Search

Myzus persicae (Sulzer) (Hemiptera: Aphididae), birçok üründe önemli kayıplara neden olan polifag bir zararlıdır.Bu çalışmada, laboratuarda seleksiyon baskısı sonucunda direnç oranı 57.5 kata ulaşan bir M. persicae popülasyonunda acetamipriddirencinin biyokimyasal ve moleküler mekanizması araştırılmıştır. Çalışma 2018-2020 yılları arasında Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma bölümünde yürütülmüştür. Sinerjistik, biyokimyasal ve moleküler çalışmalar, seleksiyon popülasyonunda artan P450 aktivitesinin olmadığını göstermiştir. Buna ilaveten, seleksiyon popülasyonunda, acetamiprid dahil neonikotinoidlerin hedef bölgesi olan nikotinik asetilkolin reseptöründe (nAChR) herhangi bir nokta mutasyonu belirlenmemiştir. Bu sonuçlar, seleksiyon popülasyonunda artan P450 aktivitesi ve hedef bölge mutasyonları dışındaki mekanizmalar yoluyla yüksek düzeyde asetamiprid direncinin geliştirilebileceğini düşündürmektedir. Acetamipridile selekte edilen popülasyonda, imidacloprid, sulfoxaflor, beta-cyfluthrin ve tau-fluvanite karşı 1.54 ila 4.76 kat arasında duyarlılık azalması belirlenmiştir. Bununla birlikte, farklı genetik geçmişlere sahip M. persicae popülasyonlarında çapraz direncin belirlemek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç bulunmaktadır, Myzus persicae(Sulzer) (Hemiptera: Aphididae) is a polyphagous pest that causes significant losses in many crops. In the present study, the biochemical and molecular mechanism of acetamiprid resistance in a laboratory-selected M.persicae population of which the resistance ratios reached 57.5-fold were investigated. This study was conducted in the Isparta University of Applied Sciences, Agriculture Faculty, Department of Plant Protection in 2018 and 2020. Synergism, biochemical and molecular assays showed the absence of increased P450 activity in selected population. In addition, no point mutation in nicotinic acetylcholine receptor (nAChR), the target-site of neonicotinoids including acetamiprid, was detected in the selected population. These results suggests that high level of acetamiprid resistance might be developed via the mechanisms other than well-known mechanisms, such as increased P450 activity and target-site mutations. The population selected with acetamiprid showed decreased susceptibility to imidacloprid, sulfoxaflor, beta-cyfluthrin, and tau-fluvanite ranging from 1.54 to 4.76. Nonetheless, more studies are needed to support cross-resistance by M. persicae populations having different genetic backgrounds.

Bu çalışma 2016-2017 yıllarında Salkım güvesi Lobesia botrana (Denis and Schiffermüller)’ya karşı mücadelede çiftleşmeyi engelleme yöntemi uygulanmıştır. Adıyaman ili farklı 2 bağ alanında çiftleşmeyi engelleme (ÇE) bağı İsonet-L ((E,Z)-7,9 dodecadienyl acetate 172 mg-yayıcı-1) yayıcıları kullanılmış ve geleneksel uygulamaların (GU) yapıldığı 2 bağ alanı olmak üzere 4 bağ alanında yürütülmüştür. ÇE bağında 2016 yılında birinci ve ikinci deneme alanlarında 50 salkımdaki vuruk sayıları ortalama 1. dölde %0, 2. dölde %4 ve 3. dölde %3 olmuştur. Birinci ve ikinci GU bağında ise 50 salkımdaki vuruk sayıları ortalama 1. dölde %0, 2. dölde %10 ve 3. dölde %5 olmuştur. ÇE bağında 2017 yılında birinci ve ikinci deneme alanlarında 50 salkımdaki vuruk sayıları ortalama 1. dölde %2, 2. dölde %4 ve 3. dölde %4 olmuştur. Birinci ve ikinci GU bağlarında 50 salkımdaki vuruk sayıları ortalama 1. dölde %4, 2. dölde %10 ve 3. dölde %7 olmuştur. 2016 ve 2017 yıllarında ÇE bağlarında insektisit uygulaması yapılmamıştır. GU bağlarında çiftçi birinci deneme alanına 2 kez insektisit, ikinci deneme alanına ise 1 kez insektisit uygulaması yapmıştır. Çalışma sonucunda çiftleşmeyi engelleme tekniğinin L. botrana’ya karşı mücadelede başarılı bir şekilde kullanılabileceği kanısına varılmıştır., In this study, the mating disruption method was applied in the control against the European grapevine moth Lobesia botrana (Denis and Schiffermüller) in 2016-2017. Mating disruption (MD) vineyard in two different areas in Adıyaman province, Isonet-L ((E,Z)-7.9 dodecadienyl acetate 172 mg-dispensers-1) dispensers were used and carried out in 4 vineyard areas, 2 of which traditional applications (TA) were made. In the MD vineyard, the average rates of infestation in 50 clusters in the first and second MD areas in 2016 were found as 0, 4 and 3% for the 1st, 2nd, and 3rd generations respectively. In the first and second TA vineyards, the average rates of infestation in 50 clusters were found as 0, 10, and 5% for the 1st, 2nd, and 3rd generations respectively. In the MD vineyard, the average rates of infestation in 50 clusters in the first and second trial areas in 2017 were found as 2, 4, and 4% for the 1st, 2nd, and 3rd generations respectively. In the first and second TA vines, the average rates of infestation in 50 clusters were found as 4, 10, and 7% for the 1st, 2nd, and 3rd generations respectively. In 2016 and 2017, no insecticide application was made in the MD vineyards. In TA vineyards, the farmer applied insecticide twice to the first TA area and once to the second TA area. As a result of the study, it was concluded that the mating disruption technique can be used successfully in the control against L. botrana.

Bu çalışmada Harran Ovasında suluda buğday tarımının 2002-2021 yılları arasındaki yapısal değişikliklerin yıllık çiftçi sörveyleri yoluyla izlenmesi amaçlanmıştır. 2002-2021 yılları arasında 13 sörvey yılında Şanlıurfa il merkezine 10 km uzaklıktaki köylerde her yıl tesadüfen seçilmiş 50’şer çiftçi üzerinde yürütülen bu çalışmalarda çiftçilere 27 soru sorulmuş ve 23 sorunun cevapları tanımlayıcı istatistikler yardımıyla değerlendirilmiştir. Buna göre Burgos ve Dariel çeşitleri yüksek verimleri ve pazarlama fiyatlarıyla en çok tercih edilen çeşitler olurken ortalama verim 531±9,41 kg/da olmuştur. Toprak işleme, ekim zamanı ve ekim normu, gübre normu, sulama, yabancı ot mücadelesi, hasat, harman gibi konularda önerilen normlara yakın uygulamaların yapıldığı tespit edilmiştir. Yağış azlığı ve mevsimlere dağılımında düzensizliklerin olması, buğdayda yatma ve bazı yaprak hastalık sorunlarının giderilememiş olması verimi sınırlayıcı faktörler olarak tespit edilmiştir. Girdi fiyatlarındaki yükselme buğday ekim miktarında yaşanan en önemli sorun olarak görülmektedir. Sonbahar yağışlarının geç gelmesi durumunda ovaya buğday için tav suyu verilmesi ve ilkbaharda erken kuraklık olması durumda kanallara erken su verilmesinin buğdayın su ihtiyacının giderilmesinde yaşamsal önemde olduğu anlaşılmıştır., This study aimed to assess the improvements for wheat cultivation under irrigated conditions in Harran Plain by annual farmer surveys carried out from 2002 to 2021. Through the 13 years between 2002 and 2021, the surveys were carried out in some villages approximately 10 km away from city Sanliurfa City Center. Randomly selected 50 farmers were subjected to surveys for each year. A 27 questions were asked to farmers and 23 of them were used for evaluation. As a result, Burgos and Dariel were found to be mostly preferred varieties. Grand mean of grain yield was determined as 531±9,41 kg/da. It was seen that applications close to the recommended norms have been made on issues such as tillage, sowing time and sowing norm, fertilizer norm, irrigation, weed control, harvesting and threshing. Inadequate rainfall and seasonal distribution, lodging and some foliar diseases were found to be major yield constraining factors. Increasing input prices was the major cultivation limiting factor. Depending on the late fall rainfall it was also suggested the importance of irrigation water delivery into channels for timely wheat germination. Furthermore due to early drought in spring, relatively early delivery of irrigation water into channels was found to be vital for secure wheat production.

The aim of this study was to determined effect of different doses of N: P: K applications on fruit yield and some quality traits in Anatolian chestnut in Bursa (Turkey) ecological condition during 2013 and 2014. In the research, triple experimental zones were determined in a 20-year-old chestnut orchard. Each of these experimental zones consisted of 30 trees. As experimental treatments, 1.1, 2.2, 3.3, and 4.4 lb N tree-1 (N application zone; NAZ), 0.55, 1.1, 1.65, and 2.2 lb P tree-1 (P application zone; PAZ), 1.1, 2.2, 3.3, and 4.4 lb K tree-1 (K application zone; KAZ) were applied except for the control dose. The fertilizer doses were applied by mixing to 30 cm depth of tree canopy soil in April. According to analyses of collected, nitrogen, phosphorus, and potassium affected fruit yield by 30, 31, and 27%, respectively. Total protein increased the fastest at the nitrogen application's zone (NAZ) at an average of 14% rate. The highest increasing in carbohydrate, starch, and invert sugar was recorded as 20, 24, and 18%, respectively at N: P: K application's zone., Bu çalışmanın amacı, Bursa (Türkiye) ekolojik koşullarında 2013 ve 2014 yıllarında Anadolu kestanesinde farklı dozlarda N: P: K uygulamalarının meyve verimi ve bazı kalite özellikleri üzerindeki etkisini belirlemektir. Araştırmada, 20 yıllık bir kestane bahçesinde üçlü deneme bölgeleri belirlenmiştir. Bu deney bölgelerinin her biri 30 ağaçtan oluşmaktadır. Deneme konuları olarak, kontrol dozu haricinde 1.1, 2.2, 3.3 ve 4.4 lb N ağaç-1 (N uygulama bölgesi; NAZ), 0.55, 1.1, 1.65 ve 2.2 lb P ağaç-1 (P uygulama bölgesi; PAZ), 1.1, 2.2, 3,3 ve 4,4 lb K ağaç-1 (K uygulama bölgesi; KAZ) uygulanmıştır. Gübre dozları Nisan ayında 30 cm derinliğindeki ağaç taç izdüşümü toprağına karıştırılarak uygulanmıştır. Elde edilen verilere göre azot, fosfor ve potasyum meyve verimini sırasıyla % 30, % 31 ve % 27 oranında etkilemiştir. Toplam protein, en hızlı nitrojen uygulama bölgesinde (NAZ) ortalama % 14 oranında artmıştır. Karbonhidrat, nişasta ve invert şekerde en yüksek artış N, P, K uygulama bölgelerinde sırasıyla % 20, 24 ve 18 olarak kaydedilmiştir.

Bu çalışmanın amacı, Aydın (Türkiye) ekolojik koşullarında 2016 ve 2017 yıllarında Hicaznar çeşidinde farklı dozlarda kalsiyum klorür (CaCl2) uygulamalarının meyve verimi, bazı kalite özellikleri ve bitkinin beslenmesine etkisini belirlemektir. Çalışmada ağaçlara kontrol dozu dışında % 0.2, 0.4, 0.6, 0.8 ve 1.0 kalsiyum klorür (CaCl2) çözeltileri püskürtülerek uygulanmıştır. Çözelti dozları, 15 Haziran ve 15 Ağustos'ta meyve yetiştirme mevsimi boyunca iki kez uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, CaCl2 uygulamaları ile meyve verimi, kabuk kalınlığı, meyve uzunluğu, çapı ve ağırlıkları kontrol dozuna göre artmıştır. Yaprak CaCl2 uygulamaları, yaprak Ca içeriğini % 60 arttırmıştır. Artan CaCl2 dozlarına paralel olarak N ve Ca dışındaki diğer bitki besin maddelerinin konsantrasyonları azalmıştır. Yaprak P içeriği bu durumda etkilenmemiştir. Sonuç olarak Hicaznar çeşidinde yapraklara uygulanacak CaCl2 uygulama dozu % 0.6 olarak belirlenmiştir., The purpose of this experiment was to define the influence of different doses of calcium chloride (CaCl2) applications on fruit yield, some quality properties, and nutrition of plant in Hicaznar pomegranate cultivar during 2016 and 2017 in Aydın (Turkey) ecological condition. In the study, 0.2, 0.4, 0.6, 0.8, and 1.0% solutions of calcium chloride (CaCl2) were applied by spraying except the control dose to the trees. The solution doses were twice applied during the fruit growing season in June and August. According to the results, fruit yield, peel thickness, fruit length, diameter, and weights were increased compared to control dose with CaCl2 applications. Foliar CaCl2 applications increased foliar Ca content by 60%. Concentrations of other plant nutrients other than N and Ca were decreased in parallel with increasing CaCl2 doses. Foliar P content was not affected in this case. As a result, the amount of CaCl2 solution to be applied to leaves in Hicaznar pomegranate was determined as 0.6%.

The sweet chestnut has provided the fuel, shelter, and nutrition needs of mankind for centuries. However, it was mostly accepted as a forest tree. This study aims to determine the effect of chestnut leaves of fertilizers containing nitrogen, phosphorus, and potassium on nutrient elements and to create a macro fertilization program for the chestnut tree. In this context, nitrogen (0, 110, 220, 330, 440 lb N ha-1) phosphorus (0, 55, 110, 165, 220 lb P ha-1 ), and potassium (0, 110, 220, 330, 440 lb K ha-1 ) fertilizers were applied to chestnut trees for two years in different levels. While nitrogen applications increase N, Zn, and Cu concentrations in chestnut leaves; It reduced Fe and Mn content, and no statistically significant effect was found on P, K, Ca, and Mg concentrations. However, increasing phosphorus applications increased N, P, and Cu concentrations in chestnut leaves, but decreased K, Ca, and Mg content, and no statistically significant effect was detected on Fe, Zn and Mn concentrations. This research, which is among the very limited number of studies related to the nutrition of chestnut, maybe a guide for future studies. Keywords: Chestnut (Castanea sativa Mill.), plant nutrition, interaction, macronutrients, micronutrients.

Synthetic fumigants are extensively used for the control of stored product pests. Among these fumigants, phosphine gas (PH3) has an important role. In this study, the toxic effect of phosphine gas was investigated at low temperatures. For this purpose, adult stages of Rice weevil [Sitophilus oryzae Linnaeus, 1763 (Coleoptera: Curculionidae)], Red flour beetle [Tribolium castaneum (Herbst, 1797) (Coleoptera: Tenebrionidae)] and Confused flour beetle [Tribolium confusum Jaquelin Du Val, 1868 (Coleoptera: Tenebrionidae)] were exposed to 150, 300 and 600 ppm phosphine gas concentrations at 4, 9 and 24 hours and 1 and 2.5 °C low temperatures. It was obtained that, at 150 ppm dose, 4 hours exposure period and 1 °C temperature conditions the mortality rates for T. castaneum and T. confusum 61.06 % and 78.15 %, respectively. On the other hand, only 0.20 % mortality rate was obtained for S. oryzae under the same conditions. The studies were carried out in the stored product pests laboratory of the Plant Protection Central Research Institute in 2019. It was revealed that the mortality rate increases in all three insect species with increasing exposure time and dose under low temperature conditions., Depolanmış ürün zararlıları ile mücadelede yoğun şekilde sentetik fümigantlar kullanılmaktadır. Kullanılan bu fümigantların içinde fosfin gazı (PH3) önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmada fosfin gazının düşük sıcaklıklarda ki toksik etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla Pirinç biti [Sitophilus oryzae Linnaeus, 1763 (Coleoptera: Curculionidae)], Un biti [Tribolium castaneum (Herbst, 1797) (Coleoptera: Tenebrionidae)] ve Kırma biti [Tribolium confusum Jaquelin Du Val, 1868 (Coleoptera: Tenebrionidae)]’nin erginleri 4, 9 ve 24 saatlik uygulama sürelerinde 150, 300 ve 600 ppm fosfin gaz konsantrasyonları ile 1 °C ve 2.5 °C’lik düşük sıcaklık koşularında ölüm oranları araştırılmıştır. Çalışmada T. castaneum ve T. confusum için 150 ppm dozda 4 saatlik uygulama süresinde ve 1 °C sıcaklık koşullarında sırasıyla % 61.06 ve % 78.15’lik ölüm oranı elde edilmiştir. Buna karşın bu değerde aynı koşularda S. oryzae için % 0.20’lik ölüm oranı elde edilmiştir. Çalışmalar 2019 yılı Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü Depolanmış Ürün Zararlıları laboratuvarında yürütülmüştür. Bu çalışma ile düşük sıcaklık altında fosfin gazı toksisitesinin uygulama süresi ve doz artışına paralel olarak arttığı ve her üç böcek türünde de mutlak ölümün sağlandığı ortaya konmuştur.

In Turkey, which is the leader in the production of cherries, the most widely produced and exported cultivar is 0900 Ziraat. Although this cultivar has an outstanding fruit quality, it has a significant fruit set problem. Adequate pollination is essential for the production of high quality and abundant products in sweet cherry orchards. However, the efficacy of insects, especially bees, which are effective factors in polluting the cherry, are not well known by the producers. In this study, which was conducted in the Malatya Apricot Research Institute between 2012 and 2013, it was aimed to determine of the effect of honey bee and other insects on pollination of 0900 Ziraat sweet cherry cultivar. In the study, three different applications were performed. These include: a) 1x1 mm tulle application; b) 4x4 mm tulle application, and; c) free application. Two bee hives were left in the experimental orchard before flowering, and tulles were placed in the branches after counting the flowers in these studied branches. During the flowering period, visits of honey bees and insects to flowers in free application were counted. In addition, fruit set rates were determined in all branches and pomological analysis was performed in the fruit obtained. The most intensive visits to the flowers were made by the honey bees, the average fruit set rate was 1.6% in 1x1 mm tulle application, where only the wind was effective, 5.8% in 4x4 mm tulle application, where only the insects smaller than honey bees were effective, and 18.2% in free application, where the honey bees were also effective in pollination. In the pomological analysis results, the effect of applications on fruit quality was found to be not significant. As a result, it was determined that the most effective factor in pollination of cherries was honey bees, which greatly increased the fruit set., Kiraz üretiminde lider konumda olan ülkemizde, en fazla üretimin ve ihracatın yapıldığı kiraz çeşidi 0900 Ziraat’tır. Meyve kalitesi yönüyle üstün özellikte olan bu çeşitte önemli oranda meyve tutum sorunu bulunmaktadır. Yeterli tozlanma kiraz bahçelerinde kaliteli ve bol ürün eldesi için şarttır. Ancak kirazın tozlanmasında etkili faktörlerden olan böceklerin ve bilhassa arıların etkinliği üreticilerce yeterince bilinmemektedir. Malatya Kayısı Araştırma Enstitüsü’nde 2012-2013 yıllarında yürütülen bu çalışmada, 0900 Ziraat kiraz çeşidinin tozlanmasında bal arısı ve diğer böceklerin etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada üç farklı uygulama yapılmıştır. Bunlar; a) 1x1 mm tül uygulaması, b) 4x4 mm tül uygulaması ve c) serbest uygulamadır. Deneme bahçesine çiçeklenme öncesinde 2 adet arılı kovan bırakılmış ve uygulamaların yapılacağı dallarda çiçek sayımları yapılarak tül ile keselenmiştir. Çiçeklenme süresince, serbest uygulamada bal arısı ve böceklerin çiçeklere gerçekleştirdiği ziyaretler sayılmıştır. Ayrıca uygulama yapılan bütün dallarda meyve tutum oranları belirlenmiş ve elde edilen meyvelerde pomolojik analizler yapılmıştır. Çalışmada çiçeklere en yoğun ziyareti bal arılarının gerçekleştirdiği, ortalama meyve tutum oranının rüzgârın etkili olduğu 1x1 mm tül uygulamasında %1.6, morfolojik olarak bal arılarından küçük böceklerin etkili olduğu 4x4 mm tül uygulamasında %5.8 ve arıların da etkili olduğu serbest uygulamada ise %18.2 oranında gerçekleştiği saptanmıştır. Pomolojik analiz sonuçlarında uygulamaların meyve kalitesine etkisi önemsiz bulunmuştur. Sonuç olarak; kirazların tozlanmasında en etkili faktörün bal arıları olduğu ve meyve tutumunu büyük oranda artırdığı belirlenmiştir.

This research was performed to determine the effects of potassium applied on the soil to different doses on the yield and yield components of sweet chestnut grown in conditions in the Bursa province in 2012 and 2013. In this context, 0, 500, 1000, 1500 and 2000 g K tree-1 doses were applied to the tree canopy soil at 0-30 cm depth in April. According to the results of the study, the highest fruit yield, total protein, and sugar were recorded averagely 26 kg tree-1, 10.7 and 13.7 g 100 g-1 respectively in 1500 g K tree-1 dose in application years. The highest starch content in fruit was determined as average 34.5 g 100 g-1 in 1000 g K tree-1 dose. As a result of this research, the amount of potassium fertilizer to be applied to the Sarıaşılama variety of chestnut trees at the age of 20 years were determined as 1500 g K tree-1

Bu araştırmada, Konya ekolojik şartlarında 2017-2018 yılında, tıbbi ve aromatik bitkiler içerisinde önemli bir yeri olup kültürü yapılan nane (Mentha piperita L.), kekik (Origanum onites L.), melisa (Melissa officinalis L.), adaçayı (Salvia officinalis L.) ve dağçayı (Sideritis stricta) bitkilerinde hasat sonrası 4 farklı kurutma yöntemi uygulanmıştır. Kurutma sonrası optimum düzeyde etkili maddelerin korunarak uygun kurutma yöntemlerinin seçilmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada tarla denemeleri Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tıbbi Bitkiler Araştırma ve Uygulama Çiftliğinde kalite analizler ise Tıbbi Bitkiler Laboratuvarında yürütülmüştür. Bu araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; Bitkilerin hasat edildiği zamandaki nem oranları % 60.17 ve % 75.43 arasında değişmiştir. Hasat edilmiş bitkilerin kurutma oranları en yüksek dağ çayından elde edilmiştir. Kurutma oranları bakımından dağ çayını melisa, kekik, adaçayı takip etmiştir. En düşük kurutma oranı nane bitkisinden elde edilmiştir. Yapılan kurutmanın zaman dilimine göre içermiş olduğu nem miktarı ise; 24 saat sonrası gölgede yapılan kurutmalarda en yüksek iken, güneşte yapılan kurutmalarda en düşük seviyelerde tespit edilmiştir. Üzerinde çalışılan bitkilerin toplam fenol ve flavonoit maddeler içeriği bakımından kurutma yöntemlerine göre farklılıklar belirlenmiştir. Uçucu yağ verimleri bakımından nane haricindeki üzerinde çalışılan kekik, adaçayı, dağçayı ve melisadan elde edilen uçucu yağ verimi üzerine farklı kurutma yöntemlerinden gölge, güneş ve kurutma dolabında yapılan kurutmaları arasında etkisinin önemli olmadığı görülmüştür. Fakat mikrodalga ile yapılan ön kurutmalarda verim önemli ölçüde düşebileceği tespit edilmiştir. Uçucu yağ bileşenleri bakımından kurutma yöntemleri karşılaştırıldığında ise ana bileşenleri bakımından gölgede kurutmanın daha uygun olabileceği sonucuna varılmıştır. Bu çalışmada, Türkiye'de ticari değeri olan uçucu yağ bitkilerine uygulanan farklı kurutma yöntemlerinin verim ve kalite faktörleri üzerinde önemli bir etkisi olduğu bulunmuştur. Bu araştırma sonuçlarına göre; Konya ve benzer ekolojilerde yetiştiriciliği yapılan adaçayı, dağçayı, kekik, nane ve melisa gibi bitkilerin hasat sonrası işlemlerinin büyük önem taşıdığı tespit edilmiştir., This research was carried out in Konya ecological conditions in 2017-2018, by appling 4 different drying methods from in mint (Mentha piperita L.), thyme (Origanum onites L.), lemon balm (Melissa officinalis L.), sage (Salvia officinalis L.) and mountain tea (Sideritis stricta) plants all having an market important place in medicinal and aromatic plants. After drying, it was carried out with the aim of selecting suitable drying methods by protecting effective substances at optimum level. The field experiments were carried out in Selcuk University Faculty of Agriculture Medical Plants Research and Application Farm and quality analyzes were conducted in Medical Plants Laboratory. According to the results; The moisture content of the plants at the time of harvest ranged between 60.17% and 75.43%. The highest drying rate of the harvested plants was obtained from mountain tea, followed by lemon balm, thyme and sage. The lowest drying rate was obtained from the mint plant. The amount of moisture contained in the drying according to the time period; while the shade drying was the highest, the sun drying was found to be the lowest levels after 24 hours. Differences were determined according to drying methods in terms of total amount of phenolics and flavonoids substances of the plants studied. In terms of essential oil yields, the effect of essential oil yield obtained from thyme, sage, mountain tea, lemon balm and except mint was not significant among the drying methods of shade, sun, oven and microwave pre-drying. However, it has been determined that the efficiency may decrease significantly in microwave pre-drying. When drying methods were compared in terms of essential oil components, it was concluded that shading drying may be more appropriate in terms of main components. In this study, the different drying methods which was applied on essential oil plants that have commercial value in Turkey have been found to have significant effect on yield and quality factors. Taken together, results indicates that post-harvest processes of sage, mountain tea, thyme, mint and lemon balm being cultivate in Konya and similar ecologies, are of great importance.

2016-2017 yıllarında yürütülen bu çalışmada salkım güvesi Lobesia botrana (Denis Et Schiffermüller) ile mücadelede çiftleşmeyi engelleme yöntemi farklı bağ alanlarında iki çiftleşmeyi engelleme (ÇE) bağı İsonet-L ((E,Z)-7,9 dodecadienyl acetate 172 mg/yayıcı) yayıcıları kullanılarak ve iki kontrol bağ alanı (KA) olmak üzere 4 bağ alanında yürütülmüştür. 2016 yılında birinci deneme alanı ÇE bağında 50 salkımdaki vuruk sayıları 1. dölde % 0, 2. dölde % 4 ve 3. dölde % 4 olmuştur. KA bağında 50 salkımdaki vuruk sayıları 1. dölde %0, 2. dölde % 10 ve 3. dölde % 4 olmuştur. İkinci deneme alanı ÇE bağında 50 salkımdaki vuruk sayıları 1. dölde % 0, 2. dölde % 4, ve 3. dölde % 2 olmuştur. KA bağında 50 salkımdaki vuruk sayıları 1. dölde % 0, 2. dölde % 10, 3. dölde % 6 olmuştur. 2017 yılında birinci deneme alanı ÇE bağında 50 salkımdaki vuruk sayıları 1. dölde % 2, 2. dölde % 4 ve 3. dölde % 4 olmuştur. KA bağında 50 salkımdaki vuruk sayıları 1. dölde % 4, 2. dölde % 10 ve 3. dölde % 6 olmuştur. İkinci deneme alanı ÇE bağında 50 salkımdaki vuruk sayıları 1. dölde % 2, 2. dölde % 4 ve 3. dölde % 4 olmuştur. İkinci deneme alanı kontrol bağ alanında 50 salkımdaki vuruk sayıları 1. dölde % 4, 2. dölde % 10, 3. dölde % 8 olmuştur. 2016 ve 2017 yıllarında ÇE bağlarında insektisit uygulamasına ihtiyaç duyulmamaıştır. KA bağlarında birinci deneme alanına çiftçi 2 kez insektisit ilaçlaması, ikinci deneme alanına ise 1 kez insektisit uygulaması yapmıştır.Yürüttüğümüz çalışmada çiftleşmeyi engelleme tekniğinin L. botrana'ya karşı mücadelede başarılı bir şekilde kullanılabileceği kanısına varılmıştır. This study has been conducted in years 2016 and 2017 using mating disruption method against Lobesia botrana (Denis Et Schiffermüller) at 4 different vineyards; namely at two vineyards using Isonet-L dispensers and two control vineyards. The number of damages at 50 bunches at the mating disruption vineyard, which was the first trial area, in 2016 was 0 % at the 1st generation; 4% at the second generation and 4% at the 3rd generation. The number of damages at 50 bunches at the control vineyard was 0% at the 1st generation, 10% at the 2nd generation and 4% at the 3rd generation. The number of damages at 50 bunches at the mating disruption vineyard, which was the second trial area, was 0 % at the 1st generation; 4% at the second generation and 2 % at the 3rd generation. The number of damages at 50 bunches at the control vineyard was 0 % at the 1st generation, 10% at the 2nd generation and 6% at the 3rd generation. The number of damages at 50 bunches at the mating disruption vineyard, which was the first trial area, in 2017 was 2 % at the 1st generation; 4% at the second generation and 4% at the 3rd generation. The number of damages at 50 bunches at the control vineyard was 4% at the 1st generation, 10% at the 2nd generation and 6% at the 3rd generation. The number of damages at 50 bunches at the mating disruption vineyard, which was the second trial area, was 2 % at the 1st generation; 4% at the second generation and 3 % at the 3rd generation. The number of damages at 50 bunches at the control vineyard for the second trial area was 4% at the 1st generation, 10% at the 2nd generation and 8% at the 3rd generation. No insecticide usage was needed at the mating disruption vineyards in 2016 and 2017. The farmer applied insecticides at the first trial area of control vineyards for twice; and at the second trial area for once. It was determined during the study that mating disrupting technique can be used successfully for management of L. botrana. 64

Kahramanmaraş ili (Merkez) ekolojik koşullarında denemeye alınan üç nar genotipinin (Genotip1, Genotip2, Genotip3) ağaç verimlerinin, meyve ağırlığı, meyve eni, boyu, renk özellikleri, dane sayısı, dane ağırlığı, SÇKM, toplam fenol ve antioksidan içeriğini belirlemek amacı ile 2015-2016 yıllarında yürütülmüştür. Genotip 3 ve Genotip 1 genotiplerinde 14 Ekim'de hasat başlamış, Genotip 2 ise 21 Ekim tarihinde hasat yapılmıştır. Çalışmada en yüksek meyve ağırlığı Genotip 3 nar genotipinde 386.50 g olarak belirlenmiş en düşük ağırlık ise 267.23 g ile Genotip1 nar genotipine ait olmuştur. Genotipleri renk açısından değerlendirdiğimizde en kırmızı dane rengi Genotip 1 nar (34,58) genotipinden elde edilirken, Genotip 2 ve Genotip 3 genotipleri bunu takip etmiştir. En fazla dane sayısı Genotip 2 (635) nar genotipinde saptanmış, bu özellik açısından en düşük değer Genotip 1 nar (395 adet) genotipinde belirlenmiştir. Genotiplerin SÇKM içerikleri % 15.42 ile 15.55 arasında değişirken en yüksek antioksidan içeriği (39.32 TEAC,Mm) Genotip 2 nar genotipinde belirlenmiştir In order to determine the tree yields, fruit weight, fruit width, height, color characteristics, grain number, grain weight, soluble solids (SÇKM), total phenol and antioxidant content of three pomegranate genotypes (Genotip 1, Genotip 2, Genotip 3) which were tested in the ecological conditions of Kahramanmaraş province (Center), 2015 -2016 was carried out. Genotip 3 and Genotip 1 genotypes were harvested on 14 October and Genotip 2 was harvested on 21 October. In the study, the highest fruit weight in Genotip 3 pomegranate genotype was found to be 386.50 g and the lowest weight was 267.23 g with Genotip 1 pomegranate genotype. When we evaluated the genotypes in terms of color, the most red grain color was obtained from Genotip 1 pomegranate (34,58) genotype, followed by Genotip 2 and Genotip 3 genotypes. The highest number of grains was detected in Genotip 2 (635) pomegranate genotype, and the lowest value was found in Genotip 1 pomegranate (395 ?). soluble solids (SÇKM) contents of genotypes ranged between 15.42% and 15.55%, while the highest antioxidant content (39.32 TEAC, Mm) was determined in Genotip 2 pomegranate genotype. 53

Bu çalışma, Amik ovası koşullarında bölünmüş parseller deneme deseni uyarınca 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Çalışmada 3 pamuk (Astoria, Flash ve Gloria) çeşidi materyal olarak kullanılmıştır. Çalışma sonucunda, çeşitler yönünden, lif uzunluğu özelliğinin istatistiksel olarak P

Bu çalışma, dereotu bitkisinde Gibberellik asit (GA3), Metil Jasmonat (MJ), Kinetin ve İndol asetik asit (IAA) uygulamalarının bazı bitkisel parametreler ile meyve verimi ve uçucu yağ biyosentezi üzerine etkilerinin belirlenmesi amacıyla Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Eğitim, Araştırma ve Uygulama Çiftliği deneme alanlarında 2018 yılında yürütülmüştür. Çalışmada farklı konsantantrasyonlarda hazırlanan GA3 (100, 200 ppm), MJ (0.25, 0.5 mM), Kinetin (25, 50 ppm) ve IAA (100, 200 ppm) ilk çiçeklenme dönemi başında dereotu bitkisi üst aksamına uygulanmıştır. Araştırmada vejtasyon süresi, bitki boyu, ana dal sayısı, şemsiye sayısı, meyve veren şemsiye sayısı, ana şemsiye çapı, ana şemsiyede şemsiyecik sayısı, meyve sayısı, meyve ağırlığı, bin dane ağırlığı, meyve verimi, uçucu yağ oranı ve bileşenleri belirlenmiştir. Bitki büyüme düzenleyicilerinin araştırmada incelenen tüm parametreler üzerine de etkileri istatistiki açıdan önemli olmuştur. Bitkide ana dal sayısı ve şemsiye sayısı MJ ve IAA uygulamaları ile önemli derecede artmıştır. MJ ve kinetin uygulamaları ana şemsiye çapını, ana şemsiyede şemsiyecik ve meyve sayısını ve ana şemsiyede meyve verimini kontrole göre önemli derecede arttırmıştır. Çalışmada en yüksek meyve verimi kontrole göre %30 artış sağlanan 0.50 mM MJ uygulamalarından elde edilmiş, 200 ppm IAA uygulamaları verimin %21 azalmasına neden olmuştur. Meyve uçucu yağ oranı 100 ppm GA3 ve 0.25 mM MJ uygulamaları ile kontrole göre artarken, 50 ppm kinetin ve 200 ppm IAA uygulamaları ile azalmıştır. Uçucu yağı oluşturan bileşenler tüm uygulamalarda da benzer olurken, bileşenlerin oranları uygulamalara bağlı olarak önemli varyasyon göstermiştir. Büyüme düzenleyicileri uçucu yağda carvone oranını azaltırken, limonene içeriğini arttırmıştır. Çalışmada özellikle MJ uygulamaları ile dereotunda meyve verimi ile uçucu yağ üretiminin arttırılabileceği sonucuna varılmıştır. In this research it is aimed to determine the effects of Gibberellic asit (GA3), Metil Jasmonat (MJ), Kinetin and Indol asetik asit (IAA) on some plant characters, fruit yield and essential oil content and composition of dill. The research were conducted at 2018 in ISUBU Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezi fields at 3 replicates. Different consantrations of plant growth regulators ie; GA3 (100, 200 ppm), MJ (0.25, 0.5 mM), Kinetin (25, 50 ppm) and IAA (100, 200 ppm) were pulverized to dill plants at the beginning of flowering stage. In this study, vegetation period, plant height, main branch number, umbel number per plant, fruity umbel number, main umbel diameter, rays number, fruit number per umbel, thousand fruit weight, fruit yield, essential oil content and composition were examined. Plant growt regulators had a statistically significant effect on all examined parameters in the research. Main branch number and umbel number significantly increased with MJ and IAA applications. MJ and kinetin applications were significantly increased to main umbel diameter, rays number, fruit number and fruit yield of main umbel compared to control. The highest fruit yield were obtained from 0.50 mM MJ applications wich increse the yield by 30% over the control. 200 ppm IAA applications decreased the fruit yield by 21% compared to control. Essential oil content increased with the applications of 100 ppm GA3 and 0.25 mM MJ while 50 ppm kinetin and 200 ppm IAA caused to decrease of essential oil content. While the components of the essential oil were similar in all applications, the proportions of the components showed significant variation depending on the PGR applications. Growth regulators increased the content of limonene, while reduced the carvone content in the essential oil. In this study, it was concluded that fruit yield and essential oil production of dill can be increased especially with MJ applications. 69

Bu çalışma, Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü deneme alanında, 2016 yılı yetiştirme sezonunda Türkiye'nin farklı bölgelerinden toplanan susam genotiplerinin verim ve verim özelliklerinin belirlenmesi amacı ile yürütülmüştür. Türkiye'nin farklı bölgelerinden toplanan toplam 24 adet susam genotipi ve çeşidi (21 adet genotip ve 3 adet standart çeşit) 20 Mayıs 2016 tarihinde ekilmiştir. Tesadüf Blokları Deneme Deseni'ne göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuş olan denemede parsel boyutları 1.4 x 5 m =7.0 m2 olacak şekilde (sıra arası 70 cm, sıra üzeri 10 cm) ve her materyal 2 sıradan oluşturulmuştur. 24 adet susam materyali IPGRI (International Plant Genetic Resources Institute) tarafından geliştirilen tanımlayıcılar kullanılarak 35 karakter bakımından değerlendirilmiş, elde edilen veriler varyans analizine tabi tutulmuş ve ortalama değerler çoklu karşılaştırma (AÖF) yöntemine göre JMP İstatistik Paket Programı kullanılarak gruplandırılmıştır. Elde edilen verilere göre genotiplerin verim ve verim özellikleri kıyaslanarak, yüksek verime sahip genotipler tespit edilmiştir. Bu çalışma sonucunda, Türkiye'nin farklı bölgelerinden toplanan yerel susam genotiplerinin tarımsal ve morfolojik özelliklerine dayalı genetik çeşitliliğin belirlenmesi, materyaller arasındaki genetik benzerliğin tanımlanması ile gelecekte yapılacak ıslah çalışmalarında kullanılmak üzere bir altyapı oluşturulması amaçlanmıştır. Böylece elde edilen yüksek verimli genotipler çeşit seleksiyon çalışmaları yapan ıslahçıların kullanımına sunulmuş olacaktırAnahtar Kelimeler: Susam, Verim ve Verim Özellikleri, Genotip, Tarımsal ve Morfolojik Özellikler. This study was carried out in the experiment fields of Dicle University Agricultural Faculty Field Crops Department in 2016 growing season in order to determine the yield and yield components of sesame genotypes collected from different regions of Turkey. A total of 24 sesame genotypes and varieties (21 genotypes and 3 standard varieties) collected from different regions of Turkey were planted on 20 May 2016. In field experiment implemented through Randomized Block Experimental Design with three replication, the plot size was 1.4 x 5 m = 7.0 m2 (70 cm between rows and 10 cm in the row) and each material was formed in 2 rows. The 35 characteristic of sesame genotypes were evaluated by using descriptors developed by IPGRI (International Plant Genetic Resources Institute), and the obtained data were subjected to analysis of variance by using the JMP Statistical Package Program and the mean values were grouped according to the multiple comparison method. By comparing the yield and yield characteristics of the genotypes according to the obtained data, genotypes with high yield were determined. In the result of this study, it was aimed to create an infrastructure for future use in breeding studies by determining the genetic diversity based on the agricultural and morphological characteristics of the local sesame genotypes collected from different regions of Turkey and by identifying the genetic similarities between the genotypes. The high-yielding genotypes obtained in the result of this study will be made available to the breeders who are engaged in selection studies. Key Words: Agricultural and Morphological Characteristics, Genotypes, Sesame, Yield and Yield Components

Bu çalışma Siirt ekolojik koşullarında ekmeklik ve makarnalık buğday çeşitlerinde uygun ekim zamanını belirlemek amacıyla 2015-2016 yetiştirme sezonunda yürütülmüştür. Araştırma materyali olarak bölgede yoğun olarak yetiştiriciliği yapılan ekmeklik buğday (Ceyhan 99) ve makarnalık buğday (Artuklu) çeşitleri kullanılarak, 5 farklı zamanda (1 Ekim, 15 Ekim, 1 Kasım, 15 Kasım ve 25 Kasım) ekim yapılmıştır. Çalışmada bitki boyu, başak Boyu, metrekaredeki başak sayısı, başakta tane Sayısı, bin tane ağırlığı, biyolojik verim, tane verimi, hasat indeksi, kardeş sayısı,10 başak ağırlığı ve hektolitre ağırlığı incelenmiştir. Elde edilen verilere göre incelenen kriterler arasında bulunan bitki boyu, başak boyu, bardeş bayısı, betrekaredeki başak sayısı, başakçık sayısı, başakta tane sayısı, bin tane ağırlığı ve biyolojik verim değerleri arasinda istatistiksel olarak önemli farklar bulunmuştur. İncelenen karakterler arasında en yüksek tane verimi değeri Artuklu buğday çeşidinde II. ekim zamanında 908.97 kg/da ve Ceyhan 99 buğday çeşidinden III. ekim zamanından 866.00 kg/da olarak elde edilmiştir. Bu araştırma sonucunda Siirt ekolojik koşullarında en uygun ekim zamanının ekmeklik buğdayda 28 Ekim tarihinde olduğu, makarnalık buğdayda ise 14 Ekim tarihinde olduğu ortaya konulmuştur. This study was carried out with objective to determine the suitable sowing time of durum and bread wheat under Siirt ecological condition in 2015-2016 growing season. Artuklu (durum wheat) and Ceyhan 99 (bread wheat) cultivars which are commonly grown in region were used as material, the experiment materials were sown at five different sowing date as 1 October, 15 October, 1 November, 15 November and 25 November, respectively. In this study plant height, spike height, the number of spike per square meter, the number of spikelets, seed number per spike, 1000-seed weight, biological yield, grain yield, harvest index, the number of tillering, 10 spike weight and Hektoliter have been investigated. The results indicated that there were significant differences among plant height, spike height, the number of tillering, the number of spike per square meter, seed number per spike, 1000-seed weight and biological yields. The highest grain yield obtained from 2nd sowing time of Artuklu cultivar as 908.97 kg/da and 3th sowing time of Ceyhan 99 as 866,00 kg/da, respectively.According to results, it was determined that the most suitable sowing time was 28th of October for Ceyhan 99 bread wheat cultivar, while it was 14th of October for Artuklu durum wheat cultivar under Siirt eco logical conditions. 63

Bu çalışma, ilkbahar ve sonbahar olmak üzere iki farklı dönemde kök bakterilerinin farklı özelliklere sahip topraksız ortamlarda (perlit: inorganik-inert, klinoptilolit: inorganik-katyon değişim kapasitesi yüksek ve Hindistan cevizi torfu: organik) yetiştirilen domates bitkilerinin verimi ve meyve kalitesi üzerine etkilerini ortaya koymak amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Bakteriyoloji laboratuarı stoklarında bulunan 2 farklı kök bakterisi izolatı (18/1 K: Pseudomanas putida, 66/3: Bacillus spp.) bakteri inokule edilmeyen kontrol uygulaması ile karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Denemeler Basit Faktöriyel Tesadüf Blokları deneme desenine uygun olarak 3 tekerrürlü olarak düzenlenmiştir. Bakteriyel izolatlar (1) dikimden hemen önce fide viyollerine (10 ml/fide) ve (2) dikimden 1 hafta sonrada yetiştirme ortamlarına (30 ml/fide) içirme şeklinde uygulanmıştır. Bitkiler açık sistem topraksız tarım tekniğe uygun olarak substrat kültüründe yetiştirilmiştir.Kök bakterilerinin domates bitkilerinin verimi ve kalitesi üzerine etkisi topraksız ortamlarda önemli bulunmamıştır. Domates yetiştiriciliğinde verim ve kalite parametrelerinin substrata bağlı olarak değişebileceği saptanmıştır. Hindistan cevizi torfu, verim ve kalite açısından en iyi sonuçları vermiştir, bu nedenle ısıtmasız seralarda topraksız yetiştirme ortamı olarak kullanımı önerilebilir.Anahtar sözcükler: Bitki gelişimini artıran kök bakterileri, domates, perlit, klinoptilolit, Hindistan cevizi torfu, verim, kalite This study was conducted to evaluate effects of rhizobacteria on yield and fruit quality of tomatoes grown in different substrates (perlite: inorganic and inert, clinoptilolite: inorganic and having a high ion exchange capacity, cocopeat: organic). Experiments were realized in an unheated plastic tunnel during spring and autumn seasons. Two different strains of rhizobacteria from the collection of the Department of Plant Protection, Agricultural Faculty of Ege University (18/1K: Pseudomonas putida, 66/3: Bacillus spp.) were tested and compared with non inoculated control treatment. Experiments were set up according to randomized blocks with three replicates. Inoculation of bacteria was taken place (1) before transplanting to the seedling viols (10 ml per seedling) and (2) one week after transplanting into substrates (30 ml per plant) by drenching method. Nutrient solution applications were managed according to open system.Results of the present study showed that the effect of rhizobacteria on yield and quality of tomatoes were not statistically significant. Yield and quality parameters of tomato varied depending on the substrate. It was determined that cocopeat gave superior results in respect to yield and quality. Therefore it can be recommended as medium for soilless cultivation in unheated greenhouses.Keywords: Plant Growth Promoting Rhizobacteria (PGPR), tomato, perlite, clinoptilolite, cocopeat, yield, quality. 112

Bu çalışmada, Ankara ve Nevşehir koşullarında yetiştirilen Kalecik karası üzüm çeşidinin antosiyanin ve tanen esasına dayalı fenolik bileşik profili ile diğer fitokimyasal özellikleri incelenmiştir.Kalecik karası üzüm çeşidinin toplam fenolik içeriği, yıl ve ekolojiye bağlı olarak 1800 mgkg-1 (Ankara-Keçiören 2009 yılı) - 1070 mgkg-1 (Nevşehir-Çat 2010 yılı) , toplam antosiyanin miktarı 323.08 mgkg-1 (Ankara-Polatlı 2009 yılı) ? 202.37 mgkg-1 (Ankara-Kalecik 2009 yılı) arasında değişmiştir. Toplam antosiyanin bakımından Ankara-Polatlı (323.08 mgkg-1 2009 yılı) ve Nevşehir-Çat (309.17 mgkg-1 2010 yılı ) ekolojileri diğer iki ekolojiye göre daha yüksek değerler göstermiştir. Çözünebilir antosiyanin miktarları bakımından incelendiğinde de yine bu iki ekolojinin öne çıktığı görülmüştür (Ankara-Polatlı, 147.18 mgkg-1 2009 yılı; Nevşehir-Çat, 123.85 mgkg-1 2009-2010 yılı).Toplam fenol içerisinde çekirdek kökenli tanen oranı yıl ve ekolojiye bağlı olarak %92.14 (Ankara-Keçiören, 2010 yılı) - %83.08 (Ankara-Polatlı, 2009 yılı) arasında, kabukta bulunan tanen miktarı ise 3.08 gkg-1 (Ankara-Keçiören 2010 yılı) - 2.28 gkg-1 (Nevşehir-Çat 2009 yılı) arasında değişim göstermiştir.İncelenen diğer bir fitokimyasal özellik olan tane rengi, CIRG indeksine göre değerlendirilmiş ve tanelerin koyu kırmızı ile mavi-siyah tonları arasında değiştiği belirlenmiştir.Çalışmada ayrıca kuru madde miktarları 23-24 Brix değerine ulaştığında hasat edilen üzümlerin ph ve titrasyon asitlikleri incelenmiştir. pH değeri 3.83 (Ankara-Keçiören 2010 yılı) - 3.48 (Nevşehir-Çat 2009 yılı), titrasyon asitliği ise %0.83 (Nevşehir-Çat 2009 yılı) - %0.40 (Ankara-Kalecik 2009 yılı) arasında değişmiştir.Anahtar Kelimeler: Vitis vinifera L., şaraplık üzüm, Kalecik Karası, toplam fenolikler, antosiyanin In this study, anthocyanin and tannin based phenolic compound profile and other phtyochemical characteristics were investigated in Kalecik karası grape cultivar grown in Ankara and Nevşehir.Analyses on the total phenolic content and the total amount of anthocyanin, due to ecology and harvest year of the grapes, ranged from 1800 mgkg-1 (Ankara-Keçiören 2009 harvest year) to 1070 mgkg-1 (Nevşehir-Çat 2010 harvest year) and 323.08 mgkg-1 (Ankara-Polatlı 2009 harvest year) to 202.37 mgkg-1 (Ankara-Kalecik 2009 harvest year), respectively. Ecologies of Ankara-Polatlı (323.08 mgkg-1 2009 harvest year) and Nevşehir-Çat (309.17 mgkg-1 2010 harvest year) designated higher total amounts of anthocynanin compared to Ankara-Keçiören and Ankara-Kalecik. Likewise, grapes cultivated in Ankara-Polatlı (147.18 mgkg-1 2009 harvest year) and Nevşehir-Çat (123.85 mgkg-1 2009-2010 harvest year), designated higher amounts as well in terms of extractable anthocyanin than in the ecologies of Ankara-Keçiören and Ankara-Kalecik.The contribution of the tannins from seeds to the total phenol of the extract ranged between %92.14 (Ankara-Keçiören, 2010 harvest year) and %83.08 (Ankara-Polatlı, 2009 harvest year), while tannin concentration in skins ranged between 3.08 gkg-1 (Ankara-Keçiören 2010 harvest year) and 2.28 gkg-1 (Nevşehir-Çat 2009 harvest year) due to ecology and harvest year of the grapes.Color of grapes, which is another phytochemical characteristic, was evaluated according to the CIRG index and it varied between violet and dark violet.In addition to the above mentioned characteristics, pH and titrable acidity (TA) values of the harvested grapes which reached 23-24 Brix of soluble solid content were analized. According to these analysis, while the pH values varied between 3.83 (Ankara-Keçiören 2010 harvest year) and 3.48 (Nevşehir-Çat 2009 harvest year), the TA values varied between %0.83 (Nevşehir-Çat 2009 harvest year) and %0.40 (Ankara-Kalecik 2009 harvest year).Key Words : Vitis vinifera L., winegrape, Kalecik Karası, total phenolics, anthocyanin 73

Bu araştırmada; arpa ağırlıklı bıldırcın rasyonlarına fitaz ve ß-glukanaz enzimleri ilavesinin 0-35 günlük yaşlar arasındaki hayvanlarda performans, bazı kan parametreleri ve tibia kemik kriterleri üzerine etkilerinin yanısıra; yumurta döneminde, farklı protein içeriğine sahip, enzim ilaveli ve DCP katkısı bulunmayan arpa ağırlıklı damızlık bıldırcın yemlerinin hayvanlarda performans, yumurta kalitesi, bazı kan parametreleri ile tibia kemik kriterleri ve kuluçka randımanı üzerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.Büyütme dönemi karışık cinsiyette toplam 864 adet bıldırcın (Coturnix coturnix japonica) ile 4 grup üzerinden 6 tekerrürlü olarak başlatılmış, cinsiyet ayrımının yapıldığı 3-5. haftalar arasında ise 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Büyütme dönemi rasyonları 2900 kcal/kg ME, % 24 HP, % 0.80 Ca ve % 0.34 Py içerecek şekilde arpa ağırlıklı katkısız kontrol, fitaz enzimi katkılı (tona 1 kg), ß-glukanaz enzimi katkılı (tona 50 g) ve fitaz + ß-glukanaz enzimi katkılı olarak düzenlenmiştir.Yumurta döneminde ise damızlık bıldırcınlar, arpa ağırlıklı % 16, 18 ve 20 HP, 2850 kcal/kg ME (izokalorik olarak), % 2.5 Ca, DCP katkısız, fitaz ve ß-glukanaz enzimi ilaveli yemlerle 3x2x2 faktöriyel düzende 12 grupta 10'ar tekerrürlü olarak beslenmişlerdir. Bunun yanında, yeterli/yetersiz düzeyde P'nin bıldırcınlar üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla DCP ilaveli 3 ayrı deneme rasyonu daha oluşturulmuştur.Büyütme dönemi sonunda, arpa ağırlıklı yemlere ß-glukanaz enzimi ilavesinin ilk 3 haftalık dönemde CA (P

Bu çalışmada, üç değişik anma çapındaki (4?, 5? ve 6?) düşey milli derin kuyu pompası, optimum devirde ve 6 farklı kademe sayısında denenmiş ve kademe sayısının pompa verimi ve verim bileşenlerine etkisi araştırılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, kademe sayısının artışı, pompa genel verimini yükseltmiştir. Verimin artması, kademe sayısı artışına bağlı olarak pompanın yuttuğu güç değerlerinin artış oranının, pompanın ürettiği debi ve basınç değerlerinin artış oranından daha küçük olmasına bağlanmıştır. Sabit debide 4?, 5? ve 6? pompaların kademe sayısı 1'den 6'ya çıkarıldığında maksimum verim değerleri üç pompada da farklı oranlarda artış göstermiştir. Bu artış oranları 4? 5? ve 6? pompalar için % olarak sırasıyla % 23.3, % 8.4 ve % 20.0 değerlerindedir., In this research, three pumps that have different diameters (4?, 5? ,6?) were tested in 6 different number of stages in the optimum rpm. Effect of variation of stage number on pump efficiency was researched. According to the results of the research, the increase on the stage number increased the overall efficiency of pumps. The increase in the overall efficiency is based on the fact that the increase in mechanic power, spent by pump, is less than the increase in the values of hydraulic power, produced by pump. In the stable flow rates, when the stage number of three pumps (4?,5?,6?) were increased from 1 to 6, the best efficiency points had shown different ratio increase in these three pumps. These increase ratios are at the value of, respectively, 23.3%, 8.4%, 20.0% for the pumps 4?, 5? and 6?.

Günümüzde bilinçsizce kullanılan tarımasl ilaçlar, kimyasallar, gübreler, oluşan çevrekirliliği, tarımsal ürünlerde, yem bitkilerinde, kalıntı bırakmakta, kalıntı miktarları belirli standartdeğerlerin üzerine çıktığında bu ürünlerden oluşan hayvan yemlerinde birikmekte ve hayvansağlığını tehlikeye sokabilmektedir.Karma yemlerde belirli sınırların üzerinde bulunan kalıntı miktarının makro, mikroelementler ve ağır metallerin birikimi ile bu yemler ile beslenen hayvanlarda toksit etkilersonucunda zincirleme başlayacak olan metabolik rahatsızlıklar, hayvansal ürünlerin kalitesinindüşmesi, üreticinin sosyo ekonomik anlamda etkilenmesi ve insan gıdası olarak tüketildiğindeistenmeyen durumlara neden olabilir.Bu çalışmada, sığır besi, sığır süt, kuzu büyütme karma yemlerinde bulunan mevcut ağırmetal ve makro- mikro element varlıkları yapılan kimyasal analizler tespit edilmiş analizneticeleri teşhis limit sınırları ile karşılaştırılmıştır. Element ve ağır metallerin belirlenenlimitlerin üzerinde tüketilmesi durulması hoşgörü ile zehirli etkinlik sınırlarında herhangi birzehirlilik etkinliğinin ortaya çıkıp çıkmayacağı elementten elemente değişmektedir.Besleme sonrası hayvan sağlığına etkileri; bileşik formuna, yemin besin madde içeriğinediğer iz elementler ile gereksinmenin karşılanma düzeyine hayvan türü ve ırkına, o yaşa, içindebulunan verim dönemine ve sağlık durumuna gereksinme üzerindeki tüketim miktarı, süresi ileorganizmanın hoşgörü yeteneğine bağlı olarak önemli bir değişim göstermektedir.Anahtar kelimeler: Ağır metal, makro elementler, mikro elementler the present time, agricultural medicines, chemistries, fertilizers that are used unconsciouslyand environmental pollution leave ruins in agricultural products and in feed plants. when theruins come up to certain standard values, they accumulate in animal feed formed of thoseproducts and can distress animal health.With the accumulations of ruin portions that exist in compound feed over certain limits, macroand micro components and heavy metals with the toxic effect in the animals which are fed withthose feeds may cause to metabolic diseases, drop in quality of animal products, being influencedof producer in the aspect of socio economy and undesirable situations when it is used up humannourishment.In the study, the assets of heavy metal, macro-micro components are determined with thechemical analyses and analyse results are compared with the diagnosis limits. In the situation ofusing up of clue metals and heavy metals over determined limits, in differs from element toelement whether a virulence activity will appear or not between tolerance and poisonous activitylimits.The efects to animal health after feeding changes in connction with composive from, the contentof nutritional value of feed, the level of meeting of requirement with other clue elements, animalspecies and race, age, efficiency term and health, the quantity and time of use up over the needand with the tolerance of its organism.Key Words: Heavy metal, macro elements, micro elements 69

Bu çalışmada bazı Spodoptera îittoralis NPV varyantlarının S. Uttoralis ve Heliothis armigera populasyonları Üzerindeki biyolojik aktiviteleri ve patojenisitesi araştırılmıştır. Denemeler birinci ve üçüncü dönem larvalar üzerinde gerçekleştirilmiştir. Birinci dönem larvalarda damlacık yedirme metodu kullanılırken üçüncü dönem larvalarda marul yapraklarının kullanıldığı yaprak yedirme metodu uygulanmıştır. Üçüncü dönem S. Uttoralis larvalarında SpliNPV-TRl izolatmın LD50 değeri 20.73 OBs bulunurken SpliMNPV-M2 izolatmın LD30 değeri 185.21 OBs bulunmuştur. 3000 ve 20.000 OBs dozlarında SpliNPV-TRl izolatı ile enfekte edilen üçüncü dönem S. Uttoralis larvalarının STÎ0 değerleri sırasıyla 160.47 saat ve 152.42 saat bulunurken SpliMNPV-M2 izolatıyla aynı dozlarda enfekte edilen üçüncü dönem S. Uttoralis larvalarının STM değerleri sırasıyla 147.36 saat ve 145.39 saat bulunmuştur. Birinci dönem S. Uttoralis larvalarında yapılan denemelerde ise 106 OBs/ml ve 3xl06 OBs/ml konsantrasyonlarında SpliNPV-TRl izolatı ile enfekte edilen larvaların ST50 değerleri sırasıyla 41.9 saat ve 41.7 saat bulunurken aynı konsantrasyonlarda SpliMNPV-M2 ile enfekte edilen birinci dönem 5. Uttoralis larvalarının STS0 değerleri sırasıyla 36.9 saat ve 35.6 saat olarak bulunmuştur. SpliNPV-TRl izolatıyla üçüncü dönem S. Uttoralis larvaları üzerinde gerçekleştirilen denemelerde 3000 OBs ve 20,000 OBs dozunda bakuloviral ölümler sırasıyla % 16,67 ve % 22,62' lik ölüm oranlarıyla en çok 150. saatte gerçekleşirken dönemler arası interaksiyonda ise ölümler her iki dozda da en fazla 6. dönemlerde meydana gelmiştir. SpliMNPV-M2 izolatıyla üçüncü dönem S.littoralis larvalarında gerçekleştirilen ölüm-zaman denemelerinde ise 3000 OBs dozunda en çok bakuloviral ölüm 150. ve 138. saatlerde sırasıyla istatistiki olarak farkın bulunmadığı % 15,48 ve % 10,71 'lik ölüm oranlarında gerçekleşirken 20,000 OBs dozunda ise en çok 138. ve 144. saatlerde sırasıyla istatistiki olarak farkın bulunmadığı % 15,48 ve % 11.9'lik ölüm oranlarında gerçekleşmiştir. SpliMNPV-M2 izolatmın üçüncü dönem S. Uttoralis larvalarına 3000 OBslik inokulasyonlarında dördüncü, beşinci ve altıncı dönemlerde meydana gelen ölüm oranları farklılıkları önemsiz bulunurken 20,000 OBs dozunda beşinci ve altıncı dönemlerde meydana gelen ölüm oranı farklılıkları da önemsiz bulunup en çok bu iki dönemde sırasıyla % 44,05 ve % 29,76'lık ölüm oranları meydana gelmiştir. Doz artırımı STÎ0 değerlerinde belli bir kısalmaya neden olsa da dönem-zaman interaksiyonları açısından SpliNPV-TRl izolatmın doz artırımında dördüncü dönemlerin uzadığı görülürken SpliMNPV-M2 izolatında ise bu etki beşinci dönemler üzerinde saptanmıştır. Birinci dönemler üzerinde yapılan SpliNPV-TRl biyolojik aktivite denemelerinde ise 106 OBs/ml konsantrasyonunda en çok bakuloviral ölüm 42. ve 36. saatlerde sırasıyla istatistiki olarak farkın bulunmadığı % 26,67 ve % 24'lük ölüm oranlarında gerçekleşirken 3xl06 OBs/ml konsantrasyonunda 42., 48. ve 36. saatlerde sırasıyla istatistiki olarak farkın bulunmadığı % 26.19, % 20.24 ve % 17.86'lık ölüm oranlarında gerçekleşmiştir. SpliMNPV-M2 biyolojik aktivite denemelerinde ise 106 OBs/ml konsantrasyonunda en çok bakuloviral ölüm 36. saatte % 58.02'lik ölüm oranında gerçekleşirken 3xl06 OBs/ml konsantrasyonunda yine 36. saatte % 56.79'luk ölüm oranında gerçekleşmiştir. SpliNPV izolatları H. armigera larvaları için birinci dönemlere uygulanan 3xl06 OBs/ml'lik hem de 3. dönemlere uygulanan 20,000 OBs'Iik inokulasyonlarda patojen bulunmamıştır. 2004, 193 sayfa ANAHTAR KELİMLER: Bakulovirtts, SpliNPV, Spodoptera Uttoralis, Heliothis armigera, LD5`, STS0. In this study, the biological activities and pathogenicity of some Spodoptera littoralis NPV variants on S. littoralis and H. armigera were investigated. Bioassays were performed on the first and third instar larvae. Whiie a droplet feeding method was used on first instars, a leaf feeding method was used on third instars, utilizing lettuce leaves. While LD!0 of SpliNPV-TRl was found to be 20.73 OBs on third instar 5. littoralis larvae, LD50 of SpliMNPV-M2 was found to be 185.21 OBs. ST50 of third instar S. littoralis larvae infected with SpliNPV-TRl in 3000 and 20,000 OBs were found to be 160.47 and 152.42 hours respectively and ST50 of third instar S. littoralis larvae infected with SpliMNPV-M2 with similar doses were found to be 147.36 and 145.39 hours. In the bioassays conducted on the first instar S. littoralis larvae, the ST50 of the larvae infected with SpliNPV-TRl at concentrations of 106 and 3xl06 OBs/ml were found to be 41.9 and 41.7 hours, respectively, while the ST50 of the S. littoralis larvae infected with SpliMNPV-M2 at the same concentrations were found to be 36.9 and 35.6 hours respectively. In the bioassays conducted on the third instars with SpliNPV-TRl, the highest baculoviral percentage death rates occured during the 150* hour with a value of 16.67 and 22.62 for 3000 and 20,000 OBs respectively. In instars interactions, these deaths mostly occured in the sixth instars at these two doses. In the death-time bioassays conducted on the third instars with SpliMNPV-M2, the highest baculoviral percentage death rates occured at the 150* and 138* hours with a value of 15.48 and 10.71, which are statistically insignificant, for 3000 OBs and in the 138'1' and 144* hours with a value of 15.48 and 11.9, which are also statistically insignificant, for 20,000 OBs. During the inoculation of third instar 5. littoralis larvae with SpliMNPV-M2 with a dose of 3000 OBs, the baculoviral percentage death rates occuring in fourth, fifth and sixth instars were not found to be statistically different, nor were the percentage death rates occuring in fifth and sixth instars statistically different. However, the death rates mostly occured in these instars with percentage values of 44.05 and 29.76 respectively. Increased dosage also caused a reduction of ST50 in the instar-time interactions. While increased dosage of SpliNPV-TRl caused fourth instar's survival get longer, this impact was detected on the fifth instar's survival by increased dosage. In the biological activity bioassays concucted on the first instar larvae with SpliNPV-TRl, the highest baculoviral death rates occured in the 42nd and 36* hours with the percentage values reaching 26.67 and 24 (which are statistically insignificant) respectively for the concentration of 1 06 OBs/ml and in the 42n

oz Yüksek Lisans Tezi ŞANLIURFA SULU VE KURU KOŞULLARINDA FARKLI KÖKENLİ BAZI ARPA ÇEŞİTLERİNDE VERİM VE VERİM KARAKTERLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Adnan TOPRAK Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı 1995, sayfa:35 Bu çalışma bazı farklı kökenli arpa, çeşit ve çeşit adaylarının verim ve verimi etkileyen verim unsurlarım incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu araştırma 1994-1995 arpa yetiştirme sezonunda Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesinde, taban koşullarım temsil eden deneme alanında kurulmuştur. Materyal olarak 10 arpa çeşidi kullanılmıştır.Deneme 3 tekerrürlü tesadüf blokları deneme desenine göre planlanmıştır. Bu çalışma sonucunda; kuru şartlarda en yüksek verim Patty/Elmalı seleksiyon (P.E.S.) arpa çeşidinden, en düşük verim ise Erginel 91 arpa çeşidinden elde edilmiştir. Sulu şartlarda en yüksek verim Angora arpa çeşidinden, en düşük verim ise Cumhuriyet 50 arpa çeşidinden elde edilmiştir. Kuru şartlarda tane verimi ile bin tane ağırlığı arasında olumlu ve önemli ilişkiler, Sulu şartlarda tane verimi ile başaklanma gün sayısı arasında olumlu ve önemli ilişkiler bulunmuştur. ANAHTAR KELİMELER; Sulu ve kuru şartlar, Verim ve verim unsurları, Arpa verimi ABSTRACT Masters Thesis A STUDY OF IRRIGATED AND ARID CONDITIONS YIELD AND YIELD COMPONENT OF SOME DIFFERENT EXTRACTION BARLEY CULTIVATORS İN ŞANLIURFA,TURKEY Adnan TOPRAK Harran University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Field Crops 1995, page: 3 5 This research was made in order to study yield and some yield component of some barley cultivates and test lines. This study was carried out of the experiment area of the agriculture faculty of Harran university in Şanlıurfa in 1994-1995. 10 barley cultivates, where used as the material experiment was arranged in randomized complete blocks with their replications. In this study; under arid conditions the highest grain yield gave than Patty/Elmah seleksiyon (P.E.S.) barley cultivator and lowest grain yield than Erginel 91 barley cultivator. Although, irrigated conditions the highest grain yield than Angora barley cultivator and lowest grain yield gave than Cumhuriyet 50 barley cultivator. It was found that there were positive and significant correlation between yield and; 1000 seeds weight under the arid conditions. It was under the irrigated conditions; between yield and heading date. KEY WORDS: irrigated and arid conditions, Yield and yield component, Barley yield 31

Bu çalışmada, sulama sistemleri, GAP ve GAP'da şartlara göre en uygun su lama sisteminin araştırılması ve sulamada gelişmiş ülkelerdeki sulama teknik ve metodlarının GAP'a uygulanabilirliği ele alınmıştır. ` Tarımsal bitkilerin ihtiyacı olan suyun, yağışlardan karşılanamayan kısmının, toprağın verimlilik ve yapısına zarar vermeden; su, toprak ve işçilik israfı yapılmaksızın, bitkinin ihtiyacı olduğu zamanlarda, ölçülü ve kontrollü bir şekilde suni olarak toprağa verilerek bitkinin etkili kök bölgesindeki elverişli nem eksik liğinin giderilmesi ` olarak tanımlanan 'SULAMA' nın, dört temel öğesi olarak, BtTKl-TOPRAK-SU-ÎNSAN faktörlerine ve bu faktörlerin birbiri üzerindeki etkilerine geniş yer verilmiştir. Zira ideal bir sulama ve buna bağlı olarak en yüksek verim için bu dört faktörün çok iyi tartışılarak açıklanması ve anlaşılması gerekir. Sulama uzmanları ve sulamaya ilişkin kaynakların farklı farklı tanımlamaları ışığında, `Sulama suyunun, doğal su kaynağından alınıp bitkinin etkili kök bölgesine vedrilinceye kadar uygulanan tekniklerin tümü ` olarak tanımlanan 'Sulama Sistemi'nin 6 aşamasından sözedilmiş ve bu aşamalar; su kaynağının düzenlenerek sula maya elverişli hale getirilmesi, sulama suyunun *büyük (makro) sulama alanlarına, ordan da daha küçük (mikro) sulama alanlarına iletilmesi, sulama suyunun çiftçilere dağıtılması ve dağıtım metodlarının belirlenmesi, sulama suyunun, bitkinin etkili kök bölgesine verilmesi ve veriliş metodlarının belirlenmesi, atık sulama suyunun drenajı ve sulama sisteminin işletilmesi olarak değerlendirilerek açıklanmıştır. Bu arada sulama yöntemlerinin, avantaj ve dezavantajları ile karşılaştırılması imkanı doğmuştur. GAP'a kısaca değinildikten sonra, sulama ve sulama sistemlerinin tanım vem açıklamaları ışığında.GAP'ın su ve toprak kaynakları ve GAP'ta uygulanamak istenen sulama sistemleri ele alınmış olup GAP'ta uygulanmak istenen bu sulama sistemleri ile sulamada gelişmiş ülkelerde uygulanan teknik, metod ve sistemler karşılaştırılarak bu ülkeler ve özellikle İsrail'de uygulanan teknik, metod ve sistemlerin GAP'a uygulanabilirliği araştırılmıştır. GAP'taki sulama etkinliklerine, çiftçi alışkanlıkları ve ortaya çıkmış ve çıkabilecek sorunlara değinilmiş olup çeşitli kamu kuruluşlarının ( D.S.Î. ve K.H. Araştırma enstitüleri ) Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki deneme arazilerinde yaptıkları çalışmaların yıllık raporları ve sonuçları değerlendirilmiştir. Bu arada GAP'ın inşa ve işletme halindeki tüm birimlerde bizzat inceleme yaparak, yerel halk, çiftçi ve yetkililerle görüşülmüş ve sulama metodlarının tatbikine ilişkin çok sayıda fotoğraf çekilmiştir. Yöre halkı ve çiftçilerin GAP'tan beklentileri, GAP ve modern sulama sistem ve teknikleri hakkındaki görüşleri alınarak GAP'tan, en iyi şekilde nasıl ve ne ölçüde yararlanılabileceği konusu araştırılmıştır. Sonuç olarak da yapılan tüm çalışmaların bir değerlendirilmesi yapılarak bu değerlendirme ışığında bazı tesbit ve önerilerde bulunulmuştur.ANAHTAR KELİMELER : Sulama, Sulama Sistemleri, Sulama Metodları, Toprak, Su, Bitki, Sulama Suyu, Sulama Modülü, Drenaj, GAP ( Güneydoğu Ana dolu Projesi ), Dünyada ve Türkiye'deki Büyük Sulama Projeleri. In this work, the best irrigation system in SAP (GAP) and the applicability of the irrigation methods in the developed countries to SAP (GAP) are investigated. Irrigation is defined as water supply of plants except precipitation. This should be done without giving any harm to the fertility and the structure of soil. Irrigation should also be done well proportioned. Plant-Soil-Water-Human being are the four fundamentals of irrigation. These factors are very important for ideal irrigation and the yielding of the highest production. According to the experts, the irrigation is completed after six processes. These are the regulating the water sources, sending the water to large and small irrigation areas, distributing the water to farmers and the determining the distribution methods, giving the water to the effective root region of plants and determining the methods, the draining of the waste irrigation water and operating the irrigation systems. Meanwhile, the comparison of irrigation methods are made. After being explained SAP (GAP), the irrigation systems are defined and the water and soil sources and the irrigation systems in SAP (GAP) are investigated. The methods and systems utilized in the developed countries particularly in Israel are compared with the methods utilezed in SAP (GAP). Some problems in the irrigation of SAP (GAP) are mentioned due to farmer's habits. The conclusions of the researches made by some official institutions in the test lands of souteastern Anatolia are evaluated.The people and the farmers of the region are talked and many pictures are taken related to the application of irrigation methods. The opinions and the exceptations of the people and the farmers of the region are reported for getting the maximum profit from the project. As a conclusion, some suggestions are made in the light of the evaluation of this research.KEY WORDS: Irrigation, Irrigation Systems, Irrigation Methods, Soil, Water, Irrigation Water, Irrigation Module, Drainage, SAP (Southeastern Anatolia Project), GAP, Great Irrigation Projects in Turkey and the world. 153

TEZ12884 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2020. Kaynakça (s. 103-112) var. XVII, 113 s. :_tablo ;_29 cm. Çukurova Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Çiftliği’nde 1996 yılında 3 tekerrürlü ve 5 uygulamalı (organik ve mineral gübreleme) olarak tesadüf blokları deneme desenine göre kurulan denemede organik ve mineral gübrelemelerin atmosfere karbon salınımı ve toprakta organik karbon fraksiyonları üzerine olan etkileri araştırılmıştır. Organik gübre uygulamaları yapılan parsellerde toplam ve organik karbon konsantrasyonları ile karbon fraksiyonları içeriği en yüksek ölçülürken inorganik gübreleme yapılan parsellerde ve kontrol parsellerinde en düşük ölçülmüştür. Bununla birlikte karbondioksit salınımı, organik gübre uygulaması yapılan parsellerde inorganik gübre uygulaması yapılan parsellere göre daha yüksek olmasına karşın yapılan karbon bütçesi hesaplamalarında organik gübreleme uygulanam alanlarda inorganik gübreleme yapılan alanlara göre atmosferden toprağa daha fazla karbon bağlandığı saptanmıştır. Bu durum uzun yıllar boyunca, özellikle hayvan gübresi ile gübrelenen alanlarda toprakta karbonun daha uzun sürelerde ve daha fazla miktarda tutulduğunu göstermektedir. The effects of organic and mineral fertilizers on carbon release and organic carbon fractions in the soil were investigated in the experiement of Çukurova University Research and Application Farm in 1996 with 3 repetitions and 5 applications (organic and mineral fertilization). While the total and organic carbon concentrations and content of carbon fractions were measured highly in the plots where organic fertilizer applications were made, especially in animal manure and compost plots, the lowest in the inorganic fertilized plots and control plots. However, although carbon dioxide emission is higher in the plots where organic fertilizer application is applied compared to the plots applied inorganic fertilizer application, it was determined that more carbon is fixated to the soil from the atmosphere than inorganic fertilization areas in the areas where organic fertilization is applied. This revealed that carbon is kept in the soil for longer periods and in larger amounts, especially in the areas fertilized with animal manure. Bu Çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Tarafından Desteklenmiştir. Proje no: FYL-2018-10226.

Toprak su tutma eğrisi (TSTE) kullanılarak belirlenen toprak nem parametreleri, toprak ve su kaynaklarının yönetimi yanında toprak hidrodinamiği ile ilgili çalışmalarda önemli kaynak verilerdir. Bu parametreler toprakların çoklu değişkenleri tarafından kontrol edildiğinden, bunların tahminine yönelik çeşitli yöntemler geliştirilmiş olmakla birlikte, halen yüksek kireç içerikli topraklar için bu modellerin doğrulaması yapılmamıştır. Ayrıca kireçli topraklarda organik madde kaynağı olarak sığır gübresi (SG) ve biyokömür (BK) kullanımı durumunda ortaya çıkacak değişkenlikler ile mevcut şartlarda toprak sıkışmasının etkisi de bu modellerde tanımlanmamıştır. Bu durum büyük çoğunluğu yüksek kireç içeriğine sahip toprakların bulunduğu Konya ovasında, kısıtlı olan su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi açısından son derece önemlidir. Bu nedenle yapılan çalışmada kireç içerikleri birbirine yakın olan iki farklı tekstürdeki toprakların su tutma eğrileri ve nem sabiteleri üzerine farklı dozlarda SG, BK ve kireç (L) uygulamalarının iki faklı hacim ağırlığı (Pb) seviyelerinde etkileri belirlenmiştir. Bu amaçla kil ve kumlu tın tekstürdeki topraklara ağırlıkça % 0, 1, 2 ve 4 oranlarında SG ve BK, % 5, 10 ve 20 oranlarında L ilave edilip, tarla kapasitesi nem düzeyinde bir ay süreyle laboratuvar şartlarında inkübasyona bırakılmıştır. İnkübasyon sonu toprağın Pb, tane yoğunluğu (Pd), ağırlıklı ortalama çapı (AOÇ), agregat stabilitesi (AS), likit limit (LL), plastik limit (PL) ve plastiklik indisi (PI), toplam gözenekliliği (T.Göz) ve toplam makro ve mikro gözenekleri (T.Mak. ve T.Mik ), pH, elektrik iletkenlik (EC), organik karbon içeriği (OC), mineralizasyon oranı (Min.OC), toplam azot (TN) ve C: N oranı gibi bazı toprak fiziko-mekanik ve kimyasal özellikleri belirlenmiştir. Ayrıca bundan sonra killi (normal Pb1: 1.20 g cm-3 ve sıkışmış Pb2: 1.35 g cm-3) ve kumlu tın topraklar (Pb1: 1.50 g cm-3 ve Pb2: 1.70 g cm-3) 100 cm3'lük silindirlerde, iki faklı seviyede sıkıştırılmıştır. Buna göre, toprakların su tutma kapasitesi SG uygulama dozunun artması ile her iki toprakta ve her iki Pb değerlerinde de artmıştır. BK uygulamasında ise; killi toprakta Pb1'de su tutma kapasitesini artırmış, ancak Pb2'de su tutma kapasitesine etki etmemiştir. Kumlu tın toprakta ise Pb1'de etki göstermezken, Pb2'de BK uygulaması su tutma kapasitesi düşmüştür. Killi toprakta L uygulamasının, her iki Pb değerinde de su tutma üzerine etkisi görülmezken, kumlu tın toprakta sadece L20 dozunda etkili olmuş ve Pb1'de su tutma kapasitesini artırırken, sıkışmanın artması ile su tutma kapasitesi düşmüştür. Buna göre her iki tekstürdeki toprakta ve tüm uygulamalarda van Genuchten denkleminde kullanılan, en uygun ve en yüksek uyuma sahip, m parametresi m1 olarak bulunmuş (R2:0.98-1.00; NRMSE:0.20-1.42), bunu Mualem modeli olan m=1-1/n takip etmiş (R2:0.97-0.99; NRMSE:0.34-2.18), sonraki model Burdine modeli, m=1-2/n, (R2:0.95-0.99; NRMSE:0.68-39.56) ve en düşük uyuma sahip model ise Gardner modeli, m=1, (R2:0.89-0.98; NRMSE:2.40-10.66) olmuştur. TSTE sabiteleri olan doygun nem içeriği (θs) ve kalan su içeriği (θr) ölçümleri ile hesaplanan değerler arasındaki uyum yüksek çıkmış, ayrıca hava giriş değeri (1/), optimum nem içeriği (θi) ve toprak strüktürel indeksi (θIN) de yüksek doğrulukta tahmin edilmiştir., Soil moisture parameters determined using soil water retention curve (SWRC) are important data sources in the studies related to soil hydrodynamics as well as the management of soil and water resources. Since these parameters are controlled by the multi-variability of soils, various methods have been developed for their estimation, but there is still no valid model for soils with high lime content. In addition, the effects of soil compaction in existing conditions and the variations that will arise in the case of using cattle manure (SG) and biochar (BK) as the source of organic matter in a calcareous soil not defined in these models. This is extremely important in terms of sustainable management of limited water resources in the Konya plain where the majority of the soil has high lime content. For this reason, the effects of different doses of SG, BK and lime (L) applications on two levels of bulk density (Pb) were determined on the water retention curves and moisture constants of soils in two different textures, whose lime content is close to each other. For this purpose, 0, 1, 2, and 4% of SG and BK, 5, 10, and 20% of L (w/w) were added to a clay and sandy loam textured soils and then left for incubation at the field capacity in the laboratory conditions for one month. After the incubation period, some of the soil physico-mechanical and chemical properties have been determined, such as soil Pb, particle density (Pd), mean weight diameter (MWD), aggregate stability (AS), liquid limit (LL), plastic limit (PL) and plasticity index (PI), total porosity (TP), total macro and micro pores (T. Mac. and T. Mic), pH, electrical conductivity (EC), organic carbon content (OC), mineralization rate (Min. OC), total nitrogen (TN) and C: N ratio. In addition, soils were compacted in the cylinders of 100 cm3 at two different levels; clay (normal Pb1: 1.20 g cm-3 and compacted Pb2: 1.35 g cm-3) and sandy loam (Pb1: 1.50 g cm-3 and Pb2: 1.70 g cm-3). Accordingly, the water retention capacity of the soils increased in the both soils and at both Pb values with increasing SG application dose. However, BK application increased the water retention capacity in the clay soil at Pb1, but no effect detected on the water retention capacity at Pb2. In the sandy loam soil, BK application had no effect on the water retention capacity at Pb1, whereas it decreased at Pb2. While the application of L in the clay soil has no effect on the water retention capacity in the both Pb values, the sandy loam soil only affected water retention capacity at L20 dose and increased the water retention capacity at Pb1, while the water retention capacity decreased with increasing the compaction. Accordingly, in the soil of both textures and all applications, m parameter used in the van Genuchten equation found to be the most suitable and had the highest fitting was m1 (R2: 0.98-1.00; NRMSE: 0.20-1.42), followed by Mualem model with m=1-1/n (R2: 0.97-0.99; NRMSE: 0.34-2.18), then Burdine model with m = 1-2 / n (R2: 0.95-0.99; NRMSE: 0.68-39.56) and lowest fit model was the Gardner model m = 1 (R2: 0.89-0.98; NRMSE: 2.40-10.66). The fitting between the observed and predicted values of saturated moisture content (θs) and residual water content (θr) of the SWRC was high, as well as the air entry value (1/), optimum moisture content (θi) and soil structural index (θIN) were predicted with a high accuracy.

TEZ12671 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2020. Kaynakça (s. 105-118) var. XV, 119 s. :_res. (bzs. rnk.), tablo ;_29 cm. Bu çalışmada, uzun dönemli 7 farklı toprak işleme yöntemlerinin toprak ve bitki parametreleri (mineral besin elementi içerikleri ) ve mikorizal gelişimin ve spor sayıları üzerine olan etkileri araştırılmıştır. Deneme Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliğinde, Arık toprak serisi (TypicHaploxererts) üzerinde 2006 yılında kurulmuş ve mevcut çalışma 2018-2019 döneminde buğday bitkisi ile yürütülmüştür. Araştırma, 7 farklı toprak işleme (Anızlı Geleneksel İşleme, Anızları Yakılmış Geleneksel İşleme, Ağır Diskli Tırmıklı Azaltılmış İşleme, Rototillerli Azaltılmış Toprak İşleme, Ağır Diskli Tırmıklı Azaltılmış Sıfır Toprak İşleme, Doğrudan Ekimli Sıfır Toprak İşleme, Stratejik Sıfır Toprak İşleme) sisteminin 3 tekerrürlü olarak yer aldığı toplam 21 adet tesadüf parselinden oluşmaktadır. Bitki materyali olarak, Adana-99 buğday çeşidi kullanılmıştır. Araştırmada, ekim öncesi, çiçeklenme ve hasat sonrası toprak ve bitki örneklerinden gövde ve kök kuru madde üretimi, kök enfeksiyonu, kök hacmi, kök çapı, spesifik kök uzunluğu, C, N, K, P, Ca, Mg, Fe, Cu, Mn ve Zn, içeriği ile toprakta CaCO3 ve organik karbon gibi 40 küsur parametre analiz edilerek topak işleme yönetimlerinin toprak verimliliği ve bitki gelişimi üzerine etkisi belirlenmiştir. Veriler, Temel Bileşenler Analizi ve Dendogram yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, toprak işleme azaldıkça toprakta mikoriza spor sayısı ve buna bağlı olarak mikorizanın kök ile olan enfeksiyonu artmıştır. Buna bağlı olarak, bitkinin C ve N içeriği artmıştır. Ayrıca; K, Ca ve Mg gibi besin elementleri artmıştır. Sıfır ve azaltılmış toprak işleme uygulamaları, geleneksel toprak işleme uygulamalarına göre toprak ve bitki dokularında daha yüksek karbon bulundurmuş. Mikorizal enfeksiyon biokütle ve danedeki besin elementi içeriği ile yüksek korelasyon vermiştir. Dendogram analizine göre azaltılmış toprak işleme ve sıfır toprak işleme yöntemlerinin, geleneksel toprak işleme yöntemlerinden kesinlikle farklılaştığı belirlenmiştir. In this study, the effects of seven different soil tillage systems on plant growth, soil and plant parameters (mineral nutrient contents), mycorrhizal development and spore numbers were investigated. The experiment was established in Çukurova University Faculty of Agriculture Research and Application Farm on Arık soil series (TypicHaploxererts) in 2006 and the current study was carried out with wheat plant during 2018-2019. Seven tillage systems investigated included two conventional (CT-1 and CT-2), three reduced (RT-1, RT-2 and RT-3) and two no-till (NT and ST) including strategic/occasional tillage with tree replication as randomized blocks (21 blocks) experiment systems. Adana-99 variety was used as wheat material. Soil and plant samples were taken at tree sampling time (pre-sowing, blooming and at harvesting). Root and shoot dry weight, root infection, root diameter, specific root length and different plant parts (root, shoot and seed) nutrition’s (C, N, K, P, Ca, Mg, Fe, Cu, Mn and Zn) concentrations were analyzed as plant tissues analyses. Average 40 parameters were analyzed for soil like CaCO3 and Soil Organic Carbon for understand soil and plant fertility. Data were determined using Principal Component Analysis and Dendogram methods. According to the research findings, when mycorrhiza spores increased, depend on different tillage systems, also root infections increased. In addition, plant C and N amount and K Mg and Ca nutrients were increase. No-till and reduced tillage practices have higher carbon content in soil and plant tissues than compared to conventional tillage practices. Mycorrhizal infection has highly correlated with biomass and nutrient content of grain. According to Dendogram analysis, reduced tillage and no tillage were found different from conventional tillage methods. Bu Çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Tarafından Desteklenmiştir. Proje no: FYL-2019-11859.

Ülkemizde ve bölgemizde tarım topraklarını tehdit eden unsurların başında yerleşim-sanayi alanı amaçlı tarım dışı kullanımlar ve su-rüzgar erozyonu gelmektedir. Bu sebeple Balıkesir İlinin en önemli toprak varlıklarından biri olan Balıkesir Ovası Büyükova Koruma Alanı çalışma alanı olarak seçilmiştir. Bu çalışma ile güncel arazi örtüsü/arazi kullanım haritası, 5403 Sayılı Kanun'a göre toprak sınıfları haritası, sayısal yükseklik modeli gibi bilgileri içeren veri tabanı oluşturulmuş, CORINE yöntemi kullanılarak erozyon tahmini yapılmıştır. Coğrafi bilgi sistemleri ve Uzaktan algılama kullanılarak oluşturulan bu veri tabanının tarım dışı taleplerin yönlendirilmesi, alternatif alan çalışmaları ve erozyona karşı alınacak önlemlerde altlık olarak kullanılması hedeflenmiştir.Araştırma sonunda, Balıkesir Büyükova Koruma Alanı arazilerinin 26 bin hektar alan kapladığı ve en yaygın arazi kullanım türünün %78,36 oran ve 20132,8 hektar alan ile tarım arazileri olduğu belirlenmiştir. Tarım arazilerinin 5403 sayılı kanun kapsamında sınıflandırılması sonucunda 118068,30 da Mutlak Tarım Arazisi (MT), 74080,80 da Özel Ürün Arazisi (OT), 3671,8 da Dikili Tarım Arazisi (DT) olduğu belirlenmiştir. Marjinal Tarım Arazisi (TA) ise, Balıkesir büyükova koruma alanının sadece %1'ni (1906,20 da) oluşturmaktadır. Ayrıca sürdürülebilir arazi yönetimi kararlarının üretilebilmesi amacıyla, Balıkesir Büyükova Koruma Alanı arazilerinin erozyon risk haritaları üretilmiştir. Bu amaçla CORINE erozyon modeli GIS teknikleri kullanılarak büyükova koruma alanı arazilerine uygulanmıştır. Model erozyon riskinin derecesini belirleyen dört farklı endeksin; toprağın erozyona duyarlılığı, aşındırıcı kuvvet, topoğrafya ve bitki örtüsü hesaplanmasına ve bu endekslerin potansiyel erozyon risk haritalarının üretilmesi amacıyla CBS ortamında birleştirilmesine ve yeniden sınıflandırılmasına dayanır. Potansiyel erozyon riski haritası sonuçlarına göre çalışma alanının %68,8, %20, 2 ve %2,91'nde potansiyel erozyon riski sırasıyla düşük, orta ve yüksek olarak belirlenmiştir. Bitki örtüsünün dikkate alındığı gerçek erozyon riski haritası çalışma alanının çok küçük bir bölümünün orta ve yüksek erozyon riskine sahipken çok geniş bir bölümünün düşük toprak erozyon riskine sahip olduğunu göstermiştir. Non-agricultural uses for residential and industrial areas and water-wind erosion are the primary factors that threaten agricultural lands in our country and region. For this reason, Balıkesir Great Plain Conservation Area, which is one of the most important land assets of Balıkesir Province, has been selected as the study area. With this study, a database containing information such as current land cover / land use map, soil classes map according to Law No. 5403, digital elevation model was created, and erosion estimation was made using the CORINE erosion model. This database, which was created by using geographic information systems and remote sensing techniques, is intended to be used as a base for directing non-agricultural demands, alternative lands comparison and measures against erosion. At the end of the research, it was determined that the lands of Balıkesir Büyükova Conservation Area occupies 26 thousand hectares and the most common land use type is agricultural lands with 78.36 % and 20132.8 hectares. As a result of classification of agricultural lands within the scope of Law No. 5403, It has been determined that 118068,30 da is absolute farmland (MT), 74080,80 da special products land (OT) and 3671,8 da planted farmland (DT). Marginal agricultural lands constitute only 1% (1906,20 da) of Balıkesir Büyükova Conservation Area.Also, in order to produce sustainable land management decisions, erosion risk maps of Balıkesir Büyükova Conservation Area lands were produced. For this purpose, CORINE erosion model has been applied to the lands of Büyükova protected area using GIS techniques. The model based on the computation of four separate indices; soil erodibility, erosivity, topography and vegetation cover which are then combined and classified by the GIS techniques to produce erosion risk maps for both actual and potential erosion. The results of the potential erosion risk maps indicated that 68,8%, 20,2% and 2,91% of the study area were under low, moderate, and high potential erosion risks, respectively. The actual erosion risk map, in which vegetation cover is taken into account, showed that a very small portion of the study area has a medium and high erosion risk, while a large portion has a low soil erosion risk. 55

TEZ12629 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2019. Kaynakça (s. 39-47) var. XIII, 49 s. :_res. (bzs. rnk.), tablo ;_29 cm. Bu çalışmada bitkisel üretimde verim ve kaliteyi önemli ölçüde etkileyen azot (N) ve çinko (Zn)’ nun karabuğday bitkisinin büyüme ve verim parametrelerine olan etkisi araştırılmıştır. Son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalarda N ve Zn’nun sergilediği sinerjistik ilişkiyle tane Zn konsantrasyonunda önemli artışlar saptandığı belirlenmiştir. Çalışmada N ve Zn arasındaki ilişki, artan dozlarda N (25, 50, 100, 200 ve 400 mg N kg-1) ve Zn (0, 1 ve 5 mg Zn kg-1) uygulamalarıyla Karabuğday Güneş çeşidinin SPAD değeri, kuru madde verimi, yeşil aksam ve tohum Zn ve N konsantrasyonuna etkisi sera koşullarında belirlenmiştir. Toprağa yapılan 25 mg N kg-1 uygulamasına göre, 50, 100, 200 ve 400 mg kg-1 N uygulamalarının Güneş çeşidinin kuru madde verimini sırasıyla %51, %116, %126 ve %131 oranında arttırdığı tespit edilmiştir. Çinkosuz koşullara (0 mg Zn kg-1) göre artan dozda Zn uygulamalarının (1 ve 5 mg Zn kg-1) yeşil aksam kuru madde verimi sırasıyla %5.3 ve %7.6 oranında arttırdığı belirlenmiştir. Bitkinin N’la beslenme düzeyi iyileştikçe, Zn’nun bitkisel verim üzerindeki etkisi daha da belirgin olmuştur. Aynı şekilde, bitkinin Zn beslenme düzeyi iyileştikçe N uygulamalarının da verim üzerine etkisinin daha büyük olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca, N uygulamaları, bitkinin yeşil aksamındaki ve tanedeki Zn ve N konsantrasyonlarını da arttırmıştır. Bu bulgular beslenme ortamında Zn ve N düzeyi optimize edildiğinde, bitkinin büyümesinde ve veriminde artışların olabildiğini göstermektedir. In this study, the effect of Nitrogen (N) and Zinc (Zn) on the growth and yield parameters of the buckwheat plant was investigated. In recent scientific studies, it has been determined that nitrogen and Zn shows a synergistic relationship and lead to a significant increase in grain Zn concentration. Nitrogen nutrition has a decisive role on the protein concentration in plants and as a result of studies, it has been shown that Zn accumulation rate is increased in tissues with increased protein content. The relationship between nitrogen and Zn, dry matter yield, Zn and N concentration on shoot and grain was determined by applications as increasing doses of N (25, 50, 100, 200 and 400 mg N kg-1) and Zn (0, 1 and 5 mg Zn kg-1) on the “Güneş” buckwheat genotype, in greenhouse conditions. According to 25 mg N kg-1 application to soil, it was determined that 50, 100, 200 and 400 mg kg-1 N applications increased the dry matter yield of Güneş buckwheat genotype by 51%, 116%, 126% and 131% respectively. increasing doses of Zn (1 and 5 mg Zn kg-1) increased the dry matter yield by 5.3% and 7.6%, respectively, compared to the application without Zn. The effect of Zn on plant yield became more pronounced as the level of N feeding of the plant increased. Similarly, it was observed that as Zn nutritional level of the plant improved, N applications had more effect on yield. These findings suggest that when Zn and N levels are optimized in the nutritional environment, increases in plant growth and yield may occur.

Bu araştırmada, Bursa ili Karacabey ilçesi mısır tarımı yapılan toprakların (Yolağzı bölgesi) verimlilik durumunun belirlenmesi amacıyla gerçekleşmiştir. Bu amaçla bölgede mısır tarımı yapılan 40 araziye ait topraklardan toprak örneği alınmış ve analizleri yapılmıştır. Toprak örneklerine ait sonuçlar sınır değerler ile karşılaştırılmıştır.Araştırma bulgularına alınan toprak örneklerinin %42,5'inin `kumlu tın`, %52,5'inin `kumlu killi tın` bünyeye sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Toprakların tamamı tuzsuz ve N bakımından iyi ve zengin sınıfında yer almaktadır. Toprak pH'ları 6,77 ile 8,70 arasında değişmektedir. Toprak örneklerinin %47,5'inde kireç az %52,5'inde orta, %97,5'inde organik madde çok az, az ve orta, %75'inde P çok düşük ve orta, %10'nunda Ca fakir ve orta, %15'inde Fe noksanlık riskinin yüksek ve orta, %2,5'inde Mn ve Zn' nin çok az Cu'nun ise yetersiz seviyede bulunmuştur. Gübreleme uygulamalarında geleneksel metotlar yerine modern teknikler kullanılarak analize dayalı gübrelemenin yapılması ve özellikle organik kökenli gübre uygulamalarına önem verilmesinin mısır tarımının geleceği açısından son derece önemli olduğu görülmüştür. This research was carried out with the aim of determining the fertility status of the corn cultivated land (Yolağzı region) Karacabey-Bursa district. For this purpose, 40 soil samples were taken and analyzes were done. Results of soil analysis samples were compared with limit values.According to the results, 42.5% of the soil samples were found to have a `sandy loam` and 52.5% a `sandy clay loam` structure. All of the soils are in salt-free and good or sufficient class in terms of N content. Soil pH varies between 6.77 and 8.70. The lime content of the soil samples is low or medium level. 97.5% of soil organic matter is very low, 75% of P is very low and medium, In 15%, the risk of Fe deficiency was high and medium, in 2.5%, Mn and Zn very low and, Cu were found to be insufficient. In fertilization applications, analysis based fertilization should be done by using modern techniques instead of traditional methods. In addition, it has been observed that the importance of especially organic fertilizer applications is very important for the future of corn production. 79

Besin değeri düşük yiyecekler, elementlerin yetersiz alımıyla ilgili bazı sağlık sorunlarına neden olur. Demir bakımından zengin yeşil yapraklı sebzelerin tüketimi, demir eksikliği bulunan insanların demir eksiliğini giderebilmesi için alternatif bir yöntem olabilir. Bununla birlikte, bitkilerde bulunan diğer besin elementlerinin alımı ve alınma miktarı da insan sağlığı açısından oldukça önemlidir. Bu elementlerin bitkilerdeki bulunuş miktarları bir denge içerisinde olmalıdır. Bu elementlerin uygun miktarları tüm canlılar için gerekli olmasına karşın fazla miktarda alınmaları zararlıdır. Bu nedenle artan Fe dozlarının ıspanak (Spinacia oleracea L.) bitkisinin büyüme ve besin elementi alımına etkilerini incelemek amacıyla bu sera denemesi kurulmuştur. Akan su kültürüne sahip bir hidroponik sisteme yerleştirilen ıspanak çeşitlerinden 'Matador', 'Reis' ve 'Greenstar' a artan miktarlarda Fe (30, 60, 90, 120 ve 150 µM) uygulanarak elde edilen sonuç gözlenmiştir. Artan miktarlarda Fe uygulamasının ıspanak çeşitlerinde istatistiksel olarak anlamlı (p

Dünyada ve ülkemizde, abiyotik ve biyotik stres faktörleri tarımsal verimi önemli ölçüde olumsuz yönde etkilemektedir. Tarım alanlarındaki bu abiyotik stres faktörlerinden toprak tuzluluğu ve bor toksisitesi sorunu kurak ve yarı kurak iklim bölgeleri başta olmak üzere, bataklıklar ve deniz kıyıları gibi aşırı nemli bölgelerde de görülmektedir. Tarım topraklarında tuzluluk ve bor toksisitesi sorununun giderilmesi toprak ıslahı yoluyla mümkün olmakla birlikte yetersiz kaliteli yıkama suyu ya da arazinin topoğrafik konumu gibi nedenlerle gerçekleştirilmesi mümkün olmamaktadır. Bu nedenle tuzluluk ve B toksisitesi sorununun giderilebilmesi ve verimli bitkisel üretimin gerçekleştirilebilmesi için bu alanlarda B ve tuza toleranslı kültür bitkilerinin tespit edilerek geliştirilmesi veya bu geliştirme aşamalarında akraba türlerden yararlanılması gerekmektedir. Graminae (buğdaygil) familyasının Poaideae çim alt familyasından olan Puccinellia distans 'çorak çim bitkisi' tuz ve B toksisitesine tolerans gösteren ve Türkiye'de bor madenleri civarında da yaşayabilen hiperakümülatör ve çok yıllık bir bitki olarak karşımıza çıkmaktadır. Buğdaygiller familyasında olmasından dolayı da önemli tahıl grupları için model bir organizma olarak değerlendirilmektedir. Ancak, söz konusu bitkinin B ve NaCl stresi toleransı hakkında yeterince moleküler düzeyde çalışma bulunmamaktadır. Araştırma materyali olan P. distans (Jacq.) Parl. tohumları Eskişehir Kırka'da bulunan bor madenlerinde doğal olarak yetişen bir popülasyondan toplanmış ve iklim odasında kontrollü koşullarda su kültürü ortamında yetiştirilmiştir. Bitkiler bu çalışmada üç farklı dozda bor (0 mM, 0.003 mM ve 4 mM B) ve üç farklı dozda tuz (0 mM, 100 mM ve 250 mM NaCl) uygulamalarına maruz bırakılmıştır. Bu uygulama sonucunda elde edilmiş olan RNA örneklerinden kontrol ve stres şartlarında tespit edilmiş olan 4 adet B ve 1 adet Na ile ilişkili gen kullanılarak bu genlerin ifade düzeylerinin qRT-PCR ile belirlenmesi hedeflenmiştir. Referans gen olarak ise hedef genlerin normalizasyonunda optimize edilmiş olan Actin geni kullanılmıştır. Tez çalışması kapsamında P.distans'ın yaprak örneklerinden bor ile ilişkili olabilecek Gene-21 ve tuz stresi ile ilişkili olabilecek NHA1 genlerinin ifade düzeyleri ölçülmüştür. P. distans'ın göstermiş olduğu tolerans mekanizmasının moleküler düzeyde anlaşılması neticesinde ilgili bilgilerin buğday gibi ekonomik değeri yüksek bitkilere veya bu kültür bitkilerine daha yakın akrabalık ilişkisinde bulunan farklı bitkilerde anlaşılması ile ilgili hedef bitkilerde moleküler ıslahta kullanılabilecek karakterlerin belirlenmesine katkı sağlayabilecektir., In the world and in our country, abiotic and biotic stress factors significantly adversely affect agricultural productivity. The problem of soil salinity and boron toxicity among these abiotic stress factors in agricultural areas is seen in arid and semi-arid climates, as well as in extremely humid areas such as marshes and seashores. Although salinity and boron toxicity in agricultural soils can be solved through soil improvement, it cannot be realized due to reasons such as insufficient quality washing water or topographic location of the land. Therefore, in order to eliminate the salinity and B toxicity problem and to realize productive plant production, it is necessary to identify and develop B and salt tolerant culture plants in these areas or to use related species in these development stages. Puccinellia distans "arid grass plant" from the Poaideae grass subfamily of the Graminae (Poaceae) family is a perennial plant and hyperaccumulator that shows tolerance to salt and B toxicity and is also able to live around boron mines in Turkey. It is considered as a model organism for important cereal groups since it is in the grasses family. However, there is not enough molecular level studies on B and NaCl stress tolerance of the plant in question. The research material P. distans (Jacq.) Parl. seeds were collected from a population that grows naturally in boron mines in Eskişehir Kırka and grown under controlled conditions in a climate chamber in a water cultivated environment. In this study, the plants were exposed to three different doses of boron (0 mM, 0.003 mM and 4 mM B) and three different doses of salt (0 mM, 100 mM and 250 mM NaCl). It was aimed to determine the expression levels of these genes by qRT-PCR by using 4 B and 1 Na related genes which were determined under control and stress conditions from RNA samples obtained as a result of this application. Actin gene, which is optimized for normalization of target genes, was used as reference gene. Within the scope of thesis, expression levels of Gene-21, which may be related to boron, and NHA1 genes, which may be related to salt stress, were measured from the leaf samples of P. distans. As a result of understanding the tolerance mechanism of P. distans at molecular level, it can contribute to the determination of the characters that can be used in molecular breeding in the target plants by understanding the relevant information in different plants that have close affinity relations with high economic value plants such as wheat or these cultivated plants.

Topraklarımızda potasyum yeterli miktarda bulunsa bile, fazla kireçli topraklarda antagonistik etkileşim yüzünden bitkiler potasyumdan yeterince yararlanamamaktadır. Konya yöresi topraklarında kalsiyum miktarının fazlalığı fasulye tarımını olumsuz etkileyen sorunlardan biri olup, bu tür topraklarda potasyum ve magnezyum gibi önemli elementlerin alımını engellemektedir. Potasyum, fasulye tarafından diğer besin elementlerine oranla, topraktan azottan sonra en fazla kaldırılan besin elementi olup, verimin yanında kaliteyi de önemli ölçüde etkilemektedir. Yürütülen bu çalışmada; K eksikliğine dayanıklı bodur kuru fasulye çeşitlerini belirlemek amacıyla çok sayıda bodur kuru fasulye çeşidi ( Akman-98, Arslan, Battallı, Berrak, Cihan, Doruk, Elkoca – 05, Güngör, Göksun, Kantar-05, Noyanbey, Önceler – 98, Özmen, Özdemir, Sururbey, Yunus- 90, Zirve, Zülbiye) yeterli ve yetersiz K koşullarında test edilmiştir. K etkinliği hem vejetatif hem de generatif gelişme dönemi için ayrı ayrı belirlenmiştir. Elde edilen veriler bodur kuru fasulye çeşitlerinin K etkinliği bakımından çok geniş bir varyasyona sahip olduğunu göstermektedir. Her iki gelişme dönemi K etkinlik değerlerine göre Zirve, Göynük, Zülbiye, Sururbey, Göksun, Özmen çeşitleri ortalamanın üzerinde, Cihan ve Berrak çeşitleri ortalamanın altında değerlere sahip olmuştur. Çalışmanın sonuçlarına göre K içeriği yetersiz olan alanlarda, K etkinliği yüksek olan Zirve, Göynük, Zülbiye, Sururbey, Göksun ve Özmen çeşitlerinin yetiştirilmesi, K gübrelemesi yapılmadığı durumlarda verim kayıplarını azaltarak birim alandan daha fazla verim elde edilmesini sağlayabilir. Çalışmanın tarla koşullarında tekrarı yararlı olacaktır., Even though potassium is present in a sufficient amounts in our soils, plants cannot sufficiently benefit from potassium due to antagonistic interaction in excess calcareous soils. Excess amount of calcium in the soil of Konya region is one of the problems affecting bean cultivation adversely and prevents the intake of important elements such as potassium and magnesium in this type of soils. Potassium is the most abundant nutrient removed from the soil after nitrogen by beans compared to other nutrients and significantly affect quality as well as yield. In this conducted study, a large number of dwarf dry bean varieties (Akman-98, Arslan, Battalli, Berrak, Cihan, Doruk, Elkoca - 05, Gungor, Goksun, Kantar-05, Noyanbey, Önceler - 98, Ozmen, Özdemir, Sururbey, Yunus-90, Zirve, Zülbiye) were tested under sufficient and insufficient K conditions in order to determine dwarf dry bean varieties resistant to K deficiency. K activity was determined separately for both vegetative and generative developmental periods. The obtained results showed that dwarf dry bean varieties had a wide variation in terms of K activity. According to K activity values of both development periods, Zirve, Göynük, Zülbiye, Sururbey, Göksun, Özmen varieties had above average while Cihan and Berrak varieties had below average values. According to the results of the study, cultivation of Zirve, Göynük, Zülbiye, Sururbey, Göksun and Özmen varieties with high K activity in areas with insufficient K content may provide more yields per unit area by reducing yield losses in cases where K fertilization is not performed. Repeating the study under field conditions will be useful.

Bu çalışma, artan dozlarda bakır sülfat (BS; CuSO4.5H2O; %25 Cu) ve azot uygulamalarının Quality çeşidi ekmeklik buğdayda verim ve verim unsurları ile kök ve kök boğazı çürüklüğü hastalığına (KKBÇH) etkilerini tespit etmek amacıyla 2016-2017 üretim sezonunda Konya'nın Sarayönü İlçesi'nin Değirmenli Mahallesi'nde 0 ada 307 parsel numaralı bir çiftçi tarlasında yağmurlama sulamalı koşullarda yapılmıştır. Çalışmada 3 blok ve her blokta 24 parsel olmak üzere toplam 72 parsel oluşturulmuştur. Bloklara 10, 15 ve 20 kg N da-1 dozları uygulanmıştır. Ayrıca her blokta kendi içinde 4 tekerrürlü olarak 0, 0.5, 1, 2, 4 ve 6 kg CuSO4.5H2O; %25 Cu) da-1 dozları kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, çalışmada uygulanan N miktarı arttıkça KKBÇH'nda artış meydana gelmiş, uygulanan BS miktarı arttıkça KKBÇH'nda azalma (%100) meydana gelmiştir. En yüksek buğday verimi (405 kg da-1) '15 kg N da-1 + 4 kg BS da-1' uygulamasından alınmıştır. Ayrıca 10 kg N da-1 bloğunda 2 kg BS da-1 dozu ve üzeri dozlarda, 15 kg N da-1 ve 20 kg N da-1 bloklarında ise 4 kg BS da-1 dozu ve üzerindeki dozlarda BS uygulanan parsellerde KKBÇH'nın oluşmadığı belirlenmiştir. Uygulanan N dozlarının buğdayda verim ve verim unsurlarına etkilerine bakıldığında, en yüksek verim ve verim unsurları değerleri 15 kg N da-1 uygulamasından elde edilmiştir. Bu yüzden benzer koşullardaki buğday yetiştiriciliğinde 15 kg N da-1 ve 4 kg BS da-1 dozlarının kullanılması önerilebilir., This study was carried out to determine the effects of in the increasing doses of copper sulfate (CS; CuSO4.5H2O; 25% Cu) and nitrogen applications on the yield and yield components, root and root crown disease of Quality variety bread wheat grown in spring irrigated field of a farmer in Değirmenli Town of Sarayönü District of Konya Province in 2016-2017 growing season. In the field experiment, the three blocks and 24 plots in each block, total 72 plots were formed. 100, 150 and 200 kg N ha-1 doses were applied into blocks. In addition, 0, 5, 10, 20, 40 and 60 kg CuSO4.5H2O; %25 Cu ha-1 doses were given into each block as four replications. According to the results, as the N amount increased, RRRD (root and root crown diseases) increased, as the Cu amount increased, RRRD decreased (100%). As RRRD decreased, the highest wheat yield (4.050 kg ha-1) was obtained from '150 kg N ha-1 + 40 kg CS ha-1' doses. In addition, the RRRD were not seen in the 20 kg CS ha-1 dose and more high doses in the 100 kg N ha-1 block. The same diseases were not determined in the 40 kg CS ha-1 dose and more high doses in the 150 and 200 kg N ha-1 blocks. When it was look at the effects of N doses, the highest yield and yield components were obtained from 150 kg N ha-1 dose. So, 150 kg N ha-1 and 40 kg CS ha-1 doses can be suggested for wheat growing in the similar conditions.

Kurak koşullara maruz bırakılan fasulye bitkisinin stres toleransı üzerine, potasyum uygulamalarının olası iyileştirici etkileri fizyolojik ve biyokimyasal parametrelere bakılarak değerlendirildiği bu çalışmada, fasulye genotiplerine, -0.42 Mpa ozmotik basınca denk gelen PEG 6000 koşullarına maruz bırakılan fasulye bitkilerinin osmotik stres toleransı üzerine, potasyum (0 ppm, kontrol, 100 ppm ve 200 ppm ) dozları uygulanmıştır. Fasulye genotipinin kuraklık stresi koşullarında potasyum uygulamalarının etkilerini ortaya koymak amacıyla kök ve gövde boyu, yaş ve kuru ağırlık gibi temel büyüme parametrelerinin yanı sıra, prolin birikimi, hücre zarı geçirgenliği (Elektrolit Sızıntısı), malondialdehit (MDA) miktarı, süperoksit dismutaz (SOD), peroksidaz (POX), katalaz (CAT), antioksidan enzim aktiviteleri incelenmiştir. Ayrıca bitkilerin gövde ve köklerindeki besin elementi durumlarında oluşan değişimler Ca, K, Mg ve Na içeriklerinin analiz edilmesiyle belirlenmiştir. PEG 6000 uygulanan koşullarında bitki kök, gövde yaş ve kök, gövde kuru ağırlık ve gövde boyu değerlerinde azalmalar meydana geldiği belirlenmiştir., In this study, the potential healing effects of potassium applications on the stress tolerance of bean plant exposed to arid conditions were assessed on the basis of physiological and biochemical parameters. Along with 39 ppm K Hoagland solution as control, four potassium doses (0 ppm, control, 100 ppm and 200 ppm) were applied to determine the osmotic and ionic stress tolerance of Bean genotypes exposed to PEG 6000 developed drought conditions corresponding to -0.42 MPa osmotic pressure. In order to reveal the effects of potassium application on the bean genotype in drought stress conditions, root and stem size, basic growth parameters such as fresh and dry weight were investigated along with the proline accumulation, ion leaching, malondialdehyde (MDA) amount, superoxide dismutase (SOD), peroxidase (POX) and catalase antioxidant enzyme activities. In addition, changes in the nutrient status of shoots and roots of plants were determined by analyzing Ca, K, Mg and Na contents.

Bursa ilinde son otuz yıldır süregelen sanayileşme ve kentleşme sonucunda Nilüfer Çayı su kalitesi kaynağında 1-2. sınıf iken 4. sınıf su kalitesine gerilemiştir. Bölge için önemli olan bu su kaynağının uzun yıllar sulama amacıyla kullanılması sonucu toprak ve bitkilerin ağır metaller açısından kirlendiği düşünülmektedir. Bu araştırmada, Nilüfer Çayı'nin ana kolları ve kirlilik kaynaklarını yorumlanarak, altı farklı araştırma alanı oluşturulmuştur. Araştırma alanları kirletici faktörlerin (bazı endüstriyel arıtma tesislerinin deşarj noktaları) ve sulamanın yoğun yapıldığı yöreler tespit edilerek belirlenmiştir. Bu bölgelerden sulama yapılan ve sulama yapılmayan dönemleri temsil eden iki farklı zaman diliminde (Mayıs-Ekim) toprak örnekleri toplanmıştır. Alınan toprak örneklerinde kimi toprak verimliliği analizleri ile ağır metal (toplam ve DTPA ile ekstrakte edilebilir) içerikleri belirlenmiştir. Sonuçlar uluslararası kirlilik sınır değerleri ile karşılaştırılmıştır. Bunlara ek olarak, araştırma alanlarının kirlilik indeksleri (kirlilik faktörü (CF), zenginleşme faktörü (EF) ve jeobirikim endeksi (Igeo)) belirlenmiştir. Araştırmada elde edilen tüm laboratuvar sonuçları çalışma için oluşturulan CBS veri tabanına girilmiştir. Toprakların kimi fiziksel ve kimyasal özellikleri ile güncel kirlilik durumunu gösteren mekansal dağılım haritaları CBS içinde oluşturulmuş ve bazı istatiksel analizler yapılmıştır. Bu çalışmalara ek olarak sayısal orto foto verisine dayalı güncel arazi kullanım/örtü türleri de belirlenmiş, haritaları oluşturulmuştur. Elde edilen sonuçlara göre araştırma alanlarında Nilüfer çayının sulamada kullanılması sonucu topraklarda ağır metal birikiminin olduğu ve özellikle bitki yetiştiriciliğinde önemli olan alınabilir miktarlar (DTPA ile ekstrakte edilebilir) açısından Nilüfer Çayı kenarında tarım yapılan topraklarda artışın olduğu belirlenmiştir. Çalışma yörelerinde kirlilik faktörü (CF) değerleri 0,31 ile 6,31 arasında; zenginleşme katsayısı (EF) değerleri 0,19 ile 5,54 arasında değişim göstermiştir. Bu araştırmadan elde edilen sonuçlar kentleşme ve sanayileşme sürecindeki Bursa ilinin önemli bir su kaynağı olan Nilüfer Çayı ve onun havzasının kirlilik durumunun tespiti ve mekansal dağılım haritalarının oluşturulmasını konu alacak gelecekteki araştırma projeleri için bir yol haritası ve veri kaynağı olarak kullanılabilir. Consequently on going industrialization and urbanization in the last 30 years in Bursa province, the Nilufer creek water quality is reduced to class-4 from class-1-2. By long term use of this important water source for irrigation in the region, it is considered that the soil and plants may be contaminated in terms of heavy metals. In this research, six different research areas were created by interpreting the main tributaries and pollution sources of the Nilufer Creek. The research areas were determined considering where pollution factors (points of discharges of some industrial water treatment facilities) and irrigation were intense. Soil samples were collected in two different time series (May-October) representing the irrigation and non-irrigation period of the area. In the soil samples some soil fertility analysis were performed. Heavy metal (extracted by DTPA and total content) contents of the soil and sediment samples were also determined. The results were compared with international pollution limits. In addition, contamination indexes (contamination factor (CF), enrichment factor (EF), pollution load index (PLI) and geo-accumulation index (Igeo)) of the study areas were determined. All results obtained in this research were entered to a GIS database, which was created for the studied areas. Value results of all laboratory analysis were entered to the database and spatial distribution colour maps were created for each value and some statistical analysis were computed. As a result, the current state of pollution of the soils was established and mapped. In addition, actual land use/cover types based on digital satellite data were also identified and mapped. According to the results, because of use of Nilufer Creek as an irrigation source, heavy metal accumulation in soil was determined and it was significant for the available to plant forms (extracted by DTPA). In the study area contamination factor (CF) values were ranged between 0.31 and 6.31 while enrichment factor (EF) values were ranged between 0.19 and 5.54. The results obtained from this research can be used as a roadmap and data source for future research projects which will be related with the Nilüfer Creek, an important water source for Bursa which is in the process of urbanization and industrialization. 96

TEZ11994 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2019. Kaynakça (s. 117-131) var. XVI, 154 s. : res. (bzs. rnk.), tablo ; 29 cm. Detaylı toprak etüt ve haritalama çalışmalarının toprak serileri ve fazlarının belirlenip haritalanması aşaması uzmanlık gerektiren ve zaman alan bir aşamadır. Bu nedenle, çalışmada toprak özelliklerinin belirlenmesinde son yıllarda kullanılmaya başlanılan NIRS yansıma tekniğinin toprak serilerini ayırt etmede kullanılabilirliğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çukurova Bölgesi’nde haritalanmış toprak serileri ve önemli fazlarından burgu ile horizon esasına göre alınan 531 toprak örneğine ait yansıma değerleri elde edilmiştir. Örneklemenin kontrolü amacıyla Dinç ve ark. (1995) tarafından belirlenmiş olan; organik madde, tekstür ve kireç içerikleri, yeniden burgu ile alınan örnekler ile analiz edilmiş ve toprakların yansıma değerleri karşılaştırılmıştır. İstatistiksel analizler PLSR yöntemi CV (Çapraz Doğrulama) ve model tahmin yöntemi kullanılarak elde edilmiştir. Çapraz doğrulama sonucu kil için tüm veri setindeki 531 toprak örneğinin yansıma değerleri ile kalibrasyon arasındaki R2 değerleri; kil için 0,47; silt için 0,44; kum için 0,36; organik madde için 0,32; kireç için 0,21 bulunmuştur. Validasyon setinde ise sırasıyla; kil R2 0.44; silt R2 0.41; kum R2 0.29, organik madde R2 0.26; kireç R2 0.18 olarak bulunmuştur. NIRS teknolojisinin, toprak serilerinin tanımlanması ve haritalanması aşamasında düşük korelasyon değerleri vermesi ve yansıma değerleri ile topraklar arasında sağlıklı ilişkiler bulunamaması nedeniyle başarısız olduğu görülmüştür. Determining and mapping of the soil series with their phases in the detailed soil survey studies is a time consuming and required highly specialization. Therefore, the aim of this study is to determine the usefulness of NIRS reflection technique in the discriminating of soil series in field due to this technique nowadays has been used in the determination of some soil properties. The reflection values of 531 soil samples taken on a horizon basis to present soil series and major phases of the Çukurova Region were obtained. In order to verify the data, belong to the soil series used in the study, four extensive soil series have been sampled, contents of organic matter, calcium carbonate and textural class were determined and the reflection values of theses soils were compared. Statistical analysis was performed using the PLSR method CV (Cross Validation) and model estimation method. As a result of cross-validation, R2 values between the reflection values and calibration of the soil sample 531 in the whole data set for clay; 0.47 for clay; 0.44 for silt; 0.36 for sand; 0.32 for organic matter; 0.21 for lime was found. In the validation set; clay R2 0.44; silt R2 0.41; sand R2 0.29, organic material R2 0.26; lime R2 was found to be 0.18. It is concluded that NIRS technology was found to fail due to low correlation values in the identification and mapping of soil series and lack of healthy relationships between reflection values and soils. Bu Çalışma Ç. Ü. Araştırma Projeleri Birimi Tarafından Desteklenmiştir. Proje No: FYL-201811177

Artan gıda ihtiyacını ve sürekliliğini sağlamak, toplumların ekonomik ve yaşamsal bir zorunluluğudur. Özellikle entansif tarımın yapıldığı Akdeniz sahillerinde, yaz aylarında yaşanan aşırı sıcaklar ve yüksek nem, sera alanlarındaki üretimi imkânsız kılmaktadır. Bu önemli sorun, üreticileri ve yatırımcıları söz konusu aylarda üretimin yapılabildiği yayla alanlarına yönlendirmiştir. Son yıllarda kontrolsüz ve çok hızlı yayla seracılık faaliyetlerinin arttığı yerlerden bir tanesi de Antalya'nın Elmalı ilçesidir. Çalışma alanı olarak seçilen Elmalı ilçesinde, üç farklı fizyografik ünite üzerinde, zamansal ve mekânsal değişimin belirlenmesi hedeflenmiştir. Araştırma kapsamında eski göl tabanları ve alüviyal yelpaze fizyografik ünitelerinde çalışılmıştır. Eskihisar bölgesinde, Pansharp yapılmış 2009 ve 2016 yıllarına ait sırasıyla 0,4m yersel çözünürlüklü GeoEye-1 ve 0,5m WorldView-3 uydu görüntüleri, Gölova-Çukurelma bölgesinde 2008 ve 2016 yıllarına ait sırasıyla 0,6m yersel çözünürlüklü QuickBird-2, 0,5m yersel çözünürlüklü GeoEye-1 uydu görüntüleri, son olarak Beyler bölgesinde 2011 ve 2016 yıllarına ait 0,5m yersel çözünürlüklü WorldView-2 ve 1,5m yersel çözünürlüklü Spot-7 uydu görüntüleri kullanılmıştır. Kontrollü sınıflama tekniklerinden biri olan Maksimum Likelihood tekniği ile yapılan sınıflandırma sonucunda raster veriden hesaplanan toplam sera varlığı, yersel olarak ölçümler ile oluşturulmuş hâlihazır vektör verilerden hesaplanan toplam sera varlığı ile kıyaslanarak, çalışmanın doğruluğu hesaplanmıştır.En güncel tarihler ve sınıflandırma sonuçları değerlendirildiğinde, fizyografik üniteler ve sera üretim alanları sırasıyla, alüvyal araziler üzerindeki Eskihisar bölgesinde 126,19 ha, çok eski göl tabanı ve alüvyal yelpazeyi içerisine alan Gölova-Çukurelma bölgesinde 104,41 ha, ve son olarak da eski göl tabanı arazileri üzerindeki Beyler bölgesinde 38,23 ha tespit edilmiştir. Seracılık faaliyetlerinin yüzdesel olarak artışı zamana bağlı olarak değerlendirildiğinde, en yüksek artışın Gölova-Çukurelma bölgesinde (%313,51), ikinci olarak Eskihisar bölgesinde (%166,27) ve en az artışın ise yine eski bir göl tabanı fizyografyası olan Beyler bölgesinde (%61,35) olduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın doğruluk oranları incelendiğinde, en yüksek doğruluk Eskihisar bölgesine ait 2009 yılı görüntüsünden (%94,83), 2016 yılında (92,04), Gölova-Çukurlema 2008 yılı (89,33), 2016 yılı en düşük doğruluk (83,52), Beyler bölgesine ait 2011 yılı (87,72), 2016 yılı (83,95) olarak elde edilmiştir. Meeting the growing food need and sustainability is an economic and vital necessity of societies. Especially in the Mediterranean coast where intensive farming is carried out, extreme temperatures and high humidity experienced in summer months make the production in greenhouse areas impossible. This important problem has trended producers and investors to the highland areas where production can be made during the months in question. One of the places where uncontrolled and very fast spring cultivation activities has increased in recent years is the Elmalı district of Antalya. In Elmalı, which is chosen as the study area, it is aimed to determine temporal and spatial changes on three different physiographic units. Within the scope of the research, the old lake bases and alluvial fan physiological units were studied. In the Eskihisar region, Pansharped sattellite name and spatial resolution in 2009 and 2016 respectively, GeoEye-1 0,5m and WorldView-3 0,4m, in the Gölova-Çukurelma region with 0,6m GeoEye-1 satellite images with 0,5m and finally, in the Beyler region, 0.5m WorldView-2 and Spot-7 1,5m satellite images were used. As a result of the classification made with Maximum Likelihood technique which is one of the controlled classification techniques, the total greenhouse assets calculated from the raster data were compared with the total greenhouse assets calculated from the data obtained by the terrestrial measurements, the accuracy of the study was calculated.When the most recent dates and classification results are evaluated, physiographic units and greenhouse production areas are respectively 126,19 ha in the Eskihisar region on alluvial land, 104,41 ha in Gölova-Çukurelma area, which contains very old lake base and alluvial fan, and finally, 38.23 ha in the Beyler area on the land of the basement. When the percentage increase in greenhouse activities is evaluated as time dependent, the highest increase is in Gölova-Çukurelma region (%313,51), second in Eskihisar region (%166,27) and the lowest increase is in Beyler region (%61.35). When the accuracy rates of the study are examined, the highest accuracy of the year 2009 (%94.83) in the Eskihisar region, in 2016 (92.04), Gölova-Çukurlema 2008 (%89.33), the lowest accuracy in 2016 (%83.52) in the Beyler region in 2011 (%87,72) in 2016 (%83,95). 72

TEZ12317 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2019. Kaynakça (s. 53-67) var. XV, 69s. :_res. (bzs. rnk.), tablo ;_29 cm. Bu çalışmanın amacı, Çukurova Bölgesi bitki deseni içerisinde yaygın üretimi yapılan bitkilerin başında gelen karpuz bitkisinin Karain çeşidinde, artan oranlarda N ve K gübrelemesinin verim, kalite ve besin elementi alımı üzerine etkisinin belirlenmesidir. Çalışmada, farklı N uygulamalarının boğum sayısı dışında ölçülen bitkisel parametreler açısından istatistiksel olarak önemli olduğu görülmüştür. Artan dozlarda K uygulamasının ise gövde çapı dışındaki diğer bitkisel parametreler üzerine istatistiksel olarak anlamlı (p

Bu çalışma, sera koşullarında düşük organik maddeli (%1.68), kireçli (%28), bazik reaksiyonlu (7.53) demir eksikliği (1.21 mg Fe kg-1) olan bir toprakta farklı demir kaynaklarının FeSO4.7H2O (%19 Fe), FeSO4.7H2O + Elementel S, FeSO4.7H2O+K-Humat, Fe EDTA, Fe DTPA %6, Fe DTPA %11, Fe HBED, Fe EDDHA (o-o:2.2), Fe EDDHA (o-o:3.5), Fe EDDHA (o-o:4.8), Fe EDDHA (o-o:5.25), Fe EDDHA (o-o:6) mısır bitkisinin (ANT CİN 98) kuru madde verimi, aktif ve toplam demir kapsamları üzerine etkilerinin belirlenmesi amacıyla tesadüf parselleri deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Denemede demir bileşikleri 15 mg Fe kg-1 demir, elementel kükürt 400 mg kg-1 S ve K-humat 250 mg kg-1 hümik+fulvik asit sağlayacak miktarda ekim öncesi toprağa uygulanmıştır. Araştırmada mısır bitkisinin kuru madde verimi ve yapraklarının aktif, toplam demir, klorofil a, klorofil b, klorofil a+b içerikleri ve yaprak klorofil konsantrasyonunun bir ölçücü olan SPAD okuma değerlerinin demir kaynaklarına bağlı olarak değiştiği ve bu değişimin istatistikî bakımdan %1 seviyesinde önemli olduğu belirlenmiştir. Farklı demir kaynaklarının uygulanmasıyla kontrole göre mısır bitkisinin kuru madde verimi % 3.1 (FeSO4.7H2O) ile % 50.6 (Fe-EDDHA o-o:5.25), toplam demir içeriği % 3 (Elementel S) ile % 38 (Fe-EDDHA o-o: 6) ve aktif demir içeriği % 9 (Elementel S) ile % 50 (Fe-EDDHA o-o: 6) arasında değişen oranlarda artmıştır. Kontrolde (0 mg Fe kg-1) mısır yapraklarındaki aktif Fe miktarı, toplam Fe'in %36'sı iken FeSO4.7H20 (%32), Fe-EDTA (%34) ve K-Humat (%35) hariç farklı Fe kaynaklarının uygulanmasıyla %37 ile %52 arasında değişen oranlarda olduğu belirlenmiştir. Farklı demir kaynaklarının uygulanmasıyla kontrole göre mısır bitkisi yapraklarının klorofil a içeriği %10 (FeEDTA) ile 3.1 kat (Fe-EDDHA o-o:6); klorofil b içeriği %10 (FeEDTA) ile 2.9 kat ( Fe-EDDHA o-o 5.25); klorofil a+b içeriği %10 (FeEDTA) ile 3.0 kat (Fe-EDDHA o-o:6) ve SPAD okuma değerleri %10 (FeSO4.7H20+Elementel S) ile %40 (Fe-EDDHA o-o 5.25); arasında değişen oranlarda artmıştır. Sonuç olarak tarla denemeleri ile teyit edilmesine ihtiyaç olmakla birlikte sera koşullarında yürütülen denemede bitkilerin demir beslenmesi bakımından en iyi kaynağının orto-orto ve izomer oranı 5.25 veya 6 olan Fe-EDDHA olduğu, ekonomik duruma göre bunun yerine FeSO4.7H2O+K-Humat'ında tercih edilebileceği belirlenmiştir., In this study a random plot design experiment was conducted under greenhouse conditions, in order to determine the effects of different iron sources [ FeSO4.7H2O (%19 Fe), FeSO4.7H2O + Elementel S, FeSO4.7H2O+K-Humat, Fe EDTA, FeDTPA %6, Fe DTPA %11, Fe HBED, Fe EDDHA (o-o:2.2), Fe EDDHA (o-o:3.5), Fe EDDHA (o-o:4.8), Fe EDDHA (o-o:5.25), Fe EDDHA (o-o:6)] on the dry matter yield, and active and total iron contents of corn plant (ANT CIN 98), in a soil with low organic matter (1.68%), calcareous (28%), basic reaction (7.53), and iron deficiency (1.21 mg Fe kg-1). In the experiment, iron compounds 15 mg Fe kg-1 iron, elemental sulfur 400 mg kg-1 S and K-humate 250 mg kg-1 humic + fulvic acid was applied to the soil before planting. In the study, it was found that dry matter yield, active and total iron, chlorophyll a, chlorophyll b, chlorophyll a + b contents and SPAD reading values that are a measurement of leaf chlorophyll concentration in corn plant, varied depending on iron sources, and this change was statistically significant at a 1% level. According to the control, with the application of different iron sources dry matter yield of corn plant increased at varying rates between 3.1% (FeSO4.7H2O) and 50.6% (Fe-EDDHA oo: 5.25), total iron content between 3% (Elemental S) and 38% (Fe-EDDHA oo: 6) and active iron content between 9% (Elemental S) and 50% (Fe-EDDHA oo: 6). In the control (0 mg Fe kg-1), the amount of active Fe in corn leaves was 36% of the total Fe, with the exception of FeSO4.7H20 (32%), Fe-EDTA (34%) and K-Humate (35%) the different applications of Fe sources varied between 37% and 52%. According to the control, with the application of different iron sources the chlorophyll a content of corn plant leaves increased at varying rates between 10% (FeEDTA) and 3.1 fold (Fe-EDDHA o-o: 6); chlorophyll b content between 10% (FeEDTA) and 2.9 fold (Fe-EDDHA o-o 5.25); chlorophyll a + b content was between 10% (FeEDTA) and 3.0 fold (Fe-EDDHA o-o: 6) and SPAD reading values between 10% (FeSO4.7H20 + Elemental S) and 40% (Fe-EDDHA o-o 5.25). As a result, it is necessary to confirm with field trials, but in the experiment carried out under greenhouse conditions, the best source of iron nutrition for plants is Fe-EDDHA with an ortho-ortho and isomer ratio of 5.25 or 6, however, according to the economic situation FeSO4.7H2O + K-Humat can also be preferred.

Bu çalışma, FeSO4.7H2O katkılı ve katkısız değişik kaynaklı organik gübrelerin serada yetiştirilen hıyarın meyve örneklerinin toplam Fe, yaprak örneklerinin aktif ve toplam Fe içerikleri ile toprakların yarayışlı Fe durumlarını belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Serada Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulan denemede, test bitkisi olarak hıyar yetiştirilmiştir. Mantar kompostu, vermikompost, çiftlik gübresi kompostu, tavuk gübresi kompostu, leonardit ve kontrol araştırmada kullanılan organik gübrelerdir. Farklı organik gübreler, FeSO4.7H2O ile katkılı ve katkısız olmak üzere kombine edilmesiyle kontrol uygulamasıyla birlikte 11 deneme konusu 33 saksıda yürütülmüştür. Saksılara organik gübreler Fe içeriklerine göre, 50 mg Fe kg-1 hesabıyla uygulanmıştır. Organik gübrelerle birlikte uygulanan FeSO4.7H2O saksılara 25 mg Fekg-1 hesabıyla verilmiştir. Deneme öncesi analizleri yapılan saksı topraklarına, eksikliği belirlenen Fe dışındaki besin elementleri temel gübreleme şeklinde karıştırılmıştır. Hıyar fideleri saksılara dikildikten yaklaşık iki ay sonra hasat edilmiştir. Yaprak örneklerinde aktif Fe, değişik meyve kısımlarında toplam Fe ve bazı makro ve mikro besin elementlerinin analizleri yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; farklı uygulamaların değişik bitki kısımlarının aktif ve toplam Fe içerikleri üzerinde önemli düzeyde etkili olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte FeSO4.7H2O katkılı ve katkısız organik gübrelerin yaprak ve meyve örneklerinin bazı besin elementleri içerikleri üzerinde etkili olduğu görülmüştür. This study was performed to determine comparative effects of FeSO4.7H2O enriched organic fertilizers with various sources on the contents of total and active Fe in the test plants and available Fe status in the soil. The greenhouse experiment was established in randomized block design with three replications. Cucumber was used as a test plant. Mushroom compost, vermicompost, farmyard compost, poultry compost, leonardite and control as organic fertilizers were applied into the pots alone and in combination with FeSO4.7H2O. Amounts of organic fertilizers applied were calculated on the basis of having 50 mg Fe kg-1 in each pot.Amount of FeSO4.7H2O was calculated in order to have 25 mg Fe kg-1 in each pot. Base fertilization including macro and micro nutrient elements except for Fe was applied to the soil before the experiment was established. The plants were harvested after 2 months from the experiment was started. Active Fe contents in leaves and total Fe, some macro and micro nutrient element contents in leaves and different fruit parts were determined. According to the results obtained from the experiment, different treatments in the experiment changed significantly active and total Fe contents in the plant parts. At the same time, alone and FeSO4.7H2O enriched organic fertilizers affected some nutrient element contents in the both leaf and fruit samples.

Bu araştırmada; insan ve hayvan gıdası olan buğdayın besleyicilik değerinin magnezyum açısından zenginleştirilmesi (agronomik biyozenginleştirme) için optimum gübreleme düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, killi tın tekstüre sahip bir toprakta saksı denemesi kurulmuş ve kışlık ekmeklik buğday çeşidi (Triticum aestivum) olan Sagittario yetiştirilmiştir. Buğday bitkisine 5 farklı dozda (0, 2, 4, 6, 8 kg da-1 MgSO4.7H2O) topraktan ve iki farklı dozda (%0 ve %2 MgSO4.7H2O) yapraktan olacak şekilde magnezyumlu gübreleme yapılmıştır. Deneme tesadüf parselleri deneme deseninde 4 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. 5 aylık yetiştirme periyodunun sonunda bitkiler hasat edilmiştir. Hasatta her saksıdan alınan toprak, dane ve saman (dane hariç bitkinin tüm üst aksamı) örneklerinde analizler gerçekleştirilmiştir. Topraktan MgSO4.7H2O uygulamaları toprak pH' sının düşmesine neden olurken; toprak tuzluluğu ve organik madde içeriğini etkilememiştir. Topraktan ve yapraktan MgSO4.7H2O uygulamaları buğday danesinin Mg konsantrasyonu üzerine istatistiksel olarak önemli düzeyde etki etmiştir. Dane'de en yüksek Mg değeri, % 0.14 ile topraktan 8 kg da-1 ve yapraktan %2 MgSO4.7H2O uygulamaları ile elde edilmiştir. En düşük Mg değeri ise % 0.095 ile topraktan 0 kg da-1 ve yapraktan % 0 MgSO4.7H2O uygulamalarında (kontrol) belirlenmiştir. Sonuç olarak; danenin Mg konsantrasyonu kontrolde noksan düzeyinde (< % 0.1 Mg) iken uygulamalara bağlı olarak yeterli (%0.10.2 Mg) düzeyine ulaşmıştır. The aim of this study was to determine the optimum fertilization levels for magnesium (agronomic biofortification) of the nutritional value of wheat which is human and animal food. In this study, a pot experiment was established in a soil with clay loam texture and Sagittario, winter bread wheat variety (Triticum aestivum), was grown. 5 different doses (0, 2, 4, 6, 8 kg da-1 MgSO4.7H2O) from the soil and two different doses (0% and 2% MgSO4.7H2O) were applied to the wheat plant with magnesium fertilization. The experiment was conducted in randomized plot design with 4 replications. At the end of the 5-month growing period, the plants were harvested. In the harvest, soil, grain and straw samples taken from each flowerpot (all upper parts of the plant except grain) were analyzed. MgSO4.7H2O applications from soil cause soil pH to decrease; did not affect soil salinity and organic matter content. MgSO4.7H2O applications from soil and leaves had a statistically significant effect on Mg concentration of wheat grain. The highest Mg value in grain was obtained with 8 kg da-1 from soil and 2% MgSO4.7H2O from leaves with 0.14%. The lowest Mg value was 0.095% with 0 kg da-1 from soil and 0% MgSO4.7H2O from leaves (control). As a result; The Mg concentration of the grain was at the deficient level (

Bu çalışma 2018-2019 enginar yetiştirme döneminde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Tarımsal Araştırma Enstitüsü'ne ait Türkmenköy deneme arazisinde yetiştirilen Kıbrıs erkenci enginar çeşidine uygulanan potasyum (0, 6, 12 ve 18 kg K2O da-1; K2SO4; %50 K2O) ve çinko (0 ve 0.66 kg Zn da-1; ZnSO4.7H2O; %22 Zn) uygulamalarının bitki boyu, yaprak uzunluğu, sap uzunluğu, bitkideki baş sayısı, ana baş ağırlığı ve baş verimine etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, bitki boyu artan miktarlarda K ve Zn uygulamalarıyla kontrole (85.3 cm) göre %6.44 (6 kg K2O da-1 + 0.66 kg Zn da-1; 90.8 cm) ile %19.93 (12 kg K2O da-1 + 0.66 kg Zn da-1; 102.3 cm) arasında artmıştır. En uzun yaprak (81.3 cm), en uzun sap (84.0 cm) ve bitkideki en fazla baş sayısı (15.5 adet) '18 kg K2O da-1 + 0.66 kg Zn da-1' uygulaması ile elde edilmiştir. En düşük ana baş ağırlığı (400 g) kontrol (0 kg K2O da-1 + 0 kg Zn da-1), en yüksek ana baş ağırlığı (568 g) ise '12 kg K2O da-1 + 0.66 kg Zn da-1' ve '18 kg K2O da-1 + 0.66 kg Zn da-1' uygulamalarından alınmıştır. Ayrıca en düşük baş verimi (5.304 kg da-1) kontrol, en yüksek baş verimi (8.972 kg da-1) ise '18 kg K2O da-1 + 0.66 kg Zn da-1' uygulamasından elde edilmiş olup, bu muamele ile kontrole göre %69.15'lik bir verim artışı meydana gelmiştir. Sonuç olarak; Kıbrıs erkenci enginarında, incelenen verim ve verim unsurlarının çoğu dikkate alındığında, potasyum noksan veya yeterli/fazla olsa dahi kalsiyum fazlalığı nedeniyle potasyum verilecek topraklar ile çinko noksan topraklara '12 kg K2O da-1 + 0.66 kg Zn da-1' ve '18 kg K2O da-1 + 0.66 kg Zn da-1' uygulamalarının daha etkili olduğu tespit edilmiştir. Bu yüzden benzer iklim ve toprak koşullarında, enginar yetiştiriciliğinde ekonomiklik de göz önüne alındığında '12 kg K2O da-1 + 0.66 kg Zn da-1' uygulaması önerilebilir., In this study, effects of potassium (0, 60, 120 and 180 kg K2O ha-1; K2SO4; 50% K2O;) and zinc (0 and 6.6 kg Zn ha-1; ZnSO4.7H2O; 22% Zn) applications on the plant length, leaf length, stem length, number of head per plant, main head weight and head yield of the early artichoke grown during the 2018-2019 production season in the testing area of Türkmenköy belongs to the Agricultural Research Institute of Turkish Republic of Northern Cyprus, were investigated. According to the research results, plant height increased between 6.44% (60 kg K2O ha-1 + 6.9 kg Zn ha-1; 90.8 cm) and 19.93% (120 kg K2O ha-1 + 6.9 kg Zn ha-1; 102.3 cm) by increasing amount of K and Zn applications according to the control (85.3 cm). The longest leaf (81.3 cm), the longest stem (84.0 cm) and the maximum number of heads per plant (15.5 number) were obtained by the '180 kg K2O ha-1 + 6.6 kg Zn ha-1' application. The lowest main head weight (400 g) was obtained by the control (0 kg K2O ha-1 + 0 kg Zn ha-1) and the highest main head weight (568 g) was obtained by the '120 kg K2O ha-1 + 6.6 kg Zn ha-1' and '180 kg K2O ha-1 + 6.6 kg Zn ha-1' implementations. In addition, the lowest head yield (53.040 kg ha-1) control, the highest head yield (89.720 kg ha-1) was obtained from the application of '180 kg K2O ha-1 + 6.6 kg Zn ha-1' and the yield increased at the rate of 69.15% with this treatment according to the control. As a result; in the early artichoke of Cyprus, considering the most yield and yield components examined, it was found that even if potassium deficiency or sufficiently/much soils to be given potassium due to calcium excess soils and zinc deficient soils '120 kg K2O ha-1 + 6.6 kg Zn ha-1' and '180 kg K2O ha-1 +6.6 kg Zn ha-1' applications were more effective. So, in the similar climate and soil conditions, considering the affordability, the '120 kg K2O ha-1 + 6.6 kg Zn ha-1' implementation may be recommended in the artichoke growing.

Çevre kirliliği, toprak ve su tuzluluğu küresel su kaynaklarının azalmasına yol açar. Artan insan nüfusu nedeniyle tarım arazisindeki azalma, tarımsal sürdürülebilirlik için büyük bir tehdittir. Aşırı sıcaklıklar, toprak tuzluluğu, kuraklık ve sel gibi çeşitli abiyotik stresler, tarım ürünlerinin yetiştirilmesini ve üretimini etkiler. Farklı abiyotik stresler arasında, toprak tuzluluğu, ekili arazi alanı için en yıkıcı çevresel streslerden biridir ve bu da ürün veriminde ve kalitesinde bir azalmaya yol açar. Türk topraklarının büyük bir kısmı yüksek pH ve tuzluluk özelliklerine sahiptir. Bu nedenle, bitki besin maddeleri bitkiler için uygun formlarda mevcut değildir. Türkiye de dahil olmak üzere dünya için önemli bir tahıl olan abiyotik streslere karşı toleranslı buğday genotiplerinin geliştirilmesi faydalıdır. Durum buğdayında D genomunun yokluğu göz önüne alındığında, bu tür tuz stresine karşı daha az toleranslıdır. Laboratuvarımızda daha önce yapılan bir çalışmada, en sık yetiştirilen Türk makarnalık buğday genotiplerinden biri olan Mirzabey-2000 ve Nax genleri içeren Avustralya makarnalık buğday hatları, AUS-5004 ve AUS-5020-7 çaprazlanmış ve tuz tolerans genleri Avustralya genotiplerinden Türk genotiplerine aktarılmıştır. Bu çalışmada deneysel materyal olarak Mirzabey-2000, AUS-5004 ve AUS-5020-7 buğday hatları ve 3. nesil geri çapraz melez popülasyonlar kullanılmıştır. GM3 materyali ve test malzemesi olan ebeveynler, sera koşullarında tuz stresi uygulanan toprak büyüme ortamında yetiştirilmiştir. Çeşitli elementel ve fizyolojik analizlerin sonuçları, Nax genlerine sahip olan materyalde gösterilmesi beklenen sonuçlara uygun olarak bulunmuştur. Ölçüm yapılan parametre sonuçlarında çeşit ve hatlar arasında önemli farklar görülmüştür. Özellikle AUS-5004 ebeveyninde tuz uygulamasıyla birlikte, tuz toleranslılığının tespitinde önemli bir parametre olan bitki kuru ağırlığında artış görülmüş, GM3 Mirzabey x 5004 hattında da bitki kuru ağırlığı içeriğinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bulguya göre aktarılan Nax genlerinin melez hattında aktif olup tuza toleranslılılığı artırdığı belirlenmiştir., Environmental pollution, soil and water salinity leads to a reduction in global water resources. The decrease in the agricultural land due to the increasing human population is a major threat for agricultural sustainability. Various abiotic stresses, extreme temperatures, soil salinity, drought and floods affect the cultivation and production of agricultural products. Among different abiotic stresses, soil salinity is one of the most destructive environmental stresses for cultivated land area, which leads to a decrease in product yield and quality. A large part of Turkish soil has high pH and salinity characteristics. Therefore, plant nutrients are not available for plants in suitable forms. Being an important cereal for world including Turkey, it is beneficial to develop wheat genotypes that are tolerant to abiotic stresses. Given the absence of the D genome in durum wheat, it is less tolerant towards salt stress. Mirzabey-2000, one of the most common durum wheat varieties produced in Turkey, and Australian durum wheat lines, AUS-5004 and AUS-5020-7 containing Nax genes were crossed and salt tolerance genes were transferred. Thus, in this study, Mirzabey-2000 genotype, AUS-5004 and AUS-5020-7 wheat lines, and 3rd generation back-crossed hybrid populations were used as the experimental material. The results obtained from the various elemental analyzes carried out on samples of GM3 material and the parents which are the test material against the salt stress applied in the soil growth environment under the greenhouse-potting conditions and the results obtained from the physiological analyses were found to be compatible with the reactions expected to show the material having Nax genes. Significant differences were observed between varieties and lines in the measured parameter results. Especially with the application of salt in AUS-5004 parent, an increase in plant dry weight, which is an important parameter in the determination of salt tolerance, was observed and GM3 Mirzabey x 5004 line was found to have high plant dry weight content. According to the findings, it was determined that the transferred Nax genes were active in the hybrid line and increased salt tolerance.

Bu çalışma Muğla-Dalaman yöresi sulama sularının sulama suyu kalitelerinin belirlenmesi ve mevsimsel değişiminin incelenmesi amacıyla yapılmıştır.Bu amaçla, Muğla- Dalaman ilçesi sınırları içerisinde 3 yöre (Kapıkargın, Gürköy ve Atakent) belirlenmiş ve her bir yöreden 6'şar örnek olmak üzere 18 noktadan; Ekim-Kasım 2017 (I. Dönem), Şubat-Mart 2018 (II. Dönem) ve Mayıs- Haziran 2018 (III. Dönem)'de olmak üzere üç dönemde toplam 54 adet su örneği alınmıştır. Su örneklerinde Elektriksel iletkenlik (EC), pH, kalsiyum (Ca+2), sodyum (Na+),magnezyum (Mg+2), potasyum (K+), karbonat (CO3-2), bikarbonat (HCO3-), klor (Cl-) ve sülfat (SO4-2) analizleri yapılmıştır. Sodyum absorbsiyon oranı (SAR) ve % Na değerleri hesaplanmıştır. Su örneklerine ait analiz sonuçları, kalite parametreleri sınıfları ile karşılaştırılarak değerlendirilmiştir.Elde edilen bulgulara göre; araştırma yöresi sulama sularının orta tuzlu ile çok fazla tuzlu arasında değişen tuzluluk sınıflarına sahip olduğu görülmektedir. SAR ve % Na değerlerinin 1. ve 2. sınıfta yer aldığı belirlenmiştir. Sulama suyu örneklerinin klor içerikleri değişkenlik göstermekle beraber büyük çoğunluğu 1. sınıfta yer almaktadır. Sülfat içerikleri bakımından incelendiğinde ise III. Döneme doğru sülfat değerlerinin yükseldiği görülmektedir. Tuzluluk ve sülfat yönünden sorun teşkil eden örneklerin özellikle Kapıkargın Mevkiinde olduğu görülmekte, tarımsal üretimde su ihtiyacının artmasıyla kuyulardan yoğun su kullanımı ve yağışların azalmasıyla birlikte değerlerin yükseldiği düşünülmektedir. This study was carried out to determine the irrigation water quality, and to investigate the seasonal changes of irrigation water in Muğla-Dalaman region. For this purpose, 3 regions (Kapıkargın, Gürköy and Atakent) within the boundaries of Muğla-Dalaman district were determined and the total number of samples were determined from 18 locations; A total of 54 water samples were taken in three periods, namely, October-November 2017 (1st period), February-March 2018 (2nd period) and May-June 2018 (3rd period). EC, pH, Ca +2, Na +, Mg + 2, K +, CO3-2, HCO3-, Cl- and SO4-2 analyzes were performed in the irrigation water samples. Sodium absorption rate (SAR) and% Na values were calculated. The analysis values of the water samples were evaluated by comparing them with the quality parameters. According to the findings; It is observed that irrigation waters have salinity classes ranging from medium to very salty. The SAR and% Na values were determined to be in the 1st and 2nd classes. The chlorine contents of the irrigation water samples vary, but the majority of them are in the 1st class. When analyzed for sulphate content, it is seen that the sulphate values for the 3rd period increase. It is seen that the samples that cause problems in terms of salinity and sulphate are in Kapıkargın Region, and with the increase of water demand in agricultural production, the values increase with the use of water from the wells and the decrease of precipitation. 43

Bu tez çalışması 2016 yılında Ceyhan- Adana bölgesinde ılıman iklim koşullarında yetiştirilen kinoa (Chenopodium quinoa willd.) bitkisinin azotlu gübre ihtiyacının belirlenmesi amacıyla; tarla koşullarında tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Farklı dozlarda azot (N) uygulamalarının kinoa bitkisinin bitki boyu, bin tane ağırlığı, bitki başına tane verimi, verim, yaprak azot konsantrasyonu, tane ham protein içeriği, yaprakta ve tanede makro ve mikro besin elementi konsantrasyonlarına etkisi belirlenmiştir. Denemede K-521 kinoa çeşidi kullanılmış olup; 0-1.5-4.5-13.5-27 kg N da -1 dozlarında azot, (NH₄)₂SO₄ formunda uygulanmıştır. Artan dozlarda azot uygulamalarının; bitki boyu (p, This thesis was conducted in order to determine the nitrogen fertilizer need of quinoa (Chenopodium quinoa willd.) grown in temperate climatic conditions in Ceyhan-Adana region; in 2016.This study were carried out with 3 replications according to the randomized blocks experimental design in field conditions.The effect of different doses of nitrogen (N) applications were determined on plant height, thousand grain weight, grain yield per plant, grain yield, leaf nitrogen content, crude protein content of grain, the macro and micro element concentrations in leaf and grain . In the experiment was used K-521 variety of quinoa. Nitrogen were applied to 0-1.5-4.5-13.5-27 kg N da-1 doses as the form of (NH₄)₂SO₄ . Effect of nitrogen applications at increasing doses were found statistically significantly at plant height (p

TEZ12588 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2019. Kaynakça (s. 79-89) var. XV, 91 s. :_res. (bzs. rnk.), tablo ;_29 cm. Bu çalışmanın amacı, iki farklı mikoriza tür aşılaması ve biyoçar uygulaması koşulları altında farklı tuz konsantrasyonları ile sulanmış topraklarda yetiştirilen buğday bitkisinin fotosentez etkinliğini arttırarak, bitkinin tuza toleransının araştırılmasıdır. Deneme Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü yarı kontrollü serasında 90 günlük bir sürede saksı denemesi koşullarında gerçekleştirilmiştir. Tesadüf parselleri deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulan denemede bitki materyali olarak Adana-99 buğday çeşidi, 5 tuz dozu (0, 50, 100, 150, 200 mM), üç mikoriza türü (kontrol, G. mosseae ve G. etinicatum) ve biyoçar uygulanmış ve uygulanmamış olarak kullanılmıştır. Araştırmada, gövde ve kök kuru madde üretimi, kök infeksiyonu, fotosentez etkinliği, kök hacmi, kök çapı, C, N, K, P, Na, konsantrasyonları ile toprakta pH, tuz, CaCO3 ve organik karbon içerikleri belirlenmiştir. Araştırma bulgularına göre biyoçar ve mikoriza uygulamalarına bağlı olarak bitkinin C ve N içeriği artmıştır. Biyoçar ve mikoriza uygulaması fotosentez aktivitesine olumlu yönde etki etmiştir. Sonuç olarak; Biyoçar ve mikoriza uygulamaları bitkinin fotosentez aktivitesini arttırarak bitkinin tuzdan etkilenme oranını azaltır ve bitki büyüme ve gelişmesi üzerine olumlu yönde etki eder şeklinde kurulan hipotezimiz destek görmüştür. The aim of this study is to investigate the photosynthesis efficiency increases and its effects on wheat growth and development under different salt levels, biochar and two mycorrhizae species inoculation conditions. Two different mycorrhiza species inoculant and biochar application under the conditions of wheat plants grown in salty soil photosynthesis efficiency by increasing the tolerance of the plant to investigate. The experiment was carried out in a semi-controlled greenhouse in Çukurova University, Department of Soil Science and Plant Nutrition. The experiment was established as a factorial experimental design with three replicates. Adana-99 wheat cultivar was used as a plant species with 5 salt doses (0, 50, 100, 150, 200 mM), two species of mycorrhizae (Control, G. mosseae, G. etinicatum) and with and without biochar application. At the end of the experiment, dry matter production, root infection, photosynthetic activity, root volume, root diameter, C, N, K, P, Na concentrations, pH, salt , CaCO3 and organic carbon content were determined. Results are shown that C and N content of the plant increased due to the application of biochar and mycorrhizal fungi. The application of biochar and mycorrhizae had a positive effect on photosynthesis activity. As a result; our hypothesis was supported that biochar and mycorrhizae applications increase the photosynthetic activity of the plant and decrease the rate of salt effect of the plant and have a positive effect on the growth and development of the plant. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje No: FYL-2018-10241.

Bu çalışma ile vermikompost kullanımın serada kıvırcık marul (Lactuca sativa var. crispa) yetiştiriciliğinde toprak verimliliği ile fide gelişimi ve kalitesi, bitki gelişimi, verimi ve kalitesi üzerine etkilerinin araştırılması amaçlanmaktadır. Ayrıca, ilgili mevzuat gereğince vermikompost üzerinde uygulanması zorunlu olan ısıl işlem uygulamasının bitkisel üretimde etkileri ve bunların düzeyinin araştırılması da bu çalışmanın diğer önemli bir amacını oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında, iki dönem (I. ve II. dönem) arka arkaya olmak üzere önce 'Caipira' çeşidi marul (Lactuca sativa var. crispa) fidesi yetiştirilmiş sonra buradan elde edilen fideler kullanılarak serada marul yetiştiriciliği yapılmıştır. Isıl işlem görmüş (IVK) ve ısıl işlem görmemiş (VK) vermikompostlar, fide yetiştirme aşamasında yetiştirme ortamına %0, %30, %60 oranında ilave edilmişken serada yetiştiricilik aşamasında ise parsellere 0, 2, 4 t da-1 dozunda uygulanarak birbiriyle kıyaslanmıştır. Çalışmanın her iki aşaması da tesadüf parselleri deneme desenine göre faktöriyel olarak planlanmış ve 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Fide yetiştiriciliği aşaması sonunda elde edilen fidelerde fiziksel ölçümler (çıkış oranı, fide boyu, gövde çapı, yaş ağırlık, kök uzunluğu) yapıldıktan sonra yetiştirme ortamında biyolojik analizler (üreaz, alkali fosfataz, β-glikosidaz, dehidrogenaz, nitrifikasyon, denitrifikasyon aktiviteleri ve bakteri sayısı) ile pH ve EC ölçümleri yapılmıştır. Sera yetiştiriciliği aşamasında bitki gelişimi esnasında (0, 2, 4, 6. hafta) alınan rizosfer ve normal toprak örneklerinde biyolojik (üreaz, alkali fosfataz, β-glikosidaz, dehidrogenaz, nitrifikasyon, denitrifikasyon aktiviteleri ve bakteri sayısı) ve bitki hasat zamanı alınan toprak örneklerinde ise kimyasal analizler (mineral azot formları, makro-mikro besin elementleri analizleri ile pH ve EC ölçümleri) yapılmıştır. Ayrıca, hasat edilen marullarda fiziksel ölçümler (verim ve kalite parametreleri) yapıldıktan sonra bitkinin mineral beslenme durumunu belirlemek için kimyasal analizler (makro-mikro besin elementleri) yapılmıştır.Elde edilen sonuçlara göre vermikompost uygulamasının tohum çıkış oranını düşürdüğü görüldüğünden dolayı marul fidesi yetiştiriciliğinde bu gübrenin kullanım olanağının sınırlı olacağı öngörülmektedir. Öte yandan, vermikompost uygulamasının toprakta ve bitkide olumlu sonuçlarının tespit edilmiş olması sebebiyle serada marul yetiştiriciliğinde kullanımının uygun olduğu düşünülmektedir. Genel olarak her iki yetiştiricilik döneminde de IVK'nın VK'ya göre biyolojik parametreler açısından daha etkili olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, fide yetiştirme ortamına gübre ilavesinin toprak ortamında önemli bir fark yaratmadığı ancak parsele gübre yapılmadan sadece fideiiyetiştirme ortamına yapılan gübrelemenin de yetersiz olduğu görülmüştür. Toprak kimyasal özellikleri ve bitki mineral beslenmesi açısından da her iki yetiştiricilik döneminde incelenen parametrelerde çok belirgin olarak yine IVK uygulamalarının (toprağa uygulama) ön plana çıktığı tespit edilmiştir. Ancak, bitkinin verimi ve kalitesini ise VK'lı uygulamaların IVK uygulamalarına göre daha olumlu etkilediği belirlenmiştir. Sonuç olarak, ısıl işlem uygulamasının gübrenin kimyasal özelliklerini olumsuz etkilemediği tam tersine organik madde ile bazı besin elementi miktarlarını arttırdığı, biyolojik özelliklerini ise olumsuz etkilese de bunun toprak verimliliği ve bitki gelişimine olumsuz yansımadığı belirlenmiştir. Bununla birlikte, bitki verim ve kalitesi ile alakalı ısıl işlemin vermikompostun faydalı etkisini bir miktar baskıladığına dair işaretler tespit edilmiştir. Bu bakımdan, ısıl işlemin hem vermikompost eldesinde hem de bitkisel üretimde etkisini konu alan farklı bitki, iklim, toprak ve yetiştiricilik süresini kapsayan yeni çalışmalara (vermikompostta ve toprakta moleküler mikrobiyal çeşitlilik ve fonksiyonel gen belirleme vb.) ihtiyaç olduğu anlaşılmaktadır. Bu sayede, toprak verimlliğinin korunması ve arttırılmasında vermikompostun yeri ve önemi daha iyi kavranabilecektir.ANAHTAR KELİMELER: Bakteri sayısı, Enzim aktivitesi, Organik gübre, Sebze yetiştiriciliği, Toprak verimliliği. The aim of this study is to investigate the effects of vermicompost usage on soil fertility, seedling development and quality, plant growth, yield and quality in lettuce (Lactuca sativa var. crispa) cultivation in greenhouse. The effects of the heat treatment applied to vermicompost, which is required by the state regulation, on plant production are also investigated. Within the scope of the study, in the first stage 'Caipira' lettuce (Lactuca sativa var. crispa) seedlings were grown for two consecutive periods (I. and II.), and then, in the second stage, lettuce cultivation was carried out by using seedlings obtained in the first stage. Heat treated (HTVC) and non-heat treated (VC) vermicomposts were added to the seedling growing medium at 0, 30% and 60% in the first stage and at 0, 20, 40 t ha-1 doses in the cultivation stage (second stage) in a greenhouse. Experiments in both stages were conducted according to factorial and randomize block design with three replicates. After the physical measurements (germination rate, seedling length, stem diameter, wet weight, root length) of the seedlings obtained at the end of the seedling stage, biological analysis in the growing medium (urease, alkaline phosphatase, β-glycosidase, dehydrogenase, nitrification, denitrification activities and number of bacteria) pH and EC measurements were performed. During the greenhouse cultivation stage, rhizosphere and normal soil samples taken during plant growth (0, 2nd, 4th, 6th week) are analyzed for biological parameters (urease, alkaline phosphatase, β-glycosidase, dehydrogenase, nitrification, denitrification activities and number of bacteria). On soil samples collected at the end of the experiment chemical analysis (mineral nitrogen forms, pH and EC measurements by macro-micro nutrient analysis) were performed. In addition, after physical measurements (yield and quality parameters) of harvested lettuce, chemical analysis (macro-micro nutrients) were performed to determine the nutritional status of the plants.According to the results, since vermicompost application was observed to reduce the rate of seed output this fertlizer seems to have a limited potential in seedling production. On the other hand, the use of vermicompost in soil is considered to be suitable for lettuce cultivation due to its positive effects. In general, it was determined that HTVC was more effective in terms of biological parameters than VC in both growing periods. Also, fertilizer addition to the seedling medium did not make a significant difference in lettuce production soil. In terms of soil chemical properties and plant mineral nutrition, it was determined that HTVC applications were more prominent in both growing periods. However, the yield and quality of the lettuce was affectedivmore positively with VC compared to HTVC. As a result, it was determined that heat treatment application did not adversely affect the chemical properties of fertilizer. On the contrary, it increased the amount of organic matter and some nutrients. Even though the heat treatment significantly negatively affected some of the biological parameters of vermicompost this is not reflected to soil fertility and plant growth. However, there have been signs that heat treatment may slightly suppresses the beneficial effect of vermicompost in terms of plant yield and quality. In this respect, it is understood that there is a need for new studies (molecular diversity and functional gene determination in vermicompost and soil, etc.) covering different plant, climate, soil type and growing period, which are concerned with effect of heat treatment both on vermicompost and plant production. In this way, its importance and place in maintaining and increasing soil fertility will be better understood.KEYWORDS: Number of bacteria, Enzyme activity, Organic fertilizer, Vegetable cultivation, Soil fertility. 151

TEZ12470 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2019. Kaynakça (s. 59-65) var. XV, 67 s. :_rnk. res., tablo ;_29 cm. Çukurova Bölgesinin önemli bir bitkisi olan susamın beslenme ve gübrelenmesi verim ve kalite açısından çok önemli olmasına rağmen, uygun bir gübreleme programı henüz oluşturulmamıştır. Bu nedenle, araştırmamızda tarla koşullarında azot (N) ve fosfor (P) gübre dozları uygulanarak verim ve kalite üzerine etkileri belirlenmeye çalışılmıştır. Çukurova bölgesinde yetiştirilen 2. ürün susam üzerinde yapılan bu çalışma bölünmüş parseller deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Denemede azot dozları ana parsel, fosfor dozları ise alt parsel olarak ve her blokta 16 parsel, her parselde 4 sıra, her parsel uzunluğu 5 metre olacak şekilde sıra arası mesafe 70 cm, sıra üzeri mesafe ise 20 cm olacak şekilde ekim yapılmıştır. Parsel boyutları 5x2.8 m olup, toplam 64 adet parsel ve her parselde 100 adet/bitki olacak şekilde seyreltme işlemi yapılmıştır. Denemede uygulanacak saf azot ve fosfor dozları için 0, 5, 10 ve 15 kg/da olacak şekilde uygulama yapılmıştır. N ve P gübre kaynakları olarak üre ve TSP (Triple Süper fosfat) gübreleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda en yüksek bitki boyu N15, P15 ve N15, P0 dozlarından (180.66 cm). En yüksek bitki başına kapsül sayısı N15 P15 dozlarından (148 adet/bitki), bitki başına yan dal sayısı en yüksek N15, P10 dozlarından (4.33 adet/bitki), dekara ortalama en yüksek tohum verimi N10, P15 dozlarından (87.5 kg/da), en yüksek % yağ içeriği N10, P15 dozlarından (%53), dekara ortalama yağ verimi en yüksek N10, P15 dozlarından (46.75 kg/da) ve protein içeriği (%) en yüksek N10, P10 dozlarından (%17.48) elde edilmiştir. Yağ asitlerinden en yüksek ortalama oleik asit miktarı N5, P5 dozlarından (%40.46) elde edilmiştir. Yağ bitkilerinde oleik asit miktarının yüksek, linoleik asit miktarının düşük olması istenilen bir özelliktir. En düşük linoleik asit miktarı ise N10, P5 dozlarından (%42.86) elde edilmiştir. Diğer asitlerden en yüksek ortalama stearik asit miktarı N15, P10 dozlarından ve ortalama palmitik asit miktarı ise en yüksek N0, P5 dozlarından (%9.96) elde edilmiştir. Dolayısıyla, uygulanan N ve P dozları susamın bazı kalite özelliklerinin artmasını sağlamıştır. Araştırma sonucuna gore 2. Ürün susam tarımında verim bakımından N10, P15 kg/da dozları bölge topraklarımız için önerilebilir dozlardır. Although nutritional value and fertilization of sesame in Çukurova Region is very important in terms of yield and quality, its appropriate fertilization program has not been established yet. For this reason, nitrogen (N) and phosphorus (P) fertilizer doses were applied in field conditions, and their effects on yield and quality were determined. This study was carried out on the second crop sesame grown in Çukurova region. Nitrogen doses were used as main parcel and phosphorus doses as sub-parcel and 16 parcels in each block, 4 lines in each parcel, 5 m in each parcel length, 70 cm distance between rows and 20 cm above row spacing. The parcel size is 5x2.8 m and a total of 64 parcels and 100 plants werw kept in each parcel. Nitrogen and phosphorus doses were applied as 0, 5, 10 and 15 kg / da. Urea and Triple Super Phosphate (TSP) fertilizers were used as nitrogen and phosphorus fertilizer sources. The highest average plant height was from N15, P15 and N15, P0 doses (180.66 cm), the highest average number of capsules per plant was from the doses of N15 P15 (148 number / plant), the average number of side branches per plant was from the highest N15, P10 doses (4.33 number / plant); decare), highest oil content of N10, P15 doses (%53), average oil yield per decare highest N10, P15 doses (46.75 kg/da) and protein content (%) highest N10, P10 doses (%17.48) obtained It was. The highest average oleic acid content of fatty acids was obtained from N5, P5 doses (%40.46). It is desirable that oleic acid content is high and linoleic acid content is low in oil crops. The lowest amount of linoleic acid was obtained from N10, P5 doses (%42.86). The highest average amount of stearic acid was obtained from N15, P10 doses and the highest amount of palmitic acid was obtained from N0, P5 doses (%9.96). Thus, the doses of N10 and P15 could be recommended for sesame production in this region. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje No: FYL-2017-903.

TEZ12605 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2019. Kaynakça (s. 89-105) var. XVII, 107 s. :_res. (bzs. rnk.), tablo ;_29 cm. Bu çalışma, sera koşullarında değişik tuz seviyeleri altında (kontrol, 2.5, 5.0 ve 10 dS m-1) yetiştirilen ekmeklik buğday genotiplerine yapraktan salisilik asit (0.0, 0.25, 0.5 ve 1.0 mM) uygulamalarının bitki kuru madde üretimi, SPAD değerleri, yaprak relatif su içerikleri, membran permeabilitesi ve yeşil aksam makro-mikro besin elementleri üzerine etkilerinin belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Tuz uygulaması genotiplerin hem yeşil aksam hem de kök kuru madde verimlerini önemli ölçüde azaltmıştır. Salisilik asitin kuru madde üretimini artırıcı etkisi yeşil aksamda tuzun 2.5 ve 5.0 dS m-1 düzeylerinde ortaya çıkarken, köklerde tuzun 2.5 dS m-1 seviyesinde ortaya çıkmıştır. SA uygulaması tuzun 0, 2.5 ve 5.0 dS m-1 seviyelerinde SPAD değerlerini arttırmıştır. Artan oranlarda tuz uygulamasıyla beraber yaprakların relatif su içerikleri önemli ölçüde düşmüştür. Diğer yandan, SA uygulamaları relatif su içeriğini önemli ölçüde artırmıştır. Artan tuz düzeyleri yeşil aksam sodyum (Na) konsantrasyonunu önemli ölçüde yükseltmiştir. Tuzun 2.5 ve 5.0 dS m-1 seviyelerinde artan SA uygulaması Na konsantrasyonunu önemli ölçüde azaltmıştır. Kontrol koşullarında ve tuzun 2.5 ve 5 dS m-1 seviyelerinde hem K konsantrasyonu hem de içeriği SA uygulamasıyla önemli ölçüde yükselmiştir. Aynı tuz seviyelerinde, K/Na oranları da SA uygulamasıyla birlikte önemli ölçüde yükselmiştir. Artan tuz uygulamasıyla beraber çeşitlerin ortalama N, P, Mg, Fe, Zn, Mn ve Cu içerikleri önemli ölçüde azalmıştır. Tuzun 0, 2.5 ve 5.0 dS m-1 seviyelerinde SA uygulaması hem P konsantrasyonu hem de P içeriğini önemli ölçüde arttırmıştır. Hem kontrol hem de tuz stresi altında SA uygulamaları Mn ve Cu alımlarını arttırmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, SA uygulamalarının (özellikle 1.0 mM) 5 dS m-1 ve altındaki tuzluluğun olumsuz etkilerinin azaltılmasında etkili olduğu bulunmuştur. The present study was conducted to determine the effect of foliar salicylic acid applications (0.0, 0.2, 0.5 and 1.0 mM) on plant dry matter productions, SPAD values, leaf relative water content (LRWC), membrane permeability and macro-micro nutrients in shoot at different salinity levels (control, 2.5, 5.0, and 10.0 dS m-1) under greenhouse conditions. Salt treatments significantly decreased both the shoot and the root dry matter productions. Dry matter production increasing effects of salicylic acid were observed in shoots at 2.5 and 5.0 dSm-1 salinity levels and in roots at 2.5 dSm-1 salinity level. SA increased SPAD values at 0, 2.5, and 5.0 dS m-1 levels. LRWC significantly decreased with increasing salinity. On the other hand, SA treatments significantly increased LRWC. Shoot sodium (Na) concentrations significantly increased with increasing salinity. Sodium concentrations significantly decreased with enhancing SA under 2.5 and 5.0 dSm-1 levels. At 0, 2.5 and 5 dSm-1 salinity levels, both K concentrations and K contents significantly increased with SA. In the same salinity levels, K/Na ratios also significantly increased with SA treatments. Nitrogen, P, Mg, Fe, Zn, Mn ve Cu contents of the genotypes decreased dramatically with increasing salinity. At control treatments and 2.5 and 5.0 dS m-1 salt levels, increasing SA treatments enhanced both P concentrations and P contents of the genotypes. SA treatments increased Mn and Cu uptakes under both saline and non-saline conditions. Present findings revealed that SA treatments (especially 1.0 mM) were quite effective in alleviation of negative impacts of 5 dS m-1 and lower salinity levels. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje No: FYL-2019-11850.