Search

This study was conducted to determine some yield, quality attributes and correlation of forage pea lines and cultivars for two years between 2014 and 2015 in Bingöl ecological conditions. In present experiments, fourteen different forage pea lines and cultivars were used as the plant material. Experiments were conducted in randomized complete blocks design with three replications. Plant height, herbage yield, hay yield, crude protein ratio, crude protein yield, crude ash ratio, acid detergent fiber, neutral detergent fiber, digestible dry matter, dry matter intake and relative feed value were investigated. According to mean of experimental years plant height, herbage yield, hay yield, crude protein ratio, crude protein yield, crude ash ratio, acid detergent fiber, neutral detergent fiber, digestible dry matter, dry matter intake and relative feed values varied from 38.4 to 92.0 cm, from 874 to 1552 kg da-1, from 129 to 232 kg da-1, from 10.2 to 16.9%, from 15.8 to 38.4 kg da-1, from 9.1 to 11.6%, from 27.6 to 34.9%, from 38.1 to 44.1%, from 61.7 to 67.4%, from 2.73 to 3.18% and from 130.9 to 166.4. Significant correlations were found between the traits studied. In terms of these parameters; the Urunlu and Retna genotypes were found to be superior., Bu çalışma, Bingöl ekolojik koşullarında bazı yem bezelyesi hat ve çeşitlerinin ot verimi, kalitesi ve aralarındaki korelasyonun belirlenmesi amacıyla 2014-2015 yıllarında iki yıl süreyle yürütülmüştür. Çalışmada materyal olarak 14 adet yem bezelyesi hat ve çeşidi kullanılmıştır. Araştırma tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Araştırmada; bitki boyu, yeşil ot verimi, kuru ot verimi, ham protein oranı, ham protein verimi, ham kül oranı, asit deterjanda çözünmeyen lif, nötral deterjanda çözünmeyen lif, sindirilebilir kuru madde, kuru madde tüketimi ve nispi yem değerlerine ilişkin veriler ele alınmıştır. Araştırma sonucunda ortalama olarak; bitki boyu 38.4-92.0 cm, yeşil ot verimi 874-1552 kg/da, kuru ot verimi 129-232 kg/da, ham protein oranı %10.2-16.9, ham protein verimi 15.8-38.4 kg/da, ham kül oranı %9.1-11.6, asit deterjanda çözünmeyen lif %27.6-34.9, nötral deterjanda çözünmeyen lif %38.1-44.1, sindirilebilir kuru madde %61.7-67.4, kuru madde tüketimi %2.73-3.18 ve nispi yem değeri 130.9-166.4 arasında değişmiştir. İncelenen özellikler arasında önemli seviyede korelasyon olduğu belirlenmiştir. Bu parametreler açısından; Ürünlü ve Retna genotiplerinin üstün özellikler göstererek öne çıktığı tespit edilmiştir.

This study was conducted at the Middle Kizilirmak basin of Turkey (40 degrees 20'N, 33 degrees 58'E, elevation 550 m), during the 2011-2012 and 2012-2013 growing seasons, to determine the effects of different mixture ratios (sole Hungarian vetch (HV), annual ryegrass (AR); 80%HV+20%AR, 60%HV+40%AR, 40%HV+60%AR, and 20%HV+80%AR) and row spacings (20, 30, and 40 cm) on the forage yield and quality of the HV and AR intercropping system. The experiment was planned in a randomized complete block design, where a split-plot arrangement of mixture ratios was considered as the main plot with the row spacings considered as subplots. According to the mean of 2 years, the different mixture ratios and row spacings had a statistically significant effect on all of the properties. At the end of the research, among the different mixture ratios and row spacing interactions, the highest green herbage yield (33.4 t ha(-1)), hay yield (7.5 t ha(-1)), lowest neutral detergent fiber (52.2%), and crude ash (7.8%) rates were obtained from the 60%HV+40%AR mixture and 30-cm row spacing interaction. The highest crude protein (CP) rate (17%), CP yield (1156 kg ha(-1)) and ADF (39.5%) ratios were obtained from the 80%HV+20%AR mixture and 30-cm row spacing interaction. The highest RFV value (107) was obtained from the 80%HV+20%AR mixture and 20-cm row spacing interaction. These results show that increasing the HV ratio in the mixture has positive effects on the yield and quality, whereas raising the row spacing has adverse effects on the forage values. Therefore, 80%HV+20%AR or 60%HV+40%AR with a 30-cm row spacing interaction can be suggested for forage production in an HV and AR intercropping system., This study was conducted at the Middle Kizilirmak basin of Turkey (40°20′N, 33°58′E, elevation 550 m), during the 2011–2012 and 2012–2013 growing seasons, to determine the effects of different mixture ratios (sole Hungarian vetch (HV), annual ryegrass (AR); 80%HV+20%AR, 60%HV+40%AR, 40%HV+60%AR, and 20%HV+80%AR) and row spacings (20, 30, and 40 cm) on the forage yield and quality of the HV and AR intercropping system. The experiment was planned in a randomized complete block design, where a split-plot arrangement of mixture ratios was considered as the main plot with the row spacings considered as subplots.According to the mean of 2 years, the different mixture ratios and row spacings had a statistically significant effect on all of the properties. At the end of the research, among the different mixture ratios and row spacinginteractions, the highest green herbage yield (33.4 t ha–1), hay yield (7.5 t ha–1), lowest neutral detergent fiber (52.2%), and crude ash (7.8%) rates were obtained from the 60%HV+40%AR mixture and 30-cm row spacing interaction. The highest crude protein (CP) rate (17%), CP yield (1156 kg ha–1 ) and ADF (39.5%) ratios were obtained from the 80%HV+20%AR mixture and 30-cm row spacing interaction. The highest RFV value (107)was obtained from the 80%HV+20%AR mixture and 20-cm row spacing interaction. These results show that increasing the HV ratio in the mixture has positive effects on the yield and quality, whereas raising the row spacing has adverse effects on the forage values. Therefore, 80%HV+20%AR or 60%HV+40%AR with a 30-cm row spacing interaction can be suggested for forage production in an HV and AR intercropping system.

Farklı kökenli sorgum çeşitlerinin fizyolojik özelliklerinin belirlendiği ve DNAdüzeyindeki farklılıklarının tespit edildiği çalışmada 18 sorgum genotipi 2007 ve 2008yıllarında denemeye alınmıştır.Tane verimi ile incelenen özellikler arasında önemli bir ilişki bulunamamıştır.Ancak tane verimi ile vejetatif dönem yaprak alanı, çiçeklenme dönemi yaprak alanı,vejetatif dönem yaprak alan indeksi, çiçeklenme dönemi yaprak alan indeksi,vejetatif dönem, çiçeklenme ve olgunlaşma dönemi biyomas değerleri, vejetatifdönem stoma iletkenliği, vejetatif dönem klofil içeriği, çiçeklenme dönemi klorofiliçeriği, çiçeklenme dönemi bitki örtü sıcaklığı ve bitki çapı özellikleri arasında olumluilişkiler belirlenmiştir.Araştırmada kullanılan genotipler arasındaki en fazla genetik farklılık enyüksek tane verimine sahip ICSB 693 ile en az tane verimi veren genotiplerden ICSR92003 arasında bulunmuştur. Oluşturulan filogenetik ağaçta yine ICSB 693 genotipidiğer tüm sorgum genotiplerinden ayrı bir grup oluşturmuştur. SSR 10?2 markörüçiçeklenme ve olgunlaşma dönemi biyomas verimi ile pozitif; ISSR 8?7 markörüvejetatif dönemdeki net fotosentez hızı ve stoma iletkenliği ile negatif; SSR 5?6, ISSR5-6 ve ISSR 6-1 markörleri ise vejetatif ve olgunlaşma dönemi klorofil içeriği ilenegatif ve önemli bir ilişki göstermişlerdir. This study was conducted in 2007 and 2008 in order to identify yield, yieldcomponents and some physiological characteristics of 18 sorghum genotypes fromdifferent origins and to detemine their differences in DNA levels.There was no significant correlation between grain yield and other charactersexamined. However, there were some non significant but possitive relations betweengrain yield and leaf area at vegetative and anthesis stage, leaf area index vegetativeand anthesis, biomass production in all plant maturity stages, stomatal conductancein vegetative stage, chlorophyl content in both vegetative and anthesis stages, plantcanopy temperature in anthesis and stem diameter.The highest genetic distance was found between ICSB 693 having the highestgrain yield and ICSR 92003 having lowest grain yield. ICSB 693 cultivar constituteda different group then all other genotypes in the phylogenetic tree. Positive andsignificant relationship of SSR 10-2 marker with flowering and mature stage ofbiomas yield, negative and significant relationship of photosynthesis rate andstomatal conductance with SSR 8-7; negative and significant of chlorophyl content atvegetative and mature stage were abtainal. 100

ÖZETMahmut KAPLAN KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TARLA BİTKİLERİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ ÖZET KAHRAMANMARAŞ KOŞULLARINDA FARKLI EKİM SIKLIKLARININ II. ÜRÜN SİLAJLIK MISIR (Zea mays L.) BİTKİSİNDE VERİM VE VERİM ÖĞELERİNE ETKİSİ Mahmut KAPLAN DANIŞMAN: Doç. Dr. Mustafa KIZILŞİMŞEK Yü: 2005 Sayfa: 36 Jüri : Doç. Dr. Mustafa KIZILŞİMŞEK : Yrd. Doç. Dr. Ersin CAN : Yrd. Doç. Dr. Adem KAMALAK Kahramanmaraş koşullarında farklı sıra arası ve sıra üzeri mesafelerinin silajhk mısırın bazı tarımsal özelliklerine etkisi incelemek amacıyla yapılan bu çalışmada Trebbia hibrit mısır çeşidi kullanılmıştır. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümünün, araştırma sahası olarak kullandığı Kahramanmaraş Tarımsal Araştırma Enstitüsü deneme alanında yürütülmüştür. Araştırma sonuçlara göre en yüksek yeşil ot verimi 8012.00 kg/da ile 70x8 cm aralıktan, en yüksek kuru ot verimi 2259.91 kg/da ile 65x8 cm ekim sıklığından elde edilmiştir. Protein verimi değerleri arasındaki farklılık önemli olmamakla birlikte en yüksek protein verimi değeri kuru ot veriminde olduğu gibi 65x8 cm aralığından elde edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Mısır, Silaj, Ekim Sıklığı ABSTRACTMAHMUT KAPTAN UNIVERCITY OF KAHRAMANMARAŞ SUTCU İMAM ENSTTTUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCE DEPARTMENT OF FIELD CROPS MSc THESIS ABSTRACT EFFECTS OF DIFFERENT INTRA AND INTER ROW SPACING ON YIELD AND YIELD COMPONENTS OF SECOND CROP SILAGE MAIZE (Zea mays L.) UNDER KAHRAMANMARAŞ CONDITIONS Mahmut KAPLAN SUPERVISOR: Assoc.Prof.Dr. Mustafa KIZILŞİMŞEK Year: 2005 Page: 36 Jury : AssocProf. Dr. Mustafa KIZILŞİMŞEK : AssistProf. Dr. Ersin CAN : Assist.Prof.Dr. Adem KAMALAK Trebbia, which is a hybrid maize cultivar, was used in the study which was conducted in order to determine the effects of intra and inter row spacing on yield and yield components of second crop silage maize. The study was carried out at the research station of Agricultural Resarch Institute which is used as research area of Agriculture Faculty of Kahramanmaraş Sütçü Imam University. Results showed that the 70x8 cm spaced parcel gave the highest fresh forage yield with 8012.00 kg/da. The highest dry matter yield and protein yield were obtained from 65x8 cm spaced parcel with 2259.91 kg/da. Although the differences among protein levels were not statistically significant, the highest value was obtained from 65x8 cm spaced parcel as it was in dry matter yield. Key Words: Maize, Silage, Sowing Density IV 45

Bu çalışmanın amacı Kayseri koşullarında farklı yonca (Medicago sativa L.) çeşitlerini verim ve kalite özellikleri yönünden karşılaştırmaktır. Bu amaçla ticari 16 yonca çeşidi (VERDOR, ÖZPINAR, VERKO, SÜNTER, KAYSERİ, SAVAŞ, GEA, ÖMERBEY, MAGNA-601, ALSANCAK, BAŞBAĞ, NİMET, BİLENSOY, MAGNUM-5, ELÇİ ve GÖZLÜ) çalışmada materyal olarak kullanılmıştır. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak 2014-2015 yıllarında yetiştirme sezonunda yürütülmüştür. Verim ve kalite özellikleri yönünden yonca çeşitleri arasındaki fark çok önemli bulunmuştur (P≤0.01).Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre yonca çeşitlerinin bitki boyu değerleri 55.75 cm ile 84.83 cm, yeşil ot verimleri 5125.80 kg/da ile 7388.96 kg/da, kuru ot verimleri 1349.30 kg/da ile 1878.86 kg/da, ham protein verimleri 243.04 kg/da ile 283.44 kg/da, ham protein oranları %16.57 ile %20.28, ham kül oranları %9.41 ile %10.52, asit deterjanda çözünmeyen lif oranları (ADF) %34.57 ile %42.27 ve nötr deterjanda çözünmeyen lif oranları (NDF) %46.89 ile %55.21 arasında değişmiştir. Çalışma sonunda Kayseri be benzer iklim koşullarına sahip bölgeler için ot verimleri ve ham protein verimleri yüksek olan GEA ve ALSANCAK çeşitleri önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Yonca, Çeşit, Adaptasyon, Verim, Kalite The aim of this study was to compare the hay yield and hay quality of different alfalfa (Medicago sativa L.) cultivars under Kayseri conditions. For this purpose, 16 different alfalfa cultivars (VERDOR, ÖZPINAR, VERKO, SÜNTER, KAYSERİ, SAVAŞ, GEA, ÖMERBEY, MAGNA-601, ALSANCAK, BAŞBAĞ, NİMET, BİLENSOY, MAGNUM-5, ELÇİ and GÖZLÜ) used as plant materials. Experiments were conducted in randomized blocks design with three replications in Kayseriprovince during the growing seasons of 2014-2015 years. The difference between the alfalfa cultivars in terms of yield and quality parameters were statistically too significant (P≤0.01).Current findings revealed that crude plant height varied between 55.75 and 84.83 cm, herbage yield between 5125.80 and 7388.96 kg/da, hay yield between 1349.30 and 1878.86kg/da, crude protein yield between 243.04 and 283.44 kg/da, crude protein ratios between 16.57 and 20.28%, crude ash ratios between %9.41 and %10.52,asit detergent fiber ratios (ADF) between 34.57 and 42.27% and neutral detergent fiber ratios (NDF) between 46.89 and 55.21%.GEA and ALSANCAK alfalfa cultivars were found to be prominent with green herbage, dry herbage and crude protein yield andthese cultivars are recommended for Kayseri and similar conditions.Key Words: Alfalfa, Cultivar, Adaptation, Yield, Quality 60

Bu araştırmanın amacı, Kayseri ekolojik şartlarında farklı soya [Glycine max L. (Merill)] çeşitlerinin ot verim ve kalitesinin belirlenmesidir. Deneme 2016 yılında tek yıl süre ile tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuş ve analiz edilmiştir. Araştırmada 10 soya çeşidi bitkisel materyal olarak kullanılmıştır (BRAVO, A3127, TRAKSOY, İLKSOY, MERSOY, NOVA, SA-88, ARISOY, SAFİR, ATAKİŞİ). Bitkiler tam çiçeklenme döneminde hasat edilmiştir. Araştırmada yeşil ot verimi, kuru ot verimi, ham protein verimi ve kimyasal kompozisyon incelenmiştir. Çeşidin verim ve kimyasal kompozisyon üzerine etkisi önemli bulunmuştur.Deneme sonuçlarına göre, yeşil ot verimi 826.39-1199.17 kg/da, kuru ot verimi 247.71-357.90 kg/da, ham protein verimi 16.91-39.86 kg/da, asit deterjanda çözünmeyen lif (ADF) oranları %26.56-34.61, nötr deterjanda çözünmeyen lif (NDF) oranları %38.43-44.85, ham kül oranı %7.20-11.22, ham protein oranı %6.66-13.53, sindirilebilir kuru madde değeri %61.94-68.21, kuru madde tüketimi 2.68-3.12 ve nispi yem değeri 45.94-50.46 arasında değişmiştir. Bir yıllık araştırma neticelerine göre en yüksek yeşil ot (1199.17 kg/da) ve en yüksek kuru ot (357.90 kg/da) verimlerinin A3127 çeşidinden elde edildiği, en yüksek ham protein veriminin (39.86 kg/da) ise SAFİR çeşidinden elde edildiği gözlemlenmiştir. Anahtar kelimeler: Soya, ot verimi, protein verimi, çeşit, yem kalite özellikleri Objectives of the present study are to determine the variations in forage yield and quality of soybean cultivars under Kayseri ecological conditions. Experiments were carried out in randomized complete block design with 3 replications during the growing seasons of 2016. A total of 10 cultivars were used as the plant material of the experiments (BRAVO, A3127, TRAKSOY, İLKSOY, MERSOY, NOVA, SA-88, ARISOY, SAFİR, ATAKİŞİ). Genotypes were harvested at flowering stage and their herbage yield, hay yield, crude protein yield and chemical composition were investigated. Cultivars had a significant effect on yield and chemical composition.Results revealed that herbage yields varied between 826.39-1199.17 kg/da, hay yields between 247.71-357.90 kg/da, crude protein yields between 16.91-39.86 kg/da, acid detergent fiber (ADF) between 26.56-34.61%, neutral detergent fiber (NDF) between 38.43-44.85%, crude ash ratios between 7.20-11.22%, crude protein content between 6.66-13.53%, dry matter digestibility (DDM) between 61.94-68.21%, dry matter intake (DMI) between %2.68-3.12 and relative feed value (RFV) between 2.68-3.12. The results of the study showed that the A3127 cultivar was found to be prominent with herbage yield (1199.17 kg/da) and hay yield (357.90 kg/da) and the SAFİR cultivar was found to be prominent with crude protein yield (39.86 kg/da).Key words: Soybean, hay yield, protein yield, cultivar, forage quality parameters 52

Dünyada ve ülkemizde önemli bir sorun olan ve sürekli artan küresel ısınma ve kuraklık, kısıtlı sulama imkanına sahip olan tarım alanlarını ve meraları tehdit etmektedir. Ekim alanı ve yem bitkileri teşvikleri ile günümüzde önemi gittikçe artan korunga kurağa ve soğuğa çok dayanıklı, diğer yem bitkilerinin yetişemediği kıraç, kireçli topraklarda iyi gelişebilen ve sulama imkanı olmayan arazilerde yoncadan da verimli olabilen besin değerleri oldukça yüksek, kaliteli bir yem bitkisidir. Bu çalışmanın amacı farklı 26 korunga genotipinin yeşil ot verimi, kuru ot verimi, ham protein verimi, ADF, NDF, ham protein, ham yağ, ham kül ve tanen oranlarını belirlemek ve üstün kaliteli genotip(ler)i seçmektir. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak 2017-2018 yıllarında yürütülmüştür. İncelenen özellikler yönünden genotipler arasındaki fark istatistiksel olarak çok önemli bulunmuştur.Araştırma sonuçlarına göre; yeşil ot verimi 765.36 ile 2737.25 kg/da arasında, kuru ot verimi 281.01 ile 693.42 kg/da arasında ve ham protein verimi 48.96 ile 133.34 kg/da arasında değişmiştir. Ham protein oranları %11.81 ile %23.78 arasında, ham kül oranları %4.42 ile %8.02 arasında, ADF oranları %37.12 ile %56.76 arasında, NDF oranları %42.12 ile %67.01 arasında, ham yağ içeriği %0.81 ile %1.73 arasında ve kondense tanen oranları %1.35 ile %5.78 arasında değişmiştir. Yeşil ot, kuru ot ve ham protein verimi yönünden öne çıkan EUOS1 genotipi Kayseri ve benzer iklim koşullarına sahip bölgeler için önerilmektedir. Global warming and resultant droughts generate serious problems both in the world and in Turkey. Such natural phenomena exert significant threats on agricultural and pasture lands with limited irrigation practices. Trefoil cultivated lands are increasing with the aid of supports provided for the feed crops. Trefoil is quite resistant to drought and cold, can grow on barren and limey soils over which the other feed crops could not grow and has greater yields than alfalfa under rain-fed conditions. It is a high-quality feed crop. This thesis was conducted to determine green herbage yield, dry hay yield, crude protein yield, ADF, NDF ratios, crude protein ratio, crude oil, crude ash and tannin ratios of 26 trefoil genotypes were determined and superior ones were identified. Experiments were conducted in randomized block design with tree replications in 2017-2018 growing season. Significant differences were observed in investigated traits of the genotypes.Green herbage yields varied between 765.36 - 2737.25 kg/da, dry hay yields varied between 281.01 - 693.42 kg/da and crude protein yields varied between 48.96 - 133.34 kg/da. Crude protein ratios varied between 11.81 - 23.78%, crude ash ratios between 4.42 - 8.02%, ADF ratios between 37.12 - 56.76%, NDF ratios between 42.12 - 67.01%, crude oil ratios between 0.81 - 1.73% and condensed tannin contents varied between 1.35 - 5.78%. It was concluded based on present findings that EUOS1 genotype prominent with green herbage, dry hay and crude protein yields could be recommended for Kayseri and similar ecologies. 47

Erciyes Üniversitesi Merkez Kampüsü'nde bulunan ERÜTAM'a ait deneme arazisinde yürütülmüş olan çalışmada, doğrudan ekim silajlık mısır yetiştiriciliğinde yabancı otlarla mücadelede örtücü bitkilerin kullanılma olanakları araştırılmıştır. Örtücü bitki olarak Tüylü fiğ (Vicia villosa), Çavdar (Secale cereale), Hardal (Brassica juncea), Yem şalgamı (Brassica rapa rapa) kullanılmıştır. Denemede kontrol parselleri; yabancı otlu kontrol, toprak işlemeli kontrol ve herbisit uygulanan kontrol parselleri şeklinde oluşturulmuştur. Denemeler bölünmüş parseller deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Denemede doğrudan ekim mısır yetiştiriciliğinde örtücü bitkilerin yabancı otlar üzerine etkilerinin incelenmesi ile birlikte silaj verim ve kalitesine de etkileri incelenmiştir. Doğrudan ekim silajlık mısır ekiminden önce örtücü bitki uygulamaları içerisindeki yabancı otların oluşturduğu yaş ağırlıklarından elde edilen verilerde en yüksek yabancı ot yaş ağırlığı (207,31 g/0.25m2) yabancı otlu kontrolden elde edilirken, en düşük yabancı ot yaş ağırlığı (23,56 g/0.25m2) (S. cereale+V. villosa) parsellerinden elde edilmiştir. Silaj verim ve kalitesinde en yüksek gövde oranı, yaprak oranı, kül, ADF ve NDF ilaçsız çavdar uygulamasından elde edilirken, bitki boyu, yağ, kuru madde oranı ve yeşil ot verimi ise toprak işlemeli kontrolden elde edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Yabancı ot, Örtücü Bitki, Doğrudan Ekim, Mısır This thesis was conducted at experimental fields of Agricultural Research and Implementation Center (ERUTAM) of Erciyes University to investigate possible use of cover crops for weed control in no-till silage maize culture. Vicia villosa, Secale cereale, Brassica juncea, Brassica rapa rapa, acephala were used as cover crops. Experimental control plots were arranged as weed-control, soil tillage-control and herbicide-control treatments. The experiments were conducted in split-plots experimental design with 4 replications. Effects of cover crops on both weeds in no-tillage maize plots and on silage yield and quality were investigated. The greatest green herbage yield (207,31 g/0.25m2) was obtained from weed-control plot and the lowest green herbage yield was obtained from (23,56 g/0.25m2) S. cereale+V. villosa plots. With regard to silage yield and quality, the greatest stem ratio, leaf ratio, crude ash, ADF and NDF values were obtained from Secale cereale treatments and the greatest plant height, crude oil, dry matter and green herbage yield were obtained from soil tillage control plots. Key words: Weed, cover crops, no-tillage, maize 73

Sorgum, yüksek sıcaklık, kuraklık, tuz, pH gibi olumsuz şartlara dayanıklılığı yanında, düşük girdili ve yüksek fotosentetik aktiviteye sahip bir C4 bitkisi olması nedeniyle yaygın tarımı yapılan ve dünyanın beşinci önemli tahılıdır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye yerel sorgum genotiplerinin (150 hat ve 4 standart çeşit) hayvan besleme özellikleri yönünden karakterizasyonunu yapmak ve ıslah çalışmalarında kullanmak için materyal geliştirmek amacıyla yürütülmüştür. Çalışma kapsamında, ham protein, sindirilebilir protein, ADF, NDF, ham yağ, kondense tanen oranları, kül içeriği, analizleri yapılmıştır. Genotiplerin kimyasal analizleri tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yapılmıştır. Çalışmada incelenen tüm özellikler yönünden genotipler arasındaki fark istatistiksel olarak çok önemli çıkmıştır (P≤0.01).Çalışmada kullanılan sorgum hatlarından 65 sorgum hattının ham protein oranı (>%9.06), 86 hattın sindirilebilir protein oranı (>%57.99), 32 sorgum hattının ham yağ oranı (>%4.10), en yüksek değere sahip standart çeşitten daha yüksek değerde olduğu belirlenmiştir. Hayvanlar tarafından yemlerin sindirilmesinin göstergesi olan ADF ve NDF oranları ise sırasıyla 24 hatta (9.06%) of 65 lines, digestible protein ratio (>57.99%) of 86 lines and crude oil content (>4.10%) of 32 lines were greater than the values of the standard cultivar with the greatest value. ADF and NDF are the indicator of feed digestibility and the ADF ratio (

Sorgum yüksek sıcaklık, kuraklık, tuz, pH gibi olumsuz şartlara dayanıklılığı yanında, düşük girdili ve yüksek fotosentetik aktiviteye sahip bir C4 bitkisi olması nedeniyle yaygın tarımı yapılan ve dünyanın beşinci önemli tahılıdır. Bu çalışma yerel sorgum hatlarının (50 hat 2 standart) besinsel analizler yönünden karakterizasyonunu yapmak ve ıslah çalışmalarında materyal olarak kullanmak amacıyla yürütülmüştür. Çalışma kapsamında ham protein, ham yağ, ham kül, dirençli, dirençli olmayan ve toplam nişasta, amiloz ve amilopektin içeriği ve fitik asit miktarı incelenmiştir. Hatların besinsel analizleri tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yapılmıştır. Çalışmada incelenen tüm özellikler yönünden hatlar arasındaki fark istatistiksel olarak çok önemli çıkmıştır (P≤0.01).Elde edilen bulgulara göre, ham protein oranı %6.57-1317, sindirilebilir protein oranı %12.32-85.51, ham kül oranı %0.80-3.69, ham yağ oranı %2.35-5.60, dirençli nişasta oranı %0.37-25.45, dirençli olmayan nişasta oranı %18.69-74.55, toplam nişasta oranı %22.12-74.70, amiloz oranı %5.81-32.80, amilopektin oranı %15.22-64.50, fitik asit oranı %0.03-6.15 ve kondense tanen oranı %0.33-5.36 arasında değişmiştir. Yapılan çalışmanın sonuçlarına göre mevcut standart çeşitlerden üstün özelliklere sahip birçok hat belirlenmiştir. Tespit edilen hatlar kısa vadede doğrudan çeşit tescili amacıyla değerlendirilebilecek uzun vadede ise farklı amaçlar için oluşturulacak ıslah programlarında ebeveyn olarak kullanılabilecektir. Anahtar Kelimeler: Sorgum, protein, nişasta, fitik asit, tanen Sorghum is widely distributed in the agriculture and is the world's fifth important grain because it is a C4 plant with low inland and high photosynthetic activity as well as resistance to adverse conditions such as high temperature, drought, salt and pH. This study was conducted in order to characterize local sourced genotypes (50 lines 2 standards) in terms of nutritional analysis and to use them as material in breeding trials. In this study, crude protein, crude fat, crude ash, resistant, non-resistant and total starch, amylose and amylopectin content and phytic acid content were investigated. The nutritional analysis of the lines was performed with three replications according to the randomized block trial design. The difference between the lines in terms of all the characteristics examined in the study was statistically significant (P≤0.01).Current findings revealed that crude protein varied between 6.57-13.17%, pepsin protein digestibility between 12.32-85.51%, crude ash between 0.80-3.69%, crude oil between 2.35-5.60%, resistant starch between 0.37-25.45%, non-resistant starch between %18.69-74.55, total starch between 22.12-74.70%, amylose between 5.81-32.80%, amylopectin between 15.22-64.50%, phytic acid between 0.03-6.15% and condense tannin between 0.33-5.36%. According to research results many lines with superior characteristics from standard varieties have been identified. The lines identified in this study has a potential to be registered in short run and as a potential to be used as parents in further breeding studies in long run. Key Words: Sorghum, protein, starch, phytic acid, tannin 62

Çalışmanın amacı tane hasadından sonra gövde ve yaprakları yeşil kalma oranı yüksek olduğu bilinen sorgum genotiplerinin silaj olarak değerlendirilebilme olanaklarının araştırılmasıdır. Bu amaçla seçilen 41 genotip tane hasadından sonra biçilerek, parçalanıp silaj yapılmıştır. Silajlar 60 gün saklandıktan sonra açılarak bio-kimyasal analizleri yapılmıştır. Çalışmada elde edilen sonuçlara göre; yeşil ot verimi 13.40-65.96 t ha-1, pH 3.92-4.25, kuru madde oranı 24.26-35.83, ham protein oranı %3.44-7.03, ADF oranı %27.46-52.01, NDF oranı % 40.80-69.12, ham kül oranı %5.89-15.14, laktik asit %1.657-4.914, propiyonik asit %0.000-0.247, arasında değişmiştir. Bazı genotiplerin yem kalite özelliklerinin düşük olmasına rağmen çoğu genotip tüm sorgum silajına yakın kalitede özellikler göstermiş olup, kış döneminde hayvanlar için kaliteli kaba yem grubundadır. Yapılacak bitkisel üretim ve ıslah çalışmalarında bu tip bitkilere ağırlık verilmesi birim alandan alınacak verime ve hayvansal üretime katkı sağlamış olacaktır. Yeşil ot verimi yönünden MKSB16, MKSB112 ve MKSB114 genotipleri, ham protein yönünden MKSB1 ve MKSB10 genotipleri ön plana çıkmıştır.Anahtar kelimeler: Sorgum, silaj, tarımsal atık, kimyasal bileşim, sindirilebilirlik The present study was conducted to investigate the possible silage of stay-green sorghum genotypes. Following the grain harvest, 41 sorghum genotypes were chopped to make silage. Biochemical analyses were performed after 60 days of silage. Results revealed that green herbage yields varied between 13.40-65.96 t ha-1, pH between 3.92-4.25, dry matter ratios between 24.26-35.83%, crude protein ratios between 3.44-7.03%, ADF ratios between 27.46-52.01%, NDF ratios between 40.80-69.12%, crude ash ratios between 5.89-15.14%, lactic acid contents between 1.657-4.914%, propionic acid contents between 0.000-0.247%. Although some silage samples had low silage and nutritional characteristics, some others yielded quite close values with or even higher values than full sorghum silage. They can constitute a quality roughage source for livestock in winter. Further breeding works on stay-green genotypes may provide significant contributions to plant and livestock production activities. MKSB16, MKSB112 and MKSB114 genotypes were prominent with green herbage yield and MKSB1 and MKSB10 genotypes were prominent with crude protein.Key words: Sorghum, silage, agricultural residue, gas production, digestibility 48

Çalışmanın amacı; farklı hasat zamanlarının Kinoa ve Teff bitkilerin ot verimi ve ot kalitesi üzerine etkilerini incelemektir. Bu amaçla Kinoa ve Teff bitkileri tesadüf blokları deneme desenine göre beş tekrarlamalı olarak 2015 yılı Mayıs ayında ekilmiştir. Bitkiler çiçeklenme öncesi, çiçeklenme ve tohum bağlama dönemi olmak üzere 3 dönemde hasat edilerek yeşil ve kuru ot verimleri belirlenmiştir. Kuru ottan alınan örnekler öğütülerek kimyasal analizleri yapılmıştır.Çalışma sonuçlarına göre hem Kinoa hem de Teff bitkisinde hasat zamanının ilerlemesiyle yeşil ve kuru ot verimlerinde, asitte çözünmeyen lif (ADF) ve nötrde çözünmeyen lif (NDF) oranlarında artış gözlemlenmiştir. Bununla birlikte hasat zamanının ilerlemesiyle ham kül, ham protein, ham yağ, toplam fenolik ve antiradikal kapasitede azalmalar tespit edilmiştir. Kinoa bitkisinde yeşil ot verimi 955.21-1367.93 kg/da, kuru ot verimi 204.75-431.85 kg/da, ham protein oranı %11.67-20.62, ADF oranı %24.80-31.12, NDF oranı %37.19-46.21, ham kül oranı %12.22-15.24, ham yağ oranı %2.03-3.55, toplam fenolik 2.63-3.23 mg GAE/g ve antiradikal kapasitesi %31.89-45.25 arasında değişmiştir.Teff bitkisinde yeşil ot verimi 576.91-1061.78 kg/da, kuru ot verimi 198.54-637.03 kg/da ham protein oranı %6.57-13.35, ADF oranı %30.79-38.09, NDF oranı %60.36-69.49, ham kül oranı %6.79-8.70, ham yağ oranı %1.33-2.73, toplam fenolik 2.28-3.80 mg GAE/g ve antiradikal kapasitesi %28.48-58.30 arasında değişmiştir. Ham protein oranı, ADF ve NDF özellikleri dikkate alındığında Kinoa ve Teff bitkileri için çiçeklenme öncesi ve çiçeklenme zamanlarının hasat veya otlatılması için uygun olduğu düşünülmektedir. The present research was conducted to investigate the effects of different harvest times on herbage yield and quality of quinoa and teff plants. Plants were sown in May 2015 in randomized blocks design with five replications. Plants were harvested in three different periods as of before blooming, blooming and seed bulking stages and then green and dry herbage yields were measured. Samples were taken from dry herbage for chemical analyses. Increases were observed in green and dry herbage yields, acids detergent fiber (ADF) and neutral detergent fiber (NDF) ratios with the progress of harvest time in both quinoa and teff plants. On the other hand, decreases were observed in crude ash, crude protein, crude oil, total phenolics and antiradical capacity with the progress of harvest time. In quinoa plants, green herbage yields varied between 955.21-1367.93 kg/da, dry herbage yields between 204.75-431.85 kg/da, crude protein ratios between 11.67-20.62%, ADF ratios between 24.80-31.12%, NDF ratios between 37.19-46.21%, crude ash ratios between 12.22-15.24%, crude oil ratios between 2.03-3.55, total phenolic between 2.63-3.23 mg GAE/g and antiradical capacities between 31.89-45.25%. In teff plants, green herbage yields varied between 576.91-1061.78 kg/da, dry herbage yields between 198.54-637.03 kg/da, crude protein ratios between 6.57-13.35%, ADF ratios between 30.79-38.09%, NDF ratios between 60.36-69.49%, crude ash ratios between 6.79-8.70%, crude oil ratios between 1.33-2.73, total phenolic between 2.28-3.80 mg GAE/g and antiradical capacities between 28.48-58.30%. Considering the crude protein, ADF and NDF characteristics, it was concluded that quinoa and teff plants should be harvested or grazed before blooming or during blooming periods. 48

Bu projede; iki farklı (5 ve 20) sodyum absorbsiyon oranına (SAR) ve 4 farklı düzeyde tuzluluk (0, 3, 5 ve 8 dS/m) değerine sahip sulama sularının Kamışsı yumak (Festuca arundinacea schreb) bitkisinde bitkisel özellikler ile ot verimi ve kalitesi üzerine etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma Erciyes Üniversitesi ERUTAM uygulama arazisinde bölünmüş parseller deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Bitkilere uygulanacak su miktarı nötronmetre ile toprak nem ölçümlerinden hesaplanmıştır. Farklı tuz düzeyleri ve SAR oranlarına sahip sulama suları CaCl2, NaCl ve MgSO4 kullanılarak hazırlanmıştır. Sulamalar damla sulama sistemiyle gerçekleştirilmiştir.Araştırma sonuçlarına göre; yeşil ot verimi 3294-4530 kg/da, kuru ot verimi 748-1080 kg/da, ham protein verimi 60.2-81.2 kg/da, bitki boyu 69.1-97.3 cm, ham protein oranı % 6.02-8.11, asitte çözünmeyen lif (ADF) oranı %35.85-39.94, nötrde çözünmeyen lif (NDF) oranı %62.48-65.80, ham kül oranı ise %11.74-12.66 arasında değişmiştir. Tuz oranının artışı ile ot verimleri, ADF ve NDF de azalmalar tespit edilirken, ham protein ve ham kül oranlarında artışlar belirlenmiştir. In the current study, it was aimed to investigate the effects of irrigation water with two different sodium absorption rates (SAR) and four different salt values (0, 3, 5 ve 8 dS m-1) on plant characteristics, grass yield and quality of tall fescue plant (Festuca arundinacea Schreb.). The experiments were conducted as three replicates according to split plot design in ERUTAM practice lands at Erciyes University. The amount of water applied to crops is calculated using neutrometer from measurements of soil moisture. Irrigation waters with different salt levels and SAR rates were prepared by using CaCl2, NaCl and MgSO4. Irrigation was carried out with drip irrigation systems.According to research results; the values of forage yield, hay yield, crude protein yield, plant height, crude protein rate, acid detergent fiber (ADF), neutral detergent fiber (NDF), and crude ash rates were respectively ranged between 3294-4530 kg da-1, 748-1080 kg da-1, 60.2-81.2 kg da-1, 69.1-97.3 cm, 6.02-8.11%, 35.85-39.94%, 62.48-65.80%, 11.74-12.66%. It was seen that with the increase in salt rates grass yields, ADF, and NDF indicated a decrease, but crude protein and crude ash rates indicated a considerably increase. 66

Hayvancılığımız için her geçen gün önemi anlaşılan silajlık mısırın tarımı hızla artmaktadır. Çiftçilerin kar etmeleri için en az masrafla en yüksek ve kaliteli yemi üretmeleri gerekmektedir. En fazla gideri oluşturan sulama ve azot gübrelemesi için en uygun dozların belirlenmesi ile maliyetin azaltılması, verim ve kalitenin arttırılması ve çevre kirlenmesine engel olunması amaçlanmaktadır. Bu çalışmada silajlık mısır bitkisinde en uygun sulama miktarı ile azot dozunu belirleme amaçlamıştır. Bu amaçla 3 azot dozu (10, 20 ve 30 kg/da) ve tarla kapasitesi esas alınarak 3 sulama seviyesi (tarla kapasitesi esas alınarak; %100, %75 ve %50) kullanılmıştır. Bitkiler mayıs ayında ekilmiş ve yetişme süresince gerekli bakım işlemleri yapılmıştır. Su miktarı nötronmetre kullanılarak hesaplanıp damlama sulama ile verilmiştir. Azotun yarısı ekimle yarısı da sapa kalkma döneminde uygulanmıştır. Bitkinin arazi çalışmalarında bitki boyu, bitki çapı, yeşil ot verimi, koçan, yaprak ve gövde oranları ve kök gelişimi belirlenmiştir. Süt-hamur olum dönemine gelen bitkiler hasat edilerek silaj yapılmış ve 60 gün sonra açılan silajlarda kuru madde, pH, ADF, NDF, ham protein ve ham kül özellikleri incelenmiştir.Çalışmamızda elde edilen değerlerde uygulamaların yeşil ot verimi üzerine etkisi su ve azot dozu uygulamalarında %1 seviyesinde çok önemli bulunmuş olup, en yüksek suxazot interaksiyonu değeri 7180,95 kg ile %75 su x 30 kg/da azot uygulaması olmuştur. Uygulamaların bitki boyuna etkisi su uygulamalarında %5 seviyesinde önemli olurken, Su x Azot uygulamasının en yüksek değeri 225 cm değeri ile %100 su x 30 kg/da azot uygulamasından elde edilmiştir. Uygulamaların yaprak oranına etkisi su uygulamalarının ve azot dozlarının etkisi %1 seviyesinde çok önemli çıkarken, en yüksek değer %23.43 ile %50 su x 10 kg/da N uygulaması olmuştur. Uygulamaların gövde oranına etkisi su uygulamalarında %5 seviyesinde önemli olurken en yüksek gövde oranı %31.84 ile %50 su x 30 kg/da N uygulamasından elde edilmiştir. Uygulamaların koçan oranı üzerine etkisi, azot dozlarında %5 seviyesinde çok önemli çıkarken, en yüksek değer %56.00 değeri ile %75 su x 20 kg/da N uygulamasında görülmüştür. Uygulamaların ham kül oranına etkisi, su uygulamalarında %1 seviyesinde önemli olurken en yüksek değer %6.23 ile %75 su x 30 kg/da N uygulaması olmuştur. Uygulamaların ADF üzerine etkisi, azot dozlarında %1 seviyesinde çok önemli olurken, en yüksek değer %29.13 ile %75 su x 30 kg/da azot dozlarında görülmüştür. Uygulamaların NDF üzerine etkisi, su uygulamalarında %1 seviyesinde çok önemli olurken, en yüksek değere %48.11 ile %75su x 30 kg/da N uygulamasında ulaşılmıştır. Uygulamaların ham protein üzerine Su x Azot uygulamasının en yüksek değeri %7.26 değeri ile %75 su x 30 kg/da azot uygulamasından elde edilmiştir. Denememizde yapılan uygulamalarda alınan değerlerde bitki çapı ve pH oranına su uygulamaları ve azot dozlarının etkisi önemsiz bulunmuştur.Denememizde elde edilen değerler değerlendirildiğinde, mısır bitkisi üzerine yeşil ot verimi, yaprak oranı, ham protein ve koçan oranı üzerine etkileri su uygulamaları ve farklı azot dozları uygulamasında önemli olduğu görülmektedir. Bununla birlikte bitki çapı oranı ve pH oranına farklı su ve azot dozu uygulamalarının etkisinin önemsiz olduğu görülmüştür. Silage maize culture is ever increasing with increasing livestock activities. Farmers should produce high quality feed with the lowest cost for a profitable production. Irrigation and nitrogen fertilization constitute the greatest cost items in maize culture. Therefore optimum irrigation levels and nitrogen doses should be determined to reduce the costs and to improve the yields and quality and to prevent possible environmental pollution. The present study was conducted to determine proper irrigation levels and nitrogen doses for silage maize. Thus, 3 different nitrogen doses (10, 20 ve 30 kg/da) and 3 different irrigation levels (100, 75 and 50% of field capacity) were experimented in this study. Plants were sown in May and relavent cultural practices were implemented throughout the growth season. Amount of irrigation water was calculated by using the soil moisture contents through a neutron meter. Half of nitrogen was applied at sowing and the remaining half was applied when the plants reached to a height of 50 cm. Plant height, stalk diameter, green herbage yield, cob, leaf and stalk ratios and root development were investigated as the experimental parameters. Plants were harvested at milk-dough stage and ensiled. Following 60 days of ensilage, dry matter, pH, ADF, NDF, crude protein and crude ash parameters were determined. Effects of irrigation water levels and nitrogen doses on green herbage yields were found to be significant at p

Çalışmanın amacı; farklı ağır metalllerin (Al, Cr ve Pb) dozlarının (0, 2, 4, 8, 16, 32 ve 64 pmm) sorgum bitkisinin enzim aktivitesi üzerine etkisini araştırmaktır. Bu amaçla Sugar Grazer II sorgum çeşidi kullanılmıştır. Tohumlar özel hazırlanmış kaplar kullanılarak hoagland içersine 50 adet tohum konularak üç tekrarlamalı 25 °C'de 10 gün stressiz 10 gün stres koşullarında iklim odasında yetiştirilmiştir. Yetiştirme süresi sonunda bitkilerin kök ve yaprakları ayrılarak analizler yapılmıştır.Ağır metaller ve bunların toksik düzeyleri reaktif oksijen türlerinin (ROS) ortaya çıkmasına neden olup fizyolojik ve biyokimyasal süreçleri etkileyebilmektedir. Bu çalışmada büyütme kabininde su kültüründe hougland solüsyonu içinde sorgum (Sorghum bicolor L.) tohumlarına farklı konsantrasyonlarda (2, 4, 8, 16, 32, and 64 ppm) alüminyum (Al), krom (Cr) ve kurşun (Pb) uygulamak suretiyle ağır metallerin kök ve yapraklarda bazı fizyolojik ve biyokimyasal özellikler üzerine etkileri incelenmiştir. Sorghum bicolor ağır metallere dayanımı açısından oldukça ilgi çekmektedir. Bu çalışmada farklı Al, Cr ve Pb dozlarında membran lipid peroksidasyonu (MDA), prolinedüzeyleri, katalaz(CAT, EC 1.11.1.6), süperoksitdismutaz (SOD, EC 1.15.1.1), askorbatperoksidaz (APX, EC 1.11.1.11), glutatyonredüktaz(GR, EC 1.6.4.2) ve glutatyon S-transferaz (GST, EC 2.5.1.18) aktiviteleri incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre Al dozları 4 ppm ve üzeri dozlarda Chl a miktarını, 32 ppm ve 64 ppm dozlarında ise toplam Chl miktarını önemli düzeyde düşürmüş fakat 2 ppm dozundaki keskin artış dışında Chl b düzeylerinde herhangi bir değişime neden olmamıştır. Al, Cr ve Pb nin 64 ppm dozu toplam Chl içeriğini önemli düzeyde azaltmasına rağmen (sırasıyla yaklaşık %32, 4 ve 34), yaprak proline düzeyini arttırmıştır (kontrol uygulamasına kıyasla sırasıyla hemen hemen 5, 21 ve 40 kat). Al ve Cr uygulamalarında köklerde prolin, MDA, APX ve GST arasında ve tüm elementler için kök GST aktiviteleri arasında pozitif korelasyonlar söz konudur. Aynı şekilde, yapraklarda ise Al ve Cr için proline ve MDA arasında pozitif korelasyonlar gözlenmiştir. Buna rağmen, antioksidan enzimlerin devreye girmesi sorgum hücrelerini ağır metal toksisitesinden korumak için yeterli olmayabilir, bu nedenle söz konusu bulguların geçerliliğini ispat etmek daha ileri düzeyde çalışmalara gerek vardır. Heavy metals and their toxic levels generate reactive oxygen species (ROS) and effect physiological and biochemical processes. Experiments were carried out by cultivating the seeds in hydroponic hoagland solution in a growth chamber for investigating the effect of Aluminum (Al), Chrome (Cr) and Lead (Pb) concentrations (2, 4, 8, 16, 32, and 64 ppm) on some physiological and biochemical characteristics of Sorghum bicolor in root and leaf. Sorghum bicolor has received great interest in terms of resistance to heavy metals. Therefore we investigated membrane lipid peroxidation (MDA), proline level, catalase (CAT, EC 1.11.1.6), superoxide dismutase (SOD, EC 1.15.1.1), ascorbate peroxidase (APX, EC 1.11.1.11), glutathione reductase (GR, EC 1.6.4.2) and glutathione S-transferase (GST, EC 2.5.1.18) activities upon exposure to Al, Cr, and Pb concentrations. Al doses significantly decreased the amount of Chl a at 4 ppm and subsequent doses, and total Chl at 32 and 64 ppm doses, however, it didn't cause any change at the level of Chl b except at 2 ppm with a sharp increase. Although 64 ppm applications of Al, Cr, and Pb significantly decreased the total Chl content (about 32, 4, and 34%, respectively), it caused increase in proline level (nearly 5, 21, and 40 times higher compared to control, respectively) in leaf. A common observation is that a positive correlation was apparent between proline, MDA, APX and GST activity for Al and Cr treatments and GST activity for all three element treatments in root. Also, the only positive correlation was evident between proline and MDA for Al and Cr applications in leaf. Despite these, induction of antioxidant enzymes may not be enough to protect sorghum cells from heavy metal toxicity; however, further studies are required to verify this. 91

Bu araştırma, 2012 yılında Erciyes Üniversitesi Seyrani Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Laboratuvarında yürütülmüştür. Bu çalışmada, nohut (Cicer arietinum L.)?da bazı klor tuzlarının çimlenme ve çıkış üzerine etkileri belirlenmesi amaçlanmıştır. Denemede, 6 farklı nohut çeşidi (Akçin 91, Aziziye, Gökçe, İnci, Işık 05 ve Yaşa 05) ile NaCl, MgCl2 ve CaCl2 tuzları materyal olarak kullanılmıştır. Çalışmada her üç tuzdan da 4, 8 ve 16 dS/m elektriksel iletkenlik değerlerinde solüsyonlar hazırlanmıştır. Kontrol olarak distile su kullanılmıştır. Araştırma tesadüf bloklarında faktöriyel deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak kurulmuştur. Her tekerürüde 50 adet tohum kullanılmıştır. Araştırmada çimlenme yüzdesi, ortalama çimlenme süresi, radikula ve plumula uzunluğu, radikula ve plumula yaş ve kuru ağırlığı,çıkış yüzdesi, kök uzunluğu, kök yaş ve kuru ağırlığı, fide uzunluğu, fide yaş ve kuru ağırlığı özellikleri incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, Akçin 91, Aziziye, Gökçe, İnci, Işık 05 ve Yaşa 05 nohut çeşitlerinde NaCl, MgCl2 ve CaCl2 tuzlarının artan dozlarında incelenen tüm özelliklerde önemli azalmalar belirlenmiştir. Tüm tuz kaynaklarında 16 dS/m dozu çıkış için öldürücü etkiye sahip olmuştur. Çeşitlerin tuz türlerine tepkileri farklı olmuştur. Aziziye çeşidi NaCl tuzunda, Işık-05 çeşidi CaCl2 tuzunda, Gökçe çeşidi ise MgCl2 tuzunda daha yüksek çıkış göstermiştir. Sonuç olarak, nohut çeşitlerinin farklı tuz tiplerine farklı tepkiler verdiği ve 8 dS/m'den daha yüksek tuzluluk seviyesinde çıkış sağlanamayacağı sonucuna varılmıştır.Haziran 2013, 81 sayfaAnahtar Kelimeler: Nohut (Cicer arientinum L.), çeşit, tuzluluk, tolerans Effects of chloride salts on germination and emergence rates of different chickpea (Cicerarietinum L.) cultivars were investigated in this study. Experiments were carried out at laboratories of Field Crops Department of Erciyes University Agricultural Faculty in the year 2012. Six different chickpea cultivars (Akçin 91, Aziziye, Gökçe, İnci, Işık 05 and Yaşa 05) and three different chloride salts (NaCl, MgCl2 and CaCl2) were used in experiments. Salts were applied at 4, 8 and 16 dS/m doses and distilled water was applied to control treatment. Experiments were implemented in randomized blocks factorial experimental design with four replications. A total of 50 seeds were used in each block. Germination rates, average germination duration, radicula and plumule lengths, fresh and dry radicula and plumule weights, emergence rates, root lengths, fresh and dry root weights, seedling lengths, fresh and dry seedling weights were investigated in experiments. Results revealed significant decreases in entire parameters of all cultivars with increasing salt doses. The 16 dS/m dose of all three salts was found to be lethal. Different cultivars exhibited different responses against salt doses. The cultivar Aziziye presented higher emergence rates in NaCl, Işık-05 in CaCl2 and Gökçe in MgCl2. It was concluded in present study that chickpea cultivars yielded different responses against different salt sources and emergence was not possible above 8 dS/m. June 2013, 81 pagesKey Words: Chickpea (Cicer arientinum L.), cultivar, salinity, tolerance 79