Search

Technologische ontwikkelingen hebben, naast het verdwijnen van banen en het ontstaan van nieuw type banen, ook invloed op de inhoud en kwaliteit van arbeid en competenties die werknemers nodig hebben. Gezien de veranderingen in werk en benodigde competenties, kunnen technologische ontwikkelingen de duurzame inzetbaarheid1 van werknemers in Nederland beïnvloeden. Hierover is echter relatief weinig bekend. Het doel van deze studie was om te onderzoeken in hoeverre (a) veranderingen in technologie en (b) goed bereikbaar zijn buiten werktijd voor collega’s en/of klanten, samenhangen met aspecten van duurzame inzetbaarheid (gezondheid, motivatie, kennis en vaardigheden en werkvermogen). Om de onderzoeksvragen te beantwoorden, hebben we gegevens geanalyseerd van 14.000 werknemers die deelnamen aan het Cohort Onderzoek Duurzame Inzetbaarheid (CODI, 2016-2017). Uit het onderzoek blijkt dat werknemers die in de afgelopen 12 maanden gebruik zijn gaan maken van nieuwe technologie, zoals een machine of ICT, vaker een slechte aansluiting tussen hun kennis en vaardigheden en de baan ervaren. Dit geldt zowel voor de korte, als de iets langere termijn (na 1 jaar). Daarnaast lijkt de invloed van technologie op duurzame inzetbaarheid te verschillen tussen groepen werknemers. Risicogroepen bij de inzet van nieuwe technologie lijken oudere werknemers (aansluiting kennis en vaardigheden), werknemers met een lage opleiding (burn-outklachten, lagere bevlogenheid), werknemers met weinig sociale steun van collega’s (burn-outklachten, lagere bevlogenheid en werkvermogen) en werknemers met een lage leeroriëntatie (aansluiting kennis en vaardigheden).

Veilig en gezond werken is een aangelegenheid waarbij werkgevers, opdrachtgevers en uit-voerenden verantwoordelijkheid dragen. In veel sectoren in Nederland ligt de verantwoorde-lijkheid voor gezond en veilig werken bij meerdere actoren, en is er sprake van de zoge-naamde ketensamenwerking. Denk bijvoorbeeld aan complexe bouwprojecten of aan uitbe-steding in de thuiszorgsector. In 2015 riep toenmalig minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op om verantwoord opdrachtgeverschap in een ketenaanpak te stimuleren. In 2016 is een monitoronderzoek uitgevoerd door TNO om de stand van zaken rondom ver-antwoord opdrachtgeverschap te onderzoeken en aanknopingspunten voor stimulering te bie-den. De Directie Gezond en Veilig werken van het Ministerie SZW heeft sinds 2016 ook di-verse stimuleringsactiviteiten ondernomen. Zij wil na twee jaar een actualisering van de stand van zaken van verantwoord opdrachtgeverschap in Nederland. Daarom is in het najaar van 2018 opnieuw de monitor Verantwoord Opdrachtgeverschap uitgezet. Dit biedt de kans om mogelijke ontwikkelingen als gevolg van de stimuleringsmaatregelen en de economische groei in kaart brengen. Het betreft hier een omvangrijk onderzoek. Deze samenvatting bevat de belangrijkste resultaten op hoofdlijnen. Methode. Middels enquête-onderzoek is een representatieve steekproef van 2200 opdrachtnemers in de sectoren chemie, metaal, bouw en thuiszorg bevraagd. Deze sectoren zijn gekozen van-wege de hoge mate van uitbesteding. Nieuw in 2018 is een enquête-onderzoek onder 283 opdrachtgevers. Vanwege de kleine aantallen is het onderzoek onder opdrachtgevers niet representatief maar wel informatief. In de analyses zijn vergelijkingen gemaakt tussen de ant-woorden van opdrachtnemers in 2016 en in 2018, om ontwikkelingen te identificeren. Ook zijn de resultaten van opdrachtgevers en opdrachtnemers uitgesplitst naar sector, naar vestigings-grootteklasse en naar verschillen tussen vestigingen en zzp’ers. De resultaten van de monitor beantwoorden een hoofdvraag en drie deelvragen.

Aan de hand van recente monitors en onderzoeken schetst de Arbobalans een actueel beeld van de arbeidsomstandigheden en werkgerelateerde gezondheid van werkenden en van het arbobeleid in bedrijven in Nederland. Vanaf 2007 verscheen de Arbobalans jaarlijks, vanaf 2012 is dat tweejaarlijks. Deze kennis helpt beleidsmakers binnen bedrijfsleven en overheid beleid te ontwikkelen voor een gezonde en vitale beroepsbevolking. Deze Arbobalans behandelt achtereenvolgens kerncijfers over de kwaliteit van de arbeid (hoofdstuk 2), ziekteverzuim (hoofdstuk 3), arbeidsongevallen (hoofdstuk 4) en beroepsziekten (hoofdstuk 5). De opzet en bronnen - recente monitors en onderzoeken - van deze Arbobalans staan in de inleiding (hoofdstuk 1). In deze samenvatting presenteren we eerst de belangrijkste inzichten uit de vier hoofdstukken. Vervolgens gaan we in op de specifieke positie van zzp’ers en van werknemers met flexibele arbeidscontracten, zoals uitzendkrachten en werknemers met een tijdelijk contract.

Veilig en gezond werken is een aangelegenheid waarbij werkgevers, opdrachtgevers en uit-voerenden verantwoordelijkheid dragen. In veel sectoren in Nederland ligt de verantwoorde-lijkheid voor gezond en veilig werken bij meerdere actoren, en is er sprake van de zoge-naamde ketensamenwerking. Denk bijvoorbeeld aan complexe bouwprojecten of aan uitbe-steding in de thuiszorgsector. In 2015 riep toenmalig minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op om verantwoord opdrachtgeverschap in een ketenaanpak te stimuleren. In 2016 is een monitoronderzoek uitgevoerd door TNO om de stand van zaken rondom ver-antwoord opdrachtgeverschap te onderzoeken en aanknopingspunten voor stimulering te bie-den. De Directie Gezond en Veilig werken van het Ministerie SZW heeft sinds 2016 ook di-verse stimuleringsactiviteiten ondernomen. Zij wil na twee jaar een actualisering van de stand van zaken van verantwoord opdrachtgeverschap in Nederland. Daarom is in het najaar van 2018 opnieuw de monitor Verantwoord Opdrachtgeverschap uitgezet. Dit biedt de kans om mogelijke ontwikkelingen als gevolg van de stimuleringsmaatregelen en de economische groei in kaart brengen. Het betreft hier een omvangrijk onderzoek. Deze samenvatting bevat de belangrijkste resultaten op hoofdlijnen. Methode. Middels enquête-onderzoek is een representatieve steekproef van 2200 opdrachtnemers in de sectoren chemie, metaal, bouw en thuiszorg bevraagd. Deze sectoren zijn gekozen van-wege de hoge mate van uitbesteding. Nieuw in 2018 is een enquête-onderzoek onder 283 opdrachtgevers. Vanwege de kleine aantallen is het onderzoek onder opdrachtgevers niet representatief maar wel informatief. In de analyses zijn vergelijkingen gemaakt tussen de ant-woorden van opdrachtnemers in 2016 en in 2018, om ontwikkelingen te identificeren. Ook zijn de resultaten van opdrachtgevers en opdrachtnemers uitgesplitst naar sector, naar vestigings-grootteklasse en naar verschillen tussen vestigingen en zzp’ers. De resultaten van de monitor beantwoorden een hoofdvraag en drie deelvragen.

In deze factsheet vindt u een greep uit de gegevens met betrekking tot beroepsziekten die er in de Arbobalans 2016 te vinden zijn.

This report presents the results of a survey of national and international data sources on the costs of work-related injuries, illnesses and deaths. The aim was to evaluate the quality and comparability of different sources as a first step towards estimating the costs of accidents and ill-health at work in Europe. The survey found that there were insufficient data to determine these costs exactly; however, recommendations are made on using estimates to bridge the data gap. Including the summary.

Vaak associeert men technostress met ‘frustratie met niet-werkende techniek’, ‘gedwongen werken met onbegrijpelijke software’ of ‘digitalisering’. Maar technostress is een veel breder en complexer fenomeen in onze samenleving en op onze werkvloeren geworden. En veel mensen realiseren zich niet dat de belangrijkste oorzaken van technostress zich onder de oppervlakte bevinden. In deze brochure beschrijven we technostress, leggen we de vinger op dieper liggende oorzaken van technostress en wijzen we de weg naar oplossingen. Zodat technologie ons niet (langer) beheerst, maar ons helpt.

Objectives: Occupational diseases are common and result in a substantial disease burden and high sickness absence. Reliable data on the incidence and a better understanding of the risk factors will help to develop preventive measures. Methods: Several sources of measuring occupational diseases were analysed and compared: 1) Surveillance Project for Intensive Notification (diagnosed by an occupational physician, Netherlands Center for Occupational Diseases 2015); 2) National Working Condition Surveys and 3) Morbidity and mortality data from the National Institute for Public health and the Environment. Results: The incidence of occupational diseases in the Netherlands ranges from 0.19% (diagnosed by an occupational physician, workers) to 1.6% (self-reported, diagnosed by a medical doctor, self-employed) to 3.2% (self-reported, diagnosed by a medical doctor, employees). In 2013 an estimated 4,100 people died in the Netherlands as the result of an occupational disease (900 employees and 3,200 pensioners). The most common self-reported occupational diseases among employees are musculoskeletal disorders (1.7%) and mental disorder (1.4%). The most common occupational disease diagnosed by occupational physicians is common mental disorders (0.8%). The risk of an occupational disease for employees is highest in the healthcare (4.0%), industry (3.7%) and construction (3.6%) sectors. Multivariate analyses show that occupational risks that contribute most to musculoskeletal occupational diseases are repetitive movements (OR=2.25; PAF=40%), uncomfortable work posture (OR=1.62; PAF=18%) and high workload (OR=1.57; PAF=18%). For occupational mental diseases the most important risks are low engagement (OR=2.27; PAF=34%), a conflict with the supervisor (OR=1.51; PAF=17%) and a high emotional workload (OR=2.85; PAF=14%). Conclusion: Longitudinal measurements of self-reported occupational diseases can provide information to reduce the risk of occupational diseases at work and to reveal the effectiveness of preventive measures.

Oral presentation Eliminating Occupational Disease: Translating Research into Action, EPICOH 2017, EPICOH 2017, 28–31 August 2017, Edinburgh, UK. Objective To identify the main determinants of occupational diseases at both the individual and the population level. Methods This study used data from the Dutch National Working Conditions Survey (NWCS 2014; occupational disease confirmed by a doctor, self-reported, employees). Multivariate regression analyses were performed to assess the independent association at the individual level (OR) between each determinant and the presence of at least one occupational disease. Additionally, the Population Attributable Risk (PAR) was calculated for each determinant in order to assess the risk at the population level as well. Results The top three determinants that may be influenced and also contributed most to musculoskeletal occupational diseases, were the same at the individual and the population level: ‘Repetitive movements‘ (PAR=40.0%; OR=2.25), ‘Working in uncomfortable positions/bad posture‘ (PAR=17.7%; OR=1.62), and ‘High job demands‘ (PAR=17.6%; OR=1.57). Determinants that contributed most to psychological occupational diseases were also the same on the individual and population level: ‘Low engagement‘ (PAR=33.6%; OR=2.27), ‘Conflict with supervisor‘ (PAR=16.7%; OR=1.51), and ‘High emotional demands‘ (PAR=14.4%; OR=2.85). Conclusion These determinants may be influenced through education, measures and/or policies at the workplace or on higher levels, in order to decrease the prevalence of occupational diseases in the working population.

De Arbobalans geeft een breed overzicht van de kwaliteit van de arbeid in Nederland en van de ontwikkelingen hierin. Aan de hand van recente monitors en onderzoeken schetst de Arbobalans een beeld van de omvang en de gevolgen van blootstelling aan arbeidsrisico’s, van de betrokken risicoberoepen en -sectoren, en van maatregelen die in bedrijven op dit gebied worden getroffen. In de Arbobalans 2016 worden ziekteverzuim, arbeidsongevallen en beroepsziekten belicht. Daarnaast is er extra aandacht voor de groeiende groep zelfstandig ondernemers zonder personeel, de kosten van gezondheidsproblemen als gevolg van werk en de positie die Nederland inneemt ten opzichte van andere Europese landen.