Search

This study has been carried out to detect Theileria infection in sheep and goats in different geographical regions of Turkey such as Central Anatolia, Eastern Anatolia and Southern Anatolia. Many visits were made to these locations in different periods and a total of 687 sheep and 89 goats, suspected to have Theileria infection, were examined. The prevalance of infection with T. ovis was 64.19 % in sheep and 12.36 % in goats. Microscopical examination showed that the percentage of parasite carriers was 37.55 % in sheep and 5.62 % in goats. Its seroprevalance was 60.26 % in sheep and 8.99 % in goats by IFAT. Theileria lestoquardi, which is very pathogenic for sheep and goats, is not present in Turkey. A total of 709 ticks were collected from sheep and goats, Bu çalışmada, Orta Anadolu, Güney Anadolu ve Doğu Anadolu gibi Türkiye'nin değişik coğrafik bölgelerinde, koyun ve keçilerde Theileria enfeksiyonu incelenmiştir. Değişik zamanlarda bu farklı bölgelerden Theileria şüpheli 687 koyun ve 89 keçi muayene edilmiştir. Theileria ovis'in hem serolojik, hem de mikroskopik muayenesiyle saptanan prevalans oranları koyunlarda % 64.19 ve keçilerde % 12.36 olarak tespit edilmiştir. Mikroskopik muayenede koyunların % 37.55 ve keçilerin % 5.62'sinde piroplasm şekli görülmüştür. Serolojik muayenede ise IFA testi ile koyunlarda % 60.26 ve keçilerde % 8.99 pozitiflik tespit edilmiştir. Keçi ve koyunlarda yüksek oranda hastalık ve ölüm meydana getirdiği belirtilen patojen T. lestoquardi türüne Türkiye'de rastlanmamıştır. Muayene edilen koyun ve keçiler üzerinde toplam 709 adet kene bulunmuştur

Bu çalışmada 7 adet Theileria annulata izolatı virulans bakımından,deneyselolarak test edilmiıçlerdir. Bu izolatlar Ankara 'da Sarwba, Akdere,Mwnak, Eryaman, Hüseyingazi, Girmeç, Alacaören gibi yerlerde tmpikal theileriosis'e yakalanmlıç sıi{ırlardan elde edibniıçlerdir. Deneyser Theileria anl1ulataenfeksiyonu geçirmemi,ç, tropikal theileriosis'e duyarlı, yakla,çık 3 aylık Hoısteinırkı i 7 dana üzerinde yapılmı,çtır.Mevcut danalardan Tsinin herbiri, yukarıda belirtilen yerlerden izole edilenTheileria amıulata kan stabilatlarından biriyle inokule edilmiştir. Herbir dU/w içinLO ml taze Tannulaw kan stabilatı kullanılmıştır. Danaların dii{er Tsi sadeceTannulata SarlOba kene stabilatı, 3'ü ise Tannulaw Akdere kene stabilatı ile inoküle edilmişlerdir. Herbir danaya 4 kenelik bir dozda (ezilmi,ç Tannulata ile enfekte kene solusyon u) stabilat inoküle edilmiştir. Gerek kan ve Rerekse kene stabilatı dananm prescapular lenlyumrusunun yuküI'Isma deri altlıla yapılmı,çtır.Theileria annulaw kan stabilatı ile inoküle edilen 7 danal1ln hefJsi tmfJikaltheileriosis'e yakalanmı,ı'üırdır. Eryaman, Akdere, HüseyinRa?i Fe Girmeç.'denizole edilen Tannulata kaıı stabilatlal'l ile inoküle edilen danalarda tmfJikal theileriosis'in klinik reaksiyonları hafit: Mamak ve Alac(/(Jreıı'den i?ole edilenTannulata kan stabilatı ile inoküle edilen danalarda orta, SarlOba 'dan izole edilenTWlllulata kan stabilatı ile inoküle edilen danada ise ,çiddetli derecede seyretmiştir. Sadece Tannulata Sal'loba kan stabilatı ile inoküle edilen dana tmfJikaltheileriosis'den ijlmüş, dii{er danalar hastalığı atlatıp iyile,mıi,çlerdir.Dii{er wrafran Tannulata Sarwba kene stabilatı ile inoküle edilen 7 dananll1hefJsi tmfJikal theileriosis 'e yakalanmlıç, bunlarda hastalıi{ın klinik reaksiyonlarıçok ,çiddetli olmuş, 3 dana hastalıi{ı atlatamayıp ölmüşler, geri kalan 4 dana hastalıi{ı atlatmışlarfakat uzun bir nekahat dijnemi Reçirmişlerdir.Theileria annulata Akdere kene stabilatı ile inoküle edilen 3 dana da theileriosis 'e yakalanmışlar, orta derecede klinik reaksiyonlar meydana gelmi,ç, danalar hastalıi{ı (l!latlp iyile,mıişlerdir.Netice olarak Twmulata Sarwba i?Olatlııın vimlansı ,çiddetli, Tannulata Ala-(wJren, Mumak veAkdere izolatlal'lıım virulansı orta, Tannuluta Girıner ve Eryaman izolatlarımn virulunslal'l hafilderecede bulunmuştur

Bu ç:alı,l'nwda, 2-3 aylık duyarlı 7 Hoıstein d(l/wsı, Ankara 'llLn 7 dej{i,l'l'kköyünde tropikal theileriosis'e yakalanmış 7 sığırdan alman Theilericı annulaf([kan stabilatı ile enFekte edilmiş; ayrıca doğal enFekte (Bala-ı1GEM) bir dww daç.a/t,l'I1wya dahil edilmiştir. EnFekte danaların herbirinden belirli Z.(l/11wıüırdatnjJülıwn antiserumlar, piroplamı ve ,çizont antijenleri kullallLlarak, IndirekFloresan Aııtikor (lFA) yiintemiyle test edilmişlerdir. B(Jylece mevcutaııtiserumlarda antikor yamtmııı varlıj{ı, Kiirüldüğü Kün ve süre Kiizlenmiş. dej{işikorijinli Theileria annulata izolatları arasındaki serolojik çapraz reaksiyonlarinceLenmi,çtil'.Hastalığı Keçiren bütün danalarda T.annulata 'ya karşı pozitiF reaksiyon;.;iil'ülmiiştür. Genellikle enFeksiyondan 2-4 hafia sonra danaların kanında antikorsaptwınıı,çtır. Bunu izleyen 2-4 'üncü hafta ir,:inde antikol' titreleri yükselmi,ı' veda/w sonra giderek az.almıştll'. EnFeksiyondwı yaklaşık 1 yıl sonra danalardwıalll7an kaııda şizont antijeni ile i: LO, piroplazm antijen i ile 1:320 titrede antikorarastLannuştır. Dej{işik orijinli T.annulata izolatLarı arasmda yüksek titredeserolojik ç:apraz. reaksiyon olupnu,ı.tur. Kanda piroplazm antijenine kw',l'l oluşaııantikorlar, ,"imnt antijenine karşı oluşan antikorlara nazaran. daha erkendönemde ve daha yüksek titrede bulunmuşlardır. Şizont antijenLerine kar,"1 oLu,l'(/nantikorlar için 1:40, piropLazm antijenlerine kar,çı oluşan antikorlar için 1:20 ba'!ritre olarak kulla/1/ lmı,çtır

i980- i98 i Yıllarında Türkiye' de evcil hayvanlarda görülenönemli ektoparazitler üzerine Tikaz'ın (% 12.5 Amitraz solüsyonu) etkisiniincelemek amacıyla saha çalışmaları yapılmıştır.Yazın Rhipiccphalus bursa ile enfeste 2 147 koyun ve 596 Ankarakeçisi, Hyalomma detritum, H. excavatum ve Dermacentor reticulatusile enjeste 523 sığır bir difa Tikaz uygulandıktan 24 saat sonra, kenedenarınmışlardır. Tedaviyi takiben 5 hafta süreyle izlenen bu hayvanlarda kenereenjestasyonuna rastlanmamıştır. Sonbaharda ixodidae nimjleriyle enfekte15 köpek ve 35 sığıra uygulanan Tikaz, 24 saat içinde, hayvanları bu parazitten de arındırmıştır. Fakat tedaviden i i gün sonra sığırlardan bazıları üzerindetekrar nimjler bulunmuştur. ikinci bir Tikaz uygulamasiyle bu nimjler deyok olmuştur.Diğer taraftan kışa girerken Orinithodorus lahoronsis ile enjeste 95koyun, Tikaz ile ilaçlandıktan 24 saat sonra bu parazilden kurtulmuştur.Fakat tedaviden 7 gün sonra bazı hayvanlarda reenfestasyon meydana gelmiştir.Aynı dönemde bir defa ilaçlanan, Psoroptes ovis ile enjekte 180 koyundaderi le;:;yonlarıiyileşmiş, tedaviden 7 ve i6 gün sonra alınan deri kazıntılarındauyuz etkeni bulunamamıştır.Yazın Damalina limbata ile enfeste 105 Ankara keçisi bir tıkazuygulamasiyle bu parazitten arınmış ve bu hayvanlarda reenjestasyon meydanagelmemiştir. Fakat Linognathus vituli ile enfeste 65 sığırı bu billerdentemizlemek için, 7 gün arayla, iki Tıkaz tedavisi gerekmiştir.Bütün bu deneyleıde bir litre suya I. 7 cm~ tikaz katılarak hazırlanansölüsyon koyun ve keçilere baııyo, sığırlara püskürtme ve köpeklere yıkamaşeklinde uygulanmıştır.

Hoe-29Io Almanya'da Hoechst firması tarafından imal edilmiş, geniş tesirli bir deneme insektisitidir. Bir fosforik asit esteri olduğu söylenen bu ilacın kimyasal formülü açıklanmamıştır. Bu çalışmaile ilk defa saha tatbikatında kullanılmıştır.Hoe-29ıo'un evcil hayvanlarda bulunan ektoparazitler üzerindeetkisi invitro ve invivo olarak denenmiştir. Bu maksat için Hoe-29IOun % o, i lik sudaki solusyonu kullanılmıştır.tnvitro olarak ilaca daldırılıp çıkarılan Rhipicephalus bursa, Rh.sanguineus, Hyalomma excavatum, H. savingi, H. dromedarii, Boophilus annulatus, Haemophisalis otophila, H. numidiana, Ornithodorus lahorensis, Dermanyssus gallinae, Liponyssus bacoti, Chorioptes equi, Linnognathus vituli,Damalina bovis, Melophagus ovinus, Tabanus automnalis, Calliphora erthrocephala gibi ektoparazitler ölmüşlerdir. Yalnız yukarda zikredilenIxodidae türlerinin çok kan emmiş dişilerinin ilaca mukavemet ederek7 gün kadar canlı kaldıkları, fakat bu süre zarfında aktivite göstermedikleri ve 'yumurtlamadıkları görülmüştür. tlada temas süresininuzun veya kısa olmasının ektoparazitlerin ölümü üzerine bariz birtesiri olmamıştır.tnvivo deneylerde çeşitli ektoparazitlerle enfeste olmuş 293 hayvan ilaçlanmıştır. tlaç, püskürtme veya yıkama şeklinde hayvanlaratatbik edilmiştir. tlaçlanan hayvanlardan ancak 220 si kontrol edilebilmiştir. Haemathopinus tuberculatus ile enfekte i9 mandanın, Linognathus vituli ve Damalina bovis ile enfeste 26 sığırın, Linognathus ovillusile enfeste 8 koyunun, Damalina caprae ile enfeste 4 keçinin, Menopon gallinae ve Gonoides dissimilis ile enfeste 25 tavuğu n, Pulex irritans veCytenocephalu.r canis ile enfeste i köpek ve Liponyssus bacoti ile cnfestc5° farenin ilaç pülvcrzasyonundan 24-72 saat sonra yapılan kontrollarında 4 sığırdabulunanlar hariç, diğer hayvanlardaki bütün parazitlerinöldüğü görülmüştür. 4 sığırda bulunan az sayıdaki bitler de birinciden7 gün sonra yapılan 2. nci ilaçlama neticesinde tamamen imha olmuşlardır.Diğer taraftan Rhipicephalus bursa, Rh. sanguineus, Hyalomma excavatum, H. savigni, H. dromedarii, Boophilus annulatus gibi kene türleriilc enfeste LO sğır, 37 koyun, 6 keçi ve i köpekde, ilaç pülverze edildikten 7 gün sonra yapılan kontrolde, bazı kenelerİn öldüğü ve bazılarının da canlı olduğu anlaşılmıştır. Canlı olanların ilaçla temasetmemiş veya meradan hayvanlara tedaviden sonra intikal etmişkeneler mi olduğu kesin olarak anlaşılamamıştır. Bununla beraberbirinci ihtimal üze~inde durulmuştur.H6e-29Io solusyonu ile yıkanan uyuzlu (Acarus ovis, Acarus cuniculi, Notoedres cati) 2i koyun, io tavşan, i köpek ve i kedi üerindekideneyler de yukardakine benzer neticeler vermiştir. Köpek ve tavşanlar hir defa ilaçlandıktan sonra o tedavi olmuşlardır. Buna mukabilhastalığa yeni yakalanmış koyunlar ancak i5 günara ilc iki defa ilaçtatbik edildikten sonra iyileşmişlerdir, fakat hastalığı kronik olanlarda müsbet bir netice alınamamıştır.İlaçlandıktan 24 saat sonra ölen bir kedi hariç diğer hayvanlarüzerinde ilaca bağlı, aşikar bir klinik semptom görülmemiştir.

Orally administere~ Dipterex (Bayer. L 13j59), O, O-dimethyl.lhydroxy - 2,2,2-triehloroethyl-phosphonatc, at 100 mg.jkg. effeetivclyremoved Ascaris suum from swine. i When applicd.as a spray at 0.25 and0.5/:; solutions it eliminated !ice, Haematopillus suis, and had a residualproteetion of six days. 1 The following is a report of expcriments in whiehDipterex was injeeted intramuseularly or fed at a Law ı~vel as a treatme'}tA. su um and H. suis.Experiment ı. Effeet of Dipterex o~ H. suis and A. suum \Vhen Injeeted into 3 Pigs at a Rate of ı00 mg.jkg.,.Five pigs were observed. Three were iııjeeted and two were eontrols.The prineipals and eontrols were maintained in separate moms. Dipt~rexcwas injeeted at the rate of i00 mg. kg. body wt. * *The intensity of low l