Search

Het onderzoek naar substraatsystemen heeft anno 2010 een andere benadering gekregen dan in het verleden. Naast beperking van emissie krijgt de weerbaarheid tegen ziekten en plagen veel meer aandacht in het ontwerp. Dat geldt ook voor een eenvoudige en effectieve ontsmetting van het systeem. Multidiciplinair onderzoek is hard nodig om barrières te doorbreken.

Nieuwe teeltsystemen zijn al te vaak geflopt. Daarom heeft WUR Glastuinbouw een aanpak bedacht om de ontwikkeling succsvol te laten verlopen. Die bestaat onder meer uit een aantal basisvoorwaarden waaraan zo'n systeem moet voldoen

Het onderzoek naar substraatsystemen heeft anno 2010 een andere benadering gekregen dan in het verleden. Naast beperking van emissie krijgt de weerbaarheid tegen ziekten en plagen veel meer aandacht in het ontwerp. Dat geldt ook voor een eenvoudige en effectieve ontsmetting van het systeem. Multidiciplinair onderzoek is hard nodig om barrières te doorbreken.

Vochtblaadjes in alstroemeria is een teelttechnisch probleem dat de laatste maanden de kop opsteekt. Er is nog geen oplossing bekend, maar vermoedelijk hangt het samen met een combinatie van luchtbeweging, schermen, vochtigheid en kasklimaat

Sinds er minder breedwerkende middelen worden toegepast, neemt het aantal weekhuidmijten toe. WUR Glastuinbouw heeft geïnventariseerd om welk mijten het gaat. Natuurlijke vijanden zoals de roofmijt lijken soelaas te bieden

Zwavel is een van de oudste fungiciden en het is lastig te combineren met biologische bestrijders. Voor veel beestjes is het fataal. WUR Glastuinbouw kreeg het verzoek uit te zoeken hoe het u zit met zwavel en biologische bestrijders

Er is een inventarisatie uitgevoerd naar de oorzaak van brandkoppen in Lisianthus. De meeste brandkoppen ontstaan bij planten met een laag Ca-gehalte.

Er is een inventarisatie uitgevoerd naar de oorzaak van brandkoppen in Lisianthus. De meeste brandkoppen ontstaan bij planten met een laag Ca-gehalte.

Materialen als steenwol en perliet hebben in waterige oplossingen een licht pH verhogend effect. Omdat jonge planten in substraatpotten bij plantenkwekers weinig water opnemen, en de potten tussen de watergeefbeurten in nat blijven, kan de pH in de opkweekfase niet goed gestuurd worden. Het is voor plantenkwekers en substraatleveranciers moeilijk afspraken te maken over welke pH stijging door het substraat nog aanvaardbaar is. Daarom is besloten gezamenlijk een meetmethode te laten ontwikkelen en tegelijk in de praktijk vast te stellen bij welke pH waarden problemen met het telen van planten te verwachten zijn.

Sinds 1987 wordt op meerdere sierteeltbedrijven en op een groeiend aantal groentebedrijven onder glas tabakswittevlieg, Bemisia tabaci (Gennadius) aangetroffen. De soort zorgt voor onrust in de tuinbouw omdat ze een groot aantal virusziekten kan overbrengen en wordt beschouwd als moeilijker te bestrijden dan kaswittevlieg. In pionsettia veroorzaakt tabakswittevlieg cosmetische schade, en bemoeilijkt zelfs bij lage dichtheden verhandelbaarheid en export. Het doel van dit onderzoek was het bepalen van de effectiviteit van twee soorten roofmijten, Amblyseius swirskii e Euseius ovalis, op poinsettiaplanten bij twee temperatuurregimes. Zowel kaswittevlieg als tabakswittevlieg bleken een geschikte prooi voor beide roofmijten te zijn

Materialen als steenwol en perliet hebben in waterige oplossingen een licht pH verhogend effect. Omdat jonge planten in substraatpotten bij plantenkwekers weinig water opnemen, en de potten tussen de watergeefbeurten in nat blijven, kan de pH in de opkweekfase niet goed gestuurd worden. Het is voor plantenkwekers en substraatleveranciers moeilijk afspraken te maken over welke pH stijging door het substraat nog aanvaardbaar is. Daarom is besloten gezamenlijk een meetmethode te laten ontwikkelen en tegelijk in de praktijk vast te stellen bij welke pH waarden problemen met het telen van planten te verwachten zijn.

Het vinden van effectieve en milieuvriendelijke strategieën voor het beheersen van de plantlengte is een aandachtspunt voor toekomstige productiemethodes in de sierteelt. In dit literatuuronderzoek is de meest relevante beschikbare informatie over de factoren die de lengtegroei van planten beïnvloeden samengebracht en geanalyseerd

In een proef bij WUR Glastuinbouw zijn acht middelen getoetst op hun effectiviteit tegen voetrot en vlekkenziekte. Het is raadzaam de middelen Flint en Topsin-M afwisselend te gebruiken. De toegelaten middelen Collis en Thiram tegen vlekkenziekte kan een teler prima met elkaar afwisselen omdat Thiram weinig risico kent met betrekking tot resistentie. In 2008 zullen naar verwachting nog enkele middelen beschikbaar komen

Het vinden van effectieve en milieuvriendelijke strategieën voor het beheersen van de plantlengte is een aandachtspunt voor toekomstige productiemethodes in de sierteelt. In dit literatuuronderzoek is de meest relevante beschikbare informatie over de factoren die de lengtegroei van planten beïnvloeden samengebracht en geanalyseerd

Aanleiding voor het onderzoek waren knelpunten bij het slagingspercentage van moeilijk te vermeerderen rassen van snijroos en een suboptimale uniformiteit bij potroos, chrysant en stekperkgoed. Daartoe hebben een aantal onderzoeksinstellingen (WUR glastuinbouw en NMI), vermeerderaars van bloemisterijgewassen (Nolina met potroos, Olij met snijroos, Dekker met chrysanten en Syngenta met stekperkgoed), een aantal toeleverende bedrijven (Rhizopon en Blgg) en Plantum NL het initiatief genomen voor dit samenwerkingsproject.

Door het krimpende middelenpakket wordt het steeds belangrijker om de grond gezond te houden. Een methode hiervoor is vruchtwisseling, bijvoorbeeld met planten die actief kunnen bestrijden. Bijvoorbeeld de werking van afrikaantjes tegen aaltjes?

Goed scouten vergroot de slagingskans van de geïntegreerde bestrijding. Het optreden en verloop van ziekten en plagen is immers maar beperkt voorspelbaar. De plaagsituatie is ook nooit twee jaren achter elkaar identiek door het wisselende weer. Verder zijn er verschillen tussen regio’s en zelfs tussen bedrijven. Door te scouten krijgt u een beter zicht op de situatie op uw eigen bedrijf.

Goed scouten vergroot de slagingskans van de geïntegreerde bestrijding. Het optreden en verloop van ziekten en plagen is immers maar beperkt voorspelbaar. De plaagsituatie is ook nooit twee jaren achter elkaar identiek door het wisselende weer. Verder zijn er verschillen tussen regio’s en zelfs tussen bedrijven. Door te scouten krijgt u een beter zicht op de situatie op uw eigen bedrijf.

Sinds 1987 wordt op meerdere sierteeltbedrijven en op een groeiend aantal groentebedrijven onder glas tabakswittevlieg, Bemisia tabaci (Gennadius) aangetroffen. De soort zorgt voor onrust in de tuinbouw omdat ze een groot aantal virusziekten kan overbrengen en wordt beschouwd als moeilijker te bestrijden dan kaswittevlieg. In pionsettia veroorzaakt tabakswittevlieg cosmetische schade, en bemoeilijkt zelfs bij lage dichtheden verhandelbaarheid en export. Het doel van dit onderzoek was het bepalen van de effectiviteit van twee soorten roofmijten, Amblyseius swirskii e Euseius ovalis, op poinsettiaplanten bij twee temperatuurregimes. Zowel kaswittevlieg als tabakswittevlieg bleken een geschikte prooi voor beide roofmijten te zijn

Aanleiding voor het onderzoek waren knelpunten bij het slagingspercentage van moeilijk te vermeerderen rassen van snijroos en een suboptimale uniformiteit bij potroos, chrysant en stekperkgoed. Daartoe hebben een aantal onderzoeksinstellingen (WUR glastuinbouw en NMI), vermeerderaars van bloemisterijgewassen (Nolina met potroos, Olij met snijroos, Dekker met chrysanten en Syngenta met stekperkgoed), een aantal toeleverende bedrijven (Rhizopon en Blgg) en Plantum NL het initiatief genomen voor dit samenwerkingsproject.

Het slagingspercentage en de uniformiteit van stekken worden mede bepaald door inwendige factoren, zoals fotosynthesecapaciteit en de koolhydraatstatus in het blad. Met behulp van diverse meettechnieken onderzoekt een projectteam of op basis van de gemeten waarden voorspellingen mogelijk zijn over de mate van beworteling en uitgroei. Als dat zo is, kunnen deze technieken bijdragen aan optimalisatie van de bedrijfsprocessen op vermeerderingsbedrijven

Het slagingspercentage en de uniformiteit van stekken worden mede bepaald door inwendige factoren, zoals fotosynthesecapaciteit en de koolhydraatstatus in het blad. Met behulp van diverse meettechnieken onderzoekt een projectteam of op basis van de gemeten waarden voorspellingen mogelijk zijn over de mate van beworteling en uitgroei. Als dat zo is, kunnen deze technieken bijdragen aan optimalisatie van de bedrijfsprocessen op vermeerderingsbedrijven

In veel kasteelten is bladluis een belangrijke plaag. In dit rapport wordt een beschrijving gegeven van onderzoek naar gewasbeschermingsmiddelen van natuurlijke oorsprong (GNO's), die het gedrag van luizen kunnen beïnvloeden, met als doel deze middelen in te kunnen zetten voor een betere plaagbeheersing. Formulering en dosering van de gebruikte NGO's en experimentele middelen bleken een groot effect te hebben op het resultaat

De huidige Hogedruk Natrium assimilatielampen voor de glastuinbouw zijn lampen die ontwikkeld zijn voor, of direct afgeleid van, de straatverlichting, dus voor menselijk gebruik. Ze zijn daardoor efficiënt in de productie van lumen per Watt en in levensduur. Aangezien de ooggevoeligheid en de plantgevoeligheid voor licht eenzelfde traject beslaat van straling met golflengten tussen 400 en 700 nm zijn deze lampen ook goed bruikbaar voor belichting van tuinbouwgewassen, hoge lichtopbrengst in Imol/kWh. De Hogedruk Natriumlamp is vrijwel uitontwikkeld waardoor er in de komende tien jaar slechts weinig vooruitgang in gebruiksrendement van mag worden verwacht. Die grotere gevoeligheid van planten voor het blauwe en rode licht biedt mogelijkheden om een efficiëntere lamp te ontwikkelen met een nog hogere lichtopbrengst in Imol/W. De sterk groeiende markt voor assimilatielampen maakt het ook economisch interessant om specifieke groeilichtlampen te ontwikkelen. Een nieuw type lamp stelt de weg open naar een verdere optimalisering van de assimilatiebelichting in de glastuinbouw. Snelle introductie is zeer gewenst omdat een ander perspectief, de LED-verlichting, naar verwachting over 10 tot 15 jaar op de markt zal kunnen verschijnen

In veel kasteelten is bladluis een belangrijke plaag. In dit rapport wordt een beschrijving gegeven van onderzoek naar gewasbeschermingsmiddelen van natuurlijke oorsprong (GNO's), die het gedrag van luizen kunnen beïnvloeden, met als doel deze middelen in te kunnen zetten voor een betere plaagbeheersing. Formulering en dosering van de gebruikte NGO's en experimentele middelen bleken een groot effect te hebben op het resultaat

PPO Glastuinbouw heeft onderzoek gedaan naar korte dag tijdens de teelt van celosia. Door tijdens de verlengde opkweek en de teelt de korte dag van 12 uur te geven worden het uitvalpercentage en het aantal gevormde bladeren lager, blijven de bloemstelen korter, wordt de teeltduur korter en is er minder kans op bloemafwijkingen zoals splinters, ijskrabbers en een lange nek

De huidige Hogedruk Natrium assimilatielampen voor de glastuinbouw zijn lampen die ontwikkeld zijn voor, of direct afgeleid van, de straatverlichting, dus voor menselijk gebruik. Ze zijn daardoor efficiënt in de productie van lumen per Watt en in levensduur. Aangezien de ooggevoeligheid en de plantgevoeligheid voor licht eenzelfde traject beslaat van straling met golflengten tussen 400 en 700 nm zijn deze lampen ook goed bruikbaar voor belichting van tuinbouwgewassen, hoge lichtopbrengst in Imol/kWh. De Hogedruk Natriumlamp is vrijwel uitontwikkeld waardoor er in de komende tien jaar slechts weinig vooruitgang in gebruiksrendement van mag worden verwacht. Die grotere gevoeligheid van planten voor het blauwe en rode licht biedt mogelijkheden om een efficiëntere lamp te ontwikkelen met een nog hogere lichtopbrengst in Imol/W. De sterk groeiende markt voor assimilatielampen maakt het ook economisch interessant om specifieke groeilichtlampen te ontwikkelen. Een nieuw type lamp stelt de weg open naar een verdere optimalisering van de assimilatiebelichting in de glastuinbouw. Snelle introductie is zeer gewenst omdat een ander perspectief, de LED-verlichting, naar verwachting over 10 tot 15 jaar op de markt zal kunnen verschijnen

Schadelijke aaltjes vormen veelal een probleem in de grondgebonden teelten. Door het terugdringen van het gebruik van chemische grondontsmettingsmiddelen zoals methylbromide zijn de problemen toegenomen. Ook de substraatteelten zijn niet altijd vrij van aaltjes. Gewasbeschermingsmiddelen van natuurlijke oorsprong bieden in onderzoek een goed perspectief

Schadelijke aaltjes vormen veelal een probleem in de grondgebonden teelten. Door het terugdringen van het gebruik van chemische grondontsmettingsmiddelen zoals methylbromide zijn de problemen toegenomen. Ook de substraatteelten zijn niet altijd vrij van aaltjes. Gewasbeschermingsmiddelen van natuurlijke oorsprong bieden in onderzoek een goed perspectief

Het biologische marktsegment is vanwege de hogere kostprijs van het geteelde product een natuurlijke kraamkamer voor productinnovatie. De zoektocht naar tastbaar onderscheid en aansprekende verkoopconcepten vereist multidisciplinaire samenwerking van teelt- en marktonderzoek. LEI en PPO Glastuinbouw werken momenteel mee aan vier projecten, waarvan één in de sierteelt

Elk jaar weer zorgen rupsen voor problemen in de glastuinbouw. Er zijn enkele biologische bestrijders op de markt, maar die hebben allemaal minpunten. Dat geldt ook voor sluipwespen, waarvan bekend is dat ze effectief kunnen zijn tegen rups. Toch ziet PPO mogelijkheden voor geïntegreerde bestrijding

Het biologische marktsegment is vanwege de hogere kostprijs van het geteelde product een natuurlijke kraamkamer voor productinnovatie. De zoektocht naar tastbaar onderscheid en aansprekende verkoopconcepten vereist multidisciplinaire samenwerking van teelt- en marktonderzoek. LEI en PPO Glastuinbouw werken momenteel mee aan vier projecten, waarvan één in de sierteelt

Onderzoek naar de effecten van lichtintensiteit op de groei van snijbloemen, bolgewassen en potplanten. Conclusie: lichtintensiteit is geen geïsoleerde factor. Verandering van lichthoeveelheid heeft ook klimaatverandering (temperatuur) in de kas tot gevolg. Daarnaast heeft ook de CO2 concentratie invloed op de resultaten. Verder is vaak kwaliteit van het gewas belangrijker dan groei

Tijdens de afzet kunnen bij diverse potplanten grote kwaliteitsverliezen optreden. Er wordt over het algemeen aangenomen dat deze kwaliteitsproblemen te maken hebben met ethyleen. De werking van ethyleen kan worden tegengegaan met 1-MCP (FreshStart TM). In het onderzoek is nagegaan of een behandeling van verschillende potplant gewassen met 1-MCP een belangrijke verbetering van de houdbaarheid of kwaliteit oplevert. Het onderzoek richtte zich tevens op de benodigde dosis en behandelingsduur Over het algemeen was het effect van de toegepaste afzetsimulatie gering. Ondanks de transportsimulatie van 7 dagen donker trad er relatief weinig kwaliteitsverlies op, mede hierdoor is er weinig effect van een 1-MCP behandeling gevonden. Resultaten wijzen er tevens op dat een voorbehandeling met 1-MCP niet lang genoeg effectief is om de gehele donkerperiode te overbruggen. Het effect van de ethyleenbegassing was bij veel producten dramatisch, een 1-MCP behandeling kon over het algemeen de ethyleenschade goed voorkomen. De continue aanwezigheid van 1-MCP tijdens donkertransport is getest bij Hibiscus en Phalaenopsis. Deze behandeling was zeer effectief bij het tegengaan van knop- en bloemval. Een enkelvoudige 1-MCP behandeling voorafgaand aan transport zal over het algemeen onvoldoende kwaliteitsverbetering opleveren.

Tijdens de afzet kunnen bij diverse potplanten grote kwaliteitsverliezen optreden. Er wordt over het algemeen aangenomen dat deze kwaliteitsproblemen te maken hebben met ethyleen. De werking van ethyleen kan worden tegengegaan met 1-MCP (FreshStart TM). In het onderzoek is nagegaan of een behandeling van verschillende potplant gewassen met 1-MCP een belangrijke verbetering van de houdbaarheid of kwaliteit oplevert. Het onderzoek richtte zich tevens op de benodigde dosis en behandelingsduur Over het algemeen was het effect van de toegepaste afzetsimulatie gering. Ondanks de transportsimulatie van 7 dagen donker trad er relatief weinig kwaliteitsverlies op, mede hierdoor is er weinig effect van een 1-MCP behandeling gevonden. Resultaten wijzen er tevens op dat een voorbehandeling met 1-MCP niet lang genoeg effectief is om de gehele donkerperiode te overbruggen. Het effect van de ethyleenbegassing was bij veel producten dramatisch, een 1-MCP behandeling kon over het algemeen de ethyleenschade goed voorkomen. De continue aanwezigheid van 1-MCP tijdens donkertransport is getest bij Hibiscus en Phalaenopsis. Deze behandeling was zeer effectief bij het tegengaan van knop- en bloemval. Een enkelvoudige 1-MCP behandeling voorafgaand aan transport zal over het algemeen onvoldoende kwaliteitsverbetering opleveren.

Een van de belangrijkste problemen in de teelt en afzet van anjers is het breken van de stelen bij het verwerken van de anjers (oogsten, bossen ompakken). Dit probleem kan optreden direct na de oogst, maar kan ook in de afzetketen, bij exporteur of detaillist. Het probleem is rasafhankelijk en komt meestal alleen in het voorjaar voor. Het imago van de Nederlandse anjer lijdt onder dit probleem. In de periode waarin de breekstelen voorkomen, kan een deel van de afzet naar buitenlandse concurrenten gaan. In dit project is de versnipperd op bedrijven en instellingen aanwezige kennis gebundeld. Er wordt een richting aangegeven voor onderzoek om het probleem op te lossen.

Een van de belangrijkste problemen in de teelt en afzet van anjers is het breken van de stelen bij het verwerken van de anjers (oogsten, bossen ompakken). Dit probleem kan optreden direct na de oogst, maar kan ook in de afzetketen, bij exporteur of detaillist. Het probleem is rasafhankelijk en komt meestal alleen in het voorjaar voor. Het imago van de Nederlandse anjer lijdt onder dit probleem. In de periode waarin de breekstelen voorkomen, kan een deel van de afzet naar buitenlandse concurrenten gaan. In dit project is de versnipperd op bedrijven en instellingen aanwezige kennis gebundeld. Er wordt een richting aangegeven voor onderzoek om het probleem op te lossen.

Na de inventarisatie van de slakkensoort is een reeks van middelen getest in laboratorium- en kasproeven. Gekeken is naar het reduceren van de vraatschade door en naar de bestrijding van de Spaanse aardslak. De meest in het oog springende resultaten zijn afkomstig van de slakkenkorrels. Twee soorten met als werkzame stof metaldehyde (Luxan slakkenkorrels super) en ijzerfosfaat (Ferramol slakkenkorrels) zijn getoetst. Beide slakkenkorrels verminderen betrouwbaar het aantal aangetaste bloembladeren per tak. Dit ligt in eerste instantie aan veranderend vraatgedrag, weinig slakken waren gestorven na de behandeling. Enkele chemische middelen (Mesurol 500 SC en Akomyl 20 LS) lieten goede resultaten zien in laboratoriumproeven, in de kas viel het resultaat van een bespuiting evenwel tegen. Nemaslug, een kleiformulering met slakparasitaire nematoden, had in laboratoriumproeven effect op het vraatgedrag en de doding van de Spaanse aardslak.

Na de inventarisatie van de slakkensoort is een reeks van middelen getest in laboratorium- en kasproeven. Gekeken is naar het reduceren van de vraatschade door en naar de bestrijding van de Spaanse aardslak. De meest in het oog springende resultaten zijn afkomstig van de slakkenkorrels. Twee soorten met als werkzame stof metaldehyde (Luxan slakkenkorrels super) en ijzerfosfaat (Ferramol slakkenkorrels) zijn getoetst. Beide slakkenkorrels verminderen betrouwbaar het aantal aangetaste bloembladeren per tak. Dit ligt in eerste instantie aan veranderend vraatgedrag, weinig slakken waren gestorven na de behandeling. Enkele chemische middelen (Mesurol 500 SC en Akomyl 20 LS) lieten goede resultaten zien in laboratoriumproeven, in de kas viel het resultaat van een bespuiting evenwel tegen. Nemaslug, een kleiformulering met slakparasitaire nematoden, had in laboratoriumproeven effect op het vraatgedrag en de doding van de Spaanse aardslak.

Het noordelijk wortelknobbelaaltje, Meloidogyne hapla, wordt de laatste jaren steeds vaker aangetroffen in substraatteelten van roos. Onderzoek naar de schadelijkheid en populatieontwikkeling van dit wortelaaltje bij roos op substraat vereist de aanwezigheid van een vatbare cultivar of onderstam en een M. hapla-isolaat dat tot aantasting in staat is. Omdat uit het eerste onderzoek bleek dat niet elke roos en isolaat een geschikte combinatie is, is een potproef uitgevoerd om geschikte roos/isolaat-combinaties te vinden. In de proef zijn zes rozencultivars, Black Beauty, Indian Femma!, Queensday, Red Berlin, Sunbeam en Vendela en de onderstam Natal Briar opgenomen in combinatie met zeven verschillende M. hapla-isolaten: Has, Haw, Hbz, Hby, Hh, Hj en RZ. Alle isolaten zijn getest in een zilverzand/perliet grof-substraat (2 : 1). Alleen het isolaat RZ is ook in kokos en perliet fijn beproefd. De planten zijn geïnoculeerd met 10.000 J2 van M. hapla per plant en negen weken later beoordeeld op aantallen eimassa’s per plant. Het tomatenras Moneymaker diende als zeer vatbare controle om de vitaliteit van de isolaten te controleren. In tegenstelling tot het tomatenras Moneymaker, waarop gemiddeld over alle M. hapla-isolaten 638 eimassa’s per plant aanwezig waren, waren de rozen met gemiddeld bijna 8 eimassa’s per plant beduidend minder vatbaar voor de geteste M. hapla-isolaten. Van de rozen zijn de onderstam Natal Briar en de cultivar Vendela het meest vatbaar, wat met name geldt voor de isolaten Hbz en Hh. Deze roos/isolaat-combinaties leverden 43 tot 58 eimassa’s per plant op. In combinatie met de andere cultivars varieerde het aantal eimassa’s voor Hbz en Hh van 0,2 tot 23,8 per plant. De isolaten Has, Haw, Hby, Hj en RZ, leverden bij alle onderzochte rozen geen of slechts weinig eimassa’s op, variërend van 0 tot 15,5 eimassa’s per plant. Dit onderzoek heeft vier roos/isolaat-combinaties opgeleverd waarmee de schade- en bestrijdingsproeven kunnen worden uitgevoerd, namelijk Natal Briar en Vendela in combinatie met de isolaten Hbz en Hh.

Vochtblaadjes in alstroemeria is een teelttechnisch probleem dat de laatste maanden de kop opsteekt. Er is nog geen oplossing bekend, maar vermoedelijk hangt het samen met een combinatie van luchtbeweging, schermen, vochtigheid en kasklimaat