İlgar, Tuba, Özşahin, Aybegüm, Çolak, Sudem Mahmutoğlu, Kostakoğlu, Uğur, Yıldız, İlknur Esen, and Ertürk, Ayşe
Giriş: COVID-19 pandemisi ile beraber hastanelerde yoğun bakım ünitelerinin (YBÜ) bir kısmı pandemi YBÜ olarak çalışmıştır. Pandemiye bağlı izolasyon önlemlerinin artmasıyla hastane enfeksiyonlarında azalma beklenmektedir. Bununla beraber bu süreçte antibiyotik kullanımının takibinde aksaklıklar yaşanabildiğinden dirençli etkenlerin oranlarında artış olabileceği düşünülmüştür. Biz, bu çalışmamızda YBÜ’de pandemi öncesinde ve sonrasındaki etkenlerin direnç oranlarını karşılaştırmayı amaçladık. Gereç ve Yöntem: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde yedi yataklı anestezi ve reanimasyon YBÜ’de (AYBÜ) pandemi öncesi 01.04.2018-31.03.2020 ve pandemi sonrası 01.04.2020-31.03.2022 tarihleri arasında saptanan hastane enfeksiyonu etkenleri incelendi. Dirençli hastane enfeksiyonlarına sebep olabilen Klebsiella pneumoniae, Pseudomonas aeruginosa ve Acinetobacter baumannii’nin antibiyotik direnç oranlarına ulusal sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonlar sürveyans sisteminden retrospektif olarak ulaşıldı. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 15,0 istatistik paket programı kullanıldı. İstatistiksel önemlilik düzeyi olarak p<0,05 kabul edildi. Bulgular: Pandemi öncesinde AYBÜ’de 815 hasta izlenmişti, hasta yatış günü 4665’ti, pandemi sonrasında ise AYBÜ’de 530 hasta izlenmişti, hasta yatış günü 3192’ydi. Klebsiella pneumoniae ve Acinetobacter baumannii’nin etken olduğu hastane enfeksiyonu sayısında pandemi sonrasında artış, Pseudomonas aeruginosa kaynaklı hastane enfeksiyonunda ise azalma olduğu saptandı (Grafik 1). K. pneumoniae, P. aeruginosa ve A. baumannii’nin karbapenem direnç oranlarında pandemi sonrasında (sırasıyla %30, %57,1, %98,6), öncesine kıyasla (sırasıyla %21,4, %38,9, %93,1) artış olduğu görüldü, ancak istatistiksel anlamlılık yalnızca A. baumannii için sağlanabildi (sırasıyla p=0,704, p=0,656, p=0,045). Pandemi öncesi dönemde kolistin dirençli K. pneumoniae’ye bağlı hastane enfeksiyonu tanısı alan hasta yoktu, pandemi sonrasında K. pneumoniae’nin etken olduğu enfeksiyonlarda kolistin direnç oranı %25 olarak saptandı, ancak dönemler arasında kolistin direnç oranı açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanamadı (p=0,063). Pandemi öncesi ve sonrasında kolistin dirençli P. aeruginosa kaynaklı hastane enfeksiyonu saptanmadı. A. baumannii’nin kolistin direnç oranı pandemi öncesinde %2,8 iken pandemi sonrasında kolistin direnci görülmedi, dönemler arasında kolistin direnç oranı açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanamadı (p=0,113) (Tablo 1). Sonuç: COVID-19 pandemisi ile izolasyon önlemlerinde artış olmuş ve bununla beraber hastane enfeksiyonu sayılarında azalma olması beklentisi gelişmiştir. Çalışmamızda ise sadece P. aeruginosa’ya bağlı hastane enfeksiyonu sayısında azalma görülmüş, K. pneumoniae ve A. baumannii’nin neden olduğu hastane enfeksiyonu sayısında beklentimize karşıt olarak artış saptanmıştır. Bunun yanı sıra etkenlerin karbapenem direnç oranlarında da artış olduğu gözlenmiştir. Bunun sebebinin pandemi sürecinde uygunsuz antibiyotik kullanımının artması ve denetimde aksaklıklar yaşanmasının olabileceği düşünülmüştür. [ABSTRACT FROM AUTHOR]