Search

In het project Optimalisatie voor Het Nieuwe Telen is in 2013 door een combinatie van technieken en kennis van negen bedrijven en onderzoekspartijen op basis van Het Nieuwe Telen getracht de teeltwijze voor tomaat te verbeteren. Er is wel energie zuinig geteeld, maar de energiedoelstelling is niet gehaald, mede door de focus op de diverse instrumenten die in de proef zijn toegepast. Leerpunt is dat een sterke focus op beheersing van het energie gebruik een basis is voor een energiezuinige teelt. De andere instrumenten zijn te gebruiken om daarbovenop nog een optimalisatie slag te maken. Een strategie van ontvochtiging die de luchtvochtigheid te laag hield, kostte energie. Het Natugro concept heeft wel tot een sterke wortelvorming, maar niet tot sterkere groei geleid. Het dubbele schermdoek gaf geen extra energie besparing. Het zomerscherm leidde tot een beperkte teruggang in groei. De Paskal weegunits en Priva TopCrop kunnen in potentie gebruikt worden om teelt beslissingen te ondersteunen, ze waren tijdens het project echter nog onvoldoende uitontwikkeld. Het toepassen van verschillende gecombineerde technieken in een proef maak het onmogelijk om een goede uitspraak over het effect van één techniek te doen, zeker omdat meerdere groei beïnvloedende factoren die de groei beinvloeden. De analyse van de achterliggende factoren en processen is dan niet mogelijk. Uiteindelijk ging het in dit project op een optimale prestatie voor groei en energie besparing en die is niet gerealiseerd. Het was niet optimaal; wel zeer leerzaam is een goede typering van dit experiment.

Het Nieuwe Belichten combineert Het Nieuwe Telen met een belichtingsstrategie om het gewas gericht te sturen en energie te besparen. Samen met een diffuus kasdek werden deze elementen samengebracht om energie te besparen en de productie te kunnen sturen. Tomaten van het ras Komeett werden belicht met twee belichtingssystemen, een afdeling met SON-T belichting, en twee afdelingen met een hybride belichtingssysteem (SON-T en LED-tussenbelichting), waarvan één met diffuus glas. Onder diffuus glas leek het gewas vaak energie over te hebben en meer assimilaten in de vruchten te brengen, waardoor het mogelijk lijkt om met een hogere plantbelasting onder diffuus glas te telen. In deze proef resulteerde de hybridebelichting in een productiestijging van 1.6% t.o.v. SON-T belichting terwijl diffuus glas leverde een productiestijging van 4.9% op. Diffuus glas heeft zijn voordelen nu weer bewezen in een belichte teelt, en ook tijdens de wintermaanden. Er is 83 tot 89 kg tomaten m-2 geproduceerd, met gebruikt van maar 30 kg m-2 CO2. Tijdens de wintermaanden waren er teveel bladrandjes geconstateerd, vooral bij Dir SON-T maar vooral door gebruik van het middel Luna Privilege, is Botrytis goed onder controle gebleven. Voor wat betreft de warmtevraag zijn de energiedoelstellingen gehaald te zijn (21 m3 gas tijdens de teelt), maar het schatten besparing op elektra werd bemoeilijkt door het ontbreken van een referentie. Omdat er eerder in het najaar is begonnen met belichten, zijn er ca. 600 branduren meer zijn gemaakt dan in een praktijkteelt. Next Generation Lighting combines Next Generation Cultivation with a lighting strategy, aimed to steer the crop and save energy. These elements were combined with a diffuse greenhouse for the cultivation of Komeett tomatoes, illuminated with two lighting systems, HPS as reference, and two greenhouses with a hybrid lighting system (SON-T and LED interlighting), one with diffuse glass. The crop often seemed to have extra energy under diffuse glass, bringing more assimilates to the fruits, so that it appears possible to maintain a higher fruit load under diffuse glass. In this trial hybrid lighting resulted in a production increase of 1.6 % compared to HPS lighting, compared to a 4.9% production increase for the same hybrid lighting under diffuse glass. The advantage of diffuse glass is partly due to its, but also because more light is brought into the crop. The crops produced 83 to 89 kg of tomatoes per m2, using only 30 kg CO2 per m2. Too many leaf edges were observed during the winter months, especially under HPS lighting but Botrytis remained well under control due to the use of Luna Privilege. As far as the heat component is concerned, the energy target appears to been well achieved (21 m3 gas during cultivation). The savings in electricity is a more difficult aspect because due to the early planting date, consequently realising 600 more assimilation lighting hours in autumn compared to a commercial crop planted in October.

Wageningen UR Glastuinbouw heeft met financiering van Kas als Energiebron en Samenwerken aan Vaardigheden onderzoek gedaan naar efficienter gebruik van CO2. In een kasproef bij GreenQ/Improvement Centre is een CO2 doseerstrategie getest, waarbij iets meer CO2 wordt gegeven dan er op basis van de hoeveelheid licht wordt opgenomen. Dit zorgt ervoor dat de CO2 concentratie in de kas bij open luchtramen net iets boven de buitenwaarde uit komt. Met deze doseerstrategie is met 17 kg/m² CO2 een productie gerealiseerd van 62.5 kg/m² tomaat (cultivar Komeett). Het energie gebruik was 26 m3/m². Uit de literatuur blijkt dat de weerstand die CO2 ondervindt vanuit de omgeving tot in de chloroplast, bij huidmondjes die voldoende openstaan, voor 40% bepaald wordt door het transport van CO2 door de celwand en het celvocht en voor 60% door de diffusie weerstand van kaslucht naar de intercellulaire ruimte. Een dun blad met veel sponsparenchym is daarom gunstig voor de CO2 binding. Het aantal huidmondjes per cm2 blad is daarbij minder maatgevend. Sluiting van de huidmondjes remt de fotosynthese binnen een minuut omdat de CO2 in het blad snel wordt opgebruikt. Vergelijking van de bladstructuur op twee hoogtes in het gewas met planten van hetzelfde ras in een andere proef lieten geen verschillen zien, niet in hoogte en niet in behandeling. Wageningen UR Greenhouse Horticulture developed a CO2 supply strategy in which slightly more CO2 is given than is taken up based on the amount of light. A test at GreenQ Improvement Centreresulted in a CO2 concentration in the greenhouse with open windows slightly above the outside value. With this supply strategy, 17 kg/m² CO2 supply resulted in a production level of 62.5 kg/m² tomato (cultivar Komeett). The energy consumption is 26 m3/m². When the stomata are open, the resistance of CO2 on the way from the environment into the chloroplast is for 40% determined by the transport of CO2 through the cell wall and the cytosol and for 60% by the diffusion resistance of greenhouse air to the intercellular space . A thin leaf with lots of spongy parenchym is therefore beneficial for CO2 binding. The number of stomata per cm2 leaf is therefore less important. Closing of the stomata inhibits photosynthesis within a minute because the CO2 in the leaf is then depleted. Comparison of the leaf structure at two heights in the crop with plants of the same variety in another compartment did not show differences, neither in height nor in treatment. This project was financed by Kas als Energiebron and Samenwerken aan Vaardigheden.

Gedurende de laatste jaren zijn de inzichten in Het Nieuwe Belichten aanzienlijk toegenomen. Inmiddels heeft de praktijk gevraagd om een robuuster teeltstrategie met minder risico voor ziektes en met minder veranderingen in de klimaatinstellingen. In dit project worden natuurlijke instraling, belichting, CO2 en teeltstrategie geïntegreerd om een gewas te krijgen dat sterk en gezond na de kortste dag tevoorschijn komt én met 30% energiebesparing.

Om de rentabiliteit van snij-amaryllis ( Hippeastrum ) te verbeteren is onderzoek uitgevoerd naar productieverhoging voor de kerstbloei. In een kas van 600 m2 is een teeltstrategie toegepast gericht op optimalisatie van de fotosynthese met verneveling en een diffuus schermdoek. De productie was vergelijkbaar tot iets hoger dan gemiddeld in de praktijk, maar lager dan verwacht door een tragere doorgroei tot bloeibare knop en toename van achterblijvende bollen. Geoogste bloemstelen bleken 10 tot 22 maanden voor de oogst aangelegd. De oudste knoppen zijn het meest gevoelig voor knopverdroging. Verhoging van de bodemtemperatuur van 22 naar 24o C vanaf het vroege voorjaar tot de start van de koeling gaf meer Fusarium en geen productieverbetering ten opzichte van continu 22o C. Op perliet was de productie iets hoger dan op kleikorrels. De cultivar Mont Blanc gaf minder bloemstelen, maar een hoger steelgewicht dan Red Lion. Omdat productieverhoging van een enkele bol lastig is, zal productieverhoging vooral moeten komen uit een vermindering van achterblijvers en gezond houden van de bollen.