9. Yönetimsel (İdari) İnovasyon .......................................................................... 24 1.8. İnovasyon Kaynakları ................................................................................................ 24 1.9. Küresel Ölçekte Kabul Görmüş Temel İnovasyon Göstergeleri ve Endeksleri ........ 26 1.10. Ar-Ge ve İnovasyon Arasındaki İlişki ..................................................................... 27 2. BÖLÜM ............................................................................................................................ 29 2. KURAMSAL ÇERÇEVEDE AR-GE VE İNOVASYON ............................................... 29 2.1. İktisat Okullarında İnovasyon ................................................................................... 29 2.1.1. Merkantilizm ve İnovasyon Üzerine Görüşleri ............................................... 29 2.1.2. Fizyokrasi ve İnovasyon Üzerine Görüşleri .................................................... 31 2.1.3. Klasik İktisat ve İnovasyon Üzerine Görüşleri ............................................... 34 2.1.4. Neo-Klasik İktisat ve İnovasyon Üzerine Görüşleri ....................................... 37 2.1.5. Evrimsel İktisat (Evrimci/Yapısal/Neo-Schumpeteryan) ve İnovasyon Üzerine Görüşleri ............................................................................................. 41 2.1.5.1. Evrim kavramı ve evrim kavramının iktisat bilimine uyarlanması .... 44 2.2. Büyüme Teorilerinde Ar-Ge ve İnovasyon ............................................................... 61 2.2.1. Büyüme Kavramı, Özellikleri, Amaçları, Kaynakları ve Büyüme Modellerinin Tarihsel Gelişim Süreci .............................................................. 61 xv 2.2.2. Ekonomik (İktisadi) Büyüme Modelleri .......................................................... 74 2.2.2.1. Geleneksel büyüme modellerinde Ar-Ge ve inovasyon ...................... 74 2.2.2.2. Modern (Çağdaş) büyüme modellerinde Ar-Ge ve inovasyon ........... 86 3. BÖLÜM .......................................................................................................................... 120 3. TÜRKİYE’NİN İNOVASYON TEMELLİ BİLİM VE TEKNOLOJİ POLİTİKALARI VE AR-GE VE İNOVASYON GÖSTERGELERİ KAPSAMINDA SEÇİLMİŞ OECD ÜLKELERİ İLE TÜRKİYE KARŞILAŞTIRMASI ..................................... 120 3.1. Türkiye’de Uygulanan İnovasyon Temelli Bilim ve Teknoloji Politikalarının Tarihsel Süreci ....................................................................................................... 120 3.1.1. Cumhuriyetin Kuruluş Öncesinden 2002 Yılına Kadar Geçen Dönem ......... 120 3.1.1.1. Cumhuriyetin kuruluşundan önceki dönem (Osmanlı İmparatorluğu dönemi) ................................................................................................. 121 3.1.1.2. 1923-1960 dönemi............................................................................. 122 3.1.1.3. 1960-1980 dönemi............................................................................. 126 3.1.1.4. 1980-1990 dönemi............................................................................. 128 3.1.1.5. 1990-2002 dönemi............................................................................. 130 3.1.2. 2002-2018 Dönemi ........................................................................................ 133 3.1.2.1. Sekizinci beş yıllık kalkınma planı (SBYKP) ................................... 134 3.1.2.2. Dokuzuncu beş yıllık kalkınma planı (DBYKP) ............................... 134 3.1.2.3. Onuncu beş yıllık kalkınma planı (OBYKP) .................................... 135 3.1.2.4. Vizyon 2023: 2003-2023 strateji belgesi .......................................... 136 3.1.2.5. Türkiye araştırma alanı (TARAL) ..................................................... 136 3.1.2.6. Bilim ve teknoloji politikaları uygulama planı (2005-2010) ve Türkiye bilim ve teknoloji stratejisi ...................................................... 137 3.1.2.7. Uluslararası bilim, teknoloji ve yenilik stratejisi (2007-2010) ......... 138 3.1.2.8. Ulusal yenilik stratejisi (2008-2010) ................................................. 138 3.1.2.9. Ulusal bilim, teknoloji ve yenilik stratejisi (2011-2016) .................. 139 3.1.2.10. Türkiye sanayi stratejisi belgesi (2015-2018) ................................. 140 3.1.2.11. Bilgi toplumu stratejisi ve eylem planı (2015-2018) ...................... 140 xvi 3.2. Türkiye’de İnovasyon Temelli Bilim ve Teknoloji Politikalarını Yürüten Temel Kurumlar ............................................................................................................... 142 3.2.1. Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu (BTYK) - Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları (BTYP) ........................................................................................ 142 3.2.2. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ................ 143 3.2.3. Devlet Planlama Teşkilat (DPT) - T.C. Kalkınma Bakanlığı ........................ 144 3.2.4. Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) ........................................................... 144 3.2.5. Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) ............................................... 145 3.2.6. Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) ..................................................................................................... 145 3.3. Türkiye’de Ar-Ge ve İnovasyon Faaliyetlerine Yapılan Kamusal Destekler ......... 145 3.3.1. TÜBİTAK – Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) Destekleri .................................................................................... 146 3.3.2. TTGV Destekleri ........................................................................................... 147 3.3.3. KOSGEB Destekleri ...................................................................................... 149 3.3.4. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Destekleri .......................................... 151 3.3.5. Kalkınma Ajansları Tarafından Yapılan Destekler ....................................... 153 3.3.6. Ar-Ge ve İnovasyon Faaliyetlerine Vergisel Teşvikler ................................. 154 3.4. Türkiye’de Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri ve Teknoloji Geliştirme Bölgesi (Teknoparklar ve Teknokentler) ........................................................................... 154 3.4.1. Türkiye’de Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri ..................................................... 154 3.4.2. Türkiye’de Teknoloji Geliştirme Bölgesi (Teknoparklar ve Teknokentler) . 158 3.5. Türkiye’nin Ar-Ge ve İnovasyon Göstergeleri ........................................................ 160 3.5.1. Toplam Ar-Ge Harcamaları ........................................................................... 161 3.5.2. Ar-Ge Harcamalarının GSYİH İçindeki Payı ............................................... 161 3.5.3. Ar-Ge Harcamalarının Sektörel Dağılımı ..................................................... 162 3.5.4. Ar-Ge Personel Sayısı ................................................................................... 163 3.5.5. Toplam Patent Başvuru ve Tescil Sayısı ....................................................... 164 3.5.6. Faydalı Model Başvuru ve Tescil Sayısı ....................................................... 164 xvii 3.5.7. Bilimsel Yayın Sayısı .................................................................................... 165 3.5.8. İleri (Yüksek) Teknoloji İhracatı ................................................................... 166 3.6. Ar-Ge ve İnovasyon Göstergeleri Kapsamında Seçilmiş OECD Üyesi Ülkeleri ile Türkiye Karşılaştırması ......................................................................................... 167 3.6.1. Ar-Ge Harcamalarının GSYİH İçindeki Payı ................................................ 168 3.6.2. Küresel İnovasyon Endeksi (KİE) ................................................................. 168 3.6.3. Küresel Rekabet Endeksi (KRE) ................................................................... 171 4. TARTIŞMA VE SONUÇ .............................................................................................. 174 5. KAYNAKLAR ............................................................................................................... 177 ÖZGEÇMİŞ ....................................................................................................................... 195